İKİNCİ DERECE DENKLEMLER -2

SANAL BİRİM

SANAL SAYI BİRİMİ

Örnek...1 :
x+2=0 d e n k l e m i n i n d o ğ a l s a y ı l a r d a Karmaşık sayıların reel ve sanal kısımlarını
ç ö z ü m ü y o k t u r. yazınız
Eğer çözüm kümesi tam sayılar kümesi 1) z=3+8i
olarak genişletirlirse {-2} bu denklemin
ç ö z ü m k ü m e s i d i r.

B e n z e r ş e k i l d e 2x+3=0 d e n k l e m i n i n t a m
s a y ı l a r d a ç ö z ü m ü y o k t u r. E ğ e r ç ö z ü m
−3 2) z=4i-2
kümesi Rasyonel Sayılar seçilirse { }
2
b u d e n k l e m i n ç ö z ü m k ü m e s i d i r.

Reel (gerçek) sayılarda x2 + 1 = 0

biçimindeki çözümü olmayan
3) z=4i
denklemlerin çözümünü yapabilmek için
tanımlanan yeni kümenin adı karmaşık
s a y ı l a r k ü m e s i d i r.

i= √−1 v e y a i2 =−1 o l a r a k t a n ı m l a n ı r s a
reel olmayan sayıların gösterimi mümkün
o l u r. 4) z= 3√−5
Ö r n e ğ i n √−9=3i , √−16= 4i , √−20=2 √ 5i
o l a r a k y a z ı l a b i l i r.
www.matbaz.com

Uyarı
H e r a r e e l s a y ı s ı a+ 0 . i o l a r a k
yazılabileceğinden aynı zamanda bir
k a r m a ş ı k s a y ı d ı r.
Örnek...2 :
Sayıları sanal birim (i) kullanarak yazınız
1) z= √−4
KARMAŞIK SAYI

a v e b b i r e r r e e l s a y ı v e i2 =−1 o l m a k
üzere,
z = a + bi şeklinde ifade edilen z
s a y ı s ı n a , k a r m a ş ı k ( k o m p l e k s ) s a y ı d e n i r.

Karmaşık sayılar kümesi ℂ ile temsil 2) z= √−49 + 3√−27

e d i l i r.
Başka bir deyişle
ℂ = { z : z = a+ b i , a , b ∈ R v e i2 =−1 } d i r.

z = a + bi karmaşık sayısında a ya
karmaşık sayının reel (gerçel) kısmı, b ye
karmaşık sayının imajiner (sanal) kısmı
denir ve Re(z) a, Im(z) = b şeklinde 3) z= √ (−3)2 + 5√−32
g ö s t e r i l i r.

10.Sınıf Matematik Konu Anlatımı 1/3

İKİNCİ DERECE DENKLEMLER -2
SANAL BİRİM

SANAL BİRİMİN (İ-NİN) KUVVETLERİ KARMAŞIK SAYININ EŞLENİĞİ

i°=1, i1=i , i2=-1 , i3=-i , i4=1 , i5=i,... z = a + bi karmaşık sayı ise = a - bi

sayısına z karmaşık sayısının eşleniği
Buna göre, n ∈ N olmak üzere, i nin d e n i r v e z̄ ş e k l i n d e g ö s t e r i l i r.
kuvveti 4 ile bölündüğünde;

kalan 0 ise in=1 Örnek...6 :

kalan 1 ise in =i 1) z = 4 + 3i sayısının eşleniği z̄ = 4-3i dir
kalan 2 ise in =-1
kalan 3 ise in =-i
2) Karmaşık sayıların eşleniklerini yazınız

Hatırlatma z=3+9i
(...abc) biçiminde bir sayının 4 ile z=4i-7
bölümünden kalan sayı, (bc) iki
basamaklı sayısının 4 ile bölümünden z=i
k a l a n s a y ı y l a a y n ı d ı r.
z= √ (−5)2 + √−8
3

Örnek...3 :
Sayıları hesaplayınız
1) i10
Örnek...7 :
2) i 2345 x 2+4=0 d e n k l e m i n i n k a r m a ş ı k s a y ı l a r d a
çözüm kümesini bulunuz.
www.matbaz.com

3) i4569676

4) i459862583
İKİ KARMAŞIK SAYININ EŞİTLİĞİ
Örnek...8 :
Reel kısımları ve imajiner kısımları kendi x 2+2x +6=0 d e n k l e m i n i n k a r m a ş ı k s a y ı l a r d a
aralarında eşit olan iki karmaşık sayı çözüm kümesini bulunuz?
e ş i t t i r.
z = a + i b , w= x + i y v e z= w i s e a= x v e b = y d i r

Örnek...4 :
z 1 = a + 2 + 3 i - b i v e z 2 = 2 a - b+ 5 i k a r m a ş ı k
sayıları için z1=z2 ise a.b kaçtır?

Örnek...9 :
x 2+4x+8=0 d e n k l e m i n i n k a r m a ş ı k s a y ı l a r d a
çözüm kümesini bulunuz?

Örnek...5 :
x< 0 < y o l m a k ü z e r e ,
√ x−y +√3 −512=√−16−x−y
eşitliğine göre, (x,y) ikilisini bulunuz?

G e r ç e k k a t s a y ı l ı ax 2 +bx +c=0
d e n k l e m i n d e Δ<0 i ç i n r e e l k ö k y o k t u r.
Denklemin kökü olan sanal sayılar
b i r b i r i n i n e ş l e n i ğ i d i r.

10.Sınıf Matematik Konu Anlatımı 2/3

İKİNCİ DERECE DENKLEMLER -2
SANAL BİRİM

4) x 3+2x 2+3 x+px=0 denkleminin iki karmaşık bir

DEĞERLENDİRME reel kökü varsa p nasıl seçilmelidir?

1) z = 3 + 2i olduğuna göre, R e (z̄)−Im(z) =?

2) √−3 . √−36. √ (−2)2 . 3√−64 işleminin sonucu kaçtır?

www.matbaz.com

5) x 3+1=0 d e n k l e m i n i n k a r m a ş ı k s a y ı l a r d a
çözüm kümesini bulunuz?

3) x 2+2x +3=0 denkleminin karmaşık sayılarda

çözüm kümesini bulunuz

10.Sınıf Matematik Konu Anlatımı 3/3