Day - 14

Date : 05-08-22
01 rðï{kt ¾Lkesíku÷Lkk yMk{kLk rðíkhýLkk çknwykÞk{e «¼kðkuLke rððu[Lkk fhku. OBTAINED
MARKS

- ¾rLks íku÷ ðirïf WòoLke {q¤¼qík sYrhÞkík {kLkðk{kt ykðu Au íkÚkk íku{Lkwt rðï{kt
rðíkhý yMk{kLk Au. ðMíkwík: rðï{kt yzÄkÚke ðÄw ¾Lkesíku÷ ¼tzkh EhkLk íkÚkk
yhçk Ëuþku{kt Au. (W¥khe yk£efkLkk Ëuþku Mkk{u÷ Lknª), ßÞkhu fuLkuzk, MktÞwõík hkßÞ TOTAL
MARKS
y{urhfk, Ërûký y{urhfk, yk£efk íkÚkk hrþÞk rðïLkk ÷øk¼øk 15 xfk ¾Lkesíku÷ 10

rhÍðo hnu÷ Au. ßÞkhu ¼khík{kt rËøçkkuE, çkkuBçku nkE çkurMkLk, ytf÷uïh, ykr÷Þk
çkux{kt hnu÷ íku÷ rhÍðo ËuþLke sYrhÞkík ÃkqŠík fhðk{kt LkøkÛÞ ¼qr{fk ¼sðu Au.
¾Lkes íku÷Lkwt yíÞkrÄf hýLkeríkf {n¥ð yLku ËwrLkÞk¼h{kt íkuLkwt yMk{kLk rðíkhý
çknwykÞk{e rLkrníkkÚko Au. suLku rLkBLkr÷r¾ík ®çkËwykuLkk {kæÞ{Úke Mk{S þfkÞ Au.

ykŠÚkf «¼kð :
- ¾Lkes íku÷Lkwt yMk{kLk rðíkhý íku÷ ykÞkíkfíkko Ëuþku{kt Vwøkkðku ðÄkhu Au. WËk.
íkhefu, íku÷Lke ®f{ík{kt MktMÚkkøkík ðÄkhku ¼khík suðk Ëuþ{kt {kU½ðkhe ðÄkhu Au íkÚkk
Ãku{uLx Mktíkw÷Lk yLku VkuhuõMk rhÍðoLku Ãký rðÃkrhík heíku «¼krðík fhu Au.
- yk s heíku rLkfkMkfíkko Ëuþku rLkfkMkLkk fkhýu hk»xÙeÞ ykðf{kt ðÄkhku ÚkkÞ. yk
Ëuþku{kt Lkkufhe {kxu yLÞ ËuþkuÚke «ðkMkLk ðÄu.
- íku÷Lkwt yMk{kLk rðíkhý ðirïf Míkh Ãkh yMk{kLk ð]rØ íkÚkk rðfkMkLku «kuíMkknLk ykÃku
Au. ykÞkríkík ðMíkwyku Ãkh ¾[o fhðkLke MkhfkhLke fÕÞkýfkhe WÆu~Þku Ãkh ¾[o
fhðkLke ûk{íkk yðhkuÄkÞ Au.

¼q-hksLkeríkf «¼kð :
- ¾Lkes íku÷ ¼tzkhðk¤k {kuxk¼køkLkk Ëuþku{kt hksLkeríkf yMÚkkrÞíð òuðk {¤u Au.
su{ fu, ðuLkuÍwyu÷k{kt øk]n ÞwØ, ykr£fe Ëuþku{kt MkiLÞ íkgkÃk÷x ðøkuhu ½xLkkyku
yíÞkrÄf rhÍðo nkuðk Aíkkt WíÃkkËLkLke heíkku Ãkh «ríkfq¤ yMkh Ãkkzu Au.
- ¾rLksíku÷ rhÍðoðk¤k {kuxk¼køkLkk Ëuþku{kt yrÄLkkÞfðkËe Mk¥kk fu hksíktºk òuðk
{¤u Au. suÚke yk Ëuþku{kt {kLkðÃkqtSLkku rðfkMk Ãkh ðÄkhu ¼kh ykÃkðk{kt ykÔÞku
LkÚke.
- ¾Lkes íku÷ ¼tzkhLke «f]rík s hýLkeríkf Au. íkuLkwt yMk{kLk rðíkhý rhÍðo Ãkh
rLkÞtºký {kxu ûkuºkeÞ Mkt½»ko ðÄkhu Au. WËknhý íkhefu Ãkrù{ yurþÞk{kt ûkuºkeÞ
Mkt½»ko.
- ¾Lkes íku÷ yuf yríkykðX~Þf ykŠÚkf f{kurzxe Au. íkuLkwt ykÞkík-rLkfkMk
«kuíMkkrník fhðk {kxu yktíkhhk»xÙeÞ MktçktÄku íkÚkk rðËuþLkeríkLkku Mknkhku Ãký ÷uðk{kt
ykðu Au.
Qòo Mkwhûkk «¼kð :
- ¾Lkes íku÷Lke ®f{íkku{kt yríkþÞ ð]rØ MkwrLkrùík fhðk {kxu OPEC suðk Mk{qnku
íkÚkk yLÞ «{w¾ íku÷ WíÃkkËf Ëuþ íku÷ WíÃkkËLkLku rLkÞtrºkík fhðk íku÷ MktfxLke
ÂMÚkrík WíÃkÒk fhe Ëu Au. suÚke ykÞkíkfíkko Ëuþku{kt ykŠÚkf yLku hksLkeríkf
yÂMÚkhíkk ðÄu Au yLku íku{Lke MðkÞ¥kíkk «¼krðík ÚkkÞ Au.
- ¾Lkes íku÷Lkk yMk{kLk rðíkhý íkÚkk Mker{ík WÃk÷çÄíkkLkk fkhýu íku÷ ykÞkíkfíkko
ËuþkuLke Qòo rLk¼ohíkk «[wh íku÷ MktþkÄLk Ähkðíkk Ëuþku Ãkh ykr©ík ÚkE òÞ Au.

Efku÷kuSf÷ «¼kð :
- íku÷ «[wh Ëuþku{kt íku÷kuLkk rLk»f»koý MktçktrÄík «r¢Þk{kt s¤«Ëq»ký, ðkÞw «Ëq»ký
ÚkkÞ Au íkÚkk yk ûkuºkLke s{eLk çkøkzu Au.
- íku÷Lkk rLk»f»koýÚke yk ûkuºkLke sið rðrðÄíkk {kxu yíÞtík ½kíkf Mkkrçkík ÚkkÞ Au.

