You are on page 1of 119

DENİZ TİCARETİ HUKUKU

-I-

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 1 / 119
OLAY - I

İlmî araştırmalara meraklı bir mucit olan Ahmet, kendi imkânlarıyla inşa
ettiği 3 yelkenli bir tekneyi, Van Gölü`nde yük taşımacılığı yapmak isteyen
Ali`ye 75.000 TL karşılığında satmıştır. Ahmet`in teknenin yelkenlerini
kendisinden ödünç aldığını iddia eden Cemal, yelkenler karşıIığında Ali`den
10.000 TL talep etmektedir. Ali, yelkenlerin Cemal`e ait oldugunu bilmediğini
ileri sürerek ödemeye yanaşmamaktadır.

Soru: Cemal`in Ali`ye karşı talebini Deniz Ticareti Hukuku kuralları


açısından değerlendiriniz.

6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNU`NUN DENİZ TİCARETİ


HUKUKUNA AİT HÜKÜMLERİNİN UYGULAMA ALANI VE GEMİ
KAVRAMI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 2 / 119
MADDE 935- (1) Aksini öngören kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla,
bu Kanunun deniz ticaretiyle ilgili hükümleri ticaret gemileri hakkında
uygulanır.
Yükleniyor…
MADDE 931/II - Suda (denizde) ekonomik menfaat sağlama (kazanç elde
etme) amacına tahsis edilen veya fiilen böyle bir amaç için kullanılan her
gemi, kimin tarafından ve kimin adına veya hesabına kullanılırsa kullanılsın
“ticaret gemisi” sayılır.

MADDE 931/I: Tahsis edildiği amaç, suda (denizde) hareket etmesini gerektiren,
yüzme özelliği bulunan ve pek küçük olmayan her araç (tekne), kendiliğinden
hareket etmesi imkânı bulunmasa da, bu Kanun bakımından “gemi” sayılır.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 3 / 119
GEREKÇE – MADDE 931: “Tekne” kavramı,
“araç” kavramı ile ve “kazanç” kavramı ise,
“ekonomik menfaat” kavramı ile değiştirilmiştir.
Teknik ve iktisadî hayattaki gelişmeler göz önünde
bulundurularak, “gemi” kavramının kapsamı mümkün
Yükleniyor…
olduğunca genişletilmeye çalışılmıştır. Yargıtay

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 4 / 119
kararlarında “gemi” kavramının dar yorumlanmasının
sakıncalı sonuçlarını bertaraf etmek için,
kendiliğinden hareket etme kabiliyetini haiz olmasa
dahi, bir aracın gemi olabileceği açıkça belirtilmiştir.
Böylece yüzen havuzlar, mavnalar, şatlar,
hovercraftlar dahi, tahsis gayesi suda hareket etmesini
gerektirmesi şartıyla gemi sayılmıştır. Kazanç

Bütünleyici parça, yerel âdetlere göre asıl şeyin temel unsuru olan ve o şey
yok edilmedikçe, zarara uğratılmadıkça veya yapısı değiştirilmedikçe
ondan ayrılmasına olanak bulunmayan parçadır.

TMK MADDE 684: Bir şeye malik olan kimse, o şeyin bütünleyici parçalarına da
malik olur.

Eklenti, asıl şey malikinin anlaşılabilen arzusuna veya yerel adetlere göre
işletilmesi, korunması veya yarar sağlanması için asıl şeye sürekli olarak
özgülenen ve kullanılmasında birleştirme, takma veya başka bir biçimde asıl
şeye bağlı kılınan taşınır maldır

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 5 / 119
TMK MADDE 686: Bir şeye ilişkin tasarruflar aksi belirtilmedikçe onun eklentisini
de kapsar

DENİZE – YOLA – YÜKE ELVERİŞLİ GEMİ (MADDE 932)

Denize Elverişli Gemi: Gövde, genel donatım, makine, kazan gibi esas
kısımları bakımından, yolculuğun yapılacağı sudan ileri gelen (tamamıyla
anormal tehlikeler hariç) tehlikelere karşı koyabilecek bir gemi “denize
elverişli” sayılır.

Yola Elverişli Gemi: Denize elverişli olan gemi, teşkilatı, yükleme durumu,
yakıtı, kumanyası, gemi adamlarının yeterliği ve sayısı bakımından,
(tamamıyla anormal tehlikeler hariç) yapacağı yolculuğun tehlikelerine karşı
koyabilmek için gerekli niteliklere sahip bulunduğu takdirde “yola elverişli”
sayılır.

Yüke Elverişli Gemi: Soğutma tesisatı da dâhil olmak üzere, eşya taşımada
kullanılan kısımları eşyanın kabulüne, taşınmasına ve muhafazasına elverişli
olan bir gemi “yüke elverişli” sayılır.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 6 / 119
TAMİR KABUL ETMEZ GEMİ – TAMİRE DEĞMEZ GEMİ (MADDE
933)

Tamir Kabul Etmez Gemi: Denize elverişsiz hâle gelmiş olan bir gemi bu
Kanunun uygulanması bakımından; tamiri hiç veya bulunduğu yerde
mümkün değilse ve tamir edilebileceği bir limana götürülemezse, “tamir
kabul etmez gemi”, sayılır.
Tamire Değmez Gemi: Denize elverişsiz hâle gelmiş olan bir gemi bu
Kanunun uygulanması bakımından; tamir giderleri geminin, eski ve yeni farkı
gözetilmeksizin, önceki değerinin dörtte üçünü aşacaksa, “tamire değmez
gemi”, sayılır.

Önceki değer, denize elverişsizlik bir yolculuk sırasında meydana gelmişse,


geminin yolculuğa çıkarken sahip olduğu değerden; diğer hâllerde ise, gemi
denize elverişsiz hâle gelmeden önce sahip olduğu veya gereği gibi donatılmış
olması hâlinde sahip olacağı değerden ibarettir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 7 / 119
OLAY - II
Merkezi Mersin`de bulunan «Atlantis Denizcilik A.Ş.» Antalya`da
yerleşik bir Alman vatandaşı olan Mirko Ottendorf`a ait Almanya`da inşa
edilmiş 6000 gros tonilatoluk, (+100A) sınıfına dahil „Heimat“ isimli alman
gemi siciline kayıtlı gemiyi 13 ay işletilmek üzere kiralıyor. «Atlantis
Denizcilik A.Ş.», geminin adını „Boğaziçi“ olarak değiştirip Mersin –
İstanbul arasında yolcu ve yük taşımacılığı yapmak istemektedir.

Soru I: Geminin Türk gemi siciline tescil edilmesi mümkün müdür?


Soru II: Geminin adının değiştirilmesi mümkün müdür?
Soru III: Geminin Türk sahillerinde yolcu ve yük taşımak üzere
kullanılması mümkün müdür?
Soru IV: Olaydaki geminin hüviyetini tayin eden unsurları yazınız?

GEMİ SİCİLİNE TESCİL EDİLEBİLECEK GEMİLER

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 8 / 119
MADDE 956- (1) Gemi siciline, 940 ıncı madde gereğince Türk Bayrağını
çekme hakkına sahip ticaret gemileri ile 935 inci maddenin ikinci fıkrasının (a)
ve (c) bentlerinde yazılı gemiler kaydolunur.

TÜRK BAYRAĞI ÇEKEBİLECEK GEMİLER


MADDE 940- (1) Her Türk gemisi Türk Bayrağı çeker.
(2) Yalnız Türk vatandaşının malik olduğu gemi, Türk gemisidir.
(3) Birden fazla kişiye ait olan gemiler;
a) Paylı mülkiyet hâlinde, payların çoğunluğunun,

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 9 / 119
b) Elbirliğiyle mülkiyet hâlinde, maliklerinin çoğunluğunun, türk vatandaşı olması
şartıyla Türk gemisi sayılırlar.

Yükleniyor…
(4) Türk kanunları uyarınca kurulup da;
a) Tüzel kişiliğe sahip olan kuruluş, kurum, dernek ve vakıflara ait olan gemiler,
yönetim organını oluşturan kişilerin çoğunluğunun Türk vatandaşı olması,
b) Türk ticaret şirketlerine ait olan gemiler, şirketi yönetmeye yetkili olanların
çoğunluğunun Türk vatandaşı olmaları ve şirket sözleşmesine göre oy çoğunluğunun Türk
ortaklarda bulunması, anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde ayrıca
payların çoğunluğunun nama yazılı ve bir yabancıya devrinin şirket yönetim kurulunun
iznine bağlı bulunması, şartıyla Türk gemisi sayılırlar.
(5) Türk ticaret siciline tescil edilen donatma iştiraklerinin mülkiyetindeki gemiler,
paylarının yarısından fazlası Türk vatandaşlarına ait ve iştiraki yönetmeye yetkili paydaş
donatanların çoğunluğunun Türk vatandaşı olması şartıyla Türk gemisi sayılırlar.

TÜRK BAYRAĞI ÇEKME HAKKININ KAZANILMASI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 10 / 119
TÜRK BAYRAĞI ÇEKME HAKKININ KAZANILMASI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 11 / 119
TÜRK BAYRAĞI ÇEKME HAKKININ KAZANILMASI

MADDE 1064- (1) Birden çok kişinin paylı mülkiyet şeklinde malik

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 12 / 119
oldukları bir gemiyi, menfaat sağlamak amacıyla aralarında yapmış
oldukları sözleşme gereğince, hepsi adına ve hesabına suda kullanmaları
hâlinde donatma iştiraki vardır.

BİR TÜRK GEMİSİNİN YABANCI BAYRAK ÇEKEBİLMESİ İÇİN


GEREKLİ ŞARTLAR

MADDE 941/I: Bir Türk gemisi kendilerine ait


olduğu takdirde Türk bayrağı çekme hakkını
kaybedeceği kişilere, en az bir yıl süreyle kendi
adlarına işletilmek üzere bırakılmış olursa, malikin
istemi üzerine, Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme
Bakanlığı, bırakma süresince, o ülke kanunları buna
imkan sağlıyorsa, gemin yabancı bayrak çekmesine
izin verebilir. Bu izin sona ermedikçe veya kanuni
sebeplerle geri alınmadıkça gemi Türk bayrağı
çekemez.
Buna Göre Bir Türk Gemisin Yabancı Bayrak

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 13 / 119
Çekebilmesi İçin:
YABANCI BİR GEMİNİN TÜRK BAYRAĞI ÇEKEBİLMESİ İÇİN
GEREKLİ ŞARTLAR

MADDE 941/II: Türk gemisi


olmayan bir gemi, ona Türk Bayrağı
çekebilecek kişilere en az bir yıl
süreyle kendi adlarına işletilmek üzere
bırakılmışsa, malikin rızası alınmış
olmak, Türk mevzuatının kaptan ve
gemi zabitleri hakkındaki hükümlerine
uyulmak ve yabancı kanunda da bunu
engelleyen bir hüküm bulunmamak

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 14 / 119
BAYRAK ÇEKME HAKKININ KULLANILMASI
MADDE 943- (1) Geminin Türk Bayrağını çekme hakkı, gemi tasdiknamesi ile
ispat olunur.
(2) Gemi tasdiknamesi alınmadıkça, Türk Bayrağını çekme hakkı
kullanılamaz.
(3) Gemi tasdiknamesi veya bunun sicil müdürlüğünce onaylanmış bir özeti
veya bayrak şahadetnamesi yolculuk sırasında devamlı olarak gemide
bulundurulur.
MADDE 968- (1) Sicil müdürlüğü, geminin sicile kaydolunduğuna ilişkin bir gemi
tasdiknamesi düzenler. Tasdiknameye, sicil kayıtları aynen ve tam olarak geçirilir.
(2) Gemi tasdiknamesinde ayrıca geminin tescili için aranan
belgelerin ibraz edildiği ve onun Türk Bayrağını çekme hakkına sahip olduğu da
gösterilir.
(3) Gemi malikine istemi üzerine gemi tasdiknamesinin onaylı bir
özeti verilir.

Gemi Tasdiknamesi: Geminin sicildeki kayıtlara uygun olduğunu ve Türk bayrağı


çekme hakkı bulunduğunu ispat eden ve bu hakkın kullanılmasını sağlayan belgedir.

