Vaksina e gripit

Çfarë është një vaksinë gripi?

Vaksinat e gripit (shpesh të quajtura "vaksina kundër gripit") janë

vaksina që mbrojnë kundër katër viruseve të gripit që hulumtimet
tregojnë se janë më të zakonshmet gjatë sezonit të ardhshëm. Shumica
e vaksinave të gripit janë “vaksina kundër gripit” të dhëna me gjilpërë,
zakonisht në krah, por ekziston edhe një vaksinë kundër gripit me sprej
hundësh.

Si bëhen vaksinat e gripit?

Për Shtetet e Bashkuara, ekzistojnë tre teknologji të ndryshme të

prodhimit të vaksinave të gripit të miratuara nga ikona e jashtme e
Administratës së Ushqimit dhe Barnave të SHBA (FDA):

vaksina e gripit me bazë vezësh,

Vaksina e gripit me bazë qelizore dhe

vaksina rekombinante e gripit.

Të gjitha vaksinat e gripit të disponueshme në treg në Shtetet e

Bashkuara prodhohen nga prodhues të sektorit privat. Prodhues të
ndryshëm përdorin teknologji të ndryshme prodhimi, por të gjitha
 Vaksina e gripit
vaksinat e gripit plotësojnë kërkesat e sigurisë dhe efektivitetit të FDA.
Vaksinat e ndryshme kanë indikacione të ndryshme.

Shumica e furnizimit të vaksinës së gripit në SHBA bëhet duke përdorur

një proces prodhimi me bazë vezësh. Në këtë metodë të prodhimit të
vaksinave të gripit, prodhuesit përdorin vezë të fekonduara për të rritur
viruset e gripit. Pas rreth gjashtë muajsh pune dhe prodhimi
laboratorik, ato viruse përfshihen në vaksinën e gripit të atij sezoni.
Ndërsa kjo metodë prodhon vaksina të sigurta dhe efektive, FDA, HHS
dhe prodhuesit kanë punuar në teknologji të ndryshme për të rritur
furnizimin e vaksinave të gripit, duke u siguruar që të ruajnë ende
sigurinë dhe efektivitetin. Disa teknologji kanë potencialin për t'i
prodhuar këto vaksina më shpejt dhe me më pak punë intensive.

Për shembull, miratimet më të fundit përfshijnë vaksinat e gripit që nuk

përdorin një proces prodhimi me bazë vezësh për prodhim. Për më
tepër, vaksinat katërvalente, të cilat mbrojnë kundër dy llojeve të
influencës A dhe dy llojeve të gripit B, janë në dispozicion prej disa
vitesh. Vaksinat katërvalente sigurojnë mbrojtje kundër dy prejardhjeve
të shtameve të gripit B, që të dyja qarkullojnë çdo sezon gripi. Kjo është
e rëndësishme, veçanërisht për fëmijët e moshës parashkollore dhe
shkollore, të cilët marrin gripin B më shpesh sesa të rriturit. Gripi B
gjithashtu shkakton më shumë komplikime dhe vdekje tek fëmijët sesa
tek të rriturit.

Përveç kësaj, FDA ka miratuar një vaksinë me dozë të lartë dhe një
vaksinë ndihmëse posaçërisht për njerëzit e moshës 65 vjeç e lart, të
cilët zakonisht mbajnë barrën më të madhe të sëmundjes së rëndë të
 Vaksina e gripit
gripit dhe përbëjnë shumicën e shtrimeve në spital dhe vdekjeve të
lidhura me gripin. Adjuvantët janë përfshirë në disa formulime
vaksinash për të rritur përgjigjen imune të individit të vaksinuar.

A ka më shumë se një lloj vaksine kundër gripit në dispozicion?

Po. Ka prodhues të ndryshëm të vaksinave të gripit dhe produkte të

shumta të vaksinave të gripit të licencuar dhe rekomanduar për
përdorim në Shtetet e Bashkuara. Vaksinat e disponueshme të gripit
përfshijnë vaksinën katërvalente të influencës të inaktivizuar [IIV4],
vaksinën e gripit rekombinant [RIV4] ose vaksinën e gjallë të influencës
të dobësuar (LAIV4). Nuk shprehet preferencë për asnjë vaksinë gripi
mbi një tjetër.

Vaksina e gripit që merrni në zyrën e mjekut ose farmacinë tuaj është

puna gjatë gjithë vitit e mikrobiologëve, epidemiologëve, mjekëve dhe
ekspertëve të tjerë të shëndetit publik shumë të aftë.

