socialistthai.wordpress.

com @SocialistTH สิงหาคม 2566

 02
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
แถลงการณ ์ องค
์ กรส
ั งคมนิ ยมแรงงาน
เด
ิ นหน ื้ อถอนโครงสร
้ าร ้ างเผด็ จการ
บทบรรณาธิการ
โครงสร้้างอำำ�นาจรััฐเผด็็จการได้้เพีียงลำำ�พััง ต้้องอาศััย
การสนัั บ สนุุ น จากพลัั ง มวลชนมหาศาล โดยเฉพาะ
บทบาทของขบวนการกรรมาชีีพที่่�มีีอำำ�นาจแฝงในระบบ
ฉัั น ทามติิ ข องประชาชนล้้ า นเสีี ย ง กำำ�ลัั ง จะถูู ก
ทุุนนิิยมคืือ "การนััดหยุุดงานทั่่�วไป"
ทำำ�ลายด้้วยอำำ�นาจที่่�ไม่่ยึึดโยงกัับประชาชน รััฐธรรมนููญ
ปีี 2560 ถูู กสร้้ า งขึ้้� น โดยคณะรัั ฐ ประหาร 2557
ท่่ามกลางบรรยากาศที่่�ห่่างไกลจากการแสดงความคิิด
เห็็นอย่่างเสรีี มัันเป็็นเพีียงเครื่่อ � งมืือซัักฟอกให้้กับั ชนชั้้�น
ปกครองให้้ ส ามารถสืืบทอดอำำ� นาจเผด็็ จ การบนผล
ประโยชน์์ของชนชั้้�นนายทุุนต่่อไป
การเลืือกตั้้� ง ที่่� ผ่่ า นมา ถึึ ง แม้้ ว่่ า พรรคฝ่่ า ย
ประชาธิิปไตยจะชนะเลืือกตั้้�งท่่วมท้้นด้้วยคะแนนสููงถึึง
64% ของผู้้�มาใช้้สิิทธิ์์� แต่่กลัับไม่่สามารถจััดตั้้�งรััฐบาล
ของพรรคการเมืืองฝ่่ายประชาธิิปไตยได้้โดยง่่าย มัันได้้
พิิสููจน์์ให้้เห็็นธาตุุแท้้ของโครงสร้้างอำำ�นาจรััฐที่่�อยู่่�นอก
เหนืืออำำ�นาจประชาชน ทั้้�งที่่�แฝงอยู่่�ในรััฐธรรมนููญที่่�ถููก
สร้้ า งขึ้้� น ด้้ ว ยอำำ� นาจเผด็็ จ การ และที่่� เ กาะกุุ ม นอก
รััฐธรรมนููญ ไม่่ว่่าจะ ส.ว. องค์์กรอิิสระ กองกำำ�ลัังติิด
อาวุุธ กลุ่่�มทุุนใหญ่่
ด้้วยเหตุุนี้้� ได้้แสดงให้้ประชาชนเห็็นว่่าการเดิินเข้้า
คููหาเลืือกตั้้�งไม่่เพีียงพอที่่�จะก่่อร่่างสร้้างสัังคมการเมืือง
ที่่�เป็็นประชาธิิปไตยที่่�เคารพสิิทธิ์์�เสีียงของประชาชนได้้
ประชาชนจำำ�เป็็นต้้องออกเดิินทางกัันอีีกครั้้�ง “บนท้้อง
ถนน” เพื่่�อทำำ�ลายโครงสร้้างเผด็็จการดัังกล่่าว ถึึงจะ
นำำ�พาไปสู่่�การปฏิิรููปได้้อย่่างแท้้จริิง ซึ่่�งปรากฎแล้้วใน
อดีี ตที่่� ผ่่ า นมา เช่่ น เหตุุ ก ารณ์์ 14 ตุุ ล าคม 2516
เหตุุการณ์์พฤษภาคม 2535
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
ขบวนการประชาชนต้้ อ งรุุ ก ไปข้้ า งหน้้ า กดดัั น
พรรคการเมืืองทุุกพรรค เฉพาะหน้้าต้้องร่่างรััฐธรรมนููญ
ใหม่่เพื่่อ
� เพิ่่�มอำำ�นาจประชาชนให้้มีส่ี ว่ นร่่วมทางการเมืือง
อย่่างแท้้จริิง ยกเลิิกองค์์กรอิิสระที่่�ไม่่ยึด
ึ โยงกัับประชาชน
ยกเลิิกวุุฒิิสภา ยกเลิิกนายกรััฐมนตรีีที่่�ไม่่ผ่่านการเลืือก
ตั้้�ง ปฏิิรููปกระบวนการยุุติิธรรมนำำ�ระบบลููกขุุนมาใช้้ใน
การพิิจารณาคดีี เก็็บภาษีีคนรวยเพิ่่�ม สร้้างรััฐสวััสดิก ิ าร
ถ้้วนหน้้า ทั่่�วถึึง เท่่าเทีียม ฯลฯ
นอกจากนั้้�นต้้องยกเลิิกกฎหมายมาตรา 112 ที่่�ถูก ู
ใช้้ เ ป็็ น เครื่่� อ งมืือทางการเมืืองโจมตีี ปราบปรามฝ่่ า ย
ประชาธิิปไตย ต้้องปล่่อยนัักโทษการเมืืองทุุกคนทัันทีี
โดยไม่่มีีเงื่่�อนไข นำำ�ตััวทหารนัักการเมืืองที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับ
รััฐประหารและเข่่นฆ่่าประชาชนมาลงโทษ
เรื่่�องเหล่่านี้้�ไม่่สามารถกระทำำ�ผ่่านรััฐสภาภายใต้้
การนััดหยุุดงานทั่่�วไป จะไม่่เกิิดขึ้้น � ทัันทีี มััน
จำำ�เป็็นต้้องอาศััยการสะสมประสบกรณ์์และความ
มั่่�นใจในการต่่อสู้้�ประจำำ�วัน ั ในทุุกระดัับ เหตุุการณ์์
14 ตุุลาคม 2516 จนถึึง 6 ตุุลาคม 2519 มีีการ
นััดหยุุดงานถึึง 1,211 ครั้้�ง ที่่�ผ่า่ นมา ปีี 2565 ยััง
มีีความพยายามต่่อรองและประท้้วงของสหภาพ
แรงงานตามสถานประกอบการต่่างๆ เพื่่�อเรีียก
ร้้องค่่าจ้้างเพิ่่�ม โบนััส และสวััสดิก ิ ารอื่่น
� ๆ ปััจจุุบัน ั
องค์์กรปลดแอกทั้้�งหลายเหลืือน้้อยลงมาก แต่่
สหภาพแรงงานต่่างๆ เริ่่�มมีีบทบาทมากขึ้้�น ก่่อน
หน้้านี้้�เราเสนอให้้ สหภาพแรงงานมีีบทบาท ใน
การแสดงความคิิดเห็็นทางการเมืืองมากขึ้้�น ผ่่าน
โครงสร้้ า งที่่� มีี กัั น อยู่่�แล้้ ว เช่่ น สหพัั น ธ์์ แ รงงาน
สหภาพแรงงาน กลุ่่�มย่่าน เป็็นต้้น และรวมกัันเป็็น
“สภาประชาชน” เพื่่� อ ร่่ ว มวางแผนออกแบบ
แนวทางการต่่อสู้้�ของกรรมาชีีพพื้้น � ฐาน อย่่างเช่่น
คณะกรรมการประสานการประท้้ ว งในซูู ด าน
เป็็นต้้น
กองบรรณาธิการ
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
เวลาอย
ู่ ้ ข างใคร
ในความเคลื่อนไหว
ท่่ามกลางการต่่อสู้้�ของขบวนการประชาธิิปไตย
ไทย ไม่่ว่่าจะด้้วยวิิธีีใด แนวใด วลีี “เวลาอยู่่�ข้้างเรา” ถููก
ใช้้บ่อ่ ยในทุุก ๆ กิิจกรรมการต่่อสู้้�กัับรััฐเผด็็จการ ในด้้าน
หนึ่่�ง วลีีดังั กล่่าวเป็็นการเสริิมกำำ�ลังั ใจและความหวัังจาก
ความไม่่พอใจของคนหนุ่่�มสาว การถููกปราบปรามในช่่วง
ปีี 2563-2564 ชัั ย ชนะของพรรคการเมืืองฝ่่ า ย
ประชาธิิปไตย จนถึึงความล้้มเหลวในการจััดตั้้�งรััฐบาล
ของพรรคฝ่่ายประชาธิิปไตย
กำำ�ลัังใจและความหวัังถืือว่่าเป็็นดั่่�งหััวใจในสัังคม
ชนชั้้�นที่่�พรากหััวใจของเราตลอดเวลา แน่่นอนว่่าความ
โสมมของชนขั้้�นปกครองได้้เผยออกมาให้้มวลชนผู้้�ถููก
กดขี่่�เผชิิญหน้้าอยู่่�ทุุกครั้้�ง ตั้้�งแต่่รััฐธรรมนููญปีี 2560 ที่่�
ถููกร่่างโดยเผด็็จการ การใช้้ กกต.และศาลรััฐธรรมนููญ
ขัั ด ขวางการเข้้ า สู่่�รัั ฐ สภาของพรรคอนาคตใหม่่ ใ นปีี
2562 และพรรคก้้าวไกล ปีี 2566 การใช้้กฎหมาย
รัังแกนัักกิิจกรรมและประชาชน โดยเฉพาะ 112 ที่่�ใช้้
ปิิ ด ปากประชาชนและเป็็ น กะลาเหล็็ กทัั บ สมองคน
ธรรมดา บดบัังภาพจริิงของอำำ�นาจชนชั้้�นปกครอง
ในอีี ก ด้้ า นหนึ่่� ง วลีี “เวลาอยู่่�ข้้ า งเรา” เป็็ น การ
แสดงออกถึึงความคาดหวัังว่่า เมื่่�อรััฐเผด็็จการแสดง
ความสกปรกโสมมออกมา ประชาชนจะไม่่พอใจและรััฐ
เผด็็จการจะล่่มสลายไป ใช่่ ภายใต้้สัังคมชนชั้้�นย่่อมเกิิด
ความไม่่พอใจ แต่่ไม่่เพีียงพอ เวลาไม่่ได้้อยู่่�ข้้างคนจน
กรรมาชีีพ และผู้้�ถููกกดขี่่�ทั้้�งหลาย
เวลาส่่วนใหญ่่ของกรรมาชีีพมีีต้้องเอาไปทำำ�งาน
03
เพื่่�อเอาค่่าจ้้าง ในขณะที่่�มููลค่่าส่่วนใหญ่่ ความมั่่�งคั่่�งที่่�
กรรมาชีีพผลิิตเป็็นของชนชั้้�นนายทุุน ซึ่่�งเกิิดขึ้้�นทุุกวััน
เวลาที่่�เหลืืออัันน้้อยนิิดมีีไว้้เพื่่�อหล่่อเลี้้�ยงตััวเองสำำ�หรัับ
การทำำ�งานในวัันต่่อ ๆ ไป ไร้้ความมั่่�นคง การแข่่งขัันและ
การรัักษาอััตรากำำ�ไรของชนขั้้�นนายทุุน แต่่เวลากรรมาชีีพ
จะเรีียกร้้องหรืือขอส่่วนแบ่่งที่่�ตนผลิิตมากัับมืือ ก็็ใช้้กลไก
รััฐมาปราบ โดยสรุุปแล้้ว เวลาไม่่ได้้อยู่่�ข้้างคนธรรมดา
ส่่วนใหญ่่ที่่�ขัับเคลื่่�อนสัังคม
เราทราบกัันแล้้วว่่า กลุ่่�มคน 10% ของโลกครอบ
ครองความมั่่�งคั่่�ง 76% มีีรายได้้ 52% ของรายได้้ทั้้ง� หมด
และเป็็นกลุ่่�มที่่�ปล่่อยก๊๊าซเรืือนกระจกถึึง 48% เราจะเห็็น
ว่่า ทรััพยากรเกืือบทั้้�งโลก ถููกยึึดไว้้กัับกลุ่่�มคนหยิิบมืือ
เดีี ย ว ไม่่ เ พีี ย งแต่่ ใ นแง่่ ข องความมั่่� ง คั่่� ง แต่่ ร วมถึึ ง
ทรัั พ ยากรธรรมชาติิ ด้้ ว ย (หนัั ง สืือพิิ ม พ์์ สัั ง คมนิิ ย ม
แรงงาน. 2566)
นี่่� คืื อการต่่ อ สู้้�ท่่ า มกลางวิิ ก ฤติิ ร ะดัั บ โลก ภาวะ
เงิินเฟ้้อ ราคาพลัังงานแพง ค่่าจ้้างถููกแช่่แข็็ง ผลกระทบ
จากการระบาดโควิิด-19 ที่่�ยังั ไม่่ได้้รับ ั การเยีียวยา วิิกฤติิ
สิ่่�งแวดล้้อมที่่�ส่่งผลให้้ภััยธรรมชาติิรุุนแรงขึ้้�นและผู้้�รัับ
ผลกระทบล้้วนเป็็นคนจน วิิกฤติิความขััดแย้้งระหว่่าง
จัักรวรรดิินิิยมบนซากศพของคนธรรมดา วิิกฤติิสิิท ธิิ
เสรีีภาพที่่�กำำ�ลังั ถููกลิด ิ รอนเพื่่อ � ปราบปรามมวลชนผู้้�เรีียก
ร้้องความมั่่�งคั่่�งและการเยีียวยาที่่�สมควรได้้รัับแต่่แรก
เช่่น การปราบปรามการประท้้วงในฝรั่่�งเศส การปลุุก
ระดมฝ่่ า ยขวาฟาสซิิ สต์์ ใ นอัั ง กฤษ การคุุ ก คามนัั ก
สหภาพแรงงานในฟิิลิิปปิินส์์ (พรรคแรงงานสัังคมนิิยม
อัังกฤษ. 2566)
แต่่ท่่ามกลางวิิกฤติิเหล่่านี้้� เราไม่่ควรหดหู่่� เพราะ
ในอีีกด้้าน ก็็ยัังมีีการต่่อสู้้�อย่่างเอาการเอางาน เช่่น การ
รวมตััวของสหภาพแรงงานทั้้�งประเทศฟิิลิิปปิินส์์ในการ
โค่่นรััฐบาลมาร์์กอสรุ่่�นลููก ความพยายามประสานการ
นัั ด หยุุ ด งานเพื่่� อ ล้้ ม รัั ฐ บาลมาครงในฝรั่่� ง เศส การจัั ด
มวลชนไล่่ฟาสซิิสต์์ในอัังกฤษโดยสหภาพแรงงานจาก
หลายภาคส่่วน ฯลฯ ทางหนัังสืือพิิมพ์์สัังคมนิิยมได้้รวบ
บทเรีียนสากลเหล่่านี้้�ไว้้ และเป็็นบทพิิสูจู น์์ว่า่ คนธรรมดา
ร่่วมมืือกัันสามารถเปลี่่�ยนแปลงสัังคมได้้ ความเฉื่่�อยชา
และการรอไม่่สามารถรัับประกัันอะไรได้้สำำ�หรัับผู้้�ถูกกดขี่่ ู �
สหภาพแรงงานจะมีีบทบาทอย่่างมากในการต่่อสู้้�ครั้้�งนี้้�
และครั้้�งต่่อไป
คมกริต
 04 หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

้ ข ออ
้ างสก ้ ึ นค
ั ดการข ่ าจ
้ างข ำ ่ �ของนายท
ั้ นต ุ นไม
่ สมเหต
ุ สมผล
ปรับกระบวนทัศน์
อีีกกว่่าครึ่่�งหนึ่่�งเป็็นอุุตสาหกรรมที่่�ใช้้แรงงานเข้้มข้้น
เช่่น อาหารแปรรููป อาจจะปรัับตััวไม่่ได้้ และส่่วนใหญ่่
เป็็ น ผู้้�รัั บ จ้้ า งผลิิ ต มีี อัั ต รากำำ� ไรน้้ อ ย (สรุุ ป คำำ�ต อบ
ประธานสภาอุุ ต ฯ หลัั ง พบ “พิิ ธ า” ทีี ม ศก.ก้้ า วไกล
ประเด็็นร้้อน ขึ้้�นค่่าแรง 450 บาท ทลายทุุนผููกขาด.
28 พ.ค. 66. ในเวิิร์์คพอยท์์ทููเดย์์)
อย่่างไรก็็ตาม สภาอุุตสาหกรรมฯ ก็็เห็็นด้้วยที่่�
พรรคก้้าวไกลมีีนโยบายพััฒนาอุุตสาหกรรมเทคโนโลยีี
ใหม่่ สร้้างอุุตสาหกรรม BCG, S-curve, Bio ที่่�จะ
ช่่ ว ยยกระดัั บ การแข่่ ง ขัั น กัั บ ประเทศอื่่� น ได้้ รวมทั้้� ง
นโยบายทลายทุุนผููกขาด ขจััดการทุุจริิต เรีียกรัับเงิิน
ใต้้โต๊๊ะของเจ้้าหน้้าที่่�รัฐั ที่่�ก่อ
่ ให้้เกิิดต้น ้ ทุุนแฝงที่่�ลงบััญชีี
ไม่่ได้้ และยัังเสนอให้้พรรคแก้้กฎหมายล้้าสมััย ลด
กระบวนการจััดตั้้�งบริิษััท ปรัับปรุุงกฎหมายดึึงดููดนััก
ลงทุุนต่่างชาติิเพื่่�อกระตุ้้�นเศรษฐกิิจ นั่่�นคืือแนวทาง
เสรีีนิิยมใหม่่ พึ่่�งพาทุุนต่่างชาติิ เน้้นการส่่งออก ตอบ
สนองต่่ อ ผู้้�มีี อำำ� นาจซื้้� อ และขอการสนัั บ สนุุ น จาก
หากจำำ�กัันได้้ คราวหาเสีียงเลืือกตั้้�งของพรรค ทรััพยากรของรััฐ
ก้้าวไกล นโยบาย 100 วัันแรกที่่�จะทำำ�นโยบายหนึ่่�งคืือ
การขึ้้�นค่่าจ้้างขั้้�นต่ำำ��วัน ั ละ 450 บาท และเมื่่อ � ชนะการ ข้้อโต้้แย้้ง
เลืือกตั้้�ง หััวหน้้าพรรคก็็เดิินสายประชุุมปรึึกษาหารืือ หากดููมูลค่ ู า่ ตลาดของสิินค้้าและบริิการที่่�ผลิิตใน
กัั บ ฝ่่ า ยทุุ น และแรงงานก่่ อ นจะถึึ ง วัั น เลืือกนายก ประเทศหรืือจีีดีีพีีในช่่วงเวลา 10 ปีีมานี้้� เติิบโตเฉลี่่�ย
รััฐมนตรีี สิ่่�งที่่�น่่าสนใจคืือ การให้้เหตุุผลของตััวแทน 1% กว่่าเท่่านั้้�น และยัังติิดกัับดัักรายได้้ปานกลาง บวก
สภาอุุตสาหกรรมไทยที่่�ไม่่เห็็นด้้วยกัับการขึ้้�นค่่าจ้้างขั้้�น กัับกัับดัักหนี้้�สิิน คืือ 1 ใน 3 ของคนไทยเป็็นหนี้้�ครััว
ต่ำำ��ทัันทีีเพราะจะทำำ�ให้้ทุุนอุุตสาหกรรมปรัับตััวไม่่ทััน เรืือนเพิ่่�มเกืือบ 2 เท่่าใน 10 ปีีหรืือเพิ่่�มขึ้้�น 55% ใน
และเหตุุผลอื่่น � ๆ ท้้ายสุุดเราก็็จะพบว่่า นายทุุนกลัับไม่่ รอบ 12 ปีีที่่ผ่ � า่ นมา ปััจจุุบัน ั แตะ 90.6% ของจีีดีพี ี หี รืือ
โทษหรืือต่่อต้้านนายทุุนด้้วยกัันเอง แต่่จะแข่่งขัันกััน 16 ล้้านล้้านบาท (หนี้้�ครััวเรืือนต่่อจีีดีีพีีพุ่่�งเป็็นร้้อยละ
จนถึึงจุุดต่ำำ��สุุดไม่่ว่่าจะขููดรีีดแรงงานเพีียงใดก็็ตาม 90.6. ย่่ อ โลกเศรษฐกิิ จ 30 มิิ . ย.66. ข่่ า ว TNN
Online) ซึ่่�งส่่วนใหญ่่เป็็นหนี้้�สิน ิ เชื่่อ
� ส่่วนบุุคคล หนี้้�เพื่่อ �
ข้้ออ้้างของทุุน
การศึึกษา การประกอบอาชีีพมากกว่่าหนี้้�ของนายทุุน
นอกจากข้้ออ้้างว่่า นายทุุนอุุตสาหกรรมจะไม่่ ใหญ่่ ฉะนั้้� น คนที่่� น่่ า เป็็ น ห่่ ว งคืือคนที่่� เ พิ่่� ง ทำำ� งาน
สามารถปรัับตััวได้้หากขึ้้�นค่่าจ้้างขั้้�นต่ำำ��ทัันทีี 30% ยััง เกษตรกร ผู้้�มีีรายได้้น้้อย และมีีหนี้้�อีีกมากที่่�ไม่่สร้้าง
อ้้างการปรัับขึ้้�นของต้้นทุุนทุุกด้้านทั้้�งวััตถุุดิิบ ค่่าไฟ รายได้้ และยัังมีีคนจำำ�นวนมากเข้้าไม่่ถึงึ สิินเชื่่อ � ที่่�จำำ�เป็็น
และปัั ญหาหนี้้� ค รัั ว เรืือนที่่�สููง ถืือเป็็น ระเบิิดเวลาใน เพราะเป็็นแรงงานนอกระบบ รัับจ้้างอิิสระ การอ้้างหนี้้�
อนาคต จึึงต้้องปรัับฐานรายได้้ให้้พอจ่่ายหนี้้� อีีกทั้้�ง ครััวเรืือนที่่�สููงของนายทุุนอุุตสาหกรรมจึึงไม่่เกี่่�ยวกัับ
กลุ่่�มผู้้�ประกอบการรายกลางและรายย่่อย และภาคการ การปรัั บ ตัั ว ของทุุ น แต่่ เ ป็็ น ประเด็็ น ของคนทำำ� งาน
ผลิิต การท่่องเที่่�ยวกำำ�ลัังฟื้้�น ยัังอ่่อนแอ ไม่่สามารถ มากกว่่าเพราะได้้รับ ั ผลกระทบทางเศรษฐกิิจในช่่วงโค
ปรัั บ ตัั ว กัั บ ค่่ า จ้้ า งที่่� สูู ง ได้้ อาจเกิิ ดปัั ญ หาล้้ ม ละลาย วิิด
ส่่วนทุุนอุุตสาหกรรมซึ่่�งสภาฯ ดููแลมีี 45 กลุ่่�มเกืือบ
การที่่�เศรษฐกิิจเติิบโตต่ำำ��มาหลายปีี ทั้้�งประสบ
ครึ่่� ง หนึ่่� ง ใช้้ เ ทคโนโลยีี ขั้้� น สูู ง เพื่่� อ สร้้ า งมูู ลค่่ า เพิ่่� ม
ปััญหาเงิินเฟ้้อค่่าครองชีีพสููงขึ้้�นเป็็นประวััติิการณ์์ใน
ต้้องการแรงงานมีีทัก ั ษะ ยอมจ่่ายค่่าจ้้างเพิ่่�มได้้ที่่เ� รีียก
ช่่วงโควิิดจนถึึงปััจจุุบััน
ว่่า Pay by skill อาจถึึง 500-600 บาทต่่อวััน แต่่ อ่านต่อหน้า 5
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566 05
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

