• EĞİTİMİN PSİKOLOJİK TEMELLERİ

PSİKOLOJİNİN TARİHÇESİ
Wilhelm Wundt: 1879'da
Leipzig Almanya'da ilk
deneysel psikoloji
labortuvarını kurmuştur.

Duyum, algı, zihinsel süreçler

üzerine odaklanmıştır.

Wundt, Liepzig'de psikoloji

labortuvarını kurduktan sonra
psikoloji dalındaki ilk yüksek
lisans öğrencilerini seçmiştir.
PSİKOLOJİNİN TARİHÇESİ

1883'te Johns Hopkins

üniversitesiyle psikoloji
labortuvarları kurulmaya
başlanmıştır. Edward Titchener
1892'de bir labortuvar açmıştır.

Ancak aynı zamanda Harvard

Üniversitesi'nde ilaç, edebiyat
ve din konularına ilgi duyan
William James, "The Principles
of Psychology (1890/1950)
adında iki eser ortaya
koymuştur.
Psikoloji bilmek günlük hayatımızda pek çok
sorunun cevabıdır…
• Neden bazı insanlar sosyal ortamlarda
kendilerini daha rahat ifade edebilirlerken,
neden bazıları daha sessiz, içe kapanık
davranmaktadır ?

• Çocukluk döneminde sürekli cezalandırıcı bir

ortamda büyüyen bir çocuğun bugünkü
davranışlarını anlayabilir miyiz?
• Kaygılandığımızda, terlememiz, kalp
atışlarımızın hızlanmasına mı neden olur ?

• Hangi davranışın "normal dışı" sayılacağına

nasıl karar verilir?

• Davranışlarımızın ne kadarı kalıtsaldır?

• Davranışlarımızı biz mi belirleriz? Yoksa bizi

davranışlarımız mı belirler?
 Bilişsel
Yaklaşım

Davranışsal Psikoanalitik
Yaklaşım Yaklaşım
Psikolojide
Çağdaş
Yaklaşımlar

Hümanist Nörobiyolojik
Yaklaşım Yaklaşım
PSİKOLOJİDE SPESİFİK ALANLAR
Klinik ve Deneysel
Danışmanlık
Psikometrik
Psikoloji Psikoloji
Psikolojisi

Örgüt ve Çevre
Gelişim
Endüstri Psikolojisi
Psikolojisi
Psikolojisi

Sosyal Eğitim Adli

Psikoloji Psikolojisi Psikoloji

Din
Sağlık Spor Psikolojisi
Psikolojisi Psikolojisi
 Psikoloji ve Eğitim Psikoloji
• Psikoloji doğa ve insanı anlamaya çalışan bilimin
birey olarak insanı anlamaya çalışan kısmıdır.

• İnsan birey olarak ele alındığında psikolojinin,

toplum olarak ele alındığında sosyolojinin
konusunu oluşturmaktadır.
•
• Psikoloji çalışmaları 1876’da Almanya’da Wundt
tarafından başlatılmıştır.
 Psikoloji ve Eğitim Psikoloji
• Psikolojinin tıp, biyoloji, felsefe gibi diğer bilim alanlarına
göre yeni bir bilim dalıdır.

• Önceleri felsefenin bir alt dalı olan psikoloji, yöntem

olarak “içebakış” yöntemini kullanmıştır.

• Bu yöntem, psikolojinin insan davranışına bilişsel

yaklaşımının öncüsü olmuştur.

• Psikolojinin insan davranışına bilimsel anlamda yaklaşımı

20. yüzyılın başlarında hız kazanmıştır.
• Psikoloji bir bilim olarak ortaya çıktığı tarihten
günümüze kadar insan davranışını anlama ve
açıklamada birçok yaklaşım ortaya çıkmıştır.

• Yapısalcı yaklaşım
• İşlevselci yaklaşım (Fonksiyonelcilik)
• Psikoanalitik yaklaşım
• Davranışçı Yaklaşım:
• İnsancıl (Hümanist) Yaklaşım
• Bilişsel Yaklaşım
• Nörobiyolojik Yaklaşım
 PSİKOLOJİNİN ALT DALLARI
• Psikoloji diğer bazı bilim dallarına göre daha yeni bir bilim
dalı olmasına rağmen daha hızlı gelişmektedir.

