Professional Documents
Culture Documents
phân hóa đối tượng học sinh trong môn tiếng Anh.
phân hóa đối tượng học sinh trong môn tiếng Anh.
1
cả các đối tượng học sinh, giáo viên chưa tìm hiểu đến hoàn cảnh cá nhân và trình
độ tiếp thu của mỗi học sinh, từ đó dẫn đến học sinh bị bỏ bên lề lớp học.
Từ thực tế của quá trình dạy học ở cấp tiểu học hiện nay nói chung và dạy học
môn tiếng Anh nói riêng thì việc dạy học phân hóa đối tượng học sinh là đặc biệt
cần thiết để nâng cao kết quả dạy và học trong nhà trường. Tuy nhiên một số giáo
viên vẫn còn lung túng trong việc áp dụng phân hóa đối tượng học sinh, ví dụ như
làm thế nào phân hóa mà không làm đối tượng học sinh Chưa hòan thành không
bị tự ti, mặc cảm; học sinh Hoàn thành tốt không ỷ lại, kêu ngạo. Và phân hóa thế
nào cho tiết dạy-học đạt hiệu quả cao hơn. Vì vậy, với kinh nghiệm của bản thân
tôi đã đúc kết qua nhiều năm và học hỏi từ đồng nghiệp, tôi xin giới thiệu đề tài
dạy học theo phân hóa đối tượng học sinh trong môn tiếng Anh. Đó là lý do tôi
chọn đề tài này!
10. Đơn vị áp dụng sáng kiến: Trường Tiểu học Bình Chánh
11. Kết quả đạt được: (Lợi ích kinh tế, xã hội thu được)
Qua thực tế áp dụng những biện pháp trên vào giảng dạy, tôi nhận thấy tỉ lệ học
sinh tích cực tham gia bài học tăng lên rõ rệt, chất lượng học tập của môn học cũng
được nâng cao hơn nhiều.
Các em học sinh đối tượng Hoàn thành và Chưa hoàn thành dễ dàng tiếp thu nội
dung của bài học và không bị áp lực về khối lượng kiến thức; các em đối tượng
Hoàn thành tốt cũng thể hiện rõ sự say mê hơn với môn học.
Nguyễn Thị Mỹ
2
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TẠO CHÂU PHÚ
TRƯỜNG TIỂU HỌC BÌNH CHÁNH
BÁO CÁO
Kết quả thực hiện sáng kiến
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
4
TRƯỜNG TH BÌNH CHÁNH Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
6
- Một trong những phương pháp đổi mới của giáo dục là phương pháp dạy
học phân hóa theo đối tượng học sinh. Trong tiết dạy phải có phân hóa đối tượng
học nhằm giúp học sinh Chưa hoàn thành (CHT) bù đắp được chỗ hỏng kiến thức,
đạt được chuẩn kiến thức kĩ năng, mục tiêu bài học; học sinh Hoàn thành (HT) có
động lực phấn đấu vươn lên; đồng thời giúp học sinh Hoàn thành tốt (HTT) phát
huy khả năng, đam mê môn học hơn nữa.
- Qua quá trình giảng dạy, tham khảo tài liệu, và thực hiện chỉ đạo của ngành,
trường, tôi xin giới thiệu đề tài dạy học theo phân hóa đối tượng học sinh trong môn
tiếng Anh. Tuy nhiên, bản thân còn chưa có nhiều kinh nghiệm nên đề tài này có thể
chưa thật sự tốt, rất mong sự đóng góp ý kiến của quý đồng nghiệp để đề tài này
hoàn thiện hơn, giúp cho việc dạy - học đạt hiệu quả cao hơn.
