SMK Teknik Asuhan Ikan

IMRAN AFFANDI BIN BAKI
MUHAMMAD FAZLI BIN JASLI

Editor
Muhammad Fazli bin Jasli
Editor Pengurusan
Fara Diba binti Badrul Hisham
Penulis
Imran Affandi bin Baki
Muhammad Fazli bin Jasli
Pereka Kulit Buku dan Grafik

Suriawati binti Mohd Fadzil
Penerbit
Bahagian Instruksional dan Pembelajaran Digital
Jabatan Pendidikan Politeknik dan Kolej Komuniti
Kementerian Pendidikan Malaysia
Jabatan Pendidikan Politeknik dan Kolej Komuniti

Cetakan Pertama 2018
© Hak cipta terpelihara. Tiada mana-mana bahagian daripada buku ini yang
boleh disiar-terbitkan semula dalam sebarang bentuk dan dengan apa cara
sekalipun, termasuklah elektronik, mekanikal, fotokopi, rakaman dan
sebagainya, tanpa mendapat izin bertulis daripada penerbit dan pemilik hak
cipta.
Perpustakaan Negara Malaysia

Kementerian Pendidikan Malaysia
SMK : TEKNIK ASUHAN IKAN
ISBN 978-967-0823-86-7
SEKALUNG PENGHARGAAN
Setinggi-tinggi penghargaan kepada semua pihak yang telah

terlibat secara langsung atau tidak langsung serta semua pihak
yang telah memberi kerjasama dan maklumbalas mengenai Buku
Teknik Asuhan Ikan (Helaian Rujukan) Sijil Modular Kebangsaan
Sekalung Budi Terima Kasih

Tuan Haji Noor Azizan Itam
Dr. Siti Noridah binti Ali
En. Md Kassim bin Jaafar
(Mantan Pengarah Kolej Komuniti Tampin)
Pegawai dan Kakitangan Jabatan Perikanan Perlok, Pahang
Peserta Training of Trainers SMK Teknik Asuhan Ikan
dan
semua pihak yang telah membantu menyediakan kandungan
buku ini secara langsung atau tidak langsung.
KETERANGAN KURIKULUM KEMAHIRAN
I
BERMODULAR KEBANGSAAN
PENGENALAN
Kurikulum Kemahiran Bermodular Kebangsaan adalah suatu perancangan latihan dan pembelajaran
kemahiran berbentuk modular jangkapendek (3 hingga 6 bulan) yang merangkumi kompetensi teknikal,
pengetahuan dan sosial. Program-program latihan kemahiran jangkapendek ini dipanggil Sijil Modular
Kebangsaan. Setiap kursus Sijil Modular Kebangsaan mewakil set kemahiran minimum (minumum skill set)
sesuatu skop kerja yang membolehkan seseorang mendapatkan akses kepada pekerjaan.
Model Kurikulum ini adalah berbentuk ‘Outcome-based Education’ dan ‘Competency-based Education’
LATARBELAKANG
Konsep Kurikulum Kemahiran Bermodular Kebangsaan telah digubal buat pertama kalinya pada tahun 1999.
Di dalam kertas cadangan penubuhan Kolej Komuniti (1999), matlamat Kolej Komuniti adalah untuk
menyediakan peluang pendidikan kepada lepasan menengah dan masyarakat setempat untuk mengikuti
pendidikan sepanjang hayat. Untuk tujuan itu, konsep kurikulum yang dicadangkan ketika itu adalah
berbentuk Modular, Hands-on dan Kontekstual.
Bermula dari 16 September 2009, Jabatan

Pengajian Kolej Komuniti telah dipisahkan dari
Jabatan Pengajian Politeknik. Dengan
pengasingan ini, Kolej Komuniti mampu berfungsi
dengan lebih efektif dan efisyen sebagai Hub
Pembelajaran Sepanjang Hayat sepertimana yang
telah dirancangkan ada awal penubuhannya.
Di dalam tempoh Rancangan Malaysia Kesepuluh

(2011-2015), Kerajaan memperkenal pendekatan yang lebih inovatif bagi Kolej Komuniti melalui pelaksanaan
program latihan kemahiran secara modular. Modular boleh digabung untuk melayakkan pelajar
dianugerahkan Persijilan yang lebih tinggi. Secara khususnya, program ini akan menyediakan peluang
peningkatan kemahiran kepada pelajar yang cenderung kepada bidang teknikal atau vokasional tetapi tidak
dapat melengkapkan 11 tahun pendidikan asas.Pendekatan modular yang lebih fleksibel ini akan
menawarkan 135 kursus yang berlainan menjelang tahun 2015 berbanding dengan 52 pada tahun 2010.
Sasaran jumlah enrolmen kolej komuniti akan meningkat daripada 31,000 pelajar pada tahun 2010 kepada
120,000 pelajar menjelang tahun 2014. (*Rancangan Malaysia ke 10)
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA v

CIRI-CIRI KURIKULUM
Kurikulum Sijil Modular Kebangsaan adalah berkait dengan proses-proses kerja. Oleh itu, proses-proses kerja
teras di dalam satu-satu pekerjaan (profesional) menjadi asas kepada pembangunan kurikulumnya.
Kurikulum ini mempunyai tiga (3) ciri utama iaitu:-
(i) Kurikulum Berbentuk Modular

Kurikulum berbentuk modular yang berdiri dengan
sendirinya (stand alone). Setiap modular (Sijil
Modular Kebangsaan) tidak memerlukan modular
lain sebagai pra-syarat kemasukan. Setiap kursus
Sijil Modular Kebangsaan akan membawa
sejumlah Jam Kredit yang diluluskan oleh Agensi
Kelayakan Malaysia. Beberapa kursus Sijil
Modular Kebangsaan boleh digabungkan untuk
persijilan yang lebih tinggi ataupun Persijilan
Kemahiran Malaysia.
Setiap peserta boleh mengikuti mana-mana program SMK mengikut kemahiran yang diperlukan
dengan fleksibiliti masa dan tempat latihan. Konsep ‘Open Entry and Open Exit’ ini akan
memudahkan proses mobiliti sosial individu dan masyarakat bagi tujuan meningkatkan akses kepada
pekerjaan dan peluang pendidikan dan latihan yang lebih tinggi bagi individu yang terlepas peluang
pendidikan tinggi untuk memajukan diri dan meceburi bidang kemahiran dengan mudah bagi
menikmati kepelbagaian latihan sepanjang hayatnya
(ii) Latihan Kemahiran Berorientasikan Proses Kerja

