ΚΕΝΤΡΟ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΚΑΙ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.

)
ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ

Πρόγραμμα Επαγγελματικής Ανάπτυξης Εκπαιδευτικών

Με τη χρήση καινοτόμων μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 9

Η πληροφόρηση ως λειτουργία

της Συμβουλευτικής και του Προσανατολισμού

1
Περιεχόμενα
Σκοπός της Θεματικής Ενότητας
Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Έννοιες Κλειδιά
Εισαγωγικές Παρατηρήσεις
Υποενότητα 1. Έννοια και σημασία της πληροφόρησης
1.1. Η έννοια της πληροφόρησης
1.2. Η σημασία και οι ρόλοι της πληροφόρησης
1.3. Η αναγκαιότητα – το δικαίωμα της πληροφόρησης στη σύγχρονη εποχή
Υποενότητα 2. Είδη και ιδιότητες της πληροφόρησης
2.1 Είδη πληροφορίας
2.1.1 Ατομικές πληροφορίες
2.1.2 Κοινωνικές πληροφορίες
2.1.3 Εκπαιδευτικές πληροφορίες
2.1.4 Επαγγελματικές πληροφορίες
2.2 Διασφάλιση της ποιότητας της πληροφορίας
Χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο
Βιβλιογραφία

2
Σκοπός της Θεματικής Ενότητας
Σκοπός της θεματικής ενότητας είναι να αναδείξει τον καταλυτικό ρόλο της
πληροφόρησης στις εκπαιδευτικές και επαγγελματικές επιλογές του ατόμου.
Ειδικότερα, προσδιορίζονται και αναλύονται οι συναφείς με το αντικείμενο έννοιες
με έμφαση στην «πληροφόρηση» και την «πληροφορία». Επιπλέον, γίνεται
αναφορά στα είδη των πληροφοριών, ενώ τεκμηριώνεται η σημασία της
πληροφόρησης στη λήψη αποφάσεων που σχετίζονται με το εκπαιδευτικό και
επαγγελματικό μέλλον του ατόμου.

Προσδοκώμενα Αποτελέσματα
Με την ολοκλήρωση της ενότητας ο/η εκπαιδευόμενος/η θα είναι σε θέση να:
▪ κατανοεί την έννοια της «πληροφόρησης» και της «πληροφορίας»,
▪ διακρίνει τα είδη των πληροφοριών,
▪ αντιλαμβάνεται τη σημασία της πληροφόρησης στη λήψη αποφάσεων,
▪ περιγράφει τα κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας της πληροφόρησης.

Έννοιες Κλειδιά
▪ Πληροφόρηση
▪ Πληροφορία
▪ Λειτουργίες πληροφόρησης
▪ Κριτήρια ποιότητας

3
Εισαγωγικές παρατηρήσεις
Η τεχνική και οικονομική πρόοδος στη σύγχρονη εποχή και ο επιταχυνόμενος
ρυθμός ανάπτυξης έχουν επιφέρει αλλαγές τόσο στην αγορά εργασίας όσο και
στη δομή του εκπαιδευτικού συστήματος. Μια τέτοια κατάσταση απαιτεί την
ύπαρξη ενός συστήματος συνεχούς πληροφόρησης για τις εξελίξεις που
σημειώνονται, ώστε να μπορέσει το άτομο, έχοντας ήδη γνωρίσει τον εαυτό του,
να γνωρίσει το περιβάλλον, ώστε να οδηγηθεί στη λήψη συνετών εκπαιδευτικών
και επαγγελματικών αποφάσεων.
Η πληροφόρηση, ως βασικός πυλώνας πάνω στον οποίο στηρίζεται κάθε
λογικός προγραμματισμός του ατόμου, αποτελεί το αντικείμενο της θεματικής
ενότητας, η οποία διαρθρώνεται σε δύο υποενότητες.
Η πρώτη υποενότητα επικεντρώνεται στην εννοιολογική διασάφηση των όρων
«πληροφόρηση» και «πληροφορία». Επιπλέον, αναλύονται η σημασία και οι
ρόλοι της πληροφόρησης και τεκμηριώνεται το δικαίωμα της πληροφόρησης στη
σύγχρονη εποχή.
Στη δεύτερη υποενότητα αναλύονται τα βασικά είδη της πληροφορίας και
διατυπώνονται τα κριτήρια με τα οποία διασφαλίζεται η ποιότητα της
πληροφορίας.