WÃkÞwoõík «¼kðkuLkk ykÄkhu fne MkfkÞ fu ¾Lkesíku÷Lkwt yMk{kLk rðíkhý yuf

çkksw Wòo MkwhûkkLku «¼krðík fhu Au. íkku çkeswt çkÄwt yk s Qòo †kuíkLku WÃkÞkuøk
ø÷kuçk÷ ðku‹{øk íkÚkk s¤ðkÞw ÃkrhðíkoLkLku ðÄkhu Au. nðu MktÃkqýo rðïyu yk fkçkorLkf
¾LkeòuLke søÞkyu LkðeLkefhýeÞ Qòo †kuík íkhV MÚkkLkktíkrhík ÚkE hÌkwt Au. suÚke
¼khík Ãký ÃkkuíkkLke Qòo ykð~ÞfíkkykuLkwt ðirðæÞfhý fhe hÌkwt Au.
02 ¼khŒeÞ ‚{ks «khtr¼f ‚k{krsf {qÕÞku{kt r™htŒhŒk fE heŒu ò¤ðe hk¾u OBTAINED
Au.Œu{kt Úk™kh …rhðŒo™™wt rððhý yk…ku. MARKS

- ¼khŒeÞ ‚{ks yuf ƒnw÷ðkËe ‚{ks Au.su rðrðÄŒk{kt yufŒk™k rð[kh …h

ƒ™u÷ Au. fux÷kf ‚k{krsf {qÕÞku - su{ fu ‚rn»ýwŒk,yæÞkí{fðkË, y®n‚k ð„uhu TOTAL
«k[e™ fk¤Úke yk…ýe …kht…rhf {qÕÞ «ýk÷e™ku ¼k„ hÌkk.¼khŒeÞ ‚{ks yu MARKS
10
…kuŒk™k yk …kht…rhf {qÕÞku{kt r™htŒhŒk ƒ™kðe hk¾e.
…kht…rhf ‚k{krsf {qÕÞku{kt r™htŒhŒk
- ÷ø™ ‚tMÚkk …kuŒk™k …kht…rhf MðY…{kt òuðk {¤u Au ŒÚkk yksu …ý {kuxk¼k„™k
÷ø™ ‚òŒeÞ Au.
- ¼khŒ{kt ƒòh yksu …ý …kht…rhŒ Œnuðkhku rËðk¤e, ðiþk¾e ŒÚkk ËþuhkÚke
òuzkÞu÷ Au.
- ¼khŒ{kt ÄkŠ{f heŒu rhðks …kuŒk™k …ht…hk„Œ MðY…{kt Au ŒÚkk Œu™k{kt fkuE
rðþu»k VuhVkh ÚkÞku ™Úke.
- …kht…rhf ‚k{krsf {qÕÞku™e r™htŒhŒk{kt ‚nkÞf Œíð
- ðiÂïf MŒhu ¼khŒ{kt …rhðkh™e ‚tMÚkk ‚kiÚke {sƒqŒ Au ŒÚkk ‚k{krsf nhý™k
{kæÞ{Úke …kht…rhf {qÕÞku yuf …uZeÚke ƒeS …uZe{kt nMŒktŒrhŒ ÚkŒk hnu Au.
- ¼khŒeÞ ‚tMf]rŒ{kt ÷[e÷k…ýwt ŒÚkk …kuŒk™k …ht…hk„Œ {qÕÞku{kt yLÞ {qÕÞku …ý
‚{kðuþ fhe ÷u Au.su{ fu RM÷k{ ‚kÚku Mk{LðÞ.
- ¼khŒ{kt ‚k{krsf ‚{qnku yu r™htŒh «rŒ„k{e «Úkkyku Akuze™u «„rŒþe÷
Œíðku™ku Mðefkh fÞkuo. su{ fu - ‚Œe «Úkk™e ‚{kÂó.
- ¼khŒ{kt ƒwØ,{nkðeh, þtfhk[kÞo, hk{k™ws, ðÕ÷¼k[kÞo, „wÁ ™k™f suðk
‚tŒkuyu ¼kirŒfðkË …h ykæÞkÂí{fŒk, yk¢{f «¼wíð …h þktrŒ…qýo ‚n
yÂMŒíð™ku W…Ëuþ ykÃÞku.
- MðŒtºkŒk, ‚{k™Œk, ƒtÄwíð y™u Ä{or™h…uûkŒk suðk {qÕÞku™wt yk…ýk ƒtÄkhý îkhk
‚thûký.
- òufu r™B™ ÷ur¾Œ fkhýkuÚke …ht…hk„Œ ‚k{krsf {qÕÞku{kt …rhðŒo™ ÚkE hÌkwt Au.
- ‚kurþÞ÷ {erzÞk …h ™fkhkí{f y™u ‚kt«ËkrÞf ‚k{„úe™ku «‚kh suÚke ‚rn»ýwŒk
™ku nÙkMk.
- ‚{ks{kt ÔÞÂõŒðkË y™u ¼kirŒfðkË™ku WËÞÚke ‚k{qrnfŒk y™u …rhðkh™k
{qÕÞku{kt ½xkzku.
- ‚tÞwõŒ …rhðkh™e søÞkyu yuf÷ …rhðkh y™u yrððkrnf hnuðk™wt ðÄŒwt «[÷™.
- ykÄwr™f rþûký y™u «„rŒþe÷ W…kÞ ÔÞðMÚkkyu ÷Ir„f ‚{k™Œk™u «kuí‚kn™
ykÃÞwt. su{ fu - ‚{÷Ir„fŒk™e fkÞËkfeÞ Mðef]rŒ.
- ƒnw hküÙeÞ ft…™eyku y™u ™„hefhýÚke òrŒ™k ykÄkh …h ¼u˼kð y™u òrŒ
«Úkk ™ƒ¤e …ze.
- ykÄwr™fhý y™u ðiÂïfefhýu ¼khŒeÞ …kht…rhf ‚k{krsf {qÕÞku™k ‚tŒw÷™™u
ƒË÷e ËeÄwt. …htŒw ¼khŒeÞ ‚{ks™e „rŒþe÷Œkyu ßÞkt …ht…hk„Œ y™u
ykÄkh¼qŒ {qÕÞku™u ‚thrûkŒ fhe ÷eÄk,Œku ƒeS ƒksw ykÄwr™f, ƒtÄkhýeÞ y™u
÷kufŒktºkf ‚{ks™k {qÕÞkuÚke «rŒfq¤ …ht…hkyku™ku WL{q÷™ fÞwO.
03 fkiþÕÞ rðfk‚Úke ‚nfkhe ‚r{rŒyku ÷kt¼krðŒ Úkþu.yk rðÄk™™wt rð~÷u»ký OBTAINED
fhe Œu™k ‚k{u hnu÷k …zfkhku sýkðku. MARKS

