1. Położenie i geneza 1. Podział Wszechoceanu (p.

76)
- morze Bałtyckie położone jest między kontynentem europejskim a Półwyspem Skandynawskim - Ocean Spokojny (zwany Pacyfikiem)
- mieści się w pobliżu oceanu Atlantyckiego, oddzielone jest od niego dosyć płytkimi cieśninami - Ocean Atlantycki
duńskimi - Ocean Indyjski
- Ocean Południowy
2. Cechy Morza Bałtyckiego: - Ocean Arktyczny
a) rozmiary i głębokość
2. Cechy fizykochemiczne wód morskich (p.77-78) :
- morze Bałtyckie jest niewielkie - ma około 377 000 km2
a) zasolenie:
- większe opady → mniej słona woda
b) typy linii brzegowej - większe parowanie → bardziej słona woda
- zróżnicowana - średnie zasolenie wód powierzchniowych oceanów wynosi 35% (1 kg wody = 35 g soli), czasem w niektórych
zbiornikach może być nawet 50% zasolenia
c) temperatura - duża zawartość soli w wodzie morskiej zwiększa jej gęstość oraz powoduje, że ma ona niższą temperaturę
- jest morzem chłodnym zamarzania (np. woda morska o zasoleniu 35% zaczyna zamarzać w temperaturze -2°C)
- w zimie są niższe, zamarza częściowo w zimie - zasolenie wody morskiej sprawia, że nie nadaje się ona do picia i wykorzystania w rolnictwie i ma negatywny
- w lato są wyższe wpływ na konstrukcje stalowe statków
- średnio 13-17 C - zasolenie wód na kuli ziemskiej jest zróżnicowane, zależy głównie od:
- zmienia się (równoleżnikowe ?) - ilości opadów atmosferycznych
- intensywności parowania
d) zasolenie - ilości wody słodkiej dostarczanej przez rzeki i topniejące lody
- najwyższe w Cieśninach Duńskich
- niskie zasolenie, spowodowane przez duże opady, duży dopływ wód słodkich (z Wisły itp.), Zasolenie - zawartość soli w wodzie morskiej. Najczęściej podaje się ją w promilach (%). To liczba gramów soli
w 1 kg wody.
dopływ wód do innych oceanów jest niewielkie
- średnie ok. 7.5%
b) temperatura:
- zmienia się
- średnia roczna wartość wynosi około 17 C
- maleje z zachodu na wschód - najwyższa temp. wody notuje się w strefie równikowej (24 C do 30 C)
- najniższa temp. wody notuje się w strefie okołobiegunowej (ok. -1 C)
3. Fauna i flora
- pustynie beztlenowe na Bałtyku 3. Ruchy wód morskich (p.78)
- nie ma tam zbyt wiele glonów i innych roślin - ruch wody przejawia się falowaniem przez wiatr, pływami oraz występowaniem prądów morskich
- są tam ryby i inne ptaki, ale różnorodność jest niewielka - prądami morskimi nazywamy poziome ruchy wody, wyróżnia się:
- prądy ciepłe (niosą wody cieplejsze od otaczającej je wody morskiej)
4. Zanieczyszczenie Bałtyku - prądy zimne (niosą wody zimniejsze od otaczającej je wody morskiej)
- bardzo duże zanieczyszczenie
- jest zbiornikiem zamkniętym, więc wszystkie brudy zostają w tym morzu Pływy - zmiany poziomu wody morskiej (przypływy i odpływy) związane z przyciąganiem Księżyca i Słońca
- 97% bałtyku jest pod wpływem zanieczyszczeń
- zanieczyszczenia przez metale ciężkie, inne substancje chemiczne, śmieci plastikowe i inne, 4. Wpływ prądów morskich na życie ludzi (p. 79-80)
przez rolnictwo, rybołówstwo - ciepłe prądy powodują wzrost temp. powietrza oraz zwiększenie opadów (wpływa to na rozwój rolnictwa),
ciepłe prądy umożliwiają także rozwój żeglugi oraz przemysłu stoczniowego
- dno morskie jest zanieczyszczone i zdegradowane, przez np. wybieranie piasku lub żwiru,
- wody ciepłych prądów mieszające się z wodami zimnych prądów, umożliwiają rozwój rybołówstwa
instalacje turbin wiatrowych
- zimne prądy morskie obniżają temp. powietrza, która zawiera mniej pary wodnej, dlatego nie powstają chmury
- zanieczyszczenie hałasem
przynoszące opady (tam powstają pustynie)

5. Ochrona środowiska przyrodniczego 5. Zanieczyszczenie wód (p. 80)

- istnieją różne formy ochrony przyrodniczej, 13% morza bałtyckiego jest pod ochrona
- polska ma 2 parki narodowe (obok morza), parki krajobrazowe, obszary natura 2000 (gdzie
chroni się gatunki roślin i zwierząt z niewielkim wpływem człowieka, zabronione typy obecności
jak osadnictwo, budowa domów itp.)
- rozwój rybołówstwa, transportu morskiego, wydobycie surowców mineralnych z dna wszechoceanu
- głównymi źródłami zanieczyszczeń wszechoceanu są rzeki, do których dostają się:
- pestycydy i nawozy sztuczne stosowane w rolnictwie
- ścieki przemysłowe, komunalne oraz pochodzące ze statków
- śmieci, zwłaszcza tworzywa sztuczne (np. plastikowe butelki, foliowe torby)
- kolejnym źródłem zanieczyszczeń są katastrofy ogromnych statków - tankowców, przewożących ropę naftową
- innym źródłem zanieczyszczeń są awarie na platformach wiertniczych, wydobywających ropę naftową