1. Thực trạng ban đầu trước khi áp dụng sáng kiến:
- Một thực trạng khó khăn chung là mức độ tiếp thu của các em còn chênh
lệch và hạn chế. Hơn nữa, với thời gian 4 tiết/tuần nhưng chương trình sách của Bộ
giáo dục tương đối nhiều kiến thức phải tiếp thu trong cùng lúc, điều này đôi khi
quá tải và gây áp lực cho các em, đặc biệt là các em học sinh Chưa hoàn thành. Việc
giảng dạy theo hướng “bình quân” cho tất cả đối tượng học sinh cũng là nguyên
nhân chính làm các em trở nên thụ động trong học tập, dần dần các em không còn
hứng thú với môn tiếng Anh, dẫn đến tiết học không đạt hiệu quả cao ảnh hưởng
đến chất lượng môn học. Đối tượng học sinh Chưa hoàn thành khó nắm vững hết
nội dung bài học, khó đạt kết quả cao trong học tập.
Thuận lợi:
- Các em học sinh tuổi nhỏ năng động.
- Được sự quan tâm, giúp đỡ của Ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn và
đồng nghiệp.
- Giáo viên được dự giờ đồng nghiệp rút kinh nghiệm
- Công nghệ thông tin phát triển, truy cập mạng internet dễ dàng, giúp giáo
viên có nhiều cơ hội tìm kiếm tài liệu, thông tin, tự bồi dưỡng nâng cao tay
nghề.
- Giáo viên giảng dạy kiến thức cơ bản, có hệ thống. Tiến trình tiết dạy khá
hợp lý, sử dụng nhiều hình thức tổ chức lớp học và phương pháp dạy học
phù hợp với đặc trưng của bộ môn.
7
- Giáo viên thường xuyên sử dụng đồ dùng dạy học trong tiết dạy. Bên cạnh
việc sử dụng tranh ảnh, băng đĩa, giáo viên có ứng dụng công nghệ thông tin
trình chiếu hình ảnh trong bài giảng.
Khó khăn:
- Tiếng Anh là một môn học tương đối khó đối với các em học sinh tiểu học.
- Khó khăn đặc biệt là chương trình sách của Bộ giáo dục có quá nhiều kiến
thức phải tiếp thu trong thời gian trên lớp hạn chế.
- Một số phụ huynh cũng như các em học sinh còn xem nhẹ việc học ngoại
ngữ nên chưa chú tâm và đầu tư cho việc học tập tiếng Anh. Phụ huynh chưa
quan tâm việc học ngoại ngữ của con em mình nên không đốc thúc các em
học tập, các em cũng vì thế mà lơ là việc học.
- Một số học sinh còn nói chuyện nhiều trong tiết học, không tập trung vào bài
khi giáo viên giảng bài.
- Sự chênh lệch về mức độ tiếp thu giữa các đối tượng học sinh gây khó khăn
trong việc truyền đạt kiến thức của giáo viên.
2. Sự cần thiết phải áp dụng sáng kiến:
- Hiện nay, việc học tiếng Anh ngày càng phổ biến và rộng rãi trên thế giới
nói chung, Việt Nam nói riêng. Dạy học tiếng Anh ở trường tiểu học đóng vai trò
quan trọng trong việc xây dựng nền tảng ngoại ngữ ban đầu cho trẻ. Nhưng trên
thực tế hiện tượng chán học, lười học của một số lớn học sinh là điều rất đáng lo
ngại trong nhà trường hiện nay. Nguyên nhân chủ yếu là cách thức dạy học “bình
quân” cho tất cả các đối tượng học sinh, giáo viên chưa tìm hiểu đến hoàn cảnh cá
nhân và trình độ tiếp thu của mỗi học sinh, từ đó dẫn đến học sinh bị bỏ bên lề lớp
học.
- Từ thực tế của quá trình dạy học ở cấp tiểu học hiện nay nói chung và dạy
học môn tiếng Anh nói riêng thì việc dạy học phân hóa đối tượng học sinh là đặc
biệt cần thiết để nâng cao kết quả dạy và học trong nhà trường. Tuy nhiên một số
giáo viên vẫn còn lung túng trong việc áp dụng phân hóa đối tượng học sinh, ví dụ
như làm thế nào phân hóa mà không làm đối tượng học sinh Chưa hòan thành
không bị tự ti, mặc cảm; học sinh Hoàn thành tốt không ỷ lại, kêu ngạo.Và phân hóa
thế nào cho tiết dạy - học đạt hiệu quả cao hơn.Vì vậy, với kinh nghiệm của bản
thân tôi đã đúc kết qua nhiều năm và học hỏi từ đồng nghiệp, tôi xin giới thiệu đề
8
tài dạy học theo phân hóa đối tượng học sinh trong môn tiếng Anh. Đó là lý do tôi
chọn đề tài này.