BAYRAK ÇEKME HAKKININ YİTİRİLMESİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 15 / 119
MADDE 942- (1) 940 ıncı madde ile 941 inci maddenin ikinci fıkrasında
yazılı şartlardan birinin ortadan kalkmasıyla gemi Türk Bayrağı çekme
hakkını kaybeder. Bu durum gecikmeksizin Ulaştırma, Denizcilik ve
Haberleşme Bakanlığına bildirilir. Müsteşarlık en çok altı ay için daha
geminin Türk Bayrağı çekmesine izin verebilir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 16 / 119
GEMİ SİCİLİNE TESCİL

GEMİ SİCİLİNE TESCİL AÇISINDAN GEMİLER

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 17 / 119
MÜSECCEL GEMİLER

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 18 / 119
SİCİLE TESCİL EDİLEBİLECEK GEMİLER
MADDE 956- (1) Gemi siciline, 940 ıncı madde gereğince Türk Bayrağını
çekme hakkına sahip ticaret gemileri ile 935 inci maddenin ikinci
fıkrasının (a) ve (c) bentlerinde yazılı gemiler kaydolunur.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 19 / 119
TÜRK BAYRAĞI ÇEKEBİLECEK GEMİLER
MADDE 940- (1) Her Türk gemisi Türk Bayrağı çeker.
(2) Yalnız Türk vatandaşının malik olduğu gemi, Türk gemisidir.
(3) Birden fazla kişiye ait olan gemiler;
a) Paylı mülkiyet hâlinde, payların çoğunluğunun,
b) Elbirliğiyle mülkiyet hâlinde, maliklerinin çoğunluğunun, Türk vatandaşı olması
şartıyla Türk gemisi sayılırlar.
(4) Türk kanunları uyarınca kurulup da;
a) Tüzel kişiliğe sahip olan kuruluş, kurum, dernek ve vakıflara ait olan gemiler,
yönetim organını oluşturan kişilerin çoğunluğunun Türk vatandaşı olması,
b) Türk ticaret şirketlerine ait olan gemiler, şirketi yönetmeye yetkili olanların
çoğunluğunun Türk vatandaşı olmaları ve şirket sözleşmesine göre oy çoğunluğunun Türk
ortaklarda bulunması, anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde ayrıca
payların çoğunluğunun nama yazılı ve bir yabancıya devrinin şirket yönetim kurulunun
iznine bağlı bulunması, şartıyla Türk gemisi sayılırlar.
(5) Türk ticaret siciline tescil edilen donatma iştiraklerinin mülkiyetindeki gemiler,
paylarının yarısından fazlası Türk vatandaşlarına ait ve iştiraki yönetmeye yetkili paydaş
donatanların çoğunluğunun Türk vatandaşı olması şartıyla Türk gemisi sayılırlar.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 20 / 119
TÜRK BAYRAĞI ÇEKME HAKKINA SAHİP AMA TİCARET GEMİSİ
OLMAYAN DİĞER GEMİLER
MADDE 935- (1) Aksini öngören kanun hükümleri saklı kalmak
kaydıyla, bu Kanunun deniz ticaretiyle ilgili hükümleri ticaret gemileri
hakkında uygulanır.
a) “Gemi”, “Kaptan”, “Gemi Alacakları” ve “Cebrî İcraya İlişkin Özel
Hükümler” başlıklı Kısımları, “Çatma” ve “Kurtarma” başlıklı
Bölümleri, deniz alacaklarına karşı sorumluluğun sınırlanması
hakkındaki hükümleri ile donatanın, gemi adamlarının kusurundan
doğan sorumluluğuna ilişkin 1062 nci maddesi, yatlar, denizci
yetiştirme gemileri gibi sadece gezinti, spor, eğitim, öğretim ve bilim
amaçlarına tahsis edilmiş gemilere,
b) Bayrak şahadetnamesi ile ilgili 944 üncü maddenin ikinci fıkrası ile
945, 947, 948 ve 949 uncu maddeleri, sicille ilgili 955, 956, 973 ve 991
inci maddeleri, kanuni ipotekle ilgili 1013 üncü maddesi ve yapı
hâlinde bulunan gemiler üzerindeki haklarla ilgili 1054 ilâ 1058 inci
maddeleri yabancı bir devlet veya onun vatandaşları adına Türkiye’de
yapılmakta olan gemilere de, nitelikleri ile bağdaştığı ölçüde,
uygulanır.

GEMİ SİCİLİNE TESCİL EDİLEBİLECEK GEMİLERDEN

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 21 / 119
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 22 / 119
MÜSECCEL OLMAYAN GEMİLER

MÜSECCEL OLMAYAN GEMİLER

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 23 / 119
TESCİL USULÜ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 24 / 119
TALEP ÜZERİNE TESCİL

MADDE 959- (1) Gemi, ancak malikin veya maliklerinden birinin istemi üzerine gemi
siciline tescil olunur.
(2) İstem dilekçeyle yapılır.

Yükleniyor…
MADDE 972- (1) Bir hususun gemi siciline kaydını, kaydın değiştirilmesini veya silinmesini
istemekle yahut bu işlemlerin yapılabilmesi için gerekli belgeleri ibraz etmekle yükümlü olan
kişiler, bu işlemleri gerektiren hususları öğrendikten sonra onbeş gün içinde yükümlülüklerini
yerine getirmedikleri takdirde haklarında 33 üncü madde hükmü uygulanır.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 25 / 119
MAHKEME KARARINA İSTİNADEN TESCİL

MADDE 33- (1) Tescili zorunlu olup da kanuni şekilde ve süresi


içinde tescili istenmemiş olan veya 32 nci maddenin üçüncü
fıkrasındaki şartlara uymayan bir hususu haber alan sicil müdürü,
ilgilileri, belirleyeceği uygun bir süre içinde kanuni zorunluluklarını
yerine getirmeye veya o hususun tescilini gerektiren sebeplerin
bulunmadığını ispat etmeye çağırır.
(2) (Değişik: 26/6/2012-6335/4 md.) Sicil müdürünce
verilen süre içinde tescil isteminde bulunmayan ve kaçınma
sebeplerini de bildirmeyen kişi, sicil müdürünün teklifi üzerine
mahallin en büyük mülki amiri tarafından bin Türk Lirası idari para
cezasıyla cezalandırılır.
(3) Süresi içinde kaçınma sebepleri bildirildiği takdirde, sicilin
bulunduğu yerde ticari davalara bakmakla görevli asliye ticaret
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 26 / 119
mahkemesi, dosya üzerinde inceleme yaparak tescili gerekli olan bir
hususun bulunduğu sonucuna varırsa, bunun tescilini sicil müdürüne

YETKİLİ SİCİL DAİRESİ

MADDE 955- (1) Gemi, bağlama limanının tabi olduğu sicil müdürlüğünce
tescil olunur.
(2) Bir geminin seferleri yabancı bir limandan veya bir kara kentinden
yahut bizzat gemiden yönetildiği takdirde, malik, gemisini dilediği yer
siciline tescil ettirebilir.
(3) Malikin, Türkiye’de yerleşim yeri veya ticari işletmesi yoksa, bu
Kanunda yazılı hakları kullanmak ve görevleri yerine getirmek üzere, sicil
müdürlüğüne o bölgede oturan bir temsilci göstermesi gereklidir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 27 / 119
GEMİ KAYDININ SİCİLDEN TERKİNİ

TALEP ÜZERİNE TERKİN

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 28 / 119
MADDE 965- (1) Gemi, kurtarılamayacak şekilde batar veya tamir kabul
etmez hâle gelir yahut her ne suretle olursa olsun Türk Bayrağını çekme
hakkını kaybederse, istem üzerine sicilden kaydı silinir. Tescili isteğe bağlı
olan gemilerin kaydı malik veya maliklerinin istemi üzerine sicilden silinir.

GEMİ KAYDININ RE’SEN TERKİNİ


MADDE 966- (1) Esaslı şartlarından birinin var olmaması sebebiyle tescili
caiz olmayan bir gemi tescil edilmiş olur veya 964 üncü maddenin üçüncü
fıkrasında yazılı hâllerden birinin ortaya çıktığı sicil müdürlüğüne
bildirilmezse, 33 üncü madde hükmü uygulanır. Şu kadar ki, durumun sicile
kayıtlı diğer hak sahiplerine de bildirilmesi gereklidir. Malik ve diğer hak

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 29 / 119
sahiplerinin kimler olduğu veya yerleşim yerleri belli değilse, silinmeye çağrı
ve belirlenen süre, Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi ile uygun görülen diğer bir
gazetede ve varsa şirketin internet sitesinde ilan edilir ve ilan belgesi sicil
müdürlüğü ve mahkeme divanhanesine asılır.
(2) Geminin kaydı ancak kaçınma ve itiraz sebeplerinin süresi
içinde bildirilmemesi veya bunların mahkemece yerinde görülmediğine dair
verilen kararın kesinleşmesi hâlinde sicilden silinebilir.
MADDE 967- (1) Tescil edilmiş bir gemi hakkında yirmi yıldan beri hiçbir kayıt
işlemi yapılmamış ve Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığından alınan
bilgiye göre de geminin artık var olmadığına veya denizcilikte kullanılamayacak
hâle geldiğine kanaat getirilmiş olursa, gemi üzerinde ipotek veya intifa hakkı tescil
edilmiş bulunmadığı takdirde, sicil memurunun önerisi üzerine mahkeme, 966 ncı
maddede yazılı usule gerek kalmaksızın, gemi kaydının silinmesine karar verir.

GEMİNİN HÜVİYETİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 30 / 119
GEMİNİN ADI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 31 / 119
GEMİNİN ADI

MADDE 938- (1) Geminin ilk Türk maliki, gemiye dilediği adı vermekte
serbesttir. Şu kadar ki, seçilen ad karıştırılmaya yol açmayacak şekilde başka
gemilerin adlarından farklı olmalıdır.
(2) Gemi tasdiknamesi verilmiş olan bir geminin adı Ulaştırma,
Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığının izniyle değiştirilebilir.

MADDE 939- (1) Sicile kayıtlı bir geminin bordasının her iki tarafına adı, kıçına da
adı ile bağlama limanı; silinmez, bozulmaz ve kolayca okunacak harflerle yazılır.

Gemi Sicili Nizamnamesi Madde 98 – Türk Ticaret Kanununun 831. inci


maddesi gereğince geminin bordolarının her iki tarafına adı, kıçına da adı ile
bağlama limanı silinmez, bozulmaz ve çok okunaklı Türk kitap harfleriyle
aşağıdaki şekilde yazılır:
1) En ufak harflerin boyu en az on santimetre,
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 32 / 119
2) Harfleri teşkil eden esas çizgilerin genişliği en az harf boylarının
beşte biri, ebadında olmak lazımdır.

GEMİNİN KLASI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 33 / 119
GEMİNİN KLASI (SINIFLANDIRILMASI)

• Gemilerin sınıflandırılmaları özel şirketler tarafından


yapıIır. En ünlüleri:

1- İngiltere merkezli „Lloyd`s Register“

2- Fransa merkezli „Bureau Veritas“

3- Amerika merkezli „American Bureau of Shipping“

GEMİNİN BAĞLAMA LİMANI


https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 34 / 119
MADDE 946- (1) Bir geminin bağlama limanı o gemiye ait seferlerin
yönetildiği yerdir.
MADDE 955- (1) Gemi, bağlama limanının tabi olduğu sicil müdürlüğünce tescil
olunur.
(2) Bir geminin seferleri yabancı bir limandan veya bir kara kentinden yahut bizzat
gemiden yönetildiği takdirde, malik, gemisini dilediği yer siciline tescil ettirebilir.
MADDE 1103- (1) Gemi henüz bağlama limanında bulunduğu sırada kaptanın
yapmış olduğu hukuki işlemler donatanı bağlamaz; meğerki, kaptan kendisine
ayrıca verilmiş özel bir yetkiye dayanarak hareket etmiş veya borç, diğer bir özel
borçlandırıcı sebepten doğmuş olsun.

MADDE 1104- (1) Gemi bağlama limanı dışında bulunduğu sırada kaptan, bu
sıfatla, geminin donatılmasına, yakıt ve kumanyasına, gemi adamlarına, geminin
denize, yola ve yüke elverişli bir hâlde tutulmasına ve genel olarak yolculuğun
güvenli bir şekilde sürdürülmesine ilişkin her türlü işlem ve tasarrufları üçüncü
kişilerle donatan adına yapmaya yetkilidir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 35 / 119
1 Register Tonilato (RT) = 2.83 m³

GEMİNİN TANINMA İŞARETİ

Tanım: Gemilere telsizle haberleşme kullanılmak üzere verilen işarettir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 36 / 119
Tanınma işaretleri Denizcilik Müsteşarlığınca gemi sicili dairelerine
gönderilir ve sicil memuru bunları tescil sırasına göre gemilere verir.
Tanınma işareti de gemi sicile tescil olunur.

GEMİ ÜZERİNDEKİ AYNİ HAKLAR

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 37 / 119
GEMİ ÜZERİNDEKİ AYNİ HAKLAR

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 38 / 119
OLAY
Denizcilik ile uğraşan Türk vatandaşı Melis Yurttaş, Norveç`te
inşa edilen 30 gros tonilatoluk „Boğaziçi“ adlı gemisini
14.02.2013 tarihinde Türk Milli Gemi Sicili`ne tescil ettirmiştir.
MelisYurttaş gemisiyle yaz aylarında Bodrum – Ҫeşme arasında
turlar düzenlemektedir. Ancak gerek geminin yılık bakım ve
barındırma masrafları, gerekse turist sayısının azlığı nedeniyle
Melis Yurttaş her yıl zarar etmektedir. A`nın 27.07.2013 tarihinde
organize ettiği tura katılan Türk vatandaşı Michael Gemicioğlu
gemiyi beğenir ve Melis Yurttaş ile tur esnasında geminin
mülkiyetinin nakli konusunda sözlü olarak anlaşır ve hemen ertesi
gün satış bedeli olan 1.000.000 Euro`yu Melis Yurttaş`ın banka
hesabına havale eder. Gemi, Ҫeşme limanına demirledikten sonra,

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 39 / 119
Melis Yurttaş, tur operatörü arkadaşı Türk vatandaşı Deniz
Dürüstalıcı ile karşılaşır. Deniz Dürüstalıcı`nın yüksek teklifine
dayanamayan Melis Yurttaş, Deniz Dürüstalıcı ile de gemi

SORULAR

1. Boğaziçi gemeinhin Ticaret gemisi olup olmadığını tartışınız.

2. Melis Yurttaş ile Michael Gemicioğlu arasındaki gemi


mülkiyetinin nakli anlaşmasının yapıldığı andaki geçerliliğini
tartışınız.

3. Melis Yurttaş ile Deniz Dürüstalıcı arasındaki gemi mülkiyetinin


nakli anlaşmasının yapıldığı andaki geçerliligini tartışınız.

