მამა გრიგოლის მოგზაურობა აფხაზეთში

1. განმარტეთ: “საღმრთო შური”;

საღმრთო შური არის როდესაც შენც გინდა სხვის მსგავსათ შეგეძლოს გააკეთო კეთილი
საქმე.

2. რა “საღმრთო შური” აღეძრათ თეოდორესა და ქრისტეფორეს?

მათაც უნდოდათ გრიგოლ ხანძთელივით აეშენებინათ მონასტრები და გააკეთებინათ

საღმრთო საქმე

3. ვინ დაიმოწაფეს თეოდორემ და ქრისტეფორემ, სად და როდის?

მირიან აზნაურის ძე, არსენი, სამცხე, როცა სამცხეში მივიდნენ.

4. რა მიზნით წავიდა მამა გრიგოლი ხანძთიდან?

რადგან თეოდორე და ქრისტეფორე წავიდნენ აფხაზეთში მონასტერის ასაშენებლად და

გადაწყვიტა მათთვის ჩაეკითხა და მოეძებნა ისინი

5. ვისთან ერთად წავიდა მამა გრიგოლი ხანძთიდან?

ოთხი ბერთან ერთად

6. ვინ დაიმოწაფა მამა გრიგოლმა და სად?

ყმა ეფრემი, ქართლში

7. რას შეჰპირდა მამა გრიგოლი ახალმოწაფეს?

აფხაზეთიდან დავბრუნდები და ხანძთაში წაგიყვანო

8. როგორ გამოხატა აფხაზთა მეფემ თავისი დიდი მოწიწება მამა გრიგოლის

მიმართ?

შეეგება და თავმდაბლად მოიკითხა

9. ვინ იყო იმ დროს აფხაზთა მეფე?

დემეტრე

10. რამ განარისხა მამა გრიგოლი აფხაზთა მეფესთან საუბრის დროს?

დემეტრე მეფეს არ უნდოდა მათი გამოჩენა და უთხრა რომ ასეთი ბერები იქ არ ჩასულად
ამაზე კი განრისხდა იგი

11. როგორ გამოხატეს თეოდორემ და ქრისტეფორემ თავიანთი სინანული?

აცრემლებულები მის ფეხებთან დაემხნენ

12. როგორ მიიღო მამა გრიგოლმა ისინი?

სიყვარულით ჩაიხუტა და ღმერთს მადლობა გადაუხადა

13. თქვენი სიტყვებით გადმოეცით მოცემულ წინადადებაში გამოხატული აზრი: “ვითარ

ღონეჲ სიტყვისაჲ არღარა აქვნდა მეფესა მართლმხილებისაგან მის წმიდისა , უბრძანა
მოყვანებაჲ ძმათაჲ მათ.”

მეფემ ვეღარ შეძლო გრიგოლის მამხილებელ სიტყვას წინ აღდგომოდა გასცა ბრძანება
მათი მოყვანის

14. აფხაზთა მეფის თხოვნით, სად ააშენა წმინდა მამამ მონასტერი? მონასტერი მამათა
იყო თუ დედათა?

მამათ მონასტები, უბეს მონასტერი

15. ვინ დანიშნა წინამძღვრად? რა ნივთები შესწირა მონასტერს?

წიგნები შესწირა, ილარიონ

16. “დაღაცათუ ფრიად განვამრავლო სიტყვაჲ, ვერვე მისწვთების გონებაჲ ჩემი ყოველსა
მას უდაბნოთა მათ სიკეთესა უწყებად შენდა, ვინაჲთგან წესი მონაზონებისაჲ მათ შორის
აღორძინებულ არს და უფროჲსად ყვაოდის და აღემატოს მომავალთა ჟამთა . უდაბნოთაჲ
მათ და კეთილად შეზავებულ მზისაგან და ჰაერისა. რამეთუ არცა ფრიადი სიცხეჲ შესწვავს
მათ და არცა გარდარეული სიცივე შეაურვებს მყოფთა მისთა. არამედ განწესებით დგას
თვისსა საზღვარსა უნოტიოჲ, უხორშაკოჲ, უმიწოჲ, მზვარეჲ. რამეთუ კაცთა ნახჭნი
ფერხთანი არაოდეს თიხიან ექმნებიან სლვასა მათსა. ხოლო წყალი კეთილი და შეშაჲ
ნებისაებრ უნაკლულოდ აქვს აღმოცენებული ქვიშათა მათ შინა, ურიცხვი მაღნარი და
სიმრავლე წყალთა ჰამოთაჲ. ბუნებით მხიარულებაჲ მიცემულ არს ღმრთისაგან . და არს
იგი უგზო და მიუვალ რაჲთურთით სოფლისა წესითა მცხორებელთაგან, რამეთუ ღადოთა
მთათა შინა მაღალთა არს მკვიდრობაჲ მათი.”