Administrata Amerikane e Ushqimit dhe Barnave (FDA) dhe

Departamenti Amerikan i Shëndetësisë dhe Shërbimeve Njerëzore
(HHS) po punojnë drejt zhvillimit të teknologjive të reja dhe më të mira
për prodhimin e vaksinave të gripit. Ndërsa shfaqen shtame të reja të
viruseve të gripit, FDA punon në koordinim të ngushtë me agjencitë
simotra, të tilla si Qendrat për Kontrollin dhe Parandalimin e
 Vaksina e gripit
Sëmundjeve (CDC) dhe Institutin Kombëtar të Shëndetit (NIH), duke
inkurajuar prodhuesit të zhvillojnë vaksina që do të na mbrojnë me
sukses. nga sëmundja e gripit, e cila mund të jetë një sëmundje shumë
e rëndë.

Sa më i larmishëm të jetë furnizimi i vaksinave kundër gripit, aq më

mirë mund t'i përgjigjemi në kohën e duhur urgjencave të shëndetit
publik të gripit. Të gjitha vaksinat e licencuara të gripit në SHBA janë
vlerësuar dhe përcaktuar si të sigurta dhe efektive nga FDA.

Shpesh ka më shumë se një lloj virusi të gripit që qarkullon çdo sezon,

kështu që vaksinat e gripit janë formuluar për të synuar tre ose katër
nga viruset më të mundshëm të gripit të sezonit: dy tipe të gripit A
(H1N1 dhe H3N2) dhe një (formulimi i vaksinës trivalente) ose dy
(formulimi i vaksinës katërvalente) lloje të gripit B.

Bërja e vaksinës së gripit:

Një përpjekje gjatë gjithë vitit .Puna e prodhimit të një vaksine të re për
sezonin e ardhshëm të gripit fillon shumë përpara se të përfundojë
sezoni aktual i gripit. Për FDA-në, është një iniciativë gjatë gjithë vitit.

Përbërja e vaksinave për parandalimin e sëmundjeve të tjera infektive

mbetet e njëjtë vit pas viti. Në të kundërt, viruset e gripit po evoluojnë
vazhdimisht. Dhe viruset e gripit që qarkullojnë duke shkaktuar
sëmundje tek njerëzit, shpesh ndryshojnë nga një vit në tjetrin. Pra, çdo
vit ka nevojë për një vaksinë të re gripi. Për këtë qëllim, FDA, Organizata
Botërore e Shëndetësisë (OBSH), CDC dhe partnerë të tjerë
bashkëpunojnë duke mbledhur dhe rishikuar të dhëna mbi llojet
 Vaksina e gripit
qarkulluese të gripit nga e gjithë bota për të identifikuar ata që mund të
shkaktojnë më shumë sëmundje në sezonin e ardhshëm të gripit.

Në fund të shkurtit / fillim të marsit - shumë përpara se të fillojë sezoni i

ri i gripit - një komitet këshillues i FDA shqyrton të dhënat se cilat viruse
të gripit kanë shkaktuar sëmundje në vitin e kaluar, si po ndryshojnë
viruset dhe tendencat e sëmundjeve, në mënyrë që ata të
rekomandojnë tre ose katër. shtamet e gripit për t'u përfshirë në
vaksinat e gripit trivalent dhe katërvalent për SHBA-në në sezonin e
ardhshëm të gripit.

Pasi të zgjidhen shtamet, prodhuesit e vaksinave fillojnë procesin e

prodhimit për të përfshirë shtamet e reja të gripit të zgjedhura në
vaksinat e tyre të miratuara nga FDA. Llojet e ndryshme të virusit të
gripit kombinohen për të formuluar vaksinën në doza standarde.
Vaksina më pas mbushet në shishka, shiringa dhe, për vaksinën e
hundës, spërkatës. Si metodat e prodhimit të bazuara në vezë ashtu
edhe ato jo të bazuara në vezë për vaksinat e gripit të miratuara nga
FDA kërkojnë procese të teknologjisë së lartë dhe objekte prodhuese që
janë inspektuar nga FDA. Prodhuesit e vaksinave duhet të dorëzojnë
aplikacione në FDA për të përfshirë shtamet e reja të gripit në vaksinat
e tyre të miratuara nga FDA.Në laboratorët e vet, FDA prodhon
gjithashtu materiale që janë kritike për prodhimin e vaksinës. Këto
përfshijnë gjenerimin e shtameve të virusit të vaksinës kandidate të
përshtatshme për prodhimin e mëtejshëm të vaksinave dhe prodhimin
e reagentëve të fuqisë kritike, të cilat janë materiale të nevojshme për
të testuar vaksinat për fuqinë dhe identitetin (për të siguruar
 Vaksina e gripit
standardizimin) përpara se FDA të miratojë formulimin e ri të vaksinave
të aprovuara të gripit sezonal për Shpërndarja në SHBA.

