CHƯƠNG 1

GIẢI TÍCH TỔ HỢP

1
I.Nguyên lý đếm
1.Nguyên lý cộng
• Một công việc có k trường hợp
•thực
Một hiện,
công việc trongcóđók trường hợp
thực hiện, trong đó
• trường hợp thứ i cóni ( i=1,
•2,…k)
trường cách.
hợp thứ i có ( i=1,
2,…k) cách.
••Khi đó số cách thực
Khi đó số cách thực hiện công hiện công
việc
việc là
làn  n  ...  n
1 2 k

2
2.Nguyên lý nhân

• Một công việc được tiến hành

qua k giai đoạn, trong đó
• giai đoạn thứ i có ni ( i=1, 2,…k)
cách.
• Khi đó số cách thực hiện công
việc là n .n ...n
1 2 k

3
Các ví dụ
 Vd1 Một hộp có 5 chai thuốc trong đó có
2 chai tốt , 3chai kém chất lượng
 A)Lấy ra 1 chai, hỏi có bao nhiêu cách?
 B)Lấy ra 2 chai, Hỏi có bao nhiêu cách để
được 1 chai tốt, 1 chai kém.

4
Các ví dụ
 A)Lấy ra 1 chai có 2 TH
 -TH1 được chai tốt: có 2 cách
 - TH2 được chai kém: có 3 cách
 Vậy có 2+3=5 cách
 B)Có 2 giai đoạn
 Giai đoạn 1 lấy được chai tốt có 2 cách
 Giai đoạn 2 lấy đuọc chai xấu có 3 cách
 Vậy có 3x2=6 cách

5
Các ví dụ
 VD 2
 Có 3 người đi vào 4 quầy hàng
 A)Hỏi có bao nhiêu cách?
 B)Hỏi bao nhiêu cách để 3 người vào các
quầy khác nhau?
 C)Hỏi bao nhiêu cách để quầy 1 không có
người vào?

6
 VD 3
 Xếp 5 người lên đoàn tàu 8 toa lớn(mỗi
toa còn nhiều hơn 5 chỗ trống)
 A)Hỏi có bao nhiêu cách?
 B)Hỏi bao nhiêu cách để 5 người lên các
toa khác nhau?

7
VD 4
Xếp 8 người lên đoàn tàu 5 toa lớn(mỗi toa còn nhiều
hơn 8 chỗ trống)
A)Hỏi có bao nhiêu cách?
B)Hỏi bao nhiêu cách để 8 người lên các toa khác nhau?

8
VD 5
Xếp 5 người lên bàn dài 8 chỗ
.Hỏi có bao nhiêu cách?

9
 II) Giải tích tổ hợp

• 1)Chỉnh hợp:
• a)Định nghĩa:Một nhóm gồm k phần tử
lấy từ n phần tử ban đầu thỏa 2 tính chất:
không lặp và quan tâm đến thứ tự được
gọi là một chỉnh hợp chập k của n.

b)Số chỉnh hợp chập k của n

A  n.(n  1).(n  2)....(n  k  1)
k
n
n!

( n  k )!
10
2)Tổ hợp.

• a) Địn nghĩa
• Một nhóm gồm k phần tử lấy từ n phần
tử ban đầu ( thỏa 2 tính chất: không
lặp và không quan tâm đến thứ tự
được gọi là một tổ hợp chập k của n.
b) Số tổ hợp chập k của n
n!
Cn 
k

k !( n  k )!

11
3)Chỉnh hợp lặp chập k của n

a) Định nghĩa
Một nhóm gồm k phần tử lấy
từ n phần tử ban đầu sao cho
nhóm k phần tử này thỏa 2 tính
chất: có thể lặp và quan tâm
đến thứ tự được gọi là một
chỉnh hợp lặp chập k của n.
b)Số chỉnh hợp lặp chập k của n
𝐴ҧ𝑘𝑛 = n.n….n =𝑛𝑘 ( k có thể lớn hơn n) 12
Vd 1
 Một lớp học có 10 học sinh
 A) Chọn 3 hs đi du lịch. Hỏi bao nhiêu
cách.
 B) Lập ban cán sự lớp gồm 1 lớp trưởng,
lớp phó, 1 bí thư không kiêm nhiệm.Hỏi
bao nhiêu cách?
 C) Lập ban cán sự lớp gồm 1 lớp trưởng,
lớp phó, 1 bí thư.Hỏi bao nhiêu cách?