Kurikulum mengambil pendekatan orientasi proses kerja (Work Process-based Curriculum) dan
bukan kurikulum berasaskan subjek (Subject-based Curiculum). Kandungan Kurikulum Kemahiran
mengikut turutan logikal kesemua tindakan dan situasi sebenar di dalam sesuatu bidang pekerjaan.
Proses Kerja yang dilakukan di dalam sesuatu bidang kerja itu adalah asas bagi pembinaan
Kurikulum. Ini. akan memastikan kurikulum berbentuk kontekstual dan meningkatkan kebolehkerjaan
seseorang peserta
(iii) Pendekatan Latihan Berasaskan Tindakan (Action Oriented Learning)

Pendekatan Pembelajaran Berasaskan Tindakan (Action Oriented Learning) akan digunapakai di
dalam tempoh latihan. Pendekatan ini memupuk pembelajaran secara aktif dan kendiri; dan juga kerja
berpasukan. Pendekatan ini dapat memberi fokus kepada pelbagai jenis pelajar (Learner Types)
sesuai dengan sasaran Kolej Komuniti.
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA vi

STRUKTUR KURIKULUM
Ciri-ciri kurikulum diterjemah kepada struktur kurikulum seperti di bawah:-
 Pakej Program Bidang Latihan : SIJIL KOLEJ KOMUNITI

Pakej Program Bidang Latihan adalah pengumpulan kredit daripada beberapa program-program
Sijil Modular Kebangsaan. Pakej Program Bidang Latihan membawa sebanyak 60 hingga 72
jam kredit dan graduan dianugerahkan Sijil Kolej Komuniti.
 Program Latihan : SIJIL MODULAR KEBANGSAAN

Program Latihan Sijil Modular Kebangsaan (SMK) adalah program latihan jangka pendek yang
mewakil set kemahiran minimum (minumum skill set) sesuatu skop kerja. Setiap SMK akan
mempunyai antara 9 hingga 18 jam kredit (MQA)
 Kursus : ARENA PEMBELAJARAN (LA)

Setiap SMK mengandungi antara 3 hingga 6 Arena Pembelajaran (LA). Pembangunan LA
melibatkan analisa skop kerja yang berkaitan. LA diterjemah dari proses-proses kerja sebenar di
dalam skop kerja tersebut.
 Aktiviti Pembelajaran : AKTIVITI PEMBELAJARAN DAN LATIHAN (LnP)

Setiap LA mengandungi antara 2 hingga 5 Aktiviti Pembelajaran dan Latihan (LnP). LnP-LnP
dibangunkan dengan input wakil-wakil industri dengan mengambilkira situasi kerja sebenar dan
pendekatan Pembelajaran Berasaskan Tindakan (Action Oriented Learning). Peserta akan
melakukan Ttndakan-tindakan yang disusun dan diklusterkan kepada 4 fasa iaitu Fasa
Pengumpulan Maklumat, Fasa Perancangan, Fasa Perlaksanaan dan Fasa Refleksi.
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA vii

TEMPOH DAN BILANGAN
Kategori Tahap Nama Akronim Bilangan Tempoh
PAKEJ PROGRAM Sijil Kolej Komuniti SKK 1 20 - 24 bulan
PROGRAM Sijil Modular Kebangsaan SMK 4-8 3 - 4 bulan
KURSUS Arena Pembelajaran LA 3-5 2 - 4 minggu
AKTIVITI PnP Aktiviti Pembelajaran dan Latihan LnP 2-5 2 - 5 hari
PEMBANGUNAN KURIKULUM
Kurikulum Kemahiran Bermodular Kebangsaan dibangunkan melalui beberapa siri bengkel bermula daripada
Bengkel Analisa Tugasan Skop Kerja, Bengkel Formulasi Arena Pembelajaran dari Proses Kerja dan Bengkel
Formulasi Aktiviti Pembelajaran dan Latihan. Bengkel-bengkel ini dianggotai panel pembangun yang
mengandungi sekurang-kurangnya tiga (3) orang pensyarah kolej dan tiga (3) orang wakil industri yang
diketuai oleh seorang fasilitator yang terlatih. Untuk pembangunan kurikulum ini, fasilitator/konsultan adalah
dari Empire Putra College. Bengkel-bengkel ini menggunakan teknik ‘Display Thinking’ atau teknik ‘DACUM’.
Tatacara pembangunan kurikulum diterangkan dengan lebih lanjut di dalam Dokumen Manual Pembangunan
Kurikulum Modular Kebangsaan. Kurikulum ini divalidasi dan diluluskan oleh panel validasi yang dianggotai
oleh sekurang-kurangnya tiga (3) orang wakil industri dan dua (2) orang pengarah Kolej Komuniti (yang lain
daripada panel pembangun)
PEMETAAN DENGAN STANDARD KEMAHIRAN PEKERJAAN KEBANGSAAN
Rancangan Malaysia ke 10 telah menetapkan Persijilan Kemahiran Malaysia sebagai standard bagi
kompetensi kemahiran di Malaysia. Bagi tujuan keserataan dan artikulasi dengan Persijilan Kemahiran
Malaysia, setiap SMK dipetakan dengan Standard Kemahiran Pekerjaan Kebangsaan (NOSS) berkaitan yang
dikeluarkan oleh Jabatan Pembangunan Kemahiran.
MODUL WAJIB KOLEJ
Terdapat satu Modul Wajib Kolej yang mempunyai 3 hingga 4 jam kredit. Modul ini wajib diambil oleh setiap
peserta bagi melengkapkan pakej program Sijil Kolej Komuniti. Ia tidak diwajibkan kepada peserta-peserta
yang hanya mengikuti satu-satu Sijil Modular Kebangsaan. Modul Wajib Kolej ini mengandungi subjek-subjek
Pengajian Islam, Pengajian Moral dan Pembangunan Diri.
ENGLISH FOR SPECIFIC PURPOSES
Setiap SMK mempunyai satu Arena Pembelajaran (LA) “English for Specific Purposes”. LA “English for
Specific Purposes” ini direkacipta dan dibangunkan khas bagi memenuhi keperluan Bahasa Inggeris satu-
satu SMK. Ia berbentuk ‘Communication English’. Jumlah jam untuk LA ini adalah diantara 10 hingga 20 jam.
Gabungan LA-LA “English for Specific Purposes” dari beberapa SMK membawa 2 jam kredit.
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA viii

SAINS DAN MATEMATIK
Di dalam sistem Kurikulum Kemahiran Bermodular Kebangsaan, pembelajaran Sains dan Matematik
dilaksanakan secara ‘embedded’ di dalam sesuatu Aktiviti Pembelajaran dan Latihan (LnP). Untuk tujuan itu,
dokumen kurikulum ini menyediakan Helaian Rujukan Sains dan Matematik bagi membantu pensyarah dalam
proses Pengajaran dan Pembelajaran Sains dan Matematik.
SISTEM PENILAIAN
Penilaian untuk setiap SMK dibahagi kepada dua komponen utama iaitu:-
(i) Kerja Kursus 70%