FDA është gjithashtu përgjegjëse për të siguruar që shumë vaksina të

gripit të lëshuara të përmbushin standardet e duhura. Çdo vaksinë i
nënshtrohet testeve të kontrollit të cilësisë, duke përfshirë testimin për
sterilitet. Prodhuesit dorëzojnë rezultatet e testimit të tyre, së bashku
me shishkat e mostrave nga çdo lot tek FDA për "lëshimin e lotit". FDA
zakonisht fillon lëshimin e shumë vaksinave të gripit në fund të verës.
Lëshimi i lotit mund të vazhdojë në fillim të vjeshtës. Pasi të lëshohen
shumë, prodhuesit e shpërndajnë vaksinën në të gjithë Shtetet e
Bashkuara për përdorim nga publiku.

Stinat dhe ashpërsia e gripit janë të paparashikueshme. Vaksinimi vjetor

është mënyra më e mirë për të parandaluar gripin për personat 6
muajsh e lart.

Imunizimi vjetor me vaksinën e gripit është mënyra më efektive dhe më

e sigurt për shumicën prej nesh për të reduktuar rrezikun për t'u prekur
nga gripi dhe për ta përhapur atë te të tjerët. Kur më shumë njerëz
vaksinohen, ka më pak gjasa që viruset e gripit të përhapen në një
komunitet, duke na bërë të gjithëve më të shëndetshëm.

Cila është vaksina më e mirë e gripit për vitin 2021?

CDC rekomandon përdorimin e çdo vaksine gripi të licencuar, të

përshtatshme për moshën gjatë sezonit të gripit 2021-2022, duke
përfshirë vaksinën e gripit të inaktivuar, vaksinën e gripit me dozë të
 Vaksina e gripit
lartë, vaksinën e gripit ndihmës, vaksinën e gripit rekombinant dhe
vaksinën kundër gripit me sprej hundor.

Sa efektive është vaksina kundër gripit sezonal?

CDC kryen studime çdo vit për të përcaktuar se sa mirë mbrojnë

vaksinat e gripit (gripit) nga gripi. Ndërsa efektiviteti i vaksinës (VE)
mund të ndryshojë, studimet e fundit tregojnë se vaksinimi i gripit
redukton rrezikun e sëmundjes së gripit me ndërmjet 40% dhe 60% në
mesin e popullatës së përgjithshme gjatë stinëve kur shumica e
viruseve të gripit qarkullojnë mirë e ato që përdoren për të bërë
vaksinat e gripit. . Në përgjithësi, vaksinat aktuale të gripit kanë
tendencë të funksionojnë më mirë kundër viruseve të influencës B dhe
gripit A(H1N1) dhe ofrojnë mbrojtje më të ulët kundër viruseve të gripit
A(H3N2).

Çfarë tregojnë studimet e fundit të efektivitetit të vaksinave?

 Vaksina e gripit
Studimet e fundit tregojnë se vaksina e gripit mund të zvogëlojë
rrezikun e sëmundjes së gripit midis 40% dhe 60% në mesin e popullsisë
së përgjithshme gjatë stinëve kur shumica e viruseve të gripit
qarkullojnë përputhen mirë me viruset e vaksinës së gripit.

Cilat janë përfitimet e vaksinimit të gripit?

Ka shumë arsye për të marrë një vaksinë të gripit (gripit) çdo vit.
Vaksinimi kundër gripit është mënyra më e mirë për të mbrojtur veten
dhe të dashurit tuaj kundër gripit dhe komplikimeve të tij potencialisht
serioze.

Vaksinimi i gripit është treguar në disa studime se zvogëlon ashpërsinë

e sëmundjes tek njerëzit që vaksinohen, por ende sëmuren.

Vaksinimi kundër gripit mund të zvogëlojë rrezikun e shtrimit në spital

të lidhur me gripin. Vaksinimi i gripit është një mjet i rëndësishëm
parandalues për njerëzit me kushte të caktuara shëndetësore kronike.

Vaksinimi i gripit ndihmon në mbrojtjen e shtatzënave gjatë dhe pas

shtatzënisë.

