Termin zajęć

WTOREK – TP – 18:55 Miernictwo II

Osoby wykonujące ćwiczenie: Grupa nr: 2

Franciszek Plisz, Mariusz Woźniak

Tytuł ćwiczenia: Ćwiczenie nr: 1

Oscyloskop

Data wykonania ćwiczenia 01-05-2022 Ocena:

Data oddania sprawozdania 08-05-2022

Oświadczam, że zapoznałem/łam się ze niniejszym sprawozdaniem i uważam je za poprawnie

wykonane:

………………………………………………………. ……………………………………………………….

Oświadczam/y iż poniższe sprawozdanie zostało wykonane przeze mnie/nas samodzielnie:

………………………………………………………. ……………………………………………………….

1
Spis przyrządów:
- Generator JC5620P
- Wzmacniacz
- Oscyloskop DSO2D15

Cele ćwiczenia:
Zapoznanie się z obsługą oscyloskopu, wykorzystanie oscyloskopu do analizy sygnałów
elektrycznych i praktycznych pomiarów w układach elektronicznych

Zadanie 1.2 - pomiary podstawowych parametrów sygnału

Rysunek 1: Tabela z wynikami pomiarów

Obliczenia:
𝛥Upp = Upp * 3% = 1000 mV * 3% = 30mV
𝜇𝑠
𝑇 = 𝑑𝑧𝑖𝑎ł𝑘𝑎 ∗ 𝑖𝑙𝑜ść 𝑑𝑧𝑖𝑎ł𝑒𝑘 = 200𝜇𝑠 ∗ 5 = 1000𝜇𝑠 = 1 𝑚𝑠

2
Rysunek 2: Pomiar sygnału sinusoidalnego

Rysunek 3: Pomiar sygnału piłokształtnego

3
Rysunek 4: Pomiar sygnału prostokątnego

Rysunek 5: Pomiar częstotliwości z generatora

Wnioski:
Na podstawie okresu sygnału możemy obliczyć wartość teoretyczną częstotliwości.
1 1
𝑓= = = 1000 𝐻𝑧
𝑇 0,001𝑠
Częstotliwość ta różni się minimalnie od częstotliwości zadanej na generatorze. Może być to
spowodowane drobnym błędem pomiarowym.

4
Zadanie 1b – Wpływ rodzaju sprzężenia wejścia oscyloskopu na poprawność
wyświetlania sygnału.

Rysunek 6: Tabela z wynikami pomiarów

Porównanie sygnałów dla prądu AC i DC:

Sygnał sinusoidalny dla prądu AC (lewa) i dla prądu DC (prawa)

5
Sygnał piłokształtny dla prądu AC (lewa) i dla prądu DC (prawa)

Sygnał prostokątny dla prądu AC (lewa) i dla prądu DC (prawa)

Wnioski:
Jak widać powyżej sygnał piłokształtny i sygnał prostokątny w sprzężeniu AC charakteryzują
się dużymi odkształceniami w porównaniu do sygnałów w trybie DC. Kiedy obliczymy
1
częstotliwość sygnału ze wzoru: 𝑓 = 𝑇 możemy zauważyć błąd gruby dla pomiaru okresu dla
sygnału prostokątnego w sprzężeniu AC (rys. 6).

6
Zadanie 2a - Praktyczne pomiary z wykorzystaniem oscyloskopu – wyznaczanie
podstawowych parametrów wzmacniacza małej częstotliwości

Cel ćwiczenia: Celem zadania było wykorzystanie oscyloskopu do praktycznych pomiarów układów
elektronicznych na przykładzie wyznaczenia podstawowych parametrów wzmacniacza małej
częstotliwości– wzmocnienia, dynamiki sygnału i pasma pracy.

Układ na którym zostały przeprowadzone pomiary:

Przedmiotem pomiarów jest wzmacniacz małej częstotliwości na układzie scalonym LM386 zasilany napięciem 5V.

Dokumentacja Oscyloskopu:

Tabela przedstawiająca dokumentacje Oscyloskopu Hantek DS02D15

7
Przeprowadzenie ćwiczenia:

Przygotowania, oraz badanie:

• Oscyloskop został podłączony do układu ze wzmacniaczem (przedstawia go rysunek

przedstawiony na wstępie zadania).
• Włączony został kanał 1 oscyloscopu.
• Na Generatorze została ustawiona zadana częstotliwość – 1 kHz oraz napięcie – 100mV.
• Regulowaliśmy nastawy oscyloskopu w celu uzyskania optymalnego obrazu wejściowego.
• Wyznaczyliśmy napięcie międzyszczytowe przebiegu na podstawie nastaw oscyloskopu.
• Po włączeniu kanału drugiego, regulowaliśmy nastawy oscyloskopu w celu uzyskania
optymalnego obraz sygnału wejściowego wzmacniacza.
• Oszacowaliśmy także maksymalne napięcie wejściowe dla którego wzmacniacz nie
zniekształca w sposób widoczny sygnału wyjściowego. Sprawdziliśmy czy robi to w sposób
identyczny dla dodatnich oraz ujemnych połówek sinusa.
• Na podstawie przeprowadzonych badań wyciągnęliśmy wnioski.

Wyznaczanie wzmocnienia wzmacniacza:

Zdjęcie przedstawiające wynik graficzny.

Częstotliwość Vpp- Podstawa Czułośc Vpp-

Kolumna1 [kHZ] Generator czasu [mV] Częstotliwość oscylosckop

Kanał 1 1 0,2 0,2 50 1000 0,28

Kanał 2 1 0,2 0,2 1000 1000 2,24

Tabela przedstawiająca wyniki pomiarów

Przykłady obliczeń:

∆𝑉𝑝𝑝 = 0,28 ∗ 3% + 0,2 ∗ 0,05 = 0,0184

∆𝑉𝑝𝑝
𝑢(𝑉𝑝𝑝) = = 0,021
√3
8
 𝑈𝑤𝑦𝑗 2,24
𝑘= = =8
𝑈𝑤𝑒𝑗 0,28

Oszacowanie maksymalnego napięcia wejściowego:

Sinus dla wartości Vpp wynoszącej 0.76

Sinus dla wartości Vpp wynoszącej 1.3

9
 Sinus dla wartości Vpp wynoszącej 1.7
(Zauważalne zniekształcenia na dolnej połówce sinusa)

Sinus dla wartości Vpp wynoszącej 2.1

(Zauważalne zniekształcenia na obu połówkach sinusa)

10
Obserwacje:

• Dla wartości do 1.3 [Vpp] wzmacniacz nie zniekształca sinusa.

• Od wartości wynoszących 1.7 [Vpp] wzmacniacz zniekształca dolną połówkę sinusa.
• Dla wartości zbliżających się do 2.1 [Vpp] wzmacniacz zniekształca obydwie połówki sinusa.
• Dolne połówki sinusa, zaczynają zniekształcać się szybciej, a ich zniekształcenie jest większe
od górnych połówek.

Wnioski:

Maksymalne napięcie wejściowe, dla którego sygnał nie ulegnie zniekształceniu znajduje się w
przedziale od 1.3 [Vpp] do 1.7 [Vpp].

Zadanie 2b - Pomiar pasma pracy wzmacniacza.

Wstęp:

• Ustawiliśmy poziom napięcia wyjściowego w zakresie pracy liniowej, ustawiając ją na wartość

około połowy maksymalnego napięcia obliczonego w zadania 2a.
• Zmienialiśmy częstotliwość sygnału wejściowego w zakresie od kilku Herców do 1Mhz.
• Określiliśmy stosunek napięć jaki odpowiada spadkowi wzmocnienia o 3dB i 20dB.
• Wyznaczyliśmy częstotliwość, przy której częstotliwość spadnie o 3dB i 20dB.

Przeprowadzenie ćwiczenia:

Czułość Vpp -
Czestotliwosc oscylskopu oscylosckop
Kolumna1 generatora Vpp-Generator [mV] [V]
1 11Hz 0,78 1000 5,2
2 103Hz 0,78 2000 6,4
3 373,3Hz 0,78 2000 6,7
4 101000Hz 0,78 1000 7
5 62000Hz 0,78 1000 6,14
6 411000Hz 0,78 1000 3,2
7 1000000Hz 0,78 500 1,5

11
Wyniki pomiarów przedstawione graficznie na ekranie oscyloscopu

12
Przykłady obliczeń:

Wartość napięcia międzyszczytowego:

𝑉𝑝𝑝 = 𝑙𝑖𝑐𝑧𝑏𝑎 𝑑𝑧𝑖𝑎ł𝑒𝑘 ∗ 𝑐𝑧𝑢ł𝑜ść 𝑜𝑠𝑐𝑦𝑙𝑜𝑠𝑐𝑜𝑝𝑢

Wynik dla pierwszego z pomiarów:

𝑉𝑝𝑝 = 5,2 ∗ 1 = 5,2 [𝑉]

Niepewność:

∆𝑉𝑝𝑝 = 𝑉𝑝𝑝 ∗ 𝑑𝑜𝑘ł𝑎𝑑𝑛𝑜ś𝑐(%) + 𝑏łą𝑑 𝑜𝑑𝑐𝑧𝑦𝑡𝑢 𝑑𝑧𝑖𝑎ł𝑒𝑘 ∗ 𝑐𝑧𝑢ł𝑜ść

∆𝑉𝑝𝑝
𝑢(𝑉𝑝𝑝) = ∗𝑘
√3
Przykład:

∆𝑉𝑝𝑝 = 5,2 ∗ 3% + 0,2 ∗ 1 = 0,156

0,156
𝑢(𝑉𝑝𝑝) = * 2 = 0,1801
√3

Określanie stosuku napięć odpowiadającemu spadkowi wzmocnienia o 3dB i 20dB

Wyprowadzanie wzorów:
𝑉
𝐿 = 20 ∗ 𝑙𝑜𝑔 𝑉
0

L - spadek napięcia w dB
−𝐿
𝑉 = 𝑉0 ∗ 10 20
−3
𝑉 = 1 ∗ 10 20 = 0,708

Aby obliczyć napięcie wyjściowe dla którego spadek wzmocnienia wynosi 3dB stosujemy:

𝑈𝑤𝑦𝑗 = 𝑈𝑤𝑒𝑗 ∗ 𝑘 ∗ 0,708

A więc:

𝑈𝑤𝑦𝑗 = 0,78 ∗ 8 ∗ 0,708 = 4,41792

Dla spadku o 20dB:

𝑈𝑤𝑦𝑗 = 𝑈𝑤𝑒𝑗 ∗ 𝑘 ∗ 0,1

𝑈𝑤𝑦𝑗 = 0,78 ∗ 8 ∗ 0,1 = 0,624

13
 Wyznaczanie częstotliwości, przy której wzmocnienie spadnie o 3dB i o 20dB

Wykres przedstawiający wartość wzmocnienia w zależności od częstotliwości

Na wykresie nanieśliśmy wartość wzmocnienia, która odpowiada spadkowi o 3dB

Wnioski: Częstotliwość dla której wzmocnienie spanie o 3dB wynosi odpowiednio 33000Hz i 11Hz

14
Zadanie 2c - Analiza widma sygnałów elektrycznych – praktyczne wykorzystanie rozkładu sygnału w
szereg Fouriera i konsekwencje ograniczonego pasma pracy układów elektronicznych

Realizacja:

• Zachowaliśmy układ pomiarowy z ćwiczenia 2b

• Podaliśmy sygnał sinusoidalny o częstotliwości 1kHZ
• Zapisaliśmy kształt na wyjściu wzmacniacza
• Odpowiednio zwiększaliśmy częstotliwość sygnału

Sygnał Sinusoidalny:

1kHz

10kHz 100kHz

15
Sygnał pikokształtny:

500Hz 5kHz

50kHz 500kHz

16
Sygnał prostokątny:

50Hz 500Hz

5kHz 50kHz

500kHz 5Mhz

Wnioski:

• Każdy z badanych sygnałów jesteśmy wstanie rozłożyć na składowe sinusoidalne. – szereg

Fouriera.
• Sinus ulega zniekształceniu dopiero po przekroczeniu pasma pracy.
• Okres zmniejsza się 2 krotnie wraz z przejściem do kolejnej składowej, częstotliwośc musi
wtedy się zwiększyć, gdy przekroczy ona pasmo sygnał ulega zniekształceniu.
• Rogi sygnału piłokształtnego zaczynaja się zaokrąglać przy przekroczeniu pasma pracy – co
sprawia że zbliża się wyglądaem do sinusa.
• W przypadku sygnałów pikokształtnych i prostokątnych bierzemy pod uwage tylko
nieparzyste składowe.

17