ა) მამა გრიგოლის თქმით, რა არის ხანძთის უპირველესი ღირსება?

კლიმატური პირობები არის ძალიან კარგი. ბუნებით ერთგვარია

ბ) როგორი კლიმატია ხანძთაში?

ზომიერი კლიმატია

გ) განმარტეთ ხაზგასმული სიტყვები;

დ) რა გრძნობა ეუფლება იმ მიდამოებში მყოფ ადამიანს? (ციტირება დაუშვებელია )

სიხარული და შვება

ე) ამოიწერეთ სამი სიტყვა, რომლებიც საერო პირებს აღნიშნავს;

ვ) დაასახელეთ, კონკრეტულად სად სახლობენ ბერები? (ციტირება დაუშვებელია)

ისეთ კარგი პირობებია, იმისთვის რომ შენთვითონ მოიყვანო მოსავალი და იცხოვრო

ზ) თქვენი სიტყვებით გადმოეცით მოცემულ წინადადებაში გამოხატული აზრი: “კაცთა
ნახჭნი ფერხთანი არაოდეს თიხიან ექმნებიან სლვასა მათსა.”

უცხო ადამიანი ვერასდროს ვერ მოხვდება მანდ ბერების გარდა

თ) რა არის მოცემული მონაკვეთის მთავარი სათქმელი?

მიუხედავად კარგი კლიმატისა მაინცა არ არის ძალიან კარგი პირობები , მაგრამ საერო
ხალხისთვის მოშორებულია და ბერებისთვის ზალიან კარგი ადგილია

17. რა არის ერთადერთი ნაკლი ამ დიდებული მიდამოებისა?

მოსავალი რტულად მოდის

18. რა არის “როჭიკი”?

ჯამაგირი

19. რა საშიშროებისაგან არიან დაცულნი აქ მოღვაწე ბერები?

ცოდვისგან

20. რომელი სიტყვა აღნიშნავს სახედარს?

ვირი

1. “განგებასა ღმრთისასა ესე ჩვეულებაჲ აქვს, რაჲთა წმიდათა მათ უდაბნოთა

მონასტერნი ხელითა გლახაკთაჲთა აღაშენნეს, რომელნიცა სრულიად თავისუფალ
იქმნნეს სოფლისა საცთურთაგან. მისცა ღმერთმან ხელმწიფებაჲ მორწმუნეთა მეფეთა
აღშენებად საყდართა საებისკოპოსოთა და ქალაქთა სოფლებითურთ და ყოველსა ერსა
ზედა მთავარ ყვნა, რაჲთა სიმართლით განიკითხვიდენ მათ შემკობილნი სამოსლითა
ბრწყინვალითა. ხოლო რაჲთა არა დაუტეონ გონებაჲ მათ ხილულთა მათ ნივთთა შინა ,
ხოლო სარწმუნონი და ჭეშმარიტნი მონაზონნი ქვეყანასა ზედა არა ვისსა ხელმწიფებასა
ქვეშე არიან, ვინაჲთგან მოჰრიდეს საშვებელთა საწუთროჲსათა ნებსით და აღირჩიეს
ღმრთისათვის მწუხარებაჲ ადგილთა გლოვისათა. ხოლო ხელმწიფენი კეთილად
მსახურნი შრომასა მათსა თანამონაწილე იქმნებიან საფასეთა უხვად მიცემითა .”

ა) რა არის ღვთისგან დაწესებული მოცემული მონაკვეთის მიხედვით ?

ბერების მიერ ვინც ცოდვებისგან დაცლილია მათ მკიერ უნდა აშენდეს მონასტერიო

ბ) რას ნიშნავს სიტყვა “გლახაკი” მოცემულ მონაკვეთში?

უბრალო

გ) რას არიან მოშორებულნი “გლახაკნი”? (ციტირება დაუშვებელია)

ცოდვას
დ) რა ევალებათ ხელისუფალთ ღვთის მიერ?

დაეხმარონ ბერებს მონასტრების აშენებაში

ე) განმარტეთ ხაზგასმული სიტყვები;

ვ) რატომ არ ემორჩილებიან ბერ-მონაზვნები ამ ქვეყნის ხელისუფალთ?

მათი ერთადერთი ხელისუფალი ღმერთია

ზ) რა შემთხვევაში გახდებიან ხელისუფალნი ბერ-მონაზონთა ღვაწლის თანაზიარნი ?