4
 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 1. ΕΝΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ
Η πρώτη υποενότητα επικεντρώνεται στην εννοιολογική διασαφήνιση των όρων
«πληροφόρηση» και «πληροφορία». Επιπλέον, αναλύονται η σημασία και οι
ρόλοι της πληροφόρησης και τεκμηριώνεται το δικαίωμα της πληροφόρησης στη
σύγχρονη εποχή.

1.1 Η έννοια της πληροφόρησης

Στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (Μπαμπινιώτης, 2002) ως
«πληροφορία» ορίζεται:
1. Κάθε στοιχείο που έχει ενδιαφέρον για κάποιον, που θα ήθελε κάποιος να
γνωρίζει, ειδικότερα οτιδήποτε ασυνήθιστο, μη κοινότοπο, ή προσδοκώμενο
λέγεται σε κάποιον.
2. Κάθε στοιχείο που μεταδίδεται από μια πηγή (μέσο ενημέρωσης) σε κάποιον
δέκτη, κάθε ενημερωτικό στοιχείο.
3. Το περιεχόμενο των σημάτων που διαβιβάζονται μέσω των διαφόρων μέσων
επικοινωνίας και ενημέρωσης (τηλέφωνο, τηλεόραση κλπ.).
Οι πληροφορίες μπορεί να είναι ατομικές, κοινωνικές, εκπαιδευτικές,
επαγγελματικές. Για παράδειγμα, μια εκπαιδευτική πληροφορία που ίσως
ενδιαφέρει ένα μαθητή της Α΄ τάξης του Γενικού Λυκείου είναι «πόσα και ποια
μαθήματα διδάσκονται στη Β’ τάξη του Γενικού Λυκείου».
Ο Κασσωτάκης (2000) διακρίνει την πληροφορία από τη συμβουλή, επειδή η
τελευταία αποτελεί μια πρόταση σχετική με τις ενέργειες που οφείλει να κάνει το
άτομο σε μια συγκεκριμένη στιγμή. Η συμβουλή, βέβαια, προϋποθέτει την
πληροφόρηση γύρω από το αντικείμενο στο οποίο αναφέρεται.
Αξίζει να επισημανθεί ότι στη σύγχρονη βιβλιογραφία θεωρείται άλλο πράγμα η
επαγγελματική πληροφορία και άλλο η πληροφορία για τη σταδιοδρομία. Καθώς
το επάγγελμα είναι διαφορετικό από τη σταδιοδρομία, η πληροφόρηση για τη
σταδιοδρομία είναι ευρύτερη από την επαγγελματική πληροφόρηση, δεδομένου
ότι περιλαμβάνει διαρκή ενδυνάμωση του σχεδιασμού της σταδιοδρομίας που
εξαρτάται από τον τρόπο της επαγγελματικής ζωής και άλλους παράγοντες
(Σιδηροπούλου-Δημακάκου, 1995).

5
Ως προς την έννοια της «πληροφόρησης» στο Λεξικό της Νέας Ελληνικής
Γλώσσας (Μπαμπινιώτης, 1998) ως «πληροφόρηση» ορίζεται η παροχή και η
πρόσληψη πληροφοριών (γύρω από τις πράξεις, ιδέες κλπ.). Για τον Κασσωτάκη
(2000) με τον όρο πληροφόρηση δεν εννοούμε την απλή παροχή πληροφοριών
στο ενδιαφερόμενο άτομο, αλλά μια ολόκληρη σειρά διαδικασιών, οι οποίες
αναφέρονται στη συγκέντρωση, αξιολόγηση, οργάνωση και διάδοση των
πληροφοριών τόσο στο άμεσα ενδιαφερόμενο άτομο όσο και στο ευρύτερο
κοινωνικό σύνολο.
Ο όρος «αυτοπληροφόρηση» χρησιμοποιείται όταν το άτομο, προκειμένου να
πληροφορηθεί για ένα θέμα, αναζητεί, συγκεντρώνει, αξιολογεί και οργανώνει
μόνο του τις σχετικές πληροφορίες.
Πολλές φορές η πληροφόρηση συγχέεται εννοιολογικά με την «ενημέρωση». Αν
και οι δύο όροι θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν εναλλακτικά, για να εκφράσει
κάποιος τη διοχέτευση πληροφοριών με στόχο την ενημέρωση, οι δύο όροι
αφορούν δύο ριζικά διαφορετικές προσεγγίσεις. Όπως επισημάνθηκε, η έννοια
πληροφόρηση υπονοεί ένα σύνολο διαδικασιών.

