ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Εισαγωγή ……………………………………………………………………………..2

1. Ο Σχεδιασμός ενός μαθήματος. ……………………………………………………3

1.1.Σχεδιασμός μαθήματος «Οικονομικά της οικογένειας» Α’ Γυμνασίου…………..3

2. Διαμόρφωση σχολικής αίθουσας – Σχεδιασμός και διάταξη……………………….6

2.1. Σχεδιασμός και διάταξη σχολικής αίθουσας Α’ Γυμνασίου……………...............6

2.2. Σχεδιασμός και διάταξη σχολικής αίθουσας Γ’ Λυκείου………………..……….7

3.Ανάρμοστη συμπεριφορά και τρόποι αντιμετώπισης……………………………….8

Συμπεράσματα………………………………………………………………………...9

Βιβλιογραφία……………..………………………………………………………..…10
ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Στην εργασία αυτή θα ασχοληθούμε με το πρακτικό μέρος της διδασκαλίας, με την

εφαρμογή του σχεδιασμού του μαθήματος που διδάσκεται αναλόγως την
εκπαιδευτική βαθμίδα και τον σημαντικό ρόλο που κατέχει ο γραφικός οργανωτής
και ο εννοιολογικός χάρτης στην επιτυχή έκβαση του διδακτικού έργου.

Επιπλέον θα δούμε πόσο σημαντικό παράγοντα μάθησης και ανάπτυξης του

κοινωνικού περιβάλλοντος αποτελεί η σωστή επιλογή διαμόρφωσης και σχεδίασης
της σχολικής αίθουσας.

Αναλύονται οι τρόποι αντιμετώπισης ανάρμοστης συμπεριφοράς στην σχολική

αίθουσα, η ανάλυση της ψυχολογίας του εφήβου σε κάθε τάξη και πως αυτή
διαφοροποιείται σε κάθε ηλικία, και η ευαισθητοποίηση του εκπαιδευτικού για την
βαθύτερη κατανόηση της ψυχολογίας του μαθητή στην εκάστοτε περίπτωση.

1
 1. Ο ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΝΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Για τον σχεδιασμό του ενός μαθήματος θα πρέπει πρώτα από όλα τα τεθούν οι στόχοι
του μαθήματος με βάση το αναλυτικό πρόγραμμα για το γνωστικό αντικείμενο που
διδάσκεται, τους τρόπους που πρόκειται να διεξαχθεί και τα μέσα ή υλικά τα οποία θα
χρησιμοποιήσω. Επίσης θα πρέπει να λάβω υπόψη τις στρατηγικές που με την
συμβολή τους θα επιτύχω τους προσδοκώμενους στόχους. Επιπλέον θα πρέπει να
γνωρίζω τον χρόνο που θα ολοκληρωθεί η διδασκαλία του.

1.1. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ « ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ» ΤΗΣ Α’ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Στην περίπτωση των «οικονομικών της οικογένειας», κεφαλαίου του μαθήματος

οικιακής οικονομίας, θα πρέπει να γίνει ένας σχεδιασμός τέτοιος ώστε να
προωθηθούν οι μεταγνωστικές δεξιότητες των μαθητών καθώς και να γίνει η
αξιοποίηση των οπτικών στρατηγικών «γραφικού οργανωτή» και εννοιολογικού
χάρτη. Αρχικά η μεταγνώση αναφέρεται στις γνώσεις του ατόμου σχετικά με τις ίδιες
του τις γνωστικές διεργασίες ή με ότι συνδέεται με αυτές (Flavell, 1976,σ.232). Για
να επιτευχθεί η προώθηση της μεταγνωστικής δεξιότητας στον μαθητή, θα πρέπει
πρώτα από όλα να τεθεί ο βασικός στόχος του μαθήματος, χωρίς τον βασικό στόχο/
προορισμό, είναι δύσκολο να καταλάβει ο μαθητής, αν έχει φτάσει στο επιθυμητό
αποτέλεσμα. Θα πρέπει να λάβουμε επιπλέον υπόψη πως η μεταγνώση
χαρακτηρίζεται από τρεις βασικές πτυχές: τον σχεδιασμό, την παρακολούθηση και
την αξιολόγηση. Σε αυτό το αποτέλεσμα συμβάλουν σημαντικά ο γραφικός
οργανωτής και ο εννοιολογικός χάρτης.

2
Παρακάτω παραθέτω το παράδειγμα σχεδίου μαθήματος όπως ακριβώς θα το
εφάρμοζα σε μια τάξη Α’ Γυμνασίου, ώστε να επιτευχθούν και οι παραπάνω σκοποί
του μαθήματος.

