Di tích Nhà tù Chợ Chu nằm ở xóm Vườn Rau, Thị trấn Chợ Chu, huyện Định Hóa,

tỉnh
Thái Nguyên cách thành phố Thái Nguyên 55km về phía Tây Bắc. Năm 1889, Chợ chu
bị thực dân Pháp chiếm đóng. Năm 1894, chúng đặt cơ quan đại diện cai trị vùng này.
Đến năm 1916, chúng tiến hành xây dựng nhà tù. Tháng 8/1943, 100 tù chính trị ở Nhà
tù Sơn La bị dồn về giam ở đây, trong đó có nhiều đồng chí là đảng viên Đảng Cộng sản.
Từ đó, một chi bộ Đảng Cộng sản trong tù được hình thành. Do cài được người vào
hàng ngũ binh lính địch, Chi bộ Nhà tù Chợ Chu thường xuyên được sự chỉ đạo của Xứ
ủy Bắc Kỳ. Trong tù, các chiến sỹ Cộng sản đã biến Nhà tù thành trường học, nghiên
cứu lý luận Mac–Lênin, học tập phương thức tổ chức, lãnh đạo cách mạng, rèn luyện
bản lĩnh chính trị. Tại đây các chiến sỹ Cộng sản ở Nhà tù Chợ Chu cho ra đời Báo
“Thông Ngàn” và xây dựng các màn kịch có nội dung yêu nước, tự hào dân tộc, các bài
ca cách mạng để động viên các chiến sỹ cộng sản, những người yêu nước bền gan đấu
tranh, chờ thời cơ thuận lợi để vượt ngục ra ngoài hoạt động.Ngày 2/10/1944, ta tổ chức
cho 12 đồng chí vượt ngục thành công đã góp phần xây dựng căn cứ quan trọng ở Định
Hóa, Đại Từ và Chiến khu Nguyễn Huệ. Đó là các đồng chí Song Hào, Lê Hiến Mai, Tạ
Xuân Thu, Hoàng Bá Sơn, Lê Trung Đình, Vũ Phong, Nhị Quý, Trần Tùng, Chu Nhữ,
Nguyễn Cao và Phạm Ngọc Bổng… Di tích Nhà tù Chợ Chu là nơi ghi dấu tội ác dã
man của thực dân Pháp và cũng là biểu tượng sinh động của những người chiến sĩ cách
mạng đã hiến dâng cuộc sống, chiến đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc. Nhiều
đồng chí đã nêu cao tấm gương sáng về tinh thần học tập, trưởng thành qua thực tiễn đấu
tranh bất khuất, đóng góp xứng đáng cho sự nghiệp giải phóng dân tộc. Nhà tù Chợ Chu
được Bộ Văn hóa Thông tin xếp hạng Di tích lịch sử văn hoá cấp Quốc gia tại Quyết
định số 253- Bộ VHTT ngày 25/2/1998.