Vaksina e gripit mund të shpëtojë jetë fëmijët Vaksinimi vetë mund të

mbrojë edhe njerëzit përreth jush.

A është e vërtetë që vaksinimi i përsëritur mund të zvogëlojë

efektivitetin e vaksinës?

Një raport që shqyrton studimet nga sezonet 2010-2011 deri në

sezonet 2014-2015 arriti në përfundimin se efektiviteti i një vaksine
gripi mund të ndikohet nga vaksinimi i sezonit të mëparshëm ose gjatë
shumë sezoneve të mëparshme (1,2). Në disa sezone, mbrojtja kundër
 Vaksina e gripit
sëmundjes së virusit të gripit A(H3N2) mund të ketë qenë më e ulët për
personat e vaksinuar në sezonin aktual dhe sezonin e kaluar krahasuar
me ata që ishin vaksinuar vetëm në sezonin aktual. Kjo përputhet me
gjetjet mbi përgjigjen imune ndaj vaksinimit që sugjerojnë se vaksinimi i
përsëritur i gripit mund të dobësojë përgjigjen imune ndaj vaksinimit
dhe veçanërisht ndaj komponentit të vaksinës H3N2. Megjithatë,
vaksinimi i përsëritur vjetor mund të jetë gjithashtu i dobishëm gjatë
disa stinëve, pasi ndonjëherë njerëzit ruajnë dhe bartin mbrojtjen
imune nga një sezon në tjetrin. Gjatë disa sezoneve, njerëzit që nuk
kishin marrë vaksinën kishin ende mbrojtje të mbetur kundër
sëmundjes së gripit.

Cilat janë efektet anësore që mund të ndodhin?

Efektet anësore të zakonshme nga një vaksinë kundër gripit përfshijnë

dhimbje, skuqje dhe/ose ënjtje në vendin ku është bërë vaksina,
dhimbje koke (shkallë e ulët), ethe, nauze, dhimbje muskujsh dhe
lodhje. Vaksina kundër gripit, si injeksionet e tjera, herë pas here mund
të shkaktojë të fikët.

Kush duhet dhe kush nuk duhet të bëjë një vaksinë gripi?

Të gjithë 6 muajsh e lart duhet të marrin një vaksinë kundër gripit çdo
sezon me përjashtime të rralla. Komiteti Këshillimor i CDC për Praktikat
e Imunizimit e ka bërë këtë rekomandim që nga sezoni i gripit 2010-201

Vaksina të ndryshme të gripit (gripit) janë miratuar për përdorim te

njerëzit e grupmoshave të ndryshme. Përveç kësaj, disa vaksina nuk
rekomandohen për grupe të caktuara njerëzish. Faktorët që mund të
përcaktojnë përshtatshmërinë e një personi për vaksinim ose vaksinim
 Vaksina e gripit
me një vaksinë të caktuar, përfshijnë moshën e një personi, shëndetin
(aktual dhe të kaluar) dhe çdo alergji ndaj vaksinës së gripit ose
përbërësve të saj.

Vaksina kundër gripit dhe shtatzënia

Gratë shtatzëna dhe foshnjat e tyre janë në rrezik të shtuar për

komplikime të lidhura me gripin. Gratë shtatzëna gjithashtu kanë më
shumë gjasa të shtrohen në spital me grip sesa gratë në moshë
riprodhuese që nuk janë shtatzënë.CDC ka marrë raporte për shtrime
në spital dhe vdekje nga gripi në gratë shtatzëna me infeksion të virusit
të gripit. Është e rëndësishme që të jemi vigjilentë në mbrojtjen e grave
shtatzëna dhe pas lindjes nga gripi.

Përveç vaksinimit, si mund të mbrohen njerëzit nga gripi?

Marrja e një vaksine gripi çdo vit është mënyra më e mirë për të
parandaluar gripin. Përveç marrjes së vaksinës kundër gripit, njerëzit
duhet të ndërmarrin të njëjtat veprime parandaluese të përditshme për
të parandaluar përhapjen e gripit, duke përfshirë mbulimin e kollës,
larjen e shpeshtë të duarve dhe shmangien e njerëzve që janë të
sëmurë. Ilaçet antivirale janë një linjë e dytë e rëndësishme e mbrojtjes
për trajtimin e gripit. Këto barna nuk janë zëvendësues për vaksinimin
dhe duhet të përshkruhen nga një ofrues i kujdesit shëndetësor.

Referencat: https://www.cdc.gov/flu/prevent/flushot.htm
https://www.cdc.gov/flu/vaccines-work/effectiveness-studies.htm