ΜΑΘΗΜΑ: « ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ»

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΒΑΘΜΙΔΕΣ: Α’ Γυμνασίου

ΕΚΤΙΜΩΜΕΝΟΣ ΧΡΟΝΟΣ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ: 2 διδακτικές ώρες

ΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΤΟΜΕΙΣ: Οικονομικά της οικογένειας

ΣΤΟΧΟΙ:

Να αντιληφθούν τη σημασία των οικονομικών πόρων και τον οικονομικό ρόλο της
οικογένειας.

Να κατανοήσουν την έννοια του εισοδήματος.

Να διακρίνουν τις διαφορετικές πηγές εισοδήματος

Να αποκτήσουν δεξιότητες διαχείρισης των οικονομικών τους.

ΥΛΙΚΑ: Προτζέκτορας για προβολή διαφανειών από power point, χαρτόνια που θα
απεικονίζουν τον γραφικό οργανωτή και τον εννοιολογικό χάρτη τα οποία θα είναι
αναρτημένα στον τοίχο της αίθουσας διδασκαλίας ώστε να είναι άμεσα προσβάσιμα
από όλους τους μαθητές.

ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ:

3
 Παρουσίαση του μαθήματος και ενημέρωση των μαθητών με το τι ακριβώς θα
ασχοληθούμε καθώς και προβολή των εννοιών του μέσα από διαφάνειες.
Ανάθεση project στους μαθητές (χωρισμένοι σε ομάδες) και παρουσίαση στην τάξη,
έπειτα από εργασία στο σπίτι.
Φυλλάδια με ερωτήσεις σωστού - λάθους για την αξιολόγηση της κατανόησης του
μαθήματος.

ΓΡΑΦΙΚΟΣ ΟΡΓΑΝΩΤΗΣ

ΤΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ ΤΙ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΤΙ ΜΑΘΑΜΕ ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ

ΑΝΑΚΑΛΥΨΟΥΜΕ ΜΑΘΟΥΜΕ
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ
Τι είναι η Ποια είναι η σημασία Την διάκριση των
οικογένεια των οικονομικών πηγών Έρευνα στο διαδίκτυο
πόρων της εισοδήματος
οικογένειας Βίντεο
Ποιος είναι ο Πως γίνεται η Την αξιοποίηση
ρόλος των γονέων διαχείριση των των οικονομικών Στατιστικές έρευνες
οικονομικών σε μια πόρων
οικογένεια
(προϋπολογισμός)

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ

ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟΣ
ΠΡΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

ΤΟΚΟΙ ΕΣΟΔΑ ΕΞΟΔΑ

ΜΙΣΘΟΣ ΑΠΟ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΗ
ΚΕΡΔΗ ΑΠΟ
ΑΓΑΘΑ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣΣ

ΕΠΕΝΔΥΣΗ

ΕΣΟΔΑ ΑΠΟ
ΕΛΕΥΘΕΡΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ ΜΙΣΘΟΣ ΑΠΟ ΕΡΓΑΣΙΑ

4
 ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΑ
ΕΣΟΔΑ ΑΠΟΑΓΡΟΤΙΚΕΣ
ΕΡΓΑΣΙΕΣ

2. ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ- ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ

ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΗ

Η οργάνωση και η διάταξη της σχολικής τάξης είναι ένας σημαντικός παράγοντας
που καθορίζει το μαθησιακό αποτέλεσμα και την επιτυχία μιας διδασκαλίας, αφού η
ίδια καθορίζει τον βαθμό επικοινωνίας, συνεργασίας και διάδρασης μεταξύ των
μαθητών και του δασκάλου (Σχεδιασμός μαθήματος, Α.Σ. Μαυρόπουλος, 2016).
Η διαμόρφωση του χώρου της αίθουσας διδασκαλίας θα πρέπει να είναι τέτοια ώστε
να δημιουργεί όρεξη για μάθημα. Θα πρέπει η αίθουσα να είναι κατάλληλα
διακοσμημένη ώστε να δημιουργεί την αίσθηση της οικειότητας στον μαθητή μέσα
από ένα ευχάριστο περιβάλλον. Επιπλέον η εύκολη πρόσβαση στην θέση του κάθε
μαθητή και η απρόσκοπτη θέα στον πίνακα είναι βασικό κριτήριο επιλογής της
διάταξης των θρανίων.

