Sprawdzian Historia

1. Czym był kodeks Justyniania?

Kodeks Justyniana był zbiorem prawa cywilnego, stworzonym przez

cesarza Justyniana Wielkiego w VI wieku w Cesarstwie Bizantyjskim. Jego celem
było uporządkowanie i ujednolicenie prawa rzymskiego. Był to jedno z
najważniejszych dzieł prawnych w historii, mające ogromny wpływ na późniejsze
systemy prawne w Europie i na Bliskim Wschodzie.

2. Ustrój Bizancjum

Bizancjum, znane także jako Cesarstwo Wschodniorzymskie, było

kontynuacją Imperium Rzymskiego po jego podziale w IV wieku. Powstało w
Konstantynopolu, stolicy założonej przez cesarza Konstantyna Wielkiego.
Bizancjum rozwijało się pod wpływem kultury greckiej i chrześcijaństwa,
zachowując jednocześnie elementy rzymskiego dziedzictwa. Jego władza była
często niestabilna z powodu przewrotów pałacowych i buntów. W systemie
politycznym Bizancjum, znany jako cezaropapizm, cesarz sprawował nie tylko
władzę świecką, ale także religijną, co sprawiało, że był uważany za
pełnomocnika Boga na ziemi. To sprawiało, że otaczano go wielkim przepychem, a
ceremonie cesarskie były rozbudowane i pełne przepychu.

3. Upadek Bizancjum

Upadek Bizancjum miał miejsce w 1453 roku, gdy Konstantynopol

został zdobyty przez wojska tureckie pod wodzą sułtana Mehmeda II. Było to
wynikiem długotrwałego osłabienia Bizancjum oraz wykorzystania nowoczesnych
technologii oblężniczych przez Turków, w tym potężnych dział oblężniczych.
Upadek Konstantynopola oznaczał koniec ponad tysiącletniej historii Cesarstwa
Bizantyjskiego i umocnienie pozycji Imperium Osmańskiego.

4. Narodziny islamu

Islam został założony przez Proroka Mahometa w VII wieku na

Półwyspie Arabskim. Mahomet urodził się w Mekce, a jego życie było geście
wpływów religijnych, kulturowych i społecznych ówczesnej Arabii. W 610 roku
Mahomet otrzymał objawienie od archanioła Gabriela, co uważał za boskie
wezwanie do głoszenia nowego przekazu religijnego, który później został spisany
w Księdze Koranu. W 622 roku Mahomet uciekł do Medyny, owa ucieczka jest zwana
mianem Hidżry i została uznana za początek nowej religii. Jego nauki
skoncentrowały się na jedności Boga (Allaha), moralności, sprawiedliwości
społecznej i życiu zgodnym z wolą Boga.

5. Zasady wiary

1. Wyznanie wiary w jednego Boga (Allaha) oraz w

proroka Mahometa.

2. Modlitwę - modlitwy wykonywane pięć razy dziennie w

określonych porach dnia, która składa się ze słów i gestów a przed nią należy się
obmyć (jeśli nie ma się dostępu do wody lub ma się jej mało to wystarczy piaskiem

3. Jałmużnę - obowiązek udzielania jałmużny lub udziału

w działaniach dobroczynnych dla potrzebujących.
 4. Post - zachowywanie postu w miesiącu Ramadan, w
którym wstrzymuje się od jedzenia, picia, palenia papierosów i współżycia
seksualnego od wschodu do zachodu słońca.

5. Pielgrzymkę - obowiązek pielgrzymki do Mekki co

najmniej raz w życiu, dla tych, którzy mają fizyczne i finansowe możliwości.

Oprócz tych filarów, islam promuje także moralność, pokorę,

uczciwość, współczucie, szacunek dla ludzkiego życia i poszanowanie praw
innych. Islam podkreśla także znaczenie modlitwy, czytania Koranu, zgłębiania
nauki i ciągłego dążenia do doskonałości moralnej.

6. Budowa Koranu

Koran składa się z 114 sur (rozdziałów), które zawierają

wersetów zwanych ajatami. Każda sura może zawierać od kilku do kilkudziesięciu
wersetów. Tekst Koranu jest zwykle podzielony na fragmenty nazywane ajatami, co
ułatwia recytację i zapamiętywanie. Suraty są uporządkowane według długości, a
nie tematyki, co odróżnia Koran od tradycyjnych narracji. Każda sura zaczyna
się od krótkiego wstępu, z wyjątkiem dziewięciu, które zaczynają się od formuły
(W imię Boga, Miłosiernego, Litościwego). Cały tekst Koranu jest uważany za
natchniony i święty dla muzułmanów.

7. Budowa Meczetu

Meczet to charakterystyczna budowla architektury islamskiej.

Oprócz modłów oraz słuchania kazań meczety służą jako miejsca różnych zebrań.
Składa
się z :
⁃ Mur otaczający przestrzeń modlitwy dla
wiernych zapewnić miał spokój podczas modłów. Do świątyni prowadzi zazwyczaj
kilka wejść.

⁃ Medresa, czyli szkoła koraniczna, była zlokalizowana

w sąsiedztwie meczetu. Chłopcy uczeni byli w niej czytania oraz religii.

⁃ Mihrab to bogato zdobiona nisza,

wskazująca stronę świata, ku której muzułmanie powinni się zwracać podczas
odprawiania modlitw. Od czasów Mahometa muzułmanie na całym świecie modlą się
zawsze w kierunku świątyni Kaaba w Mekce.

