Kierunek- pielęgniarstwo II

stopnia

Autorzy
Nałóg palenia papierosów jako sposób radzenia sobie Aleksandra Fituła,
ze stresem w zawodzie pielęgniarskim i jego wpływ
na efektywność wykonywania obowiązków w pracy. Izabela Surowska,
Piotr Faryński,
OPIEKUN PRACY: DR N. MED. I N. O ZDR . Anastazja Kister,
MONIKA SZARKOW SK A SKIBA
Iwona Buza,
Natalia Ajfler
 Wstęp
Nikotynizm to jedno z najbardziej poważnych uzależnień. Niesie za sobą poważne
niebezpieczeństwo cywilizacyjne, ponieważ może prowadzić do wielu chorób.
Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) „uzależnienie to fizyczny i
psychiczny stan wynikający z interakcji między żywym organizmem a substancją
chemiczną (alkohol, nikotyna, leki, narkotyki), charakteryzujący się zmianami
zachowania i innymi reakcjami, do których należy konieczność przyjmowania danej
substancji w sposób ciągły lub okresowy, w celu doświadczenia jej wpływu na
psychikę, lub by uniknąć przykrych objawów towarzyszących brakowi substancji.”
 Wstęp
Palenie papierosów jako sposób radzenia sobie ze stresem jest
dość powszechnym zjawiskiem, także wśród osób
wykonujących zawody medyczne, takie jak pielęgniarki. Praca
w służbie zdrowia może być wyjątkowo stresująca, z długimi
godzinami pracy, emocjonalnym obciążeniem i wysokimi
wymaganiami. Niestety, choć palenie może wydawać się
chwilową ulgą, ma długoterminowe negatywne konsekwencje
dla zdrowia.
Oto kilka powodów, dla których pielęgniarki (i inne osoby)
mogą sięgać po papierosy w stresujących sytuacjach:

1. Natychmiastowa ulga - Nikotyna działa na mózg szybko, dostarczając tymczasowe uczucie relaksu
i redukcji stresu.

2. Przerwa w pracy - Palenie często jest pretekstem do zrobienia krótkiej przerwy od obowiązków.

3. Społeczne aspekty - Palenie może być częścią kultury miejsca pracy lub sposobem na nawiązanie
relacji z kolegami.

4. Zwyczaj - W sytuacjach stresowych ludzie często wracają do znanych rutyn i nawyków.

 Jednak palenie papierosów nie jest zdrowym sposobem na radzenie sobie ze stresem i
może prowadzić do wielu chorób, w tym raka, chorób serca i płuc. Dlatego ważne jest,
aby pielęgniarki i inni pracownicy służby zdrowia znaleźli zdrowsze metody radzenia
sobie ze stresem, takie jak:

a) Ćwiczenia fizyczne - Aktywność fizyczna może znacząco zmniejszyć poziom stresu i poprawić ogólny stan
zdrowia.

b) Techniki relaksacyjne - Medytacja, głębokie oddychanie, joga czy mindfulness mogą pomóc w zarządzaniu stresem.

c) Wsparcie społeczne - Rozmowy z przyjaciółmi, rodziną czy współpracownikami mogą pomóc w rozładowaniu
napięcia.

d) Profesjonalna pomoc - Konsultacje z psychologiem lub psychoterapeutą mogą być pomocne w opracowaniu
strategii radzenia sobie ze stresem.

e) Hobby - Znalezienie czasu na zainteresowania poza pracą może pomóc odciągnąć myśli od stresujących sytuacji.
Ankieta została przeprowadzona na
studenta kierunku pielęgniarstwa licencjat
 1. Płeć 3%

97%
Kobieta Mężczyzna

28 osób ankietowanych stanowiły kobiety,

jeśli chodzi o mężczyzn, odpowiedzi
udzieliła jedna osoba.
 2. Rok oraz stopień studiów

44,08%
41,03%

13,08%

I stopień I rok I stopień II rok I stopień III rok

I stopień I rok I stopień II rok I stopień III rok

Studenci I roku studiów I stopnia stanowili 44% ankietowanych

Studenci II roku studiów I stopnia stanowili 13% ankietowanych
Studenci III roku studiów I stopnia stanowili 41% ankietowanych
3. Miejsce pochodzenia

Z miasta do 50 tys. mieszkańców, ankietowanych było 31%, z miasta powyżej

50 tys. mieszkańców, 13%. Natomiast 56% ankietowanych pochodzi z
obszarów wiejskich.
 4. Wiek w latach

Osoby ankietowane w wieku < 20 lat stanowiły 10,03%

Osoby ankietowane od 21 do 30 roku życia stanowiły 31%
Osoby ankietowane od 31 do 40 roku życia stanowiły 34%
Osoby ankietowane od 41 roku życia i wzwyż stanowiły 24,01%
Stan cywilny
 Średnie
Wyższe

Ankietowanych z wykształceniem wyższym było 44%, z

wykształceniem średnim 56%.
 7. Czy pali Pan/Pani
papierosy?