- ‚nfkhe ‚r{rŒyku MðÞ‚nkÞŒk ðk¤k ‚k{wËkrÞf ‚t„X™ nkuÞ Au. su

MðÞt‚nkÞŒk y™u s{e™™e MŒh …h ÷kufku™e ¼k„eËkhe ‚wr™rùŒ fhðk TOTAL
‚k{krsf, ykŠÚkf y™u hks™erŒf ÷ûÞ «kó fhu Au. MARKS
10
- ‚nfkhe ‚r{rŒyku ™kýkt furLÿŒ nkuðk™e søÞkyu ÷kuf furLÿŒ nkuÞ Au.yk {kxu Œu{kt
‚{Þ ‚{Þ …h fkiþ÷ «rþûký y™u ûk{Œk rðfr‚Œ fhðk™e sYrhÞkŒ nkuÞ
Au.suÚke fkhkuƒkhe «ýk÷e{kt ‚k{wËkrÞf ™uŒ]íð, ‚{Þ «ƒtÄ™, h[™kí{f ŒÚkk
™ðk[kh y™u ‚khk {u™us{uLx™u «kuí‚kn™ yk…e þfkÞ.
- Ëuþ{kt fw÷ 8.5 ÷k¾ ‚nfkhe ‚r{rŒyku{ktÚke ykuAk{kt ykuAe 20 xfk ( 1.77 ÷k¾)
‚r{rŒyku Áý yk…ðkðk¤e ‚r{rŒyku Au. ƒkfe 80 xfk Éý ™Úke yk…Œe. yk
‚r{rŒyku {kA÷e …k÷™, f…zk, nMŒf÷k, zuhe, «‚tMfhý, W…¼kuõŒk,
ykiãkur„f, {kfuo®x„, …Þox™,nkuÂM…x÷, hnuXký,¾uŒe, ‚uðk suðk fkÞkuo{kt ‚r¢Þ
Au.
- òu ‚ËMÞŒk™e heŒu ðkŒ fheyu Œku ‚nfkhe ‚r{rŒyku{kt ÷„¼„ 29 fhkuz ¾uzqŒ
™kutÄkÞu÷ Au.
- «kÚkr{f f]r»k Éý ‚ku‚kÞxe(…Uf‚) yuf ‚k{wËkrÞf MŒh …h ykÄkrhŒ ‚nfkhe
‚r{rŒ Au.Œu™ku WÆuþ ¾uzqŒku y™u ‚nwfkhku y™u ð[uŒeÞkÚke {wÂõŒ y…kððk™ku Au.
- yk{ W…hkuõŒ rððhý Ëþkoðu Au fu ‚nfkhe ‚r{rŒyku fux÷k ÔÞk…f MŒhu y‚h
Q¼e fhe þfu Au.yk ‚r{rŒyku{kt fkiþ÷ rðfk‚ ÚkðkÚke Œu™ku ÷k¼ ‚{ks™ku {kuxk
y™u ËuðkËkh {k™ðe™u {¤e þfu Au y™u Œu WÒkŒ ¼khŒ {kxu sYhe Au.
…zfkhku
- þkuÄ y™u rh…kuxoÚke òýðk {¤u Au fu ™erŒ r™Þ{ ™k fkiþÕÞ ‚tƒtrÄŒ fkÞo
«ýk÷eyku™u …ÞkoÞe «kÚkr{fŒk ™Úke yk…Œk.
- ƒnwMŒheÞ yktf÷™ y™u fkiþ÷ «{krýfhý ( ‚ŠxrVfuþ™) «ýk÷e™e yAŒ.
- rðþu»k¿k «rþûkfku™ku y¼kð. Wãku„ s„ŒÚke ‚khk ‚t‚kÄ™ku {u¤ððk{kt
y‚{ÚkoŒk.
- ûkuºk y™u MÚkk™eÞ MŒh {kt„ y™u yk…qŠŒ{kt y‚tŒw÷™.
- fkiþ÷ y™u Wå[ rþûký fkÞo¢{ y™u ÔÞð‚krÞf rþûký ðå[u ‚er{Œ ykËk™
«Ëk™.
- fkiþÕÞ rðfk‚ ‚tƒtÄe …kXTÞ¢{™wt sq™wt y™u ‚er{Œ nkuðwt.
- {rn÷k fkÞo ƒ¤™e ¼k„eËkhe{kt ½xkzku.
- fkiþ÷ rðfk‚™u ðÄkhðk ðk¤e Mxkxoy… ft…™eyku {kxu ™kýkfeÞ ‚nkÞŒk y™u
‚thûký™e yAŒ.
- ¼khu «rŒ M…Äko ðk¤k yk {knku÷{kt ‚nfkhe ‚r{rŒyu …h VheÚke rð[kh fhðk™e
sYrhÞkŒ Au.suÚke Œu{™e ŒkfkŒ, ™ƒ¤kEyku y™u Œu™kÚke òuzkÞu÷ Œfku y™u
…zfkhku …h ™ðe ÿrüÚke rð[kh rð{þo fhe þfkÞ.
04 ƒtÄkhý™e ‚kŒ{e y™w‚qr[ …h …w™rð[koh fhðk™e sYrhÞkŒ …h OBTAINED
‚{k÷ku[™kí{f xeÃ…ýe fhku. MARKS