4. Michael Gemicioğlu`nun avukatı olsaydınız ne yapardınız?

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 40 / 119
GEMİ MÜLKİYETİNİN İKTİSABI

Özel Hukuk Kurallarına Göre Gemi Kamu Hukuku Kurallarına Göre Gemi
Mülkiyetinin İktisabı Mülkiyetinin İktisabı

1-) Hukuki Muamele Yolu İle 1-) 3894 Sayılı denizde Zapt ve Müsadere
a) Müseccel Gemi Üzerinde Kanunu uyarınca savaş zamanlarında
b) Müseccel Olmayan Gemi Üzerinde kanunda gösterilen gemiler zapt ve
c) Sicile Kayıtlı Gemi Payı Üzerinde müsadere olunur

2-) Kaçakçılığın men ve takibi hakkındaki


5607 Sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanun
2-) Hukuki Muamele Dışında Yollar İle kaçak eşya taşıyan bazı gemileri belirli
a) Kazandırıcı Zamanaşımı Yolu İle şartlarla müsadereye tabi tutmaktadır .
b) İhraz ile
c) İnşa Edilen Gemi Üzerinde 3-) Kabotaj hukukuna göre kabotaj
hakkında istifade maksadıyla muvazaalı
olarak milli bayrak altına girmiş olduğu
bilmuhakeme tahakkuk eden sefain
hükümet tarafından müsadere edilir

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 41 / 119
ÖZEL HUKUK KURALLARINA GÖRE
GEMİ MÜLKİYETİNİN İKTİSABI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 42 / 119
• TTK Madde 868/I: Gemi siciline kayıtlı bulunan bir
geminin temliki için malik ile iktisap edenin,
mülkiyetin iktisap edene intikal edeceğine dair
anlaşmaları lazım ve kafidir.

MÜSECCEL BİR GEMİ ÜZERİNDE GEMİ


MÜLKİYETİNİN İKTİSABI
MADDE 1001- (1) Gemi siciline kayıtlı olan bir geminin devri için, malik ile
iktisap edenin, mülkiyetin iktisap edene devri hususunda anlaşmaları ve
geminin zilyetliğinin geçirilmesi şarttır.
(2) Mülkiyetin devrine ilişkin anlaşmanın yazılı şekilde yapılması ve imzaların
noterce onaylı olması gerekir. Bu anlaşma gemi sicil müdürlüğünde de
yapılabilir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 43 / 119
TTK Madde 868/I: Gemi siciline kayıtlı bulunan bir geminin temliki için malik ile
iktisap edenin, mülkiyetin iktisap edene intikal edeceğine dair anlaşmaları lazım ve
kafidir.
GEREKÇE - Madde 1001 - 6762 sayılı Kanunun 868 inci maddesinin birinci
fıkrasından değiştirilerek alınmıştır. Değişiklik, gemi mülkiyetinin Türk Medenî
Kanununda taşınır mülkiyetinin intikali için öngörülmüş olan usule uygun olarak
anlaşma ve gemi zilyetliğinin nakli suretiyle intikal edeceğini ifade etmek üzere,
maddeye “gemi zilyetliğinin nakli şarttır” ibaresinin eklenmesi suretiyle yapılmıştır.
Mülkiyeti iktisap edilecek olan taşınırın büyük bir ekonomik değer taşıması ve
hukuk emniyeti bakımından mülkiyetin intikaline ilişkin anlaşmanın yazılı şekilde ve
imzaların noterce tasdikli olarak akdedilmesi gerekli görülmüştür.

MÜSECCEL BİR GEMİ ÜZERİNDE GEMİ


MÜLKİYETİNİN İKTİSABI

MADDE 997- (1) Türk Gemi Siciline kayıtlı bulunmayan Türk gemileri
üzerindeki mülkiyet ve sınırlı ayni haklara, Türk Medenî Kanununun
taşınırlara ilişkin hükümleri uygulanır.
MEDENİ KANUN MADDE 763- Taşınır mülkiyetinin nakli için zilyetliğin
devri gerekir. Bir taşınırın zilyetliğini iyi niyetle ve malik olmak üzere
devralan kimse, devredenin mülkiyeti devir yetkisi olmasa bile, zilyetlik
hükümlerine göre kazanmanın korunduğu hâllerde o şeyin maliki olur.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 44 / 119
SİCİLE KAYITLI GEMİ PAYI ÜZERİNDE MÜLKİYET
HAKKININ İKTİSABI

MADDE 1007- (1) Sicile kayıtlı gemi payının mülkiyeti, malik ile iktisap
edenin bu hususta anlaşmaları ile devralana geçer. Anlaşmanın yazılı
şekilde yapılması ve imzaların noterce onaylanması şarttır. Bu anlaşma
gemi sicil müdürlüğünde de yapılabilir.
(2) Donatma iştirakinde paydaş donatanların her biri, iştirak payını
dilediği anda diğer paydaşların onayı olmaksızın tamamen veya kısmen
başkasına devredebilir. Sicile kayıtlı gemi üzerindeki iştirak payının
devri, gemi payının devri ve sicile tescili ile olur.
(3) Gemi payı veya iştirak payının devri sonucunda gemi Türk
Bayrağı çekme hakkını kaybedecekse, devir yalnız bütün paydaşların

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 45 / 119
veya paydaş donatanların onaylarıyla geçerli olur.
(4) Gemi payı, gemi yolculukta bulunduğu sırada devredilirse,
devrin kapsamı 1002 nci maddenin üçüncü fıkrasına göre belirlenir.

KAZANDIRICI ZAMANAŞAMI YOLUYLA GEMİ


MÜLKİYETİNİN İKTİSABI
MADDE 999- (1) Sicile kayıtlı bir geminin maliki olmadığı hâlde, gemi siciline malik olarak
tescil edilmiş bulunan bir kişi, tescilin en az beş yıl sürmesi ve bu süre içinde gemiyi davasız
ve aralıksız bir şekilde asli zilyet sıfatıyla elinde
bulundurması şartıyla, geminin mülkiyetini iktisap eder. Bu süre, malik olmayan kişinin
sicile tescil edildiği tarihten itibaren
işlemeye başlar.
MADDE 1000- (1) Sicile kaydı gerekirken kaydedilmemiş olan bir gemiyi en az on yıl süreyle
davasız ve aralıksız olarak asli zilyet sıfatıyla elinde bulunduran bir kişi, geminin, sicile kendi
malı olarak tescil edilmesini isteyebilir.
(2) En az on yıl önce ölmüş veya gaipliğine karar verilmiş bir kişinin adına kayıtlı bulunan ve
hakkında on yıldan beri malikin onayına tabî bir husus kaydedilmemiş olan bir gemiyi birinci
fıkrada yazılı şartlarla elinde bulunduran kişi de o geminin maliki olarak tescil edilmesini
isteyebilir. Zilyetlik süresinin hesabı, kesilmesi ve durması Türk Borçlar Kanununun alacak
zamanaşımına ilişkin hükümlerine tabidir.
(3) Tescil ancak mahkeme kararıyla olur. Tescil davası, geminin kayıtlı olduğu veya kaydedilmesi
gereken sicil müdürlüğüne karşı açılır. Mahkeme, ilgilileri, en fazla üç aylık bir süre belirleyerek
itirazlarını bildirmeye tirajı ellibinin üstünde olan ve yurt düzeyinde dağıtımı yapılan bir gazetede
yapılacak ilanla çağırır. İtiraz edilmez veya itiraz reddolunursa tescile karar verilir.
(4) Tescile karar verilmeden önce, üçüncü bir kişi malik sıfatıyla tescil edilir veya üçüncü kişinin

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 46 / 119
mülkiyeti dolayısıyla sicile, gemi sicilinin doğru olmadığı yolunda bir itiraz şerhi verilmiş olursa,
tescil kararı üçüncü kişi hakkında hüküm ifade etmez.

İHRAZ İLE GEMİ MÜLKİYETİNİN İKTİSABI

MADDE 998- (1) Sahipsiz bir gemiyi sahiplenme hakkı sadece


Devletindir. Sahipsiz gemi, sicil kayıtlarından malikinin kim olduğu
anlaşılamayan veya usulüne uygun olarak mülkiyeti terk edilmiş olan
gemidir.
(2) Devlet kendisini gemi siciline malik olarak tescil
ettirmek suretiyle gemi üzerindeki mülkiyeti iktisap eder.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 47 / 119
GEMİ İPOTEĞİ

OLAY

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 48 / 119
Halikarnas Denizcilik A.Ş yeni bir kuru yük gemisi almayı planlamaktadır. Buna
istinaden „Denizbank“ ile anlaşarak yüksek tutarda bir kredinin açılması
sağlanacaktır. Ancak Denizbank vereceği kredinin teminatı olarak, Halikarnas
Denizcilik A.Ş`nin maliki olduğu, 2006 yılında kızaktan indirilen „Piri Reis“ adlı
gemi ile halen inşaatı sürmekte olan „Martı“ adlı yapı halindeki gemi üzerinde
rehin tesis edilmesini istemektedir. Bunun üzerine Halikarnas Denizcilik A.Ş
Denizbank lehine her iki gemi üzerinde ipotek tesis etmiştir. „Martı“ adlı yapı
halindeki gemi 2009 yılında tamamlanarak kızaktan indirilmiştir. Denizbank her
iki gemi üzerindeki ipoteği „Karabank“ a devretmek istemektedir.

Soru I: Henüz inşa halindeki „Martı“ gemisi üzerinde ipotek tesisi mümkün
müdür? Neden?

Soru II: Denizbank sahip olduğu ipoteği Karabank`a devredebilir mi?


Devredebiliyorsa nasıl?

MADDE 1014- (1) Bir alacağı teminat altına almak için gemi üzerinde ipotek
kurulabilir. Gemi ipoteği alacaklıya, alacağını, geminin bedelinden alma
yetkisini verir. Sicile kayıtlı gemilerin sözleşmeye dayalı rehni sadece gemi
ipoteği yolu ile sağlanır. İleride doğabilecek veya şarta ya da kıymetli evraka
bağlı bir alacak için de ipotek kurulabilir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 49 / 119
MADDE 1015- (1) Gemi ipoteğinin kurulması için geminin maliki ile alacaklının
gemi üzerinde ipotek kurulması hususunda anlaşmaları ve ipoteğin gemi siciline
tescil edilmesi şarttır.
(2) İpoteğin kurulmasına ilişkin sözleşmelerin yazılı şekilde
yapılması ve imzalarının noterce onaylanması gerekir. Bu anlaşma gemi sicil
müdürlüğünde de yapılabilir. Bu şekillerden birine uygun olarak yapılmadıkça
ipoteğin kurulmasına dair anlaşma geçerli olmaz.
MADDE 1054- (1) Yapı hâlindeki gemiler üzerinde de ipotek kurulabilir.
(2) Omurgasının konulduğu andan kızaktan indirilinceye kadar,
görünebilecek bir yerine ad ve numara konulmak suretiyle yapının açık ve sürekli
bir şekilde ayırt edilmesi gerçekleştirildiği andan itibaren yapı hâlindeki gemi
üzerinde ipotek kurulabilir.
(3) Tamamlandığında onsekiz gros tonilatodan ufak olacak yapılar
üzerinde ipotek kurulamaz.

MADDE 1021- (1) Bir alacak için birden çok gemi veya gemi payı ipotek
edilmişse, bunlardan her biri borcun tamamından sorumludur.
(2) Alacaklı, her gemi veya pay ancak belirli bir kısımdan
sorumlu olmak üzere alacağını gemi veya paylar arasında paylaştırabilir.
Paylaştırma, sicil müdürlüğüne yapılacak beyan ve tescil ile gerçekleşir.
Birlikte ipotek üzerinde hak sahibi kişiler varsa onların da onayı

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 50 / 119
gereklidir.
MADDE 1038- (1) İpotekle teminat altına alınmış olan alacağın devri ile gemi
ipoteği de yeni alacaklıya geçer.
(2) Alacak ipotekten ve ipotek de alacaktan ayrı olarak
devredilemez.
(3) Alacağın devri için eski ve yeni alacaklının bu hususta
yazılı şekilde anlaşmaları ve devrin gemi siciline tescili şarttır.

DENİZ ÖDÜNCÜ
GENEL GEREKÇE NO: 164 6762 sayılı Kanuna 1861 tarihli Alman
Umumi Ticaret Kanunnamesinden alınmış bulunan çok sayıda hüküm,
günümüz deniz ticaretine yabancıdır. Kaptanla kurulan hizmet
sözleşmesi- ne, kaptanla gemide bulunanların ilişkilerine, bunlar arasında
kaptanın disiplin yetkisine, gemi adamlarının bilgi verme ve emirlere
uymalarına, yurt dışında suç işlenmesine ve özellikle deniz ödüncüne ve
1940'ların INCOTERMS kataloğundan alınmış deniz aşırı satışlara ilişkin
hükümler gibi. Bunlar ve işlevini tamamlamış birçok hüküm Tasarıya
alınmamıştır.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 51 / 119
6762 Sayılı TTK Madde 1159: Bu kanunun tatbiki bakımından deniz ödüncü
bir mukaveledir ki, onunla kaptan, bu sıfatla, kanunun kendisine verdiği
salahiyetlere dayanarak bir prim temin ve gemiyi, navlunu ve yükü veya
bunlardan birini yahut birkaçını rehnetmek suretiyle ödünç para alır; ödünç
veren kimse alacağını ancak rehin gösterilen şeyler üzerinden tahsil eder ve
bunu yalnız geminin, ödünç muamelesine sebep olan yolculuğun biteceği yere
ulaşmasından sonra istiyebilir.

İNTİFA HAKKI

MADDE 1059- (1) Sicile kayıtlı gemiler üzerinde intifa hakkı kurulabilir.
(2) İntifa hakkı, aksi kararlaştırılmadıkça, sahibine
üzerinde kurulduğu gemiden tam yararlanma yetkisini sağlar.

MADDE 1060- (1) Sicile kayıtlı gemi üzerindeki intifa hakkı Türk Medenî
Kanununun taşınmazlar üzerindeki intifa hakkı hükümlerine tabidir.

