Departamenti i Gjuhës Shqipe dhe Letërsisë

Tema:organizimi injeore mesimore

Emer/Mbiemer:
Esmiralda Kola

Dega:
Master Profesional në Mësuesi në Gjuhë- Letërsi

Lënda:didaktike e letersise(moduli I letersis shqipe)

Prof.assc.dr Lili sula

Tirane me 20/03/2024
“Fjalimi i Skënderbeut përpara princave shqiptarë”
Tani do të vij në fjalen e Skenderbeut, i cili, pasi u grumbulluan giithe sa ishin thirrur për në
mbledhje ne faltoren me të madhe, ia filloi te flase keshtu:
"Eter dhe princer fort të nderuar..
...Une sot sigurisht nuk do te turbulloja qetësinë e atdheut, si nje nismêtar, ndoshta i urryer i njê
lufte tê re dhe nuk do rju shtyja ju me ngut ne kéto veshtiresi rreziqe te lufts per interesat e larta,
sikur Gjon Kastrioti, babai im I dëgjuar, e nga ana tjeter një princ shume i urte, të mos i kish
zënë aq fort bese
dikur këtij Murarit te pabese, kur, nen pretekstin e pages, arriti t’ia merrte rob e peng per siguri te
bijte menjehere sapo i kerkoi.. Vetem per ne gë me vien
keq, per fatin e popullit tim që kam nen sundim dhe per gjakun e pafajshem te qytetarve;s’ma
duron zemra që ata te mbeten pa krye, pa mbrojtes dhe t’i shkojnë armikut si kurban per t'u
therur e une të harroj besën ge ata treguan para pak kohe kundrejt meje që s'e kanë shkelur kurre.
Po, pse, per perëndite e pavdekshme, te veproja keshtu, ge te flas me lirisht me ju? Mos do te
ishte, pra me e drejte ge bashkëqytetari juaj te qëndronte pergjithmone i mërguar larg atdheut, ne
skllavri prane Muratit, ne mes gjithe atyre rrezigeve e në një fe te denuar apo mos do t'i dukej me
mir te ngryste jeten ne Epir...
... Dhe te shikonte te perlyhen e te poshterohen edhe me gjate atdheu i stergjyshërve,mbretëria
aterore, varret, tempujt, vete perendite nen sundimin e barbarëve? Më në fund ç'mendoni per
Krujën? A mos valle nje qytet kaq i fortifikuar, kaq i permendur per mjetet dhe fuqine e tij, ka
qenë per t'u lënë në duart të armikut, sikur të mos kishim pike dashurie per atdhe? Kruja, zemra e
fuqise se Arbrit dhe e vetmja që është ndërtuar nga te parët me te gjitha epersite si për lufte e për
page. Këte sigurisht në rast se une s'ia bej qejfin vetes, zor që mund ta mohoni, o eter fort te
nderuar.Por, sido qe te ndodhe ne kete mes, ne të paken s'kemi per t'u penduar per qëllimet tone,
sepse unë, gjatë gjithe asaj kohe që jetova bashke me armikun, ia mëspva dhe ia di shume mire
lekurën, dhelperine, mashtrimet e gjithe zakonet me radhe, gjë që është zakonisht shumë e
rëndesishme ne punët e luftes.
Ejani, pra, kryetrima, merrni harkun, mbroni me lavdine më te madhe atdhun, grate, femijët dhe
te mirat tuaja, silluni atyre qetesine e vërtete te lirise. A e ndieni se ne ç'turp po jetoni? Secili
mund te jete fundi per lirine dhe per ju? Ne qoftë se, megjithëkëte, ju duket e durueshme gjendja
juaj, atëherë me shume te drejte duhet t'i rrokni armët per mua, jo si per ndonje arberor, jo si per
nje bir princi, jo si nje te gjakut tuaj, por si nje te krishter, si per një te ikur. Unë nuk flas, o
princer, me njerez që i mohojne lufterat e dreja... Por jo, o eter te kuvendit, edhe ju, siç kujtoj
unë, keni per t'i dalë zot mbrojes. Dhe me te vërtete, perse jeni mbledhur këtu të ftuar me kaq
zjarr veçse per lufte?
Dhe une po i shoh tani zemrat e te gjitheve te ndezura dhe brenda ne këto zemra te ndezura
urrejtjen per armikun. Po vërej me admirim fytyrat krenare dhe me duket se po ju shoh që tani te
armatosur... Mos prisni, veç ju lutem, ate gjendje te veshtire, mos prisni gjersa te jete ndoshta
vone per t'ia kerkuar juve këtë ndihme, por tani t'i bashkojme forcat dhe armët tona dhe keshtu ta
presim armikun, që do te versulet shume shpejt, ose t'i versulemi vete. Dhe, kur të na shikoje te
bashkuar, ai ose do të pendohet per planin e vet, ose, po vazhdoi të beje këmbë perpara, do të
heqë dore nga lakmia e vajtuar per te dale fitues me kerdine që do te pasoje.
Ndonjëri nga ju ndoshta ka frike dhe kolovitet nga dyshimi se Murati nuk do të dergoj kunder
nesh nje ushtri të vetme e te dobët, por më tepër e shume te fugishme, se, ndoshta, do te vije edhe
vete me qëllim që te shpagujet për këtë goditje të tmerruar,
kurse ushtria jone s'barazohet me forcat e tij.
Megjithekëte, unë ruhem tu zotohem
dicka njerezve që dyshojne; sepse e ardhmja nuk duket sheshit dhe çdo perfundim i saj qendron i
fshehur. Persa i perket veç mendjes dhe gjykimit njerezor, une mund ta tregoi se ato jane nje
mjet i sigurt per te gjitha punët, sepse asgje s'ështe aq e veshtire, saqë të mos mund të zgjidhet
nga mendja e njeriut...
Ngrihuni, pra, o etër të pathyeshem, tregohuni me ne fund me ndihmën e perëndive, të denjë për
sundimin e krishter para te githe brezave që do te vijne këtej e tutje. Falenderimet nga unë per
miresinë e sotme pritini te armatosur, me perkrenare ne krye, para flamujve, ne djerse, ne pluhur,
dhe do t'i keni sipas ndihmave, qe do të jepni per luftën".
Me t'i dhenë fund falës Skenderbeu, princerit te githe u drejtuan nga ai dhe, duke ia miratur
njigoje dhe me ze te qarte mendimin, po e lavderonin fort e po e ngrinin në qiell si shpëtimtarin e
lirise dhe te te gjithe lavdise. Dhe keshtu, pasi i lane atij të gjithë me radhe me vullnet te lirë dhe
ia kaluan gati si me dore pushtetin, popujt, ushtrite dhe pasi i besuan drejtimin suprem te te gjithe
gjendjes kujdesin e luftes, e zgjodhën kryetar
kapidan te tyre të vetem...
 STUDIM TEKSTI
REFLEKTONI PER KUPTIMIN

