اندودانتیکس

‫ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟﯽ‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﺘﺸﺎر‪ ٣٠ :‬آﺑﺎن ‪١٣٩٩‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪی ﺑﺨﺶ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﮐﺘﺎب‬
‫‪Mosby's Review for the NBDE Part II �nd Edition‬‬
‫]ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﺻﻼﺣﺎت[‬
‫ﺗﺮﺟﻤﻪی ﺳﯿﺪ ﻋﻠﯽ ﻣﻮﺳﻮی ﺑﻔﺮوﯾﯽ‬

‫زﯾﺮ ﻧﻈﺮ دﮐﺘﺮ ﻋﻠﯽ ﺣﺎﺋﺮی | ﻋﻀﻮ ﻫﯿﺌﺖ ﻋﻠﻤﯽ داﻧﺸﮕﺎه ﻋﻠﻮم ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺷﻬﯿﺪ ﺑﻬﺸﺘﯽ‬
‫ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ آزﻣﻮن ﺑﻮرد ﻣﻠﯽ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ )‪(NBDE‬‬

‫ﻃﺮاﺣﯽ و ﺻﻔﺤﻪآراﯾﯽ‪ :‬ﺳﯿﺪ ﻋﻠﯽ ﻣﻮﺳﻮی ﺑﻔﺮوﯾﯽ‬
‫ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺘﻔﺎده و اﻧﺘﺸﺎر ﻣﺤﺘﻮای اﯾﻦ ﮐﺘﺎب آزاد اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪Qatre.net‬‬
‫‪info@qatre.net‬‬
‫ﭘﯿﺶﮔﻔﺘﺎر ‪۶ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﮐﯿﺲ‪ ،‬ﻃﺮح درﻣﺎن‪ ،‬و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿامر ‪۱۱ . . . . . .‬‬
‫اﻗﺪاﻣﺎت و ﻣﺮاﺣﻞ اﺻﻠﯽ درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ‪۳۷ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫ﻣﺸﮑﻼت ﺣﯿﻦ ﮐﺎر ‪۵۴ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ ‪۶۲ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﮐﻤﮑﯽ ‪۷۸ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﭘﺲ از درﻣﺎن ‪۸۴ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫منﻮﻧﻪ ﺳﻮاﻻت ‪۸۷ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﺗﴩﯾﺤﯽ ‪۹۳ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .‬‬
‫‪ • ۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺑﺮای ﺑﻮرد‪ ،‬ﺑﯿﺸﱰ روی اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫پیش‌گفتار‬
‫ﻧﮑﺎت ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮای آﻣﺎده ﺷﺪن ﺑﺮای‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ از اﯾﻦ ﮐﺘﺎب اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﻢ‬
‫آزﻣﻮنﻫﺎی ﺑﻮرد‬ ‫اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﺮوری ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ ﻫﺮ ﮐﺪام‬
‫از رﺷﺘﻪﻫﺎی آزﻣﻮن ﺑﻮرد ﻣﻠﯽ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ‬
‫‪ .۱‬ﺑﺎ ﴎﻋﺖ ﻣﻄﻤﱧ و ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی درﺳﯽ‬ ‫]آﻣﺮﯾﮑﺎ[ )‪ (NBDE‬ﮔﺮدآوری ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﭘﯿﺶ ﺑﺮوﯾﺪ‪ .‬در ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی ﯾﮏ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮای‬
‫ﻣﺒﺤﺚ‪ ،‬ﺑﻬﱰ اﺳﺖ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﺧﻮدﺗﺎن‬ ‫آزﻣﻮن ﺑﻮرد ﻣﻠﯽ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ آﻣﺎده ﺷﻮﻧﺪ و‬
‫ﻓﺮﺻﺖ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای درک ﮐﺎﻣﻞ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﻧﻘﺎط ﻗﻮت و ﺿﻌﻒ ﺧﻮد را ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ‬
‫را ﺑﺪﻫﯿﺪ ﺗﺎ اﯾﻨﮑﻪ ﺑﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺑﺎ ﴎﻋﺖ و‬ ‫از زﻣﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی ﺧﻮد ﺑﻬﱰ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫ﻫﻮلﻫﻮﻟﮑﯽ در ﯾﮏ زﻣﺎن ﮐﻮﺗﺎه ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫ﮐﺘﺎب ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎل آﻣﻮزش ﺗﺨﺼﺼﯽ‬
‫را ﺑﯿﺎﻣﻮزﯾﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪﺗﺎن را ﺑﻪ اﻧﺪازهی‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ‬
‫ﮐﺎﻓﯽ زود ﴍوع ﮐﺮده ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬دﯾﮕﺮ‬ ‫ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺮور ﺑﯿﺸﱰ دارﻧﺪ را‬
‫ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺨﻮاﻫﯿﺪ ﺑﻮد ﺗﻐﯿﯿﺮات زﯾﺎدی در‬ ‫ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ و داﻧﺶ و ﻣﻬﺎرتﻫﺎی آزﻣﻮن دادن‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪی روزاﻧﻪﺗﺎن اﯾﺠﺎد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫آﻧﻬﺎ را ﺗﻘﻮﯾﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬در ﯾﮏ ﻣﺤﯿﻂ ﺳﺎﮐﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫داﻧﺸﮑﺪهﻫﺎی دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ ﻋﻤﻮﻣﺎ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن‬
‫اﻣﺘﺤﺎن ﺧﻮاﻫﯿﺪ داد‪ ،‬درس ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪.‬‬ ‫را ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮای ﮐﺎرﻫﺎی ﻋﻤﻠﯽ و ﺑﺮای‬
‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺗﺎن را ﭘﯽ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و ﭘﺮت ﺷﺪن‬ ‫آزﻣﻮنﻫﺎی ﺑﻮرد آﻣﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ‬
‫ﺣﻮاﺳﺘﺎن را ﮐﻢ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ در ﻟﺤﻈﺎت آﺧﺮ‬ ‫داﻧﺸﺠﻮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ در درسﻫﺎی داﻧﺸﮑﺪه‬
‫دﭼﺎر ﻋﺠﻠﻪ و اﺿﻄﺮاب ﻧﺸﻮﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺧﻮﺑﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬در آزﻣﻮنﻫﺎی ﺑﻮرد ﻫﻢ‬
‫‪ .۳‬ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ﺧﻮد را ﺑﺸﻨﺎﺳﯿﺪ و ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫منﺮهی ﺧﻮﺑﯽ ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮای ﺑﻬﱰﯾﻦ‬
‫وﻗﺖ ﺧﻮد را روی ﻗﻮی ﮐﺮدن اﯾﻦ ﻧﻘﺎط‬ ‫آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﺮای آزﻣﻮنﻫﺎی ﺑﻮرد‪ ،‬داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن‬
‫ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﻪ منﺮهﻫﺎی درﺳﯽﺗﺎن‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮﺟﻪﺷﺎن را ﺑﺮ داﺷنت ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺧﻮب در‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬ ‫ﮐﻼسﻫﺎﯾﺸﺎن ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﯿﺸﱰ دارﻧﺪ را ﻧﺸﺎنﺗﺎن دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ زﻣﺎن ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی ﺧﻮد را روی ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ‬
‫ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ از اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺑﺮای ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ در ﮐﻼسﻫﺎی داﻧﺸﮑﺪهﺷﺎن‬
‫ﮐﺮدن ﻣﺒﺎﺣﺜﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺮور ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫روی آﻧﻬﺎ ﮐﺎر ﻧﮑﺮدهاﻧﺪ‪ .‬اﻏﻠﺐ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن از‬
‫دارﻧﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻘﺎط ﺿﻌﻒ ﺧﻮد آﮔﺎه ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ‬
‫‪ .۴‬ﺑﺴﯿﺎری از اﻓﺮاد‪ ،‬آزﻣﻮنﻫﺎی آزﻣﺎﯾﺸﯽ را‬ ‫دﻟﯿﻞ اﯾﻦ ﻓﺮﺻﺖ را دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۷‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬اﯾﻦ دورهﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ اﻋﺘامد ﺑﻪ‬ ‫ﻣﻔﯿﺪ ﻣﯽداﻧﻨﺪ‪ .‬ﺷام ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ ﭼﻨﺪﯾﻦ‬
‫ﻧﻔﺲ ﺷام را درﺑﺎرهی ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ‬ ‫روش از آزﻣﻮنﻫﺎی آزﻣﺎﯾﺸﯽ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ روی آنﻫﺎ ﻣﺴﻠﻂ ﺷﺪهاﯾﺪ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‪ :‬ﺑﺎ ﺳﺆال ﭘﺮﺳﯿﺪن از ﻫﻢدﯾﮕﺮ‪،‬‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ و ﺑﻪ ﺷام ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ دﯾﮕﺮان درس ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ؛ ﺑﺎ‬
‫روی ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی‬ ‫ﭘﻮﺷﺎﻧﺪن ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﻠﺶ ﮐﺎرتﻫﺎ ﯾﺎ‬
‫ﺑﯿﺸﱰی دارﻧﺪ ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﻮﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﺎدداﺷﺖﻫﺎ‪ ،‬ﺧﻮدﺗﺎن را ﻣﺤﮏ ﺑﺰﻧﯿﺪ؛ ﯾﺎ‬
‫‪ .۷‬درﺑﺎرهی آزﻣﻮن ﺑﻮرد ﻣﺜﺒﺖ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎی اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﭘﺎﺳﺦ دﻫﯿﺪ‪ .‬در‬
‫اﮔﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ آﻣﺎده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﻋﻤﻠﮑﺮد‬ ‫ﻫﺮ ﺣﺎل ﭘﺎﺳﺦﺗﺎن را ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﯿﺪ و از‬
‫ﺧﻮﺑﯽ ﺧﻮاﻫﯿﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺑﻪ متﺎم‬ ‫درﺳﺖ ﺑﻮدن آن ﻣﻄﻤﱧ ﺷﻮﯾﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻓﺼﻞ‬
‫ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ در ﺳﺎلﻫﺎی ﮔﺬﺷﺘﻪ در اﯾﻦ‬ ‫از اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﺳﺆاﻻت آزﻣﺎﯾﺸﯽ دارد‪.‬‬
‫آزﻣﻮن ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪهاﻧﺪ ﻓﮑﺮ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬آن ﭼﻪ‬ ‫ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﯾﮏ آزﻣﻮن منﻮﻧﻪ ﻧﯿﺰ ﺑﺎ ﺳﺆاﻻﺗﯽ‬
‫ﮐﻪ ﭘﯿﺶ از اﯾﻦ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه را ﻣﯽﺗﻮان‬ ‫از متﺎم ﻓﺼﻮل در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﮔﻨﺠﺎﻧﺪه ﺷﺪه‬
‫اﻧﺠﺎم داد‪ .‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﮏ ﮔﺮوه ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ‬ ‫اﺳﺖ و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﺗﴩﯾﺤﯽ درﺑﺎرهی‬
‫از اﻓﺮادی ﮐﻪ ﻫﻤﺮاﻫﺎن ﺧﻮﺑﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی درﺳﺖ و ﻏﻠﻂ در اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‬
‫و اﻓﺮادی ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ اﻋﻀﺎ‬ ‫ﻗﺮار داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی اﯾﻦ‬
‫ﮐﻤﮏ ﮐﻨﻨﺪ و اﻋﺘامد ﺑﻪ ﻧﻔﺲﺷﺎن را ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ‬
‫ﺑﱪﻧﺪ را ﻣﺪ ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‪.‬‬ ‫دﻻﯾﻞ اﻧﺘﺨﺎب ﺷام درﺳﺖ ﺑﻮده ﯾﺎ ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ در ﻗﺎﻟﺐﻫﺎﯾﯽ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪه ﮐﻪ‬
‫‪ .۸‬آزﻣﻮنﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ‪ JNCDE‬ﺑﺎ ﻣﺸﺎرﮐﺖ‬ ‫در آزﻣﻮنﻫﺎی ﺑﻮرد ﻣﻠﯽ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪ prometric‬در ﻣﺮاﮐﺰ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد؛ از ﺟﻤﻠﻪ در ﻗﺎﻟﺐﻫﺎی‬
‫اﻟﮑﱰوﻧﯿﮑﯽ ﺑﺮﮔﺰار ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن‬ ‫ﺟﺪﯾﺪ ﻣﺜﻞ ﻣﺘﺼﻞ ﮐﺮدن‪ ،‬ﻣﺮﺗﺐ ﮐﺮدن و‬
‫ﻣﺘﻘﺎﺿﯽ ﴍﮐﺖ در آزﻣﻮن ﺑﻮرد ﻣﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫ﺳﺆاﻻت ﭼﻨﺪ ﺟﻮاﺑﯽ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺳﻂ رﯾﯿﺲ داﻧﺸﮑﺪهﺷﺎن ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻃﻼﻋﺎت ﺑﯿﺸﱰ درﺑﺎرهی آزﻣﻮن در وب‬ ‫‪ .۵‬در آزﻣﻮنﻫﺎی آزﻣﺎﯾﺸﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺆاﻻت‬
‫ﺳﺎﯾﺖ ‪ ADA‬در دﺳﱰس اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﺮوری و منﻮﻧﻪآزﻣﻮن اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬زﻣﺎن‬
‫ﺧﻮد را ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬زﻣﺎن ﺧﻮد را‬
‫ﻧﮑﺎت ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮای ﺟﻠﺴﻪ آزﻣﻮن‬ ‫اﻧﺪازه ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ و آن را ﺑﺎ زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز‬
‫ﺑﺮای ﻫﺮ ﺑﺨﺶ از ‪ NBDE‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﺆاﻻﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫‪ .۶‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ داﻧﺸﮑﺪهی ﺷام دورهﻫﺎی‬
‫ﺑﺮ اﺳﺎس اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻃﺮح ﺳﺆال‬
‫ﻣﺮور ﺑﺮای ﺑﻮرد ﺑﺮﮔﺰار ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ‬
‫»ﺧﻮب« ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻧﺎدرﺳﺘﯽ‬
‫اﮐﯿﺪ ﻣﺎ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در آنﻫﺎ ﴍﮐﺖ‬
‫دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺟﻮاب درﺳﺖ ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺰدﯾﮏ‬
‫‪ • ۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ .۵‬اﮔﺮ در ﯾﮏ ﺳﺆال ﮔﯿﺮ ﮐﺮدﯾﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻧﺎدرﺳﺖ‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﴎی ﮔﺰارهی ﺻﺤﯿﺢ‪/‬ﻏﻠﻂ‬ ‫»اﻧﺤﺮاﻓﯽ« ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ و ﻣﻘﺼﻮد از ﻗﺮار‬
‫ﺑﺮﺧﻮرد ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺑﺮای اﻏﻠﺐ اﻓﺮاد ﺳﺆاﻻت‬ ‫دادن آنﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﮐﺴﯽ اﺳﺖ‬
‫ﺻﺤﯿﺢ‪/‬ﻏﻠﻂ راﺣﺖﺗﺮ از ﭼﻨﺪﮔﺰﯾﻨﻪای‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻬﱰﯾﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ را از ﻣﻮﺿﻮع دارد‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﯽ اﮔﺮ ﺑﺘﻮاﻧﯿﺪ ﭼﻨﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪ را‬ ‫ﺳﺆاﻻت ﻣﺮوری اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‬
‫ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬ﺷﺎﻧﺲ ﺑﯿﺸﱰی ﺑﺮای اﻧﺘﺨﺎب‬ ‫ﺗﺎ داﻧﺸﺠﻮ ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ﻣﺸﺎﺑﻪ را از ﻫﻢ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪی درﺳﺖ از ﻣﯿﺎن ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی‬ ‫ﺑﻬﱰ ﺗﻔﮑﯿﮏ ﮐﻨﺪ و ﻋﺎﻣﻠﯽ اﺳﺖ ﺗﺎ ﯾﮏ‬
‫ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه دارﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺿﻮع ﺑﻪ ﻃﻮر دﻗﯿﻖﺗﺮ ﻣﺮور ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۶‬ﻫﯿﭻ ﮔﺎه ﺳﺆاﻟﯽ را ﺑﯽﭘﺎﺳﺦ ﻧﮕﺬارﯾﺪ‬ ‫)ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی اﻧﺤﺮاﻓﯽ در ﺳﺆاﻻت آزﻣﻮن‬
‫ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ در آن آزﻣﻮن ﭘﺎﺳﺦ اﺷﺘﺒﺎه‬ ‫ﺑﻮرد اﺻﻠﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ‬
‫منﺮه ﻣﻨﻔﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﻮد ﮐﺪام داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻬﱰی از‬
‫ﻣﻮﺿﻮع دارﻧﺪ‪ (.‬ﺗﻼش ﮐﻨﯿﺪ ﺗﺎ ﺑﺪون ﻧﮕﺎه‬
‫‪ .۷‬ﺷامری از اﻓﺮاد ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺳﺆاﻻﺗﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﺮدن ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﭘﺎﺳﺦ‬
‫ﺑﻠﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ در دور اول و ﺑﻌﺪ از آن‬ ‫دﻫﯿﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺳﻮاﻻت ﺳﺨﺖﺗﺮ‪ ،‬ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫ﺑﻬﱰی دارﻧﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺑﻪ اﯾﺠﺎد اﻋﺘامد‬ ‫‪ .۲‬ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر واﺿﺢ ﻧﺎدرﺳﺖ‬
‫ﺑﻪ ﻧﻔﺲ در ﺣﯿﻦ آزﻣﻮن ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺴﺘﻨﺪ را ﺣﺬف ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﺷﺎﻧﺲ‬
‫ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ ﺗﺎ از ﴏف وﻗﺖ‬ ‫اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺰﯾﻨﻪی درﺳﺖ را اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫زﯾﺎد روی ﭼﻨﺪ ﺳﺆال و متﺎم ﺷﺪن وﻗﺖ‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ و متﺮﮐﺰ ﻣﺎ را روی ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی‬
‫ﺑﺮای ﺳﺆاﻻت آﺳﺎنﺗﺮ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺑﭙﺮﻫﯿﺰﯾﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه ﺑﯿﺸﱰ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﺷام ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺳﺆاﻻت‬ ‫‪ .۳‬ﺗﻨﻬﺎ در ﺻﻮرﺗﯽ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ و‬
‫ﺑﻌﺪی آزﻣﻮن‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت دﯾﮕﺮی درﺑﺎرهی‬ ‫ﭘﺎﺳﺦﺗﺎن را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﯿﺪ ﮐﻪ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﻄﻤﱧ‬
‫ﮔﺰﯾﻨﻪی ﺻﺤﯿﺢ ﺑﯿﺎﺑﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﯿﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻗﺒﻠﯽﺗﺎن اﺷﺘﺒﺎه اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫‪ .۸‬در ﺣﯿﻦ آزﻣﻮن ﴎﻋﺖ ﺧﻮد را ﺗﻨﻈﯿﻢ‬ ‫در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺆال دﯾﮕﺮی در ﻫامن‬
‫ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ در زﻣﺎن ﭘﯿﺶ‬ ‫آزﻣﻮن ﺷام را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﭘﺎﺳﺦ درﺳﺖ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫رو ﻫﺮ ﺳﺆال ﭼﻘﺪر زﻣﺎن ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ﻧﻪ‬ ‫‪ .۴‬ﺳﺆاﻻت را ﺑﺎ دﻗﺖ ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ و ﺑﻪ واژﮔﺎن‬
‫ﻋﺠﻠﻪ ﮐﻨﯿﺪ و ﻧﻪ روی ﯾﮏ ﺳﺆال ﺑﯿﺶ از‬ ‫ﻣﻨﻔﯽ ﻣﺜﻞ »ﺑﻪ ﺟﺰ« و »ﻧﺎدرﺳﺖ« دﻗﺖ‬
‫ﺣﺪ وﻗﺖ ﺑﮕﺬارﯾﺪ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻬﱰ اﺳﺖ از‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﻮاﻧﺪن‬
‫ﺳﺆاﻻت ﻣﺸﮑﻞ رد ﺷﺪه و ﺑﻌﺪا دوﺑﺎره ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺆاﻟﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ واژﮔﺎن ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ‬
‫آﻧﻬﺎ ﺑﺮﮔﺮدﯾﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﮔﺎﻫﯽ دﯾﺪ ﺗﺎزه ﻣﻔﯿﺪ‬ ‫درﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﺆال ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻏﯿﺮﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۹‬‬
‫ﺑﺎﺷﯿﺪ‪ ،‬ﻟﺬا از ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﺑﺮای اﻧﺠﺎم‬ ‫‪ .۹‬وﺳﺎﯾﻞ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﯿﻨﮏ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ را‬
‫ﮐﺎرﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﻫﻨﮕﺎم ﺧﺴﺘﮕﯽ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﺎ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪی آزﻣﻮن ﺑﱪﯾﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﺑﺎ‬
‫داد ﻣﺜﻞ راﻧﻨﺪﮔﯽ‪ ،‬ﮐﺎر ﺑﺎ ﻣﺎﺷﯿﻦآﻻت ﯾﺎ‬ ‫ﴎوﺻﺪا ﺣﻮاﺳﺘﺎن ﭘﺮت ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎ ﺧﻮد‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮای اﻣﺘﺤﺎﻧﺎت ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑﭙﺮﻫﯿﺰﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﻮشﮔﯿﺮ ﺑﱪﯾﺪ‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻣﺠﺎورت‬
‫ﺑﻪ ﺟﺎی آن‪ ،‬ﯾﮑﯽ دو روز را ﺑﺮای ﺗﺠﺪﯾﺪ‬ ‫ﺷام در ﺟﻠﺴﻪی آزﻣﻮن‪ ،‬ﺻﻨﺪﻟﯽ ﮐﺴﯽ‬
‫ﻗﻮا ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم ﻫﺮ ﮐﺎری ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ‬ ‫ﺻﺪا ﺑﺪﻫﺪ ﯾﺎ ﮐﺴﯽ ﴎﻣﺎ ﺧﻮرده‬
‫ذﻫﻨﯽ ﯾﺎ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎص‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ و ﻋﻄﺴﻪ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻏﻠﺐ آزﻣﻮنﻫﺎ‬
‫دﻫﯿﺪ‪.‬‬ ‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﯽ در اﺧﺘﯿﺎر ﺷام ﻗﺮار‬
‫‪ .۲‬ﭘﺲ از آزﻣﻮن‪ ،‬ﯾﮏ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﺎ دوﺳﺘﺎن‬ ‫ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﭼﻪ ﭼﯿﺰﻫﺎﯾﯽ را ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮﮔﺰار ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬ﺻﺤﺒﺖ درﺑﺎرهی‬ ‫ﯾﺎ منﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ ﺑﻪ آزﻣﻮن ﺑﱪﯾﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬
‫اﻣﺘﺤﺎن ﭘﺲ از آن‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎ را ﻗﺒﻞ از آزﻣﻮن ﺑﺨﻮاﻧﯿﺪ‪.‬‬
‫اﺳﱰس ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ ﯾﺎد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﺪ‬ ‫‪ .۱۰‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ آزﻣﻮن را متﺎم ﮐﺮدﯾﺪ‪،‬‬
‫ﮐﻪ ﺣﺲ ﯾﮏ ﻓﺮد ﭘﺲ از اﻣﺘﺤﺎن ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫اﻃﻤﯿﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ متﺎم ﺳﺆاﻻت‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎ منﺮهی او ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻧﺒﺎﺷﺪ )ﻣﺜﻼ‬ ‫ﺑﻪ درﺳﺘﯽ ﭘﺎﺳﺦ داده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫داﻧﺸﺠﻮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻋﻤﻠﮑﺮد‬ ‫ﻗﺒﻞ از اﯾﻨﮑﻪ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎﯾﺘﺎن را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺿﻌﯿﻔﯽ داﺷﺘﻪاﻧﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ آزﻣﻮن‬ ‫اﻟﮑﱰوﻧﯿﮑﯽ ﺛﺒﺖ ﮐﻨﯿﺪ‪ ،‬آنﻫﺎ را ﻣﺮور‬
‫را ﺧﻮب داده ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﯾﺎ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺲ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻋﻤﻠﮑﺮد ﺧﻮﺑﯽ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‬ ‫‪ .۱۱‬ﻗﺒﻞ از رﻓنت ﺑﻪ آزﻣﻮن‪ ،‬ﭼﮏ ﻟﯿﺴﺖ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ آزﻣﻮن را ﺧﻮب ﻧﺪاده‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد در ﺑﺨﺶ ﺑﻮرد ﻣﻠﯽ ﺳﺎﯾﺖ ‪ADA‬‬
‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪(.‬‬ ‫را ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﮐﻨﯿﺪ‪ .‬در ﺣﺎل ﺣﺎﴐ‪ ،‬ﺑﺨﺶ‬
‫‪ .۳‬ﺑﺮای ﺧﻮدﺗﺎن ﯾﮏ ﮐﺎر دلﭼﺴﺐ‬ ‫‪ II‬آزﻣﻮن در ﺻﻔﺤﻪی ﺑﻌﺪ آﻣﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪ .‬ﺷام ﯾﮏ آزﻣﻮن ﺑﺰرگ را‬
‫ﮔﺬراﻧﺪهاﯾﺪ و ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﮐﺎر را ﺟﺸﻦ‬ ‫ﻧﮑﺎت ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺮای دوران ﭘﺲ از آزﻣﻮن‬
‫ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪.‬‬
‫ﻓﮑﺮ ﮐﺮدن درﺑﺎرهی اﯾﻨﮑﻪ ﺑﻌﺪ از آزﻣﻮن ﭼﻪ‬
‫اﻣﯿﺪوارﯾﻢ ﮐﻪ اﻣﺘﺤﺎنﻫﺎﯾﺘﺎن را ﺧﯿﻠﯽ ﺧﻮب‬
‫ﮐﺎری ﻗﺮار اﺳﺖ اﻧﺠﺎم دﻫﯿﺪ‪ ،‬اﯾﺪه ﺧﻮﺑﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﮕﺬراﻧﯿﺪ و از ﺷام ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ اﺑﺰار آﻣﻮزش ﺧﻮب اﻋﺘامد ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۱‬اﻏﻠﺐ اﻓﺮاد ﭘﺲ از دادن آزﻣﻮنﻫﺎی‬
‫ﺑﻮرد ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺳﺎﻋﺖ اﻣﺘﺤﺎن‪،‬‬
‫متﺮﮐﺰ ذﻫﻨﯽ و اﺿﻄﺮاب‪ ،‬ﺧﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺧﺴﺘﻪ‬
‫‪ • ۱۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫روز اول‬
‫زﻣﺎن‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‬
‫‪ ۱۵‬دﻗﯿﻘﻪ‬ ‫‪---‬‬ ‫آﻣﻮزش اﺧﺘﯿﺎری‬
‫‪ ۳/۵‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺣﺪود ‪۲۰۰‬‬ ‫ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪای ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ دروس‬
‫ﺣﺪاﮐرث ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫‪---‬‬ ‫اﺳﱰاﺣﺖ اﺧﺘﯿﺎری‬
‫‪ ۳/۵‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺣﺪود ‪۲۰۰‬‬ ‫ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪای ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ دروس‬
‫روز دوم‬
‫زﻣﺎن‬ ‫ﺗﻌﺪاد‬ ‫ﺗﻮﺿﯿﺢ‬
‫‪ ۱۵‬دﻗﯿﻘﻪ‬ ‫‪---‬‬ ‫آﻣﻮزش اﺧﺘﯿﺎری‬