MADDE 795.- İntifa hakkı, taşınırlarda zilyetliğin devri, alacaklarda alacağın


devri, taşınmazlarda tapu kütüğüne tescil ile kurulur.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 52 / 119
DONATAN

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 53 / 119
OLAY
Antalya`da mukim Türk vatandaşı Fırat Armatör`e ait
„İstanbul“ isimli kuru yük gemisi Amerika seferindeyken Güney
Afrika`nın Cape Town limanı açıklarında deniz korsanlarının
saldırısına uğramıştır. Korsanların lideri alıkoyduğu gemide
bulunan Mersin merkezli Derinsu Otomotiv A.Ş.“ ait otomobil
yedek parçalarını yerel muhitten bir tacire satmış, satış bedeli
kendisine ödenmesine karşılık, yükü alıcı tacire teslim etmeden,
Kamerun yönüne doğru yola çıkmıştır. Gemi kaptanı Mehmet
Denizci, gemi hareket halinde iken, gemiyi ve yükü korumak
maksadıyla tehlikeli bir manevraya girişmiş ve gemi bu manevra
neticesinde karaya oturmuştur. Gemi ve yükte hasar meydana
gelmiştir.

Soru I: Donatan kavramını açıklayınız ve olayımızda bahsi

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 54 / 119
KAVRAM

Buna göre bir kimsenin donatan Buna göre bir kimsenin gemi
olarak nitelendirilebilmesi için: işletme müteahhidi olarak

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 55 / 119
1- Bir ticaret gemisi mevcut nitelendirilebilmesi için:
olmalı 1- Başkasına ait bir gemi
2- Kişi ticaret gemisinin sahibi olmalıdır
olmalı 2- Kişi, başkasına ait gemiyi
3- Ticaret gemisinin sahibi kendi adına ve menfaat sağlamak
gemiyi kendi adına ve menfaat amacıyla kullanmalıdır
sağlamak amacıyla işletmelidir. 3- Gemiyi bizzat veya kaptan
marifetiyle idare etmelidir

Not: Gemi işletme müteahhidi maliki bulunmadığı gemiyi haklı bir sebebe
(kira ariyet, intifa hakkı) dayanarak veya haksız olarak (hırsızlık, gasp)
kullanmış olabilir.

DONATANIN SORUMLULUĞU

Donatanın gemi adamlarının Donatanın gemi adamlarının


fiillerinden dolayı üҫüncü şahıslara fiillerinden dolayı yükle ilgili
karşı mesuliyeti: şahıslara karşı mesuliyeti:

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 56 / 119
MADDE 1062- (1) Donatan, gemi MADDE 1062/ 2. Cümle: Donatan,
adamlarının, zorunlu danışman yolculara ve yükle ilgili kişilere karşı,
kılavuzun veya isteğe bağlı kılavuzun taşıyanın gemi adamlarının
görevlerini yerine getirirken kusurundan doğan sorumluluğuna
işledikleri kusur sonucunda üçüncü ilişkin hükümlere göre sorumlu olur.
kişilere verdiği zararlardan
sorumludur.

MADDE 934- (1) “Gemi adamları”; kaptan, gemi zabitleri, tayfalar ve


gemide çalıştırılan diğer kişilerdir.

TAŞIYANIN SORUMLULUĞU
Taşıyanın, geminin denize, yola ve Taşıyanın, eşyanın yükletilmesi, istifi,
yüke elverişsizliğinden doğan elden geçirilmesi, taşınması,
sorumluluğu: korunması, gözetimi ve
MADDE 1141- (2) Taşıyan, yükle ilgili boşaltılmasından doğan sorumluluğu:
olanlara karşı geminin denize, yola veya MADDE 1178- (1) Taşıyan, navlun
yüke elverişli olmamasından doğan sözleşmesinin ifasında, özellikle eşyanın
zararlardan sorumludur; meğerki, yükletilmesi, istifi, elden geçirilmesi,
tedbirli bir taşıyanın harcamakla taşınması, korunması, gözetimi ve
yükümlü olduğu dikkat ve özen boşaltılmasında tedbirli bir taşıyandan

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 57 / 119
gösterilmekle beraber, eksikliği beklenen dikkat ve özeni göstermekle
yolculuğun başlangıcına kadar keşfe yükümlüdür.
imkân bulunmamış olsun. (2) Taşıyan, eşyanın zıyaı veya
hasarından yahut geç tesliminden doğan
zararlardan, zıya, hasar veya teslimde
gecikmenin, eşyanın taşıyanın
hâkimiyetinde bulunduğu sırada
meydana gelmiş olması şartıyla
sorumludur.

TAŞIYANIN KANUNEN SORUMLU OLMADIĞI HALLER


Taşıyana yüklenemeyecek sebep: Teknik kusur ve yangın:

MADDE 1179- (1) Taşıyanın veya MADDE 1180- (1) Zarar, geminin
adamlarının kastından veya ihmalinden sevkine veya başkaca teknik
doğmayan sebeplerden ileri gelen yönetimine ilişkin bir hareketin veya
zarardan taşıyan sorumlu değildir. yangının sonucu olduğu takdirde,
Taşıyanın veya adamlarının kastının taşıyan yalnız kendi kusurundan
veya ihmalinin bu zarara sebebiyet sorumludur. Daha çok yükün
vermediğini ispat yükü, taşıyana aittir. menfaati gereği olarak alınan
önlemler, geminin teknik yönetimine
dâhil sayılmaz.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 58 / 119
Denizde Kurtarma
MADDE 1181- (1) Taşıyan, müşterek avarya hâli hariç, denizde can ve eşya
kurtarmadan veya kurtarma teşebbüsünden ileri gelen zararlardan
sorumlu değildir. Teşebbüs, sadece eşya kurtarmaya yönelikse, aynı
zamanda makul bir hareket tarzı oluşturması gerekir.

TAŞIYANIN MUHTEMEL SORUMSUZLUK HALLERİ

MADDE 1182- (1) Zararın aşağıdaki sebeplerden ileri


gelmesi hâlinde taşıyan ve adamları, kusursuz sayılır:
a) Denizin veya geminin işletilmesine elverişli diğer
suların tehlike ve kazaları.
b) Harp olayları, karışıklık ve ayaklanmalar, kamu
düşmanlarının hareketleri, yetkili makamların emirleri veya
karantina sınırlamaları.
c) Mahkemelerin el koyma kararları.
d) Grev, lokavt veya diğer çalışma engelleri.
e) Yükleten, taşıtan ve eşyanın maliki ile bunların

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 59 / 119
temsilcilerinin ve adamlarının fiil veya ihmalleri.
f) Hacim veya tartı itibarıyla kendiliğinden eksilme veya

DONATMA İŞTİRAKİ

MADDE 1064- (1) Birden çok kişinin paylı mülkiyet şeklinde malik
oldukları bir gemiyi, menfaat sağlamak amacıyla aralarında yapmış
oldukları sözleşme gereğince, hepsi adına ve hesabına suda kullanmaları
hâlinde donatma iştiraki
vardır.
MADDE 1065- (1) Donatma iştirakinin yapılmasını izleyen onbeş gün içinde
iştirak, ticaret ve gemi sicillerine tescil edilir.
MADDE 1067- (1) İştirakin işleri paydaş donatanların oy çoğunluğu ile
verecekleri kararlara göre yürütülür. Her paydaş donatanın sahip olduğu oy
hakkı, onun gemideki payı veya paylarının miktarına göre belirlenir. Kararın
lehinde oy verenlerin, tüm payların yarısından fazlasına sahip olmaları hâlinde
oy çoğunluğu gerçekleşmiş sayılır.
(2) Donatma iştiraki sözleşmesinin değiştirilmesine ilişkin
veya bu sözleşmeye aykırı ya da iştirakin amacına yabancı kararlar oybirliği
ile alınır.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 60 / 119
NAVLUN SÖZLEŞMESİ

OLAY
Konya’da ürettiği ve haziran ayında hasadı yapılacak 100 ton buğdayı deniz yoluyla

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 61 / 119
Hollanda`ya ihraç etmek isteyen Musa Aslan bu taşıma komisyoncusu Mehmet Kaynak’a
başvurur. Bahis konusu yükü, Musa Aslan’a olan bir borcuna mahsuben, taşıma sözü veren
Mehmet Kaynak yaptığı taahhüdü yerine getirmek için Neşe Bulgan’a başvurur. Yük,
sözleşme gereğince İzmir limanına yanaşacak olan Neşe Bulgan’a ait ‘Karşıyaka’ isimli
gemiye en geç 27 Temmuz tarihine kadar yüklenecektir. Karşıyaka gemisinin bozulması
üzerine Neşe Bulgan, yükün kendisine ait ‘Bornova’ gemisine yüklenmesi talimatını verir. Bu
sırada demiryolu ile İzmir`e getirilen yük, bir kaç gün gecikme ile limana gelen ‘Bornova’
gemisine yüklenmeden, Musa Aslan gemi kaptanına başvurarak, Hollanda`ya buğday
göndermekten vazgeçtiğini, bunun yerine Belçika`ya aynı miktarda pirinç göndermek
istediğini söyler. Bu talebi reddeden kaptan, sözleşmede kararlaştırılan yükün gemiye
yüklenmesi için gemi adamlarına emir verir. Yük henüz gemiye tamamıyla yüklenmemişken,
kaptana telefon açan Musa Aslan bu kez de, geminin gecikmeksizin Hollanda`ya doğru
hareket etmesini talep eder. Gemi yola çıkar, Fransa`nın Brest limanı açıklarında bilinmeyen
bir nedenle karaya oturur ve yükün bir kısmı zarar görür. Musa Aslan yükün, güvertede
taşındığı ve yanlış istif edildiğini iddia ederek uğradığı zararın tazminini talep ederek
mahkemeye başvurur. Armatör Neşe Güler ise, yükün istiflenmesinden taşıtanın sorumlu
olduğunu belirterek tazminat talebinin reddine ve geminin, yükün ağırlığının yanlış
bildirilmesinden dolayı yükleme sınırının aşılmasından dolayı karaya oturduğundan bahisle
uğradığı zararın tazmini talep etmiştir.

SORULAR

Soru I: Olayımızda bahis konusu sözleşmeleri Deniz Ticareti Hukuku


Kuralları açısından inceleyiniz.
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 62 / 119
Soru II: Yükün başka bir gemiyle taşınması mümkün müdür? Neden?

Soru III: Geminin yükleme limanına bir kaç gün gecikme ile varması ne
tür sonuçlar doğurabilir? Neden?

Soru IV: Musa Aslan`in kaptana ilettiği taleplerin, kaptan tarafından


reddedilmesi mümkün müdür? Neden?

Soru V: Musa Aslan zararını tazmin için kime başvurmalıdır? Neden?


Soru VI: Neşe Bulgan gemide meydana gelen zarar için kime
başvurmalıdır? Neden?

NAVLUN SÖZLEŞMESİ
MADDE 1138- (1) Taşıyan, navlun karşılığında;
a) Yolculuk çarteri sözleşmesinde eşyayı, geminin tamamını
veya bir kısmını ya da belli bir yerini taşıtana tahsis ederek;
b) Kırkambar sözleşmesinde ayırt edilmiş eşyayı, denizde
taşımayı üstlenir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 63 / 119
Unsurları: 1- Eşya taşınması taahhüt edilmiş olmalı
2- Taşıma işi deniz yoluyla yapılmalı
3- Taşıma işi bir gemi ile yapılmalı
4- Taşıyan, eşyanın zilyedliğini elde etmiş olmalı
5- Taşıma işi bir ücret karşılığında yapılmış olmalı

Tanım: Navlun sözleşmesi, taşıyanın bir ücret karşılığında eşyayı bakım ve


muhafazası altına almak suretiyle, bir gemi ile deniz yolu üzerinde bir yerden
başka bir yere taşıma taahhüdünde bulunduğu sözleşmedir.

NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN TARAFLARI VE İLGİLİ


KİŞİLER

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 64 / 119
NAVLUN SÖZLEŞMESİ TÜRLERİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 65 / 119
ÇARTER SÖZLEŞMESİ TÜRLERİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 66 / 119
ALT TAŞIMA – ASIL TAŞIMA SÖZLEŞMELERİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 67 / 119
NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN İFASI

1-) SÖZLEŞMEDE KARARLAŞTIRILAN GEMİNİN


KULLANILMASI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 68 / 119
MADDE 1150- (1) Taşıyan, taşıtanın iznini almadan eşyayı başka gemiye
yükleyemez, yüklerse bundan doğacak zarardan sorumlu olur; meğerki,
eşyanın kararlaştırılan gemiye yükletilmiş olması hâlinde de zararın meydana
gelmesi kesin
ve zarar dahi taşıtana ait olsun.
(2) Tehlike hâlinde ve yolculuk başladıktan sonra yapılacak
aktarmalar hakkında birinci fıkra hükmü uygulanmaz.

MADDE 1212- (1) Taşıyan, eşyayı, sözleşmede ismen kararlaştırılmış olan dışında
başka bir gemiye yüklemeye veya aktarmaya yetkili ise, bu geminin zıyaı hâlinde
taşımayı diğer uygun bir gemi ile yapabilir veya tamamlatabilir. Taşıyan, seçimini
gecikmeksizin taşıtana bildirmekle yükümlüdür.

2-) GEMİNİN YOLCULUĞA HAZIRLANMASI

MADDE 932- (1) Gövde, genel donatım, makine, kazan gibi esas kısımları
bakımından, yolculuğun yapılacağı sudan ileri gelen (tamamıyla anormal
tehlikeler hariç) tehlikelere karşı koyabilecek bir gemi “denize elverişli”

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 69 / 119
sayılır.

(2) Denize elverişli olan gemi, teşkilatı, yükleme durumu, yakıtı, kumanyası, gemi
adamlarının yeterliği ve sayısı bakımından, (tamamıyla anormal tehlikeler hariç)
yapacağı yolculuğun tehlikelerine karşı koyabilmek için gerekli niteliklere sahip
bulunduğu takdirde “yola elverişli” sayılır.

(3) Soğutma tesisatı da dâhil olmak üzere, eşya taşımada kullanılan kısımları
eşyanın kabulüne, taşınmasına ve muhafazasına elverişli olan bir gemi “yüke
elverişli” sayılır.