1.2 Η σημασία και οι ρόλοι της πληροφόρησης

Η πληροφόρηση θεωρείται ίσως η σημαντικότερη λειτουργία του θεσμού της
Συμβουλευτικής και του Επαγγελματικού Προσανατολισμού με δεδομένο ότι
αποτελεί τον πυλώνα πάνω στον οποίο θα στηριχθεί κάθε λογικός
προγραμματισμός του ατόμου. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει ο
Δημητρόπουλος (1998) η πληροφόρηση καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος της
τριμερούς βασικής διαδικασίας στη λήψη απόφασης, αφού μέσω αυτής
επιτυγχάνεται η γνώση του εαυτού, η γνώση του περιβάλλοντος, έτσι ώστε να
ακολουθήσει φυσιολογικά το τρίτο μέρος, δηλαδή ο συνδυασμός των δύο που
οδηγεί στη λήψη μιας συνετής απόφασης.
Μέσω της πληροφόρησης συντελούνται πολλές λειτουργίες στην συμπεριφορά
του ατόμου. Σύμφωνα με τον Isaacson (1977) με βάση τις πληροφορίες
επιτελούνται οι εξής λειτουργίες: η παρωθητική, η διδακτική, η
προσαρμοστική και η κατανεμητική. Πιο συγκεκριμένα:

6
1. Η παρωθητική λειτουργία πληροφοριών γίνεται φανερή σε σχέση με τον
τρόπο που επενεργεί η πληροφόρηση στο άτομο, πάνω σε καταστάσεις ή
προϋποθέσεις μέσω των οποίων γίνεται δυνατή η προσπέλαση προς κάποιο
συγκεκριμένο στόχο. Ένα παράδειγμα: Ο μαθητής παρωθείται να εντείνει την
προσπάθειά του στη μελέτη ενός γνωστικού αντικειμένου, όταν πληροφορηθεί ότι
η καλή γνώση του εν λόγω αντικειμένου θα διευκολύνει την επίτευξη του στόχου
που έχει θέσει.
2. Η διδακτική λειτουργία των πληροφοριών αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος
της πληροφόρησης σε ένα εξελικτικό σύστημα προσανατολισμού και γίνεται
μέσω της διδασκαλίας (για παράδειγμα στο πλαίσιο του Σχολικού
Επαγγελματικού Προσανατολισμού).
3. Η προσαρμοστική λειτουργία των πληροφοριών διευκολύνει το άτομο στη
δημιουργία μιας στοιχειώδους ισορροπίας, ανάμεσα στις φανταστικές επιλογές
και τους φανταστικούς προγραμματισμούς και στην πραγματικότητα. Αυτή η
πραγματικότητα γίνεται γνωστή μέσω της πληροφόρησης.
4. Η κατανεμητική λειτουργία των πληροφοριών σχετίζεται με τις διαδικασίες
κατανομής, οι οποίες αφορούν την τοποθέτηση σε κάποιο περιβάλλον (κυρίως
επαγγελματικό). Η προετοιμασία για κάποιες δραστηριότητες γίνεται συνήθως
ερήμην του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο θα τοποθετηθεί το άτομο. Ως εκ
τούτου, είναι απαραίτητη η σωστή πληροφόρηση πριν αρχίσει η προετοιμασία
για είσοδο στο εν λόγω περιβάλλον.
Το άτομο μπορεί να αποκτήσει εποπτεία του εαυτού του και του περιβάλλοντός
του είτε μέσω της άμεσης παρατήρησης είτε μέσω της έμμεσης γνωριμίας. Η
συλλογή πληροφοριών εκ των πραγμάτων γίνεται κυρίως μέσω της έμμεσης
γνωριμίας, δεδομένο που προσδίδει ιδιαίτερη σημασία στην πληροφορία, η
οποία καθίσταται δύναμη, αποτελεί «επένδυση», αφού μπορεί να οδηγήσει σε
καινούργιους προσανατολισμούς και επιλογές. Αντίθετα, η στέρηση της
πληροφορίας αποδυναμώνει και περιθωριοποιεί το άτομο, εφόσον του λείπει η
ενημέρωση πάνω στα κοινωνικοοικονομικά δρώμενα.
Έτσι, ο βαθμός και η ποιότητα της πληροφόρησης που εξασφαλίζει το άτομο για
ένα θέμα:

7
 1. Αυξάνει τις γνώσεις του σχετικά με αυτό και διευρύνει τους ορίζοντές του.
2. Επηρεάζει τις σκέψεις τις εκτιμήσεις, τις στάσεις και τη συμπεριφορά του.
3. Αυξάνει την αυτοπεποίθησή του και το βοηθά να γίνει περισσότερο
υπεύθυνο για τις πράξεις του και τις επιλογές του.
4. Συμβάλλει στη χάραξη ενός σχεδίου ζωής.
5. Διευρύνει τις επιλογές και αυξάνει τις εναλλακτικές λύσεις που
προσφέρονται για κάθε περίπτωση.
6. Συμβάλλει στη λήψη αποφάσεων.

