Bakterilere karşı Bağışıklık

· Bakteriyel organeller ve antijenler

ilgili olan ve bakterileri çevresel faktörlerden koruyan antijenik
ve yapışkan moleküller içerir. -Gr(+)peptidoglikan teikoik asit ve
lipoteikoik asit -Gr(-) lipopolisakkarit ve porin proteinleri •
Morfolojik yapı, madde alışverişi, antijenik yapı, adheziv
molekül içeriği, Birden fazla bakteri türü vardır ve hücre duvarı
bu şekli verir. Yuvarlak, yapışkan veya spiral olabilir. Bakteriler
organel içerir ve tüm bakterilerde yaygındır ve patojenite,
antijenite ve hemen hemen tüm moleküllerle doğrudan bir
ilişkisi vardır. ve bakteri hücresindeki yapısal salgılar antijendir
Bağışıklık açısından hücre duvarı, patojenite ile çevresel ve
konak savunma faktörlerinden koruma • Hücre duvarı
antijenlerine karşı oluşan antikorlar; Opsonizasyon,
aglutinasyon, nötralizasyon
Kapsül çoğu bakterilerde polisak karid yapısındadır, ancak
B.anthracis kapsülü protein yapısındadır. Kapsülün en önemli
görevi, bak terivi çevresel faktörlerden, özellikle de immun sis
temden korumaktır. Kimyasal yapısı nedeniyle kap sül fagositozu
engeller. Kapsüllü bakteriler, kolayca fagosite edilemezler ve
parçalanamazlar. Böyle bac terilerin fagositozu için
opsonizasyon gereklidir. kapsül aynı zamanda önemli bir
virulens faktörüdür. Kapsül, bakterilerin önemli an tijenleri
arasındadır ve K antijeni olarak da adlandırılırKapsüle karşı
oluşan immun yanıt kapsülün opsonizasyonunu sağlar, böylece
bakteri daha ko lay fagosite edilir ve komplement tarafından
parça lanır. Ayrıca, immun sistem, kapsülü etkisiz hale getirilmiş
bakterilerin hücre duvarına daha kolay ulaşır.
Flagella, bakterilerin vücuttaki hücrelere veya ilgili maddelere
ulaşmasını sağladığı için önemli bir virülans faktörüdür.
İmmünoloji açısından önemi, antijenik özelliklerinden
kaynaklanmaktadır. Flagella, bakteriyel antijenlerin en önemli
bileşenlerinden biridir. "Flagellin" adı verilen flagella proteini,
güçlü bir gendir. Flagella antijenine H antijeni de denir Flagellaya
karşı oluşan immun yanit, bakterilerin bir araya kümelenmesini
(aglütinasyon) ve hare ketsiz kalmalarını sağlar. Böylece bakteri
patojeni- esini kaybedebilir.
Fimbria protein alt ünitelerinden oluşmuştur ve bakterinin
adhezyon organeli olarak işlev görür. Fimbriaya karşı oluşan
immun yanıt, bakterile- rin nötralize olmasına ve
kümelenmesine neden olur.
İç yapılar : Bu organellerin ve moleküllerin antijenik özlikleri
genellikle zayıftır.
 Bakterilerin temel morfolojik yapıları.

Bakterilerde bulunan organeller ve temel antijenik yapılar.

Gram pozitif ve Gram negatif bakterilerin hücre duvarı yapıları.

Ekzotoksinlerin genellikle belirli dokulara affiniteleri vardır ve
buna göre nörotoksin, lökotoksin, enterotoksin, epidermolitik
toksin, hepatotoksin, vb özelliği gösterirler.immun yanıt
nötralizasyon Isı şoku proteinleri bu proteinleri stres proteinleri
denir

Ekzotoksinlerin etki mekanizmaları.

BAKTERİYEL İNFEKSİYONLARIN PATOGENEZİSİ

Ekzotoksinlerin başlıca etki mekanizmaları, çeşitli hücre tiplerini
parçalamalarına, hücre fonksiyonlarını engellemelerine veya
aşırı miktarda zararlı sitokinleri uyarmalarına bağlıdır
Endotoksijenik mekanizma :endotoksinlere yanıt veren yangi
hücreleri nötrofiller, makrofajlar ve endotel
hücreleridir ,endotel hücrelerine etkiyerek selektinleri ve
makrofajlara etkiyerek sitoksin üretimini aktive ederler.LPS bu
hücrelere direkt olarak bulunan
 Endotoksinlerin etki mekanizmaları.
Invazif bakteriler, dokularda yayılabilmek için kuvvetli enzimler
salgılarlar. Bu enzimler de, damar tahribatı yaparak tromboz ve
infarkfüse neden olur veya lokal metabolizmayı bozarlar.
Örneğin, bazı invazif bakterilerin salgıladığı hiyaluronidaz, bağ
dokudaki hyaluronik asidi parçalar ve bakterinin yayılması için
hücrelerarası boşluklar açar.
Bazı invazif bakteriler ise, proteolitik enzimlerle uygun ortam
yaratmak yerine hücre içinde yaşamayı tercih ederler. Bunlara
intraselüler bakteriler (hücreiçi bakteriler) denir.
 Invazif bakterilerin vücuda yayılmaları.