1. Që në fillim të falimit Skenderbeu tregon shkaget e kthimte tij ne atdhe. Ai perpiqette

kundershtoje që në krye paragjykimet qe mund ti beheshin figures apo ardhjes se tij.
lustrojeni kete mendim me tekstin.
2. Gieni dhe nenvizoni ne tekst fjalite kryesore qe shprehin perparésite e Skenderbeut:
• për te qene prijes i luftes,
• per territur besimin tek te tjeret,
• per te mbrojtur rrenjet kulturore
Argumentoni zgjedhjen tuaj.
REFLEKTONI PER INTERPRETIMIN

3. Beni nje krahasim ndermjet fjalimit te Skenderbeut para princave shaiptare dhe fjalimit te tij
para popullit të Krujes. Ku ngjasone dhe ku ndryshone ato?
4. Shfaqni mendimin tuaj nese jalimi i Skenderbeut isht® shembull inje ligerimi te sakte, te
mençur
dhe te sinqerte.
5. A do tê deshironit qe ndonje nga udhehegesit e sotem te fiste keshtu? Pse?
6. Besoni te fuqia e fjalës? Perse?
REFLEKTONI PER STRUKTUREN

7. Gjeni paragrafët ku:

a. Skenderbeu bën thirje. Me cilat fjal® fillojne ato?
b. Kemi rrefim te autorit. Me f'lloj fjalish ndërtohen?
8. Vini re se si zhvillohet nepermjet Shkallézimit oratoria, fuqia gojètare e heroit.
• Argumentoni se ku gendron fuqia e fjalës se Skënderbeut kundrejt princerve:
te bindja apo
te frika?
• Ku mbeshtetet me tepër fjalimi i Skënderbeut:
• në argumentet jetesore,
• ne emocionet e dëgjuesve,
• apo ne te dyja se bashku?
lustrojeni mendimin tuaj me pjese nga teksti.
REFLEKTONI PER GIUHEN DHE STILIN

9. Vereni kundershtite e mëdha ge ngre në tekstin e vet Barleti, duke vëne ne nje ané mbrojsit e
Krujés dhe nè anën tjeter barbarët dë rënojnë dhe ge cilesohen si dhelparake, mashtrues e
shprishes
te besimit dhe te jetes.
• Me ç'mjete stilistike portretizohen ata?
10. Në fjalimin e Skënderbeut përdoren shumë pyetjet retorike. Gjejini ato dhe analizoni
ndertimin e
tyre sintaksor e stilistik.
11. Gjate fjalimit te tij, Skënderbeu përdor ne raste te shumta veta te ndryshme, si: une, ne, ju.
Gjejini
ato ne tekst dhe shpjegoni perdorimin e tyre.
12. Gjeni ne fragment tipare te stilit heroik te vepres.
13.Me ç’mjete stilistike i portretizon personazhet Barleti?
Dalloni në tekst pyetjet retorike dhe analizoni ndërtimin e tyre sintaksor dhe stilistik.
Gjatë fjalimit, Skënderbeu përdor disa veta, si: unë, ne, ju. Dallojini ato dhe shpjegoni
përdorimin e tyre.
DETYRE

Dalloni në tekst paragrafët rrëfyes dhe ato paragrafë ku Skënderbeu bën thirrje.
Shpjegoni ndërtimin e tyre.
Dalloni shkallëzimin tek oratoria e heroit. Argumentoni ku qëndron fuqia e fjalës së tij.
Dalloni në tekst paragrafët rrëfyes dhe ato paragrafë ku Skënderbeu bën thirrje.
Shpjegoni ndërtimin e tyre.
Dalloni shkallëzimin tek oratoria e heroit. Argumentoni ku qëndron fuqia e fjalës së tij.