‫‪ ۳/۵‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫‪۱۰۰‬‬ ‫ﺳﺆاﻻت ﭼﻨﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪای ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﯿﺲ ﺑﯿامر‬
‫‪ ١۵‬دﻗﯿﻘﻪ‬ ‫‪---‬‬ ‫ﻧﻈﺮ ﺳﻨﺠﯽ اﺧﺘﯿﺎری ﭘﺲ از آزﻣﻮن‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۱۱‬‬
‫ﺑﻪ داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺨﺶﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز‬
‫ﺑﻪ متﺮﮐﺰ و ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی ﺑﯿﺸﱰ دارﻧﺪ را ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ‪.‬‬ ‫اندودانتیکس‬
‫ﺷﺶ ﻣﻮﺿﻮع اﺻﻠﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ در ‪NBDE‬‬ ‫واژەی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ از دو واژەی ﯾﻮﻧﺎﻧﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﻨﺎی »درون« و »دﻧﺪان« ﻣﻨﺸﺎ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﺷﺎﺧﻪای از دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ اﺳﺖ‬
‫‪ .۱‬ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﮐﯿﺲ‪ ،‬ﻃﺮح‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژی‪ ،‬ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژی‪ ،‬و ﭘﺎﺗﻮﻟﻮژی ﭘﺎﻟﭗ‬
‫درﻣﺎن‪ ،‬و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿامر‬ ‫دﻧﺪان و ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل اﻧﺴﺎن ﴎ و ﮐﺎر دارد‪.‬‬
‫‪ .۲‬اﻗﺪاﻣﺎت و ﻣﺮاﺣﻞ اﺻﻠﯽ درﻣﺎن‬ ‫ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻈﺮی و ﻋﻤﻠﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﻋﻠﻮم ﭘﺎﯾﻪ و ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﯿﻮﻟﻮژی‬
‫‪ .۳‬ﻣﺸﮑﻼت ﺣﯿﻦ درﻣﺎن‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﺳﺎمل و اﺗﯿﻮﻟﻮژی‪ ،‬ﺗﺸﺨﯿﺺ‪ ،‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی‪ ،‬و‬
‫درﻣﺎن ﺑﯿامریﻫﺎ و آﺳﯿﺐﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ و ﴍاﯾﻂ‬
‫‪ .۴‬آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آن‪.‬‬
‫‪ .۵‬درﻣﺎنﻫﺎی ﮐﻤﮑﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب ﻣﺸﺎﺑﻪ ﮐﺘﺎبﻫﺎی‬
‫‪ .۶‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﭘﺲ از درﻣﺎن‬ ‫ﻣﺮﺟﻊ اﺻﻮل و درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﺗﺮاﺑﯽﻧﮋاد‬
‫واژەﻧﺎﻣﻪی اﺻﻄﻼﺣﺎت اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ اﻧﺠﻤﻦ‬ ‫)‪ ،(۲۰۰۹‬ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت در اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫اﻧﺪودﻧﺘﯿﺴﺖﻫﺎی آﻣﺮﯾﮑﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻊ ﺑﺮای‬ ‫)‪ (۲۰۱۱‬و ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ )‪ (۲۰۱۰‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﯿامریﻫﺎ و ﻣﺸﮑﻼت اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﻄﺎﻟﺐ اﯾﻦ ﮐﺘﺎب‪ ،‬از اﯾﻦ ﻣﺮاﺟﻊ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺷامری از‬
‫ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻣﺴﯿﺮﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ )‪(۲۰۲۱‬‬
‫‪ . ۱‬ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‪ ،‬اﻧﺘﺨﺎب ﮐﯿﺲ‪،‬‬ ‫روزآﻣﺪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻃﺮح درﻣﺎن‪ ،‬و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺑﯿامر‬ ‫اﯾﻦ ﺧﻼﺻﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ﻣﺮور ﺟﺎﻣﻊ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﯾﮏ راﻫﻨامی ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﺮای‬
‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫آﻣﺎدﮔﯽ ﺑﺨﺶ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ آزﻣﻮن ﺑﻮرد‬
‫‪ ۱-۱‬ﺑﯿامریﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ﻣﻠﯽ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ )‪ (NBDE‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﻧﺸﺠﻮﯾﺎن ﻋﺰﯾﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮای ﻣﻄﺎﻟﻌﻪی‬
‫‪ ۲-۱‬ﺑﯿامریﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ در ﻫﺮ ﮐﺪام از زﻣﯿﻨﻪﻫﺎی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ ۳-۱‬ﺗﺸﺨﯿﺺ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ دﯾﮕﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺮاﺟﻊ ﻓﻮقاﻟﺬﮐﺮ‬
‫‪ ۴-۱‬ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ و ﺗﺴﺖﻫﺎی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﯾﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺧﻼﺻﻪ ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ و واﻗﻌﯿﺖﻫﺎی ﻋﻠﻤﯽ ﻧﻈﻢ و ﺗﺮﺗﯿﺐ‬
‫‪ ۵-۱‬ﺳﻨﺪرم دﻧﺪان ﺗﺮکﺧﻮرده‬ ‫داده و در ﻫﻢ ادﻏﺎم ﮐﻨﺪ‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫‪ • ۱۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ .۱‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﭘﺎﻟﭗ دﻧﺪان ﺗﻮﺳﻂ اﻟﯿﺎف‬ ‫‪ ۶-۱‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ )‪(VRF‬‬
‫ﻋﺼﺒﯽ ‪ A-delta‬و ‪ C‬آوران ﮐﻨﱰل‬ ‫‪ ۷-۱‬رواﺑﻂ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‪-‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ۱-۱‬ﺑﯿامریﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ‬
‫‪ .۲‬درد ﻋﺎﺟﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺎﻟﭗ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬اﻟﯿﺎف ‪ ،A-delta‬اﻋﺼﺎب ﻣﯿﻠﯿﻨﻪی‬
‫ﺑﺰرﮔﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ وارد ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬ ‫‪ .۱‬ﭘﺎﻟﭗ از اﻋﺼﺎب‪ ،‬ﻋﺮوق ﺧﻮﻧﯽ‪ ،‬و ﺑﺎﻓﺖ‬
‫ﺷﺪه و از ﻣﯿﺎن ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮐﺮوﻧﺎل‬ ‫ﻫﻤﺒﻨﺪ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺷﺎﺧﻪﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺗﻘﺴﯿﻢ‬ ‫‪ .۲‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ‪ ،‬ﭘﺎﻟﭗ را ﻣﻨﺤﴫ ﺑﻪ ﻓﺮد‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﺎﻟﭗ در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ‬
‫ب‪ .‬درد اﻟﯿﺎف ‪ A-delta‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﮏ را ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫درد ﴎﯾﻊ‪ ،‬ﺗﯿﺰ و زودﮔﺬر‪ ،‬ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺎﻟﭗ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺎ ﺣﺬف ﻣﺤﺮک‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ ﺳﺨﺖ )ﻋﺎج( اﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪه‬
‫)ﻣﺎﯾﻌﺎت ﴎد ﯾﺎ ﺟﻮﯾﺪن ﯾﮏ ﭼﯿﺰ ﺳﻔﺖ(‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﻓﻀﺎی ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮای اﻧﺒﺴﺎط‬
‫ﺑﻪ ﴎﻋﺖ از ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود‪.‬‬ ‫)‪ (expansion‬را ﻣﺤﺪود ﻣﯽﮐﻨﺪ و‬
‫پ‪ .‬راﺑﻄﻪی ﻧﺰدﯾﮏ اﻟﯿﺎف ‪A-delta‬‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﺎﻟﭗ در ﺗﺤﻤﻞ ﺗﻮرم و ادم را‬
‫ﺑﺎ ﻻﯾﻪی ﺳﻠﻮﻟﯽ ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺘﯽ و‬ ‫ﻣﺤﺪود ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻟﭙﯽ‪-‬ﻋﺎﺟﯽ‬ ‫ﻣﺠﻤﻮﻋﻪی‬ ‫ﻋﺎج‪،‬‬ ‫ب‪ .‬ﭘﺎﻟﭗ ﻓﺎﻗﺪ ﮔﺮدش ﺧﻮن ﺟﺎﻧﺒﯽ‬
‫)‪ (pulpodentinal complex‬ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﻮاﻧﺎﯾﯿﺶ در ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺎﮐﱰی‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ ﻧﮑﺮوﺗﯿﮏ‪ ،‬و اﻟﺘﻬﺎب را‬
‫‪ .۳‬درد ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬ ‫ﻣﺤﺪود ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬در اﻟﺘﻬﺎب ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺑﯿﺶ از‬ ‫پ‪ .‬ﭘﺎﻟﭗ دارای ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺗﺮﺷﺢﮐﻨﻨﺪهی‬
‫ﺣﺪ اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻣﺤﺮک ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫ﻣﻨﺤﴫﺑﻪﻓﺮد‬ ‫ﺳﺨﺖ‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ‬
‫)‪ .(hyperalgesia‬اﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬ ‫)ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺖﻫﺎ(‪ ،‬ﺑﻪ ﻋﻼوهی ﺳﻠﻮلﻫﺎی‬
‫واﺳﻄﻪﻫﺎی اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﮐﻪ در ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻠﺘﻬﺐ‬ ‫ﻣﺰاﻧﺸﯿامﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ‬
‫آزاد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻟﻘﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺖ متﺎﯾﺰ ﯾﺎﺑﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎ‬
‫ﺑﺮای ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﭘﺎﻟﭗ در ﺑﺮاﺑﺮ آﺳﯿﺐ‪،‬‬
‫ب‪ .‬ﭘﯿﴩﻓﺖ اﻟﺘﻬﺎب ﭘﺎﻟﭗ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﻋﺎج ﺑﯿﺸﱰی ﻣﯽﺳﺎزﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﭘﺎﺳﺦ درد را ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ درد ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ اﻟﯿﺎف‬ ‫ب‪ .‬ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژی درد ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۱۳‬‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﺧﺘﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ A-delta‬ﻓﺮوﮐﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬درد ﺑﻪ ﻧﻈﺮ‬
‫پ‪ .‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺑﯿامریﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ درد ﮔﻨﮓ‬
‫و ﴐﺑﺎندار ﺣﺲ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ درد دوم‬
‫‪ .۱‬ﭘﺎﻟﭗ ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫از اﻟﯿﺎف ﻋﺼﺒﯽ ‪ C‬ﻣﻨﺸﺎ ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﯾﮏ ﭘﺎﻟﭗ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﺑﯽﻋﻼﻣﺖ‬ ‫پ‪ .‬اﻟﯿﺎف ‪ ،C‬اﻋﺼﺎب ﮐﻮﭼﮏ و‬
‫)‪ (asymptomatic‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻏﯿﺮﻣﯿﻠﯿﻨﻪای ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﻣﺮﮐﺰ‬
‫ب‪ .‬ﯾﮏ ﭘﺎﻟﭗ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻔﯿﻒ‬ ‫اﺳﱰوﻣﺎی ﭘﺎﻟﭗ ﻣﯽﮔﺬرﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻄﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﮔﺮﻣﺎﯾﯽ و‬ ‫ت‪ .‬ﺑﺮﺧﻼف اﻟﯿﺎف ‪ ،A-delta‬اﻟﯿﺎف ‪C‬‬
‫اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﺑﻼﻓﺼﻠﻪ‬ ‫ﻣﺴﺘﻘﯿام در ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ﭘﺎﻟﭙﯽﻋﺎﺟﯽ دﺧﯿﻞ‬
‫ﭘﺲ از ﺣﺬف ﻣﺤﺮک‪ ،‬ﻓﺮوﮐﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ و ﺑﻪ راﺣﺘﯽ ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ منﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫پ‪ .‬دﻧﺪان ﺑﻪ دق و ﳌﺲ ﭘﺎﺳﺦ دردﻧﺎک‬ ‫ث‪ .‬درد اﻟﯿﺎف ‪ C‬ﺑﺎ آﺳﯿﺐ ﺑﺎﻓﺘﯽ ﺑﺮوز‬
‫منﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺑﻪ واﺳﻄﻪی واﺳﻄﻪﻫﺎی‬
‫‪ .۲‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‬ ‫اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻋﺮوﻗﯽ در ﺣﺠﻢ ﺧﻮن‬
‫اﻟﻒ‪ .‬در ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‪ ،‬ﻣﺤﺮک‬ ‫و ﺟﺮﯾﺎن ﺧﻮن‪ ،‬و اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻓﺘﯽ‬
‫ﺣﺮارﺗﯽ )ﻣﻌﻤﻮﻻ ﴎﻣﺎ( ﺑﺎﻋﺚ ﯾﮏ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﴎﯾﻊ‪ ،‬ﺗﯿﺰ‪ ،‬و ﺧﯿﻠﯽ ﺣﺴﺎس ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ‬ ‫ج‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ درد اﻟﯿﺎف ‪ C‬ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺣﺬف ﻣﺤﺮک ﻓﺮوﮐﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی آﺳﯿﺐ ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ب‪ .‬ﻫﺮ ﻣﺤﺮﮐﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ روی ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬ ‫چ‪ .‬ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ اﻟﺘﻬﺎب ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬درد‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﯿﺎف ‪ C‬ﺗﻨﻬﺎ منﻮد درد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی اوﻟﯿﻪ ﯾﺎ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬ ‫ح‪ .‬ﻣﺎﯾﻌﺎت ﯾﺎ ﻏﺬاﻫﺎی داغ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ‬
‫)راﺟﻌﻪ(‬ ‫ﻓﺸﺎر داﺧﻞ ﭘﺎﻟﭗ را ﺑﻪ اﻧﺪازهای ﮐﻪ‬
‫)‪ SRP (۲‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬ ‫اﻟﯿﺎف ‪ C‬ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬ﺗﺮﻣﯿﻢﻫﺎی ﻋﻤﯿﻖ ﺑﺪون ﺑﯿﺲ‬ ‫خ‪ .‬اﯾﻦ درد ﻣﻨﺘﴩ اﺳﺖ و ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺟﺎﯾﯽ دور ﯾﺎ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ دﻧﺪانﻫﺎ ارﺟﺎع‬
‫پ‪ .‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ﯾﮏ ﺑﯿامری‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﯿﺴﺖ؛ ﯾﮏ ﻋﻼﻣﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫د‪ .‬ﭼﺮﺧﻪی ﭘﺎﯾﺪار اﻟﺘﻬﺎب ﺑﺮای ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫)‪ (۱‬در ﺻﻮرت ﺣﺬف ﻣﺤﺮک‪ ،‬ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﻣﴬ اﺳﺖ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ ﻧﮑﺮوز‬
‫‪ • ۱۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫)‪ (۱‬ﻣﯿﮑﺮوآﺑﺴﻪﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ وﺿﻌﯿﺖ ﺑﺪون اﻟﺘﻬﺎب ﺑﺮﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫ﻧﻮاﺣﯽ رﯾﺰ ﻧﮑﺮوز‪ ،‬در ﺑﯿﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎی‬ ‫)‪ (۲‬در ﺻﻮرت ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪن ﻣﺤﺮک‪،‬‬
‫ﻣﱰاﮐﻢ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﺣﺎد‪ ،‬ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻋﻼﺋﻢ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬
‫)‪ (۲‬در ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژی ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺳﻮق ﭘﯿﺪا ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻋﺼﺎب ﻣﯿﻠﯿﻨﻪ و ﻏﯿﺮﻣﯿﻠﯿﻨﻪی ﺳﺎمل‪ ،‬در‬ ‫ت‪ .‬ﺑﻪ دو روش ﻣﯽﺗﻮان ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻧﻮاﺣﯽ اﻟﺘﻬﺎب ﻣﱰاﮐﻢ و دژﻧﺮاﺳﯿﻮن‬ ‫ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ را از ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬
‫ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬دﯾﺪه ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻋﻼﻣﺖ دار ﻣﺘامﯾﺰ ﮐﺮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‪،‬‬ ‫)‪ (۱‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﯾﮏ‬
‫ﻣﺮگ ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﴎﻋﺖ اﺗﻔﺎق‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ دردﻧﺎک زودﮔﺬر ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات‬
‫ﺑﯿﻔﺘﺪ ﯾﺎ ﺳﺎلﻫﺎ زﻣﺎن ﺑﱪد؛ اﯾﻦ اﺗﻔﺎق‬ ‫ﺣﺮارﺗﯽ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺣﺬف‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دردﻧﺎک ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﻣﺤﺮک )ﻣﻌﻤﻮﻻ ﴎﻣﺎ( ﻓﺮوﮐﺶ‬
‫ﺷﺎﯾﻊﺗﺮ‪ ،‬ﺑﯽﻋﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻧﺘﯿﺠﻪی ﻧﻬﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ وﺟﻮد‪ ،‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬
‫ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﺎﻋﺚ ﯾﮏ‬
‫ت‪ .‬ﺷﺎﺧﺼﻪی آن درد ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد و‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ دردﻧﺎک ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺮارﺗﯽ‬
‫ﻏﯿﺮﺗﺤﺮﯾﮑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻌﺪ از ﺣﺬف ﻣﺤﺮک ﻫﻢ‬
‫ﻣﻨﻘﻄﻊ ﯾﺎ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اداﻣﻪ ﭘﯿﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ث‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺮارﺗﯽ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ )اﻏﻠﺐ ﺑﻪ‬ ‫)‪ (۲‬ﺷﮑﺎﯾﺖ از درد ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد )ﻏﯿﺮ‬
‫ﺳﻤﺖ ﴎﻣﺎ( دورهﻫﺎی ﻃﻮﻻﻧﯽ درد را‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﮑﯽ( ﺟﺰو ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺲ از ﺣﺬف ﻣﺤﺮک‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺴﺎب منﯽآﯾﺪ‪.‬‬
‫ﺣﺮارﺗﯽ ﻫﻢ اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ث‪ .‬ﻧﻔﻮذ آﺷﮑﺎر ﺑﺎﮐﱰی ﺑﻪ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ج‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﺑﯿامران ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﻏﻠﺐ ﻧﻘﻄﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬
‫ﺑﮕﻮﯾﻨﺪ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ وﺿﻌﯿﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻣﺘامﯾﻞ ﻣﯽﺷﻮﯾﻢ‪.‬‬
‫دراز ﮐﺸﯿﺪن ﯾﺎ ﺧﻢ ﺷﺪن ﺑﺎﻋﺚ اﯾﺠﺎد‬ ‫‪ .۳‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻋﻼﻣﺖدار‬
‫درد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ ،‬ﭘﺎﻟﭗ ﺑﯿﺶ از‬
‫چ‪ .‬ﻋﻤﻮﻣﺎ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ ﺑﺮای ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫آن ﮐﻪ ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺷﻮد‪ ،‬آﺳﯿﺐ دﯾﺪه‬
‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﮐﺎﻓﯽ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬و ﺣﺘﯽ ﺑﺎ ﺣﺬف ﻣﺤﺮک‪ ،‬ﺑﻬﺒﻮد‬
‫)‪ (۱‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در‬ ‫ﻧﺨﻮاﻫﺪ ﯾﺎﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﻧﺪانﻫﺎی ﻣﺸﮑﻮک ﮐﻤﮏ‬ ‫ب‪ .‬ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۱۵‬‬
‫)‪ (۳‬ﻫﺮ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ وﻗﻔﻪی‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪت ﺧﻮﻧﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬در ﻣﺮاﺣﻞ ﭘﯿﴩﻓﺘﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ب‪ .‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﺎﻣﻞ ﯾﺎ‬ ‫ﮔﺸﺎدی ﺑﺨﺶ اﭘﯿﮑﺎل ‪ PDL‬در‬
‫ﭘﺎرﺳﯿﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎرﺳﯿﻞ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ‬ ‫ح‪ .‬ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ارزش‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از ﻋﻼﺋﻢ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﮐﻤﯽ در ﺗﺸﺨﯿﺺ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬
‫ﺧﻮد را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺮای ﻣﺜﺎل‪،‬‬ ‫ﻋﻼﻣﺖدار داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫دﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎ دو ﮐﺎﻧﺎل ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﯾﮏ‬ ‫‪ .۴‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬
‫ﮐﺎﻧﺎل ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻠﺘﻬﺐ و در ﮐﺎﻧﺎل دﯾﮕﺮ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﻟﯿﭙﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻋﻼﻣﺖدار اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﻧﮑﺮوز ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺎ ﭘﯿﺶ از درﮔﯿﺮ‬
‫ﮐﺮدن ‪ PDL‬ﺑﯽﻋﻼﻣﺖ اﺳﺖ‪ ،‬و ﺑﻪ‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﯿﮑﺮوآﺑﺴﻪﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﺮارﺗﯽ ﯾﺎ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﺳﺦ‬ ‫ﻧﻮاﺣﯽ رﯾﺰ ﻧﮑﺮوز‪ ،‬در ﺑﯿﻦ ﺳﻠﻮلﻫﺎی‬
‫منﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﱰاﮐﻢ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﺣﺎد‪ ،‬ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬در دﻧﺪانﻫﺎی ﻗﺪاﻣﯽ‪ ،‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫)‪ (۲‬در ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژی ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓﻫﺎی‬ ‫اﻋﺼﺎب ﻣﯿﻠﯿﻨﻪ و ﻏﯿﺮﻣﯿﻠﯿﻨﻪی ﺳﺎمل‪ ،‬در‬
‫ﺗﺎج ﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻮاﺣﯽ اﻟﺘﻬﺎب ﻣﱰاﮐﻢ و دژﻧﺮاﺳﯿﻮن‬
‫ﺳﻠﻮﻟﯽ‪ ،‬دﯾﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫ت‪ .‬ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﺠﺰﯾﻪی ﭘﺮوﺗﺌﯿﻨﯽ و‬
‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ و ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﺷﺎن در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ‬ ‫ب‪ .‬ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻓﺮاﺗﺮ از ﻓﻮراﻣﻦ اﭘﯿﮑﺎل ﮔﺴﱰش ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ؛‬ ‫اﻟﺘﻬﺎب ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺮداﺷﺖ‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮔﺸﺎدی ‪ PDL‬و‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎ‪ ،‬ﯾﺎ وﻗﻮع ﺗﺮوﻣﺎ‪ ،‬اﯾﺠﺎد‬
‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ دق و ﺟﻮﯾﺪن ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ث‪ .‬ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ‬ ‫‪ .۵‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬
‫)‪ (۱‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ اﻟﺘﻬﺎب ﭘﯿﴩﻓﺖ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﺮگ ﭘﺎﻟﭗ ﻧﺘﯿﺠﻪی ﻣﻮارد زﯾﺮ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺑﺎﻓﺖ در ﻣﺮﮐﺰ اداﻣﻪ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ ﺗﺎ ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻓﺰاﯾﻨﺪهی‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬ ‫)‪(۱‬‬
‫ﻧﮑﺮوز ﻣﯿﻌﺎﻧﯽ اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﻣﺎنﻧﺸﺪه‬
‫)‪ (۲‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻓﻘﺪان ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ‬ ‫)‪ (۲‬آﺳﯿﺐ ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ‬
‫‪ • ۱۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﻧﻮع از ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮐﻢ و ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫ﺟﺎﻧﺒﯽ و دﯾﻮارهﻫﺎی ﻋﺎج ﺳﺨﺖ و‬
‫ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬و ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ زﯾﺎد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞاﻧﻌﻄﺎف‪ ،‬درﻧﺎژ ﮐﺎﻓﯽ ﻣﺎﯾﻌﺎت‬
‫وﯾﮋە در اﻓﺮاد ﺟﻮان وﺟﻮد دارد‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ اﺗﻔﺎق منﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫داده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪ (۳‬ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻓﺸﺎر‬
‫ب‪ .‬ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ‬ ‫ﺑﺎﻓﺘﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺨﺮﯾﺐ و‬
‫)‪ (۱‬اﮐرثا ﺣﯿﻦ ارزﯾﺎﺑﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ‬ ‫ﭘﯿﴩﻓﺖ ﮐﻨﱰلﻧﺸﺪهی آن ﺗﺎ ﻧﮑﺮوز‬
‫ﻣﻌﻤﻮل ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ ﭘﺎﻟﭗ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ‬ ‫)‪ (۴‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی‬
‫در ﻧﻬﺎﯾﺖ رﯾﺸﻪ را ﭘﺮﻓﻮره ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻋﺎﺟﯽ ﺣﻤﻠﻪ و داﺧﻞ آنﻫﺎ ﻧﻔﻮذ‬
‫)‪ (۲‬منﺎی ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژی‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ )ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ‬
‫ﺗﺎ ﻻﯾﻪﻫﺎی ﺳﻄﺤﯽ ﻋﺎج در ﺣﯿﻦ‬
‫)اﻟﻒ( ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﺣﺬف ﺷﻮد(‪.‬‬
‫)‪ (i‬ﺳﻠﻮلﻫﺎی اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫‪ .۶‬ﭘﺎﻟﭙﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ درﻣﺎن ﺷﺪه )‪previously‬‬
‫ژاﻧﺖﺳﻞﻫﺎی‬ ‫)‪(ii‬‬ ‫‪(treated pulp‬‬
‫ﭼﻨﺪﻫﺴﺘﻪای در ﻣﺠﺎورت‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ درﻣﺎن اﻧﺪو ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪ‪.‬‬ ‫و ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪهی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﻪ‬
‫)‪ (iii‬ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوﺗﯿﮏ در‬ ‫ﺟﺰ ﻣﻮاد داروﯾﯽ )‪ (medicament‬داﺧﻞ‬
‫ﮐﺮوﻧﺎل ﺿﺎﯾﻌﻪی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل آﺑﭽﻮره ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬ﺗﻨﻬﺎ‪ ،‬درﻣﺎن اﻧﺪوی ﻓﻮری‬ ‫‪ .۷‬درﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﻗﺒﻞ آﻏﺎز ﺷﺪه اﺳﺖ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﯾﻦ ﻓﺮآﯾﻨﺪ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﮐﺮده‬ ‫)‪.(previously initiated therapy‬‬
‫و از ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺑﯿﺸﱰ دﻧﺪان ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ از ﻗﺒﻞ درﻣﺎن ﭘﺎرﺳﯿﻞ‬
‫ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺪو )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ و‬
‫)‪ (۴‬ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭙﯽ ﭘﺎرﺳﯿﻞ ﺑﺮای ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ( ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﺧﻠﯽ ﻓﻌﺎل ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۸‬ﺳﺎﯾﺮ ﻣﻮارد‬
‫‪ ۲-۱‬ﺑﯿامریﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﻫﺎﯾﭙﺮﭘﻼﺳﺘﯿﮏ — رﺷﺪ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺑﯿامری اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ﻗﺮﻣﺰرﻧﮓ و ﮔﻞﮐﻠﻢﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎﻟﭗ از‬
‫وﺳﻂ و اﻃﺮاف ﯾﮏ اﮐﺴﭙﻮژر ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﺿﺎﯾﻌﺎت اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﭘﺎﻟﭙﯽ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی‬
‫ﻃﺒﯿﻌﺖ ﻓﺰاﯾﻨﺪهی )‪ (proliferative‬اﯾﻦ‬
‫اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺮکﻫﺎﯾﯽ از ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۱۷‬‬
‫ب‪ .‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪی ﺑﯿامریﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫رﯾﺸﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار‬ ‫‪ .۲‬ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿامر ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺪون‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﻪ‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﺗﺎ ﻋﻼﺋﻢ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﻟﺘﻬﺎب دردﻧﺎک اﻃﺮاف اﭘﮑﺲ )اﻟﺘﻬﺎب‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮐﻢ ﺑﻪ ﺟﻮﯾﺪن‬
‫ﻣﻮﺿﻌﯽ ‪ PDL‬در ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل( ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ب‪ .‬ﺣﺲ ﺑﻠﻨﺪﺷﺪن دﻧﺪان‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪی‬
‫ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫پ‪ .‬درد ﺷﺪﯾﺪ‬
‫)‪ (۱‬ﮔﺴﱰش ﺑﯿامری ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ‬ ‫ت‪ .‬ﺗﻮرم‬
‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ث‪ .‬ﺗﺐ‬
‫اور‬ ‫آﻣﺎدهﺳﺎزی‬ ‫)‪(۲‬‬ ‫ج‪ .‬ﺑﯽﺣﺎﻟﯽ )‪(Malaise‬‬
‫ﯾﺎ‬ ‫)‪(Overinstrumentation‬‬ ‫‪ .۳‬ﻧﺸﺎﻧﻪ )‪(sign‬ای ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ﻫﻤﻪ‬
‫ﭘﺮﮐﺮدن اور )‪ (overfill‬ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﮕﺮ ﺿﺎﯾﻌﻪی اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ اﭘﯿﮑﺎل اﺳﺖ‪،‬‬
‫)‪ (۳‬ﺗﺮوﻣﺎی اﮐﻠﻮزاﻟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮاﮐﺴﯿﺴﻢ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ اﺳﺘﺨﻮان رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ب‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫اﻣﺎ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﻋﻼﻣﺖدار ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﻃﺮاف‬ ‫ﺧﯿﻠﯽ از اوﻗﺎت ﺿﺎﯾﻌﺎت اﭘﯿﮑﺎل در‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی زﻧﺪه و ﻏﯿﺮزﻧﺪه اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪،‬‬ ‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﯽ ﺗﻨﻬﺎ راه ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﯿﺎز‬ ‫‪ .۴‬ﺿﺎﯾﻌﺎت اﭘﯿﮑﺎل ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻞ اﺗﻔﺎق‬
‫ﺑﻪ درﻣﺎن اﻧﺪو اﺳﺖ‪.‬‬ ‫منﯽاﻓﺘﻨﺪ؛ در زﻣﯿﻨﻪی واژەﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫پ‪ .‬ﺣﺘﯽ در ﺻﻮرت وﻗﻮع آن‪PDL ،‬‬ ‫)‪ (terminology‬ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺿﺎﯾﻌﺎت‬
‫اﭘﯿﮑﺎل ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در منﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﯽ ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ و‬
‫در ﻣﺤﺪوهی ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ ﯾﺎ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ وﺟﻮد دارد زﯾﺮا واژەﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫اﻧﺪﮐﯽ ﮔﺸﺎد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻢ ﺑﺮاﺳﺎس ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‪،‬‬
‫و ﻫﻢ ﺑﺮاﺳﺎس ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ‬
‫ت‪ .‬دﻧﺪان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﯿﻦ ﺗﺴﺖ دق‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬راﺑﻄﻪای ﺑﯿﻦ ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی‬
‫دردﻧﺎک ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژی و ﻋﻼﺋﻢ‪ ،‬ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ و ﻃﻮل‬
‫ث‪ .‬اﮔﺮ دﻧﺪان زﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ادﺟﺎﺳﺖ‬ ‫ﻣﺪت ﺿﺎﯾﻌﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ وﺟﻮد‬
‫اﮐﻠﻮزاﻟﯽ ﺳﺎده اﻏﻠﺐ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ درد را‬ ‫ﻧﺪارد‪ .‬اﺻﻄﻼﺣﺎت ﺣﺎد و ﻣﺰﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﺗﺴﮑﯿﻦ دﻫﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوز‬ ‫درﺑﺎرهی ﻋﻼﺋﻢ ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽروﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ و درﻣﺎن ﻧﺸﺪه ﺑﺎﻗﯽ مبﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ‬
‫‪ • ۱۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫)‪ (۱‬ﻧﺒﻮد ﮐﻠﯽ ﻋﻼﺋﻢ‬ ‫اﺳﺖ ﺑﺎ ﭘﯿﴩﻓﺖ ﺑﯿامری ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪی‬
‫)‪ (۲‬وﺟﻮد ﯾﮏ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ﺑﻌﺪ ﯾﻌﻨﯽ آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬ﻋﻼﺋﻢ‬
‫در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﺑﯿﺸﱰی ﺑﺮوز ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ج‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﻓﻀﺎی ﮐﻤﯽ ﺑﺮای‬
‫اﮐﺴﭙﻨﺸﻦ ‪ PDL‬وﺟﻮد دارد‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫ج‪ .‬ﯾﮏ ﭘﺎﻟﭗ ﮐﺎﻣﻼ ﻧﮑﺮوز ﻣﺎﻣﻨﯽ اﻣﻦ‬ ‫ﻓﺸﺎر ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺸﺎر‬
‫ﺑﺮای ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎی ﺑﯽﻫﻮازی‬ ‫ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﺮ ﭘﺎﯾﺎﻧﻪﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫اوﻟﯿﻪ اﺳﺖ — اﮔﺮ ﻋﺮوق ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن ﺑﺎﻋﺚ درد اﭘﯿﮑﺎل ﺷﺪﯾﺪ و‬
‫ﺳﻠﻮلﻫﺎی دﻓﺎﻋﯽ ﻫﻢ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﴐﺑﺎندار ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫چ‪ .‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬ ‫چ‪ .‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﻫﯿﺴﺘﻮﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﯾﮏ‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻌﻤﻮل از ﻣﻨﻈﺮ ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژی‬ ‫اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻮﺿﻌﯽ ﮐﻪ داﺧﻞ ‪ PDL‬ﻧﻔﻮذ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﮔﺮاﻧﻮﻟﻮم اﭘﯿﮑﺎل ﯾﺎ ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﮐﺮده و ﻣﻨﺘﴩ ﺷﺪه را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫اﭘﯿﮑﺎل ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬
‫راه دﻗﯿﻖ متﺎﯾﺰ آنﻫﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ارزﯾﺎﺑﯽ‬ ‫‪ .۲‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬
‫ﻫﯿﺴﺘﻮﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﯾﮏ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬
‫‪ .۳‬آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪی ﻗﺪﯾﻤﯽ ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ ﯾﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻋﻼﺋﻢ ﺧﻔﯿﻒ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﯾﮏ آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬دردﻧﺎک و‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﮔﺰودای ﭼﺮﮐﯽ اﻃﺮاف اﭘﮑﺲ‬ ‫ب‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻧﺘﯿﺠﻪی ﺑﺪﺗﺮ ﺷﺪن‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار ﻧﺎﺷﯽ از‬ ‫پ‪ .‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ و اﻧﺪوﺗﻮﮐﺴﯿﻦﺷﺎن از‬
‫ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوز اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوز ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﴎازﯾﺮ‬
‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ دﻣﯿرناﻟﯿﺰه ﺷﺪن‬
‫پ‪ PDL .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﮔﺴﱰدهی اﺳﺘﺨﻮان ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل و اﺳﻔﻨﺠﯽ‬
‫در ﻣﺤﺪودهی ﻧﺮﻣﺎل ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﯿﺎﯾﺪ ﯾﺎ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻧﺪﮐﯽ ﺿﺨﯿﻢ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ت‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮐﻤﯽ‬
‫ت‪ .‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬ﻻﻣﯿﻨﺎدورای‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺴﺖ دق ﯾﺎ ﳌﺲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻧﺮﻣﺎل ﯾﺎ اﻧﺪﮐﯽ ﺿﺨﯿﻢﺷﺪه را‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ )زﯾﺮا ﻗﺒﻞ از آن ﮐﻪ‬ ‫ث‪ .‬ﺗﺸﺨﯿﺺ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺪون‬
‫ﺑﺘﻮان دﻣﯿرناﻟﯿﺰﯾﺸﻦ را در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺎ ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۱۹‬‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ داد‪ ،‬ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﻪ ﴎﻋﺖ ﻓﺮاﺗﺮ‬
‫)‪ (۶‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﻮرم‪ ،‬ﻣﻮﺿﻌﯽ ﺑﺎﻗﯽ‬ ‫از ﻣﺤﺪودهی ﺻﻔﺤﻪی ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل ﮔﺴﱰش‬
‫ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺘﴩ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ(‬
‫)‪ (diffuse‬ﺷﺪه و ﮔﺴﱰش وﺳﯿﻌﯽ‬ ‫ث‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮرم ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ‪.‬‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﺳﻠﻮﻟﯿﺖ(‪.‬‬ ‫ج‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪی‬
‫خ‪ .‬ﯾﮏ آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ‬ ‫ﻋﻔﻮﻧﺖ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﴎﯾﻊ ﺑﺎﻓﺘﯽ ﻣﻨﺸﺎ‬
‫ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﭘﺎﻟﭗ و ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ از درون ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺪون‬
‫ﺑﺎ ﭘﺮوب ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل از آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻣﺘامﯾﺰ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫چ‪ .‬ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﻫﯿﺴﺘﻮﭘﺎﺗﻮﻟﻮژﯾﮏ‬
‫‪ .۴‬آﺑﺴﻪی ﻣﺰﻣﻦ اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫)‪ (۱‬ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻣﺮﮐﺰی ﻧﮑﺮوز ﻣﯿﻌﺎﻧﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ دامئﯽ‬ ‫ﺣﺎوی ﻧﻮﺗﺮوﻓﯿﻞﻫﺎی در ﺣﺎل ﺗﺨﺮﯾﺐ‬
‫ﯾﺎ دورهای ﺑﺮای درﻧﺎژ اﺳﺖ‪ ،‬و درد و‬ ‫و دﯾﮕﺮ ﺑﻘﺎﯾﺎی ﺳﻠﻮﻟﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﺎراﺣﺘﯽ ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺎﮐﺮوﻓﺎژﻫﺎی زﻧﺪه‪ ،‬و‬
‫ب‪ .‬ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ اﮔﺰودا ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﮔﺎﻫﯽ ﻟﻨﻔﻮﺳﯿﺖﻫﺎ و ﭘﻼﺳامﺳﻞﻫﺎ‬
‫ﺳﺎﻟﮑﻮس ﻟﺜﻪای درﻧﺎژ ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﺿﺎﯾﻌﻪی‬ ‫اﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﺎﮐﺖ را ﺗﻘﻠﯿﺪ‬ ‫)‪ (۳‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ در ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل ﯾﺎ داﺧﻞ ﺣﻔﺮهی آﺑﺴﻪ ﯾﺎﻓﺖ‬
‫پ‪ .‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ وﺟﻮد‬ ‫منﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﻣﻨﻔﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ح‪ .‬ﺣﻀﻮر ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی آﺑﺴﻪی‬
‫ت‪ .‬ارزﯾﺎﺑﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬وﻗﻮع ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل‬
‫اﺳﺘﺨﻮان در ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل را ﻧﺸﺎن‬ ‫)‪ (۱‬ﴍوع ﴎﯾﻊ ﺗﻮرم‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬درد ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺷﺪﯾﺪ‬
‫ث‪ .‬درﻣﺎن — اﯾﻦ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖﻫﺎ ﺑﺎ‬
‫درﻣﺎن ﻏﯿﺮ ﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪو ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد از‬ ‫)‪ (۳‬درد در دق و ﳌﺲ‬
‫ﺑﯿﻦ ﻣﯽروﻧﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۴‬اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﻢ ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ دﻧﺪان‬
‫‪ .۵‬اﺳﺘﺌﯿﺖ ﮐﻨﺪاﻧﺴﺎن )ﮐﻨﺪاﻧﺴﻪ(‬ ‫)‪ (۵‬وﺳﻌﺖ و ﮔﺴﱰش ﺗﻮرم ﺗﻮﺳﻂ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﯿرناﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﭘﮑﺲ و اﺗﺼﺎﻻت ﻋﻀﻼﻧﯽ‪،‬‬
‫و ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺻﻔﺤﻪی ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل ﺗﻌﯿﯿﻦ‬
‫‪ • ۲۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻃﺮاف اﭘﮑﺲ ﯾﮏ دﻧﺪان زﻧﺪهی ﺑﺪون‬
‫)‪ (۴‬دردی ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﱰس‬ ‫ﻋﻼﻣﺖ‪.‬‬
‫ذﻫﻨﯽ‪ ،‬منﺎﯾﺎن ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ب‪ .‬رادﯾﻮاﭘﺴﯿﺘﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺎﺷﯽ از‬
‫)‪ (۵‬درد ﻓﺼﻠﯽ ﯾﺎ دورهای )‪(cyclic‬‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮐﻢ ﭘﺎﻟﭗ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۶‬ﭘﺎراﺳﺘﺰی‬ ‫پ‪ .‬اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ و ﺧﻮشﺧﯿﻢ‬

