Wykonujący

Igor Kaczmarek Kierunek

Laboratorium Metrologii
Olaf Nierodka Elektronika i Telekomunikacja
Mateusz Gnutek
Temat ćwiczenia laboratoryjnego
Oscyloskop cyfrowy
Sala Data wykonania ćwiczenia Podgrupa Prowadzący
120 Polanka 20.04.2023 dr inż. Jakub Pająkowski

1. Zapoznanie się z podstawowymi funkcjami oscyloskopu cyfrowego

Rysunek 1: Oscyloskop cyfrowy TEKTRONIX TDS1002

1.1. Blok odchylania poziomego HORIZONTAL:

a) POSITION - pozioma regulacja sygnału.

b) SEC/DIV - regulacja zmiennego współczynnika podstawy czasu sygnału.

1.2 Blok odchylania pionowego VERTICAL:

a) POSITION - pionowa regulacja sygnału.

b) VOLTS/DIV - regulacja skokowa napięcia.

Strona | 1
1.3 Opcje menu AUTO SET dla sygnału sinusoidalnego:

a) - wyświetlanie sygnału sinusoidalnego z generatora.

b) - wyświetlanie jednego okresu przebiegu sygnału.

c) - wyświetlanie szybkiej transformaty Fouriera sygnału.

d) Undo Autoset - wyjście z menu AUTO SET.

Rysunek 2: Niestabilny obraz sygnału z generatora.

Rysunek 3: Sygnał z generatora po naciśnięciu przycisku AUTO SET.

Rysunek 4: Sygnał z generatora po wybraniu opcji wyświetlania jednego okresu przebiegu.

Strona | 2
Rysunek 5: Sygnał z generatora po wybraniu opcji wyświetlania Szybkiej Transformaty Fouriera.

Rysunek 6: Sygnał z generatora.

Rysunek 7: Sygnał z generatora - przesunięcie w lewo o jedną działkę.

Rysunek 8: Sygnał z generatora – zmiana nastawy podstawy czasu z 5µs na 2,5µs.

Rysunek 9: Sygnał z generatora – zmiana nastawy podstawy czasu z 2,5µs na 10µs.

Strona | 3
 Rysunek 10: Sygnał z generatora.

Rysunek 11: Sygnał z generatora – przesunięcie w górę o jedną działkę.

Rysunek 12: Sygnał z generatora –przesunięcie w dół o jedną działkę.

Rysunek 13: Sygnał z generatora – zwiększenie wzmocnienia kanału z 1V/DIV na 500mV/DIV.

Rysunek 14: Sygnał z generatora – zmniejszenie wzmocnienia kanału z 1V/DIV na 2V/DIV.

Strona | 4
1.4 Opcje menu AUTO SET dla sygnału prostokątnego:

a) - wyświetlanie sygnału prostokątnego z generatora.

b) - wyświetlanie jednego okresu przebiegu sygnału.

c) - wyświetlanie zbocza narastającego sygnału.

d) - wyświetlanie zbocza opadającego sygnału.

e) Undo Autoset - wyjście z menu AUTO SET.

Rysunek 15: Sygnał z generatora - kształt prostokątny.

Rysunek 16: Sygnał prostokątny z generatora – widok po wybraniu funkcji AUTO SET.

Rysunek 17: Sygnał z generatora po wybraniu opcji wyświetlania jednego okresu przebiegu.

Strona | 5
 Rysunek 18: Sygnał z generatora po wybraniu opcji wyświetlania zbocza narastającego.

Rysunek 19: Sygnał z generatora po wybraniu opcji wyświetlania zbocza opadającego.

Rysunek 20: Sygnał z generatora po wybraniu opcji Undo Autoset.

2. Pomiar parametrów sygnału

Rysunek 21: Wybrana opcja Measure – żaden z 5 przycisków nie ma przyporządkowanej funkcji.

Strona | 6
Rysunek 22: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1 oraz brak wybranej funkcji.

Rysunek 23: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Frequency.

Rysunek 24: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Period.

Rysunek 25: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Mean.

Rysunek 26: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Pk–Pk.

Strona | 7
Rysunek 27: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Cyc RMS.

Rysunek 28: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Min.

Rysunek 29: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Max.