โดยเฉพาะค่่ า ไฟที่่� ค นโอดครวญกัั น มากในเดืือน รองกัับนายทุุนอื่่�น แม้้แต่่การจััดสรรงบประมาณให้้

เมษายนที่่�ผ่า่ นมา ซึ่่�งนายทุุนอุุตสาหกรรมอ้้างว่่าทำำ�ให้้ กองทััพเป็็นจำำ�นวนแสนๆ ล้้าน รััฐบาลสืืบทอดอำำ�นาจ
ต้้นทุุนการผลิิตสููงขึ้้�น ในขณะที่่�ค่่าจ้้างยัังคงต่ำำ�� แม้้มีี เผด็็จการทหารที่่�เอื้้�อให้้ทุุนบางกลุ่่�มเติิบโต ก็็ไม่่ออก
การปรัั บ ขึ้้� น ล่่ า สุุ ด แต่่ ไ ม่่ ทัั น กัั บ เงิิ น เฟ้้ อ ที่่� ไ ปไกลกว่่ า หน้้ามาต่่อต้้านเหมืือนที่่�ประชาชนคนธรรมดาออกมา
นายทุุ น เหล่่ า นี้้� ค วรหัั น ไปตอบโต้้ กลุ่่� มทุุ น พลัั ง งาน เพราะอะไรกััน
กดดัันรััฐให้้ลดค่่าไฟ ค่่าเชื้้�อเพลิิง น้ำำ��มััน ไม่่ใช่่แช่่แข็็ง ทุุนอุุตสาหกรรมเลืือกที่่�จะกดค่่าแรงต่่อไป แม้้
ค่่าจ้้างแรงงานและสวััสดิิการ ไปจนถึึงการตอบโต้้การ ประเทศไทยจะสร้้ า งอุุ ตส าหกรรมทัั น สมัั ย ที่่� ใ ช้้
ขึ้้� น ราคาวัั ตถุุ ดิิ บ ค่่ า เช่่ า ที่่� ดิิ น สถานที่่� เครื่่� อ งจัั ก ร เครื่่�องจัักรกึ่่�งอััตโนมััติิและอััตโนมััติิมานานกว่่า 50 ปีี
เทคโนโลยีี ค่่าโฆษณา ค่่าขนส่่ง ดอกเบี้้�ยที่่�รวมกัันแล้้ว แรงงานไทยก็็ยัังไม่่สามารถหลุุดพ้้นจากกัับดัักรายได้้
สููงกว่่าต้้นทุุนด้้านแรงงานเสีียอีีก ต้้นทุุนเหล่่านี้้�หลาย ปานกลาง เช่่น อุุตสาหกรรมผลิิตชิ้้น � ส่่วนอิิเล็็กทรอนิิกส์์
อย่่างมาจากการกำำ�หนดราคาของนายทุุนที่่�มีีอิิทธิิพล และคอมพิิวเตอร์์ที่่�ใช้้แรงงานหญิิงด้้วยค่่าแรงขั้้�นต่ำำ��
ในภาคส่่วนต่่างๆ โดยเฉพาะพวกต้้นน้ำำ��ที่่�ฉวยโอกาส จ้้างงานรายวััน เหมาช่่วง สวััสดิิการน้้อย ทำำ�งาน 60
ขึ้้�นราคาน้ำำ��มััน เชื้้�อเพลิิงในช่่วงโควิิด และทำำ�ให้้เกิิด ชั่่�วโมงต่่อสััปดาห์์ แทบไม่่มีเี วลาไปฝึึกทัก ั ษะพััฒนาตััว
เงิินเฟ้้อ ผู้้�ที่่�เดืือดร้้อนที่่�สุดจึ
ุ งึ เป็็นแรงงานค่่าจ้้างต่ำำ��และ เองหรืือดููแลครอบครััว มีีการละเมิิดสิิทธิิการรวมกลุ่่�ม
คนว่่างงาน ฉะนั้้�น การปรัับค่่าจ้้างขั้้�นต่ำำ��จึึงสมเหตุุสม จัั ดตั้้� ง และนี่่� จึึ ง เป็็ น การรัั ก ษาระบบการแข่่ ง ขัั น ของ
ผลที่่�สุดุ และค่่าแรงเป็็นต้้นทุุนการผลิิตเพีียง 10% กว่่า ทุุนนิิยมที่่�อาศััยการขููดรีด ี แรงงานและดำำ�รงไว้้ซึ่่ง� ระบบ
เท่่านั้้�น ไม่่ได้้ทำำ�ให้้ต้้นทุุนการผลิิตเพิ่่�มขึ้้�นอย่่างมีีนััย ชนชั้้�นที่่�นายทุุนมีีกรรมสิิทธิ์์�ในปััจจััยการผลิิตและมููลค่า่
สำำ�คัั ญ ถืือเป็็ น สัั ดส่่ ว นที่่� เ ล็็ กน้้ อ ย และจากการปรัั บ ส่่วนเกิินเหนืือแรงงานกรรมาชีีพ
ค่่าแรงเป็็น 300 บาทที่่�ผ่่านมา ไม่่ปรากฏว่่ามีีธุุรกิิจ
ไหนเจ๊๊ง จากการปรัับขึ้้�นค่่าแรง หากมีีก็็น้้อยมาก ไม่่
เป็็นปรากฏการณ์์ (นัักวิิชาการหนุุนค่่าแรง 600 บาท ​พัชณีย์ คำ�หนัก
ฟัังมุุมมอง ศาสตราภิิชาน แล ดิิลกวิิทยรััตน์์. 9 ธ.ค.
2565. ในกรุุงเทพธุุรกิิจ)
และหากยัังจำำ�กันั ได้้ว่า่ เมื่่อ
� ครั้้�งเกิิดโรคระบาดโค
วิิด-19 ที่่�ทำำ�ให้้ระบบห่่วงโซ่่การผลิิตถดถอย เกิิดปัญ ั หา
อุุ ป ทาน นายทุุ น อุุ ตส าหกรรมก็็ ใ ช้้ วิิ ธีี ก ารปิิ ด งาน
ชั่่�วคราว ลดเงิินเดืือนค่่าจ้้าง ลดวัันทำำ�งาน และเลิิกจ้า้ ง
เป็็นจำำ�นวนมาก หรืือสั่่�งให้้คนงานหยุุดงานโดยไม่่มีีค่่า
ตอบแทน ต้้องเรีียกร้้องเงิินเยีียวยาและสวััสดิิการจาก
กองทุุนเงิินประกัันสัังคมจากภาครััฐ กล่่าวได้้ว่่า ไม่่ว่่า
จะเกิิดความผัันผวนอะไร ทุุนมัักโยนภาระให้้แรงงาน
เสมอ
ยัังมีีเรื่่�องของความเหลื่่�อมล้ำำ�� คืือ มีีมหาเศรษฐีี
นายทุุนผููกขาดมั่่�งคั่่�งร่ำำ��รวยขึ้้�น ในขณะที่่�คนยากจนลง
เช่่น นายทุุนค้้าปลีีก โทรคมนาคม ทุุนพลัังงาน ไฟฟ้้า
ทุุนเครื่่อ
� งดื่่ม
� แอลกอฮอล์์ ธุุรกิิจที่่�เกี่่�ยวข้้องกัับสััมปทาน
การก่่อสร้้างโครงการต่่าง ๆ ของรััฐ ที่่�สภาอุุตสาหกรรม
ควรเรีียกร้้องให้้มีก ี ารแข่่งขัันอย่่างเสรีี ให้้รัฐั มีีนโยบาย
ลดการผููกขาดของทุุนบางกลุ่่�ม รื้้�อสััญญาสััมปทานที่่�
ไม่่เป็็นธรรม เก็็บภาษีีความมั่่�งคั่่�ง ภาษีีหุ้้�น ภาษีีบรรษััท
ขนาดใหญ่่ ทว่่ า ก็็ ยัั ง ไม่่ เ ห็็ น การต่่ อ ต้้ า นการผูู ก ขาด
ชััดเจน ทุุนอุุตสาหกรรมเลืือกที่่�จะทำำ�ลายอำำ�นาจการ
ต่่อรอง ลดอำำ�นาจซื้้�อของแรงงานที่่�เป็็นผู้้�ผลิิตและผู้้�
บริิโภคขัับเคลื่่�อนระบบเศรษฐกิิจ มากกว่่าที่่�จะไปต่่อ
 06 หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

จะเอาย
ั งไงก
ั นต
่ อ?: ัส งคมน
ิ ยมหร
ื อความป ื่ อน
่ าเถ
อีกฟากของกำ�แพง
ซ้้ า ยมีี วิิ สัั ย ทัั ศ น์์ ข องโลกที่่� ดีี กว่่ า ในทางตรงข้้ า มเรา
จำำ�เป็็นต้้องหัันหาคอมมิิวนิิสม์์เพราะเราไม่่มีีทางเลืือก
อื่่�น” (Agon Hamza, 2015)
ทำำ�ไมต้้องสัังคมนิิยมมาร์์กซิสต์ ิ ์ เพราะแนวคิิดของ
มาร์์กซ์์และเองเกลส์์คืือเศรษฐศาสตร์์การเมืืองที่่�ไม่่เคย
แยกปริิ ม ณฑลทางเศรษฐกิิ จ ออกจากโครงสร้้ า งทาง
สัังคมและประวััติศ ิ าสตร์์ของมนุุษย์์คืือความขััดแย้้งทาง
ชนชั้้�นของผู้้�กดขี่่�และผู้้�ถููกกดขี่่� แนวคิิดของเลนิินและ
ทรอตสี้้� นัักปฏิิวััติิชาวรััสเซีีย ชี้้�ให้้เราเห็็นถึึงบทบาท
จำำ�เป็็นของพรรคปฏิิวัติ ั ข
ิ องชนชั้้�นกรรมาชีีพและการยึึด
อำำ�นาจรััฐเพื่่�อสร้้างรััฐสัังคมนิิยม พร้้อมทั้้�งย้ำำ��เตืือนเรา
ว่่าการปฏิิวัติ ั ไิ ม่่อาจสำำ�เร็็จได้้เลยหากปราศจากการรวม
พลัังกัันในระดัับสากล แนวคิิดของกรััมชีี นัักปฏิิวััติิชาว
อิิ ต าลีี ทำำ� ให้้ เ ราได้้ ป ระจัั กษ์์ ว่่ า อำำ� นาจนำำ� ของชนชั้้� น
ปกครองได้้ ห ล่่ อ หลอมความเป็็ น ปัั จ เจกบุุ ค คลผ่่ า น
อุุดมการณ์์หรืือวััฒนธรรมอย่่างไร และเราผู้้�เป็็นเหยื่่�อ
จะพลิิกกลัับกลายเป็็นองค์์ประธานของการปฏิิวััติินี้้�ได้้
อย่่างไร
เรากำำ�ลัั ง อยู่่�ในโลกเสรีี นิิ ย มใหม่่ โลกที่่� ทุุ ก
ทั้้�งหมดนี้้�นำำ�ไปสู่่�ข้้อสรุุปว่่าสัังคมนิิยมคอมมิิวนิิสต์์
ปริิมณฑลกลายเป็็นตลาดที่่�แปะป้้ายด้้วยสโลแกนสวย
เท่่านั้้�นที่่�จะนำำ�ความตายไปสู่่�ทุุนนิิยม และมีีแต่่ชนชั้้�น
หรููของความเท่่าเทีียมกัันบนเสรีีภาพที่่�จะเลืือกสิ่่�งที่่�ดีี
แรงงานเท่่านั้้�นที่่�จะสร้้างสรรค์์โลกใบใหม่่ที่่�ทุุกคนเป็็น
ที่่�สุุดให้้กัับตััวเอง และบนฉากบัังหน้้าของระบอบการ
เจ้้าของกรรมสิิทธิ์์�รวมหมู่่� ไม่่ใช่่เพราะเราลำำ�บากที่่�สุุด
ปกครองแบบประชาธิิปไตยที่่�ผู้้�คนแค่่ออกไปเลืือกตั้้�ง
แต่่เพราะเรามีีพลัังมากที่่�สุุดเมื่่�อหลอมรวมกัันเป็็นหนึ่่�ง
และผลสุุดท้้ายก็็รอให้้รััฐสภาตััดสิินใจทุุกอย่่างแทนเรา
เพื่่อ� ที่่�จะตระหนัักรู้้�ว่า่ เราจะไม่่ได้้รับ
ั อะไรเลย คนที่่�ได้้คืือ ไม่่ ใ ช่่ แ ค่่ วิิก ฤตทางการเมืือง วิิ ก ฤตเศรษฐกิิ จที่่�
ชนชั้้�นนายทุุน อุุบััติิขึ้้�นซ้ำำ��แล้้วซ้ำำ��เล่่าจากกลไกของระบบทุุนนิิยมเอง
วิิ ก ฤ ตส ง ค ร า ม จ า กก า ร แ ส ว ง ห า ท รัั พ ย า ก ร ข อ ง
ในไทยเองก็็กำ�ลั ำ ังเผชิิญหน้้ากัับวิิกฤตการเมืืองที่่�
จัักรวรรดิินิิยม วิิกฤตทางสัังคมและวิิกฤตสิ่่�งแวดล้้อมที่่�
เสรีีนิิยมใหม่่หยิิบยื่่�นให้้ เมื่่�อพรรคการเมืืองที่่�เรีียกตััว
จะนำำ�ทุุ กสิ่่� ง ไปสู่่�การล่่ ม สลาย “ทุุ กวัั น นี้้� อ ารยธรรม
เองว่่า “ฝ่่ายประชาธิิปไตย” พร้้อมที่่�จะหัักหลัังมวลชน
ทุุ น นิิ ย มไม่่ ส ามารถไปต่่ อ ได้้ เราต้้ อ งเดิิ น หน้้ า ไปสู่่�
และจัับมืือกัับขั้้�วอำำ�นาจเก่่าตลอดเวลา รวมถึึงกรณีีผู้้�นำำ�
สัังคมนิิยมหรืือถอยหลัังไปสู่่�ความป่่าเถื่่�อน” (Rosa
พรรคก้้าวไกลซึ่่�งได้้รัับคะแนนเสีียงจากประชาชนอย่่าง
Luxemburg, 1915)
ล้้ น หลามไม่่ ไ ด้้ ไ ปต่่ อ เพราะความขัั ด แย้้ ง ทางผล
ประโยชน์์กัับ ชนชั้้�น นำำ�กลุ่่�มอื่่�น ๆ นี่่�คืือเผด็็จการของ ถึึงเวลาที่่�ขบวนการฝ่่ายซ้้ายในไทยต้้องหัันกลัับ
มาทบทวนตััวเองว่่าเราจะยัังคงหวัังพึ่่�งประชาธิิปไตยใน
ชนชั้้� นนายทุุ น เราได้้ เห็็ น ข้้ อ จำำ�กัั ด ของประชาธิิ ปไตย
ปลอม ๆ ในโลกเสรีีนิิยมแบบนี้้� และประจัักษ์์แก่่สายตา ระบบรััฐสภาได้้อยู่่�หรืือไม่่ เราไม่่อาจเดิินหน้้าต่่อไปด้้วย
ว่่าเสีียงของประชาชนแทบจะไม่่ได้้สลัักสำำ�คััญอะไรเลย การแสดงออกเชิิงสััญลัักษณ์์ เพราะเราคงได้้เห็็นแล้้วว่่า
ในเกมการเมืืองของชนชั้้�นนำำ� แต่่ชนชั้้�นแรงงานรอไม่่ได้้ชนชั้้�นนำำ�มีีกลวิิธีีในการรัักษาอำำ�นาจของตนไว้้เสมอต่่อ
ให้้พวกเขาใกล้้จะลงโลงอยู่่�รอมร่่อแล้้วก็็ตาม และกงล้้อ
อีีกแล้้ว คนชายขอบก็็รอไม่่ได้้อีีกแล้้ว นั่่�นคืือเหตุุผลว่่า
ทำำ�ไมเราต้้องปลุุกชีพปี ี ศ ของกาลเวลาไม่่ อ าจบดขยี้้� โ ลกเก่่ า ได้้ ถ้้ า ไม่่ มีี ช นชั้้� น
ี าจร้้ายอย่่างลััทธิิสังั คมนิิยมมาร์์
กซิิสต์ใ์ ห้้ตื่น กรรมาชีีพเป็็นผู้้�หมุุนมััน ถ้้าปีีศาจร้้ายอย่่างสัังคมนิิยม
่� ขึ้้�นอีีกครั้้�งในฐานะทางเลืือกเดีียวที่่�เราเหลืือ
อยู่่� มาร์์กซิิสต์์ไม่่อาจคืืนชีีพ เราก็็ไม่่อาจมองเห็็นทางเลืือก
อากอน แฮมซ่่า ได้้กล่่าวไว้้ว่่า “เราไม่่ควรเข้้าใจ ที่่�ต่่างออกไปในการสร้้างสัังคมใหม่่ได้้อีีก
ว่่าคอมมิิวนิิสม์์มีีความจำำ�เป็็นเพีียงเพราะพวกเราฝ่่าย รุเธียร
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
การน
ั ดหย
ุ ดงานท
ั่ วไป: อาว
ุ ธต
่ อกรของชนช
ั้ นแรงงาน?
ปลุกผีมาชี้ซ้าย
ในบทความ “ว่่าด้้วยการนััดหยุุดงาน โดย วีี ไอ
เลนิิน” ได้้อธิิบายถึึงการนััดหยุุดงานว่่าเกิิดขึ้้น
� จากลัักษณะ
ของระบบทุุนนิิยมเอง ชนชั้้�นแรงงานจะไร้้อำำ�นาจต่่อรอง
หากอยู่่�ในฐานะปััจเจก แต่่เมื่่�อชนชั้้�นแรงงานรวมตััวกััน
สมบััติข
ิ องชนชั้้�นนายทุุนจะไร้้ค่า่ กล่่าวคืือ การนััดหยุุดงาน
คืือการทำำ� ให้้ ร ะบบการผลิิ ตกล ายเป็็ น อัั ม พาตและหยุุ ด
ชะงัั กก ระบวนการสะสมความมั่่� ง คั่่� ง ของชนชั้้� น นายทุุ น
เพราะชนชั้้�นแรงงานเป็็นผู้้�อยู่่�ใจกลางการผลิิตทุน ุ นิิยมหาก
รวมตััวกัันจะมีีอำำ�นาจต่่อรองสููง ซึ่่�งชนชั้้�นนายทุุนมัักจะ
หวาดกลััวการนััดหยุุดงาน
นอกจากนี้้�เลนิินยัังอธิิบายว่่าการนััดหยุุดงานยัังเป็็น
”โรงเรีียนการทำำ�สงครามชนชั้้�น” เพราะว่่าคืือการนััดหยุุด
เป็็นเสมืือนการสะสมจิิตสำำ�นึึกจากการต่่อสู้้�ในชีีวิิตประจำำ�
วััน ซึ่่�งมัักจะเริ่่�มจากการต่่อสู้้�เพื่่อ
� ปากท้้องเช่่นการเรีียกร้้อง
ให้้เพิ่่�มค่่าแรงไปจนถึึงการปรัับปรุุงสภาพการจ้้างงาน หรืือ
ในบางกรณีีนำำ�ไปสู่่�การต่่อสู้้�ทางการเมืือง
กรณีีตััวอย่่างคืือ ช่่วงทศวรรษ 2510s ในช่่วงปีี
2516 มีีการสะสมการต่่อสู้้�นััดหยุุดงานกว่่า 506 ครั้้�ง และ
เป็็นช่่วงเวลาที่่�คาบเกี่่�ยวกัับเหตุุการณ์์ 14 ตุุลาคม 2516
ซึ่่� ง ภายหลัั ง เหตุุ ก ารณ์์ นี้้� ขบวนการแรงงาน-นัั กศึึ ก ษา-
ชาวนา หรืือ ขบวนการสามประสานได้้มีค ี วามเข้้มแข็็งอย่่าง
มาก ทำำ�ให้้ในช่่วงเดืือนธัันวาคม 2518 เกิิดการนััดหยุุด
ทั่่�วไปจากหลากหลายวิิชาชีีพและสถานประกอบการเกิิดขึ้้น � สองหน้้า ที่่�พยายามแช่่แข็็งและทำำ�ลายการนำำ�ตนเองของ
เนื่่อ � งจากรััฐบาลในยุุคนั้้�นขึ้้�นราคาผลผลิิตการเกษตรโดยที่่�
นายทุุนได้้ประโยชน์์แต่่เกษตรกรกลัับเสีียประโยชน์์ ซึ่่�งการ
นัั ด หยุุ ด งานครั้้� งนี้้� ได้้ รัับชััย ชนะ (วิิดีีโอ:ประท้้วงยัังไงให้้
ชนะ?: หลััง 14 ตุุลาโมเดล, พููด (2564))
07
หรืือ บทเรีียนในซููดานเริ่่�มจากใช้้การต่่อสู้้�นััดหยุุด
งานซึ่่�งเป็็นการสะสมจิิตสำำ�นึึกในการต่่อสู้้� จนในท้้ายที่่�สุุด
นำำ�ไปสู่่�การต่่อต้้านเผด็็จการทหารจากการสร้้างขบวนการ
แรงงานที่่�เข้้มแข็็งซึ่่�งมีีประสานความร่่วมมืือจากองค์์กร
แรงงานและสหภาพแรงงานจากหลายๆภาคส่่วน (ซููดานถึึง
ไหนแล้้ว: แล้้วเราล่่ะ?, คมกริิต (2566))
จะเห็็นได้้ว่่าการนััดหยุุดงานทั่่�วไปเป็็นเครื่่�องมืือที่่�
ชนชั้้�นแรงงานใช้้ต่่อกรกัับรััฐและทุุน หรืือแม้้แต่่การต่่อกร
กัับเผด็็จการ แต่่เวลาที่่�เราพููดถึึงการหยุุดงานทั่่�วไปมัักจะ
เป็็นคำำ�ที่่�ดููใหญ่่ เพราะการที่่�จะทำำ�การนััดหยุุดงานทั่่�วไป
ไม่่ใช่่สิ่่�งที่่�จะทำำ�ได้้อย่่างง่่ายดาย แต่่จำำ�เป็็นจะต้้องอาศััย
ความเป็็นเอกภาพในการต่่อสู้้�ที่่�สูงู มาก อาจจะต้้องเริ่่�มจาก
การรื้้�อฟื้้�นขบวนการแรงงาน ซึ่่�งต้้องเน้้นการพููดคุุยกัับคน
งานจำำ� นวนมาก และจำำ� เป็็ น จะต้้ อ งสร้้ า งเครืือข่่ า ยกัั บ
สหภาพแรงงานหรืือองค์์ ก รแรงงานต่่ า งๆ (มาร์์ ค ซิิ สต์์
วิิเคราะห์์ปััญหาสัังคมไทย, ใจ อึ๊๊�งภากรณ์์ (2565)) ดัังนั้้�น
การนัั ด หยุุ ด งานทั่่� ว ไปที่่� ป ระสบความสำำ� เร็็ จ จำำ� เป็็ น ต้้ อ ง
อาศััยการจััดตั้้ง� ปลุุกระดมอย่่างเข้้มข้้น เพื่่อ � ให้้คนงานมั่่�นใจ
และนำำ�ตนเองในการต่่อสู้้�ได้้ ถ้้าคนงานขาดความมั่่�นใจ การ
นััดหยุุดงานมัันก็็จะกลายเป็็นจุุดอ่อ ่ นทัันทีี เพราะรััฐและทุุน
เองก็็พยายามหาช่่องโหว่่เพื่่�อทำำ�ลายความเข้้มแข็็งของ
ขบวนการแรงงาน ซึ่่�งการนััดหยุุดงานทั่่�วไปจำำ�เป็็นจะต้้อง
อาศััยความร่่วมมืือในการวางแผนตระเตรีียมการนััดหยุุด
งานร่่วมกััน เช่่น การเลืือกช่่วงเวลาที่่�เหมาะสม หรืือ การ
มีีกองทุุนสำำ�หรัับการนััดหยุุดงานทั่่�วไป
อย่่ า งไรก็็ ต าม หากเรากลัั บ มาพิิ จ ารณาบริิ บ ท
การเมืืองไทยปััจจุุบััน พรรคฝั่่�งประชาธิิปไตยได้้รัับชััยชนะ
ในการเลืือกตั้้�งครั้้�งล่่าสุุด แต่่กลัับพ่่ายแพ้้คะแนนเสีียงของ
สว. 250 เสีียงที่่�มาจากการแต่่งตั้้�งจากรััฐธรรมนููญของโจร
ปล้้นอำำ�นาจนามว่่า คสช. และยัังมีีพรรคการเมืืองนั่่�งร้้าน
เผด็็จการพยายามที่่�ขััดขวางทุุกวิิถีีทางที่่�จะสกััดการจััดตั้้�ง
รััฐบาลประชาธิิปไตย มวลชนแรงงานทั้้�งหลายมีีเพีียงพวก
ท่่านที่่�จะหยุุดความเลยทรามนี้้�ได้้ ในเวลานี้้�ไม่่มีีอาวุุธใด
ทรงอานุุภาพไปกว่่า "การนััดหยุุดทั่่ว� ไป" อย่่าปล่่อยให้้พวก
มัั น ย่ำำ��ยีี เ สีี ย งของเรา มีี เ พีี ย งแรงงานเท่่ า นั้้� น ที่่� จ ะสร้้ า ง
ประชาธิิปไตยแท้้จริิงได้้ สิ่่�งนี้้�จะเกิิดขึ้้�นได้้ก็็ต่่อเมื่่�อชนชั้้�น
แรงงานตระหนัักถึงึ ประโยชน์์ทางชนชั้้�นของตนเป็็นอย่่างดีี
และไม่่หลงเชื่่�อคำำ�มดเท็็จของพวกนายทุุนประชาธิิปไตย
แรงงาน
ไผ่แดง
 08 หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