‫اﺳﺖ و ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ درﻣﺎن اﻧﺪو ﻧﺪارد‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی ﭘﺰﺷﮑﯽ )ﺗﮑﻤﯿﻞ اﻃﻼﻋﺎت(‬
‫‪ ۳-۱‬ﺗﺸﺨﯿﺺ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫‪ .۱‬درﻣﺎن اﻧﺪو در اﻏﻠﺐ ﻣﺸﮑﻼت‬
‫ﭘﺰﺷﮑﯽ ﻣﻨﻊ ﺗﺠﻮﯾﺰ ﻧﺪارد‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﺮﯾﺎژ ﺑﯿامر ﺑﺎ درد‬
‫ﮐﻨﱰااﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮنﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ درﻣﺎن‬ ‫‪ .۱‬درد دﻫﺎﻧﯽ ﺻﻮرﺗﯽ )‪(orofacial‬‬
‫اﻧﺪو‪ ،‬دﯾﺎﺑﺖ ﮐﻨﱰلﻧﺸﺪه و اﻧﻔﺎرﮐﺘﻮس‬ ‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﺑﯿامریﻫﺎی‬
‫ﻣﯿﻮﮐﺎرد )‪ (MI‬اﺧﯿﺮ )در ﻃﻮل ‪ ۶‬ﻣﺎه‬ ‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﴎ و ﮔﺮدن را‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ( اﺳﺖ‪.‬‬ ‫درﮔﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﯿامر‪ ،‬درﻣﺎﻧﮕﺮ‬ ‫‪ .۲‬ﻋﻠﺖ درد ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿﻦ ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ دﻧﺪاﻧﯽ‬
‫را ﻗﺎدر ﻣﯽﺳﺎزد ﺗﺎ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻣﺸﺎورهی‬ ‫)‪ (odontogenic‬و ﻏﯿﺮدﻧﺪاﻧﯽ‬
‫ﭘﺰﺷﮑﯽ ﯾﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﯿﺶداروﯾﯽ ﺑﺮای‬ ‫)‪ (nonodontogenic‬ﻣﺘامﯾﺰ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﯿامر را ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺷامر زﯾﺎدی از ﺑﯿامریﻫﺎی‬
‫پ‪ .‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی دﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫دﻫﺎﻧﯽﺻﻮرﺗﯽ درد اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ را ﺗﻘﻠﯿﺪ‬
‫‪ .۱‬ﺷﮑﺎﯾﺖ اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ )ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺣﺲ اﺷﺘﺒﺎه را‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪی ﺗﺪاﺧﻞ و ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﯽ اﻟﯿﺎف‬
‫اﻟﻒ‪» .‬ﻣﯿﺸﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺸﮑﻞﺗﻮن ﺑﻪ ﻣﻦ‬
‫ﺣﺴﯽ ﻋﺼﺐ ﺗﺮیژﻣﯿﻨﺎل اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ(‪.‬‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﺪﯾﻦ؟« — ﺑﻪ زﺑﺎن ﺑﯿامر ﺑﯿﺎن‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﺷﺎﺧﺼﻪﻫﺎی درﮔﯿﺮی ﻏﯿﺮادﻧﺘﻮژﻧﯿﮏ‬
‫)ﻫﻤﻪی ﻣﻮارد در ﻫﻤﻪی ﮐﯿﺲﻫﺎ ﮐﺎرﺑﺮد‬
‫ب‪ .‬دﻧﺪانﭘﺰﺷﮏ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮداﺷﺖ ﺧﻮد را از‬
‫ﻧﺪارد(‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﺑﯿامر ﺑﯿﺎن ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﯿامر آنﻫﺎ‬
‫را ﺗﺎﯾﯿﺪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬درد دورهای )‪ (episodic‬ﺑﺎ‬
‫دورهﻫﺎی ﺑﻬﺒﻮدی ﺑﺪون درد‬
‫‪ .۲‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﮑﺎﻧﯽ‬
‫)‪ (۲‬ﻧﻘﺎط ﺣﺴﺎس )‪(trigger points‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﮑﺎن ﯾﺎ ﻣﮑﺎنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻋﻼﺋﻢ‬
‫اﺣﺴﺎس ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۳‬درد از ﻣﯿﺪﻻﯾﻦ ﺻﻮرت ﻋﺒﻮر‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۲۱‬‬
‫ﭘﺮیاورﯾﮑﻮﻻر ‪ ،preauricular‬ﺑﻪ‬ ‫ب‪» .‬آﯾﺎ ﺷام ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﺪ دﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻪ ﮔﺮدن‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬ ‫درد ﻣﯽﮐﻨﺪ ﯾﺎ ﺗﻮرم دارد را ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﮔﯿﺠﮕﺎه ارﺟﺎع ﺷﻮد‪ ،‬ﺑﻪوﯾﮋە‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ؟«— از ﺑﯿامر ﻣﯽﺧﻮاﻫﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ‬
‫در دﻧﺪانﻫﺎی ﺧﻠﻔﯽ‪.‬‬ ‫اﺷﺎرهی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﯾﮏ اﻧﮕﺸﺖ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫)‪ (۴‬در ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﺧﻠﻔﯽ‪ ،‬درد اﻏﻠﺐ‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯽ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﯿﻢﻓﮏ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﯾﺎ ﺑﻪ دﯾﮕﺮ‬ ‫پ‪ .‬دﻗﺖ ﺗﻮﺿﯿﺤﺎت ﺑﯿامر درﺑﺎرهی درد‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی ﻫامن ﻓﮏ ارﺟﺎع ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ دارد ﮐﻪ آﯾﺎ ﴍاﯾﻂ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ‬
‫)‪ (۵‬ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ اﻏﻠﺐ درد را‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎﻟﭗ اﺳﺖ ﯾﺎ ﻧﻪ‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻮاﺣﯽ زاﯾﮕﻮﻣﺎﺗﯿﮏ‪ ،‬آﻫﯿﺎﻧﻪای‬ ‫)‪ (۱‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﻟﺘﻬﺎب ﺑﻪ ‪PDL‬‬
‫)‪ ،(Parietal‬و ﭘﺲﴎی )‪(occipital‬‬ ‫ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻌﯿﯿﻦ‬
‫ﴎ ارﺟﺎع ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﻮﺿﻊ درد ﺑﺮای ﺑﯿامر ﻣﺸﮑﻞ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺧﯿﻠﯽ از اوﻗﺎت درد‬ ‫زﯾﺮا ﭘﺎﻟﭗ دارای اﻟﯿﺎف ﺣﺴﯽ اﺳﺖ‬
‫را ﺑﻪ ﮔﻮش‪ ،‬زاوﯾﻪ )‪(Angle‬ی ﻓﮏ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ درد را اﻧﺘﻘﺎل ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﻧﻪ‬
‫ﻧﻮاﺣﯽ ﺧﻠﻔﯽ ﮔﺮدن ارﺟﺎع ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﮑﺎﻧﯽ آن را‪.‬‬
‫‪ .۳‬زﻣﺎنﺷﻨﺎﺳﯽ )‪(chronology‬‬ ‫)‪ PDL (۲‬دارای اﻟﯿﺎف ﺣﺴﯽ‬
‫اﻟﻒ‪» .‬اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺘﻮﺟﻬﺶ‬ ‫ﭘﺮوﭘﺮﯾﻮﺳﭙﺘﯿﻮ اﺳﺖ‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺷﺪﯾﺪ؟« — ﴍوع و اﺑﺘﺪا‪.‬‬ ‫روﻧﺪ اﻟﺘﻬﺎب ﻓﺮاﺗﺮ از اﭘﮑﺲ ﮔﺴﱰش‬
‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﻨﺸﺎ درد ﺑﺮای‬
‫ب‪ .‬ﺑﯿامر ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از ﺳﺎﺑﻘﻪی‬ ‫ﺑﯿامر آﺳﺎنﺗﺮ اﺳﺖ )از ﺗﺴﺖ دق‬
‫اﻗﺪاﻣﺎت دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ ﯾﺎ ﺗﺮوﻣﺎ‪ ،‬ﺳﯿﺮ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮان اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد(‪.‬‬
‫ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‪ ،‬و اﻟﮕﻮی زﻣﺎﻧﯽ ﻋﻼﺋﻢ آﮔﺎه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ت‪ .‬درد ارﺟﺎﻋﯽ‬
‫)‪ (۱‬روال )‪ — (mode‬آﯾﺎ ﴍوع‬
‫ﻋﻼﺋﻢ ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد اﺳﺖ ﯾﺎ ﺗﺤﺮﯾﮑﯽ‬ ‫)‪ (۱‬درد ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫)ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﯾﺎ‬ ‫دﻧﺪانﻫﺎی ﻣﺠﺎور ﯾﺎ ﺑﻪ ﻧﯿﻢﻓﮏ‬
‫ﺗﺪرﯾﺠﯽ(؟ اﮔﺮ ﻋﻼﺋﻢ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺗﺤﺮﯾﮏ‬ ‫ﻣﻘﺎﺑﻞ ارﺟﺎع ﺷﻮد‪.‬‬
‫و ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻪ ﺷﺪن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬آﯾﺎ ﻓﻮری‬ ‫)‪ (۲‬در دردﻫﺎی ادﻧﺘﻮژﻧﯿﮏ‪ ،‬ﻋﺒﻮر‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﺎ ﺗﺎﺧﯿﺮ؟‬ ‫درد از ﻣﯿﺪﻻﯾﻦ ﴎ ﻧﺎدر اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﺗﻨﺎوب )‪ — (periodicity‬آﯾﺎ‬ ‫)‪ (۳‬درد ارﺟﺎﻋﯽ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻋﻼﺋﻢ اﻟﮕﻮی زﻣﺎﻧﯽ دارﻧﺪ؟ )ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت‬ ‫در ﻫامن ﺳﻤﺖ درﮔﯿﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪی‬
‫‪ • ۲۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﭼﺎﻗﻮﯾﯽ‪.‬‬ ‫دﯾﮕﺮ‪ ،‬از ﻧﻈﺮ زﻣﺎﻧﯽ ﭘﺮاﮐﻨﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫‪(aching, pulsing, throbbing,‬‬ ‫ﯾﺎ در ﻣﻮاﻗﻊ ﺧﺎﺻﯽ رخ ﻣﯽدﻫﻨﺪ(؟‬
‫‪dull, gnawing, radiating,‬‬ ‫)‪ (۳‬ﺗﮑﺮار )‪ — (frequency‬آﯾﺎ از‬
‫‪flashing, stabbing, or jolting‬‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﴍوع ﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﮐﻨﻮن‬
‫)‪pain‬‬ ‫اداﻣﻪ داﺷﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﺑﻮدهاﻧﺪ؟‬
‫‪ .۵‬ﺷﺪت ﻋﻼﺋﻢ‬ ‫»ﭼﻨﺪ وﻗﺖ ﯾﮑﺒﺎر اﯾﻦ درد رخ‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ؟«‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﮐ ّﻤﯽ ﮐﺮدن درد ﺑﺎ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﯾﮏ ﻋﺪد‬
‫از )‪) (۰‬ﺑﺪون درد( ﺗﺎ ‪) ۱۰‬ﺷﺪﯾﺪﺗﺮﯾﻦ‬ ‫)‪ (۴‬ﻣﺪت زﻣﺎن )‪-(duration‬‬
‫درد(‪.‬‬ ‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻋﻼﺋﻢ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪،‬‬
‫ﭼﻘﺪر اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ )ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت‬
‫‪ .۶‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮﮔﺬار — ﺗﺤﺮﯾﮑﯽ ﯾﺎ‬ ‫دﯾﮕﺮ‪ ،‬زودﮔﺬر ﯾﺎ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر اﺳﺖ(؟‬
‫ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد‬
‫‪ .۴‬ﮐﯿﻔﯿﺖ درد‬
‫اﻟﻒ‪» .‬آﯾﺎ اﯾﻦ درد ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺪون ﺗﺤﺮﯾﮏ‬
‫رخ ﻣﯽدﻫﺪ؟«‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﯿامر ﺷﮑﺎﯾﺘﺶ را ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﺻﯿﻒ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ؟‬
‫ب‪ .‬ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺤﺮﯾﮏﮐﻨﻨﺪه‬
‫)‪ (۱‬ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ — ﮔﻨﮓ‬
‫)‪» (۱‬آﯾﺎ ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﴎﻣﺎ‪ ،‬ﮔﺎزﮔﺮﻓنت‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫)‪(dull, gnawing, or aching‬‬
‫ﺟﻮﯾﺪن ﺑﺎﻋﺚ درد ﻣﯽﺷﻮد؟«‬
‫)‪ (۲‬ﭘﺎﺳﺦ ﻋﺮوﻗﯽ ﺑﻪ اﻟﺘﻬﺎب‬
‫)‪ (۲‬درد دﻧﺪان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﺧﻢ‬ ‫ﺑﺎﻓﺘﯽ — ﴐﺑﺎندار )‪throbbing,‬‬
‫ﺷﺪن و دراز ﮐﺸﯿﺪن ﺗﺸﺪﯾﺪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪(pounding, or pulsating‬‬
‫اﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ‪ ،‬ﻓﺸﺎرﺧﻮن ﺑﻪ ﴎ را اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫داده ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﺸﺎر ﺑﺮ ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫)‪ (۳‬ﻣﺸﮑﻞ و ﺑﯿامری در ‪nerve‬‬
‫ﻣﻠﺘﻬﺐ و ﻣﺤﺼﻮر ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ ،root complexes‬ﮔﺎﻧﮕﻠﯿﻮن‬
‫ﺣﺴﯽ‪ ،‬ﯾﺎ اﻋﺼﺎب ﻣﺤﯿﻄﯽ )ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬
‫پ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻞ ﮐﺎﻫﻨﺪه و اﻟﺘﯿﺎم ﺑﺨﺶ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﯾﺎ ﻧﻮراﻟﮋی ﺗﺮﯾﮋﻣﯿﻨﺎل(‬
‫)‪» (۱‬آﯾﺎ ﭼﯿﺰی درد ﺷام را ﺗﺴﮑﯿﻦ‬ ‫— ﺗﯿﺰ‪ ،‬اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ‪ ،‬راﺟﻌﻪ‪ ،‬ﯾﺎ ﭼﺎﻗﻮﯾﯽ‪.‬‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ؟«‬ ‫‪(sharp, electrical, recurrent, or‬‬
‫)‪» (۲‬آﯾﺎ ﻧﻮﺷﯿﺪن ﻣﺎﯾﻌﺎت ﮔﺮم ﯾﺎ ﴎد‬ ‫)‪stabbing‬‬
‫دردﺗﺎن را ﺗﺴﮑﯿﻦ ﻣﯽدﻫﺪ؟«‬ ‫)‪ (۴‬ﻣﺸﮑﻞ و ﺑﯿامری ﭘﺎﻟﭙﯽ و اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ‬
‫)‪» (۳‬آﯾﺎ ﺧﻮاﺑﯿﺪن ﯾﺎ ﺑﻠﻨﺪﺷﺪن دردﺗﺎن‬ ‫— درد ﮔﻨﮓ‪ ،‬ﴐﺑﺎندار‪ ،‬ﺷﻌﺎﻋﯽ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۲۳‬‬
‫ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ ﺗﻮﺳﻂ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ردﯾﺎﺑﯽ )‪(trace‬‬ ‫را ﺗﺴﮑﯿﻦ ﻣﯽدﻫﺪ؟«‬
‫ﺷﻮﻧﺪ‪) .‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪(۱‬‬ ‫‪ .۷‬روﻧﺪ )‪(disposition‬‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی داﺧﻞ دﻫﺎﻧﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬درد از زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﴍوع ﺷﺪه‪،‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ داﺧﻞ دﻫﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﮐﺮده اﺳﺖ — ﺑﺪﺗﺮ ﺷﺪه‪،‬‬
‫)ﺟﺪول ‪ ۱‬و ﺟﺪول ‪(۲‬‬ ‫ﭘﺨﺶ ﺷﺪه‪ ،‬ﯾﺎ از ﺑﯿﻦ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی ﺗﺤﺮﯾﮏ‬ ‫‪ .۸‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی ﺗﮑﻤﯿﻠﯽ‬
‫ﻋﻼﺋﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﮑﺮار ﮐﻪ ﺷﮑﺎﯾﺖ اﺻﻠﯽ را‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﻃﻼﻋﺎت درﺑﺎرهی‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬درد ﻣﺸﺨﺺ و ﻣﻌﻠﻮم‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﻋﻼﺋﻢ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﯾﮏ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺳﺨﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮآوردی از ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ ﻣﺪﺗﯽ ﺻﱪ‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﺑﺮای ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی‬ ‫ﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ ﻋﻼﺋﻢ ﻣﺒﻬﻢ ﻟﻮﮐﺎﻟﯿﺰه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻏﯿﺮﻃﺒﯿﻌﯽ ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪ (۲‬اﯾﻦ روﯾﮑﺮد ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﮐﺎراﻧﻪ‪،‬‬
‫‪ .۳‬دﻧﺪانﭘﺰﺷﮏ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻨﱰلﻫﺎی ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺮای‬ ‫اﻏﻠﺐ در ﺑﯿامریﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﯽ ﮐﻪ‬
‫ﺗﺴﺖﻫﺎ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮد‪ .‬ﭼﻨﺪ دﻧﺪان‬ ‫ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﻓﻀﺎی ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‬
‫ﻣﺠﺎور‪ ،‬ﻣﻘﺎﺑﻞ‪ ،‬و ﻣﺸﺎﺑﻪ در ﻃﺮف دﯾﮕﺮ‬ ‫و ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ درد را ﺑﻪ دﯾﮕﺮ دﻧﺪانﻫﺎ‬
‫)‪ (Contralateral‬ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از دﻧﺪان‬ ‫ﯾﺎ ﻧﻮاﺣﯽ ﻏﯿﺮدﻧﺪاﻧﯽ ارﺟﺎع دﻫﻨﺪ‪،‬‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺗﺴﺖ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﺤﺪودهی‬ ‫ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ۴-۱‬ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ و اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫ب‪ .‬ﳌﺲ‬
‫ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﺧﺎرج دﻫﺎﻧﯽ‬
‫‪ .۱‬وﻗﺘﯽ ﭘﺲ از ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬اﻟﺘﻬﺎب اﭘﯿﮑﺎل‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬روﻧﺪ اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﺑﺎﯾﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ درﻣﺎﻧﮕﺮ از ﺑﯿامر‬
‫ﻣﺴﯿﺮ ﺧﻮد را از ﻣﯿﺎن اﺳﺘﺨﻮان ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل‬ ‫ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ ﻣﯽﮔﯿﺮد ﴍوع ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻓﺎﺷﯿﺎل اداﻣﻪ دﻫﺪ و آن را ﺳﻮراخ ﮐﻨﺪ و‬ ‫ﻧﺎﻗﺮﯾﻨﮕﯽ ﺻﻮرت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ب‪.‬‬
‫ﴍوع ﺑﻪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﺮ ﻣﻮﮐﻮﭘﺮﯾﻮﺳﺘﺌﻮم روی‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﺗﻮرم ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ دﻧﺪاﻧﯽ‬
‫آن ﺑﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫)ادﻧﺘﻮژﻧﯿﮏ( ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﻗﺒﻞ از آن ﮐﻪ ﺗﻮرم اوﻟﯿﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ‬ ‫پ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت ﻣﯽﺗﻮان ﯾﮏ دﻧﺪان را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﺣﯿﻦ‬ ‫ﻣﻨﺸﺎ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺻﻮرﺗﯽ )ﻣﺜﻞ ﯾﮏ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ(‬
‫رﯾﺶ ﺗﺮاﺷﯿﺪن ﯾﺎ آراﯾﺶ ﮐﺮدن ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ داد‪ .‬متﺎم ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ‬
‫‪ • ۲۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ( — ﺗﺴﺖ ﺣﺮارﺗﯽ ﺑﻪوﯾﮋە زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫اﺣﺴﺎس ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﯿامر درد ﻣﻨﺘﴩ را ﮔﺰارش ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎارزش‬ ‫پ‪ .‬دق‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺴﺖ ﺣﺮارﺗﯽ ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪه اﻏﻠﺐ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن دﻗﯿﻖ ﻣﻨﺸﺎ )‪ (source‬ﮐﻤﮏ‬ ‫‪ .۱‬اﮔﺮﭼﻪ ﺗﺴﺖ دق ﺳﻼﻣﺖ ﭘﺎﻟﭗ را ﻧﺸﺎن‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ ﺣﺴﯽ دﻧﺪانﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﮑﺮار‬ ‫منﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ اﻟﯿﺎف ﭘﺮوﭘﺮﯾﻮﺳﭙﺘﯿﻮ‬
‫ﻣﺤﺮک ﺣﺮارﺗﯽ ﻣﻘﺎوم اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی اﻟﺘﻬﺎب اﭘﯿﮑﺎل ‪PDL‬‬
‫ﺗﻔﺴﯿﺮ اﺷﺘﺒﺎه ﯾﮏ ﭘﺎﺳﺦ‪ ،‬دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺮای‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی ﺗﺴﺖ ﺷﺪه‪ ،‬زﻣﺎن ﮐﺎﻓﯽ ﺻﱪ ﮐﻨﺪ ﺗﺎ‬ ‫‪ .۲‬ﯾﮏ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪ دق ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ‬
‫اﺣﯿﺎ ﺷﺪه و ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی وﺟﻮد اﻟﺘﻬﺎب ‪PDL‬‬
‫‪ .۱‬ﺗﺴﺖ ﴎﻣﺎ — ﺗﺴﺖ ﴎﻣﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﻣﯿﺰان ﮔﺴﱰش ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻟﺘﻬﺎب‬
‫ﺑﺎ ﺣامم آب ﴎد‪ ،‬ﯾﺦ ﻗﻠﻤﯽ‪ ،‬اﺗﯿﻞ‬ ‫را ﻫﻢ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻣﯿﺰان ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎ‬
‫ﮐﻠﺮاﯾﺪ )‪ ،(−5° C‬دیﮐﻠﺮودیﻓﻠﺮوﻣﺘﺎن‬ ‫ﻣﯿﺰان اﻟﺘﻬﺎب ارﺗﺒﺎط دارد‪.‬‬
‫)‪ ،(−30° C) (EndoIce‬و ﻗﻠﻢ ﯾﺦ‬ ‫‪ .۳‬ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻋﻮاﻣﻞ دﯾﮕﺮی ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﮐﺮﺑﻦدیاﮐﺴﯿﺪ )‪ (−۷۷٫۷° C‬اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ PDL‬را ﻣﻠﺘﻬﺐ ﮐﻨﻨﺪ و ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺜﺒﺖ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬در روش اﺳﺘﻔﺎده از اﺗﯿﻞ ﮐﻠﺮاﯾﺪ ﯾﺎ‬ ‫ﺷﺪن ﺗﺴﺖ دق ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ،EndoIce‬اﺗﯿﻞ ﮐﻠﺮاﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾﺎدی‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺣﺮﮐﺖ ﴎﯾﻊ ارﺗﻮدﻧﺘﯿﮏ دﻧﺪانﻫﺎ‬
‫ﺑﻪ ﮔﻠﻮﻟﻪی ﭘﻨﺒﻪ اﺳﭙﺮی ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ ﮐﻪ اﺧﯿﺮا ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﺪه و‬
‫ب‪ .‬ﭘﻨﺒﻪی ﴎدﺷﺪه ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ روی‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ )‪ (hyperocclusion‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﮏﺳﻮم ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳﻄﺢ ﻓﺎﺷﯿﺎل ﺗﺎج‬ ‫پ‪ .‬آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺟﺎﻧﺒﯽ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۴‬ﺗﺴﺖ دق اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ اﻧﮕﺸﺖ درﻣﺎﻧﮕﺮ‬
‫پ‪ .‬ﮔﻠﻮﻟﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۵‬ﺛﺎﻧﯿﻪ ﯾﺎ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫روی ﯾﮏ دﻧﺪان ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻮک ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ ﺑﯿامر درد اﺣﺴﺎس ﮐﻨﺪ‪ ،‬در متﺎس ﻧﮕﻪ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﺑﯿامر ﻧﺘﻮاﻧﺴﺖ ﺗﺸﺨﯿﺺ‬
‫داﺷﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫دﻫﺪ‪ ،‬از ﺗﻪ دﺳﺘﻪی آﯾﻨﻪ ﺑﺎﯾﺪ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫‪ .۲‬ﺗﺴﺖ ﮔﺮﻣﺎ — اﯾﻦ ﺗﺴﺖ ﺷﺎﻣﻞ اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﮐﺮد‪.‬‬
‫از ﻗﻠﻢﻫﺎی ﮔﺮم ‪temporary stopping‬‬ ‫‪ .۵‬ﺟﻮﯾﺪن ﯾﮏ رول ﭘﻨﺒﻪ‪ ،‬ﯾﮏ ﺳﻮاب‬
‫)ﻣﺎدهای ﺷﺒﯿﻪ ﮐﺎﻣﭙﺎﻧﺪ(‪ ،‬ﭼﺮﺧﺶ‬ ‫ﭘﻨﺒﻪای‪ ،‬ﯾﺎ اﻧﺘﻬﺎی ﴎﺳﺎﮐﺸﻦ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﯿامر‬
‫ﭘﺮوﻓﯽﮐﺎپ ﺧﺸﮏ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﮔﺮﻣﺎی‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﻤﮏﮐﻨﻨﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺻﻄﮑﺎﮐﯽ‪ ،‬و ﺣامم آب ﮔﺮم اﺳﺖ‪ .‬ﺣامم‬
‫آب ﮔﺮم دﻗﯿﻖﺗﺮﯾﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﯿامر را اﯾﺠﺎد‬ ‫ت‪ .‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﺮارﺗﯽ )ﺟﺪول ‪ ۱‬و ﺟﺪول ‪۲‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۲۵‬‬
‫دﻟﯿﻞ ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن ﺷﺪﯾﺪ ﯾﺎ ﺗﺮوﻣﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ اﺧﯿﺮا رخ داده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۳‬ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﺮارﺗﯽ — اﻟﯿﺎف‬
‫ب‪ .‬ﺣﺲ ﮐﺮدن ﯾﮏ درد ﮐﻢ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان‬ ‫ﺣﺴﯽ ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﭼﻪ ﭘﺎﻟﭗ ﴎد ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﺧﻔﯿﻒ ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﮐﻪ ﻇﺮف ‪ ۱‬ﺗﺎ ‪۲‬‬ ‫ﯾﺎ ﮔﺮم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ درد را ﻋﺒﻮر‬
‫ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻓﺮوﮐﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ — در ﻣﺤﺪودهی‬ ‫ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﭼﻬﺎر ﻧﻮع ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﯾﺠﺎد ﺷﻮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ دردﻧﺎک ﺷﺪﯾﺪ و زودﮔﺬر ﮐﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﺪون ﭘﺎﺳﺦ — ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی‬
‫ﻇﺮف ‪ ۱‬ﺗﺎ ‪ ۲‬ﺛﺎﻧﯿﻪ ﻓﺮوﮐﺶ ﻣﯽﮐﻨﺪ —‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﻏﯿﺮزﻧﺪه اﺳﺖ؛ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﯽ ﮐﺎذب ﺑﻪ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ ،A :۱‬ﺑﺮای ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﻣﻨﺒﻊ ﯾﮏ ﻋﻔﻮﻧﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ را ﺑﺎ وارد ﮐﺮدن ﯾﮏ ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺪﺧﻞ )‪ (stoma‬آن ﺗﺮﯾﺲ ﮐﺮد‪ ،B .‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪ‪ ،‬ﯾﮏ درﻣﺎن رﯾﺸﻪی ﻗﺪﯾﻤﯽ در دﻧﺪان ‪۵‬‬
‫ﺑﺎﻻراﺳﺖ و ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪی رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﻣﺸﮑﻮک ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ دﻧﺪان ‪ ۴‬ﺑﺎﻻراﺳﺖ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﯾﻦ‬
‫ﮐﻪ اﺗﯿﻮﻟﻮژی ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪ ،C .‬ﺑﻌﺪ از ﺗﺮﯾﺲ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ‪ ،‬ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻤﺖ ﻣﻨﺸﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﯾﻌﻨﯽ اﭘﮑﺲ دﻧﺪان ‪ ۴‬ﺑﺎﻻراﺳﺖ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ • ۲۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺟﺪول ‪ :۱‬ﺗﺸﺨﯿﺺ ﭘﺎﻟﭗ‬

‫‪EPT‬‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺷﮑﺎﯾﺖ اﺻﻠﯽ ﯾﺎ‬
‫)ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﺣﺮارﺗﯽ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ(‬
‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫‪---‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﻃﺒﯿﻌﯽ‬
‫‪++‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﮔﺸﺎدی ‪PDL‬‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﴎﻣﺎ‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‬
‫‪++‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﮔﺸﺎدی ‪ ،PDL‬ﯾﺎ‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﻣﺎ ﯾﺎ‬

‫ﺑﺎ درد‬ ‫‪+‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﻪی ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر‬ ‫ﴎﻣﺎ ﺑﺎ درد ﻃﻮﻻﻧﯽ‬ ‫ﻋﻼﻣﺖدار‬
‫ﻃﻮﻻﻧﯽ‬
‫ﮔﺸﺎدی ‪ PDL‬ﯾﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪی‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬

‫‪+‬‬ ‫ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر‬
‫ﺑﺪون ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬
‫ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﮔﺸﺎدی ‪ ،PDL‬ﯾﺎ‬

‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﻪی ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر‬
‫ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬
‫دﻧﺪان درﻣﺎن اﻧﺪو ﺷﺪه‬

‫ﭘﺎﻟﭙﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ درﻣﺎن‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫اﺳﺖ و ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ آﺑﭽﻮره ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ آﺑﭽﻮره ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺪه‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫دﻧﺪان ﺑﺎ درﻣﺎن ﭘﺎرﺳﯿﻞ‬ ‫درﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﻗﺒﻞ‬

‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ ﯾﺎ ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ‬
‫اﻧﺪو درﻣﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﴍوع ﺷﺪه‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۲۷‬‬
‫ﺟﺪول ‪ :۲‬ﺗﺸﺨﯿﺺ اﭘﯿﮑﺎل‬

‫‪EPT‬‬
‫ﺗﺴﺖ‬ ‫ﺷﮑﺎﯾﺖ اﺻﻠﯽ ﯾﺎ‬
‫دق‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ )ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫ﺣﺮارﺗﯽ‬ ‫ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ(‬
‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی‬
‫‪-‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫‪---‬‬
‫اﭘﯿﮑﺎل ﻃﺒﯿﻌﯽ‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﮔﺸﺎدی‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ‬
‫‪+‬‬ ‫‪-/+‬‬ ‫‪-/+‬‬ ‫‪PDL‬‬ ‫ﺟﻮﯾﺪن )‪(biting‬‬
‫اﭘﯿﮑﺎل‬
‫ﻋﻼﻣﺖدار‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ‬
‫ﺿﺎﯾﻌﻪی‬
‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر‬
‫‪---‬‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺪون‬
‫ﻋﻼﻣﺖ‬
‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﮔﺸﺎدی‬
‫آﺑﺴﻪی ﺣﺎد‬
‫‪+‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫درد ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺗﻮرم ‪ ،PDL‬ﯾﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪی‬
‫ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر‬
‫ﺿﺎﯾﻌﻪی‬ ‫آﺑﺴﻪی ﻣﺰﻣﻦ‬

‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫‪-‬‬ ‫ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر‬
‫»ﺑﺮآﻣﺪﮔﯽ در ﻟﺜﻪ«‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ رادﯾﻮاﭘﺴﯿﺘﻪ‬ ‫ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬

‫اﺳﺘﺌﯿﺖ‬
‫‪-/+‬‬ ‫‪-/+‬‬ ‫‪-/+‬‬ ‫)اﻓﺰاﯾﺶ ﺗﺮاﮐﻢ‬ ‫)ﻣﻌﻤﻮﻻ( ﯾﺎ ﺑﺎ‬
‫ﮐﻨﺪاﻧﺴﻪ‬
‫ﻋﻼﺋﻢ ﭘﺎﻟﭙﯽ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺘﺨﻮان اﭘﯿﮑﺎل(‬
‫‪ • ۲۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﯾﮏﺳﻮم ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳﻄﺢ ﻓﺎﺳﯿﺎل ﺗﺎج ﻗﺮار‬ ‫ت‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ دردﻧﺎک ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺗﺎ ﺷﺪﯾﺪ ﮐﻪ‬
‫ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫ﭘﺲ از ﺣﺬف ﻣﺤﺮک ﺑﻪ ﻣﺪت ﭼﻨﺪﯾﻦ‬
‫ت‪ .‬ﺷﺪت ﺟﺮﯾﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای ﺗﻨﻈﯿﻢ‬ ‫ﺛﺎﻧﯿﻪ ﯾﺎ ﺑﯿﺸﱰ اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ — ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬
‫ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ آراﻣﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‪.‬‬
‫ث‪ .‬اﻟﮑﱰود ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﺮ ﻫﯿﭻ ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ ﻗﺮار‬ ‫ث‪ .‬ﺗﺴﺖﻫﺎی اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ )ﺟﺪول ‪ ۱‬و‬
‫ﮔﯿﺮد )ﻧﺘﯿﺠﻪی ﮐﺎذب(‪.‬‬ ‫ﺟﺪول ‪ ۲‬را ﺑﺒﯿﻨﯿﺪ(‬
‫ج‪ .‬ﻣﯿﻨﺎی ﺿﺨﯿﻢﺗﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﺎﺳﺨﯽ ﺑﺎ‬ ‫‪ .۱‬ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ ﯾﺎ ﺑﺪون‬
‫ﺗﺎﺧﯿﺮ ﺑﯿﺸﱰ ﻣﯽﺷﻮد؛ و ﻣﯿﻨﺎی ﻧﺎزکﺗﺮ‬ ‫ﻣﺸﮑﻞ ﺑﻮدن ﭘﺎﻟﭗ را ﻧﺸﺎن منﯽدﻫﺪ؛‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی ﻗﺪاﻣﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﺎﺳﺨﯽ‬ ‫ﺑﻠﮑﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ اﻟﯿﺎف ﺣﺴﯽ‬
‫ﴎﯾﻊﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫زﻧﺪه درون ﭘﺎﻟﭗ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫چ‪ .‬اﮔﺮ در ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﯿامر‬ ‫‪ .۲‬ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﻫﯿﭻ اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ‬
‫ﻋﻨﻮان ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﯿامر ﴐﺑﺎنﺳﺎز‬ ‫درﺑﺎرهی ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﭘﺎﻟﭗ ﮐﻪ‬
‫)‪ (pacemaker‬ﻗﻠﺒﯽ دارد‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫ﺷﺎﺧﺼﻪی اﺻﻠﯽ ﺗﻌﯿﯿﻦﮐﻨﻨﺪهی ﺣﯿﺎت‬
‫ﭘﺎﻟﭗﺗﺴﱰ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﻣﻨﻊ ﺗﺠﻮﯾﺰ دارد‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ اﺳﺖ‪ ،‬منﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ .۶‬ﻋﻠﻞ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﮐﺎذب‬ ‫‪ .۳‬ﻧﺘﯿﺠﻪی ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﺑﺎ‬

