TÜRKİYE’DE GÖRÜLEN KIYI TİPLERİ

Kıyı tiplerinin oluşmasında matematik konum ve göreceli konum (yer şekilleri, iklim, dağların
uzanışı, jeolojik geçmiş vb. ) etkilidir. Buna bağlı olarak Türkiye’de görülen kıyı tiplerinin
başlıcaları boyuna, enine, ria ve dalmaçya tipi kıyılardır.

Enine Kıyı Tipi

Dağların kıyıya dik uzandığı Edremit ile Kuşadası

arası, Enine Kıyı tipinin örneğidir.
Bu kıyılarda;
• Girinti ve çıkıntı fazla olduğundan doğal liman
sayısı fazladır.
• Kıta sahanlığı geniştir.
• İç kesimlere ulaşım kolaydır.
• Limanların hinterlandı (art bölge) geniştir.
• Deniz etkisi iç kesimlere kadar sokulabilir.
Boyuna Kıyı Tipi

Dağların kıyıya paralel uzandığı kıyılarda Boyuna

Kıyı tipi görülür. Türkiye’de Karadeniz, Akdeniz
kıyıları boyuna kıyılara en güzel örnektir.
Bu kıyılarda;
• Girinti-çıkıntı azdır.
• Doğal limanlar azdır ve hinterlantları (art bölge)
dardır.
• İç kesimlere ulaşım zordur.
• Dalga aşındırması ile falez oluşumu fazladır.
• Kıyı ile iç kesim arasında iklim, bitki örtüsü, ekonomik faaliyetlerde farklılık fazladır.

Ria Kıyı Tipi

Eski akarsu vadilerinin deniz suları altında

kalmasıyla oluşan Ria Kıyı tipi, Türkiye’de İstanbul,
Çanakkale Boğazları, Haliç ve Güneybatı Ege
kıyılarında görülür.

Dalmaçya Kıyı tipi

Kıyıya paralel uzanmış dağların çukur kısımlarının deniz

suları altında kalmasıyla oluşan Dalmaçya Kıyı tipi
Türkiye’de Kaş Finike arasında görülür.

NOT: Türkiye kıyılarında gel git genliği çok az olduğu için Haliçli ve Watt kıyı tipi ile Orta Kuşak
ülkesi olduğundan dolayı Fiyort, Skyer ve mercan ada olan Atol kıyı tipleri görülmez.