Grupa A Klasa ................. Liczba punktów ............

/
Imię i nazwisko ...............................

1 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Woda występuje wyłącznie na powierzchni Ziemi i w atmosferze, nie występuje

w litosferze. P / F
B. Całkowita objętość wód na Ziemi wynosi około 1,386 mld km3. P / F
C. Około 96,5% zasobów wodnych Ziemi stanowią wody mórz i oceanów, a około 3,5%
– wody zgromadzone w lodowcach górskich i lądolodach, pod ziemią, w wieloletniej
zmarzlinie, w jeziorach, w glebie, w atmosferze, w bagnach, w rzekach oraz
w organizmach (woda biologiczna). P / F
D. Wody słone stanowią łącznie 80%, a wody słodkie – 20% objętości hydrosfery. P / F
E. Ilość wody zgromadzonej w hydrosferze jest stała. P / F
F. W wyniku naturalnych procesów, m.in. działalności wulkanicznej, każdego roku
ubywa około 0,3 km3 wody. P / F

2 Uzupełnij zdanie.

Przylegająca do kontynentu część oceanu, która jest oddzielona od otwartych wód oceanicznych
łańcuchami wysp, półwyspami lub podwodnymi progami, to morze .

3 D1

4 Uzupełnij zdania. Podkreśl właściwe informacje wybrane spośród podanych.

Wśród poziomych / pionowych ruchów wody morskiej wyróżnia się najczęściej pływy
i upwelling. Pływy to cykliczne wznoszenie się i opadanie poziomu / wysychanie
i uzupełnianie wodą morza wywołane siłą Coriolisa / odśrodkową, która wynika
z obiegu Ziemi wokół Słońca / obrotu Ziemi wokół własnej osi.

5 Ustal, który typ ustroju rzecznego charakteryzuje się wymienionymi cechami.

Zaznacz właściwą nazwę wybraną spośród podanych.

monsunowy, równikowy, oceaniczny, śródziemnomorski

Cechy ustroju:
· Występują w miarę duże wahania stanów wody.
· Najwyższe stany wody notuje się zimą, w czasie wzmożonych opadów, a najniższe –
latem, kiedy występują niewielkie opady i panuje wysoka temperatura powietrza.
· Ten typ ustroju mają rzeki, które znajdują się w Europie.

6 Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Pod względem ciągłości zasilania wyróżniamy rzeki:

A. główne, pierwszego rzędu i drugiego rzędu.
B. stałe, okresowe i epizodyczne.
C. nizinne, wyżynne i górskie.
D. źródłowe, jeziorne i zasilane z wód podziemnych.

Grupa A | strona 1 z 2
7 Dopisz do definicji (A–E) odpowiednie pojęcia wybrane spośród podanych.

rzeka, potok, strumień, źródło, ujście, rzeka główna, system rzeczny,

dorzecze, zlewnia, dział wodny, dopływ

A. Obszar odwadniany przez system rzeczny. dorzecze

B. Duży ciek wodny płynący pod wpływem siły grawitacji po powierzchni ziemi
utworzonym przez siebie korytem. rzeka
C. Rzeka uchodząca do morza lub innego zbiornika wodnego. rzeka główna
D. Niewielki ciek wodny o dużym spadku.potok
E. Rzeka główna wraz ze swoimi dopływami. system rzeczny

8 Zaznacz typ jeziora, który nie powstaje w wyniku procesów zachodzących

pod powierzchnią Ziemi (endogenicznych).

A. Jeziora tektoniczne.
B. Jeziora reliktowe.
C. Jeziora wulkaniczne.
D. Jeziora krasowe.

9 Zaznacz funkcje dużych zbiorników sztucznych (antropogenicznych).

Zhydrostatycznego.źródło szczelinowe wstępujące

A. Chronią przed powodzią.

B. Stanowią element elektrowni wodnych.

C. Są miejscem rekreacji.

D. Chronią przed pożarem.

E. Zaopatrują w wodę okoliczne zakłady przemysłowe.owca.

12 Rozpoznaj, których rodzajów źródeł wód podziemnych dotyczą opisy 1 i 2. Zapisz
właściwe nazwy wybrane spośród podanych.

źródło warstwowe, źródło uskokowe, źródło szczelinowe zstępujące,

źródło szczelinowe wstępujące

1. To źródło powstaje na granicy warstwy przepuszczalnej i warstwy nieprzepuszczalnej,

w miejscu przecięcia się tych warstw z powierzchnią ziemi. ____________
2. Z tego źródła woda wypływa na powierzchnię ziemi pod wpływem ciśnienia
hydrostatycznego. ____________

Grupa A | strona 2 z 2
Grupa B Klasa ................. Liczba punktów ............ /
Imię i nazwisko ...............................