‫وﺿﻌﯿﺖ ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺳﻼﻣﺖ ﯾﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﮐﺎذب‬ ‫ﺑﯿامری ﭘﺎﻟﭗ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬اﻟﮑﱰود ﯾﺎ ﻣﺎدهی رﺳﺎﻧﺎ در متﺎس‬ ‫‪ .۴‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﭘﺎﺳﺦ‬
‫ﺑﺎ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻓﻠﺰی ﯾﺎ ﻟﺜﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺎذب ﺑﻪ ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﺷﻮﻧﺪ‬
‫)‪ (۲‬اﺿﻄﺮاب ﺑﯿامر‬ ‫— اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﺮارﺗﯽ ﭘﯿﺶ از‬
‫)‪ (۳‬ﻧﮑﺮوز ﻣﯿﻌﺎﻧﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻧﻬﺎﯾﯽ‪ ،‬ﴐوری اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺮﯾﺎن را ﺑﻪ اﻧﺴﺎج ﭼﺴﺒﻨﺪه اﻧﺘﻘﺎل‬ ‫‪ .۵‬روش اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ‪.‬‬
‫دﻫﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺸﮏ و اﯾﺰوﻟﻪ‬
‫)‪ (۴‬ﻧﻘﺺ در ﺧﺸﮏ ﮐﺮدن و اﯾﺰوﻟﻪ‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺮدن دﻧﺪانﻫﺎ ﻗﺒﻞ از اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬اﻟﮑﱰود ﭘﺎﻟﭗﺗﺴﱰ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻣﺎدهی‬
‫ب‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﯽ ﮐﺎذب‬ ‫رﺳﺎﻧﺎی وﯾﺴﮑﻮز ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﻮد )ﻣﺜﻞ‬
‫)‪ (۱‬ﺑﯿامری ﮐﻪ ﭘﯿﺶداروﯾﯽ زﯾﺎد‬ ‫ﺧﻤﯿﺮدﻧﺪان(‪.‬‬
‫ﺿﺪدرد‪ ،‬ﻣﺨﺪر )ﻧﺎرﮐﻮﺗﯿﮏ(‪ ،‬اﻟﮑﻞ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫پ‪ .‬اﻟﮑﱰود ﺑﺎﯾﺪ روی ﻣﯿﻨﺎی ﺧﺸﮏ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۲۹‬‬
‫دﻧﺪان ﺷﻮد‪.‬‬ ‫آرامﺑﺨﺶ درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .۴‬دﯾﮕﺮ ﻋﻠﻞ ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ دﻧﺪان‬ ‫)‪ (۲‬متﺎس ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ ﺑﯿﻦ اﻟﮑﱰود ﯾﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ اﻓﻘﯽ رﯾﺸﻪ در ﻧﯿﻤﻪی‬ ‫ﻣﺎدهی رﺳﺎﻧﺎ‪ ،‬و ﻣﯿﻨﺎ‪.‬‬
‫ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ دﻧﺪان‬ ‫)‪ (۳‬دﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ اﺧﯿﺮا ﺗﺮوﻣﺎ دﯾﺪه‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺗﺮوﻣﺎی ﺧﯿﻠﯽ ﺟﺪﯾﺪ‬ ‫)‪ (۴‬ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن ﺷﺪﯾﺪ ﮐﺎﻧﺎل‬
‫پ‪ .‬ﺑﺮاﮐﺴﯿﺴﻢ ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫)‪ (۵‬دﻧﺪان ﺗﺎزهروﯾﺶﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ‬
‫ت‪ .‬درﻣﺎن ارﺗﻮدﻧﺴﯽ ﺷﺪﯾﺪ‬ ‫ﻧﺎﮐﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫ح‪ .‬ﺗﺴﺖ ﺑﯽﺣﺴﯽ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ — اﯾﻦ ﺗﺴﺖ‬ ‫)‪ (۶‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎرﺳﯿﻞ‪.‬‬

‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ درﻣﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫ج‪ .‬ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫دﻧﺪان‪ ،‬ﻣﻨﺸﺎ درد را ﻣﺸﺨﺺ ﻧﮑﺮده اﺳﺖ‪،‬‬ ‫‪ .۱‬اﮔﺮ ﯾﮏ ﭘﺎﮐﺖ ﻣﻨﻔﺮد ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ در‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ اﻧﺘﺸﺎر ﺑﯽﺣﺴﯽ‬ ‫ﻏﯿﺎب ﺑﯿامری ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﯾﺎﻓﺖ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﯾﮏ دﻧﺪان ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬درﻣﺎﻧﮕﺮ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع اﺣﺘامل ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی‬
‫منﯽ ﺗﻮﻧﺪ ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺴﮑﯿﻦ درد ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻗﻄﻌﯽ‬ ‫رﯾﺸﻪ )‪ (VRF‬را اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫دﻫﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﺑﺮای متﺎﯾﺰ ﺑﯿامری ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل از‬
‫خ‪ .‬ﺗﺴﺖ ﺗﻬﯿﻪی ﺣﻔﺮه )‪— (test cavity‬‬ ‫ﺑﯿامری ﺑﺎ ﻣﻨﺸﺎ ﭘﺎﻟﭙﯽ‪ ،‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎت‬
‫اﯾﻦ ﺗﺴﺖ ﺗﻨﻬﺎ در ﮐﯿﺲﻫﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﭘﺮوب ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫ﮐﻪ ﺷﮏ ﺑﻪ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﻗﻮی ﺑﺎﺷﺪ و اﯾﻦ‬ ‫ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺴﺖﻫﺎی دﯾﮕﺮ و ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﯾﮏ ﺗﺴﺖ‬ ‫چ‪ .‬ﻟﻘﯽ )‪.(mobility‬‬
‫ﻧﻬﺎﯾﯽ ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۱‬ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ دﻧﺪان ﻣﺴﺘﻘﯿام ﺑﺎ اﻧﺴﺠﺎم‬
‫د‪ .‬ارزﯾﺎﺑﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫اﻧﺴﺎج ﭼﺴﺒﻨﺪه ﯾﺎ ﺑﺎ ﻣﯿﺰان ﮔﺴﱰش‬
‫اﻟﺘﻬﺎب ‪ PDL‬ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫‪ .۲‬درﻣﺎﻧﮕﺮ ﺑﺎﯾﺪ از دو دﺳﺘﻪی آﯾﻨﻪ ﺑﺮای‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﻣﯿرناﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن ﺑﻪ‬ ‫اﻋامل ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻣﺘﻨﺎوب در ﺟﻬﺖ‬
‫ﺻﻔﺤﻪی ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل اﺳﺘﺨﻮان ﮔﺴﱰش‬ ‫ﻓﺎﺳﯿﻮﻟﯿﻨﮕﻮال اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‪ ،‬رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ ﻣﺸﺨﺺ منﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫درﻣﺎﻧﮕﺮ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫‪ .۳‬ﻓﺸﺎری ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ اﮔﺰودای ﭼﺮﮐﯽ ﯾﮏ‬
‫ﺑﻪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬ ‫آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل اﻋامل ﻣﯽﺷﻮد‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ ﮔﺬرای ﯾﮏ‬
‫‪ • ۳۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﻣﯽﺧﻮاﻫﺪ درﻣﺎن را اﻧﺠﺎم دﻫﺪ ﻣﻬﻢ‬ ‫ب‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻋﮑﺲ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﻋﮑﺲ دوﺑﻌﺪی اﺳﺖ‪ ،‬راﻫﱪد‬
‫‪ .۳‬ﻗﺎﻧﻮن ‪) buccal object‬ﻗﺎﻧﻮن ‪(SLOB‬‬ ‫ﺗﻬﯿﻪی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻬﯿﻪی دو‬
‫— )‪(same lingual, opposite buccal‬‬ ‫ﻓﯿﻠﻢ ﺑﺎ زاوﯾﻪی ﻋﻤﻮدی ﺑﺮاﺑﺮ اﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ‬
‫‪ ۱۰‬ﺗﺎ ‪ ۱۵‬درﺟﻪی زاوﯾﻪی اﻓﻘﯽ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬اﺻﻮل — ﺟﺰﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ‬ ‫)ﺗﺼﻮﯾﺮ‪.(۲‬‬
‫ﺑﺎﮐﺎل ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ اﺳﺖ‪ ،‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ در‬ ‫پ‪ .‬وﺿﻌﯿﺖ ﺳﻼﻣﺖ و اﻧﺴﺠﺎم ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﺟﻬﺘﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺣﺮﮐﺖ ﴎ ﺗﯿﻮب ﯾﺎ ﮐﻦ‬ ‫منﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﺼﺎوﯾﺮ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫)‪ (cone‬ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬اﺟﺰاﯾﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻟﯿﻨﮕﻮال ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫‪ .۲‬ﺗﻔﺴﯿﺮ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ در ﻫامن ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻦ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪی ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﯿﭙﺮﯾﻨﮓ ﺗﺎج ﺗﺎ اﭘﮑﺴﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬اﺳﺘﻔﺎدهی ﻣﻨﺎﺳﺐ از اﯾﻦ روش ﺑﻪ‬ ‫ب‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ از ﺗﺎرﯾﮏ ﺑﻪ روﺷﻦ‬
‫دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ اﻣﮑﺎن اﻧﺠﺎم ﻣﻮارد زﯾﺮ را‬ ‫در منﺎی ﮐﺎﻧﺎل ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی دوﺷﺎﺧﻪ‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (bifurcated‬ﯾﺎ ﺳﻪﺗﺎﯾﯽ )‪(trifurcated‬‬
‫)‪ (۱‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﯾﺎ‬ ‫ﺷﺪن ﮐﺎﻧﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﯾﺸﻪﻫﺎی اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫پ‪ .‬ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوز ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬
‫)‪ (۲‬متﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ اﺟﺰای ﺳﻮﭘﺮاﯾﻤﻮزﺷﺪه‪.‬‬ ‫دﻣﯿرناﻟﯿﺰاﺳﯿﻮن ﺻﻔﺤﻪی ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل‬
‫)‪ (۳‬متﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻐﯿﯿﺮات رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫منﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻗﺒﻞ از ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ‬
‫)‪ (۴‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﺑﺎﮐﻮﻟﯿﻨﮕﻮال‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎ و ﺿﺎﯾﻌﺎت ﭘﺮﻓﻮره‪.‬‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ اﺳﺘﺨﻮان اﺳﻔﻨﺠﯽ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۵‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اﺟﺴﺎم ﺧﺎرﺟﯽ‬ ‫ت‪ .‬دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ ﺑﺎﯾﺪ در ﭘﺬﯾﺮش‬
‫)‪ (۶‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻟﻨﺪﻣﺎرکﻫﺎی‬ ‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﻗﺒﻠﯽ‪ ،‬از ﺑﯿامر‬
‫آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﭘﮑﺲ رﯾﺸﻪ‪.‬‬ ‫ﯾﺎ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﴏف ﻧﻈﺮ از اﯾﻦ‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ‬ ‫‪ .۴‬ﺗﺸﺨﯿﺺ اﻓﱰاﻗﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﭼﻘﺪر ﺟﺪﯾﺪ ﺗﻬﯿﻪ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺤﺘﺎط‬
‫رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﻄﺎﻫﺎی اﯾﺎﺗﺮوژﻧﯿﮏ‬
‫ﻗﺒﻠﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺞ‪ ،‬ﭘﺮﻓﻮرﯾﺸﻦ‪ ،‬ﯾﺎ ﺷﮑﺴﺖ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ‬ ‫وﺳﺎﯾﻞ ﺑﺮای دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ ﺟﺪﯾﺪی ﮐﻪ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۳۱‬‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ :۲‬ﺗﺼﺎوﯾﺮ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺗﻨﻬﺎ دو ﺑﻌﺪ دارﻧﺪ‪ ،‬و اﻏﻠﺐ متﺎﯾﺰ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻧﺴﺒﯽ اﺟﺰای روی ﻫﻢ‬
‫اﻓﺘﺎده ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ ،A .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺎﺑﺶ ﻣﺴﺘﻘﯿام ﻋﻤﻮد ﺑﺮ اﺟﺰای روی ﻫﻢ اﻓﺘﺎده ﺑﺘﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ﺑﺪون ﺟﺪاﯾﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ اﺟﺰا ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺎﺑﺶ در زاوﯾﻪای ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺗﺎ‬
‫اﺟﺰای روی ﻫﻢ اﻓﺘﺎده را ﺟﺎﺑﺠﺎ ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﺎ اﺟﺰاﯾﯽ ﮐﻪ ﺟﺪا از ﻫﻢ ﻣﺸﺨﺺ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ ،B‬ﺟﺰﺋﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﯿﻠﻢ ﯾﺎ ﺳﻨﺴﻮر ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ اﺳﺖ ﮐﻤﱰ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﺟﺰﺋﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﺎﺑﺶ‬
‫ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ اﺳﺖ ﺑﯿﺸﱰ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬اﺳﺘﺌﻮﻣﯿﻠﯿﺖ‬ ‫)‪ (۱‬ﯾﮏ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪی‬

‫)‪ (۱‬منﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺘﻐﯿﺮی‬ ‫ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﮏ‬ ‫ﯾﮏ ﻧﻮع ﺗﻐﯿﯿﺮﯾﺎﻓﺘﻪ از ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ‬
‫و اﺳﺘﺌﻮﻟﯿﺘﯿﮏ‪ ،‬ﮔﺎﻫﯽ ﺣﺘﯽ در ﯾﮏ‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل دﯾﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﯿامر‪ ،‬اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﮐﯿﺴﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺟﺎﻧﺒﯽ‬
‫ت‪ .‬ﮐﺴﯿﺖﻫﺎی ﺗﮑﺎﻣﻠﯽ‬ ‫)‪ (۱‬ﺗﺮﯾﺲ ﻻﻣﯿﻨﺎدورا و ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی‬
‫)‪ (۱‬ﮐﯿﺴﺖ ﮐﺎﻧﺎل اﻧﺴﯿﺰﯾﻮ )ﮐﯿﺴﺖ‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﻪ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﻣﺠﺮای ﻧﺎزوﭘﺎﻻﺗﯿﻦ( ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ • ۳۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﮐﻪ رادﯾﻮاﭘﮏﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﻣﺸﺎﺑﻪ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل را ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﻫﻤﺮاه دﻧﺪانﻫﺎی واﯾﺘﺎل ﻗﺪاﻣﯽ‬ ‫ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ ﺷﺎﯾﻊﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻫﻤﯿﺖ وﯾﮋەای در ﺗﺸﺨﯿﺺ اﻓﱰاﻗﯽ‬
‫دارد‪.‬‬
‫ح‪ .‬ﺳﻤﻨﺘﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ‬
‫ث‪ .‬ﮐﯿﺴﺖ ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ‬
‫)‪ (۱‬در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ‬ ‫)‪(Traumatic bone cyst‬‬
‫ﺗﻮدهی رادﯾﻮاﭘﮏ ﻣﱰاﮐﻢ ﺑﺎ ﺣﺪود‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻪ اﻏﻠﺐ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺣﺎﺷﯿﻪی‬ ‫)‪ (۱‬اﯾﻦ ﮐﯿﺴﺖ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪی‬
‫رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﻧﺎزک و ﯾﮑﻨﻮاﺧﺖ‬ ‫رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﺑﺎ ﺣﺎﺷﯿﻪی ﺻﺎف و‬
‫اﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪه‪ ،‬دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻧﺪازهی ﻣﺘﻐﯿﺮ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﮐﻪ‬
‫ﮔﺎﻫﯽ ﻟﺒﻪی اﺳﮑﻠﺮوﺗﯿﮏ دارد‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﺑﺎ ﻫﺎﯾﭙﺮﺳﻤﻨﺘﻮز ﺷﺪﯾﺪ ﯾﺎ‬
‫اﺳﺘﺌﻮﻣﯿﻠﯿﺖ اﺳﮑﻠﺮوزهی ﮐﺎﻧﻮﻧﯽ‬ ‫)‪ (۲‬در اﻏﻠﺐ ﻣﻮارد ﺗﺴﺖ ﺣﯿﺎت‬
‫منﺎی‬ ‫ﮐﻨﺪاﻧﺴﺎن(‬ ‫)اﺳﺘﺌﯿﺖ‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ در ﻣﺤﺪودهی ﻃﺒﯿﻌﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﻣﺸﺎﺑﻪ دارد‪.‬‬ ‫ج‪ .‬آﻣﻠﻮﺑﻼﺳﺘﻮﻣﺎ‬
‫خ‪ .‬ژاﻧﺖ ﺳﻞ ﮔﺮاﻧﻮﻟﻮم ﻣﺮﮐﺰی‬ ‫)‪ (۱‬ﻋﻤﺪﺗﺎ در دﻫﻪی ‪ ۴‬و ‪ ۵‬زﻧﺪﮔﯽ‬
‫)‪ (۱‬اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﻪ ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪی‬ ‫رخ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﯾﺎ ﺑﺎ ﻟﺒﻪی ﻧﺴﺒﺘﺎ‬ ‫)‪ (۲‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺷﺪﯾﺪ و ﻣﻬﺎﺟﻢ‬
‫ﺻﺎف‪ ،‬ﯾﺎ ﻧﺎﻫﻤﻮار‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ‬ ‫ﺻﻮرت‬ ‫ﺑﻪ‬ ‫)‪(aggressive‬‬
‫ﺗﺮاﺑﮑﻮلﻫﺎی ﻧﺎزﮐﯽ دارد‪.‬‬ ‫ﭼﻨﺪﺣﻔﺮهای‬ ‫رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽﻫﺎی‬
‫)‪ (۲‬دﻧﺪانﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﻌﻤﻮﻻ زﻧﺪه‬ ‫)‪ (multilocular‬روی ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۳‬ﺧﯿﻠﯽ از اوﻗﺎت ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫د‪ .‬ﺑﯿامریﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‬ ‫ﮔﺴﱰدهی رﯾﺸﻪﻫﺎ در آن ﻧﺎﺣﯿﻪ‬
‫)‪ (۱‬ﺿﺎﯾﻌﻪی ژاﻧﺖﺳﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫ﻫﺎﯾﭙﺮﭘﺎراﺗﯿﺮوﺋﯿﺪﯾﺴﻢ اوﻟﯿﻪ ﻣﻮﺟﺐ‬ ‫چ‪ .‬دﯾﺴﭙﻼزی ﺳﻤﻨﺘﺎل‬
‫ﯾﮏ منﺎی رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﴎاﴎی‬ ‫)‪(cemental dysplasia‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻌﺪ از آن ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫)‪ (۱‬منﻮد رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﺿﺎﯾﻌﺎت‪ ،‬از‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽﻫﺎی ﮔﺮد ﯾﺎ‬ ‫اﺑﺘﺪا ﮐﻪ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻌﺪ‬
‫ﺑﯿﻀﯽ ﺑﺎ ﺣﺪود ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۳۳‬‬
‫آن ﻗﺎﺑﻠﯿﺖﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ را ﺑﻬﱰ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ذ‪ .‬دﯾﮕﺮ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽﻫﺎی ﻏﯿﺮآﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ‬
‫‪ ۵-۱‬ﺳﻨﺪرم دﻧﺪان ﺗﺮکﺧﻮرده )‪cracked‬‬ ‫)‪ (۱‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ادﻧﺘﻮژﻧﯿﮏ — دﻧﺘﺎل‬
‫‪(tooth syndrome‬‬ ‫ﭘﺎﭘﯿﻼ )اﭘﯿﮑﺎل(‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ داﻧﺘﯽژور‪،‬‬
‫ادﻧﺘﻮژﻧﯿﮏ ﮐﺮاﺗﻮﺳﯿﺴﺖ‪ ،‬ﮐﯿﺴﺖ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬ ‫رزﯾﺠﻮال )اﭘﯿﮑﺎل(‪ ،‬ادﻧﺘﻮم )ﻣﺮﺣﻠﻪی‬
‫‪ .۱‬درد ﭘﺎﯾﺪار ﺣﯿﻦ ﻓﺸﺎرﻫﺎی ﺑﺴنت دﻧﺪانﻫﺎ‬ ‫اوﻟﯿﻪ(‪.‬‬
‫)‪.(biting‬‬ ‫)‪ (۲‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻏﯿﺮ ادﻧﺘﻮژﻧﯿﮏ‬
‫‪ .۲‬درد‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ در ﻫﻨﮕﺎم آزاد ﮐﺮدن ﻓﺸﺎر ﮔﺎز‬ ‫ﻓﯿﱪواﺳﺌﻮس‪،‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت‬ ‫—‬
‫ﮔﺮﻓنت )‪.(biting‬‬ ‫اﺳﺘﺌﻮﺑﻼﺳﺘﻮم‪،ossifying fibroma ،‬‬
‫‪ .۳‬درد ﺗﯿﺰ و زودﮔﺬر در ﺣﯿﻦ ﺟﻮﯾﺪن ﮐﻪ‬ ‫‪،cementifying fibroma‬‬
‫ﮔﺎﻫﯽ رخ ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬و ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻢ ﻟﻮﮐﺎﻟﯿﺰه‬ ‫‪ ،malignant tumor‬ﻣﺎﻟﺘﯿﭙﻞ ﻣﯿﻠﻮﻣﺎ‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬و ﺗﮑﺮار آن ﺧﯿﻠﯽ ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ر‪ .‬رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽﻫﺎی آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ‬
‫‪ .۴‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮات ﺣﺮارﺗﯽ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ — ﻓﻮراﻣﻦ ﻣﻨﺘﺎل‪ ،‬ﮐﺎﻧﺎل‬
‫‪ .۵‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺧﻔﯿﻒ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ‪ ،‬ﻓﻮﺳﺎی ﺳﺎب ﻣﻨﺪﯾﺒﻮﻻر‪،‬‬
‫ﻏﺬاﻫﺎی ﺷﯿﺮﯾﻦ ﯾﺎ اﺳﯿﺪی‪.‬‬ ‫ﻓﻮﺳﺎی ﻣﻨﺘﺎل‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ — ﻣﺸﺎﻫﺪهی ﺗﺮک‬ ‫)‪ (۲‬ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ — ﺳﯿﻨﻮس ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ‪،‬‬
‫ﻣﺰﯾﻮدﯾﺴﺘﺎل در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ زﯾﺮا‬ ‫ﻓﻮراﻣﻦ اﻧﺴﯿﺰﯾﻮ‪ ،‬ﻓﻮراﻣﻦ ﮔﺮﯾﱰ‬
‫ﺧﻂ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ در ﭘﻠﻦ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫)ﻣﺎژور( ﭘﺎﻻﺗﯿﻦ‪ ،‬ﺣﻔﺮهی ﺑﯿﻨﯽ‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﺷﯿﻮع — ﺑﯿﺸﱰ در ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ‪ ،‬ﮐﻪ‬ ‫)‪ (۳‬ﻫﺮ دو ﻓﮏ — ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻣﻐﺰ‬
‫در ﻣﻮﻟﺮ اول ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﻟﺮ دوم ﮐﻤﯽ ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان‪ ،‬ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﺗﻐﺬﯾﻪای‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ — CBCT .۵‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎی داﺧﻞ‬
‫ت‪ .‬ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫دﻫﺎﻧﯽ ﮐﻨﻮﻧﯽ‪ ،‬اﮔﺮﭼﻪ در ﺗﺸﺨﯿﺺ و‬
‫درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ارزﺷﻤﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪،‬‬
‫‪ .۱‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻧﻮر )‪(transillumination‬‬ ‫اﻣﺎ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ آن ﮐﻪ ﯾﮏ منﺎی دوﺑﻌﺪی‬
‫‪ .۲‬اﺳﺘﻔﺎده از »‪ «tooth slooth‬ﯾﺎ ﯾﮏ‬ ‫را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬
‫وﺳﯿﻠﻪ ﴎﭘﻨﺒﻪای‪ .‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﮐﻪ ﮐﺪام‬ ‫ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺷﺘﺒﺎه ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎﯾﯽ‬
‫ﮐﺎﺳﭗﻫﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ درد اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‬ ‫دارﻧﺪ‪ CBCT .‬منﺎﻫﺎی ﺳﻪ ﺑﻌﺪی را ﺑﺮای‬
‫اﮐﻠﻮد ﺷﺪهاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬ ‫ﻣﺎ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬و اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫‪ • ۳۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫دادن ﯾﮏ ﭘﺴﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ ،(Passive‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﮐﻮر ﺑﺎ اﺳﯿﺪ‬ ‫‪ .۳‬رﻧﮓ )‪(stain‬‬
‫اچ و ﺑﺎﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﺎج و ﯾﮏ روﮐﺶ دامئﯽ‬
‫ﺑﺎ ﻟﺒﻪ )‪(margin‬ﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ‪ ۲‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ‬ ‫ث‪ .‬درﻣﺎن‬
‫ﯾﺎ ﺑﯿﺸﱰ از ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪاﻧﯽ ﺳﺎمل‪،‬‬ ‫‪ .۱‬ﭘﺎﻟﭗ ﺳﺎمل ﯾﺎ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‪.‬‬
‫ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﯿﻢ ارﺗﻮدﻧﺴﯽ اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻃﻮل ﺗﺎج )‪ (CL‬ﯾﺎ اﮐﺴﱰوژن‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﻣﺪﺗﯽ دﻧﺪان را ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﯾﺎ ﻫﺮ دو ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ )‪ ،(observe‬ﯾﺎ دﻧﺪان را ﺑﺮای‬
‫ج‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ )‪(Prognosis‬‬ ‫روﮐﺶ آﻣﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ )ﻗﺒﻞ از ﻗﺮار دادن‬
‫‪ .۱‬ﺣﻀﻮر و ﮔﺴﱰش ﯾﮏ ﭘﺮوﺑﯿﻨﮓ ﺗﻨﻬﺎ —‬ ‫روﮐﺶ دامئﯽ‪ ،‬روﮐﺶ ﻣﻮﻗﺖ ﺳﺎﳌﯽ را‬
‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﻣﺸﮑﻮک )‪.(guarded‬‬ ‫ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﯿﻢ و دﻧﺪان را ﻣﺪﺗﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫)‪ (observe‬ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ(‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﮔﺴﱰش ﺗﺮک ﺑﻪ ﮐﻒ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ —‬
‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﻣﺸﮑﻮک )‪.(guarded‬‬ ‫‪ .۲‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ )ﻋﻼﻣﺖدار و‬
‫ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ( ﯾﺎ ﻧﮑﺮوز ﺑﺎ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ‬
‫‪ .۳‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ در متﺎم ﻓﺎﺻﻠﻪی ﻣﺰﯾﺎل ﺗﺎ‬ ‫ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل )ﻋﻼﻣﺖدار و ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ(‬
‫دﯾﺴﺘﺎل ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ — ﭘﺮوﮔﻨﻮز‬
‫ﺿﻌﯿﻒ )‪.(poor‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫)‪ (۱‬ﺣﺪاﻗﻞ ﮐﺮدن ﺣﺬف ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫‪ ۶-۱‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ )‪(VRF‬‬
‫دﻧﺪان‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬
‫)‪ (۲‬ﺣﺪاﻗﻞ ﮐﺮدن ﻧﯿﺮوی ﮐﻨﺪاﻧﺲ‬
‫‪ .۱‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ از اﭘﯿﮑﺎل‬
‫ب‪ .‬ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮐﺮوﻧﺎل ﭘﯿﺶ‬
‫ﻣﯽرود‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺎﻓﯽ‬
‫از دﻧﺪان ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫‪ .۲‬ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﭘﻠﻦ ﺑﺎﮐﻮﻟﯿﻨﮕﻮال رﯾﺸﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻮر )‪ (core‬ﺑﺪون ﭘﺴﺖ‪ ،‬از ﺟﻨﺲ‬
‫‪ .۳‬در اﮐرث ﻣﻮارد ﯾﮏ ﻧﻘﺺ ﭘﺮوﺑﯿﻨﮓ ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﮔﻠﺲآﯾﻨﻮﻣﺮ ﯾﺎ ﺑﺎ اﺳﯿﺪاچ و ﺑﺎﻧﺪ ﺑﻪ‬
‫در ﻣﺤﻞ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫ﻋﺎج‪ ،‬ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺑﺎ روﮐﺶ دامئﯽ‬
‫‪ .۴‬از ﺟﻤﻠﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﻣﻬﻢ‪،‬‬ ‫ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﯾﮏ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ از ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫)‪ (۲‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ‬
‫ﺑﻪ ﻣﯿﺎﻧﻪی رﯾﺸﻪ اﺳﺖ )‪ J‬ﺷﮑﻞ ﯾﺎ‬ ‫از دﻧﺪان ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺮار‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۳۵‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی ﻋﺎﺟﯽ‬ ‫ﻗﻄﺮهاﺷﮑﯽ ﺷﮑﻞ( )ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪(۳‬‬
‫ب‪ .‬ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﻓﺮﻋﯽ ﯾﺎ ﺟﺎﻧﺒﯽ‬ ‫‪ .۵‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺳﺎﯾﺮ ﻣﺸﮑﻼت‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫پ‪ .‬ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﻓﻮرﮐﺎ‬ ‫ﺑﯿامری ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﯾﺎ درﻣﺎن رﯾﺸﻪی‬
‫ﺷﮑﺴﺖﺧﻮرده را ﺗﻘﻠﯿﺪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ت‪ .‬ﻓﻮراﻣﻦ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫ب‪ .‬ﺳﺒﺐﺷﻨﺎﺳﯽ )‪ — (etiology‬ﻋﻮاﻣﻞ‬
‫‪ .۲‬ﻣﺸﮑﻼت اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻣﺴﺘﻌﺪﮐﻨﻨﺪه ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر رﯾﺸﻪ را ﺗﻀﻌﯿﻒ‬
‫ﺑﯿامری ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ ﺑﯿامری‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﻮارد زﯾﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﺸﮑﻼت‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ منﯽﺷﻮد )ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ ﺑﯿامری‬ ‫‪ .۱‬ﮔﺸﺎدﺳﺎزی زﯾﺎد ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل اﭘﮑﺲ دﻧﺪان را درﮔﯿﺮ ﮐﻨﺪ(‪.‬‬ ‫‪ .۲‬اﺳﱰس ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﻧﺎﺷﯽ از آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن‬
‫‪ .۳‬درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ روی ﺳﻼﻣﺖ‬ ‫‪ .۳‬ﻗﺮاردادن ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﭘﺴﺖ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﺑﮕﺬارد زﯾﺮا درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬ ‫پ‪ .‬ﺗﺸﺨﯿﺺ — ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ‬
‫)ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ ‪(root planing‬‬ ‫ﺑﺎ منﺎﯾﺎن ﺳﺎﺧنت ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﻮذ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ ﺑﻪ‬ ‫اﮐﺘﺸﺎﻓﯽ ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫داﺧﻞ ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی ﻋﺎﺟﯽ اﮐﺴﭙﻮز ﺷﺪه‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ت‪ .‬درﻣﺎن — ﻫﺪف از درﻣﺎن‪ ،‬ﺣﺬف ﻣﺤﻞ‬
‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺣﺮارﺗﯽ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ .۱‬دﻧﺪانﻫﺎی ﺗﮏ رﯾﺸﻪ — ﮐﺸﯿﺪن‬
‫ب‪ .‬اﻧﻮاع ﺿﺎﯾﻌﺎت اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﯾﺎ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬ ‫‪ .۲‬دﻧﺪانﻫﺎی ﭼﻨﺪرﯾﺸﻪ‬
‫‪ .۱‬ﺿﺎﯾﻌﺎت اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ اوﻟﯿﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻫﻤﯽﺳﮑﺸﻦ )‪ (hemisection‬ﯾﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬منﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬ ‫ﻗﻄﻊ رﯾﺸﻪ )‪ (root resection‬ﺑﻪ ﮐﻤﮏ‬
‫ﻓﻘﻂ ﺣﺬف رﯾﺸﻪی درﮔﯿﺮ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎی اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻣﺤﺪود ﺑﻪ اﭘﮑﺲ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ —‬ ‫ب‪ .‬ﮐﺸﯿﺪن‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻃﻮل وﺟﻮه ﺟﺎﻧﺒﯽ‬ ‫ث‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ — ﻏﯿﺮ ﻗﺎﺑﻞ درﻣﺎن )‪(hopeless‬‬
‫رﯾﺸﻪ ﯾﺎ در ﻓﻮرﮐﺎ ﻣﺸﻬﻮد ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ‬
‫‪ ۷-۱‬ارﺗﺒﺎط اﻧﺪو‪-‬ﭘﺮﯾﻮ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻃﻮل ﻓﻀﺎی ‪PDL‬‬
‫ﯾﮏ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ارﺗﺒﺎط ﭘﺎﻟﭗ و ﭘﺮﯾﻮدﻧﺸﯿﻮم‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ "ﭘﺎﮐﺖ ﺑﺎرﯾﮏ ﻋﻤﯿﻖ"‬ ‫‪ .۱‬ﺗﻮﺳﻂ راهﻫﺎی زﯾﺮ‬
‫دﯾﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ • ۳۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ ،A :۳‬رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ ‪ J‬ﺷﮑﻞ اﺣﺘامﻻ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ اﺳﺖ‪ ،B .‬ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫اﮐﺘﺸﺎﻓﯽ )‪ (exploratory‬وﺟﻮد ﯾﮏ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ را ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬منﺎی آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل در ﺣﯿﻦ‬ ‫)‪ (۲‬دﻧﺪان در ﺗﺴﺖﻫﺎ ﻏﯿﺮزﻧﺪه‬

‫ﻓﺎز ﺣﺎد اﻟﺘﻬﺎب‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﺎﮐﺖ ﺑﺎ ﻗﺎﻋﺪهی وﺳﯿﻊ‬ ‫ب‪ .‬درﻣﺎن — ﺗﻨﻬﺎ‪ ،‬درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫)‪.(broad-based‬‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد زﯾﺮا ﺿﺎﯾﻌﻪی اوﻟﯿﻪ ﻣﻨﺸﺎ‬
‫)‪ (۴‬دﻧﺪانﻫﺎ زﻧﺪه ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ دارد ﮐﻪ ﴏﻓﺎ از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫‪ PDL‬ﻣﺸﻬﻮد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن — درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫‪ .۲‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل اوﻟﯿﻪ‬
‫‪ .۳‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل اوﻟﯿﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬
‫درﮔﯿﺮی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬منﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬منﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬ ‫)‪ (۱‬ﺑﯿامری ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﭘﯿﺶروﻧﺪه‬

‫اﺳﺖ — اﯾﻦ ﺑﯿامری در ﺳﺎﻟﮑﻮس‬
‫)‪ (۱‬وﺟﻮد ﭘﺎﮐﺖ ﻋﻤﯿﻖ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬ ‫ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﭘﮑﺲ‬
‫ﺳﺎﺑﻘﻪی ﺑﯿامری ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﮔﺴﱰده‪.‬‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ ﺻﻮرت ﮐﻪ‬
‫)‪ (۲‬اﺣﺘامﻻ ﺳﺎﺑﻘﻪی درﻣﺎن ﻗﺒﻠﯽ‬ ‫ﺗﺠﻤﻊ ﭘﻼک و ﺟﺮم‪ ،‬اﻟﺘﻬﺎب اﯾﺠﺎد‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن — درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ و ﺑﻪ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ از دﺳﺖ رﻓنت‬
‫دﻧﺒﺎل آن درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‪.‬‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان آﻟﻮﺋﻮل و ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم اﻃﺮاف‬
‫‪ .۴‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺣﻘﯿﻘﯽ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۳۷‬‬
‫‪ .۲‬ﺑﺮای ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬منﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ — زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺿﺎﯾﻌﺎت‬
‫‪ .۳‬ﺑﺮای اﯾﺠﺎد منﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ و ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺑﺎ ﻫﻢ ادﻏﺎم‬
‫ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﮐﻪ ﺧﻮب آﺑﭽﻮره ﺷﺪه‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ از‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮری ﮐﻪ ﮔﺴﱰش ﭘﺮﮐﺮدﮔﯽ‬ ‫ﻫﻢ ﻗﺎﺑﻞ متﺎﯾﺰ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﺗﺎ ﺟﺎی ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻪ اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ب‪ .‬درﻣﺎن‬
‫ﮐﺎﻧﺴﱰﯾﮑﺸﻦ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﻫﺮ دو ﻣﺸﮑﻞ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ و‬
‫‪ .۴‬ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﺳﻼﻣﺖ ﯾﺎ ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﻧﯿﺎز ﺑﻪ درﻣﺎن دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‬
‫ب‪ .‬ﺗﻬﯿﻪی ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﺟﺰء ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل در واﻗﻊ ﺑﺎﻋﺚ ﭼﻪ‬
‫)‪(access preparation‬‬ ‫ﻣﯿﺰان از ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﯽ‬ ‫‪ . ۲‬اﻗﺪاﻣﺎت و ﻣﺮاﺣﻞ اﺻﻠﯽ درﻣﺎن‬

‫)‪ (technical‬در درﻣﺎن ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‪.‬‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫‪ .۲‬ﺗﻬﯿﻪی ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ‬
‫ﭘﺎﮐﺴﺎزی‪ ،‬ﺷﮑﻞدﻫﯽ‪ ،‬و آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‬ ‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ ۱-۲‬اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ‬
‫‪ .۳‬اﻫﺪاف‬ ‫‪ ۲-۲‬اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬ ‫‪ ۳-۲‬اورژاﻧﺲﻫﺎی اﻧﺪو‬
‫)‪(straight-line access‬‬
‫‪ ۴-۲‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ و اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن‬
‫)‪ (۱‬ﺑﻬﺒﻮد ﮐﻨﱰل وﺳﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﮐﻤﱰ‬ ‫)‪(Sterilization and Asepsis‬‬
‫ﮐﺮدن زﯾﭙﯿﻨﮓ‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﺗﺮﻧﺴﭙﻮرت‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫‪ ۵-۲‬روشﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫اﯾﺠﺎد ﻟﺞ‪.‬‬
‫‪ ۶-۲‬ﻣﯿﮑﺮوبﺷﻨﺎﺳﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫)‪ (۲‬ﺑﻬﺒﻮد آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺎﻫﺎی ﺣﯿﻦ ﮐﺎر‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫‪ ۱-۲‬اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ‬
‫ﻟﺞ ﯾﺎ ﭘﺮﻓﻮرﯾﺸﻦ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﻫﺪاف‬
‫)‪ (۴‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺣﺬف ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪان ﺑﻪ‬ ‫‪ .۱‬ﺑﺮای ﮐﺎﻫﺶ و ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﻋﻼﺋﻢ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬
‫ﻣﯿﺰان ﮐﺎﻓﯽ دارد‪.‬‬ ‫در آﯾﻨﺪه‪.‬‬
‫‪ • ۳۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫)‪ (balanced force‬از آن اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﺣﻔﻆ ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪان‬
‫‪ .۳‬ﻓﺎﯾﻞ ﻫﺪﺳﱰوم )‪ — (hedstrom‬ﺷﯿﺎر‬ ‫)‪ (۱‬ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﻀﻌﯿﻒ دﻧﺪان‬
‫)‪(flute‬ﻫﺎی ﻣﺎرﭘﯿﭻ در ﻣﺤﻮر ﺳﯿﻢ‬ ‫)‪ (۲‬ﭘﯿﺸﮕﯿﺮی از ﺣﻮادث‬
‫‪ stainless‬ﮔﺮد و ﺗﯿﭙﺮ ﺗﺮاﺷﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد؛‬
‫ﮐﻪ ‪ rake angle‬ﺧﯿﻠﯽ ﻣﺜﺒﺘﯽ دارد‪.‬‬ ‫پ‪ .‬ﺣﺬف ﺳﻘﻒ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ ﺑﺮای آﺷﮑﺎر‬
‫ﺷﺪن ﻣﺪﺧﻞ )اورﯾﻔﯿﺲ(ﻫﺎی ﮐﺎﻧﺎل و‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ در ﺟﻬﺖ ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪن ﺑﺮش‬ ‫ﺷﺎﺧﮏﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬اﻓﺰاﯾﺶ دﯾﺪ‬
‫‪ .۴‬ﺑﺎرﺑﺪﺑﺮوچ )‪ — (barbed broach‬ﺧﺎر‬
‫)‪(barb‬ﻫﺎی ﺗﯿﺰ ﺑﺎ زاوﯾﻪی ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ در‬ ‫)‪ (۲‬ﻻزﻣﻪی ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اورﯾﻔﯿﺲ‬
‫ﻣﺤﻮر ﺳﯿﻢ ﻓﻠﺰی‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﺮای ﺣﺬف ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪه از ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی‬ ‫)‪ (۳‬ﺑﻬﺒﻮد دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫رﯾﺸﻪ‪ ،‬ﻗﻄﻊ ﭘﺎﻟﭗ ﺗﺎ ﮐﺎﻧﺴﱰﯾﮑﺸﻦ‪ ،‬و‬ ‫)‪ (۴‬آﺷﮑﺎر ﺳﺎﺧنت ﺷﺎﺧﮏﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫ﺣﺬف ﻣﻮاد از ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود‪.‬‬ ‫پ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﺑﺰارﻫﺎ )‪(instrumentation‬‬
‫‪ .۵‬وﺳﺎﯾﻞ ﻧﯿﮑﻞ ﺗﯿﺘﺎﻧﯿﻮم روﺗﺎری — در‬ ‫ﺑﺮای ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ‬
‫اﻧﺪازهی ﴎ‪ ،‬ﺗﯿﭙﺮ‪ ،‬ﺳﻄﺢ ﻣﻘﻄﻊ‪ ،‬زاوﯾﻪی‬ ‫‪ .۱‬ﮔﯿﺘﺲ ﮔﻠﯿﺪن — دارای ﻣﺤﻮر ﻧﺎزک و‬
‫ﻣﺎرﭘﯿﭻ )‪ ،(helix angle‬و ﻓﺎﺻﻠﻪی‬ ‫ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎ دﯾﻮارﻫﺎی ﻣﻮازی‪ ،‬و ﴎ ﺑﺮﻧﺪهی‬
‫ﻣﺎرﭘﯿﭻﻫﺎ از ﻫﻢ )‪ ،(pitch‬ﻃﺮاﺣﯽ‬ ‫ﮐﻮﺗﺎه ﮐﻪ ﺑﺮﻧﺪﮔﯽ ﺟﺎﻧﺒﯽ و ﻧﻮک ﻏﯿﺮﺑﺮﻧﺪه‬
‫ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (safe‬دارد‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﻣﻬﻢ —‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﺮای ﮔﺸﺎدﺳﺎزی اﺑﺘﺪاﯾﯽ ﻧﺎﺣﯿﻪی‬
‫ﺳﻮﭘﺮاﻻﺳﺘﯿﺴﯿﺘﯽ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ‬ ‫ﮐﺮوﻧﺎل ﮐﺎﻧﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد؛ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ‬
‫ﺧﺴﺘﮕﯽ دورهای )‪ ،(cyclic fatigue‬ﮐﻪ‬ ‫ﮐﻪ از ﮐﺎﻧﺎل ﺑﯿﺮون ﮐﺸﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد ﻋﺎج‬
‫اﻣﮑﺎن اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻠﯽ ﮐﻪ ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ‬ ‫را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﭼﺮﺧﻨﺪ را در ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی رﯾﺸﻪی‬
‫ﮐﺮودار ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ K .۲‬ﻓﺎﯾﻞ — ﻣﺤﻮر ﻓﻠﺰی ﻣﺮﺑﻊ ﯾﺎ ﻣﺜﻠﺚ‬
‫ﮐﻪ ﺣﻮل ﻣﺤﻮر ﻃﻮﻟﯽاش ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺷﺪه‬
‫ب‪ .‬در وﺳﺎﯾﻞ ﻧﯿﮑﻞ ﺗﯿﺘﺎﻧﯿﻮم ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن‬ ‫اﺳﺖ؛ و دارای ﻟﺒﻪﻫﺎی ﺑﺮﻧﺪهی ﻧﺴﺒﺘﺎ‬
‫ﻣﺴﯿﺮ‪ ،‬ﻟﺞ‪ ،‬ﺗﺮﻧﺴﭙﻮرت‪ ،‬و ﭘﺮﻓﻮرﯾﺸﻦ ﮐﻤﱰ‬ ‫اﻓﻘﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ راﺣﺖﺗﺮ از وﺳﺎﯾﻞ دﺳﺘﯽ ﻣﯽﺷﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ روش واچواﯾﻨﺪﯾﻨﮓ‬
‫)‪ (watch winding‬ﯾﺎ ﺑﺎﻻﻧﺲﻓﻮرس‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۳۹‬‬
‫‪ .۱‬ﺑﻬﱰﯾﻦ ﻋﻼﻣﺖ دﯾﻮارهﻫﺎی متﯿﺰ‪ ،‬ﻣﯿﺰان‬ ‫پ‪ .‬منﻮﻧﻪﻫﺎ — ‪،ProFile ،ProTaper‬‬
‫ﺻﺎف و ﺻﯿﻘﻠﯽ ﺑﻮدن ﺣﺎﺻﻞﺷﺪه‪ ،‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪.EndoSequence ،Lightspeed‬‬
‫‪ .۲‬در ﺷﮑﻞدﻫﯽ‪ ،‬ﺑﻬﱰﯾﻦ ﮐﺎر ﭘﺮهﮐﺮو دادن‬ ‫ت‪ .‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﻏﯿﺮﻓﻠﮑﺲ اﺳﺖ زﯾﺮا اﺳﺎﺳﺎ متﺎم‬ ‫‪ .۱‬اﻧﺘﺨﺎب ﻧﻘﻄﻪی ﻣﺮﺟﻊ‬
‫ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﮐﺮو دارﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻧﻘﻄﻪای را اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ‬
‫‪ .۳‬ﺗﯿﭙﺮ ﮐﺎﻧﺎل اﻣﮑﺎن دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫ﺑﺎﺛﺒﺎت )‪ (stable‬ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﻪ راﺣﺘﯽ دﯾﺪه‬
‫را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از وﺳﺎﯾﻞ‪ ،‬ﻓﺮاﺗﺮ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫از ﻓﻮراﻣﻦ )‪ (overinstrumentation‬را‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬و ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن‬ ‫‪ .۲‬روشﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫را ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽﺑﺨﺸﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﺨﻤﯿﻦ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی‬
‫‪ .۴‬روشﻫﺎ‬ ‫ﯾﮏ ﻓﯿﻠﻢ ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﮐﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﻮازی و ﺑﺎ ﯾﮏ ‪ k‬ﻓﺎﯾﻞ ‪ ۱۰‬ﯾﺎ ‪۱۵‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﮐﺮاونداون )‪(crown down‬‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫— دﻧﺪانﭘﺰﺷﮏ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺰرگ را ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل )‪ (Passive‬ﺗﺎ ﻋﻤﻘﯽ ﮐﻪ‬ ‫ب‪ .‬در ﺻﻮرت ﻟﺰوم‪ ،‬ﺗﺼﺤﯿﺢ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﭘﯿﺶ ﺑﺮود‪ ،‬وارد ﮐﺎﻧﺎل ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی اﻧﺪازهﮔﯿﺮی اﺧﺘﻼف اﭘﮑﺲ‬
‫از ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻌﺪی ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺮای ﭘﯿﺶروی‬ ‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ و ﻧﻮک ﻓﺎﯾﻞ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪای‬
‫ﺑﯿﺸﱰ در ﮐﺎﻧﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد؛ ﺑﻪ‬ ‫ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﮐﻪ ﻧﻮک ﻓﺎﯾﻞ ‪ ۱‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ‬
‫دﻧﺒﺎل آن از وﺳﯿﻠﻪی ﺳﻮم اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ از اﭘﮑﺲ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و اﯾﻦ ﮐﺎر ﺗﺎ رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﭘﮑﺲ‬ ‫پ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﭘﮑﺲ ﻟﻮﮐﯿﺘﻮر — ﯾﮏ‬
‫اداﻣﻪ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬در اﯾﻦ روش ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫وﺳﯿﻠﻪی اﻟﮑﱰوﻧﯿﮑﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﮐﻤﮏ‬
‫از ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی دﺳﺘﯽ ﯾﺎ روﺗﺎری اﺳﺘﻔﺎده‬ ‫ﺑﻪ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﯾﺎ ﭘﺮﻓﻮرﯾﺸﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد؛ و ﺑﺮ‬
‫ب‪ .‬اﺳﺘﭗﺑﮏ )‪ — (step back‬ﻃﻮل‬ ‫اﺳﺎس ﻣﻘﺎوﻣﺖ‪ ،‬ﺑﺴﺎﻣﺪ‪ ،‬ﯾﺎ اﻣﭙﺪاﻧﺲ ﮐﺎر‬
‫ﮐﺎرﮐﺮد ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ اﻧﺪازهی ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﮐﻢ‬ ‫ت‪ .‬ﺣﺲ اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺎﻧﺴﱰﯾﮑﺸﻦ؛ اﮔﺮ ﭼﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺧﯿﻠﯽ از اوﻗﺎت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ اﻋﺘامد‬
‫پ‪ .‬روش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ )‪ — (hybrid‬روشﻫﺎی‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫اﺻﻠﯽ ﺑﺎﻻ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮای رﺳﯿﺪن ﺑﻪ‬ ‫ث‪ .‬ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ‬
‫ﺑﻬﱰﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬در ﯾﮏ روش ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺑﺎ‬
‫‪ • ۴۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫)‪ (۳‬اﺳﻤﯿﺮﻻﯾﺮ را ﺣﺬف منﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﻢ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۴‬ﻏﻠﻈﺖ آن از ‪ ٪۰/۵‬ﺗﺎ ‪ ٪۶‬ﻣﺘﻐﯿﺮ‬ ‫ج‪ .‬آﻣﺎدهﺳﺎزی اﭘﯿﮑﺎل‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۱‬اﺳﺘﺎپ اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﻣﺤﺪود ﮐﺮدن ﻣﻮاد‪،‬‬
‫ب‪ .‬ﺣﺎدﺛﻪی ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ‬ ‫وﺳﺎﯾﻞ و ﺷﺴﺖوﺷﻮدﻫﻨﺪهﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﻀﺎی‬
‫)‪(NaOCl accident‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﺳﺪی اﯾﺠﺎد‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﺮاﺑﺮ آن‬
‫)‪ (۱‬ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎ‬ ‫ﮐﻨﺪاﻧﺲ ﺷﻮد‪.‬‬
‫)اﻟﻒ( درد ﺷﺪﯾﺪ آﻧﯽ‪.‬‬ ‫چ‪ .‬اﺑﻌﺎد ﻓﺎﯾﻞ‬
‫)ب( ﺧﻮﻧﺮﯾﺰی ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ از‬ ‫‪ — D۱ .۱‬اﻧﺪازهی ﻓﺎﯾﻞ در ﻧﻮک آن )ﺑﻪ‬
‫دﻧﺪان‪.‬‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ۰/۰۸ ،‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ ﺑﺮای ﻓﺎﯾﻞ ‪۸‬؛‬
‫)پ( ﺗﻮرم ﴎﯾﻊ‪.‬‬ ‫‪ ۰/۱۵‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ ﺑﺮای ﻓﺎﯾﻞ ‪(۱۵‬‬
‫)ت( ﮔﺴﱰش ﴎﯾﻊ ارﯾﺘﻢ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﻗﻄﺮ ﻓﺎﯾﻞ در ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺷﯿﺎرﻫﺎی ﺑﺮﻧﺪه‬
‫)ث( ﭘﺲ از اﯾﻦﻫﺎ — ﮐﺒﻮدی و‬ ‫متﺎم ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ )‪ ۱۶‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ( ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﻧﻘﺺ اﻋﺼﺎب ﺣﺴﯽ و ﺣﺮﮐﺘﯽ‪.‬‬ ‫‪ D۲‬ﯾﺎ ‪ D۱۶‬ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪ (۲‬درﻣﺎن‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﯾﻦ اﻧﺪازه ]ﺑﺮای ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﺑﺎ ﺗﯿﭙﺮ‬

‫‪ [۰/۰۲‬ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﻧﻮک ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ‬
‫ﻣﻮﺿﻌﯽ‬ ‫ﺑﯽﺣﺴﯽ‬ ‫)اﻟﻒ(‬ ‫اﺿﺎﻓﻪی ‪ ۰/۳۲‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪،‬‬
‫ﻃﻮﯾﻞاﻻﺛﺮ‬ ‫ﺑﺮای ﻓﺎﯾﻞ ﺷامرهی ‪ ۸‬ﺑﺎ ﺗﯿﭙﺮ ‪ ،۰/۰۲‬اﯾﻦ‬
‫)ب( ﺗﻘﻮﯾﺖ درﻧﺎژ‬ ‫اﻧﺪازه ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ‪ ۰/۰۸‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ ‪+‬‬
‫)پ( اﺳﱰوﺋﯿﺪ‬ ‫]‪ ۱۶ × ۰/۰۲‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ[= ‪ ۰/۴۰‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ(‪.‬‬
‫)ت( ﮐﻤﭙﺮس ﴎد‬ ‫ح‪ .‬ﺷﺴﺖوﺷﻮ و ﻣﺪﯾﮑﺎﻣﻨﺖﻫﺎ‬
‫)ث( آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ‬ ‫‪ .۱‬ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ )‪(NaOCl‬‬
‫)ج( ﺿﺪدرد‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮنﻫﺎ‬
‫)چ( ﻓﺎﻟﻮآپ روزاﻧﻪ‬ ‫)‪ (۱‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی رﯾﺸﻪ —‬

‫آﻧﯿﻮن ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ )‪(ClO-‬‬
‫‪ .۲‬اﺗﯿﻠﻦ دی آﻣﯿﻦ ﺗﱰا اﺳﺘﯿﮏ اﺳﯿﺪ‬
‫)‪(EDTA‬‬ ‫)‪ (۲‬ﺣﻞ ﮐﺮدن ﻣﻮاد آﻟﯽ )‪(organic‬‬
‫— ﻣﺎدهی ﭘﺮوﺗﺌﻮﻟﯿﺘﯿﮏ‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۴۱‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﺮای ﺣﺬف متﺎم راهﻫﺎی ﻧﺸﺖ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﺟﺰای اﺻﻠﯽ — ﻣﺤﻠﻮل آﺑﯽ ‪٪۱۷‬‬
‫)‪ (leakage‬از ﺣﻔﺮهی دﻫﺎن ﯾﺎ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی‬ ‫‪EDTA‬‬
‫اﭘﯿﮑﺎل ﺑﻪ داﺧﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬
‫ب‪ .‬ﺑﺮای ﺳﯿﻞ ﮐﺮدن ﻫﺮ ﻣﺤﺮﮐﯽ در‬ ‫)‪ (۱‬ﺣﺬف ﻣﻮاد ﻏﯿﺮآﻟﯽ)‪(inorganic‬‬
‫داﺧﻞ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﮐﻪ در ﺣﯿﻦ‬
‫اﻧﺠﺎم ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﯿﻢ‬ ‫)‪ (۲‬ﺣﺬف اﺳﻤﯿﺮﻻﯾﺮ‬
‫ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﺎﻣﻞ ﺣﺬﻓﺸﺎن ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫‪ .۳‬ﮐﻠﺮﻫﮕﺰﯾﺪﯾﻦ — ﻣﻮﻟﮑﻮل ﺳﻨﺘﺰی‬
‫‪ .۲‬ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ‬ ‫ﮐﺎﺗﯿﻮﻧﯽ ﻫﯿﺪروﻓﻮب و ﻟﯿﭙﻮﻓﯿﻞ ﮐﻪ روی‬
‫ﻓﺴﻔﻮﻟﯿﭙﯿﺪﻫﺎ و ﻟﯿﭙﻮﭘﻠﯽﺳﺎﮐﺎرﯾﺪﻫﺎی‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﺰاﯾﺎ‬ ‫ﻏﺸﺎی ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺎﮐﱰی اﺛﺮ ﮔﺬاﺷﺘﻪ و‬
‫)‪ (۱‬ﺷﮑﻞﭘﺬﯾﺮی )‪— (plasticity‬‬ ‫ﺑﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺗﻌﺎدل اﺳﻤﺘﯿﮏ وارد ﺳﻠﻮل‬
‫ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی ﻓﴩدن ﺑﺎ ﺑﯽﻧﻈﻤﯽﻫﺎ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد و در ﻏﻠﻈﺖ ‪ ٪۲‬ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻄﺎﺑﻖ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮐﻠﺮﻫﮕﺰﯾﺪﯾﻦ و ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ‬
‫)‪ (۲‬ﮐﺎرﺑﺮد آﺳﺎن‬ ‫ﺳﺪﯾﻢ ﯾﮏ رﺳﻮب ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺑﻪ ﻧﺎم‬
‫ﭘﺎراﮐﻠﺮآﻧﯿﻠﯿﻦ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ اﻋﺘﻘﺎد ﺑﺮ‬
‫)‪ (۳‬ﺳﻤﯿﺖ ﮐﻢ‬ ‫اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﯿﻞ ﭘﺮﮐﺮدﮔﯽ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬
‫)‪ (۴‬ﺣﺬف آﺳﺎن‬ ‫را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۵‬ﺧﻮداﺳﱰﯾﻞ )ﺑﻪ رﺷﺪ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‬ ‫‪ .۴‬ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ‬
‫ﮐﻤﮏ منﯽﮐﻨﺪ(‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﻬﱰﯾﻦ داروی )‪(medicament‬‬
‫ب‪ .‬ﻣﻌﺎﯾﺐ‬ ‫داﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎل ﮐﻪ وﺟﻮد دارد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ ﺑﺪون ﺳﯿﻠﺮ‪ ،‬ﺳﯿﻞ‬ ‫ب‪ PH .‬ﺑﺎﻻی آن ﺑﺎﻋﺚ اﺛﺮ آﻧﺘﯽﺑﺎﮐﱰﯾﺎل‬
‫منﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد )‪.(PH 12.5‬‬
‫)‪ (۲‬ﻋﺪم ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﯽ ﺑﻪ ﻋﺎج‬ ‫پ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺎده ﻟﯿﭙﻮﭘﻠﯽﺳﺎﮐﺎرﯾﺪ را ﻏﯿﺮﻓﻌﺎل‬
‫)‪ (۳‬ﺧﺎﺻﯿﺖ ارﺗﺠﺎﻋﯽ )‪(elasticity‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﮔﻮﺗﺎ از ﻋﺎج ﺑﻪ ﺟﺎی‬ ‫ت‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺎده ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﻧﺤﻼل ﺑﺎﻓﺖ را‬
‫اول ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫دارد‪.‬‬
‫)‪ (۴‬اﻧﻘﺒﺎض ﺑﻌﺪ از ﴎد ﺷﺪن‬ ‫خ‪ .‬آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬
‫‪ .۱‬اﻫﺪاف آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‬
‫‪ • ۴۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ‪ ،‬ﺑﺎز ﮐﺮدن ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫‪ ۲-۲‬اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫ﻧﺮم ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ اﺳﺖ ﺑﺎ اﯾﻦ ﻫﺪف ﮐﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ و ﺗﺮﻓﯿﻨﺎﺳﯿﻮن‬
‫اﮔﺰودا ﺧﺎرج ﺷﻮد ﯾﺎ ﻓﺸﺎر از ﻧﺎﺣﯿﻪی‬ ‫)‪(terphination‬‬
‫ﺗﻮرم ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﻫﺪف‪ ،‬ﺗﺨﻠﯿﻪی اﮔﺰودا و ﭼﺮک و‬
‫ب‪ .‬ﺗﺮﻓﯿﻨﺎﺳﯿﻮن ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺳﻮراخ ﮐﺮدن‬ ‫ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﺗﻮﮐﺴﯿﮏ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﺣﺬف‪،‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل آﻟﻮﺋﻮل ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮدی را ﴎﻋﺖ داده و ﻧﺎراﺣﺘﯽ ﻧﺎﺷﯽ‬
‫اﺳﺖ ﺗﺎ اﮔﺰودای ﺑﺎﻓﺘﯽ ﺟﻤﻊﺷﺪه ﺧﺎرج‬ ‫از ﻓﺸﺎر و ﻣﺤﺮکﻫﺎ را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﻬﱰﯾﻦ درﻣﺎن ﺑﺮای ﺗﻮرم ﻧﺎﺷﯽ از آﺑﺴﻪی‬
‫پ‪ .‬ﺑﺎ وﺟﻮد ﻋﻔﻮﻧﺖ‪ ،‬دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ‬ ‫ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬اﻧﺠﺎم درﻧﺎژ و ﭘﺎﮐﺴﺎزی و‬
‫ﺑﯽﺣﺴﯽ ﻋﻤﯿﻖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ‪ PH‬اﺳﯿﺪی‬ ‫ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﮐﺎﻧﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫آﺑﺴﻪ و ﻫﺎﯾﭙﺮآﻟﮋزی‪ ،‬ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم‬
‫ت‪ .‬اﻧﺴﯿﮋن )ﺑﺮش( ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ در ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم ﺑﺎ ﺗﻮرم‬
‫ﻣﺤﮑﻢ )‪ (firm‬در ﭘﺮﯾﻮﺳﺖ اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻣﻮاج )‪ ،(fluctuant‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﯾﮏ‬
‫اﯾﺠﺎد ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮشﻫﺎی ﻋﻤﻮدی ﺑﺎ اﻋﺼﺎب‬ ‫ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ درﻧﺎژ ﻻزم را ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫و ﻋﺮوق ﺧﻮﻧﯽ اﺻﻠﯽ ﻣﻮازی ﻫﺴﺘﻨﺪ و‬
‫اﺳﮑﺎر ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻤﯽ ﺑﺮ ﺟﺎی ﻣﯽﮔﺬارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ درد‪ ،‬ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺠﻤﻊ اﮔﺰودا‬
‫در ﺑﺎﻓﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ث‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﯾﮏ درن )‪(drain‬‬
‫ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ در زﻣﺎن ﻣﻨﺎﺳﺐ‬ ‫پ‪ .‬ﺑﺮای ﮔﺮﻓنت منﻮﻧﻪ ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫ﺑﺮداﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎﮐﱰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ‪.‬‬
‫ج‪ .‬در ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ ﺗﻮرم ﻣﻨﺘﴩ )ﺳﻠﻮﻟﯿﺖ(‪،‬‬ ‫‪ .۳‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ ﺗﺮﻓﯿﻨﺎﺳﯿﻮن ﺑﺎﻓﺖ ﺳﺨﺖ‬
‫ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ ﻋﻼﺋﻢ ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﯿامراﻧﯽ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ اﯾﺠﺎد ﻣﺴﯿﺮی در‬
‫ﮐﻪ ﻧﻘﺺ اﯾﻤﻨﯽ دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ ﺳﺨﺖ ﺑﺮای ﺑﻪ دﺳﺖ آﻣﺪن درﻧﺎژ‬
‫آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺗﺠﻮﯾﺰ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﻗﻄﻊ اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ )ﺟﺮاﺣﯽ اﭘﯿﮑﺎل ﯾﺎ‬ ‫ب‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ درد‪ ،‬ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺠﻤﻊ‬
‫اﭘﯿﮑﻮﮐﺘﻮﻣﯽ(‬ ‫اﮔﺰودا در داﺧﻞ اﺳﺘﺨﻮان آﻟﻮﺋﻮل ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫پ‪ .‬ﺑﺮای ﮔﺮﻓنت منﻮﻧﻪ ﺑﺮای ﺑﺮرﺳﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﭘﺎﯾﺪار ﯾﺎ در ﺣﺎل‬ ‫ﺑﺎﮐﱰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ‪.‬‬
‫ﺑﺰرگ ﺷﺪن‪ ،‬ﺑﻌﺪ از درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ‬ ‫‪ .۴‬روش ﮐﺎر‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۴۳‬‬
‫ب‪ .‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻠﭗ‬ ‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻓﻠﭗ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺳﺎبﻣﺎرژﯾﻨﺎل‬ ‫ب‪ .‬درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫)ﻓﻠﭗ ‪(semilunar‬‬ ‫اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)اﻟﻒ( ﻣﻌﺎﯾﺐ‬ ‫)‪ (۱‬اور ﺑﻮدن ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪی ﻣﻮاد‬
‫)‪ (i‬دﺳﱰﺳﯽ و دﯾﺪ ﻣﺤﺪود‬ ‫آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺗﺪاﺧﻞ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (ii‬ﺑﺮش ﻣﺴﺘﻘﯿام روی ﺿﺎﯾﻌﻪ‬
‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬ﻟﺰوم اﻧﺠﺎم ﺑﯿﻮﭘﺴﯽ‬
‫)‪ (iii‬اﻏﻠﺐ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺎ اﺳﮑﺎر‬ ‫)‪ (۳‬دﺳﱰﺳﯽ ﺑﺮای آﻣﺎدهﺳﺎزی و ﭘﺮ‬

‫ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﺮدن اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﻓﻠﭗﻫﺎی ﺳﺎبﻣﺎرژﯾﻨﺎل ﻣﺜﻠﺜﯽ و‬ ‫)‪ (۴‬ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل‬

‫ﻣﺴﺘﻄﯿﻠﯽ‬ ‫رﯾﺸﻪ ﺑﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﭘﺎﮐﺴﺎزی‪ ،‬ﺷﮑﻞدﻫﯽ‪ ،‬و ﭘﺮﮐﺮدن‬
‫)‪ (۳‬ﻓﻠﭗ ﮐﺎﻣﻞ ﻣﻮﮐﻮﭘﺮﯾﻮﺳﻨﺘﺎل‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﻓﻠﭗ ﻣﻮﮐﻮﭘﺮﯾﻮﺳﻨﺘﺎل ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬ ‫‪ .۲‬ﻣﻮارد ﻣﻨﻊ ﺗﺠﻮﯾﺰ‬
‫و در ﺻﻮرت ﻟﺰوم‪ ،‬ﺑﺮای دﯾﺪ و دﺳﱰﺳﯽ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪ ،‬اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻮاﻣﻞ آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ — ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺣﺬف ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫رﯾﺞ ﻣﺎﯾﻞ ﺧﺎرﺟﯽ ﺿﺨﯿﻢ‪ ،‬ﯾﺎ ﻧﺰدﯾﮑﯽ‬
‫دﺳﺘﻪﺟﺎت ﻋﺼﺒﯽ‪-‬ﻋﺮوﻗﯽ‪.‬‬
‫ت‪ .‬ﻗﻄﻊ اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ‬
‫ب‪ .‬ﻣﺸﮑﻼت ﭘﺰﺷﮑﯽ ﯾﺎ ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻗﻄﻊ ‪ ۳‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ از ﻧﻮک رﯾﺸﻪی‬
‫ﻣﺸﮑﻞدار‪.‬‬ ‫پ‪ .‬ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﻮدن‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﺑﻮل )‪ ۴۵ (bevel‬درﺟﻪ ﮐﻪ در‬ ‫ت‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ رﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﺗﺎج ﮐﻢ‬

‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺑﻮل ﮐﻤﱰ )‪۰‬‬ ‫‪ .۳‬ﻣﺮاﺣﻞ ﮐﺎر‬
‫ﺗﺎ ‪ ۱۰‬درﺟﻪ( ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻗﻄﻊ اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫)‪ (۳‬ﺑﺎﻗﯽﮔﺬاﺷنت ‪ ۳‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ ﺑﺮای‬ ‫آﻣﺎدهﺳﺎزی ﯾﮏ ﺳﻄﺢ ﺻﺎف ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی‬
‫آﻣﺎده ﺳﺎزی ﺣﻔﺮهی اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ و‬ ‫ﺣﺬف ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل رﯾﺸﻪ‪ ،‬و ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ‬
‫ﭘﺮﮐﺮدن آن‪.‬‬ ‫ﺣﺬف ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم ﭼﺴﺒﯿﺪه ﺑﻌﺪ از آن‬
‫)‪ (۴‬آﻣﺎده ﺳﺎزی ‪ ۳‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ از اﻧﺘﻬﺎی‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ • ۴۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫پ‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺗﺎﺟﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻓﻮرﮐﺎ ﮔﺴﱰش‬ ‫رﯾﺸﻪ ﺑﺎ وﺳﺎﯾﻞ اوﻟﱰاﺳﻮﻧﯿﮏ‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪ (۵‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﻖ ﭘﺮﮐﺮدﮔﯽ اﻧﺘﻬﺎی‬
‫ت‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ ﮐﻪ ﻣﺤﺪود‬ ‫رﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﻧﺸﺖ‬
‫ﺑﻪ رﯾﺸﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺪا و ﺣﺬف‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۶‬اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻮل ﻧﺸﺖ را اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫ث‪ .‬رﯾﺸﻪی ﭘﻮﺳﯿﺪه و دارای ﺗﺤﻠﯿﻞ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻘﺺﻫﺎی ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‪ ،‬ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫ث‪ .‬ﭘﺮﮐﺮدﮔﯽ اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﺪون ﺣﺬف رﯾﺸﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ‬
‫اﺻﻼح ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﯾﮏ ﻣﺎدهی ﭘﺮﮐﺮدﮔﯽ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ‬
‫زﯾﺴﺘﯽ )ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ( ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‬
‫ج‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﭘﺎﯾﺪار ﮐﻪ درﻣﺎن‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ‪ ،MTA‬در داﺧﻞ ‪۳‬‬
‫ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ‪ ،‬ﯾﺎ ﺟﺮاﺣﯽ اﭘﯿﮑﺎل در آن‬ ‫ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ آﻣﺎدهﺳﺎزی اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ‬
‫ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺸﮑﻞ ﻣﺤﺪود ﺑﻪ ﯾﮏ‬ ‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬
‫رﯾﺸﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫را ﺳﯿﻞ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۳‬روش ﮐﺎر‬ ‫ج‪ .‬ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن اوﻟﯿﻪی ]ﺗﺮﻣﯿﻢ اوﻟﯿﻪی[‬
‫اﻟﻒ‪ .‬اﻏﻠﺐ در ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣﺤﻞ ﺟﺮاﺣﯽ ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫پ‪ .‬ﻫﻤﯽﺳﮑﺸﻦ )‪(hemisection‬‬
‫ب‪ .‬ﻫﻤﯽﺳﮑﺸﻦ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ درﻣﺎن رﯾﺸﻪ در‬ ‫‪ .۱‬ﺗﻘﺴﯿﻢ )ﺑﻪ دو ﻧﯿﻤﻪی ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻣﺴﺎوی(‬
‫متﺎم ﺑﺨﺶﻫﺎی ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهی رﯾﺸﻪ دارد‪.‬‬ ‫ﯾﮏ دﻧﺪان ﭼﻨﺪرﯾﺸﻪ )ﻣﺜﻞ ﻣﻮﻟﺮ‬
‫پ‪ .‬در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن‪ ،‬ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺑﺮ اﯾﻦ‬ ‫ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ( ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ‪ .‬ﺑﺮش ﻋﻤﻮدی از‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ درﻣﺎن رﯾﺸﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﺷﻮد و ﻗﺒﻞ‬ ‫ﻣﯿﺎن ﺗﺎج ﺑﻪ داﺧﻞ ﻓﻮرﮐﺎ زده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫از ﻫﻤﯽﺳﮑﺸﻦ‪ ،‬ﯾﮏ ﺗﺮﻣﯿﻢ دامئﯽ داﺧﻞ‬ ‫ﻧﯿﻤﻪی ﻣﻌﯿﻮب دﻧﺪان ﺧﺎرج ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اورﯾﻔﯿﺲ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬
‫ت‪ .‬دو ﻧﯿﻢ ﮐﺮدن دﻧﺪان‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻧﻘﺺ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﮐﻼس ‪ III‬ﯾﺎ ‪IV‬‬
‫)‪(bicuspidization‬‬ ‫ﻓﻮرﮐﺎ‬
‫‪ .۱‬ﺗﻘﺴﯿﻢ ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﯽﺳﮑﺸﻦ‪،‬‬ ‫ب‪ .‬ﻧﻘﺺ ‪ infrabony‬ﯾﮏ رﯾﺸﻪی دﻧﺪان‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﻣﻮﻟﺮ ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ(‪ ،‬اﻣﺎ ﺗﺎج و‬ ‫ﭼﻨﺪرﯾﺸﻪ ﮐﻪ منﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬
‫رﯾﺸﻪی ﻫﺮ دو ﻧﯿﻤﻪ ﺣﻔﻆ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۴۵‬‬
‫زدن ﺑﻪ ﺗﺎج دﻧﺪان اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺟﺪا ﺷﺪن ﮐﺎﻣﻞ‬
‫ب‪ .‬ﻗﻄﻊ رﯾﺸﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ درﻣﺎن رﯾﺸﻪی‬ ‫رﯾﺸﻪﻫﺎ و اﯾﺠﺎد دو ﺗﺎج ﻣﺠﺰا ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫متﺎم ﺑﺨﺶﻫﺎی ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهی رﯾﺸﻪ دارد‪.‬‬ ‫ث‪ .‬ﻗﻄﻊ رﯾﺸﻪ )‪(root amputation‬‬
‫پ‪ .‬در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن‪ ،‬ﺗﺮﺟﯿﺢ ﺑﻪ اﯾﻦ‬ ‫‪ .۱‬ﺣﺬف ﯾﮏ ﯾﺎ ﺗﻌﺪاد ﺑﯿﺸﱰی از رﯾﺸﻪﻫﺎی‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ درﻣﺎن رﯾﺸﻪ ﮐﺎﻣﻞ ﺷﻮد و ﯾﮏ‬ ‫ﯾﮏ دﻧﺪان ﭼﻨﺪرﯾﺸﻪ‪.‬‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻢ دامئﯽ داﺧﻞ اورﯾﻔﯿﺲ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ‬ ‫‪ .۲‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ ﻗﻄﻊ رﯾﺸﻪ‬
‫ﻗﺮار داده ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻧﻘﺺ ﮐﻼس ‪ III‬ﯾﺎ ‪ IV‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫ج‪ .‬ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد ﺗﻌﻤﺪی‬ ‫ﻓﻮرﮐﺎ‪.‬‬
‫)‪(intentional reimplantation‬‬
‫ب‪ .‬ﻧﻘﺺ ‪ infrabony‬ﯾﮏ رﯾﺸﻪی‬
‫‪ .۱‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫دﻧﺪان ﭼﻨﺪرﯾﺸﻪ ﮐﻪ ﻧﺘﻮاﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﭘﺎﯾﺪار ﺑﻌﺪ از‬ ‫درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺷﻮد‪.‬‬
‫درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫پ‪ .‬ﭘﺮوﺗﺰ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن ﻣﺠﺪد ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ت‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ ﮐﻪ ﻣﺤﺪود‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﻧﺎﻣﻄﻠﻮﺑﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ رﯾﺸﻪای اﺳﺖ ﮐﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ ﻗﻄﻊ‬
‫پ‪ .‬ﺟﺮاﺣﯽ اﭘﯿﮑﺎل ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﺧﻄﺮ‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮای ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ داﺷﺘﻪ‬ ‫ث‪ .‬رﯾﺸﻪی ﭘﻮﺳﯿﺪه و دارای ﺗﺤﻠﯿﻞ‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﻘﺺﻫﺎی ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‪ ،‬ﮐﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫ت‪ .‬دﻧﺪان ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ اﻣﮑﺎن ﺧﺎرج‬ ‫ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﯾﺎ ﺑﺪون ﺣﺬف رﯾﺸﻪ ﻧﺘﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﮐﺮدن ﺑﺪون ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ را داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﺻﻼح ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ث‪ .‬دﻧﺪان ﻗﺒﻞ از ریاﯾﻤﭙﻠﻨﺖ ﮐﺮدن‪،‬‬ ‫ج‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﭘﺎﯾﺪار ﮐﻪ درﻣﺎن‬
‫وﺿﻌﯿﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ داﺷﺘﻪ‬ ‫ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ رﯾﺸﻪ ﯾﺎ ﺟﺮاﺣﯽ اﭘﯿﮑﺎل در‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫آن ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬روش ﮐﺎر‬ ‫چ‪ .‬ﺣﺪاﻗﻞ ﯾﮏ رﯾﺸﻪ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﺎﳌﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ریاﯾﻤﭙﻠﻨﺖ ﮐﺮدن ﺗﻌﻤﺪی ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻗﺮار دادن ﯾﮏ دﻧﺪان در ﺟﺎﯾﮕﺎﻫﺶ در‬ ‫‪ .۳‬روش ﮐﺎر‬
‫اﺳﺘﺨﻮان آﻟﻮﺋﻮل ﭘﺲ از ﺧﺎرج ﮐﺮدن‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬آﻣﭙﻮﺗﯿﺸﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ ﺣﺬف ﯾﮏ‬
‫دﻧﺪان ﺑﺮای اﻧﺠﺎم ﭘﺮ ﮐﺮدن اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ‬ ‫رﯾﺸﻪی ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﺪون دﺳﺖ‬
‫‪ • ۴۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﻟﺰوم اﺳﺘﺨﻮان ﺣﺬف ﻣﯽﺷﻮد ﺗﺎ دﯾﺪ و‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‬ ‫ب‪ .‬ﺛﺎﺑﺖ ﮐﺮدن )‪ (stabilization‬دﻧﺪان‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬ ‫ریاﯾﻤﭙﻠﻨﺖﺷﺪه ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ب‪ .‬ﻗﺴﻤﺖ اﭘﯿﮑﺎل رﯾﺸﻪی درﮔﯿﺮ و متﺎم‬ ‫ﯾﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺣﺬف ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫پ‪ .‬در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن‪ ،‬درﻣﺎن رﯾﺸﻪ ﭘﯿﺶ‬
‫‪ ۳-۲‬اورژاﻧﺲﻫﺎی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫از ریاﯾﻤﭙﻠﻨﺖ ﮐﺮدن اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫چ‪ .‬ﺣﺬف ﻗﺴﻤﺖ اﭘﯿﮑﺎل رﯾﺸﻪی ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﺎ‬
‫ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫‪ .۱‬اورژاﻧﺲﻫﺎی اﻧﺪو ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬
‫درد ﯾﺎ ﺗﻮرم ﯾﺎ ﻫﺮ دو ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﻧﯿﺎز ﺑﻪ‬ ‫‪ .۱‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ رﯾﺸﻪ در ﻧﺎﺣﯿﻪی‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و درﻣﺎن ﻓﻮری دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ و ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن دارد‪.‬‬
‫‪ .۲‬اورژاﻧﺲﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﺎﺷﯽ از ﺿﺎﯾﻌﻪ در‬
‫ﭘﺎﻟﭗ ﯾﺎ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﻗﺴﻤﺖ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﭘﺲ از‬
‫درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ رﯾﺸﻪ ﯾﺎ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آن‪،‬‬
‫‪ .۳‬اورژاﻧﺲﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ‪ ،‬اواﻟﮋن‪ ،‬ﯾﺎ‬
‫ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺣﺬف ﻗﺴﻤﺖ اﭘﯿﮑﺎل رﯾﺸﻪی ﺷﮑﺴﺘﻪ‬
‫ب‪ .‬دﺳﺘﻪﺑﻨﺪی‬
‫ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ‪ ،‬در ﴍاﯾﻂ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ زﯾﺮ‬
‫‪ .۱‬ﭘﯿﺶ از ﴍوع درﻣﺎن‬ ‫اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن دارد‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﯿامر ﻣﻌﻤﻮﻻ درد ﯾﺎ ﺗﻮرم ﯾﺎ ﻫﺮ دو‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ رﯾﺸﻪ در ﺑﺨﺶ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫رﯾﺸﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﻮارد ﺗﺸﺨﯿﺺ و درﻣﺎن‬ ‫ب‪ .‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ در ﻗﺴﻤﺖ اﭘﯿﮑﺎل‪،‬‬
‫دﻧﺪان ﻣﻘﴫ ﭼﺎﻟﺶﺑﺮاﻧﮕﯿﺰ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﯾﺎ ﻋﻼﺋﻢ و‬
‫‪ .۲‬اورژاﻧﺲﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ ﺟﻠﺴﺎت ﯾﺎ ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫پ‪ .‬ﺑﺨﺶ ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ دﻧﺪان ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺮﻣﯿﻢ و‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﻪ ﻧﺎم »ﻓﻠﯿﺮآپ« )‪ (flare-up‬ﻫﻢ‬ ‫دارای ﻓﺎﻧﮑﺸﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۴‬روش ﮐﺎر‬
‫ب‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ دﻧﺪان ﻣﻘﴫ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﯾﮏ ﻓﻠﭗ ﻣﻮﮐﻮﭘﺮﯾﻮﺳﺘﺌﺎل ﺑﺎ‬
‫ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ آنﻫﺎ آﺳﺎنﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮد و در ﺻﻮرت‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۴۷‬‬
‫‪ .۴‬درﻣﺎن‬ ‫‪ .۳‬ﺗﺸﺨﯿﺺ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺤﺮک‪ ،‬از ﻃﺮﯾﻖ ﮐﺎﻫﺶ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻗﺎﻧﻮن اورژاﻧﺲﻫﺎی واﻗﻌﯽ اﯾﻦ‬
‫ﻓﺸﺎر ﯾﺎ ﺣﺬف ﺑﺎﻓﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﯾﺎ ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ دﻧﺪان ﻣﻨﺸﺎ درد اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻣﻠﺘﻬﺐ‪ ،‬ﻫﺪف ﻓﻮری ﻣﺎ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ از درﻣﺎن اﺿﺎﻓﻪ ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺑﺮای ﺗﺴﮑﯿﻦ درد‪ ،‬رﻓﻊ ﻓﺸﺎر ﻣﺆﺛﺮﺗﺮ‬ ‫ب‪ .‬ﮔﺮﻓنت ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی ﭘﺰﺷﮑﯽ و‬
‫از ﺣﺬف ﭘﺎﻟﭗ ﯾﺎ ﺑﺎﻓﺖ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ ﮐﺎﻣﻞ‪.‬‬
‫پ‪ .‬دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺑﯽﺣﺴﯽ ﻋﻤﯿﻖ‬ ‫پ‪ .‬اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ subjective‬درﺑﺎرهی‬
‫ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻣﻠﺘﻬﺐ ﭼﺎﻟﺶﺑﺮاﻧﮕﯿﺰ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ‪ ،‬ﻣﺤﻞ‪ ،‬ﺷﺪت‪ ،‬ﻣﺪت‪ ،‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ‬
‫ت‪ .‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬ ‫)‪ ،(character‬و ﻣﺤﺮﮐﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ درد‬
‫دردﻧﺎک‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ت‪ .‬اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ objective‬ﺷﺎﻣﻞ‬

‫ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی رﯾﺸﻪ‪ ،‬درﻣﺎن ارﺟﺢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻌﺎﯾﻨﺎت داﺧﻞ دﻫﺎﻧﯽ و ﺧﺎرج دﻫﺎﻧﯽ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ﺗﺴﮑﯿﻦ درد‬ ‫)‪ (۱‬ﺑﺮرﺳﯽ ﺗﻮرم‪ ،‬ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ ﺗﺎجﻫﺎ‪،‬‬
‫را اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ اﻣﺎ ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ در‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی راﺟﻌﻪ‪ ،‬و ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎ‪.‬‬
‫ﻏﯿﺎب ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ دق ﻣﻤﻮﻻ ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫)‪ (۲‬ﺗﺴﺖﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل ﺷﺎﻣﻞ ﳌﺲ‪،‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ‪ ،‬دق‪ ،‬و ﺗﺴﺖ ﺟﻮﯾﺪن‬
‫)‪ (۳‬ﻣﻮاد داروﯾﯽ )‪(medicament‬‬ ‫)‪.(biting‬‬
‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ را ﺳﯿﻞ‬ ‫)‪ (۳‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﺑﺮای‬
‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﮐﻨﱰل ﯾﺎ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از درد‬ ‫اﯾﺠﺎد دوﺑﺎرهی دردی ﮐﻪ ﺑﯿامر ذﮐﺮ‬
‫ﺑﯿﺸﱰ ﮐﻤﮏ منﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺮده‪ ،‬ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻔﯿﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۴‬ﻋﻤﻮﻣﺎ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫)‪ (۴‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﺑﺎ ﭘﺮوب ﺑﻪ متﺎﯾﺰ ﺑﯿامری‬
‫منﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ از ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﮐﻤﮏ‬
‫)‪ (۵‬در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار‪ ،‬ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه ﮐﻪ‬ ‫)‪ (۵‬ارزﯾﺎﺑﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﺳﻮدﻣﻨﺪ‬
‫ﮐﻮﺗﺎه ﮐﺮدن اﮐﻠﻮژن ﺑﻪ ﺗﺴﮑﯿﻦ ﻋﻼﺋﻢ‬ ‫اﺳﺖ اﻣﺎ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎﯾﯽ دارد‪ ،‬زﯾﺮا‬
‫ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ ﺣﺎد‬
‫ث‪ .‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ • ۴۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﮐﺎﻧﺎل ﯾﺎ ﮐﺸﯿﺪن دﻧﺪان ﻣﻘﴫ‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬درﻣﺎن دارای دو ﺑﺨﺶ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)ب( ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺗﻮرم را ﺑﺮش‬ ‫)اﻟﻒ( ﺣﺬف ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺤﺮکﻫﺎی‬
‫زده و درﻧﺎژ ﮐﺮده و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۱‬ﺗﺎ ‪ ۲‬روز درن )‪(drain‬‬
‫ﻗﺮار دﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫)ب( در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن رﻓﻊ ﻓﺸﺎر‬
‫ﻣﺎﯾﻊ اﭘﯿﮑﺎل‪.‬‬
‫)پ( آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‪،‬‬
‫ﺑﺮای ﺗﻮرم ﻣﻨﺘﴩ و ﴎﯾﻊ‪ ،‬ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫)‪ (۲‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮرم وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺎﻧﺎل درﻣﺎن‬
‫اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۵‬ﻓﯿﻠﺮآپ )‪(flare-up‬‬
‫)‪ (۳‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮرم ﻣﻮﺿﻌﯽ وﺟﻮد‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﯾﮏ اورژاﻧﺲ واﻗﻌﯽ اﺳﺖ و‬ ‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آﺑﺴﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖ ﻧﺮم‬
‫آنﻗﺪر ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ و درﻣﺎن‬ ‫ﺗﻬﺎﺟﻢ ﮐﺮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺧﺎرج از ﻧﻮﺑﺖ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫)اﻟﻒ( دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﮐﺎﻣﻞ‬
‫ب‪ .‬ﺳﺎﺑﻘﻪی درد ﯾﺎ ﺗﻮرم ﭘﯿﺶ از ﮐﺎر‪،‬‬
‫ﺑﻬﱰﯾﻦ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽﮐﻨﻨﺪهی اورژاﻧﺲﻫﺎی‬ ‫)ب( درﻧﺎژ ﺑﺮای آزاد ﺷﺪن ﭼﺮک و‬
‫‪ flare-up‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻓﺸﺎر — درﻧﺎژ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫دﻧﺪان ﯾﺎ ﻣﺨﺎط )ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی‬
‫پ‪ .‬ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﯿﻦ ﻓﯿﻠﺮآپ و روﻧﺪ درﻣﺎن‬ ‫اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ( اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫)ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬درﻣﺎن ﯾﮏ ﺟﻠﺴﻪای ﯾﺎ‬
‫ﭼﻨﺪ ﺟﻠﺴﻪای( وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫)پ( ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ ﺗﻮرم ﻣﻮﺿﻌﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻧﺪرت دﻣﺎی ﺑﺪنﺷﺎن ﺑﺎﻻ ﻣﯽرود‬
‫ت‪ .‬درﻣﺎن ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﭘﺎﮐﺴﺎزی و‬ ‫ﯾﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ دارﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﮐﺎﻣﻞ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ‪ ،‬ﻗﺮاردادن‬ ‫ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‬
‫داروی داﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎل‪ ،‬و ﺗﺠﻮﯾﺰ ﻣﺴﮑﻦ‬ ‫ﻻزم ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۴‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮرم ﻣﻨﺘﴩ وﺟﻮد‬
‫)‪ (۱‬آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫دارد‪ ،‬ﺗﻮرم ﺑﻪ داﺧﻞ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫منﯽﺷﻮد ﺑﻪ ﺟﺰ در ﻣﻮاردی ﻣﺎﻧﻨﺪ‬ ‫ﮔﺴﱰده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫وﺟﻮد ﻋﻼﺋﻢ ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ و ﺳﻠﻮﻟﯿﺖ‪.‬‬
‫)اﻟﻒ( ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﮐﺎر‪ ،‬ﺣﺬف‬
‫ﻣﺤﺮک ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۴۹‬‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫‪ ۴-۲‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ و اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن‬
‫ت‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﴐ اﯾﻦ روش‬ ‫)‪(sterilization and asepsis‬‬
‫ﺑﺎ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﯾﯿﺪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﻨﻄﻖ اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﮐﻤﱰﯾﻦ ﻣﻄﻠﻮﺑﯿﺖ را در ﻣﻄﺐ‬
‫‪ .۱‬وﺳﺎﯾﻞ )‪ (instruments‬اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺑﺎ‬
‫دارد و ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺨﺘﺺ وﺳﺎﯾﻠﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺧﻮن‪ ،‬ﺑﻘﺎﯾﺎی ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﻧﺮم و ﺳﺨﺖ‪،‬‬
‫ﮔﺮﻣﺎ ﻣﻘﺎوم ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‪ ،‬و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‬
‫‪ .۲‬اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر‬ ‫آﻟﻮده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬وﺳﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪی ﺷﺪه و ﺑﻪ‬ ‫]ﻣﻨﻈﻮر از وﺳﺎﯾﻞ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ )‪endodontic‬‬
‫ﻣﺪت ‪ ۲۰‬دﻗﯿﻘﻪ در دﻣﺎی ‪ ۱۲۱‬درﺟﻪ‬ ‫‪ (instruments‬اﺑﺰار ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ‬
‫ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد و ﻓﺸﺎر ‪ ۱۵ psi‬اﺗﻮﮐﻼو ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل اﺳﺖ‪[.‬‬
‫ب‪ .‬متﺎم ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‪ ،‬اﺳﭙﻮرﻫﺎ‪ ،‬و وﯾﺮوسﻫﺎ‬ ‫‪ .۲‬وﺳﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﺪ در ﺣﯿﻦ ﮐﺎر ﺑﺎرﻫﺎ متﯿﺰ و‬
‫از ﺑﯿﻦ ﻣﯽروﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻌﺪ از ﮐﺎر اﺳﱰﯾﻞ‬
‫پ‪ .‬از ﺑﺨﺎر آب ﯾﺎ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﯽﺗﻮان‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬‬ ‫‪ .۳‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ وﺳﺎﯾﻞ ﻧﻮ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ آﻟﻮده‬
‫)‪ (۱‬ﻣﺰﯾﺖ اﺳﱰﯾﻞﮐﻨﻨﺪهﻫﺎی ﺗﺤﺖ‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از اوﻟﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده اﺳﱰﯾﻞ‬
‫ﻓﺸﺎری ﮐﻪ از ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﺟﺎی‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫آب اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ‬ ‫ب‪ .‬اﻧﻮاع اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن‬
‫ﺑﺎﻋﺚ زﻧﮓزدﮔﯽ ﮐﻤﱰی ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﮔﻠﻮﺗﺎرآﻟﺪﻫﯿﺪ‬
‫ت‪ .‬ﻫﻢ اﺗﻮﮐﻼو ﺑﺎ ﺑﺨﺎر و ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻮاد‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ وﺳﺎﯾﻞ ﺣﺴﺎس ﺑﻪ‬
‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻟﺒﻪی متﺎم وﺳﺎﯾﻞ ﺑﺮﻧﺪه را ﮐﻨﺪ‬
‫ﮔﺮﻣﺎ ﯾﺎ ﴎﻣﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﯾﻢ راﺑﺮدم را در‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬دﻟﯿﻞ آن اﻧﺒﺴﺎط ﺑﺎ ﮔﺮم ﺷﺪن و‬
‫ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﻠﻮﺗﺎرآﻟﺪﻫﯿﺪ ﺑﻪ‬
‫اﻧﻘﺒﺎض ﺑﺎ ﴎد ﺷﺪن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺪت ﮐﺎﻓﯽ ﻏﻮﻃﻪور ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻐﯿﯿﺮ ﺷﮑﻞ دامئﯽ ﻟﺒﻪﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺮای اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن ﴎد ‪۲۴‬‬
‫‪ .۳‬اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن ﺑﺎ ﺣﺮارت ﺧﺸﮏ‬
‫ﺳﺎﻋﺖ ﻧﯿﺎز اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺣﺮارت ﺧﺸﮏ ﺑﺮای اﺳﱰﯾﻞ‬
‫پ‪ .‬ﻏﻮﻃﻪور ﮐﺮدن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮای‬
‫ﮐﺮدن وﺳﺎﯾﻠﯽ ﮐﻪ ﻟﺒﻪی ﺗﯿﺰ دارﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ‬
‫ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن اﺛﺮﺑﺨﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻗﯿﭽﯽﻫﺎ ﺑﻬﱰ اﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﻬﱰﯾﻦ ﺣﻔﺎﻇﺖ از‬
‫در از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن متﺎم ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎ ﻣﻮﻓﻖ‬
‫ﻟﺒﻪﻫﺎی ﺑﺮﻧﺪه اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ • ۵۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺗﮑﻨﯿﮏ‬ ‫ب‪ .‬ﭼﺮﺧﻪی اﺳﱰﯾﻞ ﮐﺮدن ﺑﺎ ﺣﺮارت‬
‫ﻣﻮازی ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﺧﺸﮏ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ دﻣﺎ دارد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﺑﺎ ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﻮازی‪ ،‬اﻋﻮﺟﺎج ﮐﻤﱰ‪،‬‬ ‫)‪ (۱‬ﭘﺲ از آن ﮐﻪ دﻣﺎ ﺑﻪ ‪ ۱۶۰‬درﺟﻪ‬
‫وﺿﻮح ﺑﯿﺸﱰ‪ ،‬و اﻣﮑﺎن ﺗﮑﺮار ﻣﮑﺎن‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد رﺳﯿﺪ‪ ،‬وﺳﺎﯾﻞ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﻣﺪت‬
‫ﻓﯿﻠﻢ و ﮐﻦ در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎی اول و‬ ‫‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ در ﻫامن وﺿﻌﯿﺖ مبﺎﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫دوم را ﺧﻮاﻫﯿﻢ داﺷﺖ‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬اﮔﺮ دﻣﺎ ﺑﻪ ﮐﻤﱰ از ‪ ۱۶۰‬درﺟﻪ‬
‫ب‪ .‬اﮔﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻗﻮس ﮐﺎم ﮐﻮﺗﺎه‪ ،‬ﺗﻮروس‬ ‫ﺳﺎﻧﺘﯿﮕﺮاد ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬دورهی ﮐﺎﻣﻞ‬
‫ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ‪ ،‬ﯾﺎ رﯾﺸﻪﻫﺎی ﺑﻠﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺘﻮان از‬ ‫‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪی ﺣﺮارت ﺑﺎﯾﺪ ﺗﮑﺮار ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﻮازی اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﻬﱰﯾﻦ‬ ‫پ‪ .‬ﻋﯿﺐ اﯾﻦ روش‪ ،‬زﻣﺎن ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺑﻌﺪی ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﻮازی ﺗﻐﯿﯿﺮﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫ﻣﻮردﻧﯿﺎز ﻫﻢ ﺑﺮای اﺳﱰﯾﻞ ﺷﺪن و ﻫﻢ‬
‫)‪(modified paralleling technique‬‬ ‫ﺑﺮای ﴎدﺷﺪن اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﻓﯿﻠﻢ ﻣﻮازی دﻧﺪان ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﭘﺮﺗﻮی ﻣﺮﮐﺰی ﻋﻤﻮد ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﻓﯿﻠﻢ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫پ‪ .‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن‬
‫پ‪ .‬ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻧﯿﻢﺳﺎز ﮐﻤﱰﯾﻦ دﻗﺖ را دارد‪.‬‬ ‫‪ .۱‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن ﺳﻄﺢ ]وﺳﺎﯾﻞ[ در‬
‫ﺣﯿﻦ دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﮐﺎﻧﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ب‪ .‬ﻓﯿﻠﻢﻫﺎی ﺣﯿﻦ ﮐﺎر‬ ‫ﯾﮏ اﺳﻔﻨﺞ آﻏﺸﺘﻪ ﺑﻪ اﯾﺰوﭘﺮوﭘﯿﻞ اﻟﮑﻞ‬
‫‪ .۱‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‬ ‫ﯾﺎ ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎی اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ آﻣﻮﻧﯿﻮم‬
‫‪ .۲‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻣﺴﱰ ﮐﻦ‬ ‫ﭼﻬﺎرﺗﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﻨﱰل )‪(check‬‬ ‫‪ .۲‬ﻣﯽﺗﻮان ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ را داﺧﻞ اﯾﻦ اﺳﻔﻨﺞ ﻓﺮو‬

‫ﺑﺮد و ﺑﯿﺮون آورد ﺗﺎ دﺑﺮیﻫﺎ ﮐﻨﺪه ﺷﺪه‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﻗﻄﻊ ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎی اﺿﺎﻓﻪ در‬ ‫و ﻓﺎﯾﻞ ﺑﺎ ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽﮐﻨﻨﺪه در متﺎس ﻗﺮار‬
‫ﺣﯿﻦ آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن ﺑﻪ روش ﺗﺮاﮐﻢ ﺟﺎﻧﺒﯽ‬ ‫ﺑﮕﯿﺮد‪.‬‬
‫ﴎد‪ ،‬از ﻣﺴﱰ ﮐﻦ و ﮐﻦﻫﺎی ﻓﺮﻋﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ .۳‬اﯾﻦ ﮐﺎر وﺳﺎﯾﻞ را متﯿﺰ ﻣﯽﮐﻨﺪ اﻣﺎ‬
‫ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ منﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﺎت اﮐﺴﭙﻮژر‬
‫‪ ۵-۲‬ﺗﮑﻨﯿﮏﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫‪ .۱‬ﺗﻨﻈﯿامت دﺳﺘﮕﺎه رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﻨﺎﺳﺐ‪،‬‬
‫و ﭘﺮدازش ]ﻇﻬﻮر و ﺛﺒﻮت[ دﻗﯿﻖ ﻓﯿﻠﻢ‪،‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ‬
‫ﺑﺮای دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ ﺣﺪاﮐرث ﮐﯿﻔﯿﺖ‬ ‫‪ .۱‬زاوﯾﻪ‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﮑﻨﯿﮏ ﻣﻮازی — دﻗﯿﻖﺗﺮﯾﻦ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۵۱‬‬
‫در ﻫامن ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻦ ﺟﺎﺑﺠﺎ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﻬﱰﯾﻦ ﺗﻨﻈﯿامت ﺑﺮای دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از اﯾﻦ اﺻﻞ ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺪاﮐرث ﮐﻨﱰاﺳﺖ ﺑﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی‬
‫ﺑﻪ دو رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ دارد‪ :‬ﺗﺼﻮﯾﺮ اول و‬ ‫رادﯾﻮاﭘﮏ و رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ‪ ۷۰ kV ،‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ دوم ﺷﯿﻔﺖ داده ﺷﺪه‪.‬‬ ‫ت‪ .‬ﺷﯿﻔﺖ ﮐﻦ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫)‪ (۲‬ﺑﺮ اﺳﺎس ﺟﻬﺖ ﮐﺮو ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬ ‫‪ .۱‬ﺷﯿﻔﺖ ﮐﻦ‪ ،‬ﺑﻌﺪ ﺳﻮم ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ را ﻧﺸﺎن‬
‫ﮐﻦ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮد ﮐﻪ ﮐﺮو‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻓﺎﺳﯿﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﯾﺎ ﻟﯿﻨﮕﻮاﻟﯽ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ و ﻣﺰاﯾﺎ‬
‫ث‪ .‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻓﺎﺳﯿﻮﻟﯿﻨﮕﻮاﻟﯽ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺟﺪاﺳﺎزی و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی‬
‫ج‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﮐﺸﻒ ﻧﺸﺪه‪.‬‬ ‫ﺳﻮﭘﺮاﯾﻤﭙﻮزﺷﺪه‬
‫)‪ (۱‬ﯾﮏ اﺻﻞ آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ ﻣﯽﮔﻮﯾﺪ ﮐﻪ‬ ‫)‪ (۱‬اﯾﻦ ﮐﺎر در متﺎم دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ‬
‫اﮔﺮ ﯾﮏ رﯾﺸﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺎل داﺷﺘﻪ‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دارای دو ﮐﺎﻧﺎل در ﭘﻠﻦ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬آن ﮐﺎﻧﺎل ﻧﺰدﯾﮏ ﻣﺮﮐﺰ رﯾﺸﻪ‬ ‫ﻓﺎﺳﯿﻮﻟﯿﻨﮕﻮال ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻗﺮار ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی‬
‫چ‪ .‬ﻋﮑﺲ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ زاوﯾﻪی‬ ‫ﺳﻮﭘﺮاﯾﻤﭙﻮزﺷﺪه‪.‬‬
‫ﻣﺰﯾﺎﻟﯽ ﯾﺎ دﯾﺴﺘﺎﻟﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﺗﺎ اﮔﺮ‬
‫ﮐﺎﻧﺎل دﯾﮕﺮی وﺟﻮد دارد دﯾﺪه ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﮔﺎﻫﯽ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی رادﯾﻮاﭘﮏ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ رﯾﺸﻪ ﻫﻢﭘﻮﺷﺎﻧﯽ‬
‫ح‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ زاﯾﮕﻮﻣﺎ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻬﯽ از ﻣﺮﮐﺰ رﯾﺸﻪ ﻣﻨﺤﺮف ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﮐﺎﻧﺎل دﯾﮕﺮی ﺑﺎﯾﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫پ‪ .‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‪.‬‬
‫خ‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﻪ‪.‬‬ ‫ت‪ .‬ﺗﻌﯿﯿﻦ ﮐﺮوﻫﺎ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﯾﮏ رﯾﺸﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮐﺎﻧﺎل دارد‪،‬‬ ‫)‪ (۱‬ﺑﻪﮐﺎرﮔﯿﺮی ﻗﺎﻧﻮن ‪buccal‬‬
‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫‪) object‬ﻗﺎﻧﻮن ‪ — (SLOB‬ﺟﺰﺋﯽ‬
‫ﯾﺎ ﻣﺴﯿﺮﯾﺎﺑﯽ )‪ (negotiation‬آن‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﮐﺎل ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﻧﺎﻣﻤﮑﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ دﯾﮕﺮ‪،‬‬
‫ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ در ﺟﻬﺘﯽ ﻣﺨﺎﻟﻒ‬
‫)‪ (۲‬ﺧﯿﻠﯽ از اوﻗﺎت ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ در‬ ‫ﺣﺮﮐﺖ ﴎ ﺗﯿﻮب ﯾﺎ ﮐﻦ ﺣﺮﮐﺖ ﮐﺮده‬
‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬اﺟﺰاﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﻟﯿﻨﮕﻮال‬
‫د‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺎل دﺷﻮار‬ ‫ﻧﺰدﯾﮏﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ‬
‫‪ • ۵۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ :۴‬اﺟﺰای اﺻﻠﯽ آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻦ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪ در‬ ‫ﻣﯽﮔﺮدﯾﻢ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ دو رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺣﯿﻦ‬

‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻗﺎﺑﻞ روﯾﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻘﺪار‬ ‫ﮐﺎر ﺗﻬﯿﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﯾﮑﯽ از منﺎی ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و‬
‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ از اﺳﺘﺨﻮان ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺤﻠﯿﻞ‬ ‫دﯾﮕﺮی از منﺎی ﻣﺰﯾﺎل ﯾﺎ دﯾﺴﺘﺎل‪ .‬ﺟﻬﺖ‬
‫ﺑﺮود‪.‬‬ ‫ﻓﺮز ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺎس ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل در ﺻﻮرﺗﯽ‬ ‫‪ .۳‬ﻣﻌﺎﯾﺐ ﺷﯿﻔﺖ ﮐﻦ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫ﮐﻪ اﺳﺘﺨﻮان ﮐﻮرﺗﯿﮑﺎل ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺑﺮود‪،‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﮐﺎﻫﺶ وﺿﻮح‬
‫ﻣﺸﻬﻮدﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬واﺿﺢﺗﺮﯾﻦ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺎ‬
‫‪ .۲‬ﺗﺸﺨﯿﺺ اﻓﱰاﻗﯽ ﺿﺎﯾﻌﺎت اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ‪ ،definition‬ﺗﺎﺑﺶ ﻣﻮازی‬
‫اﻟﻒ‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺿﺎﯾﻌﺎت رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻻﻣﯿﻨﺎدورای اﭘﯿﮑﺎل دﯾﺪه‬ ‫ب‪ .‬ﺳﻮﭘﺮاﯾﻤﭙﻮز ﺷﺪن ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎ‪.‬‬
‫منﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ث‪ .‬آﻧﺎﺗﻮﻣﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ )ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫)‪ (۲‬ﺑﯿﺸﱰ اوﻗﺎت‪ ،‬رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ‬ ‫‪(۴‬‬
‫ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺮد اﻃﺮاف اﭘﮑﺲ دﯾﺪه‬ ‫‪ .۱‬ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۵۳‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬آﻣﺎدهﺳﺎزی ﺣﻔﺮه‬ ‫منﺎﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬اﮐﺴﭙﻮز ﻋﺎج‬ ‫)‪ (۳‬ﴏف ﻧﻈﺮ از اﯾﻦ ﮐﻪ زاوﯾﻪی‬
‫پ‪ .‬ﺗﺮﻣﯿﻢﻫﺎی ﻧﺸﺖدار‬ ‫ﮐﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ در‬
‫اﭘﮑﺲ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﯽﻣﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ت‪ .‬ﻧﻪ ﻣﺎﯾﻊ ﻋﺎﺟﯽ ]داﺧﻞ ﺗﻮﺑﻮﻟﯽ[ و‬
‫ﻧﻪ زواﺋﺪ ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺘﯿﮏ در ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوز‬ ‫)‪ (۴‬ﻋﻠﺖ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻌﻤﻮﻻ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺗﺮکﻫﺎ ﯾﺎ ﺗﺮوﻣﺎ‬ ‫ب‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺿﺎﯾﻌﺎت رادﯾﻮاﭘﮏ‬
‫‪ .۴‬اﮐﺴﭙﻮز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫)‪ (۱‬اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان‬

‫اﺳﺘﺌﻮﻣﯿﻠﯿﺖ اﺳﮑﻠﺮوزهی ﮐﺎﻧﻮﻧﯽ‬
‫ب‪ .‬ﻃﺒﯿﻌﺖ و دﯾﻨﺎﻣﯿﮏ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬ ‫)اﺳﺘﺌﯿﺖ ﮐﻨﺪاﻧﺴﺎن( ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬
‫‪ .۱‬ﭼﻨﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﯽ ﻣﺜﺒﺘﯽ ﺑﯿﻦ ﺗﻌﺪاد ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‬ ‫)‪ (۲‬ﭼﻨﯿﻦ ﺿﺎﯾﻌﺎﺗﯽ منﺎی اﭘﮏ ﻣﻨﺘﴩ‬
‫در ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪی ﻋﻔﻮﻧﯽ و اﻧﺪازهی‬ ‫دارﻧﺪ‪.‬‬
‫رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ اﭘﯿﮑﺎل وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫)‪ (۳‬در ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژی‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺘﺨﻮان‬
‫‪ .۳‬ﺗﻔﺎوت ﺑﯿﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ اوﻟﯿﻪ و درﻣﺎن ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫ﺗﺮاﺑﮑﻮﻻر را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫رﯾﺸﻪی ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ‪.‬‬ ‫)‪ (۴‬منﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻔﻮﻧﺖ اوﻟﯿﻪی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﺑﻮردرﻫﺎی ﻣﻨﺘﴩ و آراﯾﺶ ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ‬
‫)‪ (۱‬ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎی اﺟﺒﺎری ﻏﺎﻟﺐ‬ ‫ﻣﺘﺤﺪاﳌﺮﮐﺰ اﻃﺮاف اﭘﮑﺲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۵‬ﺧﯿﻠﯽ از اوﻗﺎت اﺳﺘﺌﯿﺖ‬
‫)‪ (۲‬ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽﻫﺎی ﺑﯽﻫﻮازی‬ ‫ﮐﻨﺪاﻧﺴﺎن و ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺎ ﻫﻢ‬
‫— ﺑﺎﮐﱰوﺋﯿﺪﻫﺎی ﺑﺎ رﻧﮕﺪاﻧﻪی‬ ‫ﻇﺎﻫﺮ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺳﯿﺎه )‪ (black pigmented‬ﻣﺜﻞ‬ ‫)‪ (۶‬ﭘﺎﻟﭗ اﻏﻠﺐ زﻧﺪه و ﻣﻠﺘﻬﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ porphyromonas‬و ‪prevotella‬‬
‫‪ ۶-۲‬ﻣﯿﮑﺮوﺑﯿﻮﻟﻮژی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ nigrescens‬در ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎی‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ﺷﯿﻮع را دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬راهﻫﺎی ورود ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ ﺑﻪ داﺧﻞ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫)‪ (۳‬ﮔﺮمﻣﺜﺒﺖﻫﺎی ﺑﯽﻫﻮازی —‬ ‫‪ .۱‬ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎ‬
‫)ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی‬ ‫‪actinomyces‬‬ ‫‪ .۲‬ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی ﻧﻔﻮذﭘﺬﯾﺮ‬
‫‪ • ۵۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪Peptostreptococcus,‬‬ ‫رﯾﺸﻪ(‪.‬‬
‫‪Fusobacterium, and‬‬ ‫ب‪ .‬ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪای ﮐﻪ درﻣﺎﻧﺶ ﺷﮑﺴﺖ‬
‫)‪Actinomyces‬‬ ‫ﺧﻮرده )ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ درﻣﺎن ﻣﺠﺪد ﺑﻪ دﻟﯿﻞ‬
‫)‪ (۲‬ﮔﺮمﻣﺜﺒﺖﻫﺎی ﺑﯽﻫﻮازی اﺧﺘﯿﺎری‬ ‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﭘﺎﯾﺪار(‬
‫)‪ streptococci‬و ‪(enterococci‬‬ ‫)‪) enterococcus faecalis (۱‬در‬
‫در ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪی ﻋﻔﻮﻧﯽ درﻣﺎن ﻧﺸﺪه‬
‫ﭼﻨﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ )‪.(polymicrobial‬‬ ‫ﺑﻪ ﻧﺪرت ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ(‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﮐﻠﯿﻨﺪاﻣﺎﯾﺴﯿﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﺴﯿﺎری از‬ ‫)‪ (۲‬ﺷﯿﻮع ﺑﺎﻻی ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎی‬
‫ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎی ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽ و ﮔﺮمﻣﺜﺒﺖ‬ ‫اﺧﺘﯿﺎری‪.‬‬
‫ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ‪ ،‬از ﺟﻤﻠﻪ ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎی‬
‫اﺧﺘﯿﺎری و اﺟﺒﺎری‪.‬‬ ‫‪ .۴‬ﻟﯿﭙﻮﭘﻠﯽﺳﺎﮐﺎرﯾﺪﻫﺎ‬
‫‪ .۳‬ﻣﱰوﻧﯿﺪازول در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎی‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻟﯿﭙﻮﭘﻠﯽﺳﺎﮐﺎرﯾﺪﻫﺎ روی ﺳﻄﺢ‬
‫اﺟﺒﺎری ﻣﺆﺛﺮ اﺳﺖ‪ .‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ‬ ‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽ ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎی‬ ‫ب‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻟﯿﭙﻮﭘﻠﯽﺳﺎﮐﺎرﯾﺪﻫﺎ‬
‫اﺧﺘﯿﺎری و ﻫﻮازیﻫﺎ ﻣﻮﺛﺮ ﻧﯿﺴﺖ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬ ‫از دﯾﻮارهی ﺳﻠﻮﻟﯽ آزاد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ دﯾﮕﺮی‬ ‫اﻧﺪوﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ آﻣﻮﮐﺴﯽﺳﯿﻠﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬اﻧﺪوﺗﻮﮐﺴﯿﻦ ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺘﺸﺎر در‬
‫ﻋﺎج اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﻣﺸﮑﻼت ﺣﯿﻦ ﮐﺎر‬
‫)‪ (۲‬ﺑﯿﻦ وﺟﻮد اﻧﺪوﺗﻮﮐﺴﯿﻦ و اﻟﺘﻬﺎب‬
‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل راﺑﻄﻪ ﺑﺮﻗﺮار ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ۱-۳‬اﯾﺠﺎد ﻟﺞ‬ ‫پ‪ .‬آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ ۲-۳‬ﺷﮑﺴﺖ وﺳﺎﯾﻞ‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ۳-۳‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‬ ‫‪ .۱‬ﭘﻨﯽﺳﯿﻠﯿﻦ ‪ V‬ﯾﺎ آﻣﻮﮐﺴﯽﺳﯿﻠﯿﻦ اﻧﺘﺨﺎب‬

‫اول ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ۴-۳‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬در ﺑﺮاﺑﺮ ﻣﻮارد زﯾﺮ ﻣﺆﺛﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ۱-۳‬اﯾﺠﺎد ﻟﺞ‬
‫)‪ (۱‬اﻏﻠﺐ ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎی اﺟﺒﺎری‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻟﺞ‬
‫‪(Prevotella, Porphyromonas,‬‬
‫‪ .۱‬ﺑﯽﻧﻈﻤﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﮐﺎر ﻣﺎ )‪artificial‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۵۵‬‬
‫ب‪ .‬ﻗﻄﺮ ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫‪ (irregularity‬ﮐﻪ ﺑﺮ ﺳﻄﺢ دﯾﻮارهی‬
‫)‪ (۱‬ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﻗﻄﺮ ﮐﻤﱰ‪ ،‬ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه و ﻣﺎﻧﻊ ﻗﺮار‬
‫ﺑﯿﺸﱰی ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﻟﺞ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮔﺮﻓنت ﻓﺎﯾﻞ ﺗﺎ اﭘﮑﺲ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﻣﯿﺰان ﮐﺮو‬ ‫‪ .۲‬ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد را دﯾﮕﺮ منﯽﺗﻮان ﺑﻪ دﺳﺖ‬

‫آورد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﯿﺰان ﮐﺮو ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ اﯾﺠﺎد ﻟﺞ ﻧﯿﺰ‬ ‫‪ .۳‬ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫ﻣﺴﺘﻘﯿام اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻮاد آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‪،‬‬
‫)‪ (۲‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﺶ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ از‬ ‫ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ از اﭘﮑﺲ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﮐﺎل‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﮐﺮو ﺑﺎﮐﻮﻟﯿﻨﮕﻮاﻟﯽ ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫ب‪ .‬ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻮاد آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‪ ،‬دﯾﮕﺮ‬
‫رﯾﺸﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﮐﺮو درﺳﺖ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ را دﻧﺒﺎل‬
‫ﻧﺸﻮد‪.‬‬ ‫منﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺷﺴﺖوﺷﻮ ﯾﺎ ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻪ ﮐﺮدن ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ‬ ‫ب‪ .‬ﻋﻠﺖ اﯾﺠﺎد ﻟﺞ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﯾﮏ ﺷﻮﯾﻨﺪهی‬ ‫‪ .۱‬ﻋﺪم وﺟﻮد دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫ﺧﻮب ﺑﺮای ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن و ﺣﺬف‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺎﺷﯽ از آﻣﺎدهﺳﺎزی‬
‫دﺑﺮیﻫﺎ اﺳﺖ‪ ،‬اﻣﺎ ﯾﮏ ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻨﺖ اﺿﺎﻓﻪ‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﮔﺸﺎدﺳﺎزی )‪ (flaring‬ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫ب‪ .‬ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻨﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻗﺮار دادن‬ ‫ﻣﺴﯿﺮﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬ ‫ﮐﺮوﻧﺎل‬
‫ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ اﺳﱰس روی وﺳﺎﯾﻞ‪ ،‬و‬ ‫)‪ (negotiation‬ﯾﮏﺳﻮم اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺎﻧﺎل را‬
‫ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺣﺬف دﺑﺮیﻫﺎ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۴‬ﮔﺸﺎدﺳﺎزی ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ ﮐﺎﻧﺎل ﮐﺮودار ﺑﺎ‬ ‫‪ .۲‬آﻧﺎﺗﻮﻣﯽ ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻃﻮل‬
‫اﻟﻒ‪ .‬وﺳﺎﯾﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای ﻣﺴﯿﺮﯾﺎﺑﯽ ﮐﺎﻧﺎل‬
‫رﯾﺸﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ متﺎﯾﻞ دارﻧﺪ ﺗﺎ‬ ‫)‪ (۱‬ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ‬
‫در ﻣﺴﯿﺮ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﭘﯿﺶ ﺑﺮوﻧﺪ و ﺑﺮش‬ ‫ﺑﯿﺸﱰی ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﻟﺞ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ و دﯾﻮارهی ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﮐﺎﻧﺎل را‬ ‫)‪ (۲‬در ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ‪ ،‬ﺑﺮای ﺣﻔﻆ‬
‫ﺻﺎف ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ recapitulation ،patency‬اﻧﺠﺎم‬
‫)‪ (۱‬وﻗﺘﯽ ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ ﻋﺎج را از ﺳﻤﺖ‬ ‫ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ • ۵۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫اﺻﻠﯽ ﭘﯿﺪا ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺮﮐﺖ‬ ‫ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﮐﺮو ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل رﯾﺸﻪ ﺑﺮ‬
‫رﯾﻤﯿﻨﮓ و ﮔﺎﻫﯽ ﺣﺮﮐﺖ ‪up-and-‬‬ ‫ﻣﯽدارﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﺗﺮﻧﺴﭙﻮرت‬
‫‪ down‬ﻓﻀﺎ را ﺣﻔﻆ ﮐﺮده و ﮐﺎﻧﺎل را‬ ‫ﺷﺪن )‪ (transportation‬ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ‪.‬‬
‫دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﻧﻮک ﻣﻨﺤﺮفﺷﺪهی ﻓﺎﯾﻞ ﻣﻤﮑﻦ‬
‫پ‪ .‬ﮔﺸﺎدﺳﺎزی )‪ (flaring‬ﺣﻔﺮهی‬ ‫اﺳﺖ داﺧﻞ ﻋﺎج را ﮔﻮج )‪ (gouge‬ﮐﻨﺪ و‬
‫دﺳﱰﺳﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮد دﺳﱰﺳﯽ‬ ‫ﯾﮏ ﻟﺞ ﯾﺎ ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن در ﺳﻤﺖ ﺑﯿﺮوﻧﯽ‬
‫ﺑﻪ ﯾﮏﺳﻮم اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺎﻧﺎل ﮐﻤﮏ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺮو اﺻﻠﯽ ﮐﺎﻧﺎل اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺑﺎ وﺟﻮد متﺎم اﯾﻦ ﺗﻼشﻫﺎ‪ ،‬اﺻﻼح‬ ‫پ‪ .‬ﻫﺮ ﮐﺪام از ﺗﻮاﻟﯽ اﻧﺪازهی ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ‬
‫ﻟﺞ ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا وﺳﺎﯾﻞ‪ ،‬و ﻣﻮاد‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از ﺑﻪ ﮐﺎر ﺑﺮدن ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﺑﺎ‬
‫آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ متﺎﯾﻞ دارﻧﺪ وارد ﻟﺞ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺪازهی ﺑﺰرﮔﱰ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮﻧﺪ )ﺑﻪ‬
‫‪ .۴‬اﮔﺮ ﻧﺘﻮاﻧﯿﻢ ﻟﺞ را رد )‪ (bypass‬ﮐﻨﯿﻢ‪،‬‬ ‫ﻋﺒﺎرت دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﻧﺒﺎﯾﺪ از ﯾﮏ ﺳﺎﯾﺰ ﻓﺎﯾﻞ رد‬
‫ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﺗﺎ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‬ ‫ﺷﺪ(‪.‬‬
‫ﺟﺪﯾﺪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ت‪ .‬ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﻣﻨﻌﻄﻒ )‪ (flexible‬اﯾﺠﺎد‬
‫ت‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﻟﺞ‬ ‫ﻟﺞ را ﮐﻢ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ درﻣﺎن ﭘﺲ از اﯾﺠﺎد ﻟﺞ ﺑﻪ‬ ‫‪ .۵‬اﻧﺴﺪاد ﯾﺎ ﭘﮏ ﮐﺮدن دﺑﺮی در ﻧﺎﺣﯿﻪی‬

‫ﻣﯿﺰان دﺑﺮیﻫﺎی ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه در ﻧﺎﺣﯿﻪی‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ از ﻟﺞ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬‬ ‫پ‪ .‬اﺻﻼح ﻟﺞ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﯿﺰان دﺑﺮیﻫﺎ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ دارد‬ ‫‪ .۱‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﮐﺎﻧﺎل دوﺑﺎره ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﮐﻪ ﭼﻪ زﻣﺎﻧﯽ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﭘﺎﮐﺴﺎزی و‬ ‫و ﻣﺴﯿﺮﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﮑﻞدﻫﯽ‪ ،‬ﻟﺞ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﯾﮏ روش اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ از ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ب‪ .‬ﻟﺞﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﮐﻮﺗﺎه و ﭘﺎﮐﺴﺎزی‬ ‫ﮐﻮﭼﮏ ﭘﺮهﮐﺮو داده ﺷﺪه )‪ ۱‬ﺗﺎ ‪۲‬‬
‫ﺷﺪه ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﺑﻬﱰی دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ اﭘﯿﮑﺎل(‪ ،‬ﺑﺮای دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﻣﺠﺪد‬
‫‪ .۲‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ را ﺑﻪ ﺑﯿامر اﻃﻼع دﻫﯿﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﻪ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد درﺳﺖ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪.‬‬
‫و اﻫﻤﯿﺖ ﻣﺮاﺟﻌﻪی ﻣﺠﺪد )‪(recall‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻨﺖ ﻓﺮاوان‪.‬‬
‫و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺷﮑﺴﺖ درﻣﺎن را ﺑﻪ او‬ ‫ب‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻮک زدن‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ دﻫﯿﺪ‪.‬‬ ‫)‪.(pecking‬‬
‫‪ ۲-۳‬ﺷﮑﺴﺖ وﺳﺎﯾﻞ‬ ‫)‪ (۱‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۵۷‬‬
‫)ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺧﺴﺘﮕﯽ ﻓﺎﯾﻞ(‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫ب‪ .‬ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﻧﯿﮑﻞ ﺗﯿﺘﺎﻧﯿﻮم ﭼﻨﯿﻦ‬ ‫‪ .۱‬ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ وﺳﯿﻠﻪ داﺧﻞ ﻣﺤﺪودهی‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺑﴫی ﺧﺴﺘﮕﯽ را ﻧﺸﺎن‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫منﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از اﯾﻦ‬ ‫ب‪ .‬وﺳﺎﯾﻞ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﯽﺷﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺑﴫی روی دﻫﺪ‪ ،‬دور‬
‫اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۱‬ﺷﮑﺴﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻧﻌﻄﺎف و اﺳﺘﺤﮑﺎم‬
‫ﻣﺤﺪود وﺳﺎﯾﻞ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫‪ .۴‬ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ را ﻣﮑﺮرا ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ .۲‬اﺳﺘﻔﺎدهی ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ‬
‫‪ .۵‬ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺑﻪ‬
‫راﺣﺘﯽ داﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎل ﻗﺮار ﻧﮕﺮﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﺑﺰرگﺗﺮ ﻧﺮوﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ت‪ .‬درﻣﺎن ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ وﺳﺎﯾﻞ ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ب‪ .‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﯿﺮوی ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ‬
‫اﻋامل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬رد ﮐﺮدن )‪ (bypass‬وﺳﯿﻠﻪ‬
‫‪ .۳‬ﻧﻘﻮص ﺳﺎﺧﺖ وﺳﺎﯾﻞ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﮑﺴﺖ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬از اﺻﻮل ﻣﺸﺎﺑﻪ رد ﮐﺮدن ﻟﺞ‬ ‫ﺷﻮد ﻧﺎدر اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ از ﺷﮑﺴﺖ وﺳﺎﯾﻞ دوری ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﺧﺎرج ﮐﺮدن وﺳﯿﻠﻪ — اﯾﻦ روﯾﮑﺮد‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﺎﻣﻮﻓﻖ اﺳﺖ‪ ،‬و ارﺟﺎع ﺑﻪ‬ ‫‪ .۱‬ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﺤﺪودﯾﺖﻫﺎی اﺳﱰس وﺳﺎﯾﻠﯽ‬
‫ﻣﺘﺨﺼﺺ اﻧﺪو ﻻزم اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .۳‬آﻣﺎدهﺳﺎزی و آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن ﮐﺎﻧﺎل ﺗﺎ‬ ‫‪ .۲‬ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻪ ﮐﺮدن ﻣﺪاوم وﺳﺎﯾﻞ در داﺧﻞ‬
‫ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ وﺳﯿﻠﻪ ﺷﮑﺴﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺎﮐﺴﺎزی ﺗﺎ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد ﺟﺪﯾﺪ‪،‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺴﺖوﺷﻮدﻫﻨﺪهﻫﺎ‬
‫ﮐﻪ ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ ﺑﺎ ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽﺗﺮﯾﻦ ﺳﻄﺢ‬ ‫ب‪ .‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻨﺖﻫﺎ‬
‫وﺳﯿﻠﻪی ﺷﮑﺴﺘﻪ‪.‬‬ ‫‪ .۳‬ارزﯾﺎﺑﯽ وﺳﺎﯾﻠﯽ ﮐﻪ ﻗﺮار اﺳﺖ در ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ث‪ .‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز وﺳﯿﻠﻪی ﺷﮑﺴﺘﻪ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ درﻣﺎن ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻗﺒﻞ از ﺷﮑﺴﺖ‪ ،‬وﺳﺎﯾﻞ اﺳﺘﯿﻞ‬
‫دﺑﺮیﻫﺎی ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه در ﻧﺎﺣﯿﻪی ﭘﺎﯾﯿﻦ‬ ‫اﻏﻠﺐ اﻋﻮﺟﺎج ﺷﯿﺎرﻫﺎ را ﻧﺸﺎن‬
‫وﺳﯿﻠﻪی ﺷﮑﺴﺘﻪ دارد‪.‬‬ ‫ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻧﻮاﺣﯽ ﺑﺎزﺷﺪه‬
‫‪ .۲‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺖ وﺳﯿﻠﻪ در ﺣﯿﻦ‬ ‫ﯾﺎ ﭘﯿﭻﺧﻮردهی ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد‬
‫‪ • ۵۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ب‪ .‬در ﺣﯿﻦ ﺗﻬﯿﻪی ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ‪ ،‬ﻫﺮ‬ ‫ﻣﺮاﺣﻞ اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ‪،‬‬
‫ﭼﻨﺪ وﻗﺖ ﯾﮑﺒﺎر ﻣﺤﻮر ﻃﻮﻟﯽ دﻧﺪان را‬ ‫ﭘﺲ از آن ﮐﻪ ﻗﺴﻤﺖ اﻋﻈﻢ ﮐﺎﻧﺎل ﺗﺎ‬
‫ﺗﺠﺴﻢ ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﺷﺪ‪ ،‬اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪،‬‬
‫)‪ (۱‬ﺑﺰرگمنﺎﯾﯽ — از ﻟﻮپ ﯾﺎ‬ ‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺑﻬﱰ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮپ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۳‬دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ وﺳﺎﯾﻞ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ در‬
‫)‪ — transillumination (۲‬ﻧﻮر‬ ‫آنﻫﺎ ﺷﮑﺴﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮوﮔﻨﻮزﺷﺎن‬
‫ﻓﺎﯾﱪاﭘﺘﯿﮏ ﮐﻒ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ را روﺷﻦ‬ ‫ﺿﻌﯿﻒ )‪ (poor‬اﺳﺖ‪ .‬ﺷﮑﺴﺖ ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﻣﺪﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬ ‫ﺷامرهی ‪ ۴۰‬در ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد ﺑﻬﱰ از ﻓﺎﯾﻞ‬
‫ﻧﻘﺎط ﺳﯿﺎه ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺷامرهی ‪ ۱۵‬اﺳﺖ‪ ،‬زﯾﺮا ﺗﺎ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‪،‬‬
‫دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﺣﺪاﻗﻞ ﺗﺎ ﺣﺪودی اﻧﺠﺎم ﺷﺪه‬
‫)‪ (۳‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ — از رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎ زواﯾﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮای ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫آوردن اﻃﻼﻋﺎت درﺑﺎرهی اﻧﺪازه و‬ ‫‪ .۴‬ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺑﯿامر اﻃﻼع داده ﺷﻮد و‬
‫ﮔﺴﱰش ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪی ﺷﮑﺴﺖ وﺳﯿﻠﻪ ﺛﺒﺖ ﺷﻮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬در ﻣﻮرد دﻧﺪانﻫﺎی دارای ﺗﯿﻠﺖ‬ ‫‪ .۵‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﮐﻠﯽ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺖ وﺳﯿﻠﻪ‬
‫ﯾﺎ ﭼﺮﺧﯿﺪه‪ ،‬ﮐﻮرﻫﺎی رﯾﺨﺘﮕﯽ ﺑﺎ ﺟﻬﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز‬
‫ﻧﺎدرﺳﺖ‪ ،‬ﯾﺎ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﻪ‪ ،‬ﺑﺎ دﻗﺖ‬ ‫ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺤﻮر ﻃﻮﻟﯽ رﯾﺸﻪﻫﺎ را دﻧﺒﺎل ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۶‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻋﻼﺋﻢ ﺑﯿامر ﺑﺎﻗﯽ مبﺎﻧﺪ‪،‬‬
‫‪ .۲‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﻓﻮرﮐﺎ‬ ‫ﺑﻬﱰﯾﻦ درﻣﺎن ﺑﺮای دﻧﺪان‪ ،‬ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫)ﻗﻄﻊ اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ( اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺣﯿﻦ ﺟﺴﺘﺠﻮ ﺑﺮای‬
‫ﻣﺪﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫‪ ۳-۳‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‬
‫ب‪ .‬ﺑﺎﯾﺪ ﻓﻮرا ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ارﺗﺒﺎط اﯾﺎﺗﺮوژﻧﯿﮏ دﻧﺪان ﺑﺎ‬
‫ﻣﺤﯿﻂ ﺑﯿﺮون‬
‫‪ .۳‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن اﺳﱰﯾﭗ‬
‫ب‪ .‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺳﻄﺢ ﻃﺮف ﻓﻮرﮐﺎی ﮐﺮوﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬
‫را درﮔﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۱‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﮐﺮوﻧﺎل‬
‫ب‪ .‬ﻧﺘﯿﺠﻪی ﮔﺸﺎدﺳﺎزی )‪ (Flaring‬ﺑﯿﺶ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻠﺖ — ﻋﺪم ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﻗﺮار‬
‫از ﺣﺪ ﺑﺎ وﺳﺎﯾﻞ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دادن ﺟﻬﺖ ﻓﺮز در راﺳﺘﺎی ﻣﺤﻮر ﻃﻮﻟﯽ‬
‫دﻧﺪان در ﺣﯿﻦ ﺗﻬﯿﻪی ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ‪.‬‬
‫‪ .۴‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن رﯾﺸﻪ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۵۹‬‬
‫اﺷﺘﺒﺎﻫﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن اﭘﯿﮑﺎل‬
‫ب‪ .‬ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻓﺎﯾﻞ‪ ،‬ﭼﻨﺪﯾﻦ ﮔﺮاﻓﯽ از‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪی ﺗﺮﻧﺴﭙﻮرت‬
‫زواﯾﺎی اﻓﻘﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﮕﯿﺮﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﯾﮏ‬
‫‪ .۴‬ﭘﺎﺳﺦ اﭘﮑﺲ ﻟﻮﮐﯿﺘﻮر — ﺧﯿﻠﯽ ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل ﺟﺪﯾﺪ ﭘﺮﻓﻮره ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫از ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد ﻓﺎﯾﻞ اوﻟﯿﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﻣﯿﺎﻧﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫‪ .۵‬اﻧﺤﺮاف ﻓﺎﯾﻞ از ﻣﺴﯿﺮ ﻗﺒﻠﯽاش‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻌﺪ از اﯾﺠﺎد ﻟﺞ اﺗﻔﺎق‬
‫‪ .۶‬درد ﺷﺪﯾﺪ ﻏﯿﺮﻣﻌﻤﻮل ﺑﻌﺪ از ﮐﺎر‬ ‫ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻓﺎﯾﻞ ﻣﺴﯿﺮ‬
‫اﺷﺘﺒﺎه رﻓﺘﻪ و ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺎل ﺳﺎﺧﺘﮕﯽ‬
‫ت‪ .‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‬ ‫ﮐﻪ ﺑﻪ دﺳﺖ ﻣﺎ اﯾﺠﺎد ﺷﺪه‪ ،‬اﯾﺠﺎد‬
‫‪ .۱‬ﭘﺮﻓﻮره ﺷﺪن ﺑﻪ ‪ ،PDL‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ questionable‬دارد‪ ،‬و ﺑﯿامر ﺑﺎﯾﺪ از اﯾﻦ‬ ‫پ‪ .‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﯾﮏ ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‬
‫ﻣﻮﺿﻮع ﻣﻄﻠﻊ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﺧﻮنرﯾﺰی‬
‫‪ .۲‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﮑﺎﻧﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﺑﻪ داﺧﻞ ‪ PDL‬ﯾﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ در ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻮنرﯾﺰی‬
‫آﻟﻮﺋﻮل ﯾﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮ از آن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺑﺮای‬ ‫آﻧﯽ ﺑﺸﻮد )اﺳﺘﺨﻮان ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺑﺪون ﻋﺮوق‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻢ آن ﻣﻄﻠﻮب اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺧﻮنرﯾﺰی ﮐﻤﯽ‬
‫)‪ (۱‬ﺑﻪ آﺳﺎﻧﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ ﻣﻮاد‬ ‫اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ(‪.‬‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ آن را ﺗﺮﻣﯿﻢ ﮐﺮد )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻘﺺ‬ ‫‪ .۲‬درد ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﯽ‬
‫ﮐﻼس ‪.(V‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺣﯿﻦ ارزﯾﺎﺑﯽ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫)‪ (۲‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺟﺮاﺣﯽ ﻓﻠﭗ‬ ‫اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺑﯽﺣﺴﯽ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮای‬
‫ب‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ زﯾﺮ اﺳﺘﺨﻮان ﮐﺮﺳﺖ‬ ‫ﺗﻬﯿﻪی ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ ﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ اﻣﺎ‬
‫ﯾﺎ در ﯾﮏﺳﻮم ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ رﯾﺸﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫ﺑﺮای ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺿﻌﯿﻒ )‪ (poor‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫پ‪ .‬درد ﺳﻮزﺷﯽ ﯾﺎ ﻣﺰهی ﺑﺪ‪ ،‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬
‫)‪ (۱‬ﻟﺜﻪی ﭼﺴﺒﻨﺪه )‪(attachment‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺎ ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻧﻘﺺ ﮔﺴﱰش‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﯽرود‪.‬‬ ‫‪ .۳‬ﺷﻮاﻫﺪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﺎﻧﺎل ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫‪ • ۶۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ .۹‬ﺑﻬﺪاﺷﺖ دﻫﺎن ﺑﯿامر‬ ‫)‪ (۲‬ﭘﺎﮐﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل دامئﯽ ﺗﺸﮑﯿﻞ‬
‫‪ .۱۰‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ در اﻧﺠﺎم ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۱۱‬درﻣﺎن ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎ‬ ‫‪ .۳‬اﻧﺪازهی ﻧﻘﺺ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﮐﺮوﻧﺎل — ﺑﯿامر را‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ )>‪۱‬‬

‫ﺑﻪ ﯾﮏ ﻣﺘﺨﺼﺺ اﻧﺪو ارﺟﺎع دﻫﯿﺪ ﺗﺎ‬ ‫ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ( ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺑﯿﺸﱰی ﺑﺮای ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ را ﻣﺸﺨﺺ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﻓﻮرﮐﺎ‬ ‫ب‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ‬

