ALBANSKI JEZIK (08.12.

2023)
1. Unë jam në shtëpi. (në shpi.)

2. Shkoj në punë me një koleg.

3. Unë ha qebapa pa qepë.

4. Unë rrallë shkoj në not.

5. Unë e praktikoj shpesh gjuhën shqipe.

6. Zakonisht pi shumë ujë.

7. Unë asnjëherë nuk pi kafe me sheqer.

8. Pas ligjëratave në fakultet, shpesh me miq pimë kafe.

9. Vëllai im është mësues/arsimtar/ profesor në shkollë në Novi Pazar.

10. Unë pi kafe para drekës.

11. Unë të pres te ura. (te shtëpia/”te shpia”)

12. Pas punës do të shkoj për vizitë te tezja.

13. Sot është një ditë e bukur për të shkuar jashtë/ për të dalë (jashtë) me familjen.

14. Dua të provoj ushqim tradicional në restorantin e ri që është hapur.

֍IMENICE – Određen i neodređen vid imenica

Imenice na albanskom jeziku imaju dva vida: određen i neodređen vid.

Imenice muškog roda u određenom vidu dobijaju nastavke: - i i –u.

Imenice ženskog roda u određenom vidu dobijaju nastavke: –a i –ja.
Imenice muškog i ženskog roda u određenom vidu dobijaju nastavak: -t u mnozini

Jednina Množina
Muški rod
Suglasnici – m,n,b,s,l, t,f, ----- i (muški rod)
Suglasnici - k,g,h)----------------- u (muški rod)
një drejtor – drejtor-i disa drejtorë - drejtorë-t

një sekretar – sekretar-i sekretarë - sekretarë-t

një asistent- asistent-i asistentë - asistentë-t

referent – referent-i referentë - referentë-t

kryetar – kryetar-i kryetarë - kryetarë-t

ujk (vuk) – ujk-u ujq - ujq-it

koleg - koleg-u kolegë - kolegë-t

shok (prijatelj) - shok-u shokë – shokë-t

mik (prijatelj) - mik-u miq – miq-të

mjek (lekar)– mjek-u mjekë – mjekë-t

krah (rame)– krah-u krahë – krahë-t

Jednina Množina
Ženski rod

Samoglasnik ë menja se na -a (ženski rod)

Samoglasnik e menja se na –ja (ženski rod)

nënë (majka) - nën-a nëna – nëna-t

tavolinë (sto) – tavolin-a tavolina – tavolina-t

dorë (ruka) – dor-a duar – duar-t

derë (vrata) – der-a dyer – dyer-t

adresë – adres-a adresa - adresa-t

lule (cvet) - lul-ja lule – lule-t

shoqe (prijateljica) – shoq-ja shoqe – shoqe-t

zyrë (kancelarija) – zyr-a zyra – zyra-t

mjeke – mjek-ja mjeke – mjeke-t

● djalë (dečak) – djali (izuzetak)

● libër (knjiga) – libri (m)

● motër – motra (sestra) (z)

● një baba – babai (otac), një vëlla – vëllai, një xhaxha - xhaxhai
 ● një shtëpi - shtëpia , një xhami – xhamia, Gjermani - Gjermania

Razlika između određenog i neodređenog vida u primerima:

- Unë punoj në një zyrë në Prishtinë. Zyra është në qendër.

- Maria ka një djalë dhe një vajzë. Djali quhet Denis kurse (dok) vajza quhet Ana.
- Ata kanë një shok në Gjermani. Shoku i tyre (njihov) punon në një fabrikë. Fabrika
prodhon veturat e markës BMW.
- Ky është Denis. Denisi punon në komunë.
- Si je Denis? A je mirë Denis?
(direktno adresiranje – neodređen vid – Denis, Amir, Anylë, Norë, Driton....)
(kada pričate o nekoj osobi –III lice- određen vid – Denisi, Amiri. Anyla, Nora,
Dritoni...)
- Unë jetoj në Prishtinë. (në + mesto = neodređen vid) Prishtina është kryeqytet (glavni
grad).
- Unë jam në Prishtinë.
- Unë jam nga Prishtina.
- Ata punojnë në Mitrovicë. Mitrovica është qytet i vogël.
- Banorët e Zlipotokut ...........
- Unë jetoj në Brod.
- Ky është fshati Brod. Brodi është shumë i bukur.