DOĞAL SAVUNMA MEKANİZMALARI

Antibakteriyel direnci etkileyen genel faktörler: Bakteriyel
infeksiyonlara direnci etkileyen genel faktörler arasında genetik
faktörler ön sırayı alır. İnfeksiyonlara direnci etkileyen diğer
nonspesifik faktörler arasında hormonlar bulunur. Tiroksin,
steroidler ve östrojenlerin düşük dozları bağşıklığı uyarırken,
yüksek dozdaki steroidler, testesteron ve progesteron
immunosupresif etkiye sahiptir. Beslenme, infeksiyonlara
dirençle ilgili diğer bir faktördür.
Nonspesifik kimyasal faktörler
Bakterilere karşı etkili olan en önemli maddelerden birisi
lizozim'dir. Serbest yağ asitleri bakteri üremesini engel laven
önemli faktölerdirhayvanların dokularında ve hücrelerinde, lizin
ve arginin yönünden zengin çeşitli antibakteriyel peptidler ve
proteinler bulunur ve defensinler gibi antibakteriyel maddeler
bulunur , beta lizin ve laktoferrin transferrin haptoglobin ve
ferrin gibi demir bağlayan proteinler tarafından tutulur

İMMUNOLOJİK SAVUNMA MEKANİZMALARI

· Ekstraselüler Bakterilere Karşı İmmun Yanıt
Ekstraselüler bakterilere karşı en önemli savunma mekanizması
humoral immun yanıttır. Bakteriyel hücre duvarı ve kapsülüne
ait polisakkaridler T- bağımsız antijenlerdir. Bakterilerin hücre
duvarındaki antijenlerin çoğu (peptidoglikan, porin,
glikoprotein, lipoprotein), flagellaları ve fimbriaları protein
yapısındadır. T-bağımlı antijen karakterindeki bu moleküllere
karşı yardım- ci T lenfositleri vasıtasıyla immun yanıt
oluşurEktraselüler bakterilere karşı antikorlar vasıtasıyla üç
temel, bir de dolaylı efektör fonksiyon yürütülür
Ekstraselüler bakterilere karşı oluşan humoral immun yanıt.

1. .Komplement aktivasyonu: IgM ve IgG sınıfı antikorlar

bakteri yüzeyine bağlandıktan
2. Opsonizasyon: IgM ve IgG sınıfı antikorlar bakterileri
opsonize ederek fagositik hücreler tarafından yutulmalarını
kolaylaştırırlar.
3. .Nötralizasyon IgM ve IgGlernötralize eder
 Ekstraselüler bakterilere karşı vücudu savunan immunolojik
efektör mekanizmalar

İntraselüler Bakterilere Karşı İmmun Yanıt

Bu bakteriler doğal savunma mekanizmalarına nispeten
dirençlidirler. Fagosite edilseler bile, hücrelerin içinde uzun süre
yaşayabilirler boyle bakteriler genellikle kronik infeksiyınlara
neden olurlar ,üç temel hücresel bağışıklık mekanizması vardır
4. Makrofaj aktivasyonu: Hücreiçi bakterilerin tahribini
sağlayan önemli mekanizma makrofaj aktivasyonudur.
5. .Sitotoksik T lenfositleri: İntraselüler baktrilerin protein
antijenleri sitotoksik T lenfositlerini de uyarabilir.
6. NK hücreleri: Hücreiçi bakterilere karşı vunmada NK
hücrelerin de rolü vardır. Hücreiçi bakteriler direk olarak
veya aktive ettikleri makrofajlardan salgılanan IL-12
vasıtasıyla NK hücrelerini uyarabilir. NK hücreleri de direk
olarak infekte hücreleri öldürebilirler. veya IFN-gama
salgılayarak makrofajları aktive edebilirler

Intraselüler bakterilere karşı oluşan immun yanıt

Bakterilerin İmmun Yanıttan Kurtulma Yolları
Fagositoza Direnç • Yutulmaya direnç (kapsül) • Fagolizozomda
canlı kalma • Fagozomdan kaçarak hücre stoplazmasında canlı
kalma Fagolizozom oluşumunu engelleme • Komplement
etkisine direnç (kapsül yapısı) • İmmun sistem moleküllerinin
tahribi (IgA ve IL-2 parçalayan enzimler) • Antijenik değişim -
varyasyon