3. Nội dung sáng kiến:
Thời gian thực hiện:
- Từ năm học 2019 - 2020 đến nay.
Quá trình thực hiện:
- Giai đoạn đầu: tôi tiến hành quan sát, điều tra, thu thập thông tin về khả
năng tiếp thu bài, thái độ học tập với môn tiếng Anh của các em trong năm học vừa
qua.
- Giai đoạn thứ hai: tôi nắm bắt tình hình và khả năng học tập của các
em khi trực tiếp giảng dạy các em trên lớp.
- Giai đoạn thứ ba: tôi dự giờ đồng nghiệp để tìm hiểu tình hình học tập
của học sinh ở các lớp khác, cũng như ở các trường bạn, đồng thời trao đổi kinh
nghiệm giảng dạy.
- Giai đoạn thứ tư: tôi áp dụng đề tài sáng kiến vào giảng dạy thực tế.
Nội dung đề tài dạy học theo phân hóa đối tượng học sinh trong môn
tiếng Anh.
a. Giảm yêu cầu trong bài học:
- Trong một số bài học có nội dung yêu cầu khá cao, với học sinh Hoàn
thành và hoàn thành tốt có thể đáp ứng được yêu cầu, vận dụng được kiến thức đã
học. Tuy nhiên, đối với học sinh chưa hoàn thành các em chậm tiếp thu hơn nên bài
học có yêu cầu cao có thể sẽ không vận dụng được, không hoàn thành được nhiệm
vụ học tập. Khi đó, giáo viên có thể giảm bớt yêu cầu của bài học để học sinh Chưa
hoàn thành có thể một phần tiếp thu được nội dung bài học.
Ví dụ 1: Giảm yêu cầu trong thực hành mẫu câu:
Phần thực hành (practice) khi học sinh lên trình bày trước lớp, giáo viên có thể gợi
ý học sinh Hoàn thành và Hoàn thành tốt có thể hỏi-đáp 2 tranh, còn học sinh Chưa
hoàn thành tùy theo khả năng của mình có thể hỏi - đáp 1 hoặc 2 tranh.
Điều này được thể hiện trên giáo án như sau: Tiếng Anh lớp 4- Unit 9 - Lesson 2
Time Content Teacher’s and Ss’ activities
9
10’ Point and say:
Teacher runs through pictures
Teacher models, Students repeat
Teacher-Students ( change role)
Groups work (change role)
Open pairs (HTT)
Close pairs (HTT: 2 pictures a and
d; CHT: 1 or 2 pictures)
Ví dụ 2: giảm yêu cầu trong nội dung bài. Trong ví dụ bài học sau đây.
Tiếng Anh lớp 3- Unit 3- Lesson 2
Mẫu câu: hỏi đoán và đáp về tên của một người nào đó.
Is that Tony?
Yes, it is
No, it isn’t. It’s Phong.
Trong mẫu câu trên, đối với học sinh Hoàn thành tốt khi thực hành, yêu cầu các
em thay thế và trả lời luôn cả phần giới thiệu tên đúng của nhân vật “It’s
Phong”.Nhưng đối với học sinh Chưa hoàn thành và Hoàn thành có thể giảm bớt
phần giới thiệu tên, để các em có thể dễ dàng áp dụng mẫu câu, và nói lưu loát hơn.
b. Chia nhỏ yêu cầu.
- Đối với một số bài học, bài tập có mức độ khó nhưng bắt buộc học sinh
phải lĩnh hội hết hoặc hoàn thành hết nội dung kiến thức, bài tập mà không thể giảm
tải cho những đối tượng học sinh Chưa hoàn thành và Hoàn thành như biện pháp
giảm yêu cầu trên, vậy giáo viên phải làm thế nào giúp đối tượng học sinh Chưa
hoàn thành tiếp thu được bài và hoàn thành nhiệm vụ học tập?
- Trong trường hợp đó, giáo viên có thể chia nhỏ ra từng yêu cầu để học sinh
có thể hoàn thành lần lượt từng phần, bằng cách cho các em làm việc theo nhóm
hoặc đôi.
Ví dụ: Tiếng Anh lớp 5- Unit 6: How many lesson do you have?- lesson 3
Activity 5: Write about your school and lessons (Viết về ngôi trường và tiết học của
bạn)
10
Ví dụ: Tiếng Anh lớp 4; Unit 9: What are you doing?-Lesson 3
Activity 5: Write about the picture (Viết về bức tranh)
Với học sinh Chưa hoàn thành khó có thể làm được trọn vẹn nhiệm vụ này,
giáo viên có thể cho các em làm trong nhóm, chia nhỏ ra, yêu cầu mỗi em có thể
hoàn thành tối thiểu 2 câu, em nào có khả năng thì làm hết cả bài, sau đó các em
chia sẻ bài làm với nhau để hoàn thành được nhiệm vụ hoc tập.
c. Quan tâm, động viên, khuyến khích từng đối tượng học sinh:
- Quan tâm để nhận biết trình độ học tập của học sinh, đồng thời giúp cho
quá trình phân loại học sinh được chính xác và có phương hướng giảng dạy phù
hợp, đạt hiệu quả cao.
- Trong quá trình giảng dạy và truyền thụ kiến thức của phân hóa đối
tượng, giáo viên cần có những hình thức động viên khuyến khích từng đối tượng
học sinh phù hợp và kịp thời, giúp cho học sinh Chưa hoàn thành và Hoàn thành có
hứng thú, say mê trong mỗi tiết học và yêu thích môn học hơn; động viên khuyến
khích kịp thời còn giúp học sinh Hoàn thành tốt phát huy năng lực tối đa.
Ví dụ: tặng hoa theo mức độ hoàn thành nhiệm vụ kết hợp khen thưởng
bằng lời:
11
Trong suốt quá trình tiết học, khi các em trả lời hoặc hoàn thành được một nhiệm vụ
học tập giáo viên khuyến khích bằng cách tặng hoa để các em cài trong vườn hoa
học tốt của lớp.
Tùy theo mức độ hoàn thành mà giáo viên tặng hoa kết hợp khen thưởng động viên
bằng lời. Với học sinh Hoàn thành tốt khen thưởng cổ vũ các em phát huy tối đa
năng lực; đối với học sinh Hoàn thành khuyến khích các em tiếp tục vươn lên, với
học sinh Chưa hoàn thành động viên các em tiếp tục cố gắng. Có 3 mức độ để tặng
hoa: Có tiến bộ, hoàn thành và hoàn thành tốt.
Một số hoạt động có thể áp dụng tặng hoa như:
+ Chơi trò chơi: nếu hoạt động theo nhóm thì tùy theo sự đóng góp của mỗi
cá nhân mà giáo viên tặng hoa phù hợp.
+ Xây dựng bài mới (trả lời đúng từ vựng, nghĩa của từ, xây dựng mẫu câu,
cách dùng mẫu câu…)
+ Phần thực hành mẫu câu (khi lên trình bày trước lớp)
+Hoàn thành các nhiệm vụ bài tập trên lớp
Hình ảnh nhận xét khen ngợi, khuyến khích tặng hoa trong hoạt động thực hành
trước lớp:
12
- Ngoài ra, quan tâm kịp thời còn giúp chúng ta phát hiện ra được những học
sinh Hoàn thành tốt có trình độ kiến thức, kỹ năng, tư duy vượt trội, có khả năng
hoàn thành nhiệm vụ môn học một cách dễ dàng, có thể bồi dưỡng cho các em đó
tham gia các cuộc thi tài năng bằng cách giao thêm bài tập nâng cao cả trong lớp
học và bồi dưỡng tách riêng ngoài giờ học chính khóa.