1.3 Η αναγκαιότητα – το δικαίωμα της πληροφόρησης στη σύγχρονη

εποχή
Το δικαίωμα στην πληροφόρηση έχει αναγνωριστεί στην Οικουμενική Διακήρυξη
των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού,
στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για την Προάσπιση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
και των Θεμελιωδών Ελευθεριών και στις συστάσεις αριθ. (90) 7, CM / Rec
(2010) 8 και CM / Rec (2016) 7 του Συμβουλίου της Ευρώπης σχετικά με την
ενημέρωση και την παροχή συμβουλών στους νέους.
Για τον Κασσωτάκη (2000) η πληροφόρηση, ιδιαίτερα στη σύγχρονη εποχή,
αποτελεί πρώτιστο μέλημα του ατόμου για τους εξής λόγους:
Α. Πληροφόρηση και κοινωνικοοικονομικές μεταβολές
Οι γοργοί ρυθμοί της τρίτης τεχνολογικής επανάστασης και οι συνακόλουθες
οικονομικές και κοινωνικές εξελίξεις καθιστούν τη ζωή πολυπλοκότερη και
απαιτούν την ύπαρξη συνεχούς πληροφόρησης. Οι επαγγελματικές
δραστηριότητες αλλάζουν λόγω της προόδου και της ανάπτυξης. Έτσι,
επαγγέλματα που ήταν άγνωστα μέχρι χθες βρίσκονται σήμερα στο επίκεντρο
της κοινωνικοοικονομικής ζωής. Παράλληλα, μεταβάλλεται και η δομή του
εκπαιδευτικού συστήματος το οποίο καλείται να προσαρμοστεί στις ανάγκες της
οικονομίας.
Η ρευστότητα στον εκπαιδευτικό χώρο και στον κόσμο της εργασίας δυσκολεύει
τη λήψη αποφάσεων σχετικών με την επιλογή σπουδών και επαγγέλματος. Η
ανάγκη για δια βίου πληροφόρηση για την ανάπτυξη της σταδιοδρομίας

8
θεωρείται ως βασικό προαπαιτούμενο, ώστε το άτομο να εφοδιάζεται με γνώσεις,
να αναπτύσσει δεξιότητες και να αποκτά τα εχέγγυα για να λαμβάνει τις
αποφάσεις εκείνες που θα του εξασφαλίσουν ασφάλεια και επιτυχία στον
εργασιακό στίβο, αλλά και στη ζωή του.
Β. Πληροφόρηση και ισότητα ευκαιριών
Η δυσκολία παρακολούθησης των τεχνικοοικονομικών εξελίξεων και η
συνειδητοποίηση των επιπτώσεων τους στον επαγγελματικό βίο είναι
μεγαλύτερη στα κατώτερα κοινωνικά στρώματα (Κασσωτάκης, 2000). Όπως
χαρακτηριστικά αναφέρει ο Lyotard (1984) πρόσβαση στα δεδομένα και στις
πληροφορίες δεν έχουμε όλοι μας, αλλά οι «ειδικοί» όλων των ειδών, ενώ η
άρχουσα τάξη είναι και θα συνεχίσει να είναι η τάξη αυτών που λαμβάνουν τις
αποφάσεις.
Η πληροφόρηση των ατόμων λιγότερο μορφωμένων κοινωνικών στρωμάτων
είναι ελλιπέστερη και ατελέστερη, σε σύγκριση με εκείνη των ατόμων μορφωτικά
ευνοημένων οικογενειών. Έτσι, λόγω έλλειψης έγκαιρης και ορθής
πληροφόρησης ελλοχεύει ο κίνδυνος οι εκπαιδευτικές και επαγγελματικές
επιλογές του ατόμου που προέρχεται από λιγότερο μορφωμένα κοινωνικά
στρώματα να καταλήξουν σε αδιέξοδο, με αποτέλεσμα την αύξηση της
ανισότητας των ευκαιριών.
Η οργανωμένη και συστηματική πληροφόρηση παίζει καθοριστικό ρόλο στον
εκδημοκρατισμό της εκπαίδευσης και της κοινωνίας συμβάλλοντας με αυτόν τον
τρόπο στη μείωση της ανισότητας των ευκαιριών.
Γ. Πληροφόρηση και κοινωνικοεπαγγελματικές προκαταλήψεις
Η πληροφόρηση για τις σπουδές και τα επαγγέλματα αποτελεί ένα μέσο με το
οποίο ο επαγγελματικός προσανατολισμός αξιοποιεί για να επιτύχει την
προσαρμογή της κατανομής του μαθητικού πληθυσμού και του εργατικού
δυναμικού στις ανάγκες της οικονομίας. Όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει η
Κοσμίδου – Hardy (2007) ο Επαγγελματικός Προσανατολισμός είναι δυνατόν να
λειτουργήσει ως μέρος ενός μηχανισμού κοινωνικού ελέγχου με την έννοια ότι
μπορεί να επιδιώξει την προσαρμογή των ατόμων στις ανάγκες της οικονομίας
για συγκεκριμένο ανθρώπινο δυναμικό και έτσι να ενισχύσει το κατεστημένο.

