Klaudia Bernacka, pedagogika opiekuńczo-wychowawcza.

Zaczynając od zalet praktyk japońskiej szkoły, ukazuje się nam unikalny model
edukacyjny, który nie tylko koncentruje się na przekazywaniu wiedzy, ale również kształtuje
charakter uczniów, rozwija umiejętności społeczne i dba o środowisko. Japońska szkoła,
oparta na tradycji i wartościach społecznych, stworzyła kompleksowy system, który promuje
wspólnotę, równość, zdrowy tryb życia i rozwój ucznia jako jednostki społecznej.
Przemyślane praktyki, takie jak zbiórki i wspólne podróże, jedzenie rozdawane dla każdego
ucznia czy organizowanie zajęć poza lekcjami, sprawiają, że japońska szkoła wyróżnia się
jako miejsce, gdzie edukacja łączy się z wartościami społecznymi, ekologicznymi i
etycznymi.

Wnoszenie do szkoły odpowiednich uniformów, zależnych od klasy i szkoły, to nie

tylko kwestia estetyki, ale także przekazuje uczniom poczucie wspólnoty oraz równości.
Również odzież na zmianę, w tym obuwie, wprowadza element dbałości o higienę, ucząc
dzieci odpowiedzialności za swoje otoczenie i siebie same.

Organizowane jesienią zawody sportowe nie tylko sprzyjają zdrowemu trybowi życia,
ale także integrują uczniów poprzez wspólną pasję do rywalizacji sportowej. Planowane
zmiany w planach lekcji związane z zawodami pozwalają dostosować program nauczania do
potrzeb aktywnych uczniów, angażując ich w różnorodne dyscypliny sportowe. Kategorie
sportowe i podział na dwie drużyny nie tylko budują ducha rywalizacji, ale również promują
fair play i współpracę zespołową.

Organizacja święta kulturowego otwartego dla osób spoza szkoły oraz zmienione
plany lekcyjne podczas tego wydarzenia mają na celu promowanie zrozumienia i tolerancji
wobec różnych kultur. Wywiadówki podczas lekcji, wizyty w domu ucznia oraz rada
rodziców "PTA" angażują rodziców w życie szkoły, co wspiera rozwój ucznia i tworzy silne
partnerstwo między szkołą a domem.

Sprzątanie szkoły przez dzieci to nie tylko działanie mające na celu utrzymanie
czystości, ale również forma nauki szacunku do wspólnego otoczenia. Brak stołówki, a
jedzenie rozdawane dla każdego ucznia, podkreśla równość i wspólnotę, jednocześnie ucząc
dzieci samodzielności i odpowiedzialności za siebie.
 Organizowane szkolne ogrody z warzywami to nie tylko forma edukacji ekologicznej,
ale również przekazuje dzieciom umiejętność dbania o środowisko i zdrowe odżywianie.
Brak sklepiku sprzedającego słodkie napoje czy przekąski to świadoma decyzja, mająca na
celu promowanie zdrowych nawyków żywieniowych wśród uczniów.

Zajęcia, gdzie dzieci uczą się szyć bądź robić coś z drewna, nie tylko rozwijają
praktyczne umiejętności, ale także kształtują kreatywność i samodzielność. Dozwolone
trzymanie zwierząt, o które dbają uczniowie, uczy odpowiedzialności, wspiera rozwój
empatii i buduje więź z przyrodą.

Duży nacisk na dostępność umywalek na korytarzach czy w salach to nie tylko

kwestia higieny, ale także uczy dzieci dbałości o swoje zdrowie i otoczenie. Organizowanie
zajęć poza lekcjami, takich jak radiowęzeł, rada bibliotekarska czy szkolna gazetka,
umożliwia uczniom rozwijanie zainteresowań poza standardowym programem nauczania, co
sprzyja wszechstronnemu rozwojowi.

Sekigae, czyli zamiana miejsc w klasach, nie tylko tworzy atmosferę równości, ale
także buduje więzi między uczniami. Kładzenie dużej wagi na uczestnictwo w kółkach
zainteresowań sprawia, że edukacja staje się nie tylko procesem przekazywania wiedzy, ale
także rozwijania pasji i zdolności. To podejście stawia ucznia w centrum procesu nauczania,
zachęcając go do aktywnego udziału w życiu szkoły i społeczności. Japońska szkoła
ukierunkowana na rozwijanie umiejętności społecznych, dbałość o środowisko i
wszechstronny rozwój uczniów tworzą unikalny model edukacji, który nie tylko
przygotowuje do przyszłych wyzwań, ale także kształtuje wartości i postawy życiowe.