การพ ี ่ ุป
ั ฒนาของญ ่ น
มุมประวัตศ
ิ าสตร์

ญี่่�ปุ่่�นเป็็นกรณีีพิิเศษในโลกนอกเหนืือจากยุุโรป อยากให้้มีีการเปลี่่�ยนแปลงเลย ในขณะเดีียวกัันกลุ่่�ม

เพราะเป็็นที่่�เดีียวที่่�สามารถเดิินหน้้าพััฒนาเศรษฐกิิจ
ทุุนนิิยมได้้ในคริิสต์์ศตวรรษที่่� 19ก่่อนหน้้านี้้�ญีีปุ่่�นมีี
ลัักษณะสัังคมคล้้ายๆ กัับระบบฟิิวเดิิลในยุุโรป และได้้
รัับอิิทธิิพลของเทคโนโลจีี ศาสนา และภาษาเขีียนจาก
จีีน ในระบบนี้้�จะมีีจัักรพรรดิ์์�ที่่�อ่่อนแอ อำำ�นาจจริิงอยู่่�
ในมืือขุุนนางที่่�ยึึดครองพื้้�นที่่�ต่่างๆ และอาศััยทหาร
อภิิสิทิ ธิ์์�ชน “ซามููไร” พวก ซามููไร นี้้�จะเป็็นพวกที่่�ขูดรี
ู ด ี
เกษตรกรโดยตรงและรบกัับ ซามููไร ของขุุนนางอื่่�น
ต้้นคริิสต์์ศตวรรษที่่� 17 ขุุนนางตระกููลโทกุุกาวา
สามารถรบชนะขุุ น นางอื่่� น และตั้้� ง ตัั ว เป็็ น ผู้้�มีี อำำ� นาจ
สููงสุุดที่่�เรีียกว่่า “โชกุุน” โดยที่่�ให้้จัักรพรรดิิอยู่่�ต่่อ แต่่
ไม่่มีีอำำ�นาจ มีีการปิิดประเทศไม่่ยอมให้้ต่่างชาติิมา
ค้้าขายยกเว้้นเรืือจีีนและฮอลแลนด์์ที่่อ � นุุญาตให้้เข้้ามา
ในท่่ า เรืือที่่� เ ดีี ย ว มีี ก ารห้้ า มใช้้ อ าวุุ ธ ปืืน เพื่่� อ สร้้ า ง
สัันติิภาพและความเจริิญ     โชกุุนอาจคุุมอำำ�นาจได้้
แต่่ไม่่สามารถยัับยั้้�งการเปลี่่�ยนแปลงที่่�มาจากความ
เจริิญของระบบค้้าขาย พวกพ่่อค้้าที่่�เคยมีีตำำ�แหน่่งทาง
สัังคมต่ำำ��เริ่่�มมีีอิิทธิิพลมากขึ้้�น     ในปีี 1853 เรืือรบ
ของอเมริิกา 4 ลำำ�ภายใต้้การบััญชาการของพลเรืือเอก
เพรี่่� มาขู่่�และเรีียกร้้องให้้รััฐบาลญี่่�ปุ่่�นเปิิดประเทศสู่่�
ระบบการค้้าเสรีี
รัั ฐ บาลญี่่� ปุ่่� นเข้้ า ใจดีี ว่่ า ถ้้ า ไม่่ ป ระนีี ป ระนอม
สถานการณ์์จะจบลงไม่่ดีีแบบจีีน ซึ่่�งถููกมหาอำำ�นาจ
ตะวัั น ตกครอบงำ�� แต่่ ซีี ก หนึ่่� ง ของชนชั้้� น ปกครองไม่่
ซามููไรชั้้�นล่่างได้้ตั้้�งองค์์กรขึ้้�นมาเพื่่�อเชิิดชููจัักรพรรดิิ
และเพื่่�อต่่อต้้านพวก “ต่่างชาติิป่่าเถื่่�อน” ในด้้านหนึ่่�ง
องค์์กรนี้้�เน้้นอุุดมการณ์์โบราณ แต่่ ซามููไร จำำ�นวนหนึ่่�ง
ในองค์์กรเข้้าใจดีีว่่าถ้้าจะต่่อต้้านพวก “ต่่างชาติิป่่า
เถื่่�อน” จะต้้องเร่่งพััฒนาเศรษฐกิิจและกองกำำ�ลัังของ
ญี่่�ปุ่่�น และพวกนี้้�ได้้โอกาสในการ “ปฏิิวััติิเมจิิ” ในท้้าย
ทศวรรษ 1860 มีีการล้้มโชกุุน และตั้้�งรััฐบาลใหม่่ใน
นามของจัักพรรดิิ แต่่การ “ปฏิิวััติิเมจิิ” เป็็นการปฏิิวััติิ
จากเบื้้�องบน โดยกลุ่่�มคนที่่�มาจากชนชั้้�นปกครองเก่่า
เขาต้้องการผลัักสัังคมไปข้้างหน้้าและเปิิดทางให้้กัับ
การพััฒนาของระบบทุุนนิิยม มีีการสร้้างรััฐรวมศููนย์์ที่่�
เข้้มแข็็ง และยกเลิิกระบบฟิิวเดิิลเก่่า ซึ่่�งพิิสููจน์์ว่่าการ
เปลี่่�ยนแปลงสัังคมเพื่่�อเข้้าสู่่�ยุุคทุุนนิิยมในประเทศล้้า
หลััง ทำำ�ได้้โดยชนชั้้�นปกครองเก่่าที่่�อาศััยอำำ�นาจและ
การลงทุุนของรััฐได้้ ไม่่จำำ�เป็็นต้้องอาศััยการปฏิิวัติ ั ข
ิ อง
นายทุุนอีีกต่่อไป
คริส ฮาร์มาน
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
่ ว าด
้ วยความเหงาในโลกท
ุ นน
ิ ยม
ถอนรากถอนโคน
​กล่่ า วได้้ ว่่ า ความสัั ม พัั น ธ์์ ข องมนุุ ษ ย์์ ถูู กทุุ น นิิ ย ม ไหนๆ” การบริิโภคได้้เติิมเต็็มช่่องว่่างของสัังคม แต่่ห่่าง
ทำำ�ลาย กระแสของทุุนขััดขวางสายสััมพัันธ์์ของชุุมชนไม่่
ให้้ยืืนยาว ในชนบทหรืือเมืืองต่่างจัังหวััด คนหนุ่่�มสาว
ต้้องออกมาทำำ�งานในเมืืองหลวง ซึ่่�งเป็็นศููนย์์กลางของ
ทุุน เพื่่�อที่่�จะหางานที่่�ได้้ค่่าจ้้างสููง แต่่การเข้้ามาอยู่่�เมืือง
ใหญ่่นั้้�นไม่่ได้้หมายความว่่าต้้องรู้้�สึึกแปลกแยกเสมอไป
ตััวอย่่างเช่่น คนที่่�มีีความหลากหลายทางเพศหลายคน
สามารถหาสัังคมที่่�เขาถููกยอมรัับและต้้องการได้้เป็็นครั้้�ง
แรก แต่่การเข้้าออกของประชากรมหาศาลในเมืืองใหญ่่
ต่่างหาก ที่่�ทำำ�ให้้รู้้�สึก ึ แปลกแยก ทั้้�งคนที่่�เข้้ามาอยู่่�ในเมืือง
ใหญ่่ และ คนที่่�ออกไป, ผู้้�คนที่่�เคยอาศััยอยู่่�ในเมืืองใหญ่่
ถููกบีบี บัังคัับให้้หาที่่�อยู่่�ใหม่่ จากค่่าครองชีีพและค่่าเช่่าที่่�
เพิ่่�มสููงขึ้้�น จำำ�เป็็นต้้องกระจััดกระจายกัับกลุ่่�มสัังคมเดิิม
และออกไปในเมืืองที่่�ค่่าครองชีีพถููกกว่่า แน่่นอนว่่าคน
เหล่่านั้้�นอาจได้้เจอกัับคนใหม่่ๆ ในชุุมชนใหม่่ๆ แต่่สาย
สัั ม พัั น ธ์์ ที่่� ส านกัั น มาเป็็ น ขวบปีี — ไม่่ มีี ท างที่่� ค วาม
สััมพัันธ์์เหล่่านั้้�นจะถููกแทนที่่�ได้้
ในระบบทุุนนิิยม, ผู้้�คนมัักไม่่มีีเวลาไปเจอเพื่่�อน
หรืือครอบครัั ว — นัั บ ประสาอะไรกัั บ การสร้้ า งสาย
สััมพัันธ์์ใหม่่และถนอมเลี้้�ยงดููความสััมพัันธ์์เหล่่านั้้�น เป็็น
เรื่่อ
� งที่่�ยุ่่�งยากที่่�จะจััดการเวลาเพื่่อ
� เจอผู้้�คน ในขณะที่่�คุณ ุ สิ่่�งที่่�อยู่่�ในภายนอกตััวของแรงงาน การทำำ�งานไม่่ใช่่แก่่น
ทำำ�งานหลายงานพร้้อมกััน (หรืือเปลี่่�ยนกะทำำ�งานกระทััน
หัันตลอดเวลา) ใช้้เวลาไปกัันการเดิินทาง, ดููแลครอบครััว
ทำำ�กิิจวััตรประจำำ�วัันอย่่าง ทำำ�อาหาร เดิินตลาด ซัักผ้้า
หรืือบางครั้้�งก็็ต้้องทำำ�สามอย่่างนี้้�ในเวลาเดีียวกััน ไม่่ใช่่
เรื่่�องแปลกนัักที่่�ผู้้�คนจััดวางลำำ�ดัับความสำำ�คััญของการ
เข้้าสัังคมไว้้, ประกอบกัับพื้้�นที่่�สาธารณะเพื่่�อเอาไว้้พบ
ประสัังสรรค์์ ที่่�ไม่่ต้้องเสีียค่่าใช้้จ่่าย หรืือราคาถููกนั้้�นหา
ได้้ยาก ปััจจััยเหล่่านี้้�บ่ง่ บอกได้้ว่า่ การเข้้าสัังคมถููกสงวน
ไว้้ให้้สำำ�หรัับคนที่่� ‘จ่่ายไหว’ คนที่่�มีีเงิินมากพอสามารถ
ออกไปใช้้ชีวิี ตพ ิ บปะสัังคมและสัังสรรค์์กับ ั หมู่่�เพื่่อ
� น โดย
ยัังคงรัักษาความรัับผิิดชอบในชีีวิต ิ ประจำำ�วันั และชีีวิตก ิ าร
ทำำ�งานได้้
อย่่างไรก็็ดีี ความเหงาไม่่เลืือกคนจากกระเป๋๋าตััง
ความเหงานั้้�นฝัังอยู่่�ในธรรมชาติิของมนุุษย์์ ที่่�เป็็นสััตว์์
สัังคม เป็็นสััญชาญาณที่่�เรีียกร้้องดึึงดููดให้้มนุุษย์์รวม
กลุ่่�มกััน มีีสถิติ
ิ อ
ิ อกมาว่่ากว่่า 45% ของผู้้�ใหญ่่ในอัังกฤษ
‘รู้้�สึึกเหงาเป็็นบางครั้้�งคราว’ และกว่่า 22% ของคนในยุุ
คมิิลลิเิ นี่่�ยล ‘ไม่่มีเี พื่่อ
� น’ แต่่ไม่่อาจปฎิิเสธได้้ว่า่ คนที่่�มีรี าย จงทำำ�ล ายทุุ น นิิ ย ม! กงล้้ อ ของกาลเวลาไม่่ อ าจ
ได้้นั้้�นมีีทางเลืือกและสามารถจััดการต่่อความเหงาได้้ดีี บดขยี้้�โลกเก่่าได้้ถ้้าไม่่มีีชนชั้้�นกรรมาชีีพเป็็นผู้้�หมุุนมััน
กว่่า ดัังคำำ�พููด “เงิินมัันซื้้�อความสุุขไม่่ได้้หรอก แต่่การ
ร้้องไห้้ในรถสปอร์์ตมัันดีีกว่่านอนร้้องไห้้ข้้างถนนเป็็น
09
ไกลจากการรัักษาความโดดเดี่่�ยวในสัังคม การบริิโภคนั้้�น
ทวีี ค วามรุุ น แรงต่่ อ การเปรีี ย บเทีี ย บปัั จ เจกด้้ ว ยกัั น ถึึ ง
รสนิิยมและสถานะทางสัังคม แต่่กระนั้้�น ความเหงาก็็
ไม่่ใช่่เพีียงแค่่เรื่่�องกลุ่่�มเพื่่�อนแยกย้้ายหรืือไม่่มีีเวลาไป
สัังสรรค์์กัับเพื่่�อน การแปลกแยกต่่อการทำำ�งานก็็มีีส่่วน
ทำำ�ให้้เกิิดความเหงา
ในปีี 2018 ลููกจ้้างกว่่า 47% นั้้�นพิิจารณาที่่�จะหา
งานใหม่่ในปีีหน้้า ด้้วยเหตุุผลที่่�ว่่า ไม่่เห็็นหนทางที่่�จะ
ก้้าวหน้้าในตำำ�แหน่่งของตน อีีกทั้้�งไม่่รู้้�สึึกสนุุกกัับงาน
และเหมืือนไม่่ได้้สร้้างการเปลี่่�ยนแปลงใดๆ เลย หรืือ
กล่่าวคืือ แรงงานนั้้�นรู้้�สึึกแปลกแยกต่่องานที่่�ตนเองทำำ�
คาร์์ล มาร์์กซ์์ เคยกล่่าวว่่า “แรงงานนั้้�นควรเติิมเต็็ม
ประสบการณ์์ให้้แก่่ชีีวิิต, สัังคมควรอนุุญาตให้้ปััจเจกได้้
แสดงออกอย่่ า งเสรีี ทั้้� ง ทางกายภาพและทางปัั ญ ญา
แรงงานควรที่่�จะสามารถรู้้�สึึกเกี่่�ยวพัันกัับผลิิตภัณ ั ฑ์์ที่่ต
� น
สร้้าง และรู้้�สึึกว่่าผลิิตภััณฑ์์นั้้�นมีีความหมายสำำ�หรัับเขา
ทั้้�งแก่่นแท้้และจิิตวิิญญาณ แต่่แรงงานในระบบทุุนนิิยม
นั้้�นประสบกัับความแปลกแยกอัันมาจากความห่่างเหิิน
ของปััจเจกและปััจเจกด้้วยกััน” ดัังนั้้�น “การทำำ�งานจึึงเป็็น
แท้้ของตััวแรงงาน ฉะนั้้�น แรงงานจึึงเป็็นปฎิิเสธต่่อตััวเอง
ไม่่อาจรู้้�สึึกพึงึ พอใจ ไร้้ซึ่่ง� ความสุุข และบ่่อนทำำ�ลายจิิตใจ
ของเขา”
กล่่าวคืือ การที่่�แรงงานนั้้�นไม่่มีีอำำ�นาจที่่�จะจััดการ
ต่่องานที่่�ตนทำำ� รวมทั้้�งความสััมพัันธ์์ที่่�อยู่่�รอบข้้างตััว
เอง ความสััมพัันธ์์ของแรงงานก่่อร้้างสร้้างตััวขึ้้�นโดยอิิง
จากฐานเศรษฐกิิจที่่�แรงงานอยู่่� ในสัังคมทุุนนิิยมความ
เหงากลายเป็็นประเด็็นสำำ�คััญที่่�คุุกคามผู้้�คนในปััจจุุบััน
ปัั ญ หาทางสุุ ข ภาพจิิ ต เกิิ ดขึ้้� น ในดวงวิิ ญ ญาณของ
ผู้้�คน ทุุนนิิยมจึึงต้้องสร้้างลััทธิิบริิโภคนิิยมขึ้้�นมา ทว่่า ไม่่
ได้้ทำำ�ให้้มนุุษย์์มีคี วามสุุข โดยมนุุษย์์ในทุุนนิิยมนั้้�นต้้องมีี
ชีีวิิตอยู่่�อย่่างไร้้ความร่่าเริิง และการทำำ�งานเต็็มไปด้้วย
ความตึึงเครีียด เพราะการทำำ�งานหนัักเป็็นเรื่่�องจำำ�เป็็น
หากต้้องการมีีชีีวิิตรอด เราจึึงจำำ�เป็็นต้้องกำำ�จััดความ
แปลกแยกนี้้�ให้้หมดไป โดยการทำำ�ลายทุุนนิิยม หากเรา
ต้้องการสัังคมที่่�วางความสััมพัันธ์์ของมนุุษย์์ และชุุมชน
เป็็นสำำ�คััญ
ศุภวัฒน์ ตังอนุสรณ์สุข
 10
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
ัสากลนิ
ส มภาษณ
ยม ์ เซ
ี ย ำ จ �ปาทอง อด
ี ตประธานสหพ
ั นธ
์ แรงงานอ
ุ ตสาหกรรม
ิ่ส งทอฯ แกนน ำ �ขบวนการแรงงาน
สัมภาษณ์
ในฐานะผู้้�นำำ�แรงงานในอุุตสาหกรรมสิ่่�งทอฯ ที่่�มีีบทบาท
มานานในขบวนการแรงงานไทย ทำำ�ไมถึึงตััดสิินใจมาร่่วม
ก่่อตั้้�งพรรคอนาคตใหม่่ และเข้้ามาเป็็น สส.พรรคก้้าวไกล
ในปััจจุุบััน
เซีีย : ตอนที่่�เราตััดสิินใจมาร่่วมกัับทำำ�งานกัับพรรค
อนาคตใหม่่ ก่่ อ นหน้้ า นั้้� น เราทำำ� งานอยู่่�ในขบวนการ
สหภาพแรงงานก็็ถกเถีียงกัันเกี่่�ยวกัับการมีีพรรคการเมืือง
ของแรงงาน พยายามหาวิิธีีว่่าจะทำำ�ยัังไงถึึงจะมีีโอกาสที่่�จะ
จััดตั้้�งพรรคการเมืืองแต่่ว่่ามัันก็็ไม่่สามารถทำำ�ได้้ เนื่่�องจาก
เงื่่�อนไขกติิกาที่่�เขากำำ�หนดไว้้มัันทำำ�ให้้พวกเราทำำ�ได้้ยากมาก
ใช้้เงิินเยอะ แล้้วมัันต้้องมีีเครืือข่่าย มีีสาขาทั่่�วปะเทศวัันหนึ่่�ง
มีีคนที่่�เคยร่่วมเคลื่่�อนไหวกัับพวกเรามาชวนเรา บอกว่่าเขา
จะทำำ�พ รรคการเมืือง แล้้ ว ก็็ อ ธิิ บ ายให้้ เ ราฟัั ง ว่่ า อาจจะมีี
สััดส่่วนของแรงงานมาอยู่่�ในพรรคด้้วย แรงงานเป็็นคนส่่วน
ใหญ่่ของสัังคม จะต้้องมีีบทบาททางการเมืืองด้้วย พููดถึึง
ปััญหาของตััวเองเพราะว่่าจะให้้คนอื่่�นไปพููดก็็คงจะไม่่เข้้าใจ
ปััญหาของแรงงานได้้เท่่ากัับแรงงาน สุุดท้า้ ยเราก็็เลยประชุุม
กัันในส่่วนของพวกเราที่่�เป็็นแรงงานฝ่่ายประชาธิิปไตยที่่�เคย
ต้้านรััฐประหาร ก็็ตัดสิ ั น
