działalność gospodarczą w Europie. 2. Model zarządzania w Europie 3. Sylwetka euromenedżera 4. Wybrane narodowe modele zarządzania w Europie Wstęp
Kultura europejska nie jest jedynie mechaniczną sumą kultur
narodowych, lecz żywym organizmem rozwijajacym się dzięki współpracy, interakcji pomiędzy narodowymi elementami(Hill). Należy zatem dostrzec różnicę w zarządzaniu niemieckim, brytyjskim, polskim czy włoskim i doceniać specyfikę odmienności. Jednak warto również dostrzec pewną jednolitość modelu europejskiego, który wchodzi w skład triady zarządzania międzynarodowego. Specyfika kulturowa Europy Odnajdujemy wartości społeczno-kulturowe, które odróżniają Europejczyków od Amerykanów, czy Azjatów. ● Dorobek Europy został ukształtowany poprzez kulturę grecką, prawo rzymskie i idee chrześciańskie. Tworzą one zbiór praw, wolności i obowiązków człowieka, w tym warunki dla pluralizmu światopoglądowego rządów prawa, solidarności społecznej, czy demokratycznych reguły funkcjonowania państwa – te reguły przenoszą się w świat biznesu Profil euromenedżera "byłoby idealnie, gdyby euromenedżer mający pracować za granicą miał wytrzymałość olimpijskiego pływaka, umysłową sprawność Einstaina, umiejętności językowe profesora lingwistyki, takt dyplomaty, bezstronność sędziego i wytrwałość budowniczego egipskich piramid"(Phatak, za: Przytuła) - determinacja, racjonalność, znajomość języków, zdolność do negocjacji, umiejętność dostosowywania się do otoczenia, myślenia na płaszczyźnie wielu kultur Brytyjskie wartości społ-kulturowe ● Indywiualizm-duża mobilność zawodowa, o awansie pracownika świadczą jegokwalifikacje ● Maskulinizm-robienie kariery obowiązkiem mężczyzn, dominuje nakazowy styl zarządzania, zdarz się pracoholizm, dodatkowe wynagrodzenie może być ważniejsze niż czas wolny ● Dominacja etykiety nad logiką – dialog integracyjny zaczyna się od pogody, specyficzne poczucie humoru, menedżerem trzeba się urodzić ● wg. kryteriów Hofstede indywidualizm, tendencje do autorytarnego stylu planowania, męskość, Niemieckie wartości kulturowe ● Średnia tolerancja niepewności, umiarkowany indywidualizm, umiarkowana hierarchiczność, męskość(Sułkowski 2002)(ordnung muss sein) ● Profil kultury niemieckiej nie jest wyrazisty i jednoznaczny ● Niemców charakteryzuje "obszerna, mroczna cecha prywatności i mała , otwarta przestrzeń publiczna, która jest także trudno dostępna" (Hampden-Turner 2003), nie zwierzają się znajomym, nie są wylewni, rozmowa ma zwykle charakter urzędowy, mogą wydawać się oficjalni i nieprzystępni (wyjątkowo bruderschaft) ● Sekretarka pracując z szefem nie musi znać jego imienia PODSUMOWANIE ● Wspólną cechą eurozarządzania jest zdolność do zarządzania różnorodnością (religia, wiek, grupa etniczna) ● Menedżerowie europejscy dobrze sobie radzą za granicą, w tym z szokiem kulturowym, notują mniej niepowodzeń( wcześniejszych powrotów)(wskaźniki niepowodzeń ok. 10% w, w USA 20-40 %, w krajach rozwijających się nawet 80%(Schroeder 2010) ● Dobre rokowania eurozarządzania w zakresie budowania makrokultury (Stankiewicz 2010) Literatura ● Bloom H., Zarządzanie europejskie, Warszawa 1996 ● Hofstede G., Kultury i organizacje, Warszawa 2000 ● Przytuła S., Międzynarodowa kadra menedżerska, Wrocław 2011 ● Sułkowski Ł., Kulturowa zmienność organizacji, Warszawa 2002 ● Stankiewicz D., Rola typologii zewnętrznych w kształtowaniu trzeciej kultury, (w:) Studia z zarządzania międzykulturowego, Łódz 2010