9
Μέσω της πληροφόρησης είναι δυνατή η άμβλυνση της επίδρασης των
κοινωνικών επαγγελματικών προκαταλήψεων και στερεοτύπων στην επιλογή
εκπαιδευτικών διεξόδων και επαγγελματικών δραστηριοτήτων. Έρευνες δείχνουν
ότι η συστηματική πληροφόρηση σχετικά με τον κόσμο της εργασίας επιφέρει
τροποποιήσεις στις στάσεις απέναντι στα διάφορα επαγγέλματα, διευρύνοντας
έτσι τον επαγγελματικό ορίζοντα του ατόμου (Κασσωτάκης, 2000).
Η συστηματική πληροφόρηση συμβάλλει, ώστε να απαλλαγεί το άτομο από
προκαταλήψεις και στερεότυπα σχετικά με σπουδές και επαγγέλματα και να
προχωρήσει σε επιλογές με βάση τη λογική και όχι το συναίσθημα, γεγονός που
θα επιφέρει την ορθολογική κατανομή του εργατικού δυναμικού.

10
 ΥΠΟΕΝΟΤΗΤΑ 2. ΕΙΔΗ ΚΑΙ ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ
Στη δεύτερη υποενότητα αναλύονται τα βασικά είδη της πληροφορίας και
διατυπώνονται τα κριτήρια με τα οποία διασφαλίζεται η ποιότητά της.

2.1 Είδη πληροφορίας

Το άτομο κατά τη διάρκεια της εξελικτικής του πορείας αξιοποιεί πληροφορίες
που εντάσσονται με βάση το περιεχόμενο σε δύο είδη: στις ατομικές
πληροφορίες και σε αυτές που αναφέρονται στο περιβάλλον.
Οι ατομικές πληροφορίες είναι αυτές που αναφέρονται στο ίδιο το άτομο και
στόχο έχουν να διευκολύνουν στη διαμόρφωση της αυτογνωσίας. Οι
πληροφορίες που αναφέρονται στο περιβάλλον εντάσσονται σε τρεις ομάδες:
α) στις κοινωνικές πληροφορίες,
β) στις εκπαιδευτικές πληροφορίες και
γ) στις επαγγελματικές πληροφορίες.

2.1.1 Ατομικές πληροφορίες

Οι ατομικές πληροφορίες αναφέρονται στο ίδιο το άτομο με στόχο:
1. να αποκτήσει την πληρέστερη δυνατή αντικειμενική γνώση του εαυτού
του: δηλαδή των σωματικών, κοινωνικών, ψυχολογικών, συναισθηματικών
χαρακτηριστικών του, καθώς και των ικανοτήτων, δεξιοτήτων
ενδιαφερόντων, αξιών,
2. να δώσει θετικές ερμηνείες στα στοιχεία που αποτελούν τη γνώση του
εαυτού του, να διαμορφώσει δηλαδή θετική αυτοεικόνα,
3. να αποδεχθεί τα ατομικά του χαρακτηριστικά και να τα αξιοποιεί με τον
καλύτερο δυνατό τρόπο προς όφελος δικό του και της κοινωνίας,
4. να διαμορφώσει μια όσο το δυνατόν πιο θετική φιλοσοφία και στάση ζωής,
η οποία θα τον οδηγεί σε ανάλογη συμπεριφορά.
Οι ατομικές πληροφορίες διευκολύνουν το άτομο στην αποκρυστάλλωση,
ενίσχυση και δόμηση του επαγγελματικού εαυτού, στοιχεία που σχετίζονται
με καλύτερες και περισσότερο συγκροτημένες εκπαιδευτικές και επαγγελματικές
επιλογές.