თუ დაეხმარებიან ბერებს

თ) რისი ნიშანია ბერ-მონაზონთა შავი სამოსი?

ცხოვრებისეული გატაცებები რომ უმნიშვნელოა და სიგლახაკის

ჯავახეთის საეკლესიო კრება

1. რით განარისხა მირეან დიდაზნაურმა გუარამ მამფალი?

არსენი რადგანაც კათალიკოსად აკურთხებინა და მათთან არ შეუთანხმებია

2. თქვენი სიტყვებით გადმოეცით მოცემულ წინადადებაში გამოხატული აზრი: “რამეთუ

იყო ნეტარი გრიგოლ არქიმანდრიტი და წადიერად მოელოდეს ყოველნი და მარტოდ
ანჯმნობდეს წესისა წინამძღვარნი იგი არსენი კათალიკოზისათვის და ვერა დაამტკიცეს
სიტყვაჲ მათი.”

ყველა მამა გრიგოლს მოელოდა მის გარეშე ვერაფერზე თანხმდებოდნენ

3. ვისი ინიციატივით მოიწვიეს ჯავახეთის საეკლესიო კრება? ღა მიზნით მოიწვიეს?

გუარამ მამფალის რადგან წყენა ჰქონდა დაგროვილი

4. რატომ არ იყვნენ შეკრებილთა შორის კლარჯეთის უდაბნოს მამები?

რადგან ჯავახეთის კრება იყო

5. განმარტეთ სიტყვა “წადიერად”;

გულმოდგინებით

6. რომელი ეპარქიის ეპისკოპოსმა განაცხადა, რომ მამა გრიგოლის მოსვლამდე

შეთანხმებას ვერ მიაღწევდნენ? რა უწოდა ამ ეპისკოპოსმა მამა გრიგოლს ?

ერუშთის ეპისკოპოსი, უდაბნოს ვარსკვლავი

7. თქვენი სიტყვებით გადმოეცით მოცემულ მონაკვეთში გამოხატული აზრი: “რამეთუ

სამოსელი იგი შეურაცხი, ესრეთ ჩნდა, ვითარცა სამოსელი ნათლისა ბრწყინვალისა
განუცდელისაჲ. ხოლო თავსა მისსა კუკული იხილვებოდა, ვითარცა გვირგვინი სამეუფოჲ
პატიოსანთა თვალთა და მარგალიტთაგან ფასდაუდებელთა აღმკული .”

ბერული სამოსი ბრჭყინავდა და ქუდი გვირგვინივით ედგა ისე გამოიყურებოდა ტითქოს

8. ვისი თანდასწრებით ესაუბრა მამა გრიგოლი ეფრემს?

არავის თანდასწრებით მარტო

9. რა დააფიცა მამა გრიგოლმა ეფრემს და რა სთხოვა მას?

ეპისკოპოსობა დააფიცა და არ შეეშალა მისი ძმისთვის ხელი

10. რა არგუმენტი მოიყვანა ეფრემმა თავისი უარის გასამართლებლად ?

სხვა ეპისკოპოსების წინააღმდეგ ვერ წავიდოდა

11. როგორ გადაწყვიტა მამა გრიგოლმა ეფრემის დასჯა ურჩობისათვის?

შენი მოძღვარი აღარ ვიქნებიო

12. თქვენი სიტყვებით გადმოეცით მოცემულ მონაკვეთში გამოხატული აზრი: “ფიცხელ

არს ბრძანებაჲ ესე, განმკუეთელ უფროჲს მახვილისა. აწ ნებაჲ შენი იყავნ და ნუ
ნებაჲ ჩემი, წმიდაო ღმრთისაო!”

მახვილზე უფრო მჭრელია შენი სიტყვებიო, ისე იყოს როგორც შენ იტყვიო

13. მამა გრიგოლის თქმით, ვისი ნება იყო არსენის კათალიკოსობა და რა დამსახურების
გამო?

უფლის გამო, მისი სრულყოფილების გამო

14. როგორ განმარტა ეფრემმა თავისი უარი, ეპასუხა ეპისკოპოსთთა მოთხოვნისთვის , თუ

რა გადაწყვეტილება მიიღეს მათ?

მან მამა გრიგოლს დაუთმო სიყვა, სადაც მამა გრიგოლია იქ მე ვერაფრის თქმას
გავბედავო

15. თქვენი სიტყვებით გადმოეცით მოცემულ მონაკვეთში გამოხატული აზრი:

“მართლმხილებისაგან მართლისა მის კაცისა შეშფოთნა ფრიად. რამეთუ ნებაჲ სიბრძნესა
სძლევდა და შური პატივსა არა ჰრიდებდა.”

