UNIVERSITETI I TIRANËS

FAKULTETI I SHKENCAVE TË NATYRËS

DEGA BIOLOGJI

Faktoret ndikues ne rritjen eksponenciale te

infektueshmerise prej SARS Cov2

Punoi:Enxhi Agaj Pranoi:Prof.Asoc.Dr.Mihallaq Qirjo

SARS-CoV-2 është një nga shtatë llojet e koronavirusit, përfshirë ato që shkaktojnë sëmundje të rënda si
sindromi i frymëmarrjes në Lindjen e Mesme (MERS) dhe sindromi i papritur i frymëmarrjes akute
(SARS). Koronaviruset e tjerë shkaktojnë pjesën më të madhe të ftohjeve që ndikojnë tek ne gjatë vitit,
por nuk janë një kërcënim serioz për njerëzit e shëndetshëm.
Në rastin e koronavirusit COVID-19, rritja eksponenciale do të ndodhë në shkallën e sëmundjes tek
njerëzit për aq kohë sa:
ka të paktën një person te infektuar në popullatë
ndodh kontakt i rregullt midis pjesëtarëve të infektuar dhe jo të infektuar të popullatës,
dhe ka një numër të madh të rasteve të mundshëm të pa infektuar në mesin e popullates.

Ajo është përfshirë në të gjithë botën por jo të gjitha vendet kanë pasur të njëjtat përvoja. Rezultatet kanë
ndryshuar nga numri i rasteve, shkalla e rritjes dhe mënyra se si vendet janë përgjigjur.

Vdekja e parë e konfirmuar ishte në Wuhan në 9 Janar 2020.Vdekja e parë jashtë Kinës ndodhi në 1
shkurt në Filipine,dhe vdekja e parë jashtë Azisë ishte në Francë në 14 shkurt.
Vkdekjet zyrtare nga COVID-19 përgjithësisht i referohen personave që vdiqën pasi testuan pozitivisht.
Kjo mund të injorojë vdekjen e njerëzve që vdesin pa testuar, p.sh. në shtëpi ose në shtëpi pleqsh.Në të
kundërt, vdekja e njerëzve që kishin kushte themelore mund të çojë në tejkalim. Krahasimi i statistikave
për vdekjet për të gjitha shkaqet përkundrejt mesatares sezonale tregon vdekshmëri të tepërt në shumë
vende. Në zonat më të prekura, vdekshmëria ka qenë disa herë më e lartë se mesatarja. Në New York ,
vdekjet kanë qenë katër herë më të larta se mesatarja, në Paris dy herë më të larta, dhe në shumë vende
evropiane vdekjet kanë qenë mesatarisht 20 deri 30 përqind më e lartë se normale. Kjo vdekshmëri e
tepërt mund të përfshije vdekje për shkak të sistemeve të tensionuara të kujdesit shëndetësor dhe
ndalesave për operacione zgjedhore.
Ritmi i shpejtë në të cilin njerëzit lëvizin tani midis popullsive më të mëdha dhe më të dendura do të thotë
që pandemitë e kaluara janë udhëzues më pak të besueshëm për të parashikuar si kohëzgjatjen ashtu edhe
vdekshmërinë e COVID-19.

Mësimet nga gripi i vitit 1918 tregojnë se lëvizjet e mëdha të njerëzve dhe mungesa e masave zbutëse
përhapin sëmundje, ndërsa distancimi shoqëror ndihmoi në mbajtjen e tij.Për më tepër, ndryshe nga
pandemitë e mëparshme, trajtimi ynë mjekësor modern dhe mbikëqyrja janë shumë më të përparuara
duke zvogëluar ngjitjen dhe vdekshmërinë.

Burimet:
https://ourworldindata.org/coronavirus
https://statisticsbyjim.com/basics/coronavirus/

https://www.forbes.com/sites/
startswithabang/2020/03/17/why-exponential-
growth-is-so-scary-for-the-covid-19-
coronavirus/