11
2.1.2 Κοινωνικές πληροφορίες
Πρόκειται για πληροφορίες που αναφέρονται σε διάφορες κοινωνικές όψεις της
ζωής ενός ατόμου, σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με το ίδιο και το επηρεάζουν. Για
παράδειγμα, ένας υποψήφιος εργαζόμενος σε μια εταιρεία που εδρεύει στην
επαρχία θα ήθελε να μάθει, μεταξύ άλλων, για την κοινωνική ζωή, τις
δυνατότητες διαμονής, τις κοινωνικές δραστηριότητες κλπ..
Ο Δημητρόπουλος (1998) θεωρεί ότι το άτομο, μεταξύ άλλων, βοηθιέται στα
εξής:
✓ Στη δημιουργία εποικοδομητικών κοινωνικών σχέσεων
✓ Στην κατανόηση της ανάγκης προσαρμογής στα κοινωνικά σύνολα
✓ Στην ανάπτυξη οικογενειακών και κοινωνικών ρόλων
✓ Στην ανάπτυξη μορφών συμπεριφοράς με στόχο την κοινωνική συμβίωση
✓ Στην κατανόηση του άλλου και την αποδοχή του έτσι όπως είναι
✓ Στην αξιοποίηση των εμπειριών των άλλων για να προσαρμόζει τη δική
του συμπεριφορά
✓ Στην κατανόηση της δομής και της λειτουργίας της κοινωνίας
✓ Στη σύναψη εποικοδομητικών σχέσεων

2.1.3 Εκπαιδευτικές πληροφορίες

Οι εκπαιδευτικές πληροφορίες αναφέρονται στις ευκαιρίες για σπουδές, στις
προϋποθέσεις πρόσβασης στην εκπαίδευση, στις συνθήκες σπουδών, στα
προγράμματα σπουδών κλπ. και αφορούν τα εξής στοιχεία:
1. Εκπαιδευτικές διέξοδοι
2. Είδη εκπαιδευτικών ιδρυμάτων
3. Επίπεδο και είδος σπουδών
4. Περιεχόμενο σπουδών
5. Διάρκεια σπουδών
6. Κατευθύνσεις
7. Προϋποθέσεις εισαγωγής
8. Αναγνώριση τίτλων σπουδών
9. Κόστος σπουδών

12
10. Ευκαιρίες για υποτροφίες
11. Προϋποθέσεις για συνέχιση των σπουδών
12. Συστήματα και ευκαιρίες εκτός τυπικής εκπαίδευσης
Οι πληροφορίες αυτές αφορούν κυρίως τους μαθητές και τους νέους, ωστόσο
αφορούν και την οικογένεια λόγω της επιρροής που ασκεί στη διαδικασία λήψη
εκπαιδευτικών αποφάσεων από τους μαθητές.
Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να επισημανθεί ότι οι εκπαιδευτικές πληροφορίες
πρέπει να αφορούν όλο το φάσμα των εκπαιδευτικών φορέων, όχι μόνο τα
παραδοσιακά εκπαιδευτικά ιδρύματα (Πανεπιστήμια) δηλαδή τις διάφορες
σχολές μεταγυμνασιακής ή μεταλυκειακής εκπαίδευσης, Ανοιχτά Πανεπιστήμια,
Κέντρα Δια Βίου Μάθησης, σχολές ΟΑΕΔ, εκπαιδευτικά προγράμματα εταιρειών
κλπ..

2.1.4 Επαγγελματικές πληροφορίες

Οι πληροφορίες αυτές αναφέρονται στα επαγγέλματα, σε θέματα σχετικά με την
αγορά εργασίας, σε ευκαιρίες και όρους για απασχόληση, στην εργατική
νομοθεσία κλπ.. Όπως αναφέρει ο Δημητρόπουλος (1998) η γνώση των
επαγγελματικών πληροφοριών είναι απαραίτητη όχι μόνο για να μπορέσει το
άτομο να κάνει τη σωστή επαγγελματική επιλογή, αλλά για να κάνει και σωστή
επιλογή σπουδών. Είναι αδιανόητο να προηγείται η εκπαιδευτική απόφαση και
να ακολουθεί η επαγγελματική απόφαση. Σ’ αυτή την περίπτωση γίνεται λόγος
για έλλειψη σωστού προσανατολισμού και αυτό εφόσον οι εκπαιδευτικές
εμπειρίες είναι απλά το μέσο για κάποιον επαγγελματικό σκοπό.
Κύκλοι ενδιαφέροντος για επαγγελματικές πληροφορίες είναι:
✓ Στοιχεία εργατικού δυναμικού της χώρας (σύνθεση, κατανομή,
προοπτικές)
✓ Ταξινόμηση επαγγελμάτων
✓ Εργατική νομοθεσία
✓ Φύση επαγγελμάτων
✓ Μεθοδολογία αναζήτησης εργασίας