ნებამ სიბრძნეს სძლია დაშეშურდათ არსენის

16. რა თქვა ასეთი მამა გრიგოლმა, რომ გუარამ მამფალს შერცხვა?

ვინც უფლის სიტყვას არვ დაემორჩილება დაისჯებაო

17. თქვენი სიტყვებით გადმოეცით მოცემულ წინადადებაში გამოხატული აზრი: “რამეთუ

მოკლედ დააწყნარა შფოთი გრძელად მოსაცალებელი”;

რთული მოსაგვარებელი საკითხი მარტივად მოაგვარა

211. ვისი მეტაფორაა „სულიერად განწყობილი ლაშქარი“?

ა)ქრისტიანი ერისა; ბ)კლარჯეთის უდაბნოს მონაზვნებისა ;

გ)მეუდაბნოე ბერებისა; დ)მეფის ჯარისა;

212. ვინ იყო კლარჯეთის უდაბნოთა არქიმანდრიტი?

ა)მამა ზენონი; ბ)მამა გრიგოლი; გ)მამა ზაქარია; დ)მამა

დავითი;

213. ჩამოთვლილთაგან რომელი პასუხი არ არის სწორი? გუარამ მამფალი იყო:

ა)აშოტ კუროპალატის ძე;

ბ)ბაგრატ კუროპალატის ძმა;

გ)ჯავახეთ-თრიალეთის მფლობელი;

დ)ოპიზის ტაძრის განმაახლებელი;

214. რომელი მონასტერი აიგო ბაგრატ კუროპალატის შეწვნით?

ა) შატბერდი; ბ) მერე; გ) იშხანი; დ) უბისა;

215. ისეთი რა ამბავი შეიტყვეს ხანძთელმა ბერებმა, რომ ყველა, ვისაც სიარული შეეძლო ,
შატბერდში წავიდა?

ა)გრიგოლს სურდა, შატბერდში გარდაცვლილიყო; ბ)გრიგოლის გარდაცვალების

ამბავი’

გ)გრიგოლის დედის შატბერდში ჩასვლა; დ)ბაგრატიონების სურვილი

ეკლესიების ნახვისა;

216. ვის მიმართ ამბობს ჰაგიოგრაფი: „იყო მხიარულად მესტუმრე და გლახაკთ-მოღუაწე“:

ა)მამა გრიგოლის; ბ)არსენ კათალიკოსის; გ)ეფრემ მაწყუერელის; დ)დედა

ფებრონიასი;

217. რა ეუწყა ოპიზაში მყოფ მამა გრიგოლს უფლის მიერ?

ა)ეუწყა, სადაც უნდა წასულიყო სამოღვაწეოდ: ხანძთის გზა;

ბ)ბერ ხუედიოსის სიწმინდისა და მის სამოღვაწეო ადგილას ტაძრის დაფუძნების შესახებ ;

გ)უნდა ენახა წმინდა ბერი ხუედიოსი და მასთან ერთად დაეფუძნებინა ახალი ტაძარი ;

დ)რა უნდა ეკეთებინა ხანძთაში ჩასვლის შემდეგ;

174. რით არის განპირობებული ჰაგიოგრაფი ავტორის სიამაყე აშოტის სამიჯნურო

ეპიზოდის გადმოცემისას?

ა)კიდევ ერთხელ დამტკიცდა ეკლესიის ძალა და გავლენა საერო ხელისუფლების

მიმართ;
ბ)კიდევ ერთხელ დამტკიცდა მამა გრიგოლის ძალა და გავლენა იმდროინდელ
საზოგადოებაში;

გ)გამოვლინდა ეკლესიის ძალა და როლი საზოგადოებრივი მორალის დაცვის , ადამიანის

სულის გადარჩენის საქმეში;

დ)დამტკიცდა სულით ძლიერი ადამიანის უპირატესობა მატერიალურად ძლიერთან

შედარებით;

175. რომელი ეპარქიის ეპისკოპოსი იყო ცქირი?

ა)აწყურის; ბ)წყაროსთავის; გ)ანჩის; დ)დაბის;

176. რატომ მტრობდა ცქირი მამა გრიგოლს?

ა)არქიმანდრიტობა უნდოდა; ბ)მამა გრიგოლმა მრავალგზის

ამხილა მისი უკეთურება;

გ)ხანძთის ეპარქიის ხელში ჩაგდება სურდა; დ)მამა გრიგოლმა იგი ეკლესიიდან

მოკვეთა;