2.1. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ Α’

ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
Το μάθημα της οικιακής οικονομίας απαιτεί περισσότερο ομαδική συνεργασία και
ανταλλαγή απόψεων, και κατάλληλη θέα προς τον πίνακα κατά την προβολή
διαφανειών, έτσι η διάταξη των θρανίων σε πεταλοειδή διάταξη, θα αποτελούσε την
κατάλληλη για μένα, ως προς την διεξαγωγή του συγκεκριμένου μαθήματος.
Επιπλέον με τον σχηματισμό της αίθουσας κατά αυτόν τον τρόπο, δημιουργείται και
η αίσθηση της ομαδικότητας και η προώθηση του διαλόγου μεταξύ των μαθητών και
του εκπαιδευτικού. Επιπρόσθετα, θα ήταν πολύ βοηθητικό να υπάρχει ένας χώρος
που θα μπορούν οι μαθητές να αφήνουν τις τσάντες και τα προσωπικά αντικείμενα.
Πέρα από αυτό θα μπορούσε να υπάρχει ένας πίνακας ανακοινώσεων με «κανόνες»

5
και κάποιες «οδηγίες» παρότρυνσης των μαθητών για ομαδική συνεργασία και
αλληλεγγύη με τέτοιο τρόπο που να δημιουργεί κλίμα οικειότητας μεταξύ των
μαθητών και καλής θέλησης, καθώς και την αίσθηση του «ανήκειν». Κατά την
προσωπική μου άποψη, θα είναι πολύ σημαντικό θεμέλιο στην μετέπειτα μετάβαση
των μαθητών από το γυμνάσιο στο Λύκειο, η καλλιέργεια της ομαδικότητας και η
κατανόηση της ομαδικής προσπάθειας, καθώς θεωρώ πως μειώνει άμεσα τον σχολικό
εκφοβισμό και την απομόνωση κάποιων μαθητών, αφού νιώθουν πως ανήκουν σε μια
σχολική «οικογένεια»1.

2.2. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΤΑΞΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΑΙΘΟΥΣΑΣ Γ’

ΛΥΚΕΙΟΥ

Σε μια τάξη Γ’ Λυκείου όπου διδάσκεται το μάθημα « Αρχές Οικονομικής θεωρίας»,

το οποίο απαιτεί πολλές πρακτικές ασκήσεις, δραστηριότητες και εργασία ανά
ομάδες, η διάταξη των θρανίων μιας τέτοιας αίθουσας διδασκαλίας θα μπορούσε να
είναι ανά δύο θρανία ενωμένα στα οποία μπορούν να κάθονται 4 έως 6 μαθητές, για
να μπορούν να συνεργάζονται ευκολότερα και με αυτόν τον τρόπο να αναπτύσσουν
και περισσότερη οικειότητα μεταξύ τους μέσω της αλληλοβοήθειας και
αλληλοϋποστήριξης, πράγμα το οποίο βοηθάει και τις διαπροσωπικές τους σχέσεις με
στόχο την μη περιθωριοποίηση. Έτσι με τον τρόπο αυτό η ψυχολογία των μαθητών
βελτιώνεται και οδηγεί σε περισσότερη όρεξη για μάθηση και κατ’ επέκταση την
επίτευξη των στόχων τους και την επαγγελματική τους πορεία.

Το περιβάλλον την αίθουσας θα ήταν καλό να περιλαμβάνει φωτεινά χρώματα που

συντελούν στην μείωση του άγχους. Η ύπαρξη του πίνακα ανακοινώσεων σε κάποιο
σημείο ορατό από όλους τους μαθητές θα βοηθούσε στην ανάρτηση ανάθεσης
εργασιών και άλλων σημαντικών δραστηριοτήτων.

1
Οι παρευρισκόμενοι που εμπλέκονται υπέρ του θύματος έχουν έντονο το αίσθημα του ανήκειν στη σχολική
τους κοινότητα και προσαρμοστικές συναισθηματικές ικανότητες· μπορούν και ανταποκρίνονται στην ανάγκη
προσαρμογής της συμπεριφοράς τους στις συγκεκριμένες συνθήκες (Ahmed, 2005)

6
 3. ΑΝΑΡΜΟΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ
ΑΝΤΙΜΕΤΟΠΙΣΗΣ
Συχνά σε μια σχολική αίθουσα θα έρθει ο εκπαιδευτικός αντιμέτωπος με κάποια
άσχημη ή ενοχλητική συμπεριφορά κάποιου μαθητή. Ο τρόπος διαχείρισης της
εκάστοτε περίπτωσης διαφέρει και εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως η ηλικία
του μαθητή (μέση εφηβεία, εφηβεία, μετεφηβική ηλικία). Σε κάθε περίπτωση, το
σημαντικότερο είναι η διατήρηση της ροής του μαθήματος, σύμφωνα με την
ερευνητική μελέτη του βιβλίου «Εκπαιδευτική ψυχολογία» (O' Donnell, A M., Reeve,
J., & Smith, J. K. , 2021).