ิ ใจไปร่่วมงานจััดตั้้ง� พรรคอนาคตใหม่่
ตอนตั้้�งพรรคก็็มีี สุุนทร บุุญยอด มาประสาน แต่่ที่่�ลงมาคุุย
กัับพวกเราจริิง ๆ คืือ พี่่�ติ่่�งและพี่่�ต๋๋อม (ผู้้�อำำ�นวยการพรรค
และเลขาธิิการพรรคปััจจุุบััน-ผู้้�สััมภาษณ์์) เขาลงไปคุุยกัับ
พวกเราแล้้วก็็อธิิบายบอกรายละเอีียดที่่�จะทำำ�งานต่่าง ๆ เขา
วางกรอบไว้้คร่่าวๆ ว่่าจะทำำ�แบบนี้้� รายละเอีียดก็็มาสร้้าง
กติิการ่่วมกััน อะไรเห็็นว่่าเราจะทำำ�งานร่่วมกััน ก็็เลยทำำ�ให้้เรา
ตััดสิน ิ ใจว่่าเมื่่อ
� ให้้โอกาสพวกเราที่่�จะเป็็นส่่วนหนึ่่�งของพรรค
แล้้วก็็มีีบทบาท กติิกาต่่าง ๆ มาร่่วมกัันทำำ�
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
นโยบายด้้านสิิทธิิแรงงานและสวััสดิิการของพรรคก้้าว
ไกล ปััจจุุบัันพอใจแค่่ไหน อะไรที่่�จะต้้องเสนอต่่อสัังคม
เพิ่่�มเติิม
เซีีย : นโยบายที่่�พรรคก้้าวไกลได้้นำำ�เสนอในช่่วงการ
เลืือกตั้้�ง ส่่วนหนึ่่�งเป็็นนโยบายที่่�มีีไว้้ตั้้�งแต่่เป็็นอนาคตใหม่่
แล้้ ว เพราะว่่ า นโยบายเหล่่ า นั้้� น ได้้ เ ชิิ ญ นัั กกิิจกรรม
สหภาพแรงงานมาประชุุมกััน ในขบวนการสหภาพแรงงานมีี
ปััญหาอะไรบ้้าง ก็็เอาปััญหาเหล่่านั้้�นมากำำ�หนดเป็็นนโยบาย
แล้้วก็็มีีนโยบายอย่่างอื่่�นเพิ่่�มเติิมจากสถานการณ์์การของ
แรงงาน การจ้้างแรงงานมัันเปลี่่�ยนไป เช่่น นโยบายคนที่่�
ทำำ�งานบนแพลตฟอร์์ม ตอนอนาคตใหม่่เนี่่�ยมัันยัังไม่่ค่่อยมีี
เยอะ ตอนนี้้�มัันมีีเยอะ ถามว่่าพอใจไหม เราก็็พอใจอยู่่�นะ
ที่่� มีี น โยบายด้้ า นแรงงานมาชูู เ ป็็ น นโยบายหาเสีี ย ง แล้้ ว
แรงงานส่่วนหนึ่่�งก็็ตอบรัับเวลาเราลงพื้้�นที่่�ไปพบปะแรงงาน
ในพื้้�นที่่�ต่่างๆ เขาก็็ทราบว่่าปััญหาเรื่่�องการจ้้างเหมาค่่าแรง
ปััญหาเรื่่อ � งการรวมตััว ปััญหาเรื่่อ � งค่่าจ้้างไม่่เพีียงพอต่่อการ
ดำำ�รงชีีวิต ิ ปััญหาเกี่่�ยวกัับเรื่่อ
� งความปลอดภััย มัันเป็็นปััญหา
สำำ�หรัับพวกเขา ถ้้าเราสามารถผลัักดัันและแก้้ปััญหาเหล่่านี้้�
ได้้ ก็็คงจะช่่วยทำำ�ให้้พี่่�น้้องแรงงานมีีคุุณภาพชีีวิิตที่่�ดีีขึ้้�นใน
ระดัับหนึ่่�ง เราเคยฝัันว่่าเราจะไปไกลกว่่านี้้� แต่่เราคิิดว่่าเรื่่�อง
การสร้้างรััฐสวััสดิิการภายในวัันหรืือเดืือนหรืือปีีเนี่่�ยมัันไม่่
สามารถทำำ�ได้้ นโยบายมัันเป็็นเหมืือนขั้้�นบัันไดที่่�จะพััฒนาไป
นโยบายลดชั่่ว� โมงการทำำ�งาน ที่่เ� สนอให้้ทำำ�งาน 40 ชั่ว่� โมง
ต่่อวััน หลัังจากนั้้�นต้้องได้้ OT ซึ่่ง� สุุดท้้ายที่่ผ่
� า่ นมาแรงงาน
จำำ�นวนไม่่น้อ้ ย ต้้องทำำ�งาน 10-12 ชั่่ว � โมงต่่อวััน 6 วัันต่่อ
สััปดาห์์ รวมถึึงการทำำ�อาชีีพเสริิมต่่างๆ เพราะไม่่พอกิิน
นโยบายนี้้�มัันจะแก้้ไขให้้แรงงานทำำ�งานชั่่�วโมงที่่�น้้อยลง
อย่่างไร
เซีีย : เรื่่�องการลดชั่่�วโมงทำำ�งานให้้เหลืือ 40 ชั่่�วโมง
ต่่อสััปดาห์์ ไม่่ได้้นำำ�เสนอนโยบายนี้้�นโยบายเดีียวจบ มัันมีีน
โยบายควบคู่่�กัั น ไปเพราะว่่ า การลดชั่่� ว โมงการทำำ� งานใน
สถานการณ์์ปัจั จุุบัน ั ปกติิคุณ ุ ทำำ�งานวัันละ 14-18 ชั่่�วโมงหรืือ
คุุณทำำ� 60 ชั่่�วโมงต่่อสััปดาห์์ คุุณต้้องทำำ�โอทีีทุุกวัันเลย วััน
หยุุดคุุณก็็ต้้องทำำ�โอทีี เพราะว่่ารายได้้มัันไม่่เพีียงพอต่่อการ
ดำำ�เนิินชีีวิติ ฉะนั้้�นเราลดชั่่�วโมงการทำำ�งานในขณะเดีียวกัันเรา
จะเพิ่่�มค่่าจ้้างขั้้�นต่ำำ�� เราเพิ่่�มเรื่่�องสวััสดิิการที่่�จะลดภาระของ
แรงงานที่่�จะต้้องดููแลรัับผิิดชอบด้้วย ให้้ลููกจ้้างได้้รัับค่่าจ้้าง
เป็็นรายเดืือน เราจะเห็็นว่่าทุุกวัันนี้้�ลููกจ้้างที่่�ทำำ�งานเป็็นราย
วััน เขาทำำ�งานสััปดาห์์ละ 6 วัันเพราะวัันอาทิิตย์์วัันหยุุด เขา
ก็็ไม่่ได้้ค่่าจ้้าง
อ่านต่อหน้า 11
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566 11
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

นั่่�นหมายความว่่าเขาต้้องกิินต้้องใช้้เหมืือนกัับวัันปกติิแต่่ว่่า ทำำ� งาน ส่่ ว นเรื่่� อ งภาระของคนที่่� ต้้ อ งออกจากโรงเรีี ย นไป

เขาไม่่ได้้ค่่าจ้้าง เรื่่�องการปรัับให้้ลููกจ้้างรายวัันเป็็นรายเดืือน ทำำ�งานเพื่่อ � ส่่งให้้น้อ
้ งเรีียน เรื่่อ
� งนี้้�เราเจอมามากเพราะว่่าเรา
จะช่่วยให้้เขาการัันตีีว่่าเดืือนหนึ่่�งคุุณได้้ค่่าจ้้างจำำ�นวนเท่่านี้้� ไม่่มีโี อกาสได้้เรีียน เรื่่อ� งให้้คนมีีสิท ิ ธิ์์�เข้้าถึึงการศึึกษาทางโน้้น
แน่่ๆ ส่่วนที่่� 2 ก็็คืือค่่าจ้้างขั้้�นต่ำำ��ปรัับเพิ่่�มขึ้้�น จะทำำ�ให้้รายได้้
ก็็ เ ป็็ น นโยบายของพรรคก้้ า วไกล เรื่่� อ งการเรีี ย นฟรีี เรื่่� อ ง
ก็็สููงขึ้้�น ส่่วนที่่� 3 ก็็คืือเราเสนอนโยบายเกี่่�ยวกัับสวััสดิิการ นัักศึึกษาฝึึกงานได้้รัับค่่าจ้้างก็็เป็็นนโยบายของก้้าวไกล เรา
ต่่างๆ ที่่�จะช่่วยเหลืือลููก เพิ่่�มเงิินอุุดหนุุนเด็็ก เพิ่่�มบำำ�นาญผู้้� พยายามบอกว่่าเราทำำ�งานบางทีีมัันมีีเงื่่�อนไขที่่�มัันไม่่ตรงกัับ
สููงอายุุเพราะทุุกวัันเนี่่�ยเราต้้องทำำ�งานต้้องส่่งเงิินให้้พ่่อแม่่ ที่่�เราเรีียนหนัังสืือ เราจะต้้องดููในอนาคตเกี่่�ยวกัับการจััดระบบ
การศึึ ก ษาให้้ มัั น สอดคล้้ อ งกัั บ การพัั ฒ นาของสัั ง คม การ
เครื่่อ� งมืือสำำ�คัญ ั ในการปกป้้องสิิทธิิต่่างๆ ของแรงงาน คืือ พััฒนาของประเทศ
การรวมตััวเจรจาต่่อรอง การนััดหยุุดงาน ที่่�ควรเป็็นสิิทธิิ
ขั้้�นพื้้�นฐาน แต่่ที่่�ผ่่านมาเต็็มไปด้้วยอุุปสรรค เสี่่�ยงถููกเลิิก ในอดีีตการเพิ่่ม � คุุณภาพชีีวิิตแรงงาน ล้้วนเกิิดขึ้้�นจากการ
จ้้าง และถ้้ามีีการฟ้้องร้้องกัันก็็ใช้้เวลานาน เครืือข่่าย ต่่อสู้้�ของขบวนการ เช่่น การเพิ่่ม � ค่่าจ้้างสองครั้้�ง ปีี 2517
แรงงานมีีข้้ อ เสนอในเรื่่� อ งนี้้� อ ย่่ า งไร การลงสัั ตย าบัั น หลัังเหตุุการณ์์ 14 ตุุลา จากวัันละ 12 บาท เป็็นวัันละ 25
อนุุสััญญา ILO 87 98 เพีียงพอหรืือไม่่ บาท เท่่าตััว ก็็เกิิดขึ้้�นท่่ามกลางการนััดหยุุดงาน ในยุุคใกล้้
เซีี ย : ตอนนี้้� ที่่� พ รรคกำำ�ลัั ง ทำำ�ก็็ คืื อผลัั กดัั น พรบ. กฎหมายประกัันสัังคม ก็็เกิิดขึ้้�นจากต่่อสู้้�ของขบวนการ
สหภาพแรงงาน ซึ่่�งจะไปสอดคล้้องกัับอนุุสััญญา ILO 87 แรงงานร่่วมมืือกัับขบวนการนัักศึึกษา เครืือข่่ายแรงงาน
98 ว่่าด้้วยเรื่่อ � งการรวมตััวของลููกจ้า้ ง การเจรจาต่่อรอง รวม จะเชื่่�อมโยงการต่่อสู้้�ในกรอบรััฐสภา กัับขบวนการแรง-
ถึึ ง การคุ้้�มครองผลที่่� จัั ดตั้้� ง สหภาพแรงงาน เพราะว่่ า ใน งานนอกสภาอย่่างไร ที่่น � อกเหนืือจากงานสัังคมสงเคราะห์์
สถานการณ์์ปััจจุุบัันอย่่างที่่�พวกเราทราบ คนที่่�จะมาจััดตั้้�ง เซีีย : สิ่่�งหนึ่่�งที่่�พรรคก้้าวไกลพยายามทำำ�ตอนนี้้�ก็็คืือ
สหภาพหรืือคนที่่� เ ป็็ น แกนนำำ� ในการเคลื่่� อ นไหว เมื่่� อ ถูู ก ลงไปรัับฟัังปััญหาของพี่่�น้อ ้ งแรงงาน แล้้วก็็นำำ�ปัญ ั หาเหล่่านั้้�น
นายจ้้างเลิิกจ้้าง ก็็ไปเข้้าสู่่�กระบวนการยุุติิกรรมของรััฐ ก็็ มาสู่่�ภาคปฏิิบัติ ั ใิ ทางการเมืือง ผลัักดัน ั แก้้ไขกฎหมายที่่�ไม่่เป็็น
เหมืือนถูู กซ้ำำ�� เติิ ม กรณีี ลูู กจ้้ า งบริิ ษัั ท บิิ ล เลีี ย นปิิ ดกิิ จ การ ธรรมของพวกเขา ที่่�ผ่า่ นมาในกระบวนการการต่่อสู้้�เรีียกร้้อง
1,388 คน พอไปที่่�กระทรวงแรงงาน กระทรวงแรงงานปิิด ของคนงานก็็มีีโอกาสได้้ร่่วมหลายๆ กิิจกรรม เรื่่�องประกััน
ประตููไม่่ให้้ลูกจ้ ู า้ งเข้้า ไม่่ให้้เข้้าไปร้้องเรีียนปััญหาที่่�กระทรวง สัังคมผมก็็มีีโอกาสได้้ร่่วมในช่่วงที่่�ผมเข้้ามาทำำ�งานในขบวน
เหมืือนกัั บ ซ้ำำ�� เติิ ม ลูู กจ้้ า งที่่� ป ระสบปัั ญ หาจากการที่่� รัั ฐ ไม่่ การสหาพแรงงาน เราจะเห็็นภาพขบวนการภาคประชาชนมีี
สามารถบัังคัับใช้้กฎหมายได้้ สิ่่�งเหล่่านี้้�เราคิิดว่่ามัันจะต้้อง ความสำำ�คัญ ั อย่่างยิ่่�งในการที่่�จะผลัักดัน ั ให้้สิ่่ง� ต่่างๆ มัันพััฒนา
หมดไปในสัังคมในอนาคต เพีียงแต่่ว่่าเราจะใช้้ระยะเวลากี่่� ไป ในขณะเดีียวกัันภาคการเมืืองก็็สำำ�คัญ ั เช่่นกััน เพราะว่่าจะ
วัันกี่่�เดืือนเนี่่�ยเราก็็อยู่่�ที่่�บริิบทของสัังคมด้้วย อยู่่�ที่่�ขบวนการ ออกกฎหมายอะไรก็็ต้้องเข้้าสู่่�ระบบทางการเมืือง ผู้้�แทนก็็
แรงงานด้้ ว ย อยู่่�ที่่� ก ารเมืือง ซึ่่� ง เป็็ น ตัั ว กำำ�หนดว่่ า จะทำำ� ให้้ มีีหน้้าที่่�ที่่�จะต้้องผลัักดัันให้้กฎหมายฉบัับใดฉบัับหนึ่่�งที่่�เป็็น
แรงงานลืืมตาอ้้าปากได้้หรืือไม่่ มีีสิิทธิ์์�รวมตััวกัันได้้มากน้้อย ประโยชน์์ต่อ ่ พี่่�น้อ
้ งประชาชนเกิิดขึ้้น� ให้้ได้้ ผมคิิดว่า่ สิ่่�งเหล่่านี้้�
ขนาดไหน มัันควบคู่่�กัันไป ทั้้�งภาคประชาชนและพรรคการเมืืองก็็ต้้อง
รัับฟัังความคิิดเห็็นซึ่่�งกัันและกััน พรรคก้้าวไกลไม่่สามารถที่่�
การรวมการทำำ�งาน (ฝึึกงาน) เข้้ากัับการศึึกษาที่่�เรีียกว่่า จะผลัักดััน พ.ร.บ. สหภาพแรงงานได้้ถ้้าไม่่มีีพี่่�น้้องขบวนการ
สหกิิจศึึกษา เป็็นนโยบายที่่�น่่าสนใจ โดยเฉพาะคนจนที่่� แรงงานมาสนัั บ สนุุ น เรา เพราะฉะนั้้� น เราก็็ ห วัั ง ว่่ า พี่่� น้้ อ ง
ต้้องทำำ�งานหาเลี้้�ยงครอบครััวเร็็ว ทำำ�ให้้หลายกรณีต้ ี อ
้ งจบ ส ห ภ า พ แ ร ง ง า น จ ะ สนัั บ สนุุ น เ ร า ใ น ก า ร ผ ลัั กดัั น
ชีีวิิตการศึึกษาตั้้�งแต่่อายุุยัังน้้อย ถ้้าทำำ�ให้้การทำำ�งานเป็็น พ.ร.บ.สหภาพแรงงาน สนัับสนุุนในการผลัักดัันในเรื่่�องจ้้าง
ส่่วนหนึ่่�งของการศึึกษาได้้ แต่่จะมีีรููปธรรมอย่่างไร เพื่่�อ ขั้้�นต่ำำ�� สนัับสนุุนเกี่่�ยวกัับเรื่่�องการรัับรองอนุุสััญญา ILO 98
ให้้มัันเป็็นระบบที่่�เปิิดกว้้างสำำ�หรัับคนทำำ�งานทุุกคน 87 สนัับสนุุนเรื่่�องการลดชั่่�วโมงทำำ�งานให้้เหลืือ 40 ชั่่�วโมง
เซีีย : ถ้้ามองภาพกว้้าง ก็็คืือว่่าเราพยายามพููดถึงึ เรื่่อ� ง ต่่อสััปดาห์์ สิ่่�งเหล่่านี้้�เราไปรัับฟัังปััญหาจากพี่่�น้้องแล้้วมา
รััฐสวััสดิก ิ ารซึ่่�งมัันจะดููแลครอบครััวปััญหาของพี่่�น้อ
้ งแรงงาน กำำ�หนดนโยบาย เราพยายามสร้้างกระบวนการการมีีส่ว่ นร่่วม
แล้้วก็็พี่่�น้้องประชาชนทุุกท่่าน เพีียงแต่่ว่่าขณะนี้้� โครงสร้้าง จากพี่่�น้อ ้ งแรงงาน ในการกำำ�หนดนโยบายและแนวทางในการ
ของประเทศมัันเป็็นอย่่างนี้้�เพราะฉะนั้้�นเราจะดำำ�เนิินการแบบ ผลัักดััน
ให้้ มัั น ก้้ า วกระโดดมัั น ยัั ง ไม่่ ส ามารถทำำ� ได้้ เหมืือนที่่� ผ ม
พยายามยกตัั ว อย่่ า งการพัั ฒ นาการของขบวนการภาค องค์กรสังคมนิยมแรงงาน
ประชาชนที่่�ผ่่านมา เรื่่�องนัักศึึกษาฝึึกงานเราก็็มีีนโยบายของ สาขาสามย่าน-จุฬา
เราที่่�จะให้้พวกเขามีีโอกาสได้้รัับค่่าจ้้างเช่่นเดีียวกัันกัับคน
 12 หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