• Günümüzde, Amerikan Psikoloji birliği (APA) tarafından

onaylı 30’dan fazla psikolojinin alt dalı vardır.:

• Deneysel psikoloji;
• Fizyolojik psikoloji;
• Endüstri psikolojisi:
• Klinik Psikoloji:
• Sosyal psikoloji,
• Eğitim Psikolojisi
 EĞİTİM PSİKOLOJİSİ
Öğrencilerin
- hangi bilgileri hangi yaşta
kazanabileceklerinin ve bu bilgilerin en verimli
olarak hangi ortamlarda kullanılabileceğinin
bilgisini sunar.

-Eğitim psikolojisi kapsamında ele alınan

davranışçı, bilişsel ve sosyal öğrenme
yaklaşımları, akademik ve sosyal becerilerin
gelişimiyle öğrenme süreçleri hakkında kapsamlı
ipuçları verir.
 EĞİTİM PSİKOLOJİSİ

-"Öğretmen öğretir öğrenci öğrenir" düşüncesini

çok boyutlu sorgular.

-Öğrencilerin öğrenme öncesi ve sonrası neleri

bildiklerini ölçebilecek teknikleri öğretir.
 Eğitim Psikolojisi
• Psikoloji sayesinde, eğitme , yetiştirme ve hayata
hazırlama durumunda olduğumuz, kişileri bütün
yönleriyle tanımış oluruz.

• Eğitim işinde başarılı olmak için psikolojiyi iyi

bilmek gerekmektedir.
• Bir çiftçi ……….
• Verimli ürün elde etmek için ekeceği tarla ve
mahsul hakkında gerekli bilgiye sahip olmak,
ziraat ile ilgili tabiat kanunlarını bilmek ve
onlara uymak zorundaysa eğitimcide kişinin
gelişim özelliklerini ve davranış değiştirme
işinin kanunlarını bilmek ve onlara uygun
davranmak durumundadır.
 Eğitim Psikolojisi;
• Bilim olarak psikoloji ile eğitim biliminin ortak
uygulama alanıdır.

• Eğitim psikolojisi, bireyin davranışlarını

değiştirme sürecinde eğitimcilere rehberlik eder.
• Eğitim ortamlarının düzenlenmesi, öğrenme-
gelişim ilişkisi, öğretim ve öğretimi etkileyen
faktörler eğitim psikolojinin temel konularıdır.
• Dolayısıyla eğitim psikolojisinin konuları,
gelişimin temel prensipleri ve gelişim alanları,
gelişim teorileri, öğrenme ve öğretim kuramları,
öğrenciler arasındaki bireysel farklar, öğretim ve
etkili öğretim, motivasyon, sınıf yönetimi,
öğrenmenin ölçülmesi ve değerlendirilmesi gibi
geniş bir yelpazeyi kapsar.
 Eğitim Psikolojisi

• Eğitimci, kişiyi tanımak bakımından psikolojiyi,

toplumu tanımak bakımından da sosyolojiyi bilmek
durumundadır.

• Eğitim psikolojisinin konuları içinde bulunan ruh

sağlığı psikolojik danışma ve rehberlik, ölçme ve
değerlendirme gibi konular , günümüzde ayrı birer
disiplin haline geldikleri için eğitim psikolojisinin
konuları sadece gelişim psikolojisi ve öğrenme
psikolojisi olarak kalmıştır.
 EĞİTİM PSİKOLOJİSİ
Eğitim psikolojisi öğrencilerin anaokulundan öğretim
-

yıllarının sonlarına kadar ne tür değişimlere sahip

olduklarını anlamamıza yardımcı olur.

-Öğrencilerin zihinsel olarak bilgiyi nasıl

kazandıklarını, nasıl işlediklerini ve nasıl
süreçlendirdiklerini anlamamıza katkı sağlar.
 I.BÖLÜM
BİLİM VE PSİKOLOJİ
Bilim, iyi zamanlarda servet, kötü zamanlarda bir sığınak ve iyi bir yol göstericidir.
Aristoteles
 Kazanımlar
• Bu üniteyi tamamladığınızda aşağıdaki hedeflere ulaşmanız
beklenmektedir:

• Bilimin ne olduğunu anlayabilme,

• Bilimin özelliklerini tanımlayabilme,

• Psikoloji tarihindeki düşünce ekollerini ve psikolojideki spesifik

alanları bilme,

• Eğitim ile Psikoloji arasındaki ilişkiyi açıklayabilme,

 Albert
Einstein

Sir Issac
Charles
Darwin Ernest Ünlü Bilim
Newton Rutheford Louis
İbni
Sina Anders
Pasteur Adamları
Galileo Galilei Celsius

Farabi

Wright
Kardeşler
BİLİM NEDİR…..