1 Zaznacz literę P, jeśli informacja jest prawdziwa, lub literę F – jeśli jest fałszywa.

A. Woda występuje na powierzchni Ziemi oraz w atmosferze i w litosferze. P / F

B. Całkowita objętość wód na Ziemi wynosi ok 1,386 mln km3. P / F
C. Około 70% zasobów wodnych Ziemi stanowią wody mórz i oceanów, a około 30% –
wody zgromadzone w lodowcach górskich i lądolodach, pod ziemią, w wieloletniej
zmarzlinie, w jeziorach, w glebie, w atmosferze, w bagnach, w rzekach oraz w
organizmach (woda biologiczna). P / F
D. Wody słone stanowią łącznie 97,5%, a wody słodkie – 2,5% objętości hydrosfery. P / F
E. Ilość wody zgromadzonej w hydrosferze zmienia się w ciągu roku. P / F
F. W górnych warstwach atmosfery następuje ucieczka cząsteczek wody w przestrzeń
kosmiczną, przez co każdego roku ubywa ok. 0,3 km3 wody. P / F

2 Uzupełnij zdanie.

Część zbiornika wodnego, np. oceanu, która wcina się głęboko w ląd i odznacza się
swobodną wymianą wód ze zbiornikiem wodnym, to zatoka

3 D4

4 Uzupełnij zdania. Podkreśl właściwe informacje wybrane spośród podanych.

Zmiany sumy opadów atmosferycznych / ciśnienia atmosferycznego tuż pod powierzchnią

/ nad powierzchnią wody mogą prowadzić do obniżania się i podnoszenia poziomu wody
w przeciwległych częściach morza, zatoki lub dużego jeziora. To zjawisko, nazywane
białym szkwałem / sejszą, trwa maksymalnie kilkanaście dni / minut.

5 Ustal, który typ ustroju rzecznego charakteryzuje się wymienionymi cechami.

Zaznacz właściwą nazwę wybraną spośród podanych.

monsunowy, podrównikowy, oceaniczny, śródziemnomorski

Cechy ustroju:
· Występują dość duże wahania stanów wody.
· Najwyższe stany wody notuje się w porze deszczowej, a najniższe – w porze suchej,
kiedy rzeka może nawet wysychać.
· Rzeki o tym typie ustroju znajdują się w Afryce oraz w Ameryce Południowej.

6 Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Pod względem ciągłości zasilania wyróżniamy rzeki:

A. źródłowe, jeziorne i zasilane z wód podziemnych.
B. główne, pierwszego rzędu i drugiego rzędu.
C. nizinne, wyżynne i górskie.
D. stałe, okresowe i epizodyczne.

Grupa B | strona 1 z 2
7 zlewnia

8 Zaznacz typ jeziora, który nie powstaje w wyniku procesów zachodzących

na powierzchni Ziemi (egzogenicznych).

A. Jeziora polodowcowe.
B. Jeziora reliktowe.
C. Jeziora meteorytowe.
D. Jeziora deltowe.

9.99. Zaznacz
Zaznacz nazwy
nazwy zbiorników
zbiorników sztucznych
sztucznych (antropogenicznych).
(antropogenicznych).
A. Jezioro Solińskie.
A. B.
Jezioro
MorzeSolińskie.
Kaspijskie.
B. C.
Morze Kaspijskie.
Zbiornik Bracki.
C. D.
Zbiornik
JezioroBracki.
Nasera.
D. E.
Jezioro Nasera.
Jezioro Włocławskie.
E. Jezioro Włocławskie.
10. Uzupełnij zdania. Podkreśl właściwe określenia wybrane spośród podanych.
10 Uzupełnij
Lodowiec zdania.
tworzyPodkreśl właściwe
się powyżej określenia
granicy wiecznegowybrane
śniegu,spośród podanych.
czyli tam, gdzie w ciągu roku
więcej śniegu topnieje / spada, niż topnieje / spada. Te warunki powodują
Lodowiec tworzy się powyżej granicy wiecznego śniegu, czyli tam, gdzie w ciągu trwałe
roku więcej śniegu topnieje /
spada, niż topniejelodu
nagromadzenie / śniegu,
/ spada. powodująpod
który powstaje
Te warunki powierzchnią
trwałe ziemilodu
nagromadzenie / na /lądzie
śniegu, który powstaje pod
z przeobrażenia
powierzchnią ziemidużych ilości lodu / śniegu.
/ na lądzie
z przeobrażenia dużych ilości lodu / śniegu.
11. Zaznacz stwierdzenia, które zawierają prawdziwe informacje.
A. Lód lodowcowy, przyjmujący postać jęzora lodowcowego, przemieszcza się w dół.
11 Zaznacz stwierdzenia, które zawierają prawdziwe informacje.
B. Jeżeli dostawa lodu przewyższa ablację, lodowiec się wydłuża, czyli następuje jego
A. transgresja.
Lód lodowcowy, przyjmujący postać jęzora lodowcowego, przemieszcza się w dół. B. Jeżeli dostawa lodu
C. Jeżeli ablację,
przewyższa dostawalodowiec
lodu przewyższa ablację,
się wydłuża, czylilodowiec
następujesię cofa,
jego czyli następuje jego
transgresja.
C. transgresja.
Jeżeli dostawa lodu przewyższa ablację, lodowiec się cofa, czyli następuje jego transgresja.
D. D.
Gdy dostawa
Gdy lodu
dostawa równoważy
lodu równoważystraty spowodowane
straty spowodowane topnieniem, lodowiec
topnieniem, nie zmienia
lodowiec swego położenia,
nie zmienia
czyli stagnuje.
swego położenia, czyli stagnuje.

12 Rozpoznaj, których rodzajów źródeł wód podziemnych dotyczą opisy 1 i 2. Zapisz właściwe nazwy
wybrane spośród podanych.
źródło szczelinowe wstępujące, źródło szczelinowe zstępujące,źródło uskokowe, źródło krasowe
źródło szczelinowe wstępujące, źródło szczelinowe zstępujące,

źródło szczelinowe zstępujące

Grupa B | strona 2 z 2