1. Wymienić materiały konstrukcyjne.

stal (różne odmiany)

beton (mieszanina kruszywa, cementu i wody)
kamienie naturalne
drewno (różne gatunki)
kauczuk
stopy aluminium/miedzi/tytanu
tworzywa sztuczne
2. Wymienić właściwości wpływające na zastosowanie wybranego materiału
konstrukcyjnego w procesie projektowania. (drewno)
• Wytrzymałość mechaniczna – różne poziomy wytrzymałości w zależności od gatunków
• Lekkość
• Łatwość obróbki
• Izolacyjność termiczna
• Trwałość i odporność na korozję
• Ekologiczność (drewno to odnawialny surowiec naturalny)
3. Omówić zagadnienia z wytrzymałości materiałów: granica plastyczności, granicy
wytrzymałości, moduł Younga.
• Granica plastyczności - punkt, w którym materiał przestaje zachowywać się sprężysto i
zaczyna ulegać trwałemu odkształceniu (plastycznemu).
• Granica wytrzymałości - największe naprężenie, jakie materiał może wytrzymać przed
trwałym zniszczeniem lub zerwaniem.
• Moduł Younga - miara sztywności materiału sprężystego, czyli zdolności do odkształcania
się pod wpływem naprężenia, a następnie powrotu do pierwotnego kształtu po usunięciu
naprężenia
4. Wyjaśnić pojęcie Tolerancji, narysować rysunek, podać wzór.
Tolerancje - dopuszczalne odchylenia od określonych wymiarów, położenia, kształtu czy
jakości elementów konstrukcyjnych.

T=B–A

B – Wymiar graniczny górny

A – Wymiar graniczny dolny
N – Wymiar nominalny

5. Wyjaśnić pojęcie pasowania.

Pasowanie - dopasowanie i montaż elementów konstrukcyjnych lub wykończeniowych, aby
utworzyć spójną, stabilną strukturę
6. Uzasadnić korzyści płynące ze smarowania.
• Redukcja tarcia w miejscach styku
• Chłodzi i uszczelnia
• Przyspiesza pracę urządzeń
• Wzrost żywotności i wydajności maszyn
• Zapobieganie korozji przez izolacja powierzchni materiałów przed wilgocią i substancjami
chemicznymi
7. Scharakteryzować poszczególne rodzaje łożysk i przedstawić ich zastosowanie.
Łożyska - elementy maszyn służące do ograniczenia promieniowego lub osiowego
przemieszczania wałów o obrotowym ruchu względnym. Ich ruch toczny ułatwia prawie
każdy ruch i pomaga zmniejszać tarcie.
Ze względu na rodzaj kinematyki tarcia:
Ślizgowe – tuleja w korpusie maszyny
• Suche, powietrzne, olejowe, hydrodynamiczne, hydrostatyczne
• Miejsca wymagające optymalnej zdolności do wygłuszania drgań wału, przenoszenie
średnich, dużych i bardzo dużych obciążeń podczas niewielkich prędkości obrotowych
Toczne – Składają się z rolek lub kulek, które toczą się w specjalnie przygotowanych
rowkach
• Kulkowe, wałeczkowe, igiełkowe, stożkowe czy baryłkowe
• Silniki, przekładnie, narzędzia elektryczne, pojazdy szynowe
8. Scharakteryzować połączenia śrubowe, omówić rodzaje i budowę gwintów oraz ich
zastosowanie.
Rozłączne połączenie kształtowe elementów, połączonych dodatkowymi elementami
złącznymi. Należy do połączeń pośrednich. Skład:
Łeb śruby
Śruba
Podkładka
Nakrętka
Rodzaje gwintów:
▪ trójkątne – śruby złączne
▪ prostokątne – do mechanizmów śrubowych do zmiany ruchu obrotowego na posuwisty

▪ trapezowe – w połączeniach ruchowych

▪ trapezowe niesymetryczne – gwinty transmisyjne
▪ półokrągłe – w urządzeniach poddanych obciążeniom dynamicznym
np. złącza wagonów
9. Omówić rolę i przeznaczenie sprzęgieł.
Sprzęgła są do łączenia i rozłączania wałów w celu przenoszenia momentu obrotowego bez
zmiany jego wielkości i kierunku. Są z członu czynnego, biernego i łącznika. Łączy wały o
osiach leżących i nie leżących na wspólnej prostej
10. Scharakteryzować podstawowe cechy konstrukcyjne przekładni zębatych.
Przekładnia zębata - przekładnia mechaniczna o równomiernym ruchu obrotowym z koła
zębatego napędzającego na koło napędzane. Elementy to zęby, piasty koła i wieńce zębate.
Cechy to liczba zębów, typ zęba, średnica koła podziałowego, moduł nominalny, wysokość
zęba
11. Scharakteryzować elementy podatne.
Mają zdolność do sprężystego odkształcania się
umożliwiają ruch względny elementów maszyn
usuwają luzy między elementami maszyn
wywierają stały nacisk
łagodzą uderzenia
kumulują energię