(ii) Penilaian Akhir 30%
Kerja Kursus
 Penilaian Kerja Kursus dilaksanakan untuk semua LnP.
 Penilaian boleh dilaksanakan secara kuiz, ujian atau kerja tugasan.
 Penilaian merangkumi untuk semua Hasil Pembelajaran Kursus (Course Learning Outcome)
 Semua hasil, eviden dan pemarkahan dikumpulkan di dalam Folio Pelajar
 Keseluruhan markah untuk Kerja Kursus adalah 70% daripada markah keseluruhan
Penilaian Akhir
 Gabungan kesemua LA untuk menghasilkan satu Penilaian Akhir
 Setiap SMK mempunyai hanya satu Penilaian Akhir
 Penentuan soalan menggunakan JPU
 Penilaian merangkumi semua Hasil Pembelajaran Program (Program Learning Outcome)
 Penilaian Akhir boleh dalam bentuk Peperiksaan bertulis ataupun Peperiksaan Praktikal
 Keseluruhan markah untuk Penilaian Akhir adalah 30% daripada markah keseluruhan
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA ix

PERSIJILAN “MULTIPLE”
Setiap peserta akan dianugerahkan beberapa Sijil (Multiple) apabila menamatkan pengajian di dalam satu-
satu Pakej Program. Ini bergantung kepada syarat-syarat tertentu, keserataan dengan Standard Kemahiran
Pekerjaan Kebangsaan ataupun menduduki peperiksaan profesional tertentu. Antara persijilan yang akan
dianugerahkan adalah seperti berikut:-
 Sijil Modular Kebangsaan

Peserta-peserta yang menamatkan pengajian untuk setiap Program Latihan akan dianugerahkan Sijil
Modular Kebangsaan
 Sijil Kolej Komuniti

Peserta-peserta yang menamatkan pengajian untuk setiap Pakej Program Latihan (termasuk Modul
Wajib Kolej) akan dianugerahkan Sijil Kolej Komuniti
 Sijil Kemahiran Malaysia

Bergantung kepada syarat-syarat Jabatan Pembangunan Kemahiran dan pemetaan dengan Standard
Kemahiran Pekerjaan Kebangsaan, peserta-peserta akan dianugerahkan dengan Sijil Kemahiran
Malaysia tertentu.
 Sijil Profesional
Tertakluk kepada peserta menduduki peperiksaan profesional tertentu, peserta-peserta akan
dianugerahkan Sijil Profesional daripada badan-badan profesional atau perlesenan yang dikenalpasti
oleh Jabatan Pengajian Kolej Komuniti
Untuk keterangan lanjut mengenai Kurikulum Kemahiran Bermodular Kebangsaan, sila rujuk kepada Dokumen Kerangka
Kurikulum Kemahiran Bermodular Kebangsaan, Jabatan Pengajian Kolej Komuniti
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA x

II ISI KANDUNGAN
Kandungan
LA01 PENYEDIAAN TEMPAT ASUHAN
LnP01.01 Lakukan Penyediaan Air dan Tangki Asuhan 1 - 23
LnP01.02 Lakukan Pemindahan Rega dalam Tangki Asuhan 24 - 43
LA02 PEMBERIAN MAKANAN REGA
LnP02.01 Lakukan Penyediaan Makanan Rega 44 - 64
LnP02.02 Lakukan Pemberian Makanan Rega 65 - 92
LA3 PENJAGAAN REGA
LnP03.01 Lakukan Pemeriksaan Kualiti Air 93 - 110
LnP03.02 Lakukan Pemeriksaan Kesihatan Ikan 111 - 119
LA4 PENUAIAN HASIL BENIH IKAN
LnP04.01 Lakukan Pemilihan Benih Ikan 120 - 133
LnP04.02 Lakukan Pemindahan Benih Ikan 134 - 151

LAKSANAKAN PENYEDIAAN TEMPAT ASUHAN
Bahan-bahan, alat-alat, perkakasan dan metodologi yang digunapakai di dalam aktitivi ini adalah
seperti di bawah ini. Pelajar-pelajar dan perantis-perantis perlu mempunyai pengetahuan dan
kemahiran asas dalam menggunakan bahan-bahan, alat-alat, perkakasan dan metodologi yang
dinyatakan.
BAHAN ALAT/PERKAKASAN METODOLOGI

A1. Garam B1. Tangki asuhan C1. Cara-cara penyediaan air
A2. Air B2. Mop dan tangki asuhan.
A3. Klorin B3. Berus C2. Cara menguji parameter
mutu air.
A4. Sabun pencuci B4. Alat pengudaraan
B5. pH test kit
B6. DO test kit
B7. Termometer
SUMBER MAKLUMAT
IK.SMK2/LNP01.01/HR.A1 IK.SMK2/LNP01.01/HR.B1 IK.SMK2/LNP01.01/HR.C1
IK.SMK2/LNP01.01/HR.A2 IK.SMK2/LNP01.01/HR.B2 IK.SMK2/LNP01.01/HR.C2
IK.SMK2/LNP01.01/HR.A3 IK.SMK2/LNP01.01/HR.B3
IK.SMK2/LNP01.01/HR.A4 IK.SMK2/LNP01.01/HR.B4
IK.SMK2/LNP01.01/HR.B5
1
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI
Sijil Modular Kebangsaan (SMK) IK.SMK2/LNP01.01/HR.A1
Jabatan Pengajian Kolej Komuniti (JPKK)
A1
HELAIAN RUJUKAN
(SIJIL MODULAR KEBANGSAAN TEKNIK ASUHAN IKAN)
Lakukan penyediaan air dan tangki asuhan
Bahan
Garam
Kadar Penggunaan
1 kg garam + 100 liter air = 10 ppt (part per thousand)
1 kg garam + 1tan liter air = 1 ppt (part per thousand)
2
A2
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Air
Air di dalam tangki asuhan
3
A3
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Klorin
Serbuk klorin
Awas :
Jika terhidu atau terkena

percikan serbuk klorin segera
cuci permukaan anggota yang
terkena dengan air bersih
4
A4
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Sabun pencuci
Sabun pencuci
5
Sijil Modular Kebangsaan (SMK) IK.SMK2/LNP01.01/HR.B1
B1
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Tangki asuhan
Pastikan tangki asuhan sentiasa

dalam keadaan bersih sebelum
dan selepas digunakan.

