Podział melioracji ( w zależności od rodzaju stosowanych zabiegów):

-Melioracje techniczne (melioracje wodne) – budowle otwartych rowów odwadniających;

kanałów przerzutowych; bruzd rozdzielanych
-Melioracje agrotechniczne (agromelioracje) – zabiegi uprawowe mające na celu zwiększenie
retencji wodnej w glebie, poprawę jej struktury oraz ułatwienie infiltracji wód
powierzchniowych w głąb profilu
-Melioracje fitotechniczne (fitomelioracje) – polegają na zadrzewianiu, zakrzewianiu i
zadarnianiu gruntów w celu ochrony przed erozją i nadmiernym parowaniem.
Zmniejszają siłę wiatru na przylegających polach

Podział melioracji ( w zależności od miejsca i celu):

 Melioracje rolne – optymalizacja czynników plonotwórczych całym okresie
rozwoju roślin w celu zwiększania produkcji rolnej.
a) Poprawa obiegu wody i powietrza w glebie
b) Poprawa stosunków termicznych w glebie
 Melioracje leśne –
a) w obszarach górskich: regulacja cieków
b) w obszarach pofałdowanych: odprowadzanie wód zastoiskowych
c) na terenach płaskich: nawodnienie szkółek leśnych
 Melioracje miejskie: odwodnienia osiedli; nawodnienie skwerów, placów i parków
 Melioracje przeciwerozyjne: zabezpieczenie terenów użytkowanych rolniczo przed erozją
wodną i wietrzną

Stawy rybne – osuszanie dna, doprowadzanie i odprowadzanie wody:

a) Stawy niespuszczalne – ze względu na ukształtowanie terenu nie ma możliwości
odprowadzania wszystkich wód powierzchniowych.
b) Stawy spuszczalne – można z nich odprowadzić tylko wody powierzchniowe, nie ma
jednak możliwości osuszenia dna bo w dnie stawu nie ma rowów odwadniających.
c) Stawy osuszalne – można tu w dowolnym czasie odprowadzać wody powierzchniowe oraz
obniżać wody gruntowe do takiego poziomu przy którym po dnie stawu mogą poruszać
się pojazdy mechaniczne.

Elementy sieci odwadniającej:

Odwadniająca sieć melioracyjna może składać się z:
 Rowów głównych odpływowych I rzędu
 Rowów odpływowych II rzędu
 Rowów osączających III rzędu, których zadaniem jest utrzymywanie wody gruntowej na
odpowiednim poziomie
 Rowów opaskowych zabezpieczających pewne części obiektów (terenu) przed napływem
wód obcych, powierzchniowych lub gruntowych
 Rowów burzowych i tzw. Rowów ulgowych pozwalających szybciej odprowadzić wody
powodziowe
 Rowów przechwytujących obce wody gruntowe, będące pod ciśnieniem (wody
hydrostatyczne)

Objawy niedoboru wilgoci:

 Niskie położenie zwierciadła wody w gruncie stosunku do terenu na glebach lekkich
 Małe zasoby wodne w warstwie korzeniowej
 Wysychaniu wody w rowach, studniach, stawach, oczkach wodnych
 Spękanie gleb zwięzłych w wyniku skurczu
 Więdniecie i wysychanie roślin
 Występowanie roślin charakterystycznych dla siedlisk suchych np. dziewanna

Typowe przyczyny nadmiernego uwilgotnienia:

a) Brak odpływu wody do odbiornika spowodowany spiętrzeniem wód w odbiorniku,
zarośnięciem koryta w odbiorniku lub jego zamuleniem
b) Odcięcie doliny od odbiornika przez wargi wytworzone z grubego materiału osadowego na
brzegach cieku w czasie wylewów wielkich wód
c) Brak śluz i przepustów w wałach rzecznych
d) Napływ wód powierzchniowych z terenów obcych

Bezpośrednie i pośrednie objawy nadmiernego uwilgotnienia:

a) Objawy bezpośrednie – nadmiar wilgoci:
 Stagnowanie wód na powierzchni terenu
 Wysokie poziomy wód gruntowych w stosunku do terenu, trwające przez dłuższy czas
 Wysokie poziomy wód w ciekach; rowach; stawach w stosunku do sąsiadującego terenu
 Źródliska i wysiąki
 Występowanie zespołów roślin hydrofilnych
 Specyficzne typy i rodzaje gleb
 Występowanie w profilu glebowym poziomów glejowych i wytrąceń żelazistych
b) Objawy pośrednie – nadmiar wilgoci:
 Dłużne zaleganie pokrywy śnieżnej na wiosnę
 Powolne obsydianie gruntu na wiosnę
 Ciemne plamy na polach ornych widoczne podczas uprawy wiosennej
 Częste formowanie się mgieł
 Jasna, żółtozielona barwa roślin uprawnych
 Ciemniejsza barwa roślinności łąkowej na wiosnę
 Występowanie charakterystycznych roślin jak np. jaskier rozłogowy, mięta polna
 Utrudnione zbiory okopanych jesienią

Szkodliwe działanie nadmiernego uwilgotnienia gleby:

Nadmiar wilgoci w glebie wywołuje pewne zjawiska i procesy, które są przeważnie niekorzystne
dla rolnictwa:
 Gleba nadmiernie uwilgocona jest „zimna” ponieważ ciepło z energii słonecznej jest
zużywane na parowanie; do gleby nie może wnikać ciepłe powietrze ani ciepłe wody
opadowe
 Ograniczona jest wymiana powietrza glebowego i atmosferycznego; występuje
nagromadzenie CO2 w glebie; zahamowane są procesy tlenowe (witryfikacja) a nasilone
beztlenowe (denitryfikacja)
 Szczątki roślin ulegają gniciu zamiast butwieniu, które odbywa się w warunkach
tlenowych
 Ograniczony jest rozwój mikrofauny glebowej a nawet fauny
 Rośliny korzenieją się płytko
 Występuje rozwój chwastów i roślin mało wartościowych
 Plony na gruntach ornych są niskie i złej jakości
 Nawożenie jest mało skuteczne
 Skrócony jest okres wegetacji; uprawy wiosenne są opóźnione
 Wilgotne gleby ciężkie mają złą strukturę