d. Sáng tạo, linh hoạt trong phương pháp dạy và tổ chức hoạt động lớp
học:
- Giáo viên cần có năng lực thiết kế công cụ dạy học sao cho phù hợp với
từng đối tượng học sinh và thể hiện được sự phân hóa. Điều này đòi hỏi giáo viên
phải dành nhiều thời gian và công sức để thiết kế và lựa chọn công cụ dạy học. Bên
cạnh đó, giáo viên cần phải luôn sáng tạo trong cách dạy, sáng tạo trong lựa chọn
phương pháp, công cụ, tổ chức, hoạt động…
- Đối với những bài học có nội dung khá nhiều nhưng phải giảng dạy trong
thời lượng ngắn sẽ khó cho giáo viên truyền đạt hết nội dung và học sinh nắm vững,
để thực hành, vận dụng bài học tốt. Khi đó giáo viên có thể linh hoạt chuyển bớt
một phần bài học sang tiết tiếp theo(sao cho đảm bảo dạy đủ theo chương trình)
việc chuyển bớt này nhằm giúp học sinh ở mức độ Hoàn thành và Chưa hoàn thành
hiểu và tiếp thu được hết bài học mà không phải chịu áp lực kiến thức quá nhiều
trong một tiết học (Điều này cũng thể hiện được việc tự chủ trong giảng dạy của
giáo viên); Ngược lại, đối với những bài học có nội dung ngắn, với học sinh Hoàn
thành tốt, giáo viên có thể cho thêm bài tập nâng cao để các em rèn luyện.
13
Ví dụ: Tiếng Anh lớp 5; Unit 5: Where will you be this weekend?/
Lesson 2
Ở tiết học này có khá nhiều từ vựng, cụm từ mới dài và khó đọc nên mất thời gian
để giúp các em đọc lưu loát và thực hành tốt, nên hoạt đông “3. Let’s talk” có thể
chuyển qua làm phần warm up (khởi động) cho tiết tiếp theo. Phần production( Mở
rộng) của tiết này có thể gọi một số học sinh đọc lại lưu loát cụm từ vựng mới.
- Tùy vào nội dung bài học giáo viên lựa chọn những phương pháp phù hợp
và luôn luôn đầu tư sáng tạo, đa dạng về hình thức, phù hợp với từng đối tượng và
không gây nhàm chán. Giáo viên thường xuyên tổ chức cho học sinh hoạt động theo
nhóm, đôi (ngẫu nhiên, hỗn hợp hoặc phân theo trình độ) và yêu cầu các em học
sinh Hoàn thành tốt hỗ trợ, giúp đỡ các bạn đối tượng Hoàn thành và Chưa hoàn
thành (bạn nào làm bài xong có thể hỗ trợ các bạn còn lại, hướng dẫn các bạn ấy
hoàn thành nhiệm vụ; giáo viên cần khéo léo sử dụng lời nói phù hợp để không làm
các em Chưa hoàn thành mặc cảm, tự tin).
14
đ. Tăng cường sử dụng đồ dùng dạy học.
- Đồ dùng dạy học là công cụ hỗ trợ đắc lực cho quá trình dạy học của
giáo viên; có thể là đồ dùng tự làm hoặc đồ dùng có sẵn. Đặc biệt là trong môn
tiếng Anh, đồ dùng dạy học giúp giáo viên dễ dàng truyền thụ nội dung, kiến thức
đến với học sinh nhất là đối tượng học sinh Hoàn thành và Chưa hoàn thành, chúng
giúp học sinh dễ dàng hiểu được nội dung giáo viên muốn truyền tải, giúp tiết học
sinh động hơn, thu hút được người học hơn. Một vấn đề phức tạp trong tiết học nếu
giáo viên chỉ nói bằng lời, đối tượng học sinh Hoàn thành tốt hoặc Hoàn thành có
thể sẽ hiểu được, nhưng đối tượng học sinh Chưa hoàn thành sẽ khó hình dung được
nội dung, nếu có thêm sự hỗ trợ của đồ dùng như: tranh ảnh, bảng phụ, máy chiếu,
ti vi, hoặc bằng vật thật thì vấn đề sẽ dễ dàng được tiếp thu và giúp quá trình dạy-
học sinh động hơn.