่ ว าด
้ วยส
ั งคมใหม
่ ุย คศ
ิ ิ ว ไลซ
์ ใต
้ ระบบอ
ั ตโนม
ั ิต
แนวร่วมแนวทาง
ถ้้าหากเราจิินตนาการถึึงสัังคมที่่�ผ่า่ นพ้้นระบบทุุนนิิยมที่่� เพื่่อ
� ให้้มีผ
ี ลกำำ�ไรของตััวเองมากขึ้้�น ผลกำำ�ไรจากการขููดรีด ี ชนชั้้�น
ทุุ ก คนมีี ชีี วิิ ต อยู่่�เพื่่� อ ใช้้ ชีี วิิ ต จริิ ง ๆ มัั น คงเป็็ น ภาพฝัั น หวานที่่� แรงงานในการทำำ�งาน จะได้้ไม่่ต้อ ้ งจ่่ายเป็็นค่่าเลี้้�ยงชีีพให้้คนงาน
มนุุษย์์ทุก ุ คนได้้ไปเที่่�ยวและทำำ�งานอดิิเรกของตนเองได้้อย่่างอิ่่�ม เยอะ และอย่่างที่่�สอง สัังคมทุุนนิิยมจะต้้องการผู้้�คนที่่�มีกำ ี �ลั
ำ งั ซื้้�อ
หนำำ�สำำ�ราญ ไม่่ต้อ ้ งกัังวลเรื่่อ � งของเงิินและเวลาที่่�จะไม่่พอในการ มากพอในการใช้้บริิการหรืือบริิโภคผลผลิิตที่่�ชนชั้้�นนายทุุนนำำ�
เลี้้�ยงชีีพในวัันถััดๆไป ซึ่่�งสำำ�หรัับทุุกคนแล้้วนี่่�คงเป็็นเพีียงแค่่ภาพ มาขายและเข้้าสู่่�ตลาด ซึ่่�งในฐานะที่่�ชนชั้้�นแรงงานผู้้�ที่่�ซึ่่ง� เป็็นคน
ในอุุดมคติิที่่ค � งได้้เพีียงแต่่คิิดและฝัันกลางวััน ว่่าในสัักวัน ั ความ ส่่วนใหญ่่ของสัังคม ย่่อมเป็็นกำำ�ลังั ซื้้�อหรืือกำำ�ลังั บริิโภคหลัักของ
ขยัันในการทำำ�งานจะทำำ�ให้้ช่่วงแบบนี้้�ปรากฏขึ้้�นมาได้้จริิง ชนชั้้�นนายทุุนในตััวเองอยู่่�แล้้ว
หากแต่่ความจริิงแล้้ว ใช่่ว่า่ สัังคมแบบนั้้�นไม่่สามารถเกิิด การนำำ�ระบบอััตโนมััติิเข้้ามาแทนที่่�แรงงานซึ่่�งเป็็นกำำ�ลััง
ขึ้้�นมาได้้สัักทีีเดีียว อารอน บััสตานีี (Aaron Bastani) นััก ซื้้�อหลัักในสัังคมทุุนนิิยมย่่อมไม่่สามารถทำำ�ได้้อย่่างเต็็มรููปแบบ
มาร์์กซิิสต์์และผู้้�สื่่�อข่่าวชาวอัังกฤษ ได้้ให้้ข้้อเสนอไว้้ในหนัังสืือ และอีีกเหตุุผลหนึ่่�งคืือในขณะที่่�การเติิบโตของอุุตสาหกรรมใน
ชื่่อ
� Fully Automated Luxury Communism ไว้้ว่า่ ปััจจุุบัน ั ยุุ ค ทุุ น นิิ ย มเป็็ น ไปอย่่ า งต่่ อ เนื่่� อ งตั้้� ง แต่่ ต้้ น ยุุ ค ศตวรรษที่่� 20
โลกได้้เข้้าสู่่�ยุุคทุุนนิิยมดิิจิิตััลอััตโนมััติิ ที่่�ซึ่่�งงานในบางรููปแบบ จนถึึงศตวรรษที่่� 21 หรืือปััจจุุบััน เทคโนโลยีีและกำำ�ลัังการผลิิต
นั้้�นถููกแทนที่่�ด้้วยการปฏิิบััติิการของปััญญาประดิิษฐ์์(AI) ซึ่่�งมีี ของมนุุษย์์ก็ไ็ ด้้พัฒ ั นาขึ้้�นตามกาลเวลา จากเดิิมที่่�มนุุษย์์ต้อ ้ งผลิิต
ความเป็็ น ระบบอัั ต โนมัั ติิ ม ากขึ้้� น ยกตัั ว อย่่ า งเช่่ น ระบบการ เสื้้�อตััวหนึ่่�งใช้้เวลาทั้้�งวััน ในปััจจุุบัน ั มนุุษย์์สามารถผลิิตเสื้้�อเป็็น
บริิการของร้้านสุุกี้้�ในไทยบางร้้านที่่�มีีการใช้้หุ่่�นยนต์์ส่่งวััตถุุดิิบ ร้้อยๆตััวภายในเวลาไม่่ถึงึ 5 นาทีี หรืือจากเดิิมผลิิตรถยนต์์คัน ั
ในการเสิิร์ฟ ์ อาหารมากขึ้้�น และในทางกลัับกัันมัันได้้ลดการจ้้าง หนึ่่�งใช้้เวลานานเป็็นเดืือนแต่่ ทุุกวัน ั นี้้�ผลิิตรถยนต์์ 1 คัันใช้้เวลา
พนัักงานเสิิร์์ฟที่่�เดิินไปเดิินมาทั้้�งวัันโดยที่่�ต้้องหยุุดและจะต้้อง ไม่่ถึึง 5 นาทีี ซึ่่�งทำำ�ให้้ใน 1 วัันมนุุษย์์ได้้สร้้างผลผลิิตจากการ
จ่่ายค่่าแรง ค่่ารัักษาพยาบาล ซึ่่�งในส่่วนนี้้�หุ่่�นยนต์์มีีความได้้ ทำำ�งานเมื่่�อเทีียบกัับยุุคก่่อนนั้้�นถืือว่่าสร้้างผลผลิิตได้้มากมาย
เปรีียบมากกว่่าแรงงานมนุุษย์์ เพราะพวกมัันไม่่จำำ�เป็็นต้้องได้้ มหาสานกว่่าเดิิมหลายเท่่าตััว แต่่มนุุษย์์กลัับยัังคงต้้องทำำ�งาน
รัับค่่าแรงเฉลี่่�ยในทุุกๆ วััน แค่่ชาร์์จพลัังงานและจ่่ายค่่าซ่่อมหุ่่�น และสร้้างผลผลิิตใน 1 วัันเป็็นเวลา 8 ชั่่�วโมงไม่่เคยเปลี่่�ยนแปลง
ยนต์์ในเวลาเกิิดการชำำ�รุุดก็็พอ(และที่่�สํําคััญ หุ่่�นยนต์์คงไม่่มีีวััน ในทางกลัั บ กัั นสวัั สดิิ ก าร วัั นหยุุ ด การลดชั่่� ว โมงการ
คิิดที่่�จะจััดตั้้�งสหภาพแรงงาน) หรืือแม้้แต่่ในสหรััฐอเมริิกาที่่� ทำำ�งานกลัับได้้มาเพราะการต่่อสู้้�ของแรงงานในอดีีตที่่�เคยออก
เปอร์์มาร์์เก็็ตแบบอััตโนมััติิกลายเป็็นจริิงแล้้วอย่่างที่่�เราเห็็น มาประท้้วง นััดหยุุดงาน จนได้้มาซึ่่�งสิิทธิิของพวกเขาที่่�ควรจะ
ตััวอย่่างของร้้าน Amazon Go ได้้รัับ เช่่นการต่่อสู้้�ของคนงานในสหรััฐอเมริิกาปีี ค.ศ.1886 ที่่�
บััสตานีียัังเสนออีีกว่่าความจริิงแล้้วระบบอััตโนมััติิเหล่่า นำำ�มาซึ่่�งการลดเวลาการทำำ�งานเหลืือเพีียง 8 ชั่่�วโมงต่่อวััน (จาก
นี้้� มิิ ไ ด้้ เ ป็็ น อัั น ตรายกัั บ มนุุ ษ ย์์ อ ย่่ า งที่่� คิิ ด การมาของระบบ เดิิมประมาณ 16 ชั่่�วโมงต่่อวััน) หรืือในประเทศไทยตััวอย่่างคืือ
อัั ต โนมัั ติิ จ ะนำำ� มาซึ่่� ง การหลุุ ดพ้้ น จากสภาวะอดอยากและ การนััดหนุุดงานของพนัักงานโรงงานทอผ้้าในปีี พ.ศ.2517 ที่่�
ขาดแคลนของโลก โดยเฉพาะการขาดแคลนแรงงาน การมาของ ยุุคนั้้�นค่่าแรงอยู่่�ที่่� 20 บาทต่่อวััน คนงานโรงงานทอผ้้าได้้ทํํา
ระบบอััตโนมััติใิ นโลกที่่�มีค ี วามก้้าวหน้้าทางเทคโนโลยีีสูงู จะนำำ� การนััดหยุุดงานพร้้อมกัันถึึง 600 โรงงานจํํานวนหลายหมื่่น � คน
มาซึ่่�งรููปแบบใหม่่ในการใช้้ชีีวิิตของมนุุษย์์ที่่�ไม่่จำำ�เป็็นต้้องถููก โดยเรีียกร้้องให้้ขึ้้�นค่่าแรงขั้้�นตํ่่�า จาก 12 บาทต่่อวััน เป็็น 16
บรรจุุเข้้าไปทำำ�งานที่่�หน้้าเบื่่�ออีีกต่่อไป มนุุษย์์ทุุกคนสามารถใช้้ บาทต่่ อ วัั น 16 บาทต่่ อ วัั น เป็็ น 20 บาท และสุุ ดท้้ า ยเป็็ น
ชีีวิิตทำำ�ตามความฝัันและใช้้ชีีวิิตอย่่างสะดวกสะบายมากขึ้้�นได้้ 25 บาทต่่อวััน ซึ่่�งกว่่าชนชั้้�นกรรมาชีีพจะได้้รัับสิิทธิิเหล่่านี้้�มา
โดยไม่่ต้อ ้ งกัังวลเรื่่อ
� งผลผลิิตที่่จ� ะขาดแคลน ทุุกคนมีีสิท ิ ธิิในการจะต้้องต่่อสู้้�เพื่่�อให้้ได้้มาเท่่านั้้�น
เข้้าถึึงการรัักษาพยาบาล การศึึกษา และการเข้้าถึึงข้้อมููลที่่� โดยรวมแล้้วสัังคมยุุคอััตโนมััติเิ ต็็มรููปแบบอย่่างที่่�บัสตั านีี
สะดวกมากขึ้้�น ความก้้าวหน้้าของสัังคมมนุุษย์์จะนำำ�มาซึ่่�งการ ได้้เสนอไว้้ก็็มิิได้้เป็็นข้้อเสนอที่่�เกิินจริิงไปเสีียทีีเดีียว สัังคมที่่�
ใช้้ชีีวิิตอย่่างเสรีีมากขึ้้�น โดยที่่�มนุุษย์์ทุุกคนมิิได้้มีีชีีวิิตอยู่่�เพื่่�อ มนุุษย์์ได้้ไปทำำ�งานเพีียงไม่่กี่่วั� น ั และหลัังจากนั้้�นก็็ได้้ทำำ�ตามความ
ทำำ�ให้้คนชนชั้้�นหนึ่่�งมั่่�งคั่่�งอีีกต่อ ่ ไป แต่่ทุก ุ คนมีีชีวิี ต ิ อยู่่�เพื่่อ
� ตััวเอง ฝัันของตััวเองอย่่างเต็็มที่่� สัังคมที่่�มนุุษย์์เดิินทางกัันสะดวกมาก
แต่่ ใ นขณะเดีี ย วกัั น ใช่่ ว่่ า สัั ง คมย่่ า งที่่� บัั สต านีี ว่่ า นั้้� น จะ ขึ้้�นพร้้อมกัับหุ่่�นยนต์์แท็็กซี่่�หรืือรถไฟความเร็็วสููงอััตโนมััติิแบบ
สามารถเกิิ ดขึ้้� น ได้้ เ องเพีี ย งเพราะความก้้ า วหน้้ า ของระบบ ฟรีีๆ แต่่สัังคมที่่�ว่่านั้้�นจะเกิิดขึ้้�นได้้ก็็ต่่อเมื่่�อระบบการผลิิตใน
ปััญญาประดิิษฐ์์อัต ั โนมััติเิ พีียงอย่่างเดีียว เพราะการดำำ�เนิินการ ทุุ น นิิ ย มต้้ อ งเปลี่่� ย นมืือจากชนชั้้� น นายทุุ น มาเป็็ น ของชนชั้้� น
ของสัังคมทุุนนิิยมเพื่่�อให้้การสะสมทุุนยัังคงดํําเนิินไปต่่อได้้นั้้�น กรรมาชีีพ ด้้วยการต่่อสู้้�ของชนชั้้�นกรรมาชีีพเท่่านั้้�น
มีีสองสิ่่�งที่่�เป็็นองค์์ประกอบที่่�ซึ่่ง� ขััดแย้้งกัันในตััวเองอยู่่�คืือ อย่่าง
แรก ในสัังคมทุุนนิิยม ชนชั้้�นนายทุุนต้้องการแรงงานราคาถููก แสงยุทธนา
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566 13
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