13
• a) . 3
C10  120

b) 3
A10  720

14
 VD 2
 Một phòng khám có 17 bác sĩ, trong đó có
10 bs nam, 7 bác sĩ nữ
 1)Lập 1 ban điều hành phòng khám gồm 1
giám đốc, 1 phó giám đốc, 1 thư ký,1 thủ
quỹ không kiêm nhiêm,
 A)hỏi bao nhiêu cách?
 B) Hỏi bao nhiêu cách để lập được ban
điều hành phòng khám 4 người là bs nam
 C) Bao nhiêu cách lập được ban điều hành
phòng khám giám đốc là bác sĩ nữ.
 D)Bao nhiêu cách lập được ban điều hành
phòng khám chỉ có giám đốc là bác sĩ nam
15
 2.Chọn 4 người đi công tác
 A) Hỏi bao nhiêu cách?
 B)Hỏi bao nhiêu cách được 4 nam đi công
tá.
 C)Hỏi bao nhiêu cách được 3 nam đi công
tác.
 D)Hỏi bao nhiêu cách được 2 nam đi công
tác
 E)Hỏi bao nhiêu cách được 1 nam đi công
tác 16
VD3

• Một lô hàng có 4 sản phẩm tốt, 5 phế phẩm. Lấy

ra 3 sản phẩm.
• a)Có bao nhiêu cách lấy?
• b)Có bao nhiêu cách lấy để được 3 sản phẩm tốt?
• c)Có bao nhiêu cách lấy để được 2 sản phẩm tốt,
1 sản phẩm xấu?
• d)Có bao nhiêu cách lấy để được 1 sản phẩm tốt,
2 sản phẩm xấu?

17
• Giải
• a)Một cách lấy ra 3 sản phẩm từ lô hàng là nhóm 3 từ 9 không lặp và
không quan tâm thứ tự ( vì 3 sản phẩm này phân biệt và có thay đổi sự
sắp xếp 3 sản phẩm thì cũng là 3 sản phẩm đó được lấy) nên đó là một
tổ hợp chập 3 của 9. Số cách lấy = 84 cách
• b) Để lấy được 3 sản phẩm tốt thì 3 sản phẩm đó phải lấy từ các sản
phẩm tốt trong lô Số cách lấy =4
• c)Để được 2 sản phẩm tốt, 1 phế phẩm ta có 2 giai đoạn:
• + Giai đoạn 1: Lấy 2 sản phẩm tốt có = 6 cách
• + Giai đoạn 2: Lấy 1 phế phẩm phẩm có = 5 cách
• Theo nguyên lý nhân số cách lấy được 2 sản phẩm tốt, 1 phế phẩm là
6.5 =30
• d) Sv tự làm

18
 VD 4
 Xếp 5 người lên đoàn tàu 9 toa lớn(mỗi
toa còn nhiều hơn 5 chỗ trống)
 A)Hỏi có bao nhiêu cách?
 B)Hỏi bao nhiêu cách để 5 người lên các
toa khác nhau?
 C.Hỏi bao nhiêu cách để có 2 người lên
toa 2.
 D. Hỏi bao nhiêu cách để 2 người lên toa
2,những người còn lại lên những toa khác
nhau.
19
VD5
 Một khu giảng đường có 3 tầng, tầng 1 có
10 phòng, tầng 2 có8 phòng,tầng 3 có 7
phòng.
 Người ta xếp vào khu giảng đường 4 lớp
học, mỗi lớp 1 phòng.
 A)Hỏi bao nhiêu cách để 4 lớp cùng tầng
1.
 B). Bao nhiêu cách để 4 lớp vào cùng 1
tầng.
20
• VD 6 Cho tập hợp S = 1, 2,3, 4,5, 6
• a) Có bao nhiêu tập con có 3 phần tử của S?
• b) Có bao nhiêu tờ vé số có 3 chữ số khác nhau được tạo
từ S?
• c) Có bao nhiêu tờ vé số có 3 chữ số được tạo thành từ S

• VD 7 xếp 4 người vào bàn dài 8 chỗ ngồi .Hỏi bao

nghiêu cách

• VD8 Phân 3 bs trực 5 phòng khám, mỗi phòng 1 bs.Hỏi

bao nhiêu cách?

•
21
 VD9 a)Xếp 4 người vào bàn dài 9 chỗ
ngồi.Hỏi bao nhiêu cách?  9
4 4  4 A 4
 A 9 B C9 C A9
A D
 b)Lấy 4 sản phẩm từ lô hàng 9 sản
phẩm.Hỏi bao nhiêu cách?  9
4 4  4
 A A9 B C9 C A9 D A4
 C)Xếp 4 sản phẩm vào 9 hộp lớn.Hỏi
bao nhiêu cách?
4  4  9
 A A9 B C C A9 D A4
4
9

22