CHƯƠNG 4

(GIÁO TRÌNH)
Dân chủ là sản phẩm và thành quả của quá trình đấu tranh giai cấp
Trên phương diện quyền lực -> quyền lực thuộc về dân
Trên phương diện chế độ xh và chính trị -> dc là 1 hình thức hay hình thái nn
Trên phương diện quản lí xh, dc là 1 nguyên tắc
Dc là 1 hình thái nn -> gắn liền với nn vá mất đi khi nn tiêu vong
Dc là 1 giá trị xh -> phạm trù vinh viễn, là gtri nhân loại chung
Trong chủ trong kt và ct quyết định dc trong xã hội
Sự ra đời, phát triển của dc:
Chế đọng cộng sản nguyễn thủy xuất hiện manh nha của dc gòi là “dân chủ nguyên thủy”
Sự ra đời của chế độ tư hữu -> cộng sản nguyên thủy tan rx -> dân chủ chủ nô ra đời
(dân: các công dân tự do như tăng lữu, thương gia, tri thức-> còn lại là nô lệ) => dc cho
thiểu số
Chuyên chế pk: dc ko có bước phát triển đến kể nào
Dân chủ tư sản: nền dc của thiểu số những người nắm giữ tlsx đối với đại đa số nhân
dân lao động
Đến có 3 nền(chế độ) dân chủ: dc chủ nô, dc tư sản, dc xhcn
Dcxhcn đượcphooi thai từ đấu tranh gc của pháp và công xã pari 1972, tuy nhiên phải
đến cmt10 nga
Tính chính trị của dc sẽ mất đi trên cơ sở không ngừng mở rộng của dc đối với nhân dân
Dân chủ trên lĩnh vực kinh tế là cơ sở
*Bản chất chính trị:
Dcxhcn mang tính nhất nguyên về chsinh trị
Có bản chất của gccn và có tính nhân văn rộng rãi, tính dân tộc sau sắc
*bản chất kinh tế:
Dựa trên chế độ sỡ hữu xã hội về tư liệu sx
Thực hiện chế độ công hữ về tlsx chủ yếu và thực hiện chế độ phân phối lợi ích theo kết
quả lao động là chủ yếu
*bản chất tư tưởng,vh,xh:

Dcxhcn và nhất nguyên về ctri đảm bảo vai trò lãnh đạo duy nhất của đảng cộng sản
II. NHÀ NƯỚC XÃ HỘI CHỦ NGHĨA:
Xã hội tư bản -> mâu thuẫn -> sinh ra giai cấp vô sản
Gcvs là lực lượng giữ địa vị thống trị về chính trị
Căn cứ vào phạm vi tác động: đối nội, đối ngoại
Căng cứ vào lĩnh vực: chính trị, kinh tế, văn hóa..
Căn cứ vào tính chất: chức năng giai cấp (trấn áp) và chức năng xã hội (tổ chức và xây
dựng)
Cãi tạo xh của và xây dựng thành công xh mới là nội dung chủ yếu và là mục đích cuối
cùng của nn xã hội cn
Nnxhcn trở thành công cụ quan trong trong quyền làm chủ của người dân
“ xây dựng chế độ làm chủ tập thể xã hội chủ nghĩa” gắn với “nắm vưng chuyên chính vô
sản”
Dc là mục tiêu tổng quát của cách mạng việt nam
Công cuộc đổi mới, xây dưng là trách nhiệm của dân
Sự kháng chiến và kiến quốc là công việc của dân
Muc tiêu (dân giáu nước mạnh xã hội dân chủ công bằng văn minh)
Bản chất (dân làm chủ quyền lực thuộc về dân)
Động lực (phát huy sức mạnh của dân, toàn dân tộc)
Pháp luật (phải đi dôi với kỷ luật)
Bản chất tốt đẹp của nền dcxhcn Vn: lấy dân làm gốc
Nn pháp quyền là nn thượng tôn pháp luật
Tổ chức và hoạt động cảu máy nhà nước theo nguyên tắc: tập trung dân chủ
(bài giảng thư viện)
Cộng đồng người là 1 bộ phận người trong xh có 1 số dấu hiệu, nguyên tắc nhất định
nào đó
-> phân chia theo lĩnh vực sh: cộng đồng kt, ct,vh
-> phân chia theo tính chất: cộng đồng bền vững, cộng đồng tạm thời
-> phân chia theo nguồn gốc: cộng đồng khách quan, chủ quan
(SLIDE)
Cộng sản nguyên thủy : chưa có nền dân chủ
Chiếm hữu nô lệ: nền dân chủ chủ nô
Phong kiến: nền quân chủ
Tư bản chủ nghĩa: nền dân chủ tư sản
Xhcn: nền dân chủ xhcn
Cộng sản CN: không còn nền DC
Tính chât của dân chủ: tính nhân loại, chính trị, lịch sử
Tính nhân loại: dân chủ là 1 giá trị khẳng định quyền làm chủ của nhân dân (dân là chủ
thể quyền lực)
Tính chính trị: bị qui định bởi bản chất và lợi ít của giai cấp thông trị, không có nền dân
chủ nói chung, phi giai cấp
Tính lịch sử: bị qui định bởi điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội của mỗi gd lịch sử
Sự ra đời của nền DCXHCN có 2 gd
Dcnxch ra đời sau cmt10 nga
Bản chất chính trị: mang bản chất của gccn; do đcs lãnh đạo, chủ thể của nn là ndan
Bản chất kinh tế: sỗ hữu xã hội về tlsx chú yếu
Bản chất tư tưởng vh xã hội: hệ tư tưởng chủ đạo là cn m-l; kế thừa những giá trị của
nền vh trước đó; giải phóng con người triệt để
Điểm tiến bộ của nền dân chủ tư sản:
+ thủ tiêu quan hệ phong kiến, chuyển từ nn pháp quyền tư sản, từ xh thần dân sang xh
công dân
+ Xây dựng nn pháp quyền tư sản: tam quyền phân lập
+ thừa nhận về luật pháp những quyền cơ bản của con người, cơ quan nn do dân bầu ra
Nnxhch ra đời do cuộc cách mạng của gcvs và ndld tiến hành dưới sự lãnh đạo của đcs