Η «αντιμετώπιση» μου προς έναν μαθητή, της πρώτης τάξης του γυμνασίου, που
ενοχλεί στην τάξη και συνεχίζει να μιλά με τον διπλανό του ενώ ήδη έχει δεχθεί
παρατήρηση για την συμπεριφορά του, θα ήταν αρχικά το να μην κάνω τίποτα 2. Αυτή
η επιλογή βασίζεται στο γεγονός ότι τα παιδιά στην μέση εφηβική ηλικία (13-14
ετών) καλούνται να αποχωριστούν την παιδική τους ηλικία και να μεταβούν στην
εφηβική και αυτό επιφέρει αλλαγές σε πολλούς τομείς, όπως και σε αυτόν της
συμπεριφοράς. Η άσχημη συμπεριφορά τους πολλές φορές αναζητά την προσοχή.

Από την άλλη μεριά η «αντίδραση» προς κάποιο μαθητή της τρίτης Λυκείου θα ήταν
εντελώς διαφορετική. Για ένα παιδί στην εφηβεία (17-18 ετών) η απόδοσή του και ο
τρόπος συμπεριφοράς του εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Ειδικότερα οι μαθητές
της Γ’ λυκείου φέρουν μαζί και την πίεση των εξετάσεων, που αφορούν την
επαγγελματική τους αποκατάσταση, πράγμα που ορισμένες φορές οδηγεί στην
άρνηση και καταλήγει σε ανεπιθύμητες συμπεριφορές. Χρειάζεται λοιπόν από την
μεριά του εκπαιδευτικού να κατανοήσει και να πράξει ανάλογα. Ένας τρόπος
αντιμετώπισης θα ήταν η αλλαγή της θέσης. Μια ακόμα ενδεικτική αντιμετώπιση θα

2
Σχετική έρευνα με αυτή τη μέθοδο αναφέρεται στο βιβλίο «Εκπαιδευτική ψυχολογία» ( O' Donnell, A
M., Reeve, J., & Smith, J. K. , 2021).

7
ήταν το βλέμμα και κάποιο νόημα από την πλευρά μου ως εκπαιδευτικός, με σκοπό
να σταματήσει.

Εάν οι παραπάνω τρόποι αντιμετώπισης του περιστατικού δεν απέδιδαν τότε σαφώς
θα αναζητούσα άλλους τρόπους.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ

Καταλήγοντας συμπεραίνουμε πως η καλή οργάνωση και ο σχεδιασμός του

μαθήματος, συντελεί στην επιτυχή έκβασή του και την επίτευξη των στόχων του. Η
σωστή αξιοποίηση βασικών εργαλείων διδασκαλίας μπορεί να συμβάλει σημαντικά
στην ποιότητα του μαθησιακού αποτελέσματος.
Επιπλέον, η κατάλληλη και έγκαιρη αντιμετώπιση περιστατικών ανάρμοστης
συμπεριφοράς σε μια σχολική αίθουσα μπορεί να αποτρέψει την δημιουργία
εντάσεων και να παροτρύνει την απρόσκοπτη διαδικασία της διδασκαλίας.

8
Βιβλιογραφικές Αναφορές

 Εκπαιδευτική Ψυχολογία: Αναστοχασμός για δράση. Εκδόσεις Gutenberg O'

Donnell, A M., Reeve, J., & Smith, J. K. (2021).

 Διδακτικές Προτάσεις Οικιακής Οικονομίας , Εκδόσεις Λαμπίρης, Ευαγγελία

Κροκίδη (Σχολική σύμβουλος Οικιακής Οικονομίας) (2007)

 Διδακτική Οικονομικών – Μικροδιδασκαλίες, Εκδόσεις Gutenberg, Μαγουλά

Μ. Χαρά (2019)

 Θεωρίες Μάθησης και Μικροδιδασκαλίες στη Διδακτική των Οικονομικών,

εκδόσεις ΕΥΡΑΣΙΑ, Παντελής Τέντες (2011)

 Σχεδιασμός Μαθήματος, Α.Σ. Μαυρόπουλος (2016)

Διαδίκτυο

 www.psychologynow.gr, άρθρο «Εφηβεία: μια σημαντική μετάβαση για

παιδιά και γονείς», 2020 ,Νέλλη Φλωρεντίν, Συμβουλευτική Ψυχολόγος,
Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια,