Akademikong Sulatin sa Rebyu ng Dula, Iskit, One-Act Play, Monologo, Cosplay, at Imprubisasyon

Ang rebyu ay isang akademikong sulatin. Sa sulating ito masinop na inilalahad, inilalarawan, isinasalaysay o binibigyang
katuwiran ang isang materyal. Sa pamamagitan ng rebyu, nagiging malinaw ang isang materyal tulad ng produksiyon
pagtatanghal kung ito ba ay epektibo o nangangailangan pa ng pagsasanay na intensibo. Inilalatag ng rebyu ang lahat ng
detalye mula sa ugnayan ng nilalaman, paraan at wika sa pagtatanghal.

DULA

Anyo ng panitikan na nagtataglay ng katangiang pananagisag sa isang kasaysayan o yugto ng tunay na buhay.
Nakapaloob sa anyong ito ng panitikan ang mga kuwentong isinulat upang maitanghal sa entablado, pagganap ng mga
tagpo, at dahilan sa pagtatanghal. Panumbasang salitang dula sa play. Iniuugnay rin ito sapalabas at pagtatanghal.

ISKIT

Isang uri ng dula na may layuning makalikha ngkarikatura ng isang tao . Maituturing din itong istilong pagsulat o paraan
ng pagkakaganap at pagbibigay interpretasyon sa isang karakter. Maihahalintulad din ito sa isang parodiya. Maituturing
din itong maikling dula.

ONE-ACT PLAY

Dulang ang istruktura ay binubuo ng isang yugto lamang (Casanova, 1984). Maikli at madali itong itanghal. Hindi
nangangailangan ng malaking gastos sa produksiyon dahil sa iilan lamang ang artista, kagamitan, at iba pang kailangan sa
palabas.

MONOLOGO

Isang taong nagsasalita mag-isa. May manonood man o wala. Karamihan sa mga dasal, lirika, atlahat ng lamentasyon ay
pawang monologo. Monolohista ang tawag sa taong nagsasagawang monologo sa posibleng nagsasalitang mag-isa,
solong nakikipag-usap sa manonood ng isang palabas gaya ng dula, nagsasalita sa dula nahindi nakikita ang manonood.

COSPLAY

Ito ay pinagsamang salitang Hapon na “kosupure " nanangangahulugang kasuotan (kosu) at play o pagtatanghal (pure).
Sa cosplay, karaniwang ginagaya ang mga tauhan sa anime, computer games, manga, at tokusatsu. Inimbento ang
cosplay taong 1984 ni Nobuyuki Takakashi. Tinangkilik ito sa Pilipinas bilang uri na rin ng fashion statement ng mga
kabataan at lugar para sa pakikipagkaibigan, lalo na sa mga nagkakahilig sa cosplay. Ang cosplay ay sumikat sa Pilipinas
simula taong 1991 at binigyan ng mga lumikha sa sariling pangalan sa Pinoy Cosplay. Bahagi ng cosplay sa bansa ang
convention ng mga cosplayer.

IMPRUBISASYON

Isang paraan ng pagbuo ng eksena, diyalogo,aksiyon, o buong dula na ang mga miyembro ngpangkat pandulaan mismo
ang lumilikha ng mgaito. Biglaan at walang iskrip. Hamon ang talas ngisip, pandama, at husay at galing bilangkabuuan.
May mga pagkakataong nilikha rin ang mga awitin, tunog, musika at maging mgakasuotan at mga props na aangkop sa
uri ng dula o produksiyong binubuo.

Rebyu ng Dula at Iba pang Pagtatanghal Bilang Akademikong Sulatin

Ang kasanayan sa panood ang mabisang kasangkapan upang makabuo ng isang komprehensibo at epektibong rebuy ng
dula, iskit, monologo, one-act play, cosplay, at imprubisasyon. Ngunit, hindi nagtatapos sa panonood ang maayos na
rebyu. Mahalagang kasangkapin ang kasanayan sa pagsulat at pagbibigay ng akmang interpretasyon upang makalikha ng
makatotohan ang akademikong sulatin.

Panonood: Habang sa Pagrerebyu

Kaakibat ng panonood ang pagbasa at pag-unawa sa mensaheng isang palabas o anumang pagtatanghal. Ang palabas ay
isang uri ng teksto na nasa anyong audiovisual na kailangan lapatan ng pagpapakahulugan. Dapat abangan ng manonood
bilang mambabasa ang mga nakalutang na isinasagisag ng palabas batay sa lingguwistika (salita) o biswal (larawan)
naibinibigay ng anumang pagtatanghal o produksiyon. Sa makatuwid, sa panonood bilang lunsaran ng gagawin rebyu,
magkasama ang iba ’t ibang makrong kasanayang pangkomunikasyon

UMIIKOT ANG REBYU SA:

Tema --- Bakit ito ang pamagat ng dula, pagtatanghal, o produksiyon? --- Ano ang pangunahing paksa o ideya at genre ng
palabas?

Tauhan --- Sino ang bida, kontrabida, at iba pang nagsiganap? --- Paano nagsiganap ang mga tauhan? Akma ba ang
kanilang kilos, pahayag, at iba pa?

Banghay --- Ano ang simula, gitna, at wakas ng kuwento o palabas? --- Ano ang krisis, resolusyon, aral na hatid ng
kuwento o palabas?
Iskoring/Musika --- Ano ang mensaheng hatid ng musika? --- Paano naging epektibong o hindi epektibo ang ginamit na
musika?

Disenyo ng Produksiyon --- Ano-ano ang nagging pangunahing disenyo ng produksiyon? --- Paano pinabisa ng disenyo
ang produksiyon ang kabuuan ng palabas? Direksiyon --- Ano ang naging paraan ng direksiyon ng produksiyon? --- Paano
nagging epektibo o hindi epektibo ang produksiyon

Proseso ng Pagsulat ng Abstrak at Sintesis

ABSTRAK

Ang abstrak ay isang maikling buod o pahayag ng pangunahing puntos at mahahalagang detalye ng isang akademikong
akda o pagsasaliksik. Ito ay isang pagpapakatig ng kabuuan ng akda, kabilang ang layunin, metodolohiya, natuklasan, at
konklusyon. Madalas itong ginagamit upang bigyan ang mga mambabasa ng pangkalahatang ideya ng akda nang hindi
kailangang basahin ito ng buo.

Sintesis

Ang "sentesis" ay isang pinaikli o pinahigpitan na bersyon ng isang akda, artikulo, o pahayag. Ito ay naglalaman ng mga
pangunahing punto, mahahalagang ideya, o kaganapan mula sa orihinal na materyal. Karaniwang layunin ng sentesis na
magbigay ng mas pinakalakas o mas pinadaling pang-unawa sa pangkalahatang nilalaman ng akda sa isang mas maikli na
format.

Ang pagsulat ng abstrak at sintesis ay mahalaga sa paglalahad ng mahahalagang impormasyon ng isang akademikong
papel o pananaliksik. Narito ang mga hakbang na maaari mong sundin:

ABSTRAK

1. Paghanda:
•Basahin nang buo ang iyong papel o pananaliksik upang maunawaan ang kabuuang kaisipan at mga
pangunahing resulta.
2. Pagtukoy ng Pangunahing Elemento:
•Tukoyin ang pangunahing layunin o layunin ng iyong pananaliksik.
•Alamin ang mga metodolohiya na ginamit mo.
3. Pagsulat:
• Magsimula sa pagtukoy sa pangunahing layunin o layunin ng iyong pananaliksik.
• Ipagpatuloy sa pagpapakilala ng mga metodolohiya na ginamit mo sa pagaaral.
•Sumama ng mga pangunahing resulta o natuklasan na iyong nakamit.
•Isama ang konklusyon o kahalagahan ng iyong pananaliksik.
4. Tiyakin ang Korteng Teknikal:
• Sundin ang format o estilo na inirekomenda ng institusyon o journal, kung mayroong itinalagang format.
•Siguraduhing ang haba ng abstrak ay naaayon sa mga alituntunin.
5. Pagsusuri:
• Basahin muli ang iyong abstrak upang tiyakin na malinaw, maikli, at tumpak ang pagpapahayag.
•Tiyakin na nailarawan mo nang wasto ang iyong pananaliksik sa maikling teksto.
6. Pag-audit at Pagbabago:
•Ipagpatuloy ang pagsasaalangalang ng abstrak mo at isasaalang-alang kung paano mo ito maaaring mapabuti.

Ang proseso ng pagsulat ng sintesis ay maaaring sundan ang mga hakbang na ito:

Sintesis

1. Pag-unawa sa Orihinal na Materyal:

• Basahin nang mabuti ang orihinal na teksto o materyal na iyong isusulatang sintesis. Tiyakin na maunawaan
mo ang pangunahing ideya at mga mahahalagang detalye.
2. Pagtukoy ng Pangunahing Punto:
•Kilalanin ang mga pangunahing punto o ideya na nais mong mailarawan sa iyong sintesis. Ito ay ang mga
pinakamahalagang impormasyon mula sa orihinal na teksto.
3. Pamamagitan ng Pagsusulat:
• Magsimula sa pamamagitan ng pagsusulat ng isang buod o banghay ng mga pangunahing punto. Maaring
gamitin ang iyong mga salita, pero tiyakin na mananatili ka sa core message ng orihinal.
4. Piliin ang Pinakamahalagang Detalye:
• Pumili ng mga konkretong halimbawa o detalye na magbibigay suporta sa mga pangunahing punto na iyong
nabanggit.
5. Magdagdag ng Panuto o Opinyon:
• Kung kailangang magdagdag ng sariling pananaw o opinyon, tiyakin na ito ay makatutulong sa pagpapalabas ng
pangunahing punto ng sintesis.
 6. Pagsasama-sama at Paghahati:
• Organisahin ang mga impormasyon nang lohikal at magkaroon ng maayos na pagkakasunod-sunod. Magtakda
ng mga seksyon o kabanata ayon sa mga pangunahing punto.

KONKLUSYON

Sa proseso ng pagsulat ng abstrak at sintesis, mahalaga ang maayos na pag-unawa sa pinakapunto ng akda. Ang
abstrak ay naglalaman ng kabuuan ng akda, habang ang sintesis ay pinaikli at naglalaman lamang ng
mahahalagang punto. Pareho silang ginagamit upang magbigay-diin sa pangunahing impormasyon at tulungan
ang mambabasa na maunawaan ang nilalaman nang maikli at maayos. Sa ganitong paraan, nabibigyan ng halaga
ang akda at nagiging madali para sa mga mambabasa na pumili kung dapat basahin ang buong teksto o hindi.

MGA KATANGIAN NG EPIKTIBONG TANONG

1. Dapat na naging malinaw ang lengguwahe. Ito ay nagpapahiwatig na ang layunin ng tanong at ang ur ng
impormasyong hinahanap ay malinaw sa respondent. Ang bokabularyo, estruktura ng lengguwahe, ang
konseptuwal na antas ng tanong ay dapat na angkop sa mga Kakayahan, antas, at Karanasan ng mga
respondent.
2. Ang nilalaman o paksa ng tanong gayundin ang panahon ay dapat na tiyak, madalas na hind alam ng
respondent kung paano sasagutin ang tanong dahil sa ang nilalaman ay hindi gaanong tiyak, gayundin ang
tinutukoy ha panahon.
3. Ang tanong ay dapat na nagpapakita ng isang layunin. Ang katangiang ito ay naglalayong matiyak na ang
bawat tanong ay naghahangad ng isa at tanging isa lamang, o kakaunting impormasyon.
4. Dapat na malaya ang tanong sa ano mang mga palagay.
5. Ang tanong ay dapat na bukas na mungkahi
6. Ang tanong ay dapat na may kabuang linguistk at konsistensing gramatikal. Ang katangian ito ay dapat na
taglayin ng lahat ng mga pananaliksik, ng mga instrumento at maging ng mga ulat.

Sinasabi na ang pagsukat na pamaraan (measurement method) ay ginagamit din sa pag-mamasid at

pagtatanong. Sa paggamit ng pagsukat na pamaraan, isinasaalang-alang ng manana-liksik ang limang
elemento:
1. ang baryabol na nais makunan ng impormasyon;
2. ang operasyunal na paglalahad ng baryabol;
3. ang instrumentong panukat;
4. ang interaksiyon ng mananaliksik-respondent; at
5. ang posibilidad ng pagkakaroon ng intervening variables

Binanggit ni Fox (1969) ang anim na uri o klase ng panukat na pamaraan.

1. Pamaraan ng Pagsusulit (Testing Techniques), na ang tanong, suliranin, o gawain ay itinataas sa lebel ng
kamalayan ng respondent
2. Projective technique, na gumaganap sa antas na non-conscious at kung saan ang stimulus ay inilalahad sa
respondent at ang kaniyang asosasyon sa nakatalang stimulus at binibigyang-ka-hulugan ayon sa ilang
daynamiks na sikolohikal.
3. Mga Teknik na Paimbentaryo (Inventory Technique), na gumagamit ng marami at iba-ibang katanungan
tungkol sa respondent upang ang kabuuang dami ng impormasyong natipon ay magamit sa pagsukat ng ilang ma
katangian ng indibidwal o institusyon.
4. Mga Teknik na Sosyometrik — Sa teknik na ito, ipinatutukoy sa mga miyembro ng pangkat o klase ang
indibidwal na preperensiya ayon sa ilang social criterion o pamantayang panlipunan.
5. Scaling Techniques - Ang finite na sampol ng mga konsepto ay iniayon sa isang continuum, na sa ilang
pagkakaton ay may sukat na kwantitatibo ng baryabol na kinakatawan ng continuum at sa ibang pagkakataon
naman ay walang ganitong pagsukat.
6. Pisikal na mga sukat ng pisikal na katangian ng mga respondent.