UNANG LINGGO Pambungad na Panalangin Diyos na Makapangyarihan, Upang aming mapagyaman ang ipinagkaloob Kaming iyong mga anak ay nagsusumamo. mong karunungan.
Gabay mo’y aming hiling,
Kahit saan kami ay dumako. Maging daluyan nawa kami
Pagkalooban mo po kami ng Ng ‘yong awa at biyaya para sa lahat;
Kalakasan at katatagan, Upang ang pag-ibig sa bayan
Upang aming maisabuhay At sa kapwa ay mabigyan ng kaganapan. Amen.
Ang lahat ng aming pag-aaralan.
Pagpalain mo po’t basbasan San Jose, ipanalangin mo kami.
Ang lahat ng aming makakayanan; San__________, ipanalangin mo kami.
KONTEMPORARYONG ISYU UNANG LINGGO PALIHAN KONTEMPORARYONG ISYU UNANG LINGGO PANUKAT Ano-ano ang iyong Karapatan? Ano ang Karapatan? KARAPATAN • mula sa salitang “DAPAT” •Kakayahan na gumawa at magdesisyon nang may Kalayaan •Tiyak, ‘di-mahihiwalay, buo, at di- maitatanggi KARAPATAN •IUS (Latin) na nangangahulugan na “nararapat” •JUSTITIA – naibibigay ang katarungan kapag natanggap ng isang tao ang nararapat sa kanya KARAPATAN •Hindi ito ekslusibo para sa may ari-arian, kapangyarihan, kalalakihan, at lahing-puti. •Layunin na pangalagaan ang dignidad ng bawat tao KARAPATAN Mataas na pagpapahalaga sa karapatang pantao = Mas produktibong mamamamayan URI NG KARAPATAN URI NG KARAPATAN
•KARAPATANG LIKAS O NATURAL
•KARAPATANG AYON SA BATAS •Constitutional Rights •Statutory Rights KARAPATANG LIKAS •Likas at wagas para sa lahat •Mabuhay •Magkaroon ng pangalan •Identidad/Pagkakakilanlan •Dignidad •Paunlarin ang aspektong pisikal, mental at espiritwal Constitutional Rights •Karapatang kaloob at pinangangalagaan o binibiyang-proteksyon ng Konstitusyon • Artikulo III: Bill of Rights Statutory Rights •Karapatang kaloob ng mga batas na pinagtibay ng Kongreso •Halimbawa: minimum wage, maternity leaves, benefits, pagmamana ng pag-aari, libreng edukasyon, etc. KATEGORYA NG KARAPATAN AYON SA BATAS Karapatang Sibil o Panlipunan •Pagkakaroon ng matiwasay at tahimik na pamumuhay •Kalayaan sa pagsasalita, pag-iisip, pag- oorganisa, pamamahayag, malayang pagtitipon, pagpili ng lugar na titirahan •Karapatan laban sa diskriminasyon •Karapatang maging malaya at makapaglakbay Karapatang Pampolitika •Karapatan na makilahok sa pagtatakda at pagdedesisyon sa pamumuno at proseso ng pamamahala sa bansa •Pagboto •Pagkandidato sa eleksyon •Pagwewelga •Pagiging kasapi ng Partido politikal Karapatang Pang-ekonomiya o Pangkabuhayan •Karapatan sa pagpili, pagpupursige, at pagsusulong ng kabuhayan, Negosyo, hanapbuhay, at disenteng pamumuhay nang ayon sa nais, nakahiligan, at nagustuhan na karera •Karapatang magkaroon ng ari-arian, maging mayaman, gamitin ang yaman at ari-arian sa anumang nais nang naayon sa batas Karapatang Pangkultura •Karapatan na makibahagi at lumahok sa pagsasabuhay, pagpapatuloy, at pagpapalawak ng sariling tradisyon, gawi, at pag-uugali Mga Karapatan ng Akusado/Nasasakdal •Due Process •Karapatan sa pagpapalagay na siya’y walang sala hangga’t hindi napapatunayan ang kasalanan •Karapatan na magkaroon ng abogado •Karapatan laban sa di-makataong parusa Day 2 – Engagement Block • Basahin ang Bill of Rights sa aklat • Mag-isip ng mga pagkakataon na ito ay hindi natupad KONTEMPORARYONG ISYU UNANG LINGGO – IKATLONG ARAW Basahin Katipunan ng mga Karapatan (Bill of Rights)
Mag-isip ng mga pagkakataon
na nalalabag ang isinasaad ng seksyon na ito. “Datapuwa’t ang gumagawa ng katotohanan ay lumalapit sa ilaw, upang mahayag na ang kaniyang mga gawa ay ginawa ng Diyos.” (Juan 3:21) See – Ano iyong natutunan? Judge – Paano ito nakakaapekto sa iyo? Act – Bilang isang mag-aaral ano ang iyong magagawa tungkol rito? Gawain Sagutan ang Aklat sa Pahina 292 A, 293 B, 294 C, 297 A, 298 B.