- ŒksuŒh{kt 15{kt ™kýk…t[™k yæÞûk yu™.fu.®‚nu rV¬e (FICCI) ™e 93{e ‚k{kLÞ

ƒuXf{kt Œu{™k ‚tƒkuÄ™{kt ƒtÄkhý™e ‚kŒ{e y™w‚qr[™u ÷E™u …w™Šð[kh fhðk™e TOTAL
MARKS
10
sYrhÞkŒ …h ¼kh ykÃÞku. ƒtÄkhý™e 12 y™w‚qr[yku{ktÚke 7{e y™w‚qr[ ƒtÄkhý™k
y™wåAuË 246 ytŒ„oŒ, fuLÿ yux÷u fu ‚t½ y™u hkßÞku ðå[u yrÄfkhku, þÂõŒyku y™u
rð»kÞku™wt rð¼ks™ fhu Au.
…ûk{kt Œfo
- ƒtÄkhý{kt ‚t½™u {sƒqŒ fhðk …kA¤™wt {q¤ fkhý ykÍkËe …Ae 526 hsðkzkykuÚke
yufef]Œ Ëuþ™e yufŒk y™u y¾trzŒk ¼t„ ™ ÚkE òÞ.…htŒw, yks™k ‚{Þ …rhÂMÚkrŒ
yuðe ™Úke.yksu hks™erŒf ÂMÚkhŒk, xuf™ku÷kuS y™u hküÙeÞ «kÚkr{fŒkðk¤k W¼hŒk
™ðk …zfkhku™e ƒkƒŒ{kt fux÷kÞ Ëwhku„k{e VuhVkh ÚkÞk Au.‚kÚku hkßÞku …nu÷k™e
ÂMÚkrŒ fhŒkt ðÄw {sƒqŒ ÚkÞk Au. {kxu hkßÞku™u ðÄw sðkƒËkhe yk…ðk™e sYrhÞkŒ
Au.
- yksu ‚kŒ{e y™w‚qr[ su 1950{kt nŒe Œu™k fhŒkt …ý xqtfe ÚkE Au, ßÞkhu ‚t½ ‚qr[
y™u hkßÞ‚qr[™ku rðMŒkh ðæÞku Au.
- fuLÿ hkßÞku ‚tƒtÄ …h LÞkÞ{qŠŒ {Ë™{kun™ …wtAe™e yæÞûkíkkðk¤k ykÞku„u 2010{kt
¼÷k{ý fhe fu ‚{ðŒeo ‚qr[ 52 {kt hnu÷ rð»kÞku …h fkÞËk ƒ™kðŒk …nu÷k yuf
yktŒhksÞeÞ …rh»kË™k {kæÞ{Úke fuLÿ y™u hkßÞku ðå[u rð[khrð{þo™e «r¢Þk nkuðe
òuEyu. …htŒw hks™irŒf EåAk þÂõŒ™e Wý… y™u fuLÿ ŒÚkk hkßÞku™e WËk‚e™Œk™k
fkhýu yk ¼÷k{ý y{÷{kt ™ ykðe.
- fuLÿ™e {™{k™e ðÄe Au.hkßÞku™u ‚kut…kÞu÷ rð»kÞku …h …ý nMŒûku… fhe fkÞËk
ƒ™kÔÞk. WËknhý Œhefu hkus„kh y™u rþûký hkßÞ ÞkËe™k rð»kÞku nkuðk AŒkt Œu™k
…h fuLÿ îkhk fkÞËk ƒ™kððk{kt ykÔÞk. {™hu„k y™u RTE.Œu r‚ðkÞ fuLÿ «kÞkursŒ
Þkus™kyku™k yk„{™Úke ¾uŒe suðk hkßÞ ‚q[e™k rð»kÞ{kt …ý fuLÿ ŒkfkŒðkh ƒLÞwt
Au.
- yuf yLÞ fkhý hksfku»keÞ …ý Au. ƒË÷kŒe hksfku»keÞ sYrhÞkŒ ‚kÚku Œk÷{u÷
ƒu‚kzðk ‚kŒ{e y™w‚qr[ …h …qhe heŒu ÄkhkfeÞ ÿrüyu …w™:rð[kh fhðk™e sYrhÞkŒ
 Au.
- ðŒo{k™{kt fuLÿ «kÞkursŒ Þkus™kyku{kt fuLÿ™e ¼k„eËkhe ðÄkhu nkuÞ Au. {kxu Œu
÷[e÷e ykuAe nkuÞ.{kxu Œu{™u yux÷e ÷[e÷e ƒ™kððe fu hkßÞ ™ VõŒ Œu™u ‚h¤ŒkÚke
Mðefkhe þfu …htŒw sYhe ™ðk[kh …ý fhe þfu.
- Ëuþ™e ûkuºkeÞ, ¼k»kkÞe, òŒeÞ y™u ‚ktMf]rŒf ð„uhu rðrðÄŒk ò¤ðe hk¾ðk ŒÚkk Œu™u
{sƒqŒe yk…ðe ykðk{kt fuLÿefhý™e «ð]r¥k ðÄðkÚke Ëuþ™e yufŒk y™u y¾trzŒŒk™u
™wf‚k™ ÚkE þfu.
- ‚t½eÞŒk™e ¼kð™k ò¤ðe hk¾ðk {kxu …ý fu{fu {sƒqŒ ‚t½™e ÂMÚkrŒÚke Ëuþ{kt
‚tÄeÞ {k¤¾k™ku rð¾uhkE sðk™ku ¼Þ Au.
rð…ûk{kt Œfo
- ûkuºkeÞ hks™erŒf sYrhÞkŒku™k fkhýu hkßÞ ‚hfkh Ëqhku„k{e r™ýoÞku ÷uðkÚke ƒ[u
Au.suÚke hküÙeÞ rðfk‚{kt hkßÞ™wt Þku„Ëk™ ½xu Au y™u ðiÂïfhý™k Þw„{kt Ëuþ ðiÂïf
M…Äko{kt …ý …kA¤ …ze þfu.
- hkßÞ ‚hfkh WËk‚e™ ðŒkoð fhu Au.fux÷kf ‚wÄkhkyku y™u rðfk‚Úke òuzkÞu÷
ƒkƒŒku{kt …ý WËk‚e™ hnu Au. WËknhý Œhefu …ku÷e‚ su ‚t…qýo …ýu hkßÞ‚qr[™ku
rð»kÞ Au Œu{ AŒkt hkßÞ ‚hfkhu 2006{kt «fkþ ®‚n fu‚Úke òuzkÞu÷ ‚w«e{ fkuxo™k
r™ýoÞ™u ÷k„w fhðk{kt Ze÷kE fhe.
- ÷kufÔÞðMÚkk ò¤ðe hk¾ðk {kxu …ý fuLÿ™wt ‚þõŒ nkuðwt sYhe.
- hkßÞ™e ËûkŒk{kt …ý ½xkzku ÚkÞku Au.hkßÞ ‚hfkhku rðfk÷kí{f ™erŒyku y™u
fkÞkuo™e ËûkŒk{kt fux÷ef ƒkƒŒku{kt ‚kÁt «Ëþo™ ™Úke fhŒe. WËknhý Œhefu
hks{k„kuo.
- 1983{kt Mkhfkhe ykÞku„ y™u 2002{kt ƒtÄkhý™k fk{fks™e ‚{eûkk {kxu „rXŒ
hküÙeÞ ykÞku„u …ý yk {wÆk …h rðþu»k ¼kh ™Úke ykÃÞk.
- hks™erŒf ÂMÚkhŒk, xuf™ku÷kuS y™u hküÙeÞ «kÚkr{fðk¤e W¼hŒk ™ðk …zfkhku ðå[u
fux÷kf Ëwhku„k{e VuhVkh ÚkE [qfâk Au. yuðk{kt yu Œ{k{ …rhÂMÚkrŒyku …h …qýo
„t¼ehŒkÚke rð[khðk™e sYrhÞkŒ Au. suÚke yuf ‚khk y™u ‚{kðuþe ¼khŒ™ku ‚tfÕ…
…qhku ÚkE þfu.
05 ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™k {q¤ ƒtÄkhý{kt s r™rnŒ Au y™u Œu™e ŒkÂíðf V÷fku OBTAINED
…h ykÄkrhŒ Au.' ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk’™k r‚ØktŒ™e «k‚tr„f LÞkrÞf MARKS

r™ýoÞku™e ‚nkÞŒkÚke rððu[™k fhku.

- ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™wt yÚko Au 'ƒtÄkhýeÞ ÷kufŒtºk™k {q¤ r‚ØktŒ™wt …k÷™ fhðwt.’ TOTAL
MARKS
¼khŒ{kt yk þçË™wt …nu÷eðkh W…Þku„ zku.ƒe.ykh. yktƒuzfh yu …kuŒk™e ‚t‚ËeÞ 10
[[ko Ëhr{Þk™ fÞkuo.Œu{™k ÿrüfkuýÚke Œu™ku yÚko rðr¼Òk ÷kufku™k …hM…h rðhkuÄe
rnŒku ðå[u yuf «¼kðe ‚{LðÞ y™u …kuŒk™k WÆuþku™e «kÂó {kxu ‚t½»kohŒ rðr¼Òk
‚{qn ðå[u fkuE xfhkð ð„h Œu™ku ‚kinkËoÃkqýo heŒu Wfu÷ðk {kxu «þk‚r™f ‚nÞku„
Au.
- ‚{fk÷e™ ‚t˼o{kt, Œu ƒtÄkhý™k {q¤¼qŒ Œíðku™u ‚tËŠ¼Œ fhu Au.Œu™ku rðMŒkh
VõŒ ƒtÄkhýeÞ r‚ØktŒku™k yûkh‚: …k÷™ ‚wÄe ‚er{Œ ™Úke.…htŒw ƒtÄkhý™k
ytrŒ{ WÆu~Þ™u ‚wr™rùŒ fhðk ‚wÄe rðMŒ]Œ Au. Œu™ku WÆuþ yuf '‚k{krsf LÞkrÞf
…rhÿ~Þ™wt r™{koý’, su «íÞuf ™k„rhf™k …qýo ÔÞÂõŒíð™u rðfr‚Œ ŒÚkk «„x
fhðk™e Œfku «Ëk™ fhu Au. su ƒtÄkhý™wt {q¤ ÷ûÞ Au.
- ‚ðkuoå[ Au LÞkÞk÷Þ îkhk …ý Œu™k rðr¼Òk r™ýoÞku™k ytŒ„oŒ 'ƒtÄkhýeÞ
™irŒfŒk’™e ÔÞkÏÞk ŒÚkk yuf …rh…õð ÷kufŒktºkf ÔÞðMÚkk™k ‚t[k÷™ {kxu
ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™e yr™ðkÞoŒk™u hu¾ktrfŒ fhðk{kt ykðe. 1973{kt fuþðk™tË
¼khŒe {k{÷k{kt r™ýoÞ yk…Œk ‚{Þu ‚ðkuoå[ LÞkÞk÷Þu ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™e
{ÞkoËk™ku Mðefkh fhe™u ƒtÄkhý{kt ‚tþkuÄ™ fhðk™e ‚t‚Ë™e y‚er{Œ þÂõŒ …h
'{q¤¼qŒ {k¤¾wt’ ™k Y…{kt yuf ‚e{k r™ÄkorhŒ fhe. 2017™k VkWzuþ™ ðkË{kt
yk…ðk{kt ykðu÷ r™ýoÞ{kt …ý yk yðÄkhýk™wt {qŒo Y… r™ÞkuSŒ nŒwt, su{kt Œu™ku
W…Þku„ ¼khŒeÞ Ëtz ‚trnŒk™e f÷{ 377™u ™ehMŒ fhðk y™u ‚{÷Ir„fŒk™u
y…hkÄ {wõŒ ònuh fhðk{kt ykðe. ‚ƒhe{k÷k fu‚{kt …ý ‚ðkuoå[ LÞkÞk÷Þu
ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™u ¼khŒeÞ ‚k{krsf ™irŒfŒk W…h «kÚkr{fŒk yk…Œk
{rn÷kyku™k {trËh{kt «ðuþ …h «rŒƒtÄ nxkÔÞku. rËÕne™k W…hkßÞ…k÷ ‚tƒtrÄŒ
rððkË{kt r™ýoÞ yk…Œk ‚w«e{ fkuxuo ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™e ÔÞkÏÞk fhŒk Œu™u
÷kufku™e ÷kufŒtºk{kt rðïk‚™wt …heûký fhðkðk¤e sYrhÞkŒku™u hu¾ktrfŒ fhðkðk¤ku
rð[kh ƒŒkÔÞku.
- ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk yuf sðkƒËkh ™k„rhfŒk {™{kt …uËk Úkðk ðk¤e ¼kð™k Au.
ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™u fkÞ{ hk¾ðk ™ VõŒ LÞkÞ …kr÷fk fu hkßÞku …ý ÔÞÂõŒ™wt …ý
fŒoÔÞ Au.ƒtÄkhý™e «MŒkð™k{kt M…ü Y…Úke yk «fkh™k ‚{ks™ku WÕ÷u¾ Au su™u
yk…ýu MÚkkr…Œ fhðk {kt„Œk nŒk,Œu VõŒ ƒtÄkhýeÞ ™irŒfŒk™k {kæÞ{Úke s
ðkMŒrðfŒk ƒ™e þfu Au.
06 rðrðÄŒk, ‚{Œk y™u ‚{kðurþŒk ‚wr™rùŒ fhðk {kxu Wå[Œh OBTAINED
LÞkÞ…kr÷fk{kt {rn÷kyku™k «rŒr™rÄíð™u ðÄkhðk {kxu™e sYheÞkŒ …h MARKS

[[ko fhku.
- ¼khŒ{kt {wÏÞ LÞkÞkÄeþyu LÞkÞ…kr÷fk{kt {rn÷kyku {kxu 50 xfk «rŒr™rÄíð™wt TOTAL
MARKS
10
yknðk™ fÞwO.WÕ÷u¾™eÞ Au fu fkuE {rn÷k ¼khŒ™e {wÏÞ LÞkÞkÄeþ fâkhuÞ ƒ™e
™Úke. y™u AuÕ÷k 71 ð»ko{kt r™ÞwõŒ ‚w«e{ fkuxo™k 256 LÞkÞkÄeþku{kt VõŒ 11 (4.2%)
{rn÷kyku Au. (yku„Mx 2012 ™e ÂMÚkrŒ y™w‚kh.)
Wå[Œh LÞkÞ…kr÷fk{kt {rn÷kyku™k ðÄw «rŒr™rÄíð™e sYrhÞkŒ
- {rn÷k LÞkÞÄeþku™e W…ÂMÚkrŒ LÞkÞ…kr÷fk™e ðiÄŒk{kt ðÄkhku fhu Au y™u yu ðkŒ™ku
‚tËuþ yk…u Au fu LÞkÞ Ëhuf {kxu ‚w÷¼ nkuÞ Au.
Œu™kÚke ÿrü fkuý {kt rðrðÄŒk W…÷çÄ ÚkkÞ Au. Œu™kÚke Þki™ ®n‚kÚke òuzkÞu÷ ƒkƒŒ{kt
ðÄw ‚tŒwr÷Œ y™u ‚nk™w¼qrŒ…qýo árü fkuý {¤þu.
- LÞkÞ…kr÷fk{kt {rn÷kyku™k «rŒr™rÄíð{kt ‚wÄkhku ÷Ir„f ‚{k™Œk y™u ‚k{krsf
LÞkÞ™k ƒtÄkhýeÞ ykËþkuo{kt ytŒhr™ŠnŒ Au.
- {rn÷kyku™e ðÄw ¼k„eËkhe ÷Ir„f ÿrüðkrËŒkÚke ÷zðk {kxu «kuí‚kn™ «Ëk™ fhu Au.
- ðu Vkuhðzo ( ÷uðk suðk …„÷ktyku)
- yËk÷Œku{kt {q¤¼qŒ {k¤¾k™e yAŒ, ÷Ir„f YrfðkËeŒk y™u ‚k{krsf ÿrüfkuýyu
{rn÷kyku™u fkÞËk™k ÔÞð‚kÞ{kt «ðuþ fhðk ƒkrÄŒ fhu Au.‚k{krsf ò„]ŒŒk™k
{kæÞ{Úke Œu{kt …rhðŒo™ fhðwt òuEyu.
- LÞkrÞf r™ÞwÂõŒ™e «r¢Þk™u ðŒo{k™{kt fku÷uSÞ{ r‚Mx{ «ýk÷e …rhÿ~Þ™e søÞkyu
ðÄw …khËþof y™u ‚{kðuþe ƒ™kððk™e sYrhÞkŒ Au.
- ƒtÄkhýeÞ ykËþkuo y™u ÷Ir„f LÞkÞ™u ‚wr™rùŒ fhðk {kxu LÞkÞ…kr÷fk™k Œ{k{
MÚk¤ku …h {rn÷kyku™wt ‚{qrðŒ «rŒr™rÄíð sYhe Au.
07 íkksuíkh{kt ònuh ÚkÞu÷ ykuõMk£u{Lke rhÃkkuxo ‘RLkRõðkr÷xe rfÕMk’Lkk OBTAINED
Mkt˼o{kt sýkðku fu ¾kLkøkefhý fE heŒu ‚{k™Œk {kxu ½kŒf Au y™u MARKS

y‚{k™Œk Ëqh fhðk™e ¼÷k{ýku sýkðku.