PRISVOJNE ZAMENICE (im, ime, yt, jote, i/e tij, i/e saj, etj.)
1. Kada je imenica koja pokazuje vlasništvo u muškom rodu i u jednini onda prisvojne
zamenice su: im, yt, i tij, i saj
ynë, juaj, i tyre
2. Kada je imenica koja pokazuje vlasništvo u muškom rodu i u množini onda prisvojne
zamenice su: e mi, e tu, e tij, e saj
tanë, tuaj, e tyre

3. Kada je imenica koja pokazuje vlasništvo u ženskom rodu i u jednini onda prisvojne
zamenice su: ime, jote, e tij, e saj
jonë, juaj, e tyre
4. Kada je imenica koja pokazuje vlasništvo u ženskom rodu i u množini onda prisvojne
zamenice su: e mia, e tua, e tij, e saj
tona, tuaja, e tyre

Shoku im-moj, yt-tvoj, i tij-njegov, i saj-njen (jednina muški rod)

(jednina ženski rod) Shoqja ime-moja, jote-tvoja, e tij-njegova, e saj-njena

Shoku ynë-naš, juaj-vaš, i tyre-njihov (jednina muški rod)

(jednina ženski rod) Shoqja jonë-naša, juaj-vaša, e tyre-njihova

Shokët e mi-moji, e tu-tvoji, e tij-njegovi, e saj-njeni (množina muški rod)

(množina ženski rod) Shoqet e mia-moje, e tua-tvoje, e tij-njegove, e saj-njene

Shokët tanë-naši, tuaj-vaši, e tyre-njihovi (množina muški rod)

(množina ženski rod) Shoqet tona-naše, tuaja-vaše, e tyre-njihove

Zyra ime ndodhet (nalaziti se) në katin (sprat) e parë (prvi).

Ky (ovaj, ovo) nuk është lapsi (olovka) im.

A është ky sporteli (šalter) yt?

Kjo është asistentja jote.

Kolegu i tij është i sëmurë (bolestan)/ e sëmurë (bolesna).

Gruaja (supruga, žena) e tij punon në shkollë.

Orari (raspored, radno vreme) i tij i punës është shumë i gjatë (dugačak).

Këshilltari (savetnik) ynë flet serbisht, anglisht dhe shqip.

Asistentja jonë nuk është sot në punë.

Xhamia e tyre është e madhe dhe e bukur.

Qyteti (grad) ynë është i vogël.

Përdorimi i këtyre përemrave nëpër shembuj praktik në dialogje në mes të

pjesëmarrësve (Ku është kafja ime? – Ja, ajo mbi tavolinë është kafja jote.)

Ku është telefoni im? Telefoni yt është mbi tavolinë.

Ku është fletorja (sveska) ime? Fletorja jote është në raft (polica).

Ku janë lapsat (olovke) e mi? Lapsat e tu janë në çantë (torba, tašna).

Ku janë raportet (izveštaji) e mia? Raportet e tua janë në zyrë.

Ku është tavolina e tij? Tavolina e tij është pranë (pored) dritares (prozor).

Ku është çelësi (ključ) i tij? Çelësi i tij është në xhep.

Ku janë shoqet e tij? Shoqet e tij janë në punë.

Ku janë shokët e tij? Shokët e tij janë në punë.

Ku është djali (dečak, sin) i saj? Djali i saj është në shkollë.

Ku është karrigia (stolica) e saj? Karrigia e saj është te (kod) dera.

Ku janë djemtë (dečaci, sinovi) e saj? Djemtë e saj janë në studime.

Ku janë koleget (koleginice) e saj? Koleget e saj janë në zyrë.

PRISVOJNE ZAMENICE - VEŽBA

1. vëllai (brat) im, yt, i tij, i saj

ynë, juaj, i tyre

2. vëllezërit (braća) e mi, e tu, e tij, e saj

tanë, tuaj, e tyre

3. motra (sestra) ime, jote, e tij, e saj

jonë, juaj, e tyre

4. motrat (sestre) e mia, e tua, e tij, e saj

tona, tuaja, e tyre

Unë/shoqe
- Unë kam një shoqe.
- Kjo është shoqja ime.
Ti / shok
- .
Ai/shtëpi
 - .
Ajo/ zyrë
- .
Ato/raport
- .
Ju / takim
- .