13
2.2 Διασφάλιση της ποιότητας της πληροφορίας
Στη σημερινή εποχή δεχόμαστε όλοι και όλες έναν καταιγισμό πληροφοριών και
πολλές φορές ίσως νιώθουμε ότι χανόμαστε και μπερδευόμαστε μέσα σε αυτό το
πλήθος των πληροφοριών. Ως εκ τούτου, είναι ανάγκη να προσέχουμε όχι μόνον
την ποσότητα, αλλά και την ποιότητα των πληροφοριών που μας δίνουν ή
ανακαλύπτουμε.
Η πληροφόρηση, όταν χαρακτηρίζεται από ποιότητα, δίνει τη δυνατότητα στο
άτομο να διευρύνει τις επιλογές που προσφέρονται και να προάγει την αυτονομία
και την ενδυνάμωσή του.
Οι ιδιότητες που διασφαλίζουν την ποιότητα της πληροφόρησης είναι οι εξής:
1. Εγκυρότητα, ακρίβεια και σαφήνεια: Οι πληροφορίες είναι απαραίτητο
να ισχύουν, να είναι αληθείς, να περιέχουν ορθά στοιχεία, τα οποία να
παρουσιάζονται με σαφή και εύκολα κατανοητό από όλους τους
ενδιαφερόμενους τρόπο.
2. Διαθεσιμότητα: Οι πληροφορίες είναι απαραίτητο να είναι διαθέσιμες
στην κατάλληλη χρονική στιγμή. Για παράδειγμα, είναι έγκαιρη η
ανακοίνωση για τη διεξαγωγή κάποιου διαγωνισμού για πρόσληψη
υπαλλήλων, αν δημοσιευτεί αρκετά νωρίς, ώστε να προλάβει ο
υποψήφιος να προετοιμαστεί και να κάνει τις απαραίτητες ενέργειες.
3. Επικαιρότητα: Οι πληροφορίες είναι απαραίτητο να είναι επίκαιρες, να
είναι πρόσφατες (για παράδειγμα τα στοιχεία για την ανεργία, ώστε να
γνωρίζει ο ενδιαφερόμενος τις προοπτικές των επαγγελμάτων στην αγορά
εργασίας).
4. Εξειδίκευση: Οι πληροφορίες είναι απαραίτητο να είναι ειδικές, να
αφορούν το ζήτημα που εξετάζεται ή το θέμα που ενδιαφέρει στη
συγκεκριμένη στιγμή.
5. Αξιοπιστία της πηγής: Οι πληροφορίες είναι απαραίτητο να προέρχονται
από ασφαλείς και αξιόπιστες πηγές, ώστε να μπορούν να ελεγχθούν ως
προς την ακρίβεια και ορθότητά τους.
6. Πληρότητα: Οι πληροφορίες είναι απαραίτητο να χαρακτηρίζονται από
πληρότητα, να μην παρουσιάζονται δηλαδή ελλιπείς πληροφορίες,

14
 ηθελημένα ή αθέλητα (για παράδειγμα η παρουσίαση του εκπαιδευτικού
συστήματος να γίνεται πλήρης, χωρίς παράλειψη κάποιων εκπαιδευτικών
διεξόδων).
7. Δυνατότητα πρόσβασης: Οι πληροφορίες είναι απαραίτητο να είναι
προσβάσιμες, να μπορεί ο κάθε ενδιαφερόμενος να ενημερωθεί με εύκολο
και άμεσο τρόπο πάνω σε ένα θέμα που τον αφορά (για παράδειγμα μια
προκήρυξη για κάλυψη θέσεων εργασίας που διακινείται αποκλειστικά
μέσω διαδικτύου δεν είναι προσβάσιμη, προσπελάσιμη από τα άτομα που
δεν έχουν Η/Y ή δεν γνωρίζουν τη χρήση του Η/Y).
H Κοσμίδου – Hardy (1996) και στο πλαίσιο ενός κριτικού μοντέλου
πληροφόρησης θεωρεί ότι είναι απαραίτητο ο αναγνώστης ενός
πληροφοριακού κειμένου να προβαίνει στη διατύπωση των εξής ερωτημάτων:
1. Πώς και από ποιους αποφασίζεται ποιες πληροφορίες είναι σημαντικό να
διαδοθούν;
2. Σε ποια είδη πληροφοριών δίνεται έμφαση, ποιες παραλείπονται και με
ποιες πιθανές συνέπειες σε ατομικό και σε κοινωνικό επίπεδο;
3. Ποιες είναι οι αξίες και τα συμφέροντα των πομπών;
4. Ποιος τελικά έχει τη δύναμη να «επι-κοινωνεί» με ποιον, για ποιο λόγο και
με ποιο τρόπο;
5. Ποιες είναι οι πηγές πληροφόρησης και πώς μπορώ να έχω πρόσβαση σ'
αυτές;
6. Ποιες τεχνικές χρησιμοποιούνται από τα Μ.Μ.Ε. για την κατασκευή ενός
μηνύματος και για ποιο σκοπό;
Στην περίπτωση που δεν διασφαλίζονται τα παραπάνω ποιοτικά χαρακτηριστικά
των πληροφοριών ακυρώνεται η συμβολή της πληροφόρησης στη λήψη
εκπαιδευτικών και επαγγελματικών αποφάσεων.