10%

90%

Tak Nie

Spośród 29 ankietowanych, 10% z nich są osobami palącymi,

natomiast 90% osób nie pali.
 8. Jeśli pali Pani/Pan papierosy, ile papierosów pali Pani/Pan dziennie?
90%

6% 4%
Nie palących 6 dziennie 7 dziennie

Nie palących 6 dziennie 7 dziennie

Wśród ankietowanych palących, 6% z nich pali 6 papierosów dziennie, za to 4% z nich pali ich
7.
 9. Czy w miejscach odbywania praktyk często spotyka się Pani/Pan
z paleniem papierosów przez personel
medyczny?

Tak, bardzo często

Tak, często
Czasami
Nigdy się z tym nie spotkałam/em

56% ankietowanych odpowiedziało że często spotyka się z paleniem

papierosów przez personel medyczny, 24% często, 17% bardzo często.
Natomiast 3% odpowiedziało że nigdy się z tym nie spotkało.
 10. Czy wydaje się Panu/ Pani że palenie papierosów pomaga w
radzeniu sobie ze stresem w pracy?

Nie, wcale nie pomaga

Nie wiem/ Nie mam zdania

Tak, trochę pomaga

Tak, znacznie pomaga

0% 13% 25% 38% 50%

Czy wydaje się Panu/ Pani że palenie papierosów pomaga w radzeniu sobie ze stresem w pracy?

27,06% ankietowanych uważa że palenie papierosów wcale nie pomaga w radzeniu sobie ze
stresem w pracy, 31% uważa że trochę pomaga, a 41,04% z nich nie ma zdania na ten temat.
 12.Czy wydaje się Pani/Panu że palenie papierosów wpływa
na efektywność pielęgniarek /pielęgniarzy w wykonywaniu
obowiązków zawodowych?

W przeprowadzonym badaniu 17% ankietowanych uważa że palenie papierosów negatywnie

wpływa na efektywność pracy pielęgniarki/pielęgniarzy, 38% osób natomiast uważa ze nie wpływa
wcale.
 12. Czy uważa Pani/Pan, że istnieje potrzeba większego wsparcia dla
pielęgniarek w radzeniu sobie ze stresem zawodowym?

Nie wiem

Nie

Tak

0,00% 20,00% 40,00% 60,00% 80,00%

12. Czy uważa Pani/Pan, że istnieje potrzeba większego wsparcia dla pielęgniarek w radzeniu sobie ze stresem zawodowym?

Znaczna większość studentów ankietowanych uważa że istnieje potrzeba większego wsparcia dla
pielęgniarek w radzeniu sobie ze stresem.
 13. Czy sądzi Pani/Pan, że
palenie papierosów jest
powszechne wśród
pielęgniarek/pielęgniarzy w
jej/jego otoczeniu
zawodowym?

28%

59%

13%

Tak Nie Nie wiem

Ponad połowa badanych studentów (59%) sądzi że palenie papierosów jest powszechne wśród
pielęgniarek /pielęgniarzy w jej/jego otoczeniu zawodowym, 13% uważa że nie jest.
 14. Czy istnieje Pani/Pana zdaniem
wystarczająca edukacja na temat skutków
palenia papierosów wśród personelu
medycznego?

Nie wiem

Nie

Tak

0,00% 12,50% 25,00% 37,50% 50,00%

Nie wiem Nie Tak

Na powyższe pytanie 34% ankietowanych odpowiedziało że nie istnieje

wystarczająca edukacja na temat skutków palenia papierosów wśród
personelu medycznego, 44% odpowiedziało że istnieje.
 Tak Nie Nie wiem

59% respondentów uważa ze należy podjąć dodatkowe działania w celu zmniejszenia palenia papierosów
wśród personelu medycznego, 13% twierdzi, że nie trzeba. 28% osób nie ma zdania
 16. Czy widziała Pani/Pan jakiekolwiek inicjatywy mające na celu promowanie
zdrowego stylu życia wśród personelu medycznego w zakresie rzucania palenia?

Nie wiem

Nie

Tak

0,00% 17,50% 35,00% 52,50% 70,00%

16. Czy widziała Pani/Pan jakiekolwiek inicjatywy mające na celu promowanie zdrowego stylu życia wśród personelu medycznego w zakresie rzucania palenia?

65% osób nie widziało żadnych inicjatywy mające na celu promowanie zdrowego stylu życia wśród
personelu medycznego w zakresie rzucania palenia. 20% widziało takie inicjatywy natomiast 13% nie ma
zdania.
Ankieta została przeprowadzona na
studenta kierunku pielęgniarstwa 2 stopnia
 1. Płeć

Mężczyzna 6,09%

Kobieta 93,01%

0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00% 70,00% 80,00% 90,00% 100,00%
Kobieta Mężczyzna

93% respondentów stanowiły kobiety, natomiast 7% mężczyźni

 2. Rok oraz stopień studiów

38%
II stopień I rok
II stopień II rok
62%

62% osób to studenci I roku, II stopnia,

38% stanowili studenci II roku II stopnia
 3. Miejsce pochodzenia

Miasto powyżej 50 tys. Wieś

mieszkańców 38%
35%

Miasto do 50 tys.
mieszkańców
27%

Wieś Miasto do 50 tys. mieszkańców Miasto powyżej 50 tys. mieszkańców

Większość respondentów stanowią studenci

pochodzący z obszarów wiejskich (38%).
Studenci zamieszkujący w mieście poniżej 50 tysięcy
mieszkańców stanowili 27% ankietowanych, a
respondenci, którzy pochodzą z miasta powyżej 50
tysięcy mieszkańców stanowili 35% badanych.
 4. Wiek w latach
50%

45%

40% 44,08%

35%

30%
31%
25%

20% 24,01%

15%

10%

5%

0% 0%
<20 21-30 31-40 41 i więcej lat
4. Wiek w latach 0% 24,01% 31% 44,08%

Wiek respondentów był bardzo zróżnicowany. Studenci w wieku 21-30

lat stanowili 24% badanych. Respondenci
w przedziale wiekowym 31-40 lat stanowili grupę 31% wszystkich
badanych. Najwięcej liczną grupę ankietowanych tworzyli studenci
powyżej 41 roku życia (44%).
 5. Stan cywilny

3%
10%

21%

66%

Żonaty/ Zamężna Kawaler/Panna Partner/Partnerka Rozwiedziony/Rozwiedziona

Większość ankietowanych określa swój stan cywilny jako żonaty/zamężna

(66%).
21 % respondentów deklaruje pozostawanie kawalerem/panną.
Studenci pozostający w nieformalnych związkach stanowili 10 % badanych.
3 % studentów jest rozwiedzionych.
 6. WYKSZTAŁCENIE

Wyższe

Średnie

0% 20% 40% 60% 80% 100% 120%

Średnie Wyższe
6. Wykształcenie 0% 100%

6. Wykształcenie

Wszyscy ankietowani posiadają

wykształcenie wyższe.
 7. Ile wynosi Pana/Pani staż pracy jako pielęgniarka/pielęgniarz?

24%

13% 13% 13%

6% 6%
3% 3% 3% 3% 3% 3%
0 miesiąc 2 miesiące 4 miesiące 6 miesięcy 1 rok 2 lata 4 lata 25 lat 28 lat 30 lat 36 lat

13% studentów nie pracuje jako pielęgniarka/pielęgniarz

6% pracuje od miesiąca
3% respondentów pracuje od dwóch miesięcy,
również 3% pracuje od 4 miesięcy.
Od 6 miesięcy pracuje 24% studentów.
13% ankietowanych odpowiedziało, że pracuje od roku, tak samo jak studenci, którzy pracują od 2 lat.
6% respontentów pracuje 4 lata w zawodzie.
8. Czy pali Pan/Pani papierosy?

Nie

Tak

Tak Nie

66% ankietowanych pali papierosy,

niepalących osób jest 34%
 9. Wykonując obowiązki zawodowe, jak często myśli Pan/Pani o wyjściu na papierosa?

Wcale

Rzadko

Bardzo często

Często

0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Często Bardzo często Rzadko Wcale

69% osób nie myśli wcale o paleniu papierosów podczas wykonywania obowiązków
zawodowych. 17% często myśli o paleniu. Natomiast 14% studentów rzadko myśli o
paleniu.
 10. Jeśli pali Pani/Pan papierosy, ile papierosów pali Pani/Pan dziennie?
80%

70%

60%

50%

40%

30%

20%

10%

0%
od 10 do 15
Nie palę 10 dziennie 8 dziennie 5 dziennie 3 dziennie
dziennie
10. Jeśli pali Pani/Pan papierosy, ile papierosów pali
69% 14% 8% 3% 3% 3%
Pani/Pan dziennie?
10. Jeśli pali Pani/Pan papierosy, ile papierosów pali Pani/Pan dziennie?

69% respondentów nie pali papierosów. 14% pali od 10 do 15 papierosów dziennie. 8%

pali 10 papierosów na dzień. 3% pali 8 papierosów. 3% osób pali 5 papierosów na dzień
oraz 3% pali 3 papierosy dziennie.
 11. Jak często odczuwa Pani/Pan stres w pracy?

Nie odczuwam stresu w pracy

10%
Codziennie
Rzadziej niż raz w tygodniu 38%
17%

Kilka razy w tygodniu

35%

Codziennie Kilka razy w tygodniu Rzadziej niż raz w tygodniu Nie odczuwam stresu w pracy

38% osób codziennie odczuwa stres w pracy. 35% odczuwa stres kilka razy w tygodniu. 17%
rzadziej, niż raz w tygodniu natomiast 10% osób deklaruje, że nie odczuwa stresu w pracy.
 12. Czy palenie papierosów pomaga Pani/Panu w radzeniu sobie ze
stresem w pracy?
40%

35%

30%

25%

20%

15%

10%

5%

0%
Tak, znacznie pomaga Tak, trochę pomaga Nie wiem/ Nie mam zdania Nie, wcale nie pomaga
12. Czy palenie papierosów pomaga Pani/Panu w radzeniu
0% 31% 34,05% 34,05%
sobie ze stresem w pracy?

12. Czy palenie papierosów pomaga Pani/Panu w radzeniu sobie ze stresem w pracy?

35% osób stanowiły osoby, które twierdzą, że palenie nie pomaga w radzeniu sobie ze stresem w pracy. Taka
sama liczba osób nie ma zdania. 31% uważa, iż palenie trochę pomaga w radzeniu sobie ze stresem.
 13. Czy uważa Pani/Pan, że palenie papierosów wpływa na
Pani/Pana efektywność w wykonywaniu obowiązków
zawodowych?

Nie, wcale nie wpływa 48,03%

Nie wiem/ Nie mam zdania 24,01%

Tak, trochę wpływa 6,09%

Tak, negatywnie wpływa 20,07%

0,00% 10,00% 20,00% 30,00% 40,00% 50,00% 60,00%
13. Czy uważa Pani/Pan, że palenie papierosów wpływa na Pani/Pana efektywność w wykonywaniu obowiązków zawodowych?

48% ankietowanych uważa, że palenie papierosów nie wpływa na efektywność w

wykonywaniu obowiązków zawodowych. 24% osób nie ma zdania. 6% twierdzi, że
trochę wpływa. 20% studentów uważa, że palenie wpływa negatywnie.
 14. Czy uważa Pani/Pan, że istnieje potrzeba większego wsparcia dla pielęgniarek
w radzeniu sobie ze stresem zawodowym?
14. Czy uważa Pani/Pan, że istnieje potrzeba większego wsparcia dla pielęgniarek w radzeniu sobie ze stresem zawodowym?
120%

100% 100%
80%

60%

40%

20%

0% 0% 0%
Tak Nie Nie wiem

Wszyscy ankietowani są zgodni, że istnieje potrzeba większego wsparcia dla pielęgniarek w

radzeniu sobie ze stresem.
 15. Czy sądzi Pani/Pan, że palenie papierosów jest powszechne wśród
pielęgniarek/pielęgniarzy w jej/jego otoczeniu zawodowym?
15. Czy sądzi Pani/Pan, że palenie papierosów jest powszechne wśród pielęgniarek/pielęgniarzy w jej/jego otoczeniu zawodowym?
50,00%
44,08%
45,00%
40,00%
35,00%
30,00% 27,06%
25,00% 27,06%
20,00%
15,00%
10,00%
5,00%
0,00%
Tak Nie Nie wiem

45% sądzi, że palenie papierosów jest powszechne wśród pielęgniarek/ pielęgniarzy. 28%
uważa, że palenie nie jest powszechne wśród pielęgniarek/ pielęgniatrzy. 28% nie wie czy
palenie jest powszechne.
16. Czy istnieje Pani/Pana zdaniem wystarczająca edukacja na temat skutków palenia
papierosów wśród personelu medycznego?

41,04% 37,09%

20,07%

Tak Nie Nie wiem

38% uważa, że istnieje wystarczająca edukacja na temat skutków palenia

wśród personelu medycznego. 41% twierdzi, że takiej edukacji jest za
mało. 28% nie ma zdania.
 17. Czy kiedykolwiek próbowała Pani/Pan rzucić palenie?