6
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI B2
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Mop
Mop
Pastikan mop sentiasa dalam

keadaan bersih sebelum dan
selepas digunakan.
7
B3
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Berus pencuci
Pastikan berus sentiasa dalam

selepas digunakan.
Berus pencuci
8
B4
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Alat Pengudaraan
Pam Udara
Air Stone


B5 9
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
pH test kit
pH Colour Card (range pH 6.0 – 7.6)
10
B6
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Dissolved Oxygen (DO) test kit
Manual Pengguna
Picagari
Botol sampel (plastic)
Balang Sampel (Kaca)
Magnesium Sulphate Solution
Titrant Solution
Alkali-Azide Reagent
Sulphuric Acid Solution
Jenama : HANNA Instruments Starch Indicator
Model : HI 3810
Awas : Perhatikan tarikh luput penggunaan
Nama bahan
11
B7
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Termometer
12
Sijil Modular Kebangsaan (SMK) IK.SMK2/LNP01.01/HR.C1
C1
HELAIAN RUJUKAN
Metodologi
C1. Cara-cara penyediaan air dan tangki asuhan
Pastikan kebersihan, ketertiban dan keselamatan hasil dan proses aktiviti yang dijalankan
Bersihkan tangki asuhan

dengan menggunakan bahan
pencuci dan garam industri
13
C1
Bersihkan tangki asuhan

dengan sempurna
Masukkan air ke dalam tangki asuhan yang telah dibersihkan
14
C1
Pam udara
Air Stone
15
C1
Tangki asuhan siap dipasang dengan alat pengudaraan
16
C2
HELAIAN RUJUKAN
Metodologi
C2. Cara menguji parameter mutu air
1. Rekod Pemeriksaan Mutu Air (Rujuk Lampiran 1)
2. Suhu (Rujuk Lampiran 2)
3. pH (Rujuk Lampiran 3)
4. Dissolved oksigen (Oksigen terlarut) Rujuk Lampiran 3-Manual pengguna
5. Ammonia (Rujuk Lampiran 4)
17
C2
Lampiran 1
PEMERIKSAAN PARAMETER MUTU AIR
No. Tangki : ________________ Masa : _____________ Tarikh : _______________
PARAMETER KESESUAIAN BACAAN CATATAN

DIPEROLEHI
Suhu 26 ºC - 32 ºC
pH 6.5 - 8.5 ppm
D.O. > 4.00 ppm
Ammonia < 0.5 ppm
Tindakan / ulasan pemeriksaan mutu air yang telah direkodkan :
1. Suhu: ……………………………………………………………………………………………………………
2. pH: …………………………………………………………………………………………………………………
3. D.O.: ……………………………………………………………………………………………………………….
4. Ammonia :………………………………………………………………………………………………………
18
C2
Lampiran 2
1. Uji suhu air tangki asuhan
Uji parameter mutu air dengan betul bagi mendapatkan

air tangki asuhan sesuai digunakan untuk asuhan rega.
19
C2
Lampiran 3
2. Pengujian nilai pH air
Masukkan sampel air
Titiskan 3 tits Goncangkan Bandingkan

pH test pada pH
solution Colour Card
20
C2
Lampiran 3
3. Manual Pengguna (DO Test Kit)
Isi air sampel dalam botol kaca sehingga penuh.
Titiskan 5 Titisan MANGANOUS SULPHATE SOLUTION &

5 Titisan ALKALI – AZIDE Reagent.
Tutup dan Goncangkan botol
Biarkan 2 minit
Titiskan 10 Titisan SULPHURIC ACID SOLUTION ( Goncang )
BIAR MENDAKAN TURUN
Isi air sampel ke dalam BIKAR PLASTIK ( 5 ml )
Titiskan 1 Titisan STARCH INDICATOR dan Goncang.
Air sample akan bertukar ke warna BIRU / UNGU
Guna Picagari sedut larutan TITRANT HI 3810 SEBANYAK 1ml.
Titiskan perlahan-lahan ( Goncang ) sehingga Warna Cecair Sampel bertukar dari BIRU ke
TAMPA WARNA
BACA TAKAT PICAGARI
BACAAN PICAGARI X 10
= KADAR D.O
21
C2
22
C2
Lampiran 4
Cara-cara menguji kandungan ammonia dalam air
Isi sampel air (10 ml)
titiskan 2 titisan ammonia

reagent 1 ( Goncang )
titiskan 8 titisan nessler reagent (

Goncang )
Tuang ke dalam colour comperator

cube
Bandingkan warna yang hampir-

hampir sama
23
Bahan-bahan, alat-alat, perkakasan dan metodologi yang digunapakai di dalam aktitivi ini adalah seperti di
bawah ini. Pelajar-pelajar dan perantis-perantis perlu mempunyai pengetahuan dan kemahiran asas dalam
menggunakan bahan-bahan, alat-alat, perkakasan dan metodologi yang dinyatakan.

A1. Air B1. Tangki asuhan C1. Cara aklimitasi rega dalam
A2. Rega B2. Penapis ikan tangki asuhan.
A3. Garam B3. Hos
A4. Acriflavin B4. Alat pengudaraan
B5. Tangguk
B6. Mangkuk aluminium
B7. Baldi
B8. Besen
B9. Sudu plastik
SUMBER MAKLUMAT
IK.SMK1/APL01.02/HR.A1 IK.SMK1/APL01.02/HR.B1 IK.SMK1/APL01.02/HR.C1
IK.SMK1/APL01.02/HR.A2 IK.SMK1/APL01.02/HR.B2
IK.SMK1/APL01.02/HR. A3 IK.SMK1/APL01.02/HR.B3
IK.SMK1/APL01.02/HR.B5
JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI 24

A1
HELAIAN RUJUKAN
Lakukan pemindahan rega dalam tangki asuhan
Bahan
Air
Air di dalam tangki asuhan dan

sistem pengudaraan

A2
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Rega
Rega

A3
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Garam
Kadar Penggunaan

A4
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Acriflavin
Kadar penggunaan
1 gram Acriflavin + 1000 liter air = 1 ppm

B1
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Tangki asuhan
Pastikan tangki asuhan sentiasa

dan selepas digunakan.

B2
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Penapis ikan
Pastikan penapis ikan sentiasa

Penapis ikan dan selepas digunakan.

B3
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Hos getah

B4
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Alat Pengudaraan
Pam udara
Air Stone

B5
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Tangguk

B6
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Mangkuk Aluminium
Pastikan mangkuk
aluminium sentiasa
dalam keadaan bersih.

B7
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Baldi

B8
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Besen
Pastikan besen sentiasa dalam

selepas digunakan.