3-) GEMİNİN ZAMANINDA YÜKLEME LİMANINDA HAZIR


BULUNDURULMASI

MADDE 117- Muaccel bir borcun borçlusu, alacaklının ihtarıyla temerrüde


düşer.
Borcun ifa edileceği gün, birlikte belirlenmiş veya sözleşmede saklı tutulan
bir hakka dayanarak taraflardan biri usulüne uygun bir bildirimde bulunmak
suretiyle belirlemişse, bu günün geçmesiyle; haksız fiilde fiilin işlendiği, sebepsiz
zenginleşmede ise zenginleşmenin gerçekleştiği tarihte borçlu temerrüde
düşmüş olur. Ancak sebepsiz zenginleşenin iyiniyetli olduğu hâllerde temerrüt

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 70 / 119
için bildirim şarttır.

MADDE 124- Aşağıdaki durumlarda süre verilmesine gerek yoktur:


1. Borçlunun içinde bulunduğu durumdan veya tutumundan süre verilmesinin
etkisiz olacağı anlaşılıyorsa.
2. Borçlunun temerrüdü sonucunda borcun ifası alacaklı için yararsız kalmışsa.
3. Borcun ifasının, belirli bir zamanda veya belirli bir süre içinde
gerçekleşmemesi üzerine, ifanın artık kabul edilmeyeceği sözleşmeden anlaşılıyorsa.

4-) TAŞINACAK EŞYANIN GEMİYE YÜKLENMESİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 71 / 119
GEMİNİN YÜKLEME LİMANI VE YERİNE ULAŞMASI

MADDE 1142- (1) Kaptan, eşyayı almak için gemiyi sözleşmede


kararlaştırılan yere demirler.
(2) Sözleşmede yalnızca geminin yükleme yapacağı liman
veya bölge kararlaştırılmışsa, gemi, bu liman veya bölge için tahsis edilmiş
Yükleniyor…
bekleme alanında yükleme yerinin belirlenmesini bekler.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 72 / 119
GEREKÇE MADDE 1142 – İngiliz mahkemelerinin içtihatlarında yerleşmiş ve
Alman-Türk borçlar hukuku ile deniz ticareti hukuku bakımından da isabetli olan
çözüme göre, yükleme limanı ve yeri hususunda bir ayırım yapılması
gerekmektedir. Eğer sözleşmede, geminin yükleme yapacağı rıhtım veya başkaca bir
yanaşma yeri belirlenmişse, ifaya hazırlık açısından, geminin bu rıhtıma veya yanaşma
yerine ulaşması zorunludur. Tasarının 1152 nci maddesinde düzenlenen hazırlık ihbarı,
ancak bu yere varıldıktan sonra yapılabilecektir. Buna karşılık, sözleşmede yalnızca bir
liman tayin edilmişse, liman içinde rıhtımı veya başkaca yükleme yerini tayin etme hakkı
taşıtana aittir. Dolayısıyla ifaya hazırlıkta taşıyanın borcu, geminin, sözleşmede tayin
edilen limana ulaşmasını sağlamaktır. Uygulamada çokça sorun yaşanan bir konu,
“limana ulaşma” kavramının nasıl yorumlanacağıdır. Bu soruna, çağdaş eğilimler ve
borçlar hukukunun temel kuralları çerçevesinde bulunan çözüm, Taslakta önerilen
hükmün ikinci fıkrasında açıklanmıştır. Buna göre, yüklemenin yapılacağı liman için
belirlenmiş olan bekleme yeri neresiyse, geminin de o bekleme yerine varmış ve
gösterilebilecek bir yükleme yerine hareket edebilir duruma gelmiş olması gerekli ve
yeterlidir. “Bekleme yeri”nin en geniş manada yorumlanması gerekir; bu yerin, limanın
“coğrafi, idari veya hukuki sınırları” içinde bulunması şart değildir. Sözgelimi, eğer
İzmit Körfezi’ndeki bir liman için gemilere tayin edilen bekleme sahası İstanbul
Ahırkapı bölgesi ise, bu bölgede demirleyen gemi “limana varmış” sayılır.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 73 / 119
HAZIRLIK İHBARI

MADDE 1152- (1) Yüklemenin belli bir günde başlayacağı kararlaştırılmamışsa, taşıyan
veya yetkili bir temsilcisi, ikinci ilâ beşinci fıkra hükümlerine uygun olarak taşıtana bir
hazırlık bildiriminde bulunur.
(2) Hazırlık bildirimi, gemi, 1142 nci maddede öngörülen demirleme
yerine varınca yapılır.
(5) Hazırlık bildiriminin geçerliği, herhangi bir şekle bağlı değildir. Hazırlık
bildiriminin hüküm doğurması için, muhatabına ulaşması zorunludur.

GEREKÇE MADDE 1152 - Madde ile, Alm. TK.’nın 567 nci paragrafının birinci
fıkrasından alınmış olan 6762 sayılı Kanunun 1030 uncu maddesinin birinci fıkrasında yer
alan hüküm, tümüyle yeniden düzenlenmiştir. Eğer yüklemenin başlayacağı gün taraflarca
önceden kesin olarak kararlaştırılmışsa, hazırlık ihbarında bulunulmasına gerek
olmayacaktır; kararlaştırılan günde hem gemi kararlaştırılan yerde bulunacak, hem de
yükleten, yüklemeye hazır olacaktır, yani kesin vadeli bir işlemden söz edilmesi gerekecektir.
Buna karşılık, taraflar kesin bir gün kararlaştırmamışlarsa veya uygulamada “ETA =
expected time of arrival” tabir olunan tahmini varış günü bildirilerek ihbarda
bulunulmuşsa, geminin 1142 nci maddede öngörülen demirleme yerine vardığı anda
hazırlık ihbarının yapılması icap edecektir.

YÜKLEME MÜDDETİ
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 74 / 119
STARYA SÜRESİ
MADDE 1153- (1) Yükleme süresi, hazırlık bildiriminin, muhatabına ulaşmasını izleyen
ilk takvim günü ve eğer yüklemeye fiilen başlanmışsa, o andan itibaren işlemeye başlar.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 75 / 119
Sürenin işlemeye başladığı anda, yüklemeye fiilen başlanamaması hâlinde de 1156 ncı
madde uygulanır.
(2) Yükleme süresi sözleşme ile belirlenmemişse, yüklemenin yirmi
dört saatlik kesintisiz çalışma ile yapılması hâlinde ihtiyaç duyulacak süre, yükleme
süresi olarak kabul edilir. Bu süre hesaplanırken, yüklemenin yapılacağı liman, taşımayı
yapan gemi, yükleme tesis ve araçları ve yükün niteliği ile birlikte yükleme limanı
düzenlemeleri ve yerel teamül göz önünde bulundurulur.
(3) Taraflar, yükleme süresi için ücret ödenmesini kararlaştırabilirler.
GEREKÇE MADDE 1153 - Yükleme süresinin başlangıcı ile ilgili olarak, mehaz Alm.
TK.’nın 567 nci paragrafının ikinci fıkrasından alınmış olan 6762 sayılı Kanunun 1030 uncu
maddesinin ikinci fıkrasında konulmuş olan kural esas itibarıyla korunmuş, ancak uygulamada
ortaya çıkan tereddütleri gidermek amacıyla, ihbarı izleyen günün tatil günü olup olmamasının
önem taşımadığı ve ihbarı izleyen ilk takvim günü sürenin başlayacağı açıklanmıştır….. Son
20-30 yıl içinde en çok tartışılan sorunların bir diğeri, hazırlık ihbarında bulunulduğu ân ile
“ertesi takvim günü” arasında ortaya çıkan bir engel nedeniyle, yüklemeye başlanılamaması
halinde, gecikmenin sonuçlarına kimin katlanacağı olmuştur. Yükleme süresi başladıktan
sonra vuku bulacak gecikmeler hakkında 6762 sayılı Kanunun 1036 ncı maddesi ve Tasarının
1156 ncı maddesi carîdir.

SÜRASTARYA SÜRESİ
MADDE 1154- (1) Sözleşmede kararlaştırılmışsa taşıyan, eşyanın yükletilmesi için
yükleme süresinden fazla beklemek zorundadır. Fazladan beklenilen bu süreye
“sürastarya süresi” denir.
(2) Sözleşmede sürastaryadan veya sadece sürastarya parasından söz
edilmiş olup da sürastarya süresi belirtilmemişse, bu süre on gündür.
(3) Sürastarya süresi, yükleme süresi bitince, herhangi bir bildirime gerek

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 76 / 119
kalmaksızın başlar.
MADDE 1155- (1) Sürastarya süresi için taşıyana “sürastarya parası” ödenir.
(2) Sürastarya parasının miktarı sözleşme ile kararlaştırılmışsa, taşıyan,
sözleşmede belirlenen miktarı aşan bir istemde bulunamaz.
(3) Sözleşmede miktarı kararlaştırılmamışsa, sürastarya parası olarak yükleme
süresini aşan bekleme nedeniyle, taşıyanın yaptığı zorunlu ve yararlı giderler istenebilir.
(4) Yükleme limanında doğan sürastarya parasının borçlusu taşıtan olup,
sürastarya parası ödenmeden veya yeterli teminat verilmeden, taşıyan, gemiyi yola çıkarmak
zorunda değildir. Bu sebeple fazladan beklediği süre için taşıyan, uğradığı zararın tamamını
taşıtandan isteyebilir.
(5) Yükleme limanında doğan sürastarya parası, sürastarya süresinin hesabında
esas alınan zaman biriminin sonunda muaccel olur. Kullanılmayan zaman birimi için
sürastarya parası istenemez.

SÜRE HESAPLAMALARINDA DİKKATE ALINACAK HUSUSLAR

MADDE 1156- (1) Yükleme süresi takvime göre aralıksız hesaplanır.


(2) Taşıtanın faaliyet alanında gerçekleşen tesadüfi sebepler
dolayısıyla eşyanın gemiye teslimi mümkün olmayan günler de yükleme
süresinin hesabında dikkate alınır.
(3) Taşıyanın faaliyet alanında gerçekleşen tesadüfi sebepler
dolayısıyla eşyanın gemiye alınması mümkün olmayan günler ise bu sürenin
hesabında dikkate alınmaz.
(4) Fırtına, buz istilası veya seferberlik gibi her iki tarafın
faaliyet alanını ilgilendiren tesadüfi sebepler dolayısıyla eşyanın gemiye teslim

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 77 / 119
edilmesi ve alınması imkânı bulunmayan günler yükleme süresine eklenir; şu
kadar ki, yükleme süresi içinde olmasına rağmen taşıtan bu günler için
taşıyana sürastarya parası ödemekle yükümlüdür.
(5) Üçüncü ve dördüncü fıkralarda yazılı hâllerde, yüklemeye
fiilen devam edildiği anda, süre durduğu yerden işlemeye başlar.
(6) Sürastarya süresi ise ikinci ilâ beşinci fıkralarda belirtilen
hâllerden etkilenmeksizin kesintisiz olarak hesaplanır; meğerki, bu hâllerin
doğumuna, taşıyan kusuruyla sebep olsun.

KIRKAMBAR SÖZLEŞMELERİNDE YÜKLEME MÜDDETİ

MADDE 1163- (1) Kırkambar sözleşmesinde taşıtan, taşıyanın veya yetkili


temsilcisinin çağrısı üzerine, gecikmeden eşyayı yüklemek zorundadır.
(2) Taşıtan gecikirse taşıyan, eşyanın teslimini beklemekle
yükümlü değildir. Yolculuk, eşya teslim alınmadan başlamış olsa bile, taşıtan
tam navlunu ödemekle yükümlüdür; şu kadar ki, taşıyanın teslim edilmiş
olmayan eşya yerine yüklediği eşyanın navlunu, tam navlundan indirilir.
(3) Taşıyanın, geciken taşıtandan navlun isteyebilmesi için
bunu yola çıkmadan önce taşıtana faks mesajı, elektronik mektup veya
benzeri teknik araçlarla da mümkün olmak üzere yazılı şekilde bildirmesi

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 78 / 119
gerekir; aksi hâlde istem hakkını kaybeder.

EŞYANIN YÜKLENMESİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 79 / 119
KARARLAŞTIRILANDAN BAŞKA EŞYA

MADDE 1144- (1) Kararlaştırılan eşya yerine, aynı varma limanı için,
taşıtan tarafından gemiye başka eşya yükletilmek istenilirse taşıyan, bu
yüzden durumu güçleşmedikçe bunu kabul ile yükümlüdür. Sözleşmede,
eşya ferden belirlenmiş ise bu hüküm uygulanmaz.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 80 / 119
CAİZ OLMAYAN EŞYA

MADDE 1146- (1) Taşıtan ve yükleten, harp kaçağı veya ihracı, ithali
veya transit olarak geçirilmesi menedilmiş olan eşyayı yükler yahut
yükleme sırasında mevzuata, özellikle kolluk, vergi ve gümrük
kurallarına aykırı hareket ederlerse, taşıyana karşı sorumludur; bu
yüzden zarar gören diğer kişilere karşı ise ancak kusurları varsa sorumlu
olurlar.
(2) Kaptanın onayıyla hareket etmiş olmaları, taşıtan ve
yükleteni diğer kişilere karşı sorumluluktan kurtarmaz. Bunlar eşyanın el
konulmuş olduğunu ileri sürerek navlunu ödemekten kaçınamazlar.
(3) Eşya, gemiyi veya içindeki diğer eşyayı tehlikeye
sokarsa, kaptan, bunu karaya çıkarmaya veya zorunluluk hâllerinde
denize atmaya yetkilidir.