Do zalet tego systemu można podać: wspólnotowość - wspólne podróże i zbiórki

tworzą silną społeczność uczniowską, w której dzieci dzielą się doświadczeniami i budują
więzi; równość i poczucie wspólnoty - uniformy i dbałość o wygląd przekazują uczniom
poczucie równości i wspólnoty; integracja przez sport - zawody sportowe integrują uczniów,
rozwijając jednocześnie umiejętności zespołowe; tolerancja kulturowa - święto kulturowe
otwarte dla wszystkich promuje zrozumienie i tolerancję wobec różnorodności kulturowej;
odpowiedzialność i samodzielność sprzątanie szkoły, brak stołówki i rozdawane posiłki uczą
dzieci odpowiedzialności i samodzielności. Natomiast do wad systemu zaliczyłabym: brak
indywidualności - wprowadzenie uniformów może ograniczać indywidualność uczniów;
presja rywalizacji - organizowane zawody sportowe mogą generować presję rywalizacji, co
może wpływać na stres uczniów; ograniczenie wyboru menu - brak stołówki i jedzenia
rozdawanego dla każdego może ograniczać wybór menu i wpływać na preferencje
żywieniowe; możliwość nadmiernego obciążenia -dbałość o czystość i organizowanie
różnorodnych aktywności poza lekcjami może prowadzić do nadmiernego obciążenia
uczniów.

Japońska i polska edukacja wykazują istotne różnice, zarówno w fundamentach, jak i

w praktykach pedagogicznych. W systemie japońskim duży nacisk kładzie się na dyscyplinę i
szacunek wobec nauczycieli oraz starszych uczniów. Hierarchia w szkole jest silna, co
wpływa na relacje wewnątrzklasowe. W Polsce, choć promuje się szacunek, nie jest to ściśle
związane z tak rygorystyczną hierarchią. Różnice widoczne są również w podejściu do
kreatywności i rozwijania umiejętności interpersonalnych. Polski system stawia na rozwijanie
kreatywności i umiejętności społecznych, podczas gdy japoński, tradycyjnie skoncentrowany
na nauce i konkurencyjności, stopniowo zaczyna promować kreatywne myślenie. Podręczniki
i metody nauczania również odróżniają oba systemy. W Japonii korzysta się z podręczników,
a nauczanie opiera się często na przekazywaniu wiedzy przez nauczyciela. Polski system
promuje różnorodne metody nauczania, zachęcając do aktywności uczniów, dyskusji i
projektów. W kwestii systemu egzaminacyjnego japońskie szkoły przykładają dużą wagę do
egzaminów, szczególnie tych na uniwersytety, które mają kluczowe znaczenie dla przyszłej
kariery ucznia. W Polsce egzaminy są ważne, ale system nie jest tak mocno skoncentrowany
na pojedynczych testach, a matura ma charakter ogólnokształcący. Dodatkowe zajęcia po
lekcjach stanowią kolejny obszar różnic. Japońskie szkoły często organizują dodatkowe
zajęcia i kluby, co wydłuża czas spędzony w szkole. Polski system, chociaż oferuje
dodatkowe zajęcia, nie wymaga tak intensywnego zaangażowania uczniów po lekcjach. Rola
nauczycieli i uczniów różni się również między oboma krajami. W japońskich szkołach
nauczyciele często pełnią rolę mentorów, a relacje są ściśle określone. Polski model relacji
między nauczycielem a uczniem jest bardziej partnerski, zachęcający do otwartej
komunikacji.

Podsumowując sądzę, że w obszarze edukacji moralnej i wartości, japońska edukacja

kładzie nacisk na kształtowanie charakteru i przekazywanie wartości społecznych. Polski
system również stawia na kształtowanie charakteru, jednak jest bardziej otwarty na
różnorodność wartości i indywidualności. Podsumowując, obie edukacyjne rzeczywistości
mają swoje unikalne cechy wynikające z kultury i tradycji danego kraju.