Rysunek 30: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Rise Time.

Rysunek 31: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Fall Time.

Strona | 8
 Rysunek 32: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Pos Width.

Rysunek 33: Wybrana opcja Measure 1 – widoczny wybrany kanał 1, oraz funkcja Neg Width.

Rysunek 34: Wybrane opcje Measure: 1 – Frequency, 2 – Period, 3 – Mean, 4 – Pk–Pk, 5 – Cyc RMS.

Rysunek 35: Wybrane opcje Measure: 1 – Min, 2 – Max, 3 – Rise Time, 4 – Fall Time, 5 – Pos Width.

Rysunek 36: Wybrane opcje Measure: 1 – Frequency, 2 – Period, 3 – Pk-Pk, 4 – Pos Width, 5 – Neg Width.

Strona | 9
2.1 Zestawienie wyników wyżej wymienionych pomiarów w tabeli:

Freq 99.60 kHz

Period 10.04 µs
Pk-Pk 6.24 V
CycRMS 3.38 V
Min -4.72 V
Max 1.52 V
PosWidth 5.044 µs
NegWidth 4.995 µs

2.2 Pomiar parametru „Fall Time” dla zbocza narastającego sygnału prostokątnego:

Rysunek 37: Zbocze narastające sygnału prostokątnego.

Rysunek 38: Czas narastania sygnału prostokątnego.

2.3 Pomiar parametru „Fall Time” dla zbocza opadającego sygnału prostokątnego:

Rysunek 39: Zbocze opadające sygnału prostokątnego.

Strona | 10
 Rysunek 40: Czas opadania sygnału prostokątnego.

2.4 Pomiar napięć międzyszczytowych oraz okresu sygnału trójkątnego:

Rysunek 41: Sygnał z generatora – zmiana kształtu na trójkątny.

Rysunek 42: Wybrana funkcja CURSOR VOLTAGE, oraz włączone diody zmiany funkcji pokręteł.

Rysunek 43: Widoczne są poziome linie - kursory napięciowe: 1 i 2, nastawiono na wartości szczytowe.
Zmierzone VPP: 5.84 V

Strona | 11
 Rysunek 44: Widoczne są pionowe linie - kursory czasowe: 1 i 2, nastawiono na jeden okres. Zmierzony okres:
10 µs.

3. Jednorazowe wyzwalanie oscyloskopu cyfrowego

3.1 Opcje menu TRIG MENU:
a) Edge - wybór zbocza używanego do wyzwalania

b) Source - wybór kanału wejściowego dla sygnału wyzwalania

c) Slope - wybieranie wyzwalania na danym zboczu

d) Mode - wybieranie trybu wyzwalania

e) Coupling - wybór elementów sygnału wyzwalającego

Rysunek 45: Ustawienia Menu TRIGER.

3.2 Pomiar częstotliwości sygnału:

Strona | 12
 Rysunek 46: Odczyt sześciu wartości częstotliwości sygnału z generatora z włączoną funkcją sweep w
generatorze. Częstotliwość zostaje zmierzona w momencie przekroczenia wartości 1 kHz. Średnia arytmetyczna
pomiarów: 3.263 kHz. Odchylenie standardowe pomiarów: 1.080 kHz.

Strona | 13
4. Kompensacja sondy pasywnej 10X

Rysunek 47a: Sonda skompensowana.

Rysunek 47b: Sonda niedokompensowana.

Strona | 14
 Rysunek 47c: Sonda przekompensowana.

5. Wpływ sondy oscyloskopowej na obserwowany na ekranie sygnał

5.1 Pomiar czasu narastania sygnału i napięcia międzyszczytowego dla sondy w pozycji 1X:

Rysunek 48: Pomiar czasu narastania sygnału Rise Time i napięcia międzyszczytowego Pk–Pk. Tłumik w sondzie
jest w pozycji 1X, sonda jest skompensowana, sygnał z generatora o częstotliwości 5MHz. Tłumienie kanału
pierwszego w oscyloskopie ustawiono do pozycji Probe 1X. Zmierzony czas narastania: 20.16 ns oraz napięcie
międzyszczytowe: 2.16 V.

Strona | 15
5.2 Pomiar czasu narastania sygnału i napięcia międzyszczytowego dla sondy w pozycji 10X:

Rysunek 49: Pomiar czasu narastania sygnału Rise Time i napięcia międzyszczytowego Pk-Pk. Tłumik w sondzie
jest w pozycji 10X, sonda jest skompensowana, sygnał z generatora o częstotliwości 5MHz. Tłumienie kanału
pierwszego w oscyloskopie ustawiono do pozycji Probe 1X. Zmierzony czas narastania: 18.48 ns oraz napięcie
międzyszczytowe: 2.74 V.

Strona | 16
5.3 Pomiar czasu narastania sygnału i napięcia międzyszczytowego dla parametru „Probe”
równego 10X:

Rysunek 50: Pomiar czasu narastania sygnału Rise Time i napięcia międzyszczytowego Pk–Pk. Tłumik w sondzie
jest w pozycji 10X, sonda jest skompensowana, sygnał z generatora o częstotliwości 5MHz. Tłumienie kanału
pierwszego w oscyloskopie ustawiono do pozycji Probe 10X. Zmierzony czas narastania: 18.48 ns oraz napięcie
międzyszczytowe: 2.74 V.

Strona | 17
5.4 Pomiar czasu narastania sygnału i napięcia międzyszczytowego dla zbocza narastającego
przy niedokompensowanej sondzie:

Rysunek 51: Obraz sygnału z wyjścia PROBE COMP – sonda jest skompensowana.

Rysunek 52: Obraz sygnału z wyjścia PROBE COMP – sonda jest niedokompensowana.

Strona | 18
Rysunek 53: Pomiar czasu narastania sygnału Rise Time i napięcia międzyszczytowego Pk–Pk. Tłumik w sondzie
jest w pozycji 10X, sonda jest niedokompensowana, sygnał z generatora o częstotliwości 5MHz. Tłumienie
kanału pierwszego w oscyloskopie ustawiono do pozycji Probe 10X. Zmierzony czas narastania: 20.16 ns oraz
napięcie międzyszczytowe: 2.16 V.

Strona | 19
5.5 Pomiar czasu narastania sygnału i napięcia międzyszczytowego dla zbocza narastającego
przy przekompensowanej sondzie:

Rysunek 54: Obraz sygnału z wyjścia PROBE COMP – sonda jest niedokompensowana.

Strona | 20
 Rysunek 55: Obraz sygnału z wyjścia PROBE COMP – sonda jest przekompensowana.

Rysunek 56: Pomiar czasu narastania sygnału Rise Time i napięcia międzyszczytowego Pk–Pk. Tłumik w sondzie
jest w pozycji 10X, sonda jest przekompensowana, sygnał z generatora o częstotliwości 5MHz. Tłumienie kanału
pierwszego w oscyloskopie ustawiono do pozycji Probe 10X. Zmierzony czas narastania: 20.40 ns oraz napięcie
międzyszczytowe: 5 V.

Strona | 21
6. Wnioski i uwagi
Oscyloskop cyfrowy to narzędzie powszechnie stosowane w elektronice, które pozwala na obserwację sygnałów
elektrycznych w czasie rzeczywistym. Zaletą oscyloskopu cyfrowego nad analogowym jest między innymi
większa precyzja pomiarów, możliwość zapisywania i przetwarzania danych, a także wygodniejsza obsługa dzięki
wykorzystaniu interfejsu użytkownika. Ważnym aspektem oscyloskopu cyfrowego jest jego częstotliwość
próbkowania. Im wyższa częstotliwość próbkowania, tym bardziej szczegółowy obraz sygnału. Innym ważnym
aspektem jest liczba kanałów pomiarowych, im więcej kanałów, tym więcej sygnałów można jednocześnie
monitorować. Podczas pracy z oscyloskopem cyfrowym warto pamiętać, że szumy i zakłócenia mogą wpłynąć na
jakość pomiaru, dlatego należy dobrać właściwe ustawienia, w tym np. odpowiedni poziom wzmocnienia. Przy
interpretacji wyników pomiarów warto zwrócić uwagę na skalę osi czasu i napięcia, a także na charakterystykę
sygnału, taką jak amplituda, częstotliwość, okres czy kształt fali.

Strona | 22