15
Σύνοψη
Σε αυτή τη θεματική ενότητα μάθατε:
▪ την έννοια της «πληροφόρησης» και της «πληροφορίας»,
▪ τα είδη των πληροφοριών,
▪ τη σημασία της πληροφόρησης στη λήψη αποφάσεων,
▪ τα κριτήρια διασφάλισης της ποιότητας της πληροφόρησης.

Χρήσιμες διευθύνσεις στο διαδίκτυο

ΕΚΠΑ, (2008). Σχολικός Επαγγελματικός Προσανατολισμός, σσ 146-159. Αθήνα:

Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ανακτήθηκε στις 2/9/2022 από
http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/4764/1359.pdf

Κοσμίδου – Hardy, Χ. (1996). «Αγωγή στα Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας και

Πληροφόρησης: Από την παθητική πληροφόρηση στην κριτική ανάγνωση της
πληροφορίας.» Επιθεώρηση Συμβουλευτικής και Προσανατολισμού, 36-37,56-71.
Ανακτήθηκε στις 2/9//2022 από
https://www.elesyp.gr/index.php/component/jdownloads/send/2-ilektronika-
teyxi/34-teyxos-36-37

Κοσμίδου – Hardy, X. (2007). Για την Συμβουλευτική και τον Σχολικό

Επαγγελματικό Προσανατολισμό, σσ. 268-278. Στο Συμβουλευτικοί Ορίζοντες για
τον Σχολικό Προσανατολισμό ΣΟΣ Προσανατολισμός. Αθήνα: Πάντειο
Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών. Ανακτήθηκε στις 3/9//2022
από
http://repository.edulll.gr/edulll/retrieve/4359/1260.pdf

16
Βιβλιογραφία

Ελληνική
Δημητρόπουλος, Ε. (1998). Συμβουλευτική Σταδιοδρομίας. Αθήνα: Γρηγόρης.
Κασσωτάκης, Μ. (2000). Η πληροφόρηση για τις σπουδές και τα επαγγέλματα.
Αθήνα: Γρηγόρης.
Μπαμπινιώτης, Γ. (2002). Λεξικό της Νέας Ελληνικής Γλώσσας (2η έκδοση).
Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας.
Σιδηροπούλου – Δημακάκου, Δ. (1995). Η εκπαιδευτική και επαγγελματική
πληροφόρηση στο σημερινό σχολείο: Αναγκαιότητα, αποτελεσματική χρήση,
μέσα διάδοσης της πληροφορίας. Νέα Παιδεία, 75, 137- 147.

Ξενόγλωσση
Council of Europe (2010). Recommendation CM/Rec (2010) 8 of the Committee
of Ministers to member states on youth information.
Council of Europe (2016). Recommendation CM/Rec (2016) 7 of the Committee
of Ministers to member states on young people’s access to rights.
Isaacson L.E. (1977). Career information, career counseling and career
development. Boston: Allyn and Bacon.
Lyotard, J.F. (1984). The Postmodern Condition: A Report on Knowledge. (Tr.
by G. Bennington & Β. Massumi). Minneapolis: University of Minnesota Press.
Watts, A.G., Herr, E. L. (1976), "Career(s) education in Britain and the USA:
Contrasts and common problems". British Journal of Guidance and Counselling,
4,2,129-142.
Weng, Q. X., McElroy, J. C. (2010). Vocational self-concept crystallization as a
mediator of the relationship between career self-management and job decision
effectiveness, Journal of Vocational Behavior, 76,2,234-243.

17