- ŒksuŒh{kt ykuõ‚kuVU{™e 'R™õðkr÷xe rfÕ‚ Ä y™…ihu÷Õz yfþ™ ™ezuz xw fkuBƒux TOTAL
MARKS
y™ «ur‚zuxux R™fðkr÷xe E™ ðuf ykìV Covid-19' ™k þe»kofÚke yuf rh…kuxo ònuh 10

fÞkuo.
- Covid-19 {nk{kheyu Ëwr™Þk¼h{kt ykŠÚkf y‚{Œkyku ðÄkhe ËeÄe Au. {nk{khe
™ VõŒ rðï MŒh …h ÷k¾ku ÷kufku™e {]íÞw™wt fkhý ƒ™e Au.…htŒw Œu{™k ‚kÚku
‚kðosr™f MðkMÚÞ «ýk÷eyku™e ™ƒ¤kE y™u Ëwr™Þk¼h{kt ÷k¾ku ÷kufku {kxu
‚k{krsf y™u ykðf ‚whûkk™u …ý Wò„h fhe Au.
¾k™„efhý ‚{k™Œk {kxu ½kŒf
- ¼khŒ{kt MðkMÚÞ y™u rþûký ‚uðk™wt ¾k™„efhý™e rËþk{kt ™erŒ„Œ òuh
y‚{k™Œk™u ðÄw ðÄkhþu.
- ykuõ‚kuVU{ RÂLzÞk îkhk 2021{kt fhkÞu÷ ‚ðuoûký îkhk yu ðkŒ òýðk {¤e fu 52
xfk {kŒk-r…Œk su …kuŒk™k ƒk¤fku™u ¾k™„e Mfq÷ku{kt {qfu Au, Œu{™k ƒk¤fku™e
Ve‚{kt ð»ko 2021-22 {kt ðÄkhku ÚkÞku.
- 35 xfk ƒk¤fku Ve ™ yk…ðk™u fkhýu rþûkýÚke ðtr[Œ hne „Þk ŒÚkk 38 xfk {kŒk-
r…Œk™u «ðuþ ‚{Þu yðiÄ Y…Úke fu…exuþ™ Ve yk…ðe …ze.
- ‚ðuoûkýÚke yu ðkŒ òýðk {¤e fu {kŒk-r…Œkyu …kuŒk™e ½hu÷w ykðf™ku yuf {kuxku
¼k„ (15% fu ŒuÚke ðÄw ) ¾k™„e Mfq÷™e Ve …h ¾[o fhðku …zâku. Mfq÷ rþûkk™wt
ðÄŒwt ¾k™„efhý Ëuþ™k „heƒ y™u ðtr[Œ ÷kufku™u «¼krðŒ fhu Au.
W…kÞku
- y‚{k™Œk™e ðkMŒrðfŒk Mðefkh fhðe y™u Œu™u {k…ðk {kxu ‚n{Œ Úkðwt.
- ƒnw‚tÏÞfku {kxu ‚t‚kÄ™ ‚ŠsŒ fhðk {kxu Ä™™wt …w™rðŒhý fhðwt.
- ¼rð»Þ™e …uZeyku™k rþûký y™u MðkMÚÞ …h hkufký fhðk {kxu hksMð Wí…Òk
fhðwt.
]- y‚t„rXŒ ûkuºk™k {sqhku {kxu fkÞËkfeÞ ‚k{krsf ‚whûkk™e òu„ðkEyku ÷kððe
y™u y{÷{kt {qfðe.
- yÚko ÔÞðMÚkk y™u ‚{ks™k r™Þ{ku ŒÚkk ‚¥kk{kt VuhVkh.
- yk{, fkuhku™k {nk{kheyu ŒÚÞ MÚkkr…Œ fÞwO fu ÷kufku™wt Sð™ Œu{™e ™kýk y™u
MðkMÚÞ ‚uðk ‚wÄe …nkut[, ‚{ks{kt Œu{™e ÂMÚkrŒ,Œu{™e ™M÷eÞ y™u òrŒ„Œ
yku¤¾ y™u Œu{™e ¼ku„kur÷f ÂMÚkrŒÚke òuzkÞu÷ Au. yk Œ{k{ …rhƒ¤ku™u Wí…Òk
fhe y™u ‚k{kLÞ {ký‚ ‚wÄe Œu™e ‚w÷¼ …nkut[ îkhk y‚{k™Œk™u ½xkze þfkÞ.
08 {uLÞwy÷ Mfiðu®s„ suðe fw«Úkkyku™k fkhýku y™u Œu™u Ëqh fhðk {kxu OBTAINED
‚hfkh îkhk fhðk{kt ykðŒk «Þk‚ku™e [[ko fhku. MARKS