Bilim (science) sözcüğü, latince bilmek (scire) kökünden

türemiş bir terimdir ve " bilinen şey (scientia)" veya bilgi
anlamına gelir.

Bilim olgular (gerçekler) hakkında bilimsel yöntemlerle

elde edilmiş doğrulanabilir bilgilerdir..
Bilgiye ulaşma
kaynakları..
(1) önceki uygulamalardan
(gelenekler / emsal)
(2) otorite figürleri,
(3) kişinin kendi deneyimleri
(4) bilimdir.
Anlama Açıklama Kontrol Bilimin İşlevleri
Bilimin Özellikleri…
Olgusaldır Bilim herkesçe gözlenebilir gerçeklere dayalıdır.

Sistemlidir Bir dizi olguyu belli bir sistem, bütünlük içinde açıklar.

Akılcıdır Açıklamaları akla uygundur.

Genelleyicidir Tek tek olayları açıklayıcı değil, onları da içerecek genellemeler

biçimindedir.
Evrenseldir Her gelişmişlik aşamasında yer ve zamana göre değişmeyen türde ilişkileri
içerir.
Birikimlidir Bir birikimin sonucudur. Her yeni katkı öncekilerle bütünleşerek gelişir.

Kayıtlıdır Bilimin amaçlara ulaşabilmesi için kaydedilme zorunluluğu vardır..

Sağlam fakat göreli Mutlak doğruluk ve yanılmazlık yerine, gerçeğe, geçici doğrular ile yaklaşmak vardır
bir bilgidir. , sonuçlar geçerlilik olasılığı yüksek genellemelerdir.
Bilimde Psikoloji
• Psikoloji bireysel
davranışların ve
zihinsel süreçlerin
bilimsel
incelenmesidir.

• Psikoloji bilimi
davranışın nasıl
gerçekleştiğini
açıklamaya çalışır.
İyi bir öğretmenin özellikleri şöyle
sıralanabilir:
1- Alan bilgisine sahip olmadır.
2- Etkili öğretim becerilerine sahip olmalıdır.
3- İyi bir öğretmen öğrencisinden beklentisinde
gerçekçi olmalıdır.
4- Etkili iletişim becerilerini kullanmalıdır.
5-Öğretmen iyi bir modeldir.
6-İyi bir psikoloji bilgisine sahip olmalıdır.
ARAŞTIRMA VE EĞİTİM PSİKOLOJİSİ

1-Betimleyici Yöntemler
-Tarama
Psikolojide Kullanılan
Araştırma Yöntemleri
Psikolojide
-Gözlem -Görüşme
Kullanılan
-Vaka
Araştırma
Yöntemleri
2-Deneysel Yöntemler
3-İstatistiksel Yöntemler
-Korelasyon
1- Betimsel Yöntem: Betimsel yöntemde amaç
var olan durumun olduğu gibi resmedilmesidir.
a) Tarama Tekniği: Araştırmacının kendisini
rahatsız eden problem durumunu, belirlediği
araştırma grubu üzerinde ayrıntılı bir şekilde
tanımlamasıdır.
b) Gözlem: Araştırmada ihtiyaç duyulan verilerin
insan, toplum ya da doğa gibi belli hedeflere
odaklanılarak çıplak gözle ya da bir araç
kullanılarak izlenmesi suretiyle toplanması
süreci olarak tanımlanır
c) Görüşme: Araştırmada cevabı aranılan sorular
çerçevesinde ilgili kişilerden veri toplama şekli olarak
ifade edilebilir.

d) Vaka İncelemesi : Vaka incelemesi yöntemi, bireyin

geçmişi, ailesi ve yakın çevresindekilerle ilişkileri,
sorunları konularında derinlemesine bilgi toplanmasıdır.
2-Deneysel Yöntemler: Değişkenler arasındaki neden-sonuç
ilişkilerini ortaya koymak amacıyla araştırmacının uygun
laboratuvar koşullarında uyguladığı yöntemdir.

3-İstatistiksel Yöntem / Korelasyon: Eğitim psikolojisi içerisinde

en sık kullanılan araştırma yöntemidir. Bu alan içerisinde
öğrencilerin var olan duruma ilişkilerin ne olduğu, nasıl olduğu
belirlenmeye çalışılır. Bu süreçte değişkenler önemlidir.
Değişken, bir durumdan diğer duruma göre farklılık gösteren
özelliklerdir.