‫ﺑﺎﻓﺘﯽ ﮐﻤﱰی اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻣﻌﻤﻮﻻ در دﺳﱰس اﺳﺖ و‬
‫ﻣﯽﺗﻮان آن را ﺑﺪون ﺟﺮاﺣﯽ ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫‪ .۴‬زﻣﺎن ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‬
‫ﮐﺮد‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ‬
‫)‪ (۲‬در ﺻﻮرت ﺗﺮﻣﯿﻢ )ﺳﯿﻞ ﺷﺪن(‬ ‫اﻧﺘﻬﺎﯾﯽ درﻣﺎن‪ ،‬ﭘﺲ از دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﮐﺎﻣﻞ‬
‫ﻓﻮری‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺧﻮﺑﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﯾﺎ ﻧﺴﺒﯽ ﮐﺎﻧﺎل اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪ ،‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز‬
‫ﺑﻬﱰی دارﻧﺪ‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن اﺳﱰﯾﭗ‬
‫‪ .۵‬زﻣﺎن ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫)‪ (۱‬ﺑﻪ ﻧﺪرت در دﺳﱰس اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﻫﺮ ﭼﻪ زودﺗﺮ ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫)‪ (۲‬ﻋﺎرﺿﻪی ﻣﻌﻤﻮل آن اﻟﺘﻬﺎب و ﺑﻪ‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺑﻬﱰی دارد‪.‬‬
‫دﻧﺒﺎل آن ﭘﺎﮐﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب‪ .‬آﺳﯿﺐ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫ت‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن رﯾﺸﻪ‬ ‫ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‪ ،‬ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ‪ ،‬و ﻣﺤﺮکﻫﺎ را‬
‫)‪ (۱‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺑﻪ اﻧﺪازه و ﺷﮑﻞ‬ ‫ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﯽرﺳﺎﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬‬ ‫پ‪ .‬ﺳﯿﻞ ﻓﻮری ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ‬
‫)‪ (۲‬ﺳﯿﻞ ﮐﺮدن اﭘﮑﺲ ﺑﺎز ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‬ ‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل را ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫و اﻣﮑﺎن ﺧﺎرج ﺷﺪن ﻣﻮاد ﺳﯿﻞﮐﻨﻨﺪه‬ ‫‪ .۶‬اﯾﺰوﻻﺳﯿﻮن — در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ دﻧﺪان در‬
‫وﺟﻮد دارد‪.‬‬ ‫زﻣﺎن ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ اﯾﺰوﻟﻪ ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫)‪ (۳‬درﻣﺎن ﺟﺮاﺣﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻻزم‬ ‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۷‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ دﺳﱰﺳﯽ ﺑﺮای ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫‪ .۱۲‬ﻓﺎﻟﻮآپ‬ ‫‪ .۸‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺳﯿﻞ ﻣﺎدهی ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺮ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۶۱‬‬
‫اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن دارد‪.‬‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺳﺨﺘﯽ ﺗﮑﻨﯿﮑﯽ زﯾﺎد ﮐﺎر‪،‬‬ ‫)‪ (۱‬ﻋﻼﺋﻢ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺳﻮالﺑﺮاﻧﮕﯿﺰ )‪(guarded‬‬ ‫)‪ (۲‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺖ‪ .‬رﯾﺸﻪﻫﺎی ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه اﻏﻠﺐ‬
‫ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺑﻪ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ‪ ،‬ﺑﯿامری ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‪،‬‬ ‫)‪ (۳‬وﺿﻌﯿﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫و ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ )‪(VRF‬‬ ‫ﭘﺮوب ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ث‪ .‬درﻣﺎن — ﻫﺪف ﻧﻬﺎﯾﯽ اﻧﺠﺎم ﭘﺎﮐﺴﺎزی‪،‬‬
‫‪ .۲‬ﺗﺮﻣﯿﻢ داﺧﻠﯽ ﺑﺪون ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﺎ ‪MTA‬‬ ‫ﺷﮑﻞدﻫﯽ و آﺑﭽﻮره ﮐﺮده ﮐﺎﻧﺎل ﺑﻪ ﻣﯿﺰاﻧﯽ‬
‫— ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ ﮐﻪ ‪MTA‬‬ ‫ﮐﻪ در دﺳﱰس اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬از اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﺳﺎزﮔﺎری زﯾﺴﺘﯽ ﺑﺎﻻﯾﯽ دارد و ﺑﻪ رﺳﻮب‬ ‫ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ﺑﺎﻻ ﭘﺮﻫﯿﺰ ﮐﻨﯿﺪ‬
‫ﻣﻮاد ﺷﺒﻪ ﺳامن ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﯾﺮا ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل را‬
‫ﻣﻠﺘﻬﺐ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ ۴-۳‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ )‪(VRF‬‬
‫‪ .۱‬ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺿﻌﯿﻒ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻼش ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺨﺶ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫)‪ (poor‬دارد‪.‬‬
‫ﻧﻘﺺ‪ ،‬ﺑﺎﻻی اﺳﺘﺨﻮان ﮐﺮﺳﺘﺎل ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ )ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫)‪ (۱‬اﮐﺴﱰوژن ﺑﺎ ارﺗﻮدﻧﺴﯽ‬
‫‪(۳‬‬
‫)‪ (۲‬ﺟﺮاﺣﯽ ﻓﻠﭗ و اﻓﺰاﯾﺶ ﻃﻮل ﺗﺎج‬
‫‪ .۱‬در اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮر ﻃﻮﻟﯽ دﻧﺪان اﺗﻔﺎق‬
‫)‪ — (CL‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻞ زﯾﺒﺎﯾﯽ‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﻧﺸﻮد ﯾﺎ اﮔﺮ دﻧﺪانﻫﺎی ﻣﺠﺎور‬
‫‪ .۲‬اﻏﻠﺐ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﺎﮐﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬ ‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل داﺷﺘﻪ‬
‫ﻋﻤﯿﻖ اﺳﺖ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ دﻧﺪانﻫﺎی‬ ‫ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫دﯾﮕﺮ از ﻧﻈﺮ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺳﺎمل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬ﻫﻤﯽﺳﮑﺸﻦ‬
‫‪ .۳‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ‬
‫)‪ (۴‬ﻗﻄﻊ رﯾﺸﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۵‬ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد ﺗﻌﻤﺪی‬
‫‪ .۴‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ‬
‫)‪— (intentional reimplantation‬‬
‫ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﻘﺺ در دﺳﱰس ﻧﺒﺎﺷﺪ ﯾﺎ‬
‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ رﯾﺸﻪ ﮔﺴﱰش ﯾﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﭼﻨﺪ ﻣﺸﮑﻞ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﻣﺜﻞ‬
‫‪ .۵‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن و وﺳﯿﻠﻪی ﺷﮑﺴﺘﻪ(‪،‬‬
‫‪ • ۶۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ ۴-۴‬ﻋﻮاﻗﺐ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ‬ ‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﺮدن ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﺷﻮد‪ ،‬و‬
‫ﺑﻪ دﻧﺪانﻫﺎ‬ ‫اﻏﻠﺐ ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﺮای ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻻزم‬
‫‪ ۵-۴‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ رﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫رﯾﺸﻪ‬ ‫پ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫‪ ۱-۴‬ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ وارد‬ ‫‪ .۱‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻌﺪ از ﺳامن ﮐﺮدن ﯾﮏ ﭘﺴﺖ‬
‫ﺷﺪه ﺑﻪ دﻧﺪانﻫﺎ‬ ‫اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬آﺳﯿﺐﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫‪ .۲‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺘﯿﺠﻪی ﻧﯿﺮوی ﮐﻨﺪاﻧﺲ ﮐﺮدن‬
‫ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ در ﺣﯿﻦ آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن ﮐﺎﻧﺎﻟﯽ‬
‫‪ .۱‬آﺳﯿﺐ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻮرم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﮐﻤﱰ از ﺣﺪ ﯾﺎ ﺑﯿﺶ از ﺣﺪ‬
‫و ﺧﻮﻧﺮﯾﺰی ﺷﻮد ﮐﻪ ‪ PDL‬را درﮔﯿﺮ‬ ‫آﻣﺎدهﺳﺎزی ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﺎ آﻣﺎدهﺳﺎزی ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎﻧﺎل‪ ،‬از‬
‫‪ .۲‬دﻧﺪانﻫﺎ ﺑﻪ دق ﺣﺴﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬ﺑﺎ آﺳﯿﺐ ﺑﻪ ﻋﺮوﻗﯽ‬ ‫ب‪ .‬ﺑﺎ اﻋامل ﻧﯿﺮوی ﮐﻨﺪاﻧﺲ ﮐﺮدن ﺑﺎ‬
‫ﮐﻪ وارد ﻓﻮراﻣﻦ اﭘﯿﮑﺎل ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ﻓﺸﺎر ﻣﺘﻌﺎدل‪ ،‬از ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی‬
‫اﺳﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮐﻨﯿﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ت‪ .‬درﻣﺎن ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ‬
‫‪ .۱‬اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﺮای متﺎم‬ ‫‪ .۱‬در دﻧﺪانﻫﺎی ﭼﻨﺪرﯾﺸﻪ‪ :‬ﺣﺬف رﯾﺸﻪی‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی آن ﻧﺎﺣﯿﻪ‪.‬‬ ‫درﮔﯿﺮ‪ ،‬ﯾﺎ ﮐﺸﯿﺪن دﻧﺪان‬
‫‪ .۲‬اﻧﺠﺎم ﺗﺴﺖ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌﺪ از آﺳﯿﺐ‪ ،‬در‬ ‫‪ .۲‬در دﻧﺪانﻫﺎی ﺗﮏرﯾﺸﻪ‪ :‬ﮐﺸﯿﺪن دﻧﺪان‬
‫ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﻮارد ﻣﻮﺟﺐ ﭘﺎﺳﺢ ﻣﻨﻔﯽ‬
‫ﮐﺎذب ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ .۴‬آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ‬
‫‪ .۳‬اﯾﻦ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺮﺟﻌﯽ در‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽﻫﺎی آﯾﻨﺪه ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬ ‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺴﺖﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫‪ ۱-۴‬ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ وارد ﺷﺪه‬
‫ﻣﺪت ‪ ۶‬ﺗﺎ ‪ ۱۲‬ﻣﺎه ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞاﻋﺘامد ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ دﻧﺪانﻫﺎ‬
‫‪ .۴‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻣﻨﻔﯽ ﮐﺎذب ﺗﺴﺖﻫﺎ‬ ‫‪ ۲-۴‬اﻧﻮاع آﺳﯿﺐﻫﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬متﺎم روشﻫﺎی ﺗﺴﺖ ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫‪ ۳-۴‬اواﻟﮋن‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۶۳‬‬
‫ﻧﺎﮐﺎﻣﻞ(‪.‬‬ ‫ﻣﺘﺪاول‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﭘﺎﺳﺦﮔﻮﯾﯽ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن — ﻟﺒﻪﻫﺎی ﺗﯿﺰ را ﺻﺎف‬ ‫را ﻣﯽﺳﻨﺠﻨﺪ و ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ را ﺗﺸﺨﯿﺺ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﯾﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎر از دﺳﺖ رﻓﺘﻪ را‬ ‫منﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ ﺑﺎ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﺮوق‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺧﻮﻧﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در واﻗﻊ‪،‬‬
‫ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﮐﻪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ‬
‫پ‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ — ﺧﻮب‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮد اﻋﺼﺎب ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬وﺟﻮد ﯾﺎ ﻋﺪم‬
‫‪ .۳‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺗﺎج ﺑﺪون درﮔﯿﺮی ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫وﺟﻮد ﮔﺮدش ﺧﻮن در ﭘﺎﻟﭗ را ﻧﺸﺎن‬
‫)ﮐﻼس ‪ II‬اﻟﯿﺲ(‬ ‫منﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‬ ‫ب‪ .‬در ﺻﺪﻣﺎت ﻧﺎﺷﯽ از ﺗﺮوﻣﺎ‪ ،‬ﭘﺎﺳﺦ‬
‫‪ uncomplicated‬ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﯿﻨﺎ و ﻋﺎج را‬ ‫ﻋﺼﺒﯽ اﻋﺼﺎب ﺣﺴﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫درﮔﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻗﻄﻊ ﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺎمل‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن — ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺎ رزﯾﻦﻫﺎی‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎﻧﺪﺷﻮﻧﺪه‬ ‫‪ .۵‬اﯾﻦ ﺗﺴﺖﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ ‪ ۳‬ﻫﻔﺘﻪ‪ ۳ ،‬ﻣﺎه‪ ۶ ،‬ﻣﺎه‪،‬‬
‫پ‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ — ﺧﻮب‪ ،‬ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ‬ ‫و ‪ ۱۲‬ﻣﺎه ﺑﻌﺪ ﺗﮑﺮار ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻌﺪ از آن‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺻﺪﻣﺎت ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻫﺮ ﺳﺎل اﻧﺠﺎم ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم‬
‫اﯾﻦ ﺗﺴﺖﻫﺎ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن روﻧﺪ و ﺳﯿﺮ‬
‫ب‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎی ‪) complicated‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪(۵‬‬ ‫وﺿﻌﯿﺖ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ ﭘﺎﻟﭗ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺗﺎج ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ درﮔﯿﺮی ﭘﺎﻟﭗ‬
‫‪ ۲-۴‬اﻧﻮاع ﺻﺪﻣﺎت‬
‫)ﮐﻼس ‪ III‬اﻟﯿﺲ(‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ﯾﮏ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‬ ‫آﺳﯿﺐﻫﺎی ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‬
‫‪ complicated‬ﮐﻪ ﻣﯿﻨﺎ و ﻋﺎج را درﮔﯿﺮ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ‪) uncomplicated‬ﺑﺪون‬
‫ﮐﺮده و ﭘﺎﻟﭗ را اﮐﺴﭙﻮز ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫درﮔﯿﺮی ﭘﺎﻟﭗ(‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن — ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎی زﯾﺮ‪،‬‬ ‫‪ .۱‬اﯾﻨﻔﺮﮐﺸﻦ )‪(infraction‬‬
‫ﺑﯿﻦ درﻣﺎن زﻧﺪهی ﭘﺎﻟﭗ )‪vital pulp‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ﺗﺮک ﻧﺎﮐﺎﻣﻞ ﻣﯿﻨﺎ ﺑﺪون‬
‫‪ (therapy‬و ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫از دﺳﺖ رﻓنت ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪان‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻣﯿﺰان ﺗﮑﺎﻣﻞ دﻧﺪان — در ﯾﮏ‬ ‫‪ .۲‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻣﯿﻨﺎ )ﮐﻼس ‪ I‬اﻟﯿﺲ ‪(ellis‬‬
‫دﻧﺪان ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺰاﯾﺎی زﯾﺎد‬
‫ﺣﻔﻆ ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪه‪ ،‬در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ﺗﻨﻬﺎ درﮔﯿﺮی ﻣﯿﻨﺎ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻼش ﺑﺮ اﻧﺠﺎم درﻣﺎن زﻧﺪهی‬ ‫)ﻟﺐﭘﺮ ﺷﺪن ﻣﯿﻨﺎ‪ ،‬و ﺗﺮک ﯾﺎ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‬
‫‪ • ۶۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ :۵‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺗﺎج ‪ ،A .complicated‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ ‪ complicated‬در ﻋﻤﻖ ﻋﺎج ﭘﯿﺶ رﻓﺘﻪ و‬
‫ﭘﺎﻟﭗ اﮐﺴﭙﻮز ﺷﺪه اﺳﺖ‪ ،B .‬منﺎی ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ‪ C .‬و ‪ ،D‬دﻧﺪان ﺑﺎ ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ ﮐﺎﻣﻞ‪ ،‬درﻣﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ و ﮐﺎﻧﺎل‬
‫رﯾﺸﻪ ﭘﺮ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۶۵‬‬
‫ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ﻗﻄﻌﻪی‬ ‫)‪(۲‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ )‪ (٪۲۵‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﺘﯿﺠﻪی‬ ‫)‪ (۲‬ﻓﺎﺻﻠﻪی زﻣﺎﻧﯽ ﺑﯿﻦ ﺣﺎدﺛﻪ و‬
‫ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫درﻣﺎن — در ﻃﻮل ‪ ۴۸‬ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲ‬
‫از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ‬ ‫)‪(۳‬‬ ‫از ﯾﮏ آﺳﯿﺐ ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ‪ ،‬واﮐﻨﺶ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ اﭘﯿﮑﺎل ﻣﺨﺘﻞ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪،‬‬ ‫اوﻟﯿﻪی ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﮑﺜﯿﺮی‬
‫ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ در ﻗﻄﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﻧﺎدر‬ ‫)‪ (proliferative‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﻟﺘﻬﺎب‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ ۲‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ‬
‫ب‪ .‬ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫ﻋﻤﻖ ﻧﺪارد‪ .‬ﭘﺲ از ‪ ۴۸‬ﺳﺎﻋﺖ‪،‬‬
‫اﺣﺘامل آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎﮐﱰﯾﺎﯾﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫)‪ (۱‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎی رﯾﺸﻪ‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ از ﻓﺎﺳﯿﺎل ﺑﻪ ﭘﺎﻻﺗﺎل ﻣﺎﯾﻞ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﯾﮏ ﮔﺮاﻓﯽ ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫)‪ (۳‬آﺳﯿﺐ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﻫﻤﺰﻣﺎن —‬
‫اﺳﺖ آنﻫﺎ را ﺛﺒﺖ ﻧﮑﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫آﺳﯿﺐ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺑﻪ ﺗﺎﻣﯿﻦ ﺗﻐﺬﯾﻪی‬
‫ﭘﺎﻟﭗ ﻟﻄﻤﻪ ﻣﯽزﻧﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ارزﯾﺎﺑﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺎﻣﻞ‬
‫ﯾﮏ ﮔﺮاﻓﯽ اﮐﻠﻮزال و ﺳﻪ ﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫)‪ (۴‬ﻃﺮح درﻣﺎن ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ — در‬
‫ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل )ﯾﮑﯽ در ﺻﻔﺮ درﺟﻪ و‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻗﺮار ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫دوﺗﺎ در ﻣﺜﺒﺖ و ﻣﻨﻔﯽ ‪ ۱۵‬درﺟﻪ‬ ‫ﭘﯿﭽﯿﺪهﺗﺮی ﻣﺜﻞ روﮐﺶ ﯾﺎ ﭘﺎﯾﻪی‬
‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺤﻮر ﻋﻤﻮدی دﻧﺪان(‬ ‫ﺑﺮﯾﺞ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺸﱰ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﯿﺶﺑﯿﻨﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬اﻟﮕﻮی ﺗﺮﻣﯿﻢ — ‪Andreasen‬‬ ‫پ‪ .‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ رﯾﺸﻪ — ﺗﻨﻬﺎ رﯾﺸﻪ را درﮔﯿﺮ‬
‫و ‪ Hjorting-Hansen‬ﭼﻬﺎر ﻧﻮع‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ )ﺳامن‪ ،‬ﻋﺎج‪ ،‬و ﭘﺎﻟﭗ(‪ .‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ اﻓﻘﯽ‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻢ را ﺗﻮﺿﯿﺢ دادهاﻧﺪ‪ .‬ﺳﻪ ﻧﻮع‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺧﻮﻧﺮﯾﺰی از ﺳﺎﻟﮑﻮس را‬
‫اول ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎن دﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻮع ﭼﻬﺎرم‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻌﻤﻮل از دﺳﺖ‬ ‫‪ .۱‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ اﻓﻘﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫رﻓنت ﺣﯿﺎت ﻗﻄﻌﻪی ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻮاﻗﺐ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ‬
‫)اﻟﻒ( ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﻪ‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ رﯾﺸﻪ اﻓﻘﯽ‬ ‫)‪(۱‬‬
‫)‪ (i‬ﺗﺮﻣﯿﻢ ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﻪ‪ ،‬ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫ﻣﯽﺷﮑﻨﺪ‪ ،‬ﻗﻄﻌﻪی ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ ﺟﺎﺑﺠﺎ‬
‫اﯾﺪهآل ﻣﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﯾﮏ ﮐﺎﻟﻮس‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬اﻣﺎ ﻗﻄﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﻋﻤﻮﻣﺎ‬
‫ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﻪ در ﻣﺤﻞ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‬ ‫ﺟﺎﺑﺠﺎ منﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ • ۶۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽﺗﺮ از آن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز‬ ‫روی ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ و داﺧﻞ‬
‫ﺑﺴﯿﺎر ﺿﻌﯿﻒ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﯾﻮارهی ﮐﺎﻧﺎل ﺗﺸﮑﯿﻞ‬
‫)ب( در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﺮدن‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺠﺪد ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬ ‫)ب( ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ ﻫﻤﺒﻨﺪ‬
‫ﺧﺎرج ﮐﺮدن ﻗﻄﻌﻪی ﮐﺮوﻧﺎل‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﺑﯿﻨﯽ‪.‬‬
‫اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن دارد‪.‬‬ ‫)پ( ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان و ﺑﺎﻓﺖ‬
‫)پ( در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻃﻮل ﻗﻄﻌﻪی‬ ‫ﻫﻤﺒﻨﺪ‪.‬‬
‫اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﮐﺎﻓﯽ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ‬ ‫)ت( ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺑﺎﻓﺖ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ‬
‫‪ orthodontic eruption‬دﻧﺪان‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﺑﯿﻨﯽ ﺑﺪون ﺗﺮﻣﯿﻢ‪.‬‬
‫را ﺑﺮای ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻣﻬﯿﺎ ﮐﺮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬درﻣﺎن‬
‫)‪ (۳‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻣﯿﺎﻧﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫)‪ (۱‬ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن و ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﺮدن‬
‫)اﻟﻒ( ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۳‬ﻫﻔﺘﻪ ﺛﺎﺑﺖ‬ ‫ﻗﻄﻌﺎت ﺗﺎ ﺟﺎی ﻣﻤﮑﻦ ﺑﻪ ﻫﻢ‪ ،‬درﻣﺎن‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اورژاﻧﺲ در اﯾﻦ ﻣﻮارد اﺳﺖ‪ .‬روﯾﮑﺮد‬
‫)ب( در ‪ ٪۲۵‬از ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎی‬ ‫ﮐﻨﻮﻧﯽ اﻧﺠﺎم اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ ﻣﻨﻌﻄﻒ ﺑﻪ‬
‫رﯾﺸﻪ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺪت ‪ ۲‬ﺗﺎ ‪ ۴‬ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻪ دﻧﺪانﻫﺎی‬
‫اﻏﻠﺐ اوﻗﺎت‪ ،‬ﻧﮑﺮوز ﻣﺤﺪود ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺠﺎور اﺳﺖ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﯿﻦ‬
‫ﻗﻄﻌﻪی ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺠﺮای‬ ‫آﺳﯿﺐ و درﻣﺎن زﻣﺎن زﯾﺎدی ﻓﺎﺻﻠﻪ‬
‫)‪ (lumen‬ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬در ﻣﺮز اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ﺑﯿﻔﺘﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن‬
‫ﻗﻄﻌﻪی ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ‪ ،‬ﮔﺸﺎد اﺳﺖ‪،‬‬ ‫ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻪ ﺟﺎی درﺳﺖ ﻣﻘﺪور ﻧﺒﻮده‬
‫در ﻧﺘﯿﺠﻪ اﭘﮑﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن‬ ‫و ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪت دﻧﺪان ﺗﺤﺖ‬
‫)‪ (apexification‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫)پ( در ﻣﻮارد ﻧﺎدری ﮐﻪ ﻫﻢ‬ ‫)اﻟﻒ( در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﻗﻄﻌﻪی‬
‫ﭘﺎﻟﭗ ﮐﺮوﻧﺎل و ﻫﻢ اﭘﯿﮑﺎل ﻧﮑﺮوز‬ ‫ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﯽ اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺷﻮد‪ ،‬درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ از ﻣﯿﺎن‬ ‫اﺣﺘامل ﺑﻬﺒﻮد آن ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎی‬
‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﺳﺨﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻗﻄﻌﻪی‬ ‫ﻣﯿﺎﻧﯽ و اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ رﯾﺸﻪ ﺗﻔﺎوت‬
‫اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﻧﮑﺮوز را ﻣﯽﺗﻮان از‬ ‫ﻧﺪارد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬اﮔﺮ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‬
‫ﻃﺮﯾﻖ ﺟﺮاﺣﯽ ﺧﺎرج ﮐﺮد‪.‬‬ ‫ﻫﻢﺳﻄﺢ ﮐﺮﺳﺖ آﻟﻮﺋﻮل ﯾﺎ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۶۷‬‬
‫پ‪ .‬درﻣﺎن ﻓﻮری ﻧﯿﺎز ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬دﻧﺪان را از‬ ‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ رﯾﺸﻪ‬ ‫)‪(۴‬‬
‫ﺑﺎﯾﺖ ﺧﺎرج ﮐﺮده و آن را ﻓﺎﻟﻮ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫— در ﺑﯿﺸﱰ اﯾﻦ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎ‪،‬‬
‫پ‪ .‬ﺳﺎبﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ )‪(subluxation‬‬ ‫ﻗﻄﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﻧﮑﺮوزه را ﻣﯽﺗﻮان ﺑﺎ‬
‫ﺟﺮاﺣﯽ ﺧﺎرج ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﺗﺸﺨﯿﺺ — دﻧﺪان ﺷﻞ ﺷﺪه‬
‫اﻣﺎ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ت‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ‬
‫‪ .۲‬درﻣﺎن‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﯿﺰان ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ و ﻟﻘﯽ ﻗﻄﻌﻪی‬

‫ﮐﺮوﻧﺎل‬
‫اﻟﻒ‪ .‬اﻧﺠﺎم رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ و ﺗﺴﺖﻫﺎی‬
‫ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﻨﺎ‬ ‫)‪ (۲‬دﻧﺪانﻫﺎی ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﺑﻪ ﻧﺪرت‬
‫دﭼﺎر ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ رﯾﺸﻪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ اﻣﺎ‬
‫ب‪ .‬ادﺟﺎﺳﺖ اﮐﻠﻮزال‬ ‫ﭘﺮوﮔﻨﻮزﺷﺎن ﺧﻮب اﺳﺖ‪.‬‬
‫پ‪ .‬در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ ﺑﻪ ﻣﺪت‬ ‫)‪ (۳‬ﺑﺎ درﻣﺎن ﴎﯾﻊ‪ ،‬ﻧﺰدﯾﮏ ﮐﺮدن‬
‫‪ ۱‬ﺗﺎ ‪ ۲‬ﻫﻔﺘﻪ اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻗﻄﻌﺎت ﺑﻪ ﻫﻢ و اﻧﺠﺎم اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ‬
‫‪ .۳‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﺎﻟﭙﯽ‬ ‫‪ semirigid‬ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۲‬ﺗﺎ ‪ ۴‬ﻫﻔﺘﻪ‪،‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻧﺮخ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ در دﻧﺪانﻫﺎی ﺑﺎ‬ ‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺑﻬﺒﻮد ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫اﭘﮑﺲ ﺑﺴﺘﻪ‪ ٪۶ ،‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺻﺪﻣﺎت ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ‬
‫ب‪ .‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﺎﻟﭙﯽ در دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ )‪ — (luxation‬ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﯾﮏ‬
‫ﺑﺎز ﻣﻄﻠﻮبﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﻧﺪان از ﻣﮑﺎن ﺧﻮد در اﺳﺘﺨﻮان آﻟﻮﺋﻮل در‬
‫ت‪ .‬ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺑﻪ ﺑﯿﺮون )‪ (extrusive‬ﯾﺎ ﺟﺎﻧﺒﯽ‬ ‫ﻧﺘﯿﺠﻪی ﺗﺮوﻣﺎی ﺣﺎد‪.‬‬
‫)‪(lateral‬‬ ‫ب‪ .‬ﮐﺎﻧﮑﺎژن )‪(concussion‬‬
‫‪ .۱‬ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫‪ .۱‬ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﺗﺸﺨﯿﺺ — ﺑﺪون ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ‪،‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪان ﺗﺎ ﺣﺪودی از ﺳﺎﮐﺖ ﺧﻮد‬ ‫ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﺣﺴﺎس ﺑﻪ دق؛ ﻋﻤﻮﻣﺎ‬
‫ﺧﺎرج ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﯽ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ ﭘﺎﻟﭗ اﺣﺘامﻻ ﺑﺎز ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ آﻟﻮﺋﻮل‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬درﻣﺎن‬
‫پ‪ .‬ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺟﺎﻧﺒﯽ — ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﺎج ﺑﻪ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﻧﺠﺎم رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ و ﺗﺴﺖﻫﺎی‬
‫ﺳﻤﺖ ﭘﺎﻻﺗﺎل و اﭘﮑﺲ رﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺒﻨﺎ‬
‫ﻟﯿﺒﺎل ﺟﺎﺑﺠﺎ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ادﺟﺎﺳﺖ اﮐﻠﻮزال‬
‫‪ • ۶۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫)‪ (۳‬درﻣﺎن اﻧﺪو‬ ‫‪ .۲‬درﻣﺎن‬
‫‪ .۳‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﺎﻟﭙﯽ — ﻧﺮخ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ‪٪۹۶‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻬﯿﻪی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن دﻧﺪانﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫‪ ۳-۴‬اواﻟﮋن )‪(avulsion‬‬ ‫اوﻟﯿﻪ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬اواﻟﮋن )‪ — (exarticulation‬ﺟﺪاﯾﯽ‬ ‫پ‪ .‬اﻧﺠﺎم اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ‬
‫ﮐﺎﻣﻞ دﻧﺪان از ﺟﺎﯾﮕﺎه ﺧﻮد در اﺳﺘﺨﻮان آﻟﻮﺋﻮل‬ ‫ت‪ .‬در ﺻﻮرت ﻟﺰوم‪ ،‬اﻧﺠﺎم درﻣﺎن اﻧﺪو‬
‫ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی ﺻﺪﻣﻪی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ )ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪.(۶‬‬ ‫)ﯾﺎ در دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺎز‪ ،‬ﮐﻪ‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن — اوﻟﻮﯾﺖ اول‪ ،‬ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﺣﯿﺎت‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ ﻣﺠﺪد ﻣﯽﻣﺎﻧﯿﻢ(‪.‬‬
‫‪ PDL‬اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪ .۳‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫‪ .۱‬در ﺻﻮرت اﻣﮑﺎن‪ ،‬ﻓﻮرا ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎی ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺑﻪ ﺑﯿﺮون —‬ ‫)‪(۱‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد ﻓﻮری ← ﺑﻬﺒﻮد‬ ‫ﻧﺮخ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ‪ ٪۶۵‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻢ ‪ ← PDL‬ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺟﺎﻧﺒﯽ — ﻧﺮخ‬ ‫)‪(۲‬‬
‫رﯾﺸﻪ‬
‫ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ‪ ٪۸۰‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۲‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد در‬
‫ث‪ .‬ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺑﻪ درون )‪(intrusive‬‬
‫ﻣﺤﻞ ﻣﻤﮑﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺪت زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﺧﺸﮏ ﺑﯿﺮون از ﺳﺎﮐﺖ آﻟﻮﺋﻮل‬ ‫‪ .۱‬ﺗﻮﺻﯿﻒ و ﺗﺸﺨﯿﺺ — ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ‬
‫ﺑﻮده‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫دﻧﺪان‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﺪت زﻣﺎن ﺣﯿﺎﺗﯽ ﮐﻪ دﻧﺪان ﺑﻪ‬ ‫‪ .۲‬درﻣﺎن‬
‫ﺻﻮرت ﺧﺸﮏ ﺑﯿﺮون از ﺳﺎﮐﺖ آﻟﻮﺋﻮل‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎی ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺎز —‬
‫ﺑﻮده‪ ،‬ﻧﺮخ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‪.‬‬ ‫اﺟﺎزه ﻣﯽدﻫﯿﻢ ﺗﺎ روﯾﺶ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﮐﻤﱰ از ‪ ۱۵‬دﻗﯿﻘﻪ‪٪۹۰ ،‬‬ ‫ب‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎی ﺑﺎﻟﻎ )اﭘﮑﺲ ﺑﺴﺘﻪ(‬
‫)‪ ۳۰ (۲‬دﻗﯿﻘﻪ‪٪۵۰ ،‬‬ ‫)‪ (۱‬ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اوﻟﯿﻪ ﺑﺎ‬
‫)‪ (۳‬ﺑﯿﺶ از ‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ‪ ،‬ﮐﻤﱰ از ‪٪۱۰‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده از ارﺗﻮدﻧﺴﯽ‬
‫ب‪ .‬ﻣﺤﯿﻂ ﻧﮕﻬﺪاری‬ ‫)‪ (۲‬ﺑﺎزﮔﺮداﻧﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ اوﻟﯿﻪ ﺑﺎ‬
‫اﺳﺘﻔﺎده از ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫)‪ (۱‬ﺑﻬﱰﯾﻦ ﻣﺤﯿﻂ ﻧﮕﻬﺪاری —‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۶۹‬‬
‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ A :۶‬و ‪ ،B‬دو ﻣﻮرد از اواﻟﮋن دﻧﺪان‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ اوﻗﺎت آﺳﯿﺐ ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی‬
‫اﻃﺮاف ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﮔﺴﱰده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺮﻃﻮب )‪ — (wet‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ را ﺣﻔﻆ و دوﺑﺎره ﺑﺮﻗﺮار‬

‫ﺣﯿﺎت را ﺣﻔﻆ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫)اﻟﻒ( ﺷﯿﺮ‬ ‫)اﻟﻒ( ‪Viaspan‬‬
‫)ب( ﺳﺎﻟﯿﻦ‬ ‫)ب( ﻣﺤﻠﻮل منﮑﯽ ﻣﺘﻌﺎدل ‪Hank‬‬
‫‪ • ۷۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫)پ( ﺑﺰاق )ﻫﺎﯾﭙﻮﺗﻮﻧﯿﮏ اﺳﺖ —‬
‫ب‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺴﺘﻪ ﮐﻪ ﺑﯿﺶ‬ ‫ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻟﯿﺰ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ(‬
‫از ‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﮏ ﺧﺎرج از‬ ‫)ت( آب — ﮐﻤﱰﯾﻦ ﻣﻄﻠﻮﺑﯿﺖ‬
‫دﻫﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬ ‫را دارد )ﻫﺎﯾﭙﻮﺗﻮﻧﯿﮏ اﺳﺖ —‬
‫)‪ (۱‬دﺑﺮیﻫﺎ و ‪ PDL‬ﻧﮑﺮوز ﺷﺪه را‬ ‫ﺳﻠﻮلﻫﺎ ﻟﯿﺰ ﺷﺪه و اﻟﺘﻬﺎب اﯾﺠﺎد‬
‫ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪(.‬‬
‫)‪ (۲‬ﻟﺨﺘﻪ را ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺳﺎﻟﯿﻦ از ﺳﺎﮐﺖ‬ ‫‪ .۳‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ در ﻣﻄﺐ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ‬

‫ﺧﺎرج ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺳﺎﮐﺖ آﻟﻮﺋﻮل را‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺴﺘﻪ ﮐﻪ ﮐﻤﱰ‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫از ‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﮏ ﺧﺎرج از‬
‫)‪ (۳‬دﻧﺪان را ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۵‬دﻗﯿﻘﻪ در‬ ‫دﻫﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ و در ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺨﺼﻮص‪،‬‬
‫ﻣﺤﻠﻮل ﺳﺪﯾﻢﻓﻠﻮراﯾﺪ ‪ ٪۲/۴‬ﺑﺎ ‪PH‬‬ ‫ﺷﯿﺮ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺰاق ﻧﮕﻬﺪاری ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ ۵/۵‬ﻏﻮﻃﻪور ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﺑﻪ ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ دﺳﺖ منﯽزﻧﯿﻢ و‬
‫)‪ (۴‬دﻧﺪان را ﺑﻪ آراﻣﯽ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻣﻼﯾﻢ‬ ‫داﺧﻞ ﺳﺎﮐﺖ را ﮐﻮرت منﯽﮐﺸﯿﻢ‪.‬‬
‫اﻧﮕﺸﺘﺎن ﻣﺠﺪدا ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬ﻟﺨﺘﻪ را ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺳﺎﻟﯿﻦ از‬
‫)‪ (۵‬دﻧﺪان را ﺑﺎ ﯾﮏ اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ‬ ‫ﺳﺎﮐﺖ ﺧﺎرج ﮐﻨﯿﺪ و ﺳﺎﮐﺖ آﻟﻮﺋﻮل را‬
‫‪) semirigid‬ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ( ﺑﻪ ﻣﺪت‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ ۷‬ﺗﺎ ‪ ۱۰‬روز ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫)‪ (۳‬دﻧﺪان را ﺑﻪ آراﻣﯽ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻣﻼﯾﻢ‬
‫)‪ (۶‬ﺗﺠﻮﯾﺰ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺎن ﻣﺠﺪدا ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫)ﭘﻨﯽﺳﯿﻠﯿﻦ ‪ ۴‬ﺑﺎر در روز ﺑﻪ ﻣﺪت ‪۷‬‬ ‫)‪ (۴‬ﺑﺎ ﯾﮏ اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ ‪semirigid‬‬
‫روز ﯾﺎ داﮐﺴﯽﺳﺎﯾﮑﻠﯿﻦ ‪ ۲‬ﺑﺎر در روز‬ ‫)ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ( ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۷‬ﺗﺎ ‪ ۱۰‬روز‬
‫ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