- {uLÞwyÕ‚ Mfiðu®s„ yux÷u ònuh hMŒkyku y™u ‚qfk þki[k÷ÞkuÚke {k™ð{¤™u

TOTAL
MARKS
nxkððk, ‚uÃxef xuLf, „xhku ŒÚkk r‚ðh™e ‚VkE. 10

fkhýku :
hkßÞ ‚hfkhku îkhk WËk‚e™ ðnuðkh
- fux÷kÞ yÇÞk‚ku{kt hkßÞ ‚hfkhku îkhk yk fw«Úkk™u ‚{kó fhðk{kt {¤u÷
y‚V¤Œk™ku Mðefkh ™ fhðku y™u Œu{kt ‚wÄkh fhðk™k «Þk‚ku{kt ½xkzku yuf {kuxe
‚{MÞk Au.
ykWx ‚ku‚o™e ‚{MÞk
- fux÷ef MÚkk™eÞ ‚tMÚkkyku îkhk ‚eðh ‚VkE suðk fkÞkuo {kxu ¾k™„e XufuËkhÚke fkuLxÙkõx
fhðk{kt ykðu Au.…htŒw Œu{ktÚke ½ýk ¾hk 'V÷kE-ƒkÞ-™kEx yku…huxh’(FLY-BY-
Night-Operater) ‚VkE f{o[khe {kxu Wr[Œ rËþk r™Ëuoþ ŒÚkk r™Þ{kð÷e™wt ykÞkus™
™Úke fhŒk.yuðk{kt ‚VkE Ëhr{Þk™ fkuE f{o[khe™e {]íÞw Úkðk …h ft…™eyku y™u
XufuËkhku îkhk {]ŒfÚke fkuE…ý «fkh™ku ‚tƒtÄ nkuðk™ku yMðefkh fhðk{kt ykðu Au.
‚k{krsf {wÆku
- yk «Úkk òŒe,ð„o y™u ykðf™k rð¼ks™Úke «urhŒ Au. {Œ÷ƒ Œu ¼khŒ™e òrŒ
ÔÞðMÚkkÚke òuzkÞu÷ Au. ßÞkt ŒÚkkfrÚkŒ r™B™ òrŒykuÚke yk fk{ fhkððk™e WB{eË
fhðk{kt ykðu Au.
‚hfkh îkhk fhðk{kt ykðu÷ «ÞJku
- {i™wy÷ Mfiðu®s„™k r™Þkus™™ku «rŒ …uËk y™u Œu{™ku …w™ðko‚ yrÄr™Þ{ 2013.
- yk yrÄr™Þ{ ƒÄk s Y…ku{kt nkÚkÚke „tËw W…kzðk™e «r¢Þk™wt r™»kuÄ fhu Au y™u Œu{™wt
…qýoðk‚ ‚wr™rùŒ fhu Au.
yíÞk[kh r™ðkhý yrÄr™Þ{
- Œu y™w‚qr[Œ òrŒ y™u y™w‚qr[Œ s™òrŒyku™k rðÁØ rðrþü „w™kyku™u „uhfk™q™e
ònuh fhu Au.
- {i™wy÷ Mfiðu®s„™k r™Þkus™™ku «rŒ»kuÄ y™u Œu{™ku …wýoðk‚ (‚tþkuÄ™) rƒ÷,
2020.
- Œu{kt ‚eðh™e ‚VkE …qhe heŒu {þe™f]Œ fhðk 'yku™‚kEx’ ‚whûkk™e heŒku ònuh fhðk
y™u ‚eðhÚke Úkðkðk¤k {]íÞw™e ƒkƒŒ{kt {i™wy÷ Mfiðu®s„™u ð¤Œh «Ëk™ fhðwt.
‚VkE r{ºk ‚whûkk …zfkh yr¼Þk™
- ð»ko 2020 {kt rðï þki[k÷Þ rËð‚ (19 ™ðuBƒh)™k yð‚h …h Œu™u ykðk‚ y™u
þnuhe ƒkƒŒku™k {tºkk÷Þ îkhk ÷kuL[ fhðk{kt ykÔÞwt.
- ‚hfkhu Œ{k{ hkßÞkuÚke yur«÷ 2021 ‚wÄe ‚eðh ‚VkE™u {þe™f]Œ fhðk {kxu
'[w™kiŒe’™ku þw¼kht¼ fÞkuo.su™k ytŒ„oŒ fkuE ÔÞÂõŒ y…rhfkÞo yk…Œ ÂMÚkrŒ{kt ‚eðh
÷kE™{kt «ðuþŒk Œu™u Wr[Œ r„Þh y™u ykuÂõ‚s™ xuLf ð„uhu «Ëk™ fhðk.
‚ðkuoå[ LÞkÞk÷Þ™ku r™ýoÞ
- 2014{kt ‚ðkuoå[ LÞkÞk÷Þu yuf ykËuþ{kt 1992Úke ‚eðus{kt fk{ fhðk Ëhr{Þk™ {]íÞw
…k{u÷ ÔÞÂõŒ™k …rhðkh™u 10 ÷k¾ ð¤Œh «Ëk™ fhðk y™u Œu{™e yku¤¾ fhðe
VhrsÞkŒ fhðk{kt ykðe. (‚hfkh îkhk LÞkÞk÷Þ™ku ykËuþ.)
- yk{, '{i™wy÷ Mfiðu®s„’ yuf fw«Úkk Au. ykÄwr™f xuf™ku÷kuS™k W…Þku„Úke Œu™u
rhÃ÷u‚ fhðk™e sYh Au y™u Œu™u Ëqh fhðk ‚{ks, ‚hfkh y™u {i™wy÷ Mfiðu®s„Úke
òuzkÞu÷ ÷kufkuyu ‚r¢Þ Úkðk™e Œífk÷ sYh Au.
09 {kuƒkE÷ fBÃÞwx®h„ rðþu rðMŒ]Œ {krnŒe yk…ku. OBTAINED
MARKS

- {kuƒkE÷ fkuBÃÞwx®h„yu ðkÞh÷u‚ R÷uõxÙkur™õ‚ rzðkR‚ {kxu W…Þku„{kt ykðŒe

yuðk «fkh™e xuf™ku÷kuS Au su™k îkhk fkuE …ý ÞwÍh {kuƒkR÷ Œu{s yLÞ TOTAL
MARKS
fkuE…ý «fkh™e ðkÞh÷u‚ R÷uõxÙkur™õ‚ rzðkR‚ îkhk yLÞ ðkÞh÷u‚ 10

R÷uõxÙkur™õ‚™u zuxk, ðkuR‚ y™u rðzeÞku {kuf÷e þfu Au.

- {kuƒkE÷ fBÃÞwx®h„ {wÏÞ ºký «fkh™k ÏÞk÷ …h ykÄkrhŒ Au.
1) {kuƒkE÷ ‚t[kh
{kuƒkE÷ ‚t[kh yux÷u ðkÞh÷u‚ W…fhýku {kxu ¼hku‚k…kºk y™u ‚þõŒ ‚t[kh
«Ëk™ fhŒwt yuf RL£kMxÙõ[h.Œu{kt ÞkuøÞ ‚t[kh {kxu y™u ðkÞh÷u‚ W…fhýku™u
‚…kuxo fhðk {kxu «kuxkufkuÕ‚, …kuxo÷ y™u ƒuLzrðÚk™ku ‚{kðuþ ÚkkÞ Au.{kuƒkR÷{kt
‚t[kh{kt hurzÞku ðuð EL£kMxÙõ[h™ku W…Þku„ fhðk{kt ykðu Au, su{kt r‚ø™÷
{kuf÷ðk y™u {u¤ððk™wt fk{ nðk îkhk ÚkkÞ Au.
2) {kuƒkE÷ nkzoðuh
{kuƒkE÷ nkzoðuh yux÷u yuðk ðkÞh÷u‚ W…fhýku fu su{™u M…þo fhe þfkÞ y™u
Œu™ku W…Þku„ …ý fhe þfkÞ.Œu{kt ÷u…xku…,M{kxoVku™,xuƒ÷ux,…e‚e, M{kxoðku[ y™u
…‚o™÷ rzrsx÷ ykr‚MxLx yux÷u …ezeyu™ku ‚{kðuþ ÚkkÞ Au.yk Œ{k{ ðkÞh÷u‚
W…fhýku yuf ‚{Þu ðkÞh÷u‚ r‚ø™÷ fu ‚tfuŒ {kuf÷e y™u {u¤ðe …ý þfu Au.
3) {kuƒkE÷ ‚ku^xðuh
yk yuf [ku¬‚ «fkh™k fkÞo™u …kh …kzŒwt «ku„úk{ Au. su {kuƒkE÷ nkzoðuh …h h™
ÚkkÞ Au. Œu™u {kuƒkE÷™e yku…hu®x„ r‚Mx{ Œhefu …ý yku¤¾ðk{kt ykðu Au.‚kÚku
Œu rzðkR‚™e ytËh ÚkŒk fkÞkuo {kxu …ý sðkƒËkh Au.
- Œu™u rzðkR‚™wt yuÂLs™ …ý fnuðk{kt ykðu Au.Œu ÞwÍh™u ‚÷k{Œe fu{uhk,
BÞwrÍf Ã÷uÞh, zuxk f™uÂõxrðxe, ðkRVkR, ç÷wxwÚk, ðkuR‚ hufkuzo‚o, M…e[
hufÂø™þ™ y™u rðrzÞku Ã÷uÞh suðe ‚wrðÄkyku …ý «Ëk™ fhu Au.
'{kuƒkE÷ fkuBÃÞw®x„’ {wÏÞ [kh r‚ØktŒku …h fkÞo fhu Au.
1) …kuxuorƒr÷xe: …kuxuorƒr÷xe yux÷u rzðkR‚™u yuf MÚkk™Úke yLÞ MÚkk™ …h ‚h¤ŒkÚke
÷E sE þfkÞ.
2) f™uÂõxrðxe : f™uÂõxrðxe yux÷u rzðkR‚™u Ëwr™Þk{kt fkuE …ý MÚk¤u ÷E òyku Œu
Œu™k ™uxðfo ‚kÚku ‚ŒŒ òuzkÞu÷ hnu Au.
3) ‚kurþÞ÷ r¢Þk «rŒr¢Þk: ‚kurþÞ÷ r¢Þk «rŒr¢Þk yux÷u yuf rzðkR‚ ƒeS rzðkR‚
‚kÚku ðkŒr[Œ fhðk y™u zuxk xÙkL‚Vh fhðk {kxu ‚ŒŒ òuzkÞu÷e nkuÞ Au.
4) RÂLzrðÍTÞwr÷xe : {kuƒkE÷ W…fhý Œu™k ™uxðfo ‚kÚku òuzkÞu Au íÞkhu Œu™u
EÂLzrðÍTÞw÷ f™uõþ™ fnuðk{kt ykðu Au y™u yk W…fhý Œu™e sYrhÞkŒku fnuðk{kt
ykðu Au. y™u yk W…fhý Œu™e sYrhÞkŒku {wsƒ «kó ÚkÞu÷k ™uxðfo™ku W…Þku„
fhe þfu Au.
{kuƒkE÷ fBÃÞw®x„ ™k VkÞËk
- ÷kufuþ™ Vu÷Âõ‚ƒe÷exe - fkuE…ý søÞkyu …kuŒk™wt fk{ fhe þfu Au.
- ‚{Þ ƒ[kðu Au.
- {™kuhts™.
- rþûký {u¤ððk.
- ‚tþkuÄ™{kt ‚h¤Œk.
- xuf™ku÷kuS™k Þw„{kt ‚t[kh™e Íz…Úke y™u [ku¬‚Œk…qðof …kh …kzðk™ku ÚkkÞ íÞkhu
yíÞkh™k ‚{Þ{kt ‚kiÚke y„íÞ™e ƒkƒŒ '{kuƒkE÷ fBÃÞw®x„' Au.Œu™u ‚whrûkŒ
fhe y™u r™sŒk™k yrÄfkh™k ‚L{k™ ‚kÚku Œu™ku W…Þku„ ‚wr™rùŒ fhðku òuEyu.
10 ¼khŒ™k 14{kt ™kýk …t[™e ¼÷k{ýku hkßÞku™u …kuŒk™e hksfku»keÞ ÂMÚkrŒ OBTAINED
‚wÄkhðk{kt fE heŒu ‚ûk{ fÞkuo. Mk{òðku. MARKS