GİZLİCE YÜKLENEN EŞYA


https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 81 / 119
MADDE 1147- (1) Kaptanın bilgisi olmaksızın gizlice gemiye eşya yükleyen
kişi de 1145 inci maddeye göre bu yüzden doğacak zararı tazmin etmekle
yükümlüdür. Kaptan bu gibi eşyayı tekrar karaya çıkarmaya ve gemiyi veya
diğer eşyayı tehlikeye düşürürse gerektiğinde denize atmaya yetkilidir.
Kaptan eşyayı gemide tutarsa, yükleme yerinde ve yükleme sırasında bu gibi
yolculuk ve eşya için alınan en yüksek navlunun ödenmesi gerekir.

MADDE 1145- (1) Taşıtan ile yükleten, eşya hakkında taşıyana tam ve doğru
beyanda bulunmakla yükümlüdürler. Bunlardan her biri, beyanlarının doğru
olmamasından doğan zarardan taşıyana karşı sorumludur; bu yüzden zarar gören
diğer kişilere karşı ise ancak kusurları varsa sorumlu olurlar.
(2) Taşıyanın navlun sözleşmesi gereğince taşıtan ve yükleten
dışındaki kişilere karşı olan yükümlülükleri ve sorumluluğu saklıdır.

TEHLİKELİ EŞYA

MADDE 1148- (1) Denizde can ve mal koruma hakkındaki mevzuata göre

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 82 / 119
tehlikeli sayılan eşya kaptanın bunlardan veya bunların tehlikeli cins veya
niteliklerinden bilgisi olmaksızın gemiye getirilirse, taşıtan veya yükleten,
kendilerine bir kusur isnat edilmese dahi, 1145 inci maddeye göre
sorumludur. Bu hâlde kaptan eşyayı her zaman ve herhangi bir yerde
gemiden çıkarmaya, imha etmeye veya başka suretle zararsız hâle
getirmeye yetkilidir.
(2) Kaptan, eşyanın tehlikeli cins veya niteliğini bildiği
hâlde, yüklemeye onay vermişse, eşya gemiyi veya diğer eşyayı tehlikeye
soktuğu takdirde aynı şekilde hareket etmeye yetkilidir. Bu hâlde de
taşıyan veya kaptan, zararı tazmin etmekle yükümlü değildir.

GÜVERTEYE KONACAK EŞYA


MADDE 1151- (1) Taşıyan, eşyayı güvertede taşıyamaz ve küpeşteye asamaz.
(2) Taşıyan, eşyayı ancak yükleten ile arasındaki anlaşmaya
veya ticari teamüle uygunsa ya da mevzuat gereği zorunluysa güvertede
taşıyabilir.
(3) Taşıyan, eşyanın güvertede taşınması veya taşınabileceği
hususunda yükleten ile anlaştığı takdirde denizde taşıma senedine bu yolda

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 83 / 119
yazılı bir kaydı düşmesi gerekir. Böyle bir kaydın düşülmemesi hâlinde,
güvertede taşıma hususunda bir anlaşmanın varlığını ispat yükü taşıyana
aittir; şu kadar ki, taşıyan, denizde taşıma senedini iyiniyetle iktisap eden
gönderilen dâhil üçüncü kişilere karşı böyle bir anlaşmayı ileri sürmek
hakkına sahip değildir.
(4) Eşyanın güvertede taşınmış olması birinci veya ikinci fıkraya
aykırı ise, taşıyan, güvertede taşımadan ileri gelen zıya, hasar veya geç
teslimden 1178 ve 1179 uncu maddelere göre sorumlu olur. Taşıyanın
sorumluluğunun sınırları hakkında, yerine göre, 1186 veya 1187 nci maddeler
uygulanır.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 84 / 119
YÜKLEMENİN HİÇ YAPILMAMASI

MADDE 1159- (1) Yükleme süresi ve kararlaştırılmışsa sürastarya süresi


bittiği hâlde yükleme henüz başlamamışsa taşıyan;
a) Sözleşmeyi feshedilmiş sayabilir veya
b) Yüklemenin yapılması için beklemeye devam
edebilir.
(2) Taşıyanın, sözleşmenin feshedildiğini kabul edip 1158
inci maddenin ikinci fıkrası uyarınca tazminat isteyebilmesi için
beklemekle yükümlü olduğu süre dolduğunda, taşıtana faks mesajı,
elektronik mektup veya benzeri teknik araçlarla da mümkün olmak
üzere, yazılı bildirimde bulunması zorunludur.
(3) Taşıyan, yüklemenin yapılmasını beklemeye devam

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 85 / 119
ederse, bu fazla bekleme sebebiyle uğradığı zararın tamamını taşıtandan
isteyebilir.

KISMİ YÜKLEME
MADDE 1160- (1) Yükleme süresi ve kararlaştırılmış ise sürastarya süresi
bittikten sonra, taşıyan, yüklemenin tamamlanması için daha fazla beklemek
zorunda değildir. Taşıyan, taşıtanın talimatına dayanarak yükleme ve varsa
sürastarya süresinden sonra beklemeye devam ederse, bu süre için yaptığı
giderlerle bu yüzden uğradığı zarara karşılık tazminat isteyebilir.
(2) Yükleme süresi ve kararlaştırılmış ise sürastarya süresi
bittikten sonra, taşıyan, taşınması kararlaştırılan eşyanın tamamı yüklenmiş
olmasa bile, taşıtanın istemi üzerine yola çıkmak zorundadır. Bu durumda
taşıyan;
a) Sözleşmede kararlaştırılmış olan navlunun tamamını,
b) Doğmuş sürastarya ücretini,
c) Eksik yükleme sebebiyle yapmak zorunda kaldığı
giderleri ve uğradığı zararı,
d) Alacakları, eksik yükleme sebebiyle kısmen veya
tamamen teminatsız kalmışsa, kendisine ek teminat gösterilmesini, isteyebilir.
Şu kadar ki, kısmen yüklenmeyen eşyanın yerine başka bir sözleşme uyarınca
eşya taşınmışsa, bu eşya için alınacak navlun, (a) bendine göre istenecek
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 86 / 119
navlundan düşülür.

TAŞIYANIN GEMİNİN HAREKET ETMESİNDEN


SONRAKİ SORUMLULUĞU

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 87 / 119
OLAY

Evren Mader Ispanya`ya ihraç ettiği 500 ton meyvenin taşınması amacıyla
Armatör Çiğdem Ademhan ile bir navlun sözleşmesi yapar. Sözleşme uyarınca
gemi, Antalya - Heraklion - Palermo – Cagliari - Barcelona – rotasını takiben
en geç 20 Nisan 2014 tarihinde İspanya`nın Malaga limanına ulaşacaktır.
Bildirilen tarihte sefere çıkan gemi, kaptanın rotayı yanlış hesaplaması
nedeniyle 22 Nisan 2014 tarihinde Malaga`ya ulaşır. Gecikme nedeniyle
meyvelerin bir kısmı çürümüştür.

SORU II: Evren Mader meyvelerin geminin rotasından sapması nedeniyle


çürüdüğünden bahisle Armatör Çiğdem Ademhan`dan tazminat talep
etmektedir. Hakim olsaydınız ne karar verirdiniz? Neden?

SORU: Geminin rotasından sapması ve bunun sonucu olan zarar, kaptanın


rotayı yanlış hesaplamasından veya fırtınada kayan yükün yeniden istif
edilmesi için geminin uygun bir limana çekilmesinden kaynaklansaydı
cevabınız değiştirip miydi? Neden?

ROTADAN SAPMA
MADDE 1113- (1) Yolculuğun izlenen rota üzerinde sürdürülmesini
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 88 / 119
umulmayan bir hâl engellerse, kaptan durumun gereklerine ve imkânlar
çerçevesinde uygulamaya zorunlu olduğu talimata göre, yolculuğa, başka bir
rota üzerinde devam edebileceği gibi kısa veya uzun bir süre için ara verebilir
veya kalkma limanına geri dönebilir.
(2) Navlun sözleşmesinin sona ermesi hâlinde kaptan, 1211 inci
madde hükümlerine göre hareket eder.

MADDE 1220- (1) Kaptanın denizde can ve eşya kurtarmak veya diğer bir haklı
sebeple rotadan sapmış olması, tarafların hak ve yükümlülüklerini etkilemez ve
taşıyan bu yüzden doğacak zararlardan sorumlu olmaz.
(2) Türk Medenî Kanununun 2 nci maddesi hükmü saklıdır.

MADDE 2.- Herkes, haklarını kullanırken ve borçlarını yerine getirirken dürüstlük


kurallarına uymak zorundadır.
Bir hakkın açıkça kötüye kullanılmasını hukuk düzeni korumaz

OLAY
Ahmet Turan maliki olduğu „Sudem“ isimli gemiyi bir yıl süre ile Mehmet
Kaynak`a kiralamıştır. Mehmet Kaynak kiralamış olduğu gemiyi yük taşımak üzere
5 ay süre ile Ferhat Güner`e tahsis etmiştir. Ferhat Güner ise, Kemal Kapar ile
akdettiği sözleşme gereğince „Sudem“ gemisinin 2 numaralı ambarında 100 ton

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 89 / 119
dondurulmuş balık yükünü, Cengiz Özer ile akdettiği sözleşme ile de, geminin 3
numaralı ambarında 1000 sandık oto yedek parça yükünü Norveç`ten Samsun`a
taşımayı taahhüt etmiştir. Söz konusu yükler için düzenlenen konişmentolarda
„taşıyanın başlangıçtaki elverişsizliklerden ve gemi adamlarının kusurlarından
sorumlu olmayacağı“ kaydı yer almaktadır. Samsun limanında, geminin soğutma
tesisatının yolculuğun başlangıcında arızalı olması sebebiyle balıkların tamamen
bozulduğu, 10 sandık oto yedek parçası yükünün ise gemi adamları tarafından ara
limanda yanlışlıkla boşaltıldığı ve yüklerin kaybolduğu tespit edilmiştir. Balık
yükünün alıcısı gönderilen Tarık Ünlü ile oto yedek parçası yükünün alıcısı Cengiz
Özer`in temsilcisi Ferit Aslan, taşıyan Ferhat Güner`in sözkonusu yük
zararlarından sorumlu olduğunu ileri sürerek tazminat davası açmışlardır.

SORULAR

SORU I: Olaydaki sözleşmelerin niteliğini ve tarafların sıfatlarını


belirleyiniz.

SORU II: Balık yükün zayi olmasi sebebiyle kim hangi hüküm dolayısıyla
sorumlu tutulabilir? Neden?

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 90 / 119
SORU III: 10 sandık oto yedek parçası yükünün ara limanda yanlışlıkla
boşaltılması ve zayi olması sebebiyle oluşan zarardan sorumluluk söz
konusu mudur? Neden?

TAŞIYANIN SORUMLULUĞU

MADDE 1141- (1) Her türlü navlun sözleşmesinde taşıyan, geminin denize, yola
ve yüke elverişli bir hâlde bulunmasını sağlamakla yükümlüdür.
(2) Taşıyan, yükle ilgili olanlara karşı geminin denize, yola veya
yüke elverişli olmamasından doğan zararlardan sorumludur; meğerki, tedbirli
bir taşıyanın harcamakla yükümlü olduğu dikkat ve özen gösterilmekle
beraber, eksikliği yolculuğun başlangıcına kadar keşfe imkân bulunmamış
olsun.
MADDE 1179- (1) Taşıyanın veya adamlarının kastından veya ihmalinden
doğmayan sebeplerden ileri gelen zarardan taşıyan sorumlu değildir. Taşıyanın veya

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 91 / 119
adamlarının kastının veya ihmalinin bu zarara sebebiyet vermediğini ispat yükü,
taşıyana aittir.
MADDE 1180- (1) Zarar, geminin sevkine veya başkaca teknik yönetimine ilişkin
bir hareketin veya yangının sonucu olduğu takdirde, taşıyan yalnız kendi kusurundan
sorumludur. Daha çok yükün menfaati gereği olarak alınan önlemler, geminin teknik
yönetimine dâhil sayılmaz.

TAŞIYANIN SORUMLULULUĞUNUN EMREDİCİ HÜKÜMLERLE


DÜZENLENMESİ

MADDE 1243- (1) Bir navlun sözleşmesinde veya konişmentoda yahut diğer bir denizde
taşıma senedinde yer alıp da;
a) Taşıyanın borç ve sorumluluklarına ilişkin 1141, 1150, 1151 ve 1178
ilâ 1192 nci maddeler,
b) Taşıtan ve yükletenin borç ve sorumluluklarına ilişkin 1145 ilâ 1149,
1165 ve 1208 inci maddeler,
c) Denizde taşıma senetlerine ilişkin 1228 ilâ 1242 nci maddeler,
hükümlerinden kaynaklanan borç ve sorumluluklar doğrudan veya dolaylı olarak önceden
kaldıran veya daraltan bütün kayıt ve şartlar geçersizdir.
(2) Sigortadan doğan hak ve alacakların taşıyana devredilmesi veya taşıyana
buna benzer menfaatler sağlanması ve kanunlarla düzenlenmiş bulunan ispat yükünün taşıyan
lehine tersine çevrilmesi sonucunu doğuran bütün kayıt ve şartlar birinci fıkra hükümlerine
tabidir.
(3) Sorumluluğu kaldıran veya daraltan kayıt ve şartların geçersizliği, navlun

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 92 / 119
sözleşmesinin veya konişmentonun yahut diğer bir denizde taşıma senedinin geri kalan
hükümlerinin geçersizliği sonucunu doğurmaz.
(4) Taşıyanın borçlarını ve sorumluluğunu genişleten veya ağırlaştıran kayıt
ve şartlar ise geçerlidir.