⁃ Sala modłów jest pozbawiona mebli, aby

zapewnić miejsce dla jak największej liczby wiernych. Ze względów religijnych nie
ma w niej także żadnych obrazów

⁃ Minaret to wysoka wieża wzniesiona obok

meczetu. Ni znajduje się balkon, z którego muezin wzywa muzułmanów do modlitwy.

⁃ Studnia, czyli źródło wody z odpowiednio

przygotowanymi miejscami do mycia, musi znajdować się w pobliżu meczetu lub
sali modłów. Do obycia przed rozpoczęciem modlitwy zobowiązany jest każdy
muzułmanin.

⁃ Minaret to wysoka wieża wzniesiona obok

meczetu. Na jej szczycie znajduje się balkon, z którego muezin wzywa muzułmanów

8. Pierwsze państwa na gruzach Impierium Rzymskiego

Germańscy wodzowie po upadku
Imperium Rzymskiego zakładali własne państwa, które często były nietrwałe i
podlegały częstym podziałom lub upadkom. Kilka z tych królestw utrzymało się na
dłużej:

⁃ w północnej Afryce swoje niezależne państwo

utworzyli Wandalowie,

⁃ na Półwyspie Iberyjskim, czyli w dzisiejszej

Hiszpanii, powstało królestwo Wizygotów,

⁃ w Galii osiedlili się Frankowie,

⁃ w Italii powstało królestwo Ostrogotów.

Frankowie jako 1 dynastia budowała Merowingów, Chlodwig-466r chrzest

Majordoma czyli najwyższy urzednik miał władzę większą niż król-Karolingdzy.

Król Młot w 732r- pokonał Arabów.

Pepin Krótki obalił Merowingów i władze przejęli
Karolingowie, a ich państwo to właśnie za ich czasów dokonało największego rozwoju.
9. Rozwój cesarstwa na zachodzie

Karol Wielki doprowadził do odrodzenia Cesarstwa Zachodniorzymskiego poprzez swoje

aspiracje do władzy nad chrześcijańskim Zachodem oraz koronację na cesarza przez
papieża Leona III w 800 roku. Choć plany połączenia cesarstw wschodniego i
zachodniego upadły, Karolowi udało się przywrócić władzę cesarską na zachodzie
Europy, co symbolicznie oznaczało odrodzenie Cesarstwa Zachodniorzymskiego.

10. Organizacja państwa Karola Wielkiego

Państwo Karola Wielkiego było zorganizowane w oparciu o hrabstwa i marchie.

Hrabstwa zarządzane były przez hrabiów, a na terenach przygranicznych tworzono
marchie, którymi zarządzali margrabiowie. Specjalni wysłannicy pańscy zapewniali
kontakt z nimi i kontrolę nad ich działaniami. Duchowni zajmowali wysokie
stanowiska na dworze cesarskim oraz tworzyli administrację na prowincji.

11. System władzy

• monarchia Karola wielkiego była państwem patrymonialnym

• Państwo dzieliło się na jednostki administracyjne

• Na terenach przygranicznych nazywano marchiami ( ich zadaniem była

ochrona granic oraz ekspansja) a wewnątrz hrabstwa

• Urzędnicy nie otrzymywali wynagrodzenia pieniężnego tylko otrzymywali

dożywotni użytkowanie ziemi z dóbr królewskich

• W państwie obowiązywało prawo zwyczajowe uzupełniane przez prawo

stanowione przez władców i ogłaszane w kapitularzach

Karol Wielki stworzyl specjalny urząd inspektorów których zadaniem było wizytowanie
jednostek administracyjnych - Missi
 12. Renesans Karoliński

Renesans karoliński wyrażał się w

rewitalizacji edukacji i kultury. Brak wykształconych urzędników skutkował
koniecznością restrukturyzacji nauczania. Karol Wielki i jego doradcy
zorganizowali nowy system edukacji, opierając się na wiedzy mnichów z Brytanii
i Irlandii. Mianowicie, mnich Alkuin kierujący szkołą pałacową w Akwizgranie
opracował podstawy edukacji, bazując na klasycznej łacinie i koncepcji siedmiu
sztuk wyzwolonych. W tym systemie nauczano m.in. łaciny, matematyki, astronomii
i muzyki.

Reforma szkolnictwa :

• założenie szkoły pałacowej która kształciła młodzież arystokratyczną

oraz tworzenie szkół przyklasztornych

• Wprowadzenie jednolitego programu dla szkół opartego na dwustopniowym

systemie :

⁃ trivium - niższy stopień kształcenie w zakresie

gramatyki, dialektyka i retoryka

⁃ Qvadriwium - wyższy etrap edukacji arytmetyka ,

geometria ( opis ziemi i przyrody ) astronomia , muzyka liturgiczna

13. Daty z czasów Ottonów

814r. umiera Karol Wielki- Ludwik Pobożny

czyli jedyny syn Karola Wielkiego przejmuje władze.

843r. traktat z Verdun podział

miedzy synów Ludwika:

⁃ Lotar — najstarszy z braci — otrzymał władzę

cesarską oraz Italię Burgundię, a ponadto pas ziem na północy sięgający aż do Morza
Północnego z Akwizgranem;

⁃ Karol Łysy miał rządzić obszarami na zachód od

dzielnicy Lotara, a więc głównie Galią (dzisiejszą Francją);

⁃ Ludwik, nazwany później Niemieckim, otrzymał ziemie

wschodnie zamieszkane przez ludność germańską (dzisiejsze Niemcy).