เลน
ิ นสร
้ างพรรคปฏ
ิ ั ว ิตัส งคมน
ิ ยมอย
่ างไร
กลับหัวเป็นหาง
กระตืือรืือร้้น ความเสีียสละ และความกล้้าหาญในการทำำ�งาน
สอง การที่่�พรรคสามารถเชื่่อ
� มโยงไปเป็็นส่่วนหนึ่่�งของ
มวลชนกรรมาชีีพทั้้�งหลาย
สาม การที่่�ผู้้�นำำ�พรรคสามารถใช้้ประสบการณ์์จากการ
ต่่อสู้้�เพื่่�อหาแนวทางที่่�ถููกต้้อง
สี่่� การที่่�พรรคสร้้างขึ้้�นบนรากฐานที่่�มั่่�นคงของทฤษฎีี
มาร์์คซ์์
เลนิินเสนอว่่าภาระสำำ�คััญขององค์์กรจััดตั้้�งหรืือพรรค
ปฏิิวัติ ั คืื
ิ อ ต้้องสนัับสนุุนผู้้�ถููกกดขี่่ทุ � ก
ุ ประเภท ไม่่ใช่่เฉพาะคน
งานกรรมาชีีพที่่�ถููกขููดรีีดเท่่านั้้�น พรรคจะต้้องต่่อต้้านความ
ไม่่เป็็นธรรมทุุกชนิิดในสัังคม เช่่นการลงโทษชาวนาอย่่างไม่่
เลนิิน ผู้้�นำำ�คนสำำ�คััญในการปฏิิวััติิรััสเซีียปีี ค.ศ.1917
เป็็นธรรม หรืือการที่่�ชาวรััสเซีียไม่่มีสิ ี ท
ิ ธิิในการนัับถืือศาสนา
เขาเป็็นนัักปฏิิวััติิของชนชั้้�นกรรมาชีีพรััสเซีียที่่�เอาความคิิด
ตามใจชอบ
ลัั ท ธิิ ม าร์์ ค ซ์์ ม าใช้้ ใ นการปฏิิ วัั ติิ สัั ง คมนิิ ย มเพื่่� อ ล้้ ม ระบบ
ทุุ น นิิ ย มที่่� ขูู ดรีี ด แรงงาน สิ่่� ง สำำ�คัั ญ ที่่� สุุ ด ในการนำำ� แรงงาน เลนิินเน้้นความเป็็นมืืออาชีีพของสมาชิิกพรรค เพราะ
รััสเซีียไปสู่่�ชััยชนะในครั้้�งนั้้�นคืือ “พรรคปฏิิวัติ ั ”ิ ซึ่่�งเป็็นองค์์กร ในยุุคนั้้�นคนที่่�เป็็นสมาชิิกพรรคไม่่ค่่อยเอาจริิงเอาจัังมากนััก
จััดตั้้�งขั้้�นสููงสุุดทางการเมืืองของชนชั้้�นกรรมาชีีพ ชื่่�อพรรค ไม่่มีีการวางแผนหรืือประสานงาน มีีรููปแบบ “สมััครเล่่น”
“บอลเชวิิค” มากกว่่า สิ่่�งที่่�สำำ�คััญสำำ�หรัับพรรคคืือ หนึ่่�ง ต้้องสร้้างองค์์กร
รวมศููนย์์ สอง ต้้องมีีผู้้�นำำ�ที่่�ทำำ�งานต่่อเนื่่�อง สาม ต้้องมีีนััก
พรรคบอลเชวิิคถููกก่่อตั้้�งขึ้้�นจากความขััดแย้้งในการ
ทำำ�งานมืืออาชีีพ
ประชุุมขององค์์กรสัังคมนิิยมประชาธิิปไตยรััสเซีียในปีี 1903
ความขััดแย้้งดัังกล่่าวทำำ�ให้้เกิิดการแบ่่งเป็็นสองขั้้�วระหว่่าง เลนิินเสนอว่่าถ้้าไม่่มีีหนัังสืือพิิมพ์์ก็็เท่่ากัับไม่่มีีพรรค
“เมนเชวิิค” ของมาร์์ทอฟ กัับ “บอลเชวิิค” ของเลนิิน ประเด็็น เพราะไม่่ มีีนโยบายทางการเมืืองที่่�ประกาศออกมา และถ้้า
สำำ�คััญของการแยกขั้้�วคืือเรื่่�องกฎของพรรค เลนิินเสนอว่่า ไม่่มีน ี โยบายจุุดยืืนที่่�ประกาศชััดเจนเหล่่าสมาชิิกของพรรคก็็
สมาชิิกพรรคต้้องเป็็นผู้้�ที่่�เห็็นด้้วยกัับนโยบายของพรรค และ ไม่่ต้อ ้ งรัับผิิดชอบอะไรต่่อองค์์กร หนัังสืือพิิมพ์์เล่่มแรกที่่�เลนิิ
พร้้อมที่่�จะสนัับสนุุนนโยบายนี้้�ด้ว้ ยเงิินและการทุ่่�มเทเวลาการ นตั้้�งขึ้้�นชื่่�อ “อิิสครา” หรืือ “ประกายไฟ”
ทำำ�งาน ส่่วน มาร์์ทอฟ เสนอว่่าสมาชิิกไม่่จำำ�เป็็นต้้องทุ่่�มเท หนัังสืือพิิมพ์์ “อิิสครา” มีีความสำำ�คััญอย่่างยิ่่�งในการ
เวลาทำำ�งานให้้พรรคก็็ได้้ หััวใจของประเด็็นคืือ ความแตกต่่าง สร้้างพรรค เลนิินถืือว่่าเป็็น นั่่�งร้้านในการสร้้างพรรค เพราะ
ระหว่่างองค์์กรรวมศููนย์์ที่่มี � รี ะเบีียบวิินัย ั กัับองค์์กรสมััครเล่่น ไม่่ได้้ใช้้เฉพาะในการสื่่�อแนวความคิิดเท่่านั้้�น แต่่เป็็นสื่่�อที่่�ใช้้
แนวทางการสร้้ า งพรรคของเลนิิ น เริ่่� ม จากชนชั้้� น ในการประสานงานระหว่่างสมาชิิกต่า่ งๆ ขององค์์กร เพื่่อ � ให้้
กรรมาชีีพเป็็นแกนหลััก และติิดอาวุุธทางความคิิดลัท ั ธิิมาร์์ค ได้้รัับข่่าวสารติิดต่่อกัับศููนย์์กลางเป็็นประจำำ�
ซ์์ ใ ห้้ กัั บ ชนชั้้� น กรรมาชีี พผ่่ า นหนัั ง สืือพิิ ม พ์์ แ บบ นสพ. หนัั ง สืือพิิ ม พ์์ “พราฟดา” หรืือ “ความจริิ ง ” เป็็ น
สัังคมนิิยม จััดกลุ่่�มศึึกษาเป็็นประจำำ�ในระดัับต่่างๆ โดยเฉพาะ หนัังสืือพิิมพ์์รายวัันของพรรคระหว่่างปีี 1912-1914 เดิิม
ในระดัั บ แรงงานพื้้� น ฐาน และที่่� สำำ�คัั ญ ในการทำำ� งานของ ตรอทสกีี เป็็นบรรณาธิิการและตรอทสกีีกัับคณะมัักจะเป็็นผู้้�
องค์์กร จะต้้องลดกฎเกณฑ์์การทำำ�งานในรููปแบบ “ทางการ” เขีียนบทความเองหมด  แต่่พอเลนิินได้้เป็็นบรรณาธิิการเขา
ให้้น้้อยที่่�สุุดเพื่่�อเน้้นการกระทำำ�จริิงๆเป็็นหลััก ต้้องอาศััย จััดรูป ู แบบใหม่่ให้้เป็็นปากเสีียงของแรงงานเอง เลนิินจะเขีียน
ความสัั น ทัั ด ของผู้้�ปฏิิ บัั ติิ ง านที่่� เ อาจริิ ง เอาจัั ง มีี ค วาม บทความเองโดยนำำ�ข้อ ้ มููลที่่เ� รีียนรู้้�จากแรงงานมานำำ�เสนอด้้วย
กระตืือรืือร้้นในการทำำ�งานกัับมวลชนเพื่่อ � พััฒนาขยายการจััด ภาษาง่่ า ยๆที่่� อ ธิิ บ ายปัั ญ หายากๆ ได้้ แต่่ น อกจากนี้้�
กลุ่่�มศึึกษา สร้้างความสััมพัันธ์์ใกล้้ชิิดกัับมวลชนในระดัับ หนัังสืือพิิมพ์์ พราฟดา จะมีีจดหมายจากแรงงาน เลนิินอธิิ
โรงงานสถานที่่�ทำำ�งาน อาศััยการกำำ�หนดแนวทางการต่่อสู้้� บายว่่า “การฝึึกฝีมืื ี อในการเขีียนบทความเองช่่วยให้้กรรมกร
ยุุทธศาสตร์์ ยุุทธวิิธีี ทางการเมืือง ที่่�ถููกต้้อง โดยตั้้�งอยู่่�บน พััฒนาตนเองในด้้านความคิิด”
รากฐานสำำ�คััญสี่่�ประการ
หนึ่่�ง การมีีสมาชิิกที่่เ� ป็็นกองหน้้าของชนชั้้�นกรรมาชีีพ วัฒนะ วรรณ
ทั้้�งทางจิิตสำำ�นึึก ความเหนีียวแน่่นในแนวทางปฏิิวััติิ ความ
 14
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
ั ร ฐสภาค
ื อก
ั บด
ั ก มวลชนนอกสภาค
ื อค
ำ �ตอบ
สากลนิยม
ในช่่วงนี้้�มีคี นตั้้�งคำำ�ถามว่่า “เลืือกตั้้�งไปทำำ�ไม?”
หลัังจากที่่�เห็็น สว. กีีดกัันมติิประชาชน คำำ�ตอบสั้้�นๆ
คืือเผด็็ จ การทหารหลัั ง ก่่ อ รัั ฐ ประหารในปีี 2557
จำำ�เป็็นต้้องสร้้างภาพว่่าประเทศมีีประชาธิิปไตยเพื่่�อ
ลดการต่่อต้้านจากประชาชน แต่่เขาออกแบบระบบ
ดัังกล่่าวเพื่่�อจำำ�กััดเสีียงประชาชนมาตั้้�งแต่่แรก
องค์์กร iLaw (ไอ ลอว์์) อธิิบายว่่า “ตลอดระยะ
เวลามากกว่่าสามปีีของคณะรัักษาความสงบแห่่ง
ชาติิ (คสช.) ที่่�เข้้ามาบริิหารประเทศ (หลัังรััฐประหาร)
คสช.ได้้สร้า้ งกลไกทางการเมืืองต่่างๆ เพื่่อ � เข้้ามาทำำ�
หน้้าที่่�วางแผนขัับเคลื่่อ � นประเทศไปในทิิศทางที่่� คสช.
เห็็นว่่าจะไม่่ทำำ�ให้้ประเทศไทยกลัับไปล้้มเหลวแบบ
เดิิ ม ” โดยที่่� “คณะกรรมการยุุ ท ธศาสตร์์ ช าติิ ”
ประกอบไปด้้วยทหารที่่�ร่ว่ มก่่อรััฐประหาร พวกนี้้�อ้า้ ง
ว่่าอยากจะ “ปรองดอง” แต่่แท้้จริิงคืืออยากจะนำำ�
แนวคิิ ด ของทหารอนุุ รัั กษ์์ นิิ ย มมาครอบสัั ง คมไทย
นอกจากนี้้� คสช. พููดถึงึ “ความล้้มเหลวแบบเดิิม” แต่่
นั้้�นก็็เป็็นแค่่การให้้ความชอบธรรมกัับตนเองในการ
ทำำ�ลายระบบประชาธิิปไตยผ่่านรััฐประหาร ผลพวง
สำำ�คัั ญ ที่่� เ ราเห็็ น ทุุ กวัั น นี้้� คืื อระบบ สว. แต่่ ง ตั้้� ง ที่่� มีี
อำำ� นาจเลืือกนายกรัั ฐ มนตรีี แ ละออกเสีี ย งในเรื่่� อ
งอื่่�นๆ กัับรััฐธรรมนููญที่่�ทหารร่่างเอง
มัันไม่่มีอี ะไรลึึกลับ ั ไม่่มีอ ี ะไรที่่�พูดถึ
ู งึ ไม่่ได้้ ใคร
ที่่�สนใจการเมืืองจริิงๆ และไม่่แกล้้งลืืมอดีีตเพื่่�อตั้้�ง
ความหวัังลมๆ แล้้งๆ กัับการเลืือกตั้้�งที่่�ผ่่านมา จะ
เห็็นว่่าทหารคืือศััตรููหลัักของประชาธิิปไตย
สำำ�หรัับฝ่่ายเรา การที่่�มวลชนคนหนุ่่�มสาวฝาก
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
ความหวัังไว้้กับ ั พรรคอนาคตใหม่่แทนที่่�จะขยายพลััง
มวลชนนอกรััฐสภา ถููกพิิสููจน์์โดยประวััติิศาสตร์์ไป
แล้้วว่่าเป็็นการตััดสิน ิ ใจผิิดพลาด ที่่�ผู้้�เขีียนฟัันธงแบบ
นี้้� ไม่่ได้้เป็็นการดููถููกปััญญาของมวลชน และไม่่ได้้
เป็็นการโอ้้อวดว่่าผู้้�เขีียนไม่่เคยตััดสิินใจผิิด ทุุกคน
ต้้องพััฒนาตนเองผ่่านการลองผิิดลองถููก แต่่ที่่สำ � ำ�คัญั
คืือเราเรีี ย นบทเรีี ย นจากความผิิ ดพล าดของ
ขบวนการทั้้�งในไทยและในต่่างประเทศหรืือไม่่
ย้้อนกลัับไปดููการต่่อสู้้�ของมวลชนคนหนุ่่�มสาว
ที่่�มีจุี ดสู
ุ งู สุุดในปีี 2563 เราคงจำำ�ได้้ว่า่ มีีมวลชนออก
มาต่่อต้้านเผด็็จการทหารในกรุุงเทพฯและเมืืองอื่่�น
เป็็นแสน แต่่เป็็นที่่�น่่าเสีียดายที่่�กระแสมวลชนนี้้�อ่่อน
ตััวลงและถููกเบี่่�ยงเบนไปสู่่�การตั้้�งความหวัังกัับพรรค
ก้้าวไกลและพรรคเพื่่�อไทยในระบบรััฐสภา ทั้้�งๆ ที่่�
ทหารเผด็็จการเป็็นผู้้�ออกแบบระบบรััฐสภาปััจจุุบััน
เพื่่�อไม่่ให้้เรามีีประชาธิิปไตยเสรีี
แน่่นอนการออกมาสู้้�บนท้้องถนนซ้ำำ��แล้้วซ้ำำ��อีก ี
โดยไม่่มีียุท ุ ธศาสตร์์ในการขยายและเพิ่่�มพลััง นำำ�ไป
สู่่�ความหดหู่่�และการเสีียกำำ�ลัังใจของนัักต่่อสู้้�ไม่่น้้อย
ตอนแรกมีีความพยายามที่่�จะใช้้รูป ู แบบการชุุมนุุมที่่�
สร้้างสรรค์์ เช่่นการใช้้เป็็ดพลาสติิกเป็็นต้้น แต่่มัน ั ไม่่
ได้้เพิ่่�มพลัังของการประท้้วง ความท้้อแท้้ก็็เพิ่่�มขึ้้�น
โดยเฉพาะเมื่่อ � เริ่่�มมีีการจัับแกนนำำ�และยััดข้อ ้ หา 112
 ต่่อมามีีการประท้้วงแบบปััจเจกที่่�เกิิดจากการที่่�คน
มองทางออกในการต่่อสู้้�ไม่่ออก ดัังนั้้�นการหัันไปพึ่่�ง
พรรคการเมืืองฝ่่ายประชาธิิปไตยในรััฐสภาเป็็นเรื่่อ � ง
ที่่�เข้้าใจได้้ แต่่เราต้้องวิิจารณ์์ด้้วยจิิตใจสมานฉัันท์์
การที่่�นักั เคลื่่อ
� นไหวหัันไปพึ่่�งพรรคการเมืืองใน
ระบบรััฐสภา โดยเฉพาะพรรคก้้าวไกล เป็็นอาการ
ที่่�มาจากความอ่่อนแอในการนำำ�มวลชน เราเห็็นได้้ชัด ั
ถ้้ากลัับไปศึึกษาการต่่อต้้านเผด็็จการประยุุทธ์์ ในช่่วง
แรกมีีการเน้้นนัักศึึกษากลุ่่�มเล็็กๆ ที่่�ออกมาประท้้วง
และอ้้ า งความเป็็ น อิิ ส ระ ตัั ว อย่่ า งของคนหนึ่่� ง ที่่�
เคลื่่�อนไหวแบบนี้้�คืือ รัังสิิมัันต์์ โรม ที่่�ปััจจุุบัันเป็็น
สส.พรรคก้้าวไกล ต่่อมามีีการรวมกลุ่่�มเพื่่�อจััดการ
ชุุมนุุมที่่�ใหญ่่ขึ้้�น แต่่ไม่่มีีการสร้้างเครืือข่่ายแกนนำำ�
ที่่�มาจากการเลืือกตั้้�งของมวลชน แกนนำำ�จึงึ ถููกตรวจ
สอบไม่่ ไ ด้้ แ ละเปลี่่� ย นไม่่ ไ ด้้ ไม่่ มีี ก ารประชุุ ม แบบ
“สภาประชาชน” เพื่่อ � ถกแนวทาง มีีการมองแบบเพ้้อ
ฝัันว่่าพลัังคนหนุ่่�มสาวเป็็น “พลัังบริิสุุทธ์์”
อ่านต่อหน้า 15
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
ไม่่เหมืือนขบวนการเสื้้�อแดงก่่อนหน้้านั้้�น ผลคืือไม่่มีี
การตั้้�งใจขยายมวลชนไปสู่่�กลุ่่�มอื่่�นๆ ในสัังคม เช่่น
คนเสื้้�อแดง และที่่�สำำ�คััญที่่�สุุดไม่่มีีการขยายมวลชน
ไปสู่่�ขบวนการแรงงาน คนที่่�อายุุมากกว่่าคนหนุ่่�มสาว
จำำ�นวนมากเลยมีีแนวโน้้มที่่�จะมองว่่ามัันเป็็นการต่่อสู้้�
ของ “เขา” ไม่่ใช่่การต่่อสู้้�ของ “เราทุุกคน” แน่่นอนมีี
คนในวััยทำำ�งานจำำ�นวนมากที่่�สนัับสนุุนคนหนุ่่�มสาว
แต่่การสนัับสนุุนกัับการเข้้าร่่วมมัันต่่างกััน และเมื่่�อ
แกนนำำ� คนหนุ่่�มสาวเริ่่� ม ถูู กจัั บ เข้้ า คุุ ก หลายคนก็็
สงสาร แต่่ ก็็ ไ ม่่ มีี ก ารจัั ดก ารประท้้ ว งที่่� มีี พลัั ง โดย
คนในวััยทำำ�งาน
สิ่่�งสำำ�คัญ
ั สิ่่�งหนึ่่�งที่่�ขาดหายไปจากการประท้้วง
ของมวลชน คืือการเสนอแนวทางโดยพรรค
สัังคมนิิยมปฏิิวัติ ั ิ ที่่�เขีียนแบบนี้้�ไม่่ใช่่ว่า่ จะอวดว่่าพวก
เรา “รู้้�หมด” หรืือมีี “แนวทางที่่�ถููกต้้องเสมอ” แต่่
อย่่างน้้อยถ้้าพรรคสัังคมนิิยมปฏิิวััติิมีีสมาชิิกเพีียง
พอที่่�จะเข้้าไปร่่วมอยู่่�ใจกลางของการประท้้วง ร่่วม
นำำ� ร่่วมถกเถีียง เราจะสามารถนำำ�บทเรีียนที่่�เราจดจำำ�
ไว้้ จ ากไทยและที่่� อื่่� น มาเสนออย่่ า งเป็็ น ระบบได้้
แทนที่่� ก ารนำำ� จะเป็็ น แค่่ ค วามเห็็ น ปัั จ เจกอย่่ า ง
กระจััดกระจาย สิ่่�งที่่�เราคงเสนอตอนนั้้�นคืือความ
สำำ�คัญั ของการขยายพลัังมวลชน โดยเฉพาะการปลุุก
ระดมขบวนการแรงงานในสหภาพแรงงานต่่างๆ ให้้
ออกมาประท้้วงร่่วมกัับมวลชนบนท้้องถนน และเมื่่อ
กรรมาชีีพออกมาเคลื่่�อนไหวร่่วมกัับมวลชนอื่่�น ก็็จะ
15
เริ่่�มมีีการสร้้างความมั่่�นใจที่่�จะนััดหยุุดงานในเรื่่�อง
ประเด็็นการเมืืองได้้
การนััดหยุุดงานเป็็นพลัังสำำ�คััญ เพราะมีีผลก
ระทบโดยตรงกัับเศรษฐกิิจ แต่่ต้อ ้ งมีีการค่่อยๆ สร้้าง
กระแสและความมั่่�นใจ
อย่่างไรก็็ตามในขบวนการแรงงานไทย นัักจััด
ตั้้�งส่่วนใหญ่่เน้้นแต่่เรื่่�องปากท้้องผ่่านความคิิดแบบ
“ลััทธิิสหภาพ” จึึงไม่่มีก ี ารจััดตั้้ง� แนวสัังคมนิิยมที่่�เน้้น
ความคิิดในเรื่่�องการเมืืองภาพกว้้างควบคู่่�กัับเรื่่�อง
ปากท้้อง และไม่่มีีการเน้้นความสำำ�คััญของแกนนำำ�
รากหญ้้าที่่�จะนำำ�ตนเองอีีกด้้วย
ปัั ญ หาของการที่่� พ รรคสัั ง คมนิิ ย มปฏิิ วัั ติิ เ ล็็ ก
เกิิ น ไปที่่� จ ะลงไปปลุุ ก ระดมในขบวนการสหภาพ
แรงงาน ทำำ�ให้้ขบวนการแรงงานไม่่มีีความสััมพัันธ์์
กัับมวลชนคนหนุ่่�มสาว เราเห็็นชััดในสองตััวอย่่างที่่�
จะยกมาคืือ หนึ่่�งนัักสหภาพแรงงานที่่�เป็็นนัักสู้้�จำำ�นวน
หนึ่่�งไปฝากความหวัังกัับพรรคก้้าวไกลสายแรงงาน
โดยที่่�ไม่่ข้า้ มพ้้นแนวคิิดลัท ั ธิิสหภาพ คืือมองว่่าพรรค
อย่่างก้้าวไกลในรััฐสภาจะ “ช่่วย” กรรมาชีีพในเรื่่�อง
ปากท้้อง ไม่่มีก ี ารปลุุกระดมเรื่่อ � งการเมืืองโดยทั่่�วไป
เลย
ตััวอย่่างที่่�สองคืือคนหนุ่่�มสาวกลุ่่�มหนึ่่�งไปใช้้
� แนวคิิดอนาธิิปไตยเพื่่�อจััดตั้้�ง “สหภาพแรงงานคน
ทำำ�งาน” อ่านต่อหน้า 16
 16
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com
โดยคิิดว่่าจะเป็็นทางลััดไปสู่่�การนััดหยุุดงานทั่่�วไป
เพื่่อ� ข้้อเรีียกร้้องทางการเมืือง แต่่ทางลััดนี้้กล � ายเป็็น
ทางตััน การที่่�บางคนในสหภาพนี้้�ประกาศเรีียกร้้อง
ให้้มีีการนััดหยุุดงานทั่่�วไปในโซเชีียลมีีเดีีย หลัังจาก
ที่่�สว.ไม่่ทำำ�ตามมติิเสีียงประชาชน โดยที่่�คนเหล่่านั้้�น
ไม่่มีีการวางแผนสร้้างพลัังใดๆ เพื่่�อให้้การนััดหยุุด
งานทั่่�วไปเกิิดได้้จริิง เป็็นตััวอย่่างของแนวทางที่่�นำำ�
ไปสู่่�ทางตััน
บางคนอาจรู้้�สึึกขำำ� เวลาพวกเรากล่่าวถึึงพรรค
สัังคมนิิยมปฏิิวัติ ั ิ และเขาอาจมองอย่่างผิิดๆ ว่่าพวก
เราคลั่่�งเรื่่�องการปฏิิวััติิในลัักษณะนามธรรมแบบไร้้
เดีียงสา แต่่ โรซา ลััคแซมเบอร์์ค นัักปฏิิวัติ ั สั
ิ งั คมนิิยม
เยอรมััน เคยกล่่าวไว้้ในบทความ “ปฏิิรูป ู หรืือปฏิิวัติ ั ”ิ
ว่่าเราชาวปฏิิวัติ ั ิ จะต้้องเป็็นนัักปฏิิรูป ู ที่่�ขยัันที่่�สุด
ุ คืือ
เราจะไม่่หัันหลัังให้้กัับการต่่อสู้้�ประจำำ�วัันเลย
ประเทศไทยอาจไม่่ได้้อยู่่�ในสถานการณ์์ปฏิิวัติ ั ิ
ตอนนี้้� แต่่ยุุทธศาสตร์์ยุุทธวิิธีีของนัักปฏิิวััติิฝ่่ายซ้้าย
ในการเคลื่่� อ นไหวทุุ กวัั น จะแตกต่่ า งและมีี พลัั ง
มากกว่่าวิิธีีของพวกปฏิิรููปเสมอ
ยุุ ท ธวิิ ธีี ข องนัั ก ปฏิิ วัั ติิ มัั ก จะตั้้� ง คำำ�ถ ามกัั บ
ประชาชนว่่า “รััฐบาล” กัับ “รััฐ” ต่่างกัันอย่่างไร
เพราะแนวคิิดปฏิิรููปเป็็นการเสนอให้้เปลี่่�ยนรููปแบบ
รััฐบาล โดยคงไว้้รััฐเดิิม แต่่รััฐมัันมากกว่่าแค่่รััฐบาล
ในระบบทุุ น นิิ ย มมัั น เป็็ น อำำ� นาจที่่� กดทัั บ ชนชั้้� น
กรรมาชีีพ เกษตรกร และคนจน เพื่่�อประโยชน์์ของ
ชนชั้้� น นายทุุ น รัั ฐ มีี อำำ� นาจในเวทีี น อกรัั ฐ สภาผ่่ า น
ตำำ�รวจ ทหาร ศาลและคุุก นายทุุนใหญ่่มีีอิิทธิิพลกัับ
รััฐนี้้�และในสื่่อ � มวลชน เพราะเป็็นส่่วนหนึ่่�งของชนชั้้�น
ปกครอง ทหารชั้้�นผู้้�ใหญ่่ก็็เป็็นด้้วย
รัั ฐ บาลเพีี ย งแต่่ เ ป็็ น คณะกรรมการบริิ ห ารที่่�
ต้้องปกครองในกรอบที่่�วางไว้้โดยชนชั้้�นปกครอง การ
เลืือกตั้้�งในรััฐสภาทุุนนิิยมดีีกว่า่ เผด็็จการทหารเพราะ
มีี พื้้� น ที่่� เ สรีี ภ าพมากกว่่ า แต่่ ก ารเลืือกตั้้� ง ในระบบ
รััฐสภาไม่่อาจทำำ�ให้้คนชั้้�นล่่างเป็็นใหญ่่ในสัังคมได้้
และชนชั้้� น ปกครองจะกีี ดกัั น มติิ ป ระชาชนด้้ ว ยวิิ ธีี
ต่่างๆ เสมอ ถ้้าเขาคิิดว่า่ มัันท้้าทายผลประโยชน์์ของ
เขา มัันมีีตััวอย่่างมากมายจากทั่่�วโลก ไม่่ว่่าจะเป็็น
ยุุโรป หรืือที่่�อื่่�น
นัั กก ารเมืืองที่่� เ น้้ น รัั ฐ สภามัั ก จะวิ่่� ง ตามเสีี ย ง
ประชาชน แทนที่่�จะเป็็นนัักปลุุกระดมให้้ประชาชน
เปลี่่�ยนความคิิด และแรงดึึงดููดจากระบบรััฐสภามััก
จะนำำ� ไปสู่่�ความคิิ ด แบบฉวยโอกาสที่่� ท อดทิ้้� ง
อุุดมการณ์์ภายใต้้คำำ�ขวััญว่่า “อุุดมการณ์์กิินไม่่ได้้”
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
แนวคิิดปฏิิวััติิในการสู้้�กัับเผด็็จการทหาร จะ
เน้้นมวลชนบนท้้องถนนและพลัังการนััดหยุุดงาน แต่่
แนวปฏิิรูป ู จะชวนให้้ประชาชนไปยื่่น � หนัังสืือกัับพรรค
ฝ่่ายประชาธิิปไตยในรััฐสภา และจะมองว่่าการนััด
หยุุ ด งานเพื่่� อ วัั ตถุุ ป ระสงค์์ ท างการเมืืองเป็็ น เรื่่� อ ง
“ผิิด” หรืือเป็็นเรื่่�องที่่�เกิิดขึ้้�นไม่่ได้้ และเราจะเห็็นว่่า
พรรคปฏิิรููปอย่่างพรรคก้้าวไกลหรืือเพื่่�อไทย จะไม่่
ปลุุกระดมให้้มวลชนลงถนนหรืือนััดหยุุดงาน แต่่จะ
นั่่� ง คิิ ดกัั น ในวงประชุุ ม ว่่ า จะใช้้ กล ไกของรัั ฐ สภา
อย่่างไรเพื่่�อเอาชนะฝ่่ายตรงข้้าม ซึ่่�งแปลว่่าจะมีีการ
พิิจารณาว่่าควรจะประนีีประนอมในส่่วนไหนด้้วย
ที่่�สำำ�คััญคืือ ระบบรััฐสภาทุุนนิิยมอย่่างในไทย
หรืือในตะวัันตก เป็็นพื้้�นที่่�อำำ�นาจของชนชั้้�นปกครอง
และเป็็นพื้้�นที่่�ที่่�กรรมาชีีพหรืือคนธรรมดามีีอำำ�นาจ
น้้ อ ย ระบบรัั ฐ ธรรมนูู ญ การเลืือกตั้้� ง กฎหมาย
พรรคการเมืือง ศาล ฯลฯ คอยควบคุุมให้้คนที่่�ถููกส่่ง
เข้้าสภาต้้องน้้อมรัับกติิกาของเขา แค่่ดูเู รื่่อ � งเล็็กอย่่าง
การแต่่งกายในรััฐสภาไทยก็็เห็็นชััด สส. เข้้าสภาไม่่
ได้้ถ้้าไม่่ใส่่สููท ซึ่่�งไม่่ใช่่การแต่่งกายปกติิประจำำ�วััน
ของประชาชนธรรมดาในเมืืองร้้อนแบบไทย
ปััญหาของการเน้้นรััฐสภายิ่่�งเป็็นเรื่่อ � งใหญ่่มาก
ขึ้้� น เมื่่� อ มีี ก ารออกแบบระบบรัั ฐ สภาที่่� ข าดกลไก
ประชาธิิปไตยอย่่างในไทยตอนนี้้�
โรซา ลััคแซมเบอร์์ค เคยตั้้�งข้้อสัังเกตว่่า มีีคน
จำำ� นวนมากที่่� คิิ ดว่่ า การปฏิิ รูู ป เป็็ น การพยายาม
เปลี่่�ยนสัังคมที่่�ใช้้วิิธีีสัันติิ และการปฏิิวััติิคืือ “ความ
รุุนแรง” แต่่เส้้นทางการปฏิิรูป ู กัับเส้้นทางปฏิิวัติั ิ เป็็น
ถนนคนละสายที่่� นำำ� ไปสู่่�สัั ง คมที่่� แ ตกต่่ า งกัั น การ
ปฏิิรููปจะเน้้นการรัักษาระบบและเปลี่่�ยนแปลงอะไร
เล็็กๆน้้อยๆ ส่่วนการปฏิิวััติิเป็็นการพลิิกสัังคมและ
ขั้้�วอำำ�นาจ แค่่ตััวอย่่างของแนวคิิดต่่างๆ ว่่าด้้วยการ
แก้้ปััญหากฎหมาย 112 ก็็ทำำ�ให้้เห็็นชััด
สำำ�หรัับปััญหาเฉพาะหน้้าในไทยตอนนี้้� เราชาว
สัังคมนิิยมต้้องสนัับสนุุนฝ่่ายประชาธิิปไตยในการ
เผชิิญหน้้ากัับเผด็็จการ ไม่่ว่่าจะในหรืือนอกรััฐสภา
เราต้้องสมานฉัันท์์กัับฝ่่ายประชาธิิปไตยกลุ่่�มต่่างๆ
เสมอ แต่่ในขณะเดีียวกัันเราต้้องไม่่กลััวที่่�จะเสนอ
ยุุทธวิิธีป ี ฏิิวัติ
ั ิ ที่่�เน้้นพลัังมวลชนบนท้้องถนนและพลััง
การนััดหยุุดงาน โดยค่่อยๆ อธิิบายขั้้�นตอนการเดิิน
หน้้าอย่่างเป็็นรููปธรรม พร้้อมกัันนั้้�นเราต้้องพยายาม
สร้้างองค์์กรสัังคมนิิยมของเราให้้โตขึ้้�น
ใจ อึ๊งภากรณ์
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566 17
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

