1

Gjimnazi “Frang Bardhi”

Drejtimi I shkencave natyrore
Lenda: Teknologji Informative
Tema: Berthama Kernel
Janar 2023
Nxenesja: Beisa Mustafa Profesor: Fitim Xhemajli

 Permbajtja

1. Roli I Berthames Kernel ne sistemin operativ

2. Disa lloje te berthames Kernel
3. Struktura e Kernelit
4. Perparesite dhe Mangesite e Kernelit
5. Dallimet mes sistemit operativ dhe Kernelit

1
CPU- Njësia qendrore e përpunimit shtë pjesë e një sistemi kompjuterik i cili kryen udhëzimet e një programi
kompjuterik, dhe është një element parësor në ushtrimin e funksioneve kompjuterike
 Roli I berthames Kernel ne sistemin operativ

- Kerneli eshte berthama e sistemit operativ dhe ajo kontrollon te gjithe

sistemin. Kerneri e ben me te lehte qe pajisjet e harduerit dhe softuerit te
kene nderveprim mes veti dhe po ashtu ngarkohet pas BIOS-it. Disa nga
funksionet kryesore te Kernelit jane: vendosja e komunikimt ndermjet
aplikacionit te nivelit te perdoruesit dhe harduerit, per te vendosur gjendjen
e proceseve hyrese, kontrollimi I menaxhimit te diskut, kontrollimi I
menaxhimit te kujteses, dhe kontrollimi I menaxhimit te detyrave.

Disa lloje te berthames Kernel

Bërthamat ndahen në tre arkitektura: monolite, mikrokernele dhe hibride. Dallimi kryesor midis

këtyre llojeve është numri i hapësirave të adresave që ato mbështesin. Një mikrokernel delegon

proceset dhe shërbimet e përdoruesit dhe shërbimet e kernelit në hapësira të ndryshme adresash.

Një kernel monolit zbaton shërbime në të njëjtën hapësirë adresash.

Një kernel hibrid, si kernelet e Microsoft Windows NT dhe Apple XNU, përpiqet të kombinojë

sjelljet dhe përfitimet e arkitekturave të mikrokernelit dhe kernelit monolit.

Struktura e Kernelit

Tabela e procesit

Tabela e proceseve ruan informacione për të gjitha proceset që ekzekutohen në sistem. Këto

përfshijnë informacionin e ruajtjes, statusin e ekzekutimit, informacionin e skedarit etj.

Kur një proces deformon një fëmijë, futja e tij në tabelën e procesit kopjohet duke përfshirë

informacionin e skedarit dhe treguesit e skedarit. Pra, procesi prindi dhe fëmija ndajnë një

skedar.

Tabela e skedarëve

Tabela e skedarëve përmban shënime për të gjithë skedarët në sistem. Nëse dy ose më shumë

procese përdorin të njëjtin skedar, atëherë ato përmbajnë të njëjtin informacion skedari dhe

numrin e përshkruesit të skedarit.

Çdo hyrje në tabelën e skedarit përmban informacione rreth skedarit si statusi i skedarit (leximi

ose shkrimi i skedarit), kompensimi i skedarit etj. Kompensimi i skedarit specifikon pozicionin

për leximin ose shkrimin e radhës në skedar.

Tabela e skedarëve përmban gjithashtu tregues v-node dhe i-node të cilët tregojnë përkatësisht

nyjen virtuale dhe nyjen e indeksit. Këto nyje përmbajnë informacion se si të lexoni një skedar.

Tabelat V-Node dhe I-Node

Të dy nyja v dhe i-node janë referenca për sistemin e ruajtjes së skedarit dhe mekanizmat e

ruajtjes. Ata lidhin harduerin me softuerin.

Nyja v është një koncept abstrakt që përcakton metodën për të hyrë në të dhënat e skedarit pa u

shqetësuar për strukturën aktuale të sistemit. I-node specifikon informacionin e aksesit të

skedarit si pajisja e ruajtjes së skedarëve, procedurat e leximit/shkrimit etj.

Perparesite dhe Mangesite e Kernelit
Disa nga perparesite: Ai siguron planifikimin e CPU-së, planifikimin e memories, menaxhimin e

skedarëve përmes thirrjeve të Sistemit.

Ekzekutimi i procesit është i shpejtë pasi nuk ka hapësirë të veçantë. Mund të shtojë lehtësisht
shërbime të reja në çdo kohë. Po ashtu ndihmon ne multitasking.

Disa nga mangesite: Nëse shërbimi dështon, atëherë ndodh dështimi i sistemit.
Nëse përpiqeni të shtoni shërbime të reja, atëherë i gjithë sistemi operativ duhet të modifikohet.
Nese ne përdorim veçmas Hapësirën e Përdoruesit dhe Hapësirën Kernel. Pra, komunikimi
ndërmjet tyre mund të zvogëlojë kohën e përgjithshme të ekzekutimit.

Dallimet mes sistemit operativ dhe Kernelit

Celesi Sistemi Kerneli
operativ
Lloji Sistemi operativ Kerneli është
është një softuer i pjesë e sistemit
sistemit. operativ
Puna Sistemi operativ Kerneli vepron si
vepron si një një ndërfaqe
ndërfaqe ndërmjet ndërmjet
përdoruesit dhe aplikacioneve dhe
harduerit. harduerit.
Detyrat Lehtësia e Menaxhimi i
kryerjes së kujtesës,
kryesore operacioneve të menaxhimi i
sistemit, siguria hapësirës,
etj menaxhimi i
proceseve dhe
menaxhimi i
detyrave.
Bazat Nje kompjuter ka Nje sistem
nevoje per nje operativ ka
sistem operativ nevoje per nje
per te funksionuar kernel per te
ekzekutuar
Llojet Sistemet Llojet e
Operative mund bërthamave
të jenë të llojeve përfshijnë
të ndryshme si: bërthamën
multipërdorues, monolit dhe
 multitasking, mikrokernelin
multiprocesor, në
kohë reale, të
shpërndarë etj
Dobia Kernel është
Sistemi operativ programi i parë që
është programi i ngarkohet kur
parë që ngarkohet ngarkohet sistemi
kur kompjuteri operativ
niset

Referencat:
https://www.tutorialspoint.com/what-is-kernel-and-different-types-of-
kernels
https://www.tutorialspoint.com/Kernel-Data-Structures#:~:text=Kernel
%20Components,v%20node%2F%20i%20node%20information.
https://www.geeksforgeeks.org/kernel-in-operating-system/
https://www.tutorialspoint.com/difference-between-operating-system-
and-kernel