Zestaw 1

Nina Kącka nr alb: 458478

Pytanie 1

Na podstawie analizy filmów „Napad na ekspres’’ (1903) w reżyserii Edwina S. Portera oraz
„Błękitnooki Rawden’’ (1910) w reżyserii Williama S. Harta można określić podstawowe cechy
charakterystyczne westernów.

Poza oczywistym pochodzeniem gatunku ze Stanów Zjednoczonych, pierwszą z nich jest prosta
nieskomplikowana fabuła pozwalająca widzom o różnym poziomie wykształcenia i wiedzy filmowej z
łatwością podążać za biegiem wydarzeń w opowiadanej historii. Brak w niej niesamowicie
skomplikowanych i wysublimowanych wątków, dzięki czemu z łatwością angażuje każdego widza. W
„Napadzie na ekspres” polega ona na ataku na pociąg, a raczej na zawiadującego pociągami
pracownika stacji kolejowej, dwóch bandytów próbujących obrabować podróżujących. Natomiast w
„Niebieskookim Rawdenie” obrazuje się w historii zbuja, który wraca na drogę odkupienia.

Druga polega na moralizatorskim charakterze utworów. Przez tą cechę można by niemal porównać
western do powiastki, gdyż tak jak ona pokazuje on wzorzec tego jak dana sytuacja powinna się
rozwiązać, aby jej bohaterowie żyli przysłowiowo „długo i szczęśliwie” albo przynajmniej aby w świcie
przedstawionym zagościła sprawiedliwość. W pierwszym z filmów zostało to przedstawia to
zakończenie się napadu fiaskiem, a w drugim odejście głównego bohatera ze wspólnoty w samotnym
poszukiwaniu odkupienia w zamian za swoje czyny i kłamstwa.

Trzecią wyraźnie zarysowującym się elementem są przerysowane, stereotypowe cechy postaci. W

‘’Napadzie’’ są to kolory przypisane pozytywnym i negatywnym bohaterom. Obrońcy ubrani są na
biało, natomiast złoczyńcy na czarno. Za to w ‘’Niebieskookim’’ postacie przykładne ubrane są
schludnie i elegancko, a te szemrane (np. Ladyfingers) już na pierwszy rzut oka przypominają
najgorszego sortu kanciarzy. Szczególnym przypadkiem takiego przerysowania są antagonizmy
rasowe. W westernach protagonistami mogli być tylko ludzie biali, natomiast Indianom, czarnoskórym
i mulatom w udziale mogło przypaść jedynie odgrywanie czarnego charakteru. Często ich zachowanie
było przedstawiane nie tyle jako nikczemne, ale wręcz nieludzkie. Autorzy chcieli upodobnić ich
bardziej do zwierząt niż do białych ludzi, czego przykładem, odrębnym od powyżej przedstawianych
westernów, jest ukazanie w „Narodzinach narodu” w reż. D. W. Griffitha rebelii czarnoskórych jako
bestialskiej swołoczy dowodzonej przez mulata nie mogącego oprzeć się własnym żądzom cielesnym –
przywłaszczenia sobie córki senatora.

Jako czwartą właściwość można wyróżnić to jak western oddziaływał na publiczność. Dzięki nagłym i
niespodziewanym zwrotom akcji jednocześnie wywoływał te same silne emocje u wszystkich widzów i
na tę krótką chwilę jednoczył ich w odczuwaniu tego samego, bez względu na podziały klasowe. Na
skutek tego tworzył nową wspólną tożsamość narodu amerykańskiego. Dzięki temu Amerykanie mogli
kochać jednych, a nienawidzić drugich, a tym samym wytworzyć poczucie przynależności.

Pytanie 2

Różnice między krótkometrażowymi, a długometrażowymi produkcjami Charliego Chaplina najlepiej

przedstawia nie model przeciwstawiania sobie ich cech, a raczej ewolucji z krótkiego do długiego
formatu.
Chaplin swoją karierę zaczął od form krótkich jeszcze nie jako reżyser, a jedynie aktor. Przykładem jego
wczesnych zmagań przed kamerą może być chociażby kontrakt podpisany z Mackiem Sennethem,
dzięki któremu powstał między innymi film „Aby zarobić na życie”. Umowa ta była o tyle ważna, że
przez styl reżyserki Sennetha (praktyczny brak scenariusza), Chaplin zyskał możliwość do
przedstawienia i doskonalenia swoich umiejętności improwizacyjnych, a przez po zarazem i
twórczych, które pomogły mu rozwinąć jego karierę reżyserską. W tym samym czasie stworzył też
kultową już postać trampa – mężczyzny w meloniku, przyciasnym żakieciku, za dużych spodniach,
gigantycznych rozpadających się butach i klasycznym prostym wąskim wąsie. Kreacja bohatera, która
w zamierzeniu miała przetrwać nie dłużej niż jeden film obrodziła w serię krótkometrażowych filmów
„Charlie kierownikiem działu”, „Charlie strażakiem”, „Charlie włóczęga”, „Późny powrót Charliego”,
„Charlie i hrabia”, „Charlie gra w filmie”, „Lichwiarz”, „Charlie na ślizgawce”, „Charlie na kuracji”,
„Spokojna ulica”, „Imigrant”, „Charlie ucieka”. Z każdym kolejnym filmem aktor stawał się coraz
bardziej reżyserem. Z biegiem czasu zaczął też tworzyć własną muzykę do swoich dzieł.

Także razem z rozwojem długości metrażu rozwijała się nie tylko postać Charliego, ale i tematyka prac.
Przykładowo można stwierdzić, że tematyka „Imigranta” ma w sobie o wiele więcej goryczy (wciąż
pozostając komedią), niż „Charlie kierownikiem działu”. Dalej w ramach ewolucji reżyserskiej Chaplina
warto podkreślić różnicę między wcześniejszymi filmami a prawdziwą długometrażową produkcją
twórcy. Na przykładzie „Gorączki złota” wyraźnie rysuje się rozwój poruszanych treści poszerzanie
zakresu gatunkowego. Tak jak wcześniejsze produkcje skupiały się głównie na komediowym
charakterze, to w ‘’Gorączce’’ na równi w pełni rozwinięty jest wątek romantyczny. Ponadto, w
karykaturalnej postaci trampa rozwinięty został egzystencjonalny charakter jego zmagań – zderzenie
delikatnej natury trampa samotnika z brutalnym żywiołem, nie liczącym się z jego miłością do
piękności z baru . Można stwierdzić, że dzięki temu kreacja bohatera przybrała ostateczny, dojrzały
charakter.

Nie można też zapomnieć, że długometrażowe dzieła powstały w późniejszym okresie kariery
Chaplina, gdy mógł on już pozwolić sobie na większe wydatki produkcyjne. Tak więc zestawienie małej
krótkometrażówki nagrywanej w jednym pomieszczeniu studio prezentuje się dość licho w
porównaniu z „Gorączką złota”, do której część zdjęć wykonano w górach Sierra Nevada, a do
nakręcenia jednego ujęcia wspinających się poszukiwaczy zatrudniono 600 statystów.