B9
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Sudu Plastik
Sudu plastik

C1
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
C1. Cara aklimitasi rega dalam tangki asuhan
1. Masukkan rega ke dalam

baldi atau dibungkus dalam
plastik pembungkus.
2. Rendamkan baldi di dalam

tangki asuhan sehingga suhu
air di dalam baldi dan tangki
asuhan adalah sama.
3. Apabila suhu air sama,

gunakan tangan untuk
masukkan air sedikit demi
sedikit air tangki asuhan ke
dalam baldi dan biarkaan ia
bercampur.
2.
4.

C1
4. Setelah air bercampur kira-kira 50%, tuangkan baldi ke

dalam tangki asuhan agar rega/benih keluar sendiri dari
baldi dan masuk ke dalam tangki asuhan.
5. Pastikan tiada rega/benih yang tertinggal di dalam baldi.

C1
Lampiran 1
Rekod pemeriksaan rega
No. Tangki Asuhan: _____ Jenis/ saiz tangki asuhan : __________________ Tarikh :-
________
Nama rega …………………………………….. Bilangan rega………………… ekor
Umur rega ……..hari Purata saiz rega…….. (cm/ekor) Purata berat rega……… (g/ekor)
Tarikh Umur Jenis Peratus Kadar kekerapan Pemberian Catatan

rega makanan Berat Makanan/hari
Badan
% 1 2 3 4 5

C1
Lampiran 1

rega makanan Berat Jenis Makanan/hari
Badan
% 1 2 3 4 5
**Jenis makanan 1. Artemia

2. Moina
3. Air hijau
4. Powder feed

C1
2. Moina
3. Air hijau
4. Powder feed
Lampiran 2
Pemeriksaan Kadar Hidup Rega
Jumlah awal Jumlah akhir Jumlah awal X 100 Catatan

Jumlah akhir
500 ekor ekor %
ekor ekor
%

Jumlah akhir
1000 ekor ekor

%
ekor ekor
%

Jumlah akhir
2000 ekor ekor

%
ekor ekor
%

Jumlah akhir
3000 ekor ekor

%
ekor ekor
%

LAKSANAKAN PEMBERIAN MAKANAN REGA

A1. Garam B1. Tangki artemia C1. Cara menganggar bilangan
A2. Artemia B2. Alat pengudaraan rega.
A3. Air B3. Tangguk C2. Cara menyediakan
makanan rega
A4. Clorox B4. Penimbang
A5. Anak Tilapia B5. Bikar
B7. Tangki Polyethylene
B8. Baldi
B9. Kalkulator
SUMBER MAKLUMAT

A1
HELAIAN RUJUKAN
SIJIL MODULAR KEBANGSAAN TEKNIK ASUHAN IKAN

LAKUKAN PENYEDIAAN MAKANAN REGA
Bahan
Garam Industri
Tujuan : sebagai medium penetasan cyst artemia

A2
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Artemia
cyst artemia

A3
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Air
Air di dalam tangki

A4
HELAIAN RUJUKAN
LAKSANAKAN PENYEDIAAN MAKANAN REGA

Bahan
Klorin
AWAS : berhati-hati
Tujuan : untuk menipiskan lapisan cyst artemia

B1
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Penetasan Artemia
Saluran
pengudaraan
Tong air yang dimodifikasi menjadi tangki artemia

B2
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Air stone yang berfungsi sebagai pengudaraan

B3
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Penapis Halus

B4
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Penimbang Digital
Butang on / off
Tujuan : menimbang artemia

B5
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Bikar
Tujuan : untuk menyukat artemia

B6
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Mangkuk Aluminium
Pastikan mangkuk
aluminium sentiasa
dalam keadaan bersih.

B7
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Polyethelene

B8
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Baldi

B9
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Kalkulator
Tujuan : mengira jumlah penggunaan artemia

C1
HELAIAN RUJUKAN
Lakukan Penyediaan Makanan Rega

Metodologi
C1. Cara –cara menganggarkan jumlah rega
- Melalui pemerhatian di dalam tangki
- Melalui pemerhatian di dalam bekas
*anggaran juga boleh diperolehi daripada data jumlah rega yang dimasukkan ke dalam tangki
Kadar penganggaran rega
Bil Spesis Bilangan

1. Keli 100-200 ekor / m2
2. Tilapia 50-100 ekor / m2
3. Puyu 100-200 ekor / m2
4. Baung 30-50 ekor / m2
Sumber : Jabatan Perikanan Malaysia

C1
REKOD TUMBESARAN REGA DALAM TANGKI
NO. TANGKI :____________________ JENIS REGA : _____________________
Tarikh Analisa mutu air Jenis Jumlah Catatan

makanan pemberian
makanan
pH DO Suhu Ammonia AM PM

C2
HELAIAN RUJUKAN

Lakukan Penyediaan Makanan Rega
Metodologi
C2. Cara-cara menyediakan makanan rega
1. Air Hijau
a. Menggunakan anak ikan tilapia merah
Bersihkan tangki fiberglass

yang akan digunakan untuk
menyediakan air hijau
Masukkan anak ikan tilapia

merah di dalam tangki
fiberglass
Biarkan air di bawah cahaya

matahari sehingga air
bertukar menjadi warna hijau

2. Artemia
C2
 Cuci tangki artemia, paip, tiub dan ‘air stone’.
 Timbang 30 kg garam
 Larutkan garam dengan air sehingga 30 ppt
 Masukkan larutan garam ke dalam tangki artemia dan pasangkan alat

pengudaraan

 Timbangkan 100 gm cyst artemia

C2
 Masukkan cyst tersebut ke dalam baldi berisi air dan pasangkan alat
pengudaraan
 Masukkan satu sudu klorin (clorox) ke dalam baldi yang berisi artemia dan
biarkan selama 1 jam

 Bilas dengan air bersih sehingga hilang bau klorin (klorox)

C2
 Masukkan artemia ke dalam tangki

C2
 Pasangkan alatan pengudaraan dan tutup tangki artemia tersebut. Kulturkan
artemia selama 24 jam


A1. Artemia B1. Tangki asuhan C1. Cara beri makan kepada
A2. Moina B2. Alat pengudaraan rega.
A3. Air hijau B3. Tangguk C2. Cara menguji parameter
mutu air.
A4. Powder feed B4. Baldi
A5. Rega B5. Mangkuk aluminium
B6. Hos getah
B7. Bikar
B8. DO test kit
B9. pH test kit
B10. Termometer
B11. Ammonia test kit
SUMBER MAKLUMAT

A1
HELAIAN RUJUKAN

Lakukan pemberian makanan rega
Bahan
Artemia
Artemia yang telah menetas

A2
HELAIAN RUJUKAN

Lakukan pembeian makan rega
Bahan
Moina Beku

A3
HELAIAN RUJUKAN
Bahan
Air hijau

A4
HELAIAN RUJUKAN

Bahan
Powder feed
(Makanan rumusan)
Powder feed yang

diayak.
Powder feed atau makanan rumusan dalam bentuk butiran halus.