ชนช
ั้ นและผ
ั งเม
ื อง :
การจลาจลในฝร ี่ ไม
ั่ งเศสท ่ ใช
่ แค
่ ความข
ั ดแย
้ งของมาเฟ
ี ย หร
ื อผ
ู้ อพยพ
ทัศนะต่างถิ่น
เมื่่�อวัันอัังคารที่่� 27 มิิ.ย. 2566 เป็็นอีีกครั้้�งที่่�กรุุง ตััวตน วิิถีชีี วิี ต ิ ของคนอีีกชนชั้้�นนึึง เพื่่อ� ทำำ�ความเข้้าใจชนชั้้�น
ปารีีสลุุกเป็็นไฟท่่ามกลางความโกรธแค้้นต่่อความรุุนแรง ที่่�แตกต่่างจากตััวเอง คนร่ำำ��รวยไม่่ได้้เห็็นชีีวิต ิ ชนชั้้�นแรงงาน
ของตำำ�รวจหลัังวีีดีโี อเผยให้้เห็็นวิินาทีีที่่ตำ
� ำ�รวจจราจรฝรั่่�งเศส ที่่�ดิ้้�นรนใช้้ชีีวิิตทำำ�งานหนัักเพื่่�อเลี้้�ยงชีีพตนเองและคนใน
วิิสามััญเยาวชนอายุุ 17 ปีีที่่�ขัับรถโดยไม่่มีีใบขัับขี่่� การ ครอบครััว ลููกคนรวยผิิวขาวไม่่มีีโอกาสได้้สััมผััสกัับความ
จลาจลปะทุุขึ้้�นโดยเฉพาะในเขตชานเมืืองปารีีสซึ่่�งเป็็นเขต ทุุกข์์ยากที่่�ลููกผู้้�อพยพผิิวสีีต้้องเผชิิญเพราะสัังคมโรงเรีียน
คนจนหรืือเขตสลัั ม อย่่างเมืืองนองแตร์์ (Nanterre) ที่่� คนรวยกัับคนจนถููกแบ่่งแยกออกจากกััน ต่่างฝ่่ายต่่างเป็็น
นาเอล เอ็็ม หลายคนอาจจะเข้้าใจว่่าชนวนเหตุุของการกระ สิ่่�งแปลกแยกของกัันและกััน นำำ�ไปสู่่�แนวคิิดที่่ม � องคนจนและ
ทำำ�เกิินกว่่าเหตุุครั้้�งนี้้�ของตำำ�รวจมาจากประเด็็นเชื้้�อชาติิและ คนไร้้ บ้้ า นเป็็ น สิ่่� ง แปลกปลอมที่่� ไ ม่่ อ ยากให้้ ม าแปดเปื้้� อ น
ศาสนาเพีียงอย่่างเดีียว เมืืองที่่�แสนน่่าอยู่่�ของตััวเอง กดดัันรััฐให้้ใช้้กฎหมายเพื่่�อ
แต่่อัันที่่�จริิงแล้้วเหตุุการณ์์นี้้�ไม่่สามารถแยกขาดจาก ผลัักดัันคนจน คนไร้้บ้้านไปให้้พ้้นจากสายตาตััวเอง
ปััญหาชนชั้้�นได้้ โดยสาเหตุุที่่�ทำำ�ให้้ผัังเมืืองปารีีสแบ่่งออก การแบ่่งแยกพื้้�นที่่�รวย-จนแยกขาดออกจากกัันด้้วย
เป็็นโซนคนจนแถบชานเมืืองกัับคนรวย สืืบเนื่่อ � งมาจากการ ผัังเมืืองนั้้�นส่่งเสริิมความเหลื่่อ � มล้ำำ�� และยิ่่�งซ้ำำ��เติิมปััญหาใน
เปลี่่�ยนผัังเมืืองครั้้�งใหญ่่ใต้้รััฐบาลนโปเลีียนที่่� 3 ในช่่วงปีี พื้้�นที่่�ของคนจน ไม่่สามารถเข้้าถึึงโอกาสที่่�เท่่าเทีียม ทำำ�ให้้
1852-1870 ที่่�มีีเป้้าหมายทั้้�งเพื่่�อความสวยงามทัันสมััย อััตราการเกิิดอาชญากรรมสููงขึ้้�นเป็็นเงาตามตััวเพราะคนใน
และเพื่่�อกำำ�ราบจลาจลและป้้องกัันการปฏิิวััติิ เช่่น มีีการ พื้้�นที่่�ตรงนั้้�นถููกกดด้้วยโครงสร้้างรััฐให้้จน ไม่่มีีวัันได้้ลืืมตา
ขยายขนาดถนนที่่� แ ต่่ เ ดิิ ม มีี ข นาดเล็็ ก ทำำ� ให้้ ตำำ� รวจเข้้ า อ้้าปาก และทำำ�ให้้ต้้องพึ่่�งการมีีรายได้้จากธุุรกิิจสีีดำำ� หลาย
ควบคุุมจลาจลได้้ยากและเป็็นหนึ่่�งในข้้อได้้เปรีียบของคน ประเทศเลืือกที่่�จะแก้้ปััญหาด้้วยการออกกฎหมายพิิเศษ
งาน ให้้ใหญ่่ขึ้้น � เพื่่อ
� ความสะดวกรวดเร็็วในการส่่งตำำ�รวจเข้้า เฉพาะพื้้�นที่่� โดยให้้อำำ�นาจตำำ�รวจมากขึ้้�นในการตรวจค้้น
สลายการชุุมนุุม รวมถึึงการออกแบบตึึกใหม่่ ทำำ�ให้้ค่่าเช่่า จัับกุุมใช้้กำำ�ลัังกัับคนในพื้้�นที่่�ยากจน จนเกิิดความตึึงเครีียด
บ้้านมีีราคาแพงขึ้้�น เป็็นเหตุุให้้คนงานที่่�เคยอาศััยอยู่่�ใจกลาง ระหว่่างตำำ�รวจที่่�มองคนจนหรืือเยาวชนที่่�เติิบโตมาในเขต
เมืืองต้้ อ งย้้ า ยออกไปอยู่่�ตามชานเมืืองที่่�บ้้านเสื่่�อ มโทรม พื้้�นที่่�นั้้น � ว่่าเป็็นอาชญากร กัับคนในพื้้�นที่่�ก็ไ็ ม่่ไว้้วางใจตำำ�รวจ
ราคาถููกและไม่่มีีระบบน้ำำ��ประปา และด้้วยค่่าครองชีีพที่่�สููง เพราะตนเองหรืือคนในครอบครััวต่่างเคยถููกละเมิิดสิิทธิ์์�
ขึ้้� น นี้้� ปารีี สก็็ กล ายเป็็ น เมืืองของชนชั้้� น นายทุุ น (อ้้ า งอิิ ง อย่่างไม่่เป็็นธรรม สุุดท้า้ ยความอััดอั้้น � ที่่�รอวัันระเบิิดเหล่่านี้้�
บทความ Haussmann ou le triomphe (toujours นำำ�มาสู่่�การเสีียชีีวิิตของนาเอล เยาวชนอายุุ 17 ปีี และการ
actuel) de la pensée bourgeoise de la ville ปะทุุของจลาจลในฝรั่่�งเศสที่่�ผ่่านมา
เว็็บไซต์์ paris-luttes.info) ดัั ง นั้้� น หนทางแก้้ ปัั ญ หาจึึ ง เลี่่� ย งการทำำ�ล ายสัั ง คม
ผัังเมืืองแบ่่งแยกชนชั้้�นระหว่่างคนจนกัับคนรวยมีีให้้ ชนชั้้� น ไม่่ ไ ด้้ ต้้ อ งเก็็ บ ภาษีี ค นรวยในอัั ต ราก้้ า วหน้้ า เพื่่� อ
เห็็นทุุกประเทศบนโลกไม่่ใช่่แค่่ในปารีีส อย่่างในไทยโอกาส ทำำ�ล ายแนวคิิ ด แสวงการผลกำำ� ไรสูู ง สุุ ดที่่� เ ป็็ น หัั ว ใจของ
การศึึกษา งาน และการคมนาคมที่่�ดีีกระจุุกตััวอยู่่�แต่่ใน ทุุ น นิิ ย ม นำำ� เงิิ น ตรงนี้้� ม าสร้้ า งรัั ฐ สวัั สดิิ ก ารเพื่่� อ ยกระดัั บ
กรุุ ง เทพซึ่่� ง เป็็ น ที่่� อ ยู่่�อาศัั ย ของชนชั้้� น ปกครอง แต่่ ช นชั้้� น
คนจนให้้ใช้้ชีีวิิตอย่่างมีีศัักดิ์์�ศรีี ลดความเหลื่่�อมล้ำำ�� เพื่่�อลด
นายทุุนนั้้�นขาดชนชั้้�นแรงงานไม่่ได้้ เช่่น ชนชั้้�นนายทุุนเมืือง อาชญากรรมแทนการเพิ่่�มจำำ�นวนตำำ�รวจที่่�เป็็นการแก้้ปัญ ั หา
แอสเพน (Aspen) มลรััฐโคโลราโด ประเทศสหรััฐอเมริิกา ที่่�ปลายเหตุุ และต้้องเปลี่่�ยนผัังเมืืองให้้มีี ‘พื้้�นที่่�ผสมผสาน’
ที่่�พึ่่�งเริ่่�มจะเข้้าใจว่่าต้้องการแรงงาน หลัังเมืืองประสบกัับ (Mixed-Uses) เป็็นเมืืองที่่�คนทุุกคนสามารถใช้้ชีีวิิตอยู่่�
ปััญหาขาดแคลนแรงงานสืืบเนื่่�องมาจากการลาออกครั้้�ง ร่่วมกัันได้้อย่่างเท่่าเทีียม มีีความหลากหลายของการใช้้งาน
ใหญ่่หลัังโควิิด เพราะค่่าครองชีีพบริิเวณนั้้�นมีีราคาแพง ทำำ�ให้้เมืืองมีีชีีวิิตตลอดเวลา ไม่่ควรแยกสร้้างพื้้�นที่่�ที่่�มีีการ
ขณะเดีียวกัันค่่าแรงที่่�ให้้กัับคนงานนั้้�นไม่่พอใช้้ จนกระทั่่�ง ใช้้งานเชิิงเดี่่�ยว (Single-Use) เช่่น มีีพื้้น � ที่่�ที่่อ
� ยู่่�อาศััยแยก
มลรััฐโคโลราโดตััดสิินใจแก้้ปััญหาด้้วยการสร้้างบ้้านราคา กัับพื้้�นที่่�ทำำ�งาน ซึ่่�งพื้้�นที่่�แบบนี้้�จะส่่งเสริิมให้้เกิิดพื้้น � ที่่�เปลี่่�ยว
ถููกในเมืืองเพื่่�อดึึงดููดคนงาน (อ้้างอิิง USA : Colorado, ที่่�สนัับสนุุนให้้เกิิดอาชญากรรม และสร้้างพื้้�นที่่�สาธารณะ
le retour de la lutte des classes, ช่่อง ARTE) เพิ่่�ม เช่่น ห้้องสมุุด สวนสาธารณะ เพื่่อ � สนัับสนุุนให้้เกิิดการ
การแบ่่งแยกที่่�อยู่่�อาศััยของคนรวยและคนจนออก ผสมผสานกัันของคนในสัังคม (Social mix)
จากกัันด้้วยผัังเมืือง ยิ่่�งดึึงวิิถีชีี วิี ต
ิ ของของคนต่่างชนชั้้�นออก
ห่่างจากกััน ทำำ�ให้้ไม่่มีีพื้้�นที่่�ตรงกลางที่่�คนต่่างชนชั้้�นได้้เห็็น ช่อผกาและแพรพลอย
 18 หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

ำก �เน
ิ ดว
ิ ีถ การผล
ิ ตแบบท
ุ นน
ิ ยม
จากล่างสู่บน
ผิิวดำำ�ก็ต้็ อ
้ งไปตั้้�งรกรากใหม่่ในอาณาเขตปกครองต่่าง ๆ ที่่�
บัั ดนี้้� กล ายเป็็ น ของประเทศมหาโจรเจ้้ า อาณานิิ ค ม
เรีียบร้้อยแล้้ว และต้้องจำำ�ใจไปทำำ�งานกัับพวกนายทุุนเพื่่�อ
ให้้ได้้เงิินมาใช้้จ่่ายและประทัังชีีพ

2. การรวมกระจุุกของปััจจััยการผลิิตในรููปแบบผููกขาด
และอยู่่�ในมืือชนชั้้�นนายทุุน
การรวมกระจุุกนี้้�เกิิดขึ้้�นได้้เพราะในระบบทุุนนิิยมมีี
การพััฒนาปััจจััยการผลิิตอยู่่�เสมอ ซึ่่�งการพััฒนานี้้�มีีผลให้้
ปััจจััยการผลิิตมีค ี วามทัันสมััยมากยิ่่�งขึ้้�น และมีีราคาสููงขึ้้�น
อีี กทั้้� ง ยัั ง มีี ก ารสนัั บ สนุุ น ช่่ ว ยเหลืือนายทุุ น จากรัั ฐ บาล
เสรีีนิิยมให้้สามารถเป็็นเจ้้าของปััจจััยการผลิิตและผููกขาด
ได้้ จนคนส่่วนใหญ่่ที่่เ� ป็็นแรงงานกิินเงิินเดืือนไม่่สามารถซื้้�อ
ได้้ และการเป็็นเจ้้าของปััจจััยการผลิิตได้้กลายมาเป็็นการ
ผููกขาดในกำำ�มืือของชนชั้้�นนายทุุนซึ่่�งมีีทุุน และสามารถ
สะสมทุุนเพิ่่�มจากการขููดรีีดแรงงาน
​เราทุุกคนต่่างอาศััยอยู่่�ในระบบทุุนนิิยม หลายคน 3. การมีีชนชั้้�นทางสัังคมที่่ไ� ร้้ปัจ ั จััยการผลิิตเป็็นของตน
ต้้องตื่่น
� แต่่เช้้า ฝ่่ารถติิดไปทำำ�งาน 6 วัันต่่อสััปดาห์์ บางคน นอกจากการขายแรงกายหรืือแรงสมองให้้นายทุุน ซึ่่�ง
ต้้องทำำ�โอทีีต่่ออีีกเพื่่�อให้้มีีรายได้้ที่่�เพีียงพอ แน่่นอนว่่าวิิถีี ชนชั้้�นที่่�ว่่านี้้�ก็็คืือพวกเราชนชั้้�นกรรมาชีีพนี้้�เอง!
ชีีวิต
ิ แบบนี้้�ทำำ�ให้้มีค
ี นจำำ�นวนมากรู้้�สึึกเหน็็ดเหนื่่อ
� ย บางคน
เมื่่�อเราเข้้าใจบ่่อเกิิ ดทั้้�งสามของวิิถีีการผลิิตแบบ
อาจถึึงขั้้�นเจ็็บป่่วยหรืือเสีียชีีวิต
ิ จากการทำำ�งานหนัักเลยก็็มีี
ทุุนนิิยมนี้้�แล้้วก็็จะเห็็นได้้ว่า่ ระบบทุุนนิิยมไม่่ได้้เกิิดจากการ
ให้้เห็็นตามข่่าวอยู่่�บ่่อย ๆ จึึงไม่่ใช่่เรื่่�องแปลกที่่�จะมีีคน
ตกลงร่่วมกัันของคนในสัังคมเลย มัันเกิิดจากการบีีบบัังคัับ
จำำ�นวนมากที่่� “เกลีียดทุุนนิิยม” แต่่คุุณเคยสงสััยบ้้างไหม
ที่่�คนกลุ่่�มหนึ่่�งกระทำำ�กัับคนส่่วนใหญ่่ และความเหลื่่�อมล้ำำ��
ว่่าอะไรเป็็นบ่่อเกิิดของชุุมชนทุุนนิิยม
ในสัังคมไม่่ได้้เกิิดจากการที่่�บางคนขยัันบางคนขี้้�เกีียจแต่่
ขอให้้เรามาพิิจารณาถึึงบ่่อเกิิดต่่าง ๆ ของวิิถีีการ เกิิดจากการที่่�นายทุุนขููดรีด ี แรงงาน นี่่�จึงึ เป็็นเหตุุผลว่่าทำำ�ไม
ผลิิตแบบทุุนนิิยมไปทีีละอย่่าง ซึ่่�งในขณะเดีียวกัันก็็เป็็นการ บางคนทำำ�งานหนัักเท่่าไหร่่ก็ยั ็ งั ไม่่รวย ในขณะที่่�นายทุุนนั่่�ง
พิิจารณาถึึงลัักษณะพื้้�นฐานของระบบทุุนนิิยมไปด้้วย เฉย ๆ ก็็รวยขึ้้�นได้้
1.การแยกผู้้�ผลิิตออกจากปััจจััยการผลิิตของตน ทุุกวัันนี้้�สัังคมจะเดิินหน้้าต่่อไปได้้ก็็ต้้องอาศััยการ
ทำำ�งานของพวกเราทั้้�งสิ้้�น ถ้้าพวกเราพร้้อมใจกัันหยุุดงาน
นี่่�เป็็นสภาพพื้้�นฐานสำำ�หรัับการดำำ�รงอยู่่�ของระบบ
จะเกิิดอะไรขึ้้�น ? ไฟฟ้้าดัับ น้ำำ��ไม่่ไหล การผลิิตหยุุดชะงััก
ทุุนนิิยม เราจะขอยกตััวอย่่างการเกิิดขึ้้น � ของระบบทุุนนิิยม
และนายทุุนจะเดืือดร้้อนเพราะไม่่สามารถทำำ�กำำ�ไรได้้ นี่่�ก็็
ในทวีี ป แอฟริิ ก าช่่ ว งล่่ า อาณานิิ ค ม สมัั ย ก่่ อ นผู้้�คนใน
แสดงให้้เห็็นแล้้วว่่าคนที่่�สำำ�คััญต่่อระบบเศรษฐกิิจจริิง ๆ
แอฟริิกาเป็็นผู้้�เลี้้�ยงปศุุสััตว์์ ทำำ�มาหากิินอยู่่�กัับที่่�ดิินแบบ
คืือแรงงาน ไม่่ใช่่นายทุุน ดัังนั้้�นเพื่่�อที่่�จะทำำ�ลายระบบที่่�ไม่่
ดั้้� ง เดิิ ม และมีี ที่่� ดิิ น อยู่่�มากมายเมื่่� อ เทีี ย บกัั บ จำำ� นวน
เป็็นธรรมนี้้� และทวงคืืนทุุกสิ่่�งทุุกอย่่างที่่�ควรเป็็นของเรา
ประชากร แน่่นอนว่่าวิิถีชีี วิี ต ิ แบบนี้้�ย่อ
่ มเป็็นไปไม่่ได้้ที่่จ� ะเกิิด
กลัับคืืนมา แรงงานทั้้�งหลาย จงรวมตััวกััน!
วิิถีีการผลิิตแบบทุุนนิิยมขึ้้�นเพราะมัันไม่่มีีเหตุุผลอะไรเลย
ที่่�จะทำำ�ให้้ประชากรเหล่่านี้้�ไปขายแรงงานให้้กับ ั นายทุุนนััก
ล่่าอาณานิิคม ด้้วยเหตุุนี้้� จึึงต้้องใช้้การบัังคัับทางอื่่น � ที่่�ไม่่ใช่่ เท็น
ทางเศรษฐกิิจ ต้้องดำำ�เนิินการแยกมวลชนผิิวดำำ�ออกจาก
การยัังชีีพตามปกติิด้้วยการบัังคัับทุุกวิิถีีทาง เช่่น การยึึด
ที่่�ดินิ เมื่่อ ิ ส่่วนใหญ่่กลายเป็็นของรััฐอาณานิิคมหรืือตก ที่่�มา : เอิิร์์นเนสท์์ แมนเดล, หลัักเศรษฐศาสตร์์มาร์์กซิิสต์์
� ที่่�ดิน
ไปเป็็นกรรมสิิทธิ์์�ส่่วนบุุคคลของบริิษััทนายทุุน ประชากร เบื้้�องต้้น, แปลโดย ทวีี หมื่่�นนิิกร
หนังสือพิมพ์สังคมนิยม สิงหาคม 2566 19
อ่านบทความเพิม
่ เติมได้ที่ socialistthai.wordpress.com

อยากชนะ ้ต องจ
ั ดต
ั้ งทางความค
ิ ด
นานาทัศนะ
พวกเขาต้้องการซึ่่�งรวมถึึงการไม่่ยอมให้้ พรรคก้้าวไกลเป็็น
หััวหน้้ารััฐบาลชุุดใหม่่ และเมื่่�อการเคลื่่�อนไหวฝ่่ายประชาชน
ไม่่มีค
ี วามเป็็นเอกภาพ มีีลัก ั ษณะปััจเจก เมื่่อ � ออกมาชุุมนุุมต่่อ
ต้้านชนชั้้�นนำำ� พวกเขาปล่่อยให้้พวกเราชุุมนุุมได้้แต่่เมื่่�อหลััง
การชุุมนุุมเสร็็จสิ้้�นลงในแต่่ละครั้้�ง ชนชั้้�นนำำ�โต้้กลับ
ั อย่่างรุุนแรง
โดยการใช้้กฎหมายปิิดปากพวกเราโดยแจ้้งดำำ�เนิินคดีีในข้้อหา
ต่่างๆนานา ซึ่่�งสร้้างความยุ่่�งยากในการดำำ�เนิินชีีวิิตเป็็นอย่่าง
มาก
ถ้้าฝ่่ายประชาธิิปไตยอยากชนะ ถึึงเวลาแล้้วที่่�เราต้้อง
ทบทวน แนวคิิด “ใครทำำ�อะไรได้้ก็็ทำำ�ไป” ในฐานะนัักมาร์์ก
ซิิสต์์ แนวคิิดนี้้�มัันสะท้้อนถึึงการต่่อสู้้�ที่่�สะเปะสะปะ ไร้้ทิิศทาง
และหวัังว่่าจะมีีอััศวิินขี่่�ม้้าขาวมาช่่วย (ซึ่่�งในโลกนี้้�ไม่่มีีอยู่่�จริิง)
การเคลื่่�อนไหวเเบบปััจเจก และไร้้ทิิศทางไม่่สามารถนำำ�ไปสู่่�
ชััยชนะอย่่างถาวรได้้  นัักเคลื่่�อนไหวจึึงต้้องรวมตััวกัันและ
ขยายแนวร่่วมให้้ได้้มากที่่�สุุด วิิธีีการคืือ ต้้องทำำ�งานจััดตั้้�งทาง
สถานการณ์์ ท างการเมืืองที่่� เ กิิ ดขึ้้� น ในช่่ ว งเดืือน ความคิิด และต้้องติิดอาวุุธทางความคิิดเพื่่อ � ขยายแนวร่่วมผ่่าน
กรกฎาคม เป็็นที่่�ชััดเจนแล้้วว่่าเป้้าหมายของชนชั้้�นนำำ�ไทย คืือ กลุ่่�มศึึกษา  การจััดตั้้�งมีีความสำำ�คััญเนื่่�องจากเป็็นการสร้้าง
ต้้ อ งการแช่่ แ ข็็ ง ประเทศไทยเพื่่� อ รัั ก ษาผลประโยชน์์ ท าง เอกภาพทางความคิิดและทำำ�ให้้เกิิดพลัังในการต่่อสู้้� หลายคน
เศรษฐกิิจของตนเอง คนส่่วนใหญ่่โกรธแค้้นที่่�ชนชั้้�นนำำ�ไม่่ยอม กลััวคำำ�ว่่า จััดตั้้�งทางความคิิด เพราะมองว่่าเป็็นการครอบงำ��
ให้้ พิิธา ลิ้้�มเจริิญรััตน์์ หััวหน้้าพรรคก้้าวไกล เป็็นนายกรััฐมนตรีี ทางความคิิด และนำำ�ไปสู่่�ความเป็็นเผด็็จการ แต่่คำำ�ว่า่ จััดตั้้ง� ใน
ทั้้�งๆที่่�ชนะการเลืือกตั้้�งตามกติิกาของชนชั้้�นปกครอง ความ ความหมายของนัักมาร์์กซิิสต์์ ไม่่ใช่่การครอบงำ��ทางความคิิด
โกรธแค้้นที่่�เกิิดขึ้้�นทำำ�ให้้คนส่่วนใหญ่่คาดหวัังว่่าจะมีีปฎิิกิิริิยา แต่่ เ ป็็ น การชี้้� นำำ� แนวทางลัั ท ธิิ ม าร์์ กซ์์ ซึ่่� ง เป็็ น แนวทางที่่� มีี
ลููกโซ่่จากผู้้�สนัับสนุุนและพรรคก้้าวไกลโต้้กลับ ั ชนชั้้�นนำำ�อย่่างดุุ ประสิิทธิิภาพในการต่่อสู้้�กัับชนชั้้�นปกครอง  
เดืือด  แต่่ปรากฎการณ์์ที่่�เกิิดขึ้้�นคืือ แม้้ฝ่่ายประชาธิิปไตยเริ่่�ม
ก่่อตััวต่่อต้้าน มีีการนััดชุุมนุุมกดดัันชนชั้้�นนำำ�ตามพื้้�นที่่�ต่่างๆ การจััดตั้้�งทางความคิิดคืืออะไร? ผู้้�เขีียน ขอคััดลอกคำำ�
และมีี ก ารเคลื่่� อ นไหวในสื่่� อ โซเชี่่� ย ลมากมายสารพัั ด เเพลท นิิยามจากเอกสารโรเนีียวของนัักปฎิิวััติิรุ่่�นก่่อนมาให้้ผู้้�อ่่านได้้
ฟอร์์มออนไลน์์ แต่่ชนชั้้�นนำำ�ไทยก็็ยัังเพิิกเฉย และยัังร้้องป่่าว อ่่านกััน โดยเอกสารชิ้้�นนี้้� ให้้คำำ�นิย ิ ามว่่าเป็็น "การจััดให้้ความ
ประกาศว่่าเพราะ พรรคก้้าวไกล อยากแก้้ ม.112 ซึ่่�งเป็็นสิ่่�งที่่� คิิดของมนุุษย์์ที่่ยุ่่�
� งเหยิิง สัับสน ไม่่เป็็นระบบ ให้้เป็็นความคิิดที่่�
ชนชั้้�นนำำ�ไทยยอมไม่่ได้้ เป็็นระบบระเบีียบ ไม่่ยุ่่�งเหยิิงสัับสนอีีกต่่อไป ความคิิดเมื่่�อได้้
รัับการจััดตั้้ง� แล้้วจะเป็็นความคิิดที่่มี � พลั
ี งั เป็็นเอกภาพ มีีระบบ
ในมุุมมองของนัักมาร์์กซิสต์ ิ ์ มองว่่าการต่่อต้้านที่่�เกิิดขึ้้น
� ความคิิดที่่�เป็็นระบบเป็็นความคิิดที่่�ถููกต้้อง คืือความคิิดที่่�เป็็น
มีีลัักษณะเป็็นปััจเจก ต่่างคนต่่างเคลื่่�อนไหว และแม้้จะมีีการ วิิทยาศาสตร์์ หรืือเป็็นความคิิดแบบวิิภาษวิิธีี"
เคลื่่�อนไหวในนามกลุ่่�ม แต่่ละกลุ่่�มก็็ยัังไม่่สามารถขยายหรืือ
สร้้างแนวร่่วมได้้ การต่่อสู้้�เป็็นการเคลื่่อ � นไหวแยกประเด็็นโดย ในฐานะที่่�องค์์กรสัังคมนิิยมแรงงานเป็็นองค์์กรมาร์์กซิิ
ไม่่ได้้มององค์์รวม และที่่�สำำ�คััญคืือนัักเคลื่่�อนไหวยัังขยายแนว สต์์ เนื้้� อ หาของการจััดตั้้�งทางความคิิดต้้องศึึกษาและติิดอาวุุธ
ร่่วมไปสู่่�ชนชั้้�นกรรมาชีีพน้้อยเกิินไป ซึ่่�งชนชั้้�นกรรมาชีีพเป็็น ทางความคิิดลััทธิิมาร์์กซ เพื่่�อที่่�จะได้้เข้้าใจระบบเศรษฐกิิ จ
หััวใจหลัักในระบบการผลิิตทุน ุ นิิยม และหากการเคลื่่อ � นไหวได้้ ทุุนนิิยม ศึึกษาประวััติิศาสตร์์ แลกเปลี่่�ยนประสบการณ์์การ
รัับการสนัับสนุุนจากชนชั้้�นกรรมาชีีพ ชนชั้้�นนำำ�ไทยอาจจะลัังเล ต่่อสู้้� ทั้้�งหมดเหล่่านี้้�คืือเงื่่�อนไขที่่�จำำ�เป็็นในการเอาชนะชนชั้้�น
หรืือถึึงขั้้�นไม่่กล้้าทำำ�อะไรที่่�ฝ่่าฝืืนมติิของประชาชน ปกครอง พวกเราต้้องระลึึกอยู่่�เสมอว่่าสัังคมที่่�ดีีไม่่ได้้มาจาก
ชนชั้้�นปกครองให้้มา มัันมาจากการต่่อสู้้�ของชนชั้้�นล่่าง และ
ชนชั้้�นนำำ�มีปี ระสบการณ์์ในการต่่อสู้้�และปราบปรามกัับ หากไม่่เริ่่�มต้้นทำำ�งานจััดตั้้ง� กัันตั้้�งแต่่วัน ั นี้้� พวกเราก็็ต้อ
้ งอยู่่�อย่่าง
ฝ่่ายประชาชนมาอย่่างยาวนาน พวกเขามีีบุค ุ ลากร และเครื่่อ � ง ไร้้อนาคต มองไม่่เห็็นทางเลืือกออกจากปััญหา ทางเลืือกจึึงมีี
มืืออย่่างเต็็มที่่� และบััดนี้้�พวกเขาประเมิินสถานการณ์์ของฝ่่าย อยู่่� 2 ทางเท่่านั้้�น "สัังคมนิิยมหรืือความป่่าเถื่่�อน" ดัังที่่�โรซ่่า
ประชาชนจนมั่่�นใจว่่าขบวนการประชาชนไม่่มีีพลังั เพีียงพอใน ลัักซััมเบิิร์์ก นัักลััทธิิมาร์์กชาวเยอรมัันเคยพููดไว้้
การต่่อต้้านเมื่่อ � ขบวนการประชาชนยัังกระจััดกระจาย และไม่่มีี
ความเป็็นเอกภาพ ทำำ�ให้้ชนชั้้�นนำำ�สามารถทำำ�อะไรก็็ได้้ตามที่่� สมทรง ตรีแก้ว
“ ระบบมาร์ ก ซิ ส ต์ ซึ่ ง ยึ ด มั่ น อยู่ บ นพื้ น ฐานจากข้ อ เท็ จ จริ ง
ทางประวัติศาสตร์ ที่ว่าระบบทุนนิยมนั้นไม่ใช่ระบบเศรษฐกิจ
ที่สถิตสถาพรอยู่แต่เพียงระบบเดียวในโลก เเต่ระบบทุนนิยม
เป็นเสมอเพียงระดับขั้นหนึ่งในวิวัฒนาการทางเศรษฐกิจของ
มนุษยชาติ และโดยการอนุมานจากข้อเท็จอันนี้นั่นเองก็ย่อม
พอจะช่ ว ยให้ ส รุ ป ได้ ว่ า เป็ น การไม่ มี เ หตุ ผ ลเเต่ อ ย่ า งใดเลย
ที่ จ ะปั กหลั กรั บ เชื่ออย่า งลุ่ม หลง หรือที่ จ ะไปทึ ก ทั ก ว่ า ระบบ
วิสาหกิจเอกชนเป็นระบบบอมตะ เกิดมาคู่โลก และจะอยู่ไป
จนชั่วฟ้าดินสลาย
”
สุภา ศิริมานนท์
“มาร์กซ์ จงใจจะพิสูจน์อะไร อย่างไร?”
อ้างอิงจากหนังสือเศรษฐศาสตร์การเมือง ถึงสังคมไทย

มีนาคม 2524

ติดต่อองค์กรสังคมนิยมแรงงาน
socialistworker@gmail.com
socialistthai.wordpress.com
@SocialistTH

“ถ้าเห็นด้วยกับแนวทางของเรา เชิญสมัครเป็ นสมาชิก”