İSTİSNALAR
MADDE 1244- (1) Aşağıda yazılı hâllerde 1243 üncü maddenin birinci fıkrası uygulanmaz:
a) Navlun sözleşmesinin canlı hayvanlara veya 1151 inci maddenin
üçüncü fıkrasının birinci cümlesi uyarınca denizde taşıma senedinde güvertede taşınacağı
yazılı olup da fiilen böyle taşınan eşyaya ilişkin bulunması.
b) Mutat ticari taşıma işlerinden olmamakla beraber ticaretin olağan
akışı içinde yapılan eşya taşımasına ilişkin bulunup da eşyanın özel nitelikleri veya taşımanın
özel şartlarının haklı gösterdiği anlaşmalar; bu durumda taşıma senedinin bu anlaşmaları ve
“emre değildir” kaydını içermesi şarttır.
c) Taşıyana, eşyanın yüklenmesinden önce ve boşaltılmasından sonra
düşen yükümlülükler.
(2) 1243 üncü madde, konişmentoya, müşterek avaryaya ilişkin kayıtların
konulmasına engel değildir.
(3) Sorumluluğu önceden kaldıran veya daraltan kayıt ve şartlar hakkında
Türk Borçlar Kanununun emredici hükümleri saklıdır.

MADDE 1245- (1) Yolculuk çarteri sözleşmelerine 1243 üncü madde hükmü
uygulanmaz. Ancak, böyle bir sözleşmeye dayalı olarak konişmento düzenlenirse, taşıtan
olmayan konişmento hamili ile taşıyan arasındaki ilişkide 1243 üncü madde hükmü
uygulanır

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 93 / 119
KONİŞMENTO VE YÜKÜN TESLİMİ

OLAY

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 94 / 119
Gaziantep`te ithalat ihracat işleri ile uğraşan
Piraye Artukoğlu İzmir`li işadamı Asaf
Dicleoğlu ile yaptığı bir satım sözleşmesi
geregince Mersin`den İzmir`e gönderilecek 500
ton dondurulmuş gıdanın taşınması amacıyla
Armatör Nazlı Koç ile navlun sözleşmesi yapar.
Kaptan tarafından talep üzerine 3 nüsha olarak
düzenlenen emre yazılı konişmento Piraye
Artukoğlu`na teslim edilir. Piraya Artukoğlu bu
konismentoları sırasıyla Elif Candan, Damla
Bozkaya ve Ayşe Özdemir`e devreder. Elif
Candan kendisine verilen konişmentoyu İbrahim

SORULAR

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 95 / 119
SORU I: Kaptan yükü umumi ambara tevdii edebilir mi? Neden? Kaptan
yükü umumi ambara tevdii etmeyip, rıhtıma boşaltıp gidebilir mi? Neden?

SORU II: Yük kime teslim edilmelidir? Neden?

SORU III: Yükün, teslim için ilk başvuran konişmento hamiline teslim
edilmiş olması durumunda, malın gerçek maliki ne yapmalıdır? Avukatı
olsaydınız ne tavsiye ederdiniz? Neden?

SORU IV: Çürüyen yükte meydana gelen zarardan kim sorumludur? Neden?

YÜKÜ BOŞALTMA SÜRESİ

BOŞALTMA (Hazırlık Bildirimi) YÜKLEME (Hazırlık Bildirimi)


MADDE 1168- Boşaltmanın belli bir MADDE 1152- (1) Yüklemenin belli
günde başlayacağı kararlaştırılmamışsa, bir günde başlayacağı
taşıyan veya yetkili bir temsilcisi, ikinci kararlaştırılmamışsa, taşıyan veya

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 96 / 119
ilâ beşinci fıkra hükümlerine uygun yetkili bir temsilcisi, ikinci ilâ beşinci
olarak gönderilene hazırlık bildiriminde fıkra hükümlerine uygun olarak taşıtana
bulunur. bir hazırlık bildiriminde bulunur.
(2) Hazırlık bildirimi, gemi, 1166 ncı (2) Hazırlık bildirimi, gemi, 1142 nci
maddede öngörülen demirleme yerine maddede öngörülen demirleme yerine
varınca yapılır. varınca yapılır.
(5) Hazırlık bildiriminin geçerliliği (5) Hazırlık bildiriminin geçerliği,
herhangi bir şekle bağlı değildir. herhangi bir şekle bağlı değildir.
Hazırlık bildiriminin hüküm doğurması Hazırlık bildiriminin hüküm doğurması
için, muhatabına ulaşması zorunludur. için, muhatabına ulaşması zorunludur.

BOŞALTMA YÜKLEME
MADDE 1169- (1) Hazırlık bildiriminin MADDE 1153- (1) Yükleme süresi, hazırlık
muhatabına ulaşmasını izleyen ilk takvim bildiriminin, muhatabına ulaşmasını izleyen
günü ve eğer boşaltmaya fiilen başlanmış ilk takvim günü ve eğer yüklemeye fiilen
ise, o andan itibaren boşaltma süresi başlanmışsa, o andan itibaren işlemeye
işlemeye başlar. Sürenin işlemeye başladığı başlar. Sürenin işlemeye başladığı anda,
anda, boşaltmaya fiilen başlanamaması yüklemeye fiilen başlanamaması hâlinde de
hâlinde de 1172 nci madde uygulanır. 1156 ncı madde uygulanır.
(2) Boşaltma süresi sözleşme ile (2) Yükleme süresi sözleşme ile
belirlenmemişse, boşaltmanın yirmi dört belirlenmemişse, yüklemenin yirmi dört

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 97 / 119
saatlik kesintisiz çalışma ile yapılması saatlik kesintisiz çalışma ile yapılması
hâlinde ihtiyaç duyulacak süre, boşaltma hâlinde ihtiyaç duyulacak süre, yükleme
süresi olarak kabul edilir. Bu süre süresi olarak kabul edilir. Bu süre
hesaplanırken, boşaltmanın yapılacağı hesaplanırken, yüklemenin yapılacağı liman,
liman, taşımayı yapan gemi, boşaltma tesis taşımayı yapan gemi, yükleme tesis ve
ve araçları ve eşyanın niteliği ile birlikte, araçları ve yükün niteliği ile birlikte yükleme
boşaltma limanı düzenlemeleri ve yerel limanı düzenlemeleri ve yerel teamül göz
teamül göz önünde bulundurulur. önünde bulundurulur.
(3) Taraflar, boşaltma süresi için ücret (3) Taraflar, yükleme süresi için ücret
ödenmesini kararlaştırabilirler. ödenmesini kararlaştırabilirler.

BOŞALTMA YÜKLEME

MADDE 1170- (1) Sözleşmede MADDE 1154- (1) Sözleşmede


kararlaştırılmışsa taşıyan, boşaltma kararlaştırılmışsa taşıyan, eşyanın
süresinden fazla beklemek yükletilmesi için yükleme süresinden
zorundadır. Fazladan beklenilen bu fazla beklemek zorundadır. Fazladan
süreye “sürastarya süresi” denir. beklenilen bu süreye “sürastarya
(2) Sözleşmede sürastaryadan veya süresi” denir.
sadece sürastarya parasından söz (2) Sözleşmede sürastaryadan veya
edilmiş olup da sürastarya süresi sadece sürastarya parasından söz
belirtilmemişse, bu süre on gündür. edilmiş olup da sürastarya süresi
(3) Sürastarya süresi, boşaltma süresi belirtilmemişse, bu süre on gündür.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 98 / 119
bitince herhangi bir bildirime gerek (3) Sürastarya süresi, yükleme süresi
kalmaksızın işlemeye başlar. bitince, herhangi bir bildirime gerek
kalmaksızın başlar.

BOŞALTMANIN HİÇ VEYA SÜRESİNDE YAPILMAMASI

MADDE 1174- (1) Gönderilen, eşyayı almaya hazır olduğunu bildirip de


boşaltma süresini ve kararlaştırılmış ise sürastarya süresi içinde eşyanın
tamamını teslim almamışsa, taşıyan, gönderilene haber verdikten sonra, Türk
Borçlar Kanununun 107 ilâ 109 uncu maddelerinde öngörülen hakları
kullanabilir.
(2) Gönderilen, eşyayı teslim almaktan kaçınır veya 1168 inci maddede
yazılı bildirim üzerine eşyayı teslim almaya hazır olup olmadığını bildirmez
yahut bulunamazsa taşıyan, birinci fıkrada gösterilen tarzda hareket etmek ve
aynı zamanda durumu taşıtana bildirmek zorundadır.
(3) Önceki fıkralarda düzenlenen hâllerde, gönderilenin gecikmesi veya
tevdi işlemi yüzünden boşaltma süresi geçmiş ise, taşıyan, sürastarya parası
isteyebilir. Sürastarya süresi dolduktan sonraki gecikmeler nedeniyle taşıyan,
uğradığı bütün zararın tazminini isteyebilir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 99 / 119
MADDE 107- Alacaklının temerrüde düşmesi durumunda borçlu, hasar ve
giderleri alacaklıya ait olmak üzere, teslim edeceği şeyi tevdi ederek borcundan
kurtulabilir.
Tevdi yerini, ifa yerindeki hâkim belirler. Bununla birlikte ticari
mallar, hâkim kararı olmadan da bir ardiyeye tevdi edilebilir.
MADDE 108- Sözleşmenin konusu olan şeyin niteliği veya işin özelliği tevdi
edilmesine uygun düşmez veya teslim edilecek şey bozulabilir ya da bakımı,
korunması veya tevdi edilmesi önemli bir gideri gerektirir ise, borçlu, alacaklıya
önceden ihtarda bulunması koşuluyla, hâkimin izniyle onu açık artırma yoluyla
sattırıp bedelini tevdi edebilir.
Teslim edilecek şey, borsada kayıtlıysa veya piyasa fiyatı varsa ya da
yapılacak gidere oranla değeri az ise, satışın açık artırma yoluyla yapılması zorunlu
olmadığı gibi, hâkim, önceden ihtarda bulunma koşulunu aramaksızın satışa izin
verebilir.
MADDE 109- Alacaklı, tevdi edilen şeyi kabul ettiğini açıklamış veya tevdi bir
rehnin ortadan kaldırılması sonucunu doğurmuş olmadıkça borçlu, tevdi edilen şeyi
geri alabilir.
Tevdi edilen şey geri alındığı anda alacak, bütün yan haklarıyla birlikte
varlığını sürdürür

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 100 / 119
KONİŞMENTO

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 101 / 119
TANIM: Konişmento, bir taşıma sözleşmesinin yapıldığını ispatlayan,
eşyanın taşıyan tarafından teslim alındığını veya gemiye yüklendiğini
gösteren ve taşıyanın eşyayı, ancak onun ibrazı karşılığında teslimle
yükümlü olduğu senettir (Madde 1228/1)

MADDE 1228- (2) Konişmento, kaptan veya taşıyanın yahut kaptanın bu


hususta yetkilendirdiği bir temsilcisi tarafından taşıyan ad ve hesabına
düzenlenebilir.

KONİŞMENTONUN İÇERİĞİ

MADDE 1229- (1) Konişmento, aşağıdaki kayıtları içerir:

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 102 / 119
a) Yükletenin beyanına uygun olarak gemiye
yüklenen veya yüklenmek üzere teslim alınan eşyanın
genel olarak cinsini, tanınması için zorunlu olan
işaretlerini, gerektiğinde tehlikeli eşya niteliğinde olup
olmadığı hakkında açık bir bilgiyi, koli veya parça sayısı ile
ağırlığını veya başka suretle ifade edilen miktarını.
b) Eşyanın haricen belli olan hâl ve durumunu.
c) Taşıyanın adı ve soyadını veya ticaret unvanını
ve işletme merkezini.
d) Kaptanın adı ve soyadını.

KONİŞMENTONUN İÇERİĞİ

j) Konişmentonun düzenlendiği yer ve tarihi.


k) Taşıyan veya onu temsilen hareket eden kişinin imzasını.
l) Navlunun gönderilen tarafından ödeneceğine dair kayıtları, ödenecekse
bunun miktarını.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 103 / 119
m) Navlun sözleşmesinde açıkça kararlaştırılmışsa, eşyanın boşaltma
limanında teslim olunacağı tarih ve süreyi.
n) Sorumluluk sınırlarını genişleten her şartı.
o) Taraflarca uygun görülen diğer kayıtları.
(2) Birinci fıkrada sayılan unsurlardan bir veya birkaçının konişmentoda
bulunmaması senedin hukuken konişmento sayılmasını engellemez; yeter ki,
senet 1228 inci maddenin birinci fıkrasında yazılı unsurları taşımakta olsun.

MADDE 1230- (1) Konişmentonun meşru hamili, eşyayı teslim almaya yetkilidir.
(2) Konişmento birden çok nüsha olarak düzenlenmişse, eşya, tek nüshanın meşru
hamiline teslim edilir
MADDE 1231- (1) Konişmentonun birden çok meşru hamili aynı zamanda başvurursa kaptan,
hepsinin istemini reddederek eşyayı umumi ambara veya başka güvenli bir yere tevdi etmek ve
bu şekilde hareket etmesinin sebeplerini de göstererek bunu anılan konişmento hamillerine
bildirmek zorundadır.

MADDE 1236- (1) Eşya, ancak konişmento nüshasının, eşyanın teslim alındığına ilişkin şerh
düşülerek geri verilmesi karşılığında teslim edilir.

MADDE 1234- (1) Eşya, kaptan veya taşıyanın diğer bir temsilcisi tarafından taşınmak üzere
teslim alınınca konişmentonun, konişmento gereğince eşyayı teslim almaya yetkili olan kişiye
teslimi, 1235 inci madde hükümleri saklı kalmak şartıyla, Türk Medenî Kanununun 957 ve 980

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 104 / 119
inci maddelerinde yazılı hukuki sonuçları doğurur.
MEDENİ KANUN MADDE 980.- Kıymetli evrakı iyiniyetle teslim alan kimse ile emtiayı
iyiniyetle teslim alan kimse arasında uyuşmazlık çıkarsa emtiayı teslim alan tercih olunur.

MADDE 1235- (1) Emre yazılı bir konişmento birden fazla nüsha hâlinde düzenlenmişse,
nüshalardan birinin hamili, konişmentonun teslimine 1234 üncü madde gereğince bağlanan
sonuçları, kendisi henüz teslim isteminde bulunmadan önce bir diğer nüshaya dayanarak 1230
uncu madde uyarınca kaptandan eşyayı teslim almış olan kişi aleyhine ileri süremez.

NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 105 / 119
OLAY

• Merkezi İskenderun’da bulunan


„Güney Demircilik A.Ş.“ 50 ton
demiri İstanbul`a göndermek üzere
Armatör Mustafa Dağlı ile 17 Şubat
2014 tarihinde bir taşıma sözleşmesi
imzalamış ve bir hafta sonra yükün
tamamını armatör Mustafa Dağlı’ya
teslim etmiştir. Sözleşme uyarınca,
https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42
Sayfa 106 / 119
yük Mersin limanın da en erken 21

SORULAR

Soru I. Güney Demircilik A.Ş.`nin sözleşmeden cayma yetkisi var mıdır?

Soru II. Armatör Mustafa Dağlı`nın kendisine navlun ücreti ödenmesi talebi
yerinde midir?

Soru III. Güney Demircilik A.Ş.`ne ait yükün zarar uğramasından dolayı
kim, neden sorumludur?

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 107 / 119
NAVLUN SÖZLEŞMESİNİN SONA ERMESİ

BELİRLİ KANUNİ SEBEPLERLE NAVLUN


SÖZLEŞMESİNİN HÜKÜMDEN DÜŞMESİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 108 / 119
GEMİNİN ZİYAI
Yolculuk Başlamadan Önce Yolculuk Başladıktan Sonra

MADDE 1209- (1) Gemi, yolculuk MADDE 1210- (1) Gemi, yolculuk
başlamadan önce umulmayan bir hâl başladıktan sonra umulmayan bir hâl
yüzünden zayi olduğu takdirde, iki yüzünden zayi olduğu takdirde; taşıyana o

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 109 / 119
taraftan biri ötekine tazminat vermekle ana kadar doğmuş bulunan alacakları
yükümlü olmaksızın navlun sözleşmesi dışında, zayi olan gemiden kurtarılan ve
hükümden düşer. Bu hâlde sadece emniyet altına alınan eşya başka bir limana
geminin zayi olduğu ana kadar doğmuş getirilmiş olsa bile mesafe navlunu da
bulunan borçların ifası gerekir ödenmesi gerekir.
(2) Mesafe navlunu kurtarılan eşyanın
miktarına, geminin zayi olduğu ana kadar
alınan mesafeye, yolculuğun giderlerine,
süresine, katlanılan rizikolarına ve zorluk
derecesine göre hakkaniyete uygun bir
şekilde hesap edilir.
(3) Mesafe navlunu, kurtarılan eşyanın
emniyet altına alındığı yer ve tarihteki
değerini aşamaz.

YÜKÜN ZİYAI
Yolculuk Başlamadan Önce Yolculuk Başladıktan Sonra

MADDE 1214- (1) Sözleşmede ferden MADDE 1216- (1) Yolculuk başladıktan
belirlenen eşyanın tamamının umulmayan sonra taşınan eşyanın umulmayan bir hâl
bir hâl yüzünden zayi olması hâlinde, yüzünden tamamının zayi olması ile iki
taraflar arasındaki sözleşme iki taraftan taraftan biri diğerine tazminat vermeye
biri ötekine tazminat vermekle yükümlü zorunlu olmaksızın, navlun sözleşmesi
olmaksızın hükümden düşer. Ancak, o ana hükümden düşer. Taşıyana sadece,
kadar doğmuş alacakların ifası gerekir. sözleşmenin sona erdiği ana kadar
doğmuş bulunan diğer alacakları ödenir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 110 / 119
MADDE 1217- (1) Yolculuk başladıktan
sonra eşyanın umulmayan bir hâl yüzünden
MADDE 1215- (1) Sözleşmede ferden bir kısmının zayi olması, taraflar arasındaki
belirlenmemiş bulunan eşyanın yüklenmek sözleşmeyi hükümden düşürmez. Eşyanın,
üzere tesliminden önce tamamı zayi olsa bile, zayi olan kısmı hiç taşınmamış veya
taraflar arasındaki sözleşme sona ermez. yolculuk devam ederken gemiden
uzaklaştırılmış olsa bile, taşıyana tam navlun
ödenir; şu kadar ki, 1199 uncu maddenin
ikinci ve üçüncü fıkrası hükümleri saklıdır.

TAŞITAN VEYA TAŞIYANIN BELİRLİ KANUNİ SEBEPLERE DAYANARAK


NAVLUN SÖZLEŞMESİNİ FESHETMESİ

Kamu Tasarrufu ile Geminin Yola Savaş Sebebiyle Gemi ve/veya Yükün
Çıkmasının veya Yükün Gönderilmesinin Zapt ve Müsadere Tehlikesine Maruz
Men Edilmesi Kalması
MADDE 1218- (1) Gemiye ambargo veya MADDE 1218-(4) Savaş çıktığı için
devlet hizmeti için el konulması, varma yeri geminin veya navlun sözleşmesi gereğince
ülkesi ile ticaretin yasaklanması, yükleme gemi ile taşınacak eşyanın tamamı yahut her
veya varma limanlarının abluka altına ikisinin artık serbest sayılmaması ve zapt
alınması, sözleşme gereğince taşınacak olan veya müsaderesi tehlikesi mevcutsa, taraflar
eşyanın tamamının yükleme limanından belli bir süre beklemeye zorunlu olmaksızın
ihracının veya varma limanına ithalinin yahut fesih hakkını kullanabilirler.
transit geçişinin yasaklanması gibi bir kamu
tasarrufu yüzünden sözleşmenin ifasının
engellenmiş olması her iki tarafa herhangi bir

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 111 / 119
tazminat vermekle yükümlü olmaksızın
sözleşmeyi feshedebilme hakkı verir.
MADDE 1218- 2) Henüz yolculuk başlamamışsa, fesih hakkının kullanılabilmesi için
sözleşmenin ifasını engelleyen durumun mevcut ihtimallere göre kısa zamanda ortadan
kalkmayacağının anlaşılmış olması gerekir. Buna karşılık, yolculuk başladıktan sonra
sözleşmenin ifası engellenmişse, fesih hakkının kullanılabilmesi için bir ay boyunca
engelin kalkmasının beklenmesi gerekir.
TARAFLARIN FESİH HAKKINA SAHİP OLMADIĞI
HÂLLER
Eşyanın sadece bir kısmına ilişkin Geminin yolculuk sırasında tamirinin
engeller gerekmesi
MADDE 1219- (1) Eşyanın sadece bir MADDE 1221- (1) Geminin yolculuk
kısmına ilişkin engeller, taraflara fesih hakkı sırasında tamiri gerekirse, navlunun tamamı
vermez. Taşıtan, savaş, ihracat veya ithalat ile taşıyanın o ana kadar doğmuş bulunan
yasağı gibi sebeplerle eşyanın artık serbest diğer bütün alacaklarının ödenmesi veya
sayılmayan kısmını her hâlde gemiden alıp temin edilmesi şartıyla eşya gemiden
uzaklaştırmak zorundadır. Ancak, taşıtan alınabileceği gibi tamirin bitmesi de
henüz yolculuk başlamamışsa, taşıyanın beklenebilir. Navlunun zaman üzerine
durumunu ağırlaştırmamak şartıyla gemiye kararlaştırıldığı hâllerde, tamirin devam
bunlar yerine başka eşya yükleyebilir veya ettiği süre hesaba katılmaz.
kararlaştırılan navlunun yarısını ödeyerek (3) Kısmi yolculuk çarteri
sözleşmeyi feshedebilir. sözleşmeleri ile kırkambar sözleşmelerinde
(2) Kısmi yolculuk çarteri sözleşmeleri ile eşya tamir sırasında boşaltılmış olduğu
kırkambar sözleşmelerinde fesih hakkı takdirde, taşıtan tam navlunu ve diğer
yoktur. alacakları ödemek şartıyla eşyayı geri
alabilir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 112 / 119
Kaptanın haklı Sebeple Rotadan Sapması: MADDE 1220- (1) Kaptanın denizde can ve
eşya kurtarmak veya diğer bir haklı sebeple rotadan sapmış olması, tarafların hak ve
yükümlülüklerini etkilemez ve taşıyan bu yüzden doğacak zararlardan sorumlu
olmaz.

TAŞITANIN NAVLUN SÖZLEŞMESİNDEN CAYMASI

ÇARTER SÖZLEŞMELERİNDE KIRKAMBAR SÖZLEŞMELERİNDE

MADDE 1158- (1) Taşıtan, yolculuk MADDE 1164- (1) Yüklemeden sonra
çarteri sözleşmesini, gemi o sözleşme taşıtan, tam navlunu ve 1201 inci madde
uyarınca yüklemesini tamamlayıp uyarınca teminat altına alınmış diğer
yolculuğa çıkıncaya kadar feshedebilir. alacakları ödeyerek veya 1202 nci madde
(3) Fesih hakkının, uyarınca teminat vererek sözleşmeyi
gemiye eşya alındıktan sonra feshedebilir; şu kadar ki, gemiye alınmış
kullanılması hâlinde, taşıyan, eşyanın olan eşyanın boşaltılması, yolculuğun
boşaltılması için gereken gecikmesine veya aktarmaya sebep
süreyi beklemek zorundadır. Bu süre, olabilecek ise, diğer bütün taşıtanların
yükleme veya sürastarya süresinden onayını almış olmadıkça taşıtan, eşyanın
sayılmaz. Taşıyan, taşıtanın eşyanın boşaltılmasını isteyemez. Taşıyan,
gemiden çıkarılması nedeniyle sebep eşyanın gemiden çıkarılması için rotayı
olduğu bütün giderleri ve zararları değiştirmek veya bir limana uğramak
talep edebilir; her hâlde bu zarar, zorunda değildir.
kaybedilen süre karşılığı sürastarya
ücretinden az olamaz.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 113 / 119
DENİZ KAZALARI

OLAY

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 114 / 119
Esat Durukan ve Ayşe Özel’ e ait olduğu „Bulut“ isimli tanker Boğaz geçişi için klavuz
kaptan almıştır. Tanker, klavuz kaptanın hatalı talimat vermesi ve gemi kaptanının bu
talimata uyması sonucu akıntıya kapılarak sürüklenmeye başlamış önce, aşırı hızlı
şekilde o bölgeden geçmekte olan Dicle gemisine çarpmış ve daha sonra bir yalının
duvarına çarparak karaya oturmuştur. Çarpmanın etkisiyle tankerin gövdesinde geniş bir
yarık meydana gelmiş, yalının duvarı tamamen yıkılmış ve bir gemi adamı yaralanmıştır.
Gemisinin batacağını sanan Dicle gemisi kaptanı ise gemiyi hafifletmek maksadıyla
Ahmet Akman’ ait ve onun rızası olmadan güvertede taşınan yükü denize atmış, geminin
dengesi sağlanmış ve bir kurtarma gemisi tarafından çekilerek kurtarılmıştır. Esat
Durukan ve Ayşe Özel aleyhine, yalı sahibi, yaralanan gemi adamı ve rıhtım idaresi
meydana gelen zararların mütesselsilen tazmini talebiyle dava açmıştır. Esat Durukan ve
Ayşe Özel, kendilerinin tedbirli bir donatan gibi davranarak tankere klavuz kaptan
alınması talimatı verdiğini, zararın klavuz kaptanın hatalı talimatı sebebiyle meydana
geldiğini ve kendilerinin şahsen hiçbir kusurunun bulunmadığını ileri sürerek davanın
reddini talep etmiştir. Ahmet Akman ise kendisine ait yükün zarar gördüğünden bahisle
Dicle gemisi ve gemiyle taşınan yüklerin sahiplerine karşı müşterek avarya hükümleri
uyarınca dava açmıştır.

Soru I: Esat Durukan ve Ayşe Özel karşı açılan davalarda hakim olsaydınız nasıl karar
verirdiniz? Neden?

DENİZ KAZALARI

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 115 / 119
MÜŞTEREK AVARYA
MADDE 1272- (1) Ortak bir deniz sergüzeştine atılmış olan gemiyi, yükü, diğer
eşyayı ve navlunu birlikte tehdit eden bir tehlikeden onları korumak amacıyla ve
makul bir hareket tarzı oluşturacak şekilde, bile bile olağanüstü bir fedakârlık
yapılması veya olağanüstü bir gidere katlanılması hâlinde “müşterek avarya
hareketi” var sayılır ve bu hareketin doğrudan doğruya sonucu olan zarar ve
giderler müşterek avarya olarak kabul edilir.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 116 / 119
BAŞLICA MÜŞTEREK AVARYA TÜRLERİ

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 117 / 119
DİSPEÇ

Tanım: Müşterek avarya sayılan zarar ve masrafların gemi, yük ve navlun


arasında paylaşılması işlemine dispeç denir.

MADDE 1278- (1) Donatan gecikmeksizin dispeçi yaptırmakla yükümlüdür; bu


yükümlülüğünü yerine getirmezse ilgililerin her birine karşı sorumlu olur.

MADDE 1279- (1) Zararın tespiti ve paylaştırılması varma yerinde, eğer buraya
varılmazsa yolculuğun bittiği limanda yapılır.

MADDE 1280- (1) Dispeç, ilgililerin oybirliğiyle atayacakları bir veya birden fazla

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 118 / 119
dispeççi tarafından yapılır. Oybirliği sağlanamazsa, dispeççiyi veya dispeççileri,
dispeçin yapılacağı yer mahkemesi atar.

https://lookaside.fbsbx.com/file/DENİZ%20TİCARETİ%20HUKUKU%20DERS%20NOTLARI%20PR…tNmrLujyAslIPZl47cYR6CL_3ovflpaAEWRxFmmvm_Tek1Z_-inU0ukUWVur-SywwmvaOX-TKE6goPx 15.07.2017 22_42


Sayfa 119 / 119

You might also like