55,02% 44,08%

Tak Nie

55% nie próbowało rzucić palenie. Osób, które próbowały rzucić było 45%.
 21. CZY WIDZIAŁA PANI/PAN JAKIEKOLWIEK INICJATYWY
MAJĄCE NA CELU PROMOWANIE ZDROWEGO STYLU ŻYCIA
WŚRÓD PERSONELU MEDYCZNEGO W ZAKRESIE RZUCANIA
PALENIA?
21. Czy widziała Pani/Pan jakiekolwiek inicjatywy mające na celu promowanie zdrowego stylu życia wśród personelu medycznego w zakresie rzucania
palenia?
41%
37%

10%
3% 3% 3% 3%
Nie palę Nie potrzebowało Nicorette Dezmoksan Choroba Rezygnacja z stosowania Nie potrzebuję rzucać
żadnej pomocy desmoxanu palenia
 19. Czy korzystała Pani/Pan kiedykolwiek z pomocy specjalisty (np. terapeuty, lekarza) w
próbie rzucenia palenia?
120%
100%
100%

80%

60%

40%

20%
0%
0%
Tak Nie
19. Czy korzystała Pani/Pan kiedykolwiek z pomocy specjalisty (np. terapeuty, lekarza) w próbie rzucenia palenia?

100% ankietowanych nie korzystało z

pomocy specjalisty w próbie rzucania
palenia.
 20. Czy uważa Pani/Pan, że należy podjąć dodatkowe działania w celu zmniejszenia palenia
papierosów wśród personelu medycznego?
50,00%
45,00%
40,00%
35,00%
44,08%
30,00%
25,00%
20,00% 34,05%
15,00%
10,00%
20,07%
5,00%
0,00%
Tak Nie Nie wiem
Tak Nie Nie wiem

45% respondentów uważa, że należy podjąć dodatkowe działania w celu

zmniejszenia palenia papierosów wśród personelu medycznego. 34%
twierdzi, że nie trzeba. 20% osób nie ma zdania.
21. Czy widziała Pani/Pan jakiekolwiek inicjatywy mające na celu promowanie zdrowego
stylu życia wśród personelu medycznego w zakresie rzucania palenia?

10,03% 13,08%

75,09%

Tak Nie Nie wiem

76% osób nie widziało żadnych inicjatyw mających na celu promowanie

zdrowego stylu życia wśród personelu medycznego w zakresie rzucania
palenia. 14% widziało takie inicjatywy. Natomiast 10% twierdzi, że nie wie
czy widziało takie inicjatywy.
 Pamiętaj
Jeśli jesteś pielęgniarką lub pielęgniarzem i zmagasz się ze
stresem, pamiętaj, że palenie nie jest jedynym ani najlepszym
wyjściem. Warto szukać zdrowszych alternatyw, które nie tylko
pomogą Ci lepiej radzić sobie ze stresem, ale również
przyczynią się do poprawy Twojego zdrowia i dobrostanu. Jeśli
czujesz, że potrzebujesz wsparcia w tej kwestii, może warto
zastanowić się nad wizytą u specjalisty?
Wnioski:
Respondenci to głównie kobiety zamężne, w zróżnicowanym
przedziale wiekowym.

1. Potrzeba wsparcia w miejscu pracy - Respondenci jednomyślnie wskazują na brak wsparcia

w miejscu pracy w zakresie radzenia sobie ze stresem, co sugeruje potrzebę wdrożenia
programów wsparcia psychologicznego dla pracowników służby zdrowia.

2. Wysoki poziom stresu w zawodzie pielęgniarki - Ankietowani zgłaszają, że stres jest stałym
elementem ich pracy, co może wynikać z ciężaru odpowiedzialności, emocjonalnego
obciążenia, długich godzin pracy i niskiego wsparcia ze strony systemu opieki zdrowotnej.
 Wnioski:
3. Palenie jako mechanizm radzenia sobie ze stresem - Znaczący odsetek respondentów
wskazuje na palenie papierosów jako metodę radzenia sobie ze stresem, co może
świadczyć o braku dostępu do bardziej efektywnych technik zarządzania stresem lub
niewystarczającej edukacji w tym zakresie.

4. Różnice w zależności od wieku i doświadczenia - Możliwe, że wyniki ankiety ujawniają

różnice w sposobach radzenia sobie ze stresem w zależności od wieku i stażu pracy, co
może sugerować potrzebę dostosowania programów wsparcia do różnych grup
demograficznych.
Palaczom życzymy
smacznego