Izotopy

Złoto ma jeden trwały izotop, 197Au, będącym jednocześnie jedynym naturalnie występującym
izotopem złota. Znanych jest kilkadziesiąt radioizotopów otrzymanych syntetycznie, których
masy atomowe są w zakresie od 126 do 205. Najstabilniejszym spośród nich jest 195Au, który
ma czas połowicznego rozpadu, T½ równy 186,1 dni. Najmniej stabilnym jest 171Au, o T½ = 30
µs, który rozpada się w wyniku emisji protonu. Większość radioizotopów złota o masach
poniżej 197 u ulega rozpadowi w wyniku kombinacji emisji protonu, rozpadu α i rozpadu β+.
Wyjątkami od reguły są 195Au, który rozpada się przez wychwyt elektronu oraz 196Au, który w
93% rozpada się przez wychwyt elektronu oraz w 7% przez rozpad β+[23].

Izomery

Zostały opisane przynajmniej 32 izomery jądrowe o zakresie mas atomowych 170 do 200. W
przedziale tym tylko 178Au, 180Au, 181Au, 182Au i 188Au nie mają izomerów. Najstabilniejszym
jest 198Au o T½ = 2,27 dnia. Najmniej stabilnym jest 177Au o T½ = 7 ns. 184Au ma trzy ścieżki
rozpadu; rozpad β+, przejście izomeryczne i rozpad α[23].

Właściwości fizyczne

Złoto jest najbardziej kowalne spośród wszystkich metali; jeden gram złota może być rozbity
na arkusz o powierzchni 1 m². Płatek złota może być rozbity do tego stopnia, że staje się
półprzezroczysty. Przechodzące przez taki płatek światło jest zielono-niebieskie, ponieważ
złoto silnie odbija żółte i czerwone składowe długości światła[24][25]. Takie półprzezroczyste
arkusze również silnie odbijają podczerwień, co czyni je użyteczne w wytwarzaniu osłon
przed promieniowaniem podczerwonym (cieplnym) w kombinezonach żaroodpornych i
osłonach przeciwsłonecznych w skafandrach astronautów[26]. Złoto z łatwością tworzy stopy z
innymi metalami. Przy wytwarzaniu tych stopów można zmieniać ich twardość i inne
właściwości metalurgiczne, od temperatury topnienia do koloru (patrz poniżej)[27]. Złoto
charakteryzuje się bardzo dobrą przewodnością cieplną i elektryczną, co znajduje
zastosowanie w elektronice i elektryce. Złoto jest metalem o wysokiej gęstości 19,3 g/cm³, dla
porównania gęstość ołowiu wynosi 11,34 g/cm³, a najcięższego pierwiastka, osmu 22,61
g/cm³.

Złoto może zawierać izostrukturalne domieszki innych pierwiastków. Tego typu stopy mogą
występować naturalnie lub być wytwarzane sztucznie. Mogą to być domieszki np.:

 srebra – elektrum;
 rtęci – amalgamat złota;
 miedzi – cuproauryt;
 palladu – porpezyt;
 rodu – rhodyt;
 itru – irauryt;
 platyny – złoto platynowe;
 bizmutu – maldonit.

Kolor

Podstawy fizyczne
Podczas gdy większość metali w postaci zwartej jest szara lub srebrno-biała, złoto jest żółte.
Jest to wynikiem zbliżenia pasma energetycznego w pełni zapełnionego orbitalu 3d (3d10) i
poziomu Fermiego orbitalu 6s, zapełnionego jedynie w połowie (6s1). Efekty relatywistyczne
sprawiają, że orbital 3d10 ulega rozszerzeniu, a 6s1 skurczeniu, a w efekcie przerwa
energetyczna, której wielkość odpowiada za kolor pierwiastka, wynosi jedynie 2,3 eV.
Wartość ta została ustalona doświadczalnie i jest zgodna z obliczeniami, pod warunkiem, że
uwzględniają one efekty relatywistyczne. Taka energia oznacza silną absorpcję światła
niebieskiego i fioletowego oraz odbicie światła żółtego i czerwonego, co nadaje złotu
charakterystyczną barwę. Dla srebra, pomimo bardzo zbliżonego układu klasycznych pasm
elektronowych, efekty relatywistyczne są znacznie słabsze i energia przejścia wynosi 3,5 eV,
co lokuje absorpcję światła w rejonie ultrafioletu, co w efekcie powoduje odbijanie całego
zakresu światła widzialnego i srebrny kolor metalu. Problem koloru złota jest jednak bardzo
złożony i brak jest pełnej charakterystyki obliczeniowej tego zjawiska[28][29][30].

Barwa stopów złota

Diagram trójkątny – Różne kolory stopów Ag-Au-Cu

Powszechne stopy kolorowego złota, takie jak różowe złoto, mogą być wytworzone poprzez
dodawanie różnych ilości miedzi i srebra, jak pokazuje to diagram trójkątny. Stopy
zawierające pallad i nikiel tworzą tzw. „białe złoto”, które często jest wykorzystywane w
jubilerstwie. Mniej powszechnymi są stopy złota zawierające dodatki manganu, glinu, żelaza,
irydu i innych pierwiastków[31], które nadają złotu bardziej niezwykłe kolory, jak na przykład
niebieski[32][25].