Jabatan Pengajian Kolej Komuniti (JPKK
HELAIAN RUJUKAN A5

Bahan
Rega

B1
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Asuhan
Tangki asuhan rega

B2
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Alat pengudaraan
Pam Udara
Air Stone

B3
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangguk

B4
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Baldi

B5
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Mangkuk Aluminium

B6
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
Hos getah
Tujuan: Hos getah bertujuan memasukkan air hijau ke dalam tangki asuhan

B7
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Bikar

B8
HELAIAN RUJUKAN

Lakukan penyediaan makanan rega
Alat/Perkakasan

Manual Pengguna
Picagari
Titrant Solution

Jenama : HANNA Instruments
Model : HI 3810 Starch Indicator
Nama bahan

B9
HELAIAN RUJUKAN
Alat/Perkakasan
pH test kit

B10
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Termometer (Takat -10oC sehingga 110oC)

B11
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Ammonia Test Kit

Colour Comperator Cube
Ammonia Reagent 1 For Fresh Water
Nessler Reagent
Botol Sampel Air
Jenama : HANNA Insturments
Model : H13824
Awas : Perhatikan tarikh luput
Nama bahan

C1
HELAIAN RUJUKAN

Metodologi
C1. Cara-cara memberi makan kepada rega
A. Jenis makanan: Artemia
 Sebaik sahaja artemia dituai
Selepas artemia dikulturkan selama 24 jam, artemia telah sedia untuk dituai.
1. Alihkan alatan pengudaraan (aeration). Biarkan selama 10 minit supaya semua

artemia yang telah menetas mendak di bahagian bawah. Manakala sista telur (kulit
telur artemia) terampai ke atas.
2. Buka injap tangki artemia. Tapis artemia yang telah menetas dengan penapis halus.
3. Bilas artemia dengan air.

C1
4. Masukkan artemia ke dalam bikar atau bekas.
5. Beri makan rega mengikut kadar pemberian artemia.
(Sila Rujuk Lampiran 1)
6. Campurkan artemia dengan air sebelum diberi kepada rega.

C1
7. Curahkan artemia pada rega

C1
Lampiran 1
Panduan kadar pemberian artemia (g) daripada peringkat rega ke peringkat 1inci.
Masa Anggaran keperluan Artemia untuk 1,000

rega/hari
Minggu 1 0.5 g – 1.0 g
Minggu 2 1.0 g – 2.0 g
Minggu 3 2.0 g – 3.0 g
Minggu 4 3.0 g – 4.0 g
Nota:
1. Jika terdapat lebihan makanan (artemia), kurangkan pemberian artemia. Jika artemia
yang diberi cepat habis, tambahkan pemberian artemia mengikut kesesuaian.

C2
HELAIAN RUJUKAN

Lakukan Pemberian Makanan Rega
Metodologi
C2. Cara-cara menguji parameter mutu air dalam tangki
1. Rekod Pemeriksaan Mutu Air (Rujuk Lampiran 1)
2. Suhu (Rujuk Lampiran 2)
3. pH (Rujuk Lampiran 3)
4. Dissolved oksigen (Oksigen terlarut) Rujuk Lampiran 3-Manual pengguna
5. Ammonia (Rujuk Lampiran 4)

C2
Lampiran 1
PEMERIKSAAN PARAMETER MUTU AIR
No. Tangki : ________________ Masa : _____________ Tarikh : _______________
PARAMETER KESESUAIAN BACAAN CATATAN

DIPEROLEHI
pH 6.5 - 8.5 ppm
D.O. > 4.00 ppm
Ammonia < 0.5 ppm
Tindakan / ulasan pemeriksaan mutu air yang telah direkodkan :
1. Suhu: ……………………………………………………………………………………………………………
2. pH: …………………………………………………………………………………………………………………
3. D.O.: ……………………………………………………………………………………………………………….
4. Ammonia :………………………………………………………………………………………………………

C2
Lampiran 2
1. Uji suhu air tangki asuhan
Uji parameter mutu air dengan betul bagi mendapatkan

air tangki asuhan sesuai digunakan untuk asuhan rega.

C2
Lampiran 3
2. Pengujian nilai pH air
Masukkan sampel air
Titiskan 3 tits Goncangkan Bandingkan

pH test pada pH
solution Colour Card

C2
Lampiran 3
3. Manual Pengguna (DO Test Kit)

Biarkan 2 minit
BIAR MENDAKAN TURUN
Titiskan perlahan-lahan ( Goncang ) sehingga Warna Cecair Sampel bertukar dari BIRU
ke TAMPA WARNA
BACA TAKAT PICAGARI
= KADAR D.O

C2

C2
Lampiran 4
Cara-cara menguji kandungan ammonia dalam air

titiskan 8 titisan nessler reagent

( Goncang )
Tuang ke dalam colour

comperator cube

hampir sama

LAKUKAN PENJAGAAN REGA

A1. Rega B1. pH test kit C1. Cara uji pH.
A2. Air B2. Termometer C2. Cara uji DO
B3. Ammonia test kit C3. Cara Uji suhu
B4. DO test kit C4. Cara uji ammonia
B5. Tangguk
B6. Tangki asuhan
B7. Bikar
SUMBER MAKLUMAT
IK.SMK1/APL03.01/HR.B3 IK.SMK1/APL03.01/HR.C3
IK.SMK1/APL03.01/HR.B4 IK.SMK1/APL03.01/HR.C4

A1
HELAIAN RUJUKAN
LAKSANAKAN PENJAGAAN REGA

LAKUKAN PEMERIKSAAN KUALITI AIR
Bahan
rega

A2
HELAIAN RUJUKAN

Bahan
Air
Air di dalam tangki

B1
HELAIAN RUJUKAN

Lakukan Pemeriksaan Kualiti Air
Alat/Perkakasan
pH test kit

B2
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Termometer (Range -10 to 110)

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI B3 97

HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Ammonia Test Kit

Colour Comperator Cube
Ammonia Reagent 1 For Fresh Water
Nessler Reagent
Botol Sampel Air
Jenama : HANNA Insturments
Model : H13824
Awas : Perhatikan tarikh luput
Nama bahan


HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan

Manual Pengguna
Picagari
Titrant Solution

Jenama : HANNA Instruments
Model : HI 3810 Starch Indicator
Nama bahan


HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangguk

100 B6
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Asuhan
Tangki asuhan rega

101
B7
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Bikar
Tujuan : untuk mengambil sampel air

102
C1
HELAIAN RUJUKAN
Metodologi
C1. Cara-cara menguji pH air
Masukkan sampel air
Goncangkan
Titiskan 3 tits
Bandingkan
pH test
pada pH
solution
Colour Card