- Để có được những đồ dùng tự làm có giá trị, đạt hiệu quả sử dụng cao thì
cũng đòi hỏi giáo viên phải luôn siêng năng, nhiệt tình và sáng tạo trong quá trình
làm ra đồ dùng.
Ví dụ một số hình ảnh về sử dụng công cụ, đồ dùng dạy học
Sử dụng bảng phụ trong dạy học
15
- Các em học sinh đối tượng Hoàn thành và Chưa hoàn thành dễ dàng tiếp thu
nội dung của bài học và không bị áp lực về khối lượng kiến thức; các em đối tượng
Hoàn thành tốt cũng thể hiện rõ sự say mê hơn với môn học.
Kết quả cụ thể như sau:
Bảng so sánh kết quả khảo sát về thái độ tích cực học tập của học sinh một số lớp
ở khối 4 trước và sau khi áp dụng sáng kiến:
Bảng so sánh kết quả khảo sát về chất lượng môn học ở một số lớp khối 4 trước
và sau khi áp dụng sáng kiến:
(Ghi chú: CHT: chưa hoàn thành; HT: hoàn thành; HTT: hoàn thành tốt)
V. Mức độ ảnh hưởng:
Phạm vi ứng dụng:
Thời gian qua tôi đã áp dụng sáng kiến này thực dạy tiếng Anh ở
trường tiểu học Bình Chánh, bản thân tôi thiết nghĩ sáng kiến này có thể áp dụng
16
cho tất cả các môn học nói chung và môn tiếng Anh nói riêng ở tất cả các trường
miễn sao cơ sở vật chất đáp ứng được yêu cầu cơ bản của lớp học.
Những việc cần làm để áp dụng được sáng kiến:
- Giáo viên phải có hiểu biết đúng và đủ về dạy học phân hóa: giáo viên phải
có kiến thức về dạy học phân hóa và sự linh hoạt trong các hình thức dạy học
đối với mỗi loại bài học và nhiệm vụ của bài.
- Giáo viên cần xác định đúng đối tượng để phân loại sát thực tế.
- Giáo viên phải nắm vững phương pháp dạy học, chủ động, sáng tạo trong
thiết kế công cụ, đồ dùng dạy học.
- Khi thiết kế bài dạy, giáo viên cần có sự phân bậc bài dạy rõ ràng, đảm bảo
sự phù hợp cho từng đối tượng học sinh.
- Giáo viên cần có kĩ năng giao tiếp sư phạm trong dạy học phân hóa, về lời
nói, thái độ, sự tinh tế trong giao tiếp với các em.
- Cơ sở vật chất đáp ứng được yêu cầu cơ bản của lớp học.
VI. Kết luận:
- Hiệu quả của đề tài trên là vô cùng cao qua quá trình áp dụng giảng dạy của
bản thân ở đơn vị.
- Giáo viên phải chuẩn bị tốt khâu soạn giảng và đồ dùng, dụng cụ dạy-học;
phân loại chính xác học sinh theo 3 đối tượng: học sinh Chưa hoàn thành, học sinh
Hoàn thành và học sinh Hoàn thành tốt để có biện pháp dạy học phân hóa phù hợp .
- Đồng thời trong sau mỗi giờ dạy học cần phải xem lại các tiến trình trong
phương pháp truyền đạt của mình có những ưu điểm nào cũng như khuyết điểm để
từ đó rút kinh nghiệm. Hơn nữa, việc thường xuyên dự giờ để học hỏi kinh nghiệm
từ đồng nghiệp, nhờ đồng nghiệp dự giờ và đóng góp ý kiến là vô cùng quan trọng.
- Bản thân tôi đã mạnh dạn đưa ra đề tài trên để góp phần nâng cao hiệu quả
trong việc dạy và học tiếng Anh. Rất mong quý đồng nghiệp bổ sung và góp ý để đề
tài này thêm phong phú và hiệu quả hơn.
Nguyễn Thị Mỹ
17
PHỤ LỤC
Tài liệu tham khảo
18