- ƒtÄkhý™k y™wåAuË 280 ytŒ„oŒ yuðe òu„ðkE fhðk{kt ykðe fu ƒtÄkhý™k

TOTAL
ykht¼Úke ƒu ð»ko™k ytËh fu Œu™k …Ae «íÞuf …kt[ ð»ko™e ‚{kÂó …h fu Œu™k …nu÷k MARKS
10
ßÞkhu hküÙ…rŒ sYhe ‚{s su íÞkhu yuf ™kýk…t[™wt „X™ fhðk{kt ykðþu.rhÍðo
ƒUf™k …qðo „ð™oh ðkÞ.ðe.huœe™e yæÞûkŒk{kt 14{kt ™kýk…t[™wt 1 yur«÷, 2015Úke
þY ÚkŒk …kt[ ð»kkuo™k ‚{Þ„k¤k {kxu 2013{kt „rXŒ fhðk{kt ykÔÞwt. 14{kt
™kýk…t[,2014{kt …kuŒk™e «rŒðuË™ «MŒwŒ fÞwO. 14{kt ™kýk…t[™e ¼÷k{ýku 2019-
20 ‚wÄe {kLÞ nŒe.
- 14{kt ™kýk…t[™e ¼÷k{ýku yu hkßÞ™u …kuŒk™e hksfku»keÞ ÂMÚkrŒ ‚wÄkhðk {kxu ‚ûk{
fhðk{kt ½ýe ‚nkÞŒk fhe. yk ‚t˼uo 14{kt ™kýk…t[™k Þku„Ëk™™e r™B™r÷r¾Œ
®ƒËwyku™k {kæÞ{Úke ‚{S þfkÞ Au.
- 14{kt ™kýk…t[u fuLÿeÞ rð¼ks™ …q÷{kt hkßÞku™ku ¼k„ 13{kt ykÞku„ îkhk «Ëk™
32% Úke ðÄkhe™u 42% fhe ËeÄku.
- 14{kt ™kýk…t[ îkhk hkßÞku™k ¼k„™u hkßÞku ðå[u rð¼kSŒ fhðk {kxu ûkiŒes
‚qºkku™e ¼÷k{ý fhðk{kt ykðe.
- fux÷kÞ yLÞ «fkh™k ytŒhýku™e ¼÷k{ý fhe, su™k ytŒ„oŒ „úk{eý y™u þnuhe
MÚkk™eÞ ‚tMÚkkyku™k y™wËk™, yk…r¥k hknŒ {kxu y™wËk™ku, ‚rnŒ r™»ÞkË™ y™wËk™
y™u hks fku»keÞ ¾kã ‚tr{r÷Œ nŒe. 2015-20 ™k ‚{Þ„k¤k{kt yk ŒVkðŒ fw÷
{¤e™u ÷„¼„ 5.3 ÷k¾ fhkuz nŒku.
- W…hkuõŒ ŒVkðŒÚke ƒÄk hkßÞ ‚{„ú ‚t˼kuoÚke ÷k¼krðŒ ÚkÞk. Œu™k «¼kð MðY…
hkßÞku™e ¾[o ûk{Œk{kt …ý {níð…qýo ð]rØ ÚkE.
- ‚k{kLÞ ©uýe™k ykuAk rðfr‚Œ hkßÞku …h ™kýk…t[™e ¼÷k{ýku™wt y…uûkkf]Œ ‚khku
«¼kð …zâku.su ¼÷k{ýku™e «„rŒþe÷Œk™e ‚krƒŒe Au.
- 14 {e ™kýk…t[™e ¼÷k{ýku r™rùŒ …ýu hkßÞ™e hksfku»keÞ ÂMÚkrŒ{kt ‚fkhkí{f
Y…Úke «¼krðŒ fhu Au.…htŒw yu æÞk™{kt hk¾ðwt yr™ðkÞo Au fu ¼khŒ™e hksfku»keÞ
ÔÞðMÚkk yksu …ý GST™k {kæÞ{Úke ÚkÞu÷ ÔÞðMÚkk …rhðŒo™ ‚kÚku ‚{kÞkursŒ Úkðk™e
«r¢Þk{kt Au. ykðk{kt yk„¤™k ™kýk…t[kuyu ¼khŒ™e hksfku»keÞ ‚t½ðkË™e ¼kð™k
y™wY… ¼÷k{ýku fhðe òuEyu.