103
PEMERIKSAAN MUTU AIR

C1
Tarikh : _______________ Masa : _____________ No. Tangki : ________________
PARAMETER KESESUAIAN KEPUTUSAN
pH 6.5 - 8.5 ppm
D.O. > 4.00 ppm
Ammonia < 0.5 ppm
Tindakan / ulasan yang telah diambil :
1. pH : …………………………………………………………………………………………………………………………………
2. D.O. :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Ammonia :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
4. Suhu :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Tindakan :
1. Periksa mutu air (D.O, pH, Suhu dan ammonia) untuk setiap tangki dengan kekerapan 2 hari sekali.
2. Kalibrasi D.O meter dan pH meter sebelum digunakan. Bagi penggunaan test kit, ikut arahan yang diberikan untuk
menjalankan ujian.
3. Jika Bacaan D.O <5ppm, tingkatkan aliran air masuk dan/atau pasang blower
4. Jika pH <5, tukar air baru sebanyak 50%
5. Jika suhu <260C, tambah baja bagi menaikkan fitoplankton (air hijau)
6. Jika ammonia >1ppm, tukar air baru sebanyak 50%
7. Cuci peralatan setiap kali menjalankan ujian mutu air di lokasi yang berlainan. Ini bagi mengelakkan perpindahan
penyakit dari satu lokasi ke lokasi yang lain

104
C2
HELAIAN RUJUKAN

Metodologi
C1. Cara-cara menguji oksigen terlarut dalam air (Dissolve Oxygen)

Biarkan 2 minit
BIAR MENDAKAN TURUN
Titiskan perlahan-lahan ( Goncang ) sehingga Warna Cecair Sampel bertukar dari BIRU
ke TAMPA WARNA
BACA TAKAT PICAGARI
= KADAR D.O

105
C2

106
C3
HELAIAN RUJUKAN

Metodologi
C3. Cara-cara menguji suhu air
Masukkan bahagian bawah termometer ke dalam sampel air yang hendak diuji
Dapatkan bacaan suhu termometer

107

C3
pH 6.5 - 8.5 ppm
D.O. > 4.00 ppm
Ammonia < 0.5 ppm
1. pH : …………………………………………………………………………………………………………………………………
2. D.O. :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Ammonia :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
4. Suhu :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Tindakan :
menjalankan ujian.

108
C4
HELAIAN RUJUKAN
Metodologi
C4. Cara-cara menguji kandungan ammonia dalam air

titiskan 8 titisan nessler reagent

( Goncang )
Tuang ke dalam colour comperator

cube

hampir sama

109

C4
pH 6.5 - 8.5 ppm
D.O. > 4.00 ppm
Ammonia < 0.5 ppm
1. pH : …………………………………………………………………………………………………………………………………
2. D.O. :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
3. Ammonia :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
4. Suhu :
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Tindakan :
menjalankan ujian.

110
LAKUKAN PENJAGAAN REGA

A1. Rega B1. Baldi C1. Cara-cara menguji
A2. Air B2. Tangguk kecergasan rega
B3. Besen
B4. Tangki asuhan
B5. Alat pengudaraan
SUMBER MAKLUMAT

A1
HELAIAN RUJUKAN

Bahan
Rega

A2
HELAIAN RUJUKAN

Bahan
Air
Air di dalam tangki

B1
HELAIAN RUJUKAN
Lakukan pemeriksaan kesihatan rega
Alat/Perkakasan
Baldi

B2
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangguk

B3
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Besen

B4
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Asuhan
Tangki asuhan rega

B5
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Alat Pengudaraan
Pam Udara
Air Stone

C1
HELAIAN RUJUKAN
Metodologi
C1. Cara-cara menguji kecergasan rega.
Pastikan kebersihan, ketertiban dan keselamatan hasil dan proses aktiviti yang dijalankan.
1. Masukkan rega ke dalam baldi yang berisi air.
2. Dengan tangan,dengan berhati-hati kacau air mengikut arah jam.
3. Perhatikan pergerakan rega. Rega yang bergerak melawan arus adalah rega yang
sihat dan aktif.

LAKSANAKAN TUAIAN HASIL REGA

A1. Rega B1. Tangki asuhan C1. Cara memilih rega ikan
A2. Air B2. Penapis ikan
B3. Hos getah
B4. Alat pengudaraan
B5. Tangguk
B7. Baldi
B8. Besen
B9. Grader
SUMBER MAKLUMAT

A1
HELAIAN RUJUKAN
LAKSANAKAN TUAIAN HASIL REGA IKAN

Lakukan Pemilihan Rega Ikan
Bahan
rega

A2
HELAIAN RUJUKAN

Bahan
Air
Air di dalam tangki

B1
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Asuhan
Tangki asuhan rega

B2
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Penapis ikan

B3
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Getah Hos

B4
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Alat Pengudaraan
Air Stone
Tujuan : pengudaraan

B5
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangguk
Tangguk

B6
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Mangkuk Aluminium

B7
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Baldi

B8
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Besen

B9
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Grader
Tujuan : untuk mengredkan rega ikan mengikut saiz.

C1
HELAIAN RUJUKAN

Metodologi
C1. Cara-cara memilih rega ikan
1. Keluarkan rega dari tangki dengan menggunakan tangguk dan masukkan ke dalam
grader untuk mengasingkan rega mengikut saiz.
2. Rega yang telah dimasukkan ke dalam grader akan keluar melalui lubang jaring dan
rega yang masih berada di dalam grader akan dialihkan untuk pengiraan jumlah.

C1
3. Dengan menggunakan penapis ikan, ambil rega secara perlahan-lahan dan penuhkan
rega ke dalam penapis pada paras penuh.
4. Kira jumlah rega di dalam penapis. Ini adalah jumlah rega bagi satu penyukat.

LAKSANAKAN TUAIAN HASIL REGA

A1. Rega B1. Tangki asuhan C1. Cara pembungkusan rega
A2. Air B2. Plastik pembungkusan untuk pemindahan
B3. Tangki oksigen
B4. Gelang getah
B5. Tangguk
B6. Baldi
B7. Besen
SUMBER MAKLUMAT

A1
HELAIAN RUJUKAN

Bahan
Rega

A2
HELAIAN RUJUKAN

Bahan
Air
Air di dalam tangki

B1
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Asuhan
Tangki asuhan rega

B2
HELAIAN RUJUKAN

Lakukan Pemindahan Rega Ikan
Alat/Perkakasan
Plastik Pembungkusan
Saiz beg plastik :
i. 90 x 50 x 0.08 cm
ii. 90 x 50 x 0.04 cm

B3
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangki Oksigen / Set Lengkap Tangki oksigen
Regulator
Cat putih : kegunaan kesihatan
Outlet

B4
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Gelang getah
Tujuan : mengikat plastik

B5
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Tangguk
Tangguk

B6
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Baldi

B7
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Besen

B8
HELAIAN RUJUKAN

Alat/Perkakasan
Mangkuk Aluminium

C1
HELAIAN RUJUKAN

Metodologi
C1. Cara pembungkusan rega untuk pemindahan
1. Sediakan plastik pembungkusan, tangki oksigen, tangki berisi air bersih, baldi, air
garam dan gelang getah.
2. Masukkan air batu ke dalam tangki serta periksa suhu air sehingga ia menjadi 20oC.
3. Masukkan plastik pembungkusan yang telah disediakan ke dalam baldi.

C1
4. Masukkan 10 liter air bersuhu 20oC dimasukkan ke dalam plastik pembungkusan.
5. Masukkan 10 gram garam ke dalam plastik pembungkusan berisi air.
6. Masukkan rega dengan penyukat ke dalam plastik pembungkusan mengikut kadar

yang telah ditetapkan.

C1
7. Bawa plastik pembungkusan ke tempat melakukan kerja-kerja pembungkusan
8. Pegang plastik dan masukkan saluran oksigen ke dalam plastik tersebut.
9. Keluarkan udara yang ada di dalam plastik tersebut terlebih dahulu.

10. Isi gas oksigen ke dalam plastik pembungkusan tersebut.

C1
11. Ikat plastik pembungkusan dengan menggunakan gelang getah.
12. Rega telah siap untuk dipindahkan.

13. Rekodkan data pemindahan rega (lampiran 1 dan lampiran 2).

Rekod pemeriksaan rega

C1
No. Tangki Asuhan: _____ Jenis/ saiz tangki asuhan : _________________Tarikh :________
Nama rega …………………………………….. Bilangan rega………………… ekor
Umur rega ……..hari Purata saiz rega…….. (cm/ekor) Purata berat rega……… (g/ekor)
Lampiran 1

rega makanan Berat Jenis Makanan/hari
Badan
% 1 2 3 4 5

2. Moina
3. Air hijau
4. Powder feed

C1
Lampiran 2
Pemeriksaan Kadar Hidup Rega

Jumlah akhir
500 ekor ekor %
ekor ekor
%

Jumlah akhir
1000 ekor ekor

%
ekor ekor
%

Jumlah akhir
2000 ekor ekor

%

ekor ekor
%

Jumlah akhir
3000 ekor ekor

%
ekor ekor
%

SMK Teknik Asuhan Ikan

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SMK Teknik Asuhan Ikan

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

IMRAN AFFANDI BIN BAKI

MUHAMMAD FAZLI BIN JASLI

Pereka Kulit Buku dan Grafik

Jabatan Pendidikan Politeknik dan Kolej Komuniti

Perpustakaan Negara Malaysia

Setinggi-tinggi penghargaan kepada semua pihak yang telah

Sekalung Budi Terima Kasih

Bermula dari 16 September 2009, Jabatan

Di dalam tempoh Rancangan Malaysia Kesepuluh

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA v

Kurikulum ini mempunyai tiga (3) ciri utama iaitu:-

(i) Kurikulum Berbentuk Modular

(ii) Latihan Kemahiran Berorientasikan Proses Kerja

(iii) Pendekatan Latihan Berasaskan Tindakan (Action Oriented Learning)

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA vi

 Pakej Program Bidang Latihan : SIJIL KOLEJ KOMUNITI

 Program Latihan : SIJIL MODULAR KEBANGSAAN

 Kursus : ARENA PEMBELAJARAN (LA)

 Aktiviti Pembelajaran : AKTIVITI PEMBELAJARAN DAN LATIHAN (LnP)

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA vii

Kategori Tahap Nama Akronim Bilangan Tempoh

PAKEJ PROGRAM Sijil Kolej Komuniti SKK 1 20 - 24 bulan

PROGRAM Sijil Modular Kebangsaan SMK 4-8 3 - 4 bulan

KURSUS Arena Pembelajaran LA 3-5 2 - 4 minggu

AKTIVITI PnP Aktiviti Pembelajaran dan Latihan LnP 2-5 2 - 5 hari

PEMETAAN DENGAN STANDARD KEMAHIRAN PEKERJAAN KEBANGSAAN

MODUL WAJIB KOLEJ

ENGLISH FOR SPECIFIC PURPOSES

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA viii

(i) Kerja Kursus 70%

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA ix

 Sijil Modular Kebangsaan

 Sijil Kolej Komuniti

 Sijil Kemahiran Malaysia

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA x

LA01 PENYEDIAAN TEMPAT ASUHAN

LnP01.01 Lakukan Penyediaan Air dan Tangki Asuhan 1 - 23

LnP01.02 Lakukan Pemindahan Rega dalam Tangki Asuhan 24 - 43

LA02 PEMBERIAN MAKANAN REGA

LnP02.01 Lakukan Penyediaan Makanan Rega 44 - 64

LnP02.02 Lakukan Pemberian Makanan Rega 65 - 92

LA3 PENJAGAAN REGA

LnP03.01 Lakukan Pemeriksaan Kualiti Air 93 - 110

LnP03.02 Lakukan Pemeriksaan Kesihatan Ikan 111 - 119

LA4 PENUAIAN HASIL BENIH IKAN

LnP04.01 Lakukan Pemilihan Benih Ikan 120 - 133

LnP04.02 Lakukan Pemindahan Benih Ikan 134 - 151

BAHAN ALAT/PERKAKASAN METODOLOGI

Air di dalam tangki asuhan

Jika terhidu atau terkena

Pastikan tangki asuhan sentiasa

Sijil Modular Kebangsaan (SMK) IK.SMK2/LNP01.01/HR.B2

Pastikan mop sentiasa dalam

Pastikan berus sentiasa dalam

Sijil Modular Kebangsaan (SMK) IK.SMK2/LNP01.01/HR.B5

JABATAN PENGAJIAN KOLEJ KOMUNITI * KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI

pH Colour Card (range pH 6.0 – 7.6)

Sijil Modular Kebangsaan (SMK) IK.SMK2/LNP01.01/HR.B6

Botol sampel (plastic)

Balang Sampel (Kaca)

Magnesium Sulphate Solution

Sulphuric Acid Solution

Jenama : HANNA Instruments Starch Indicator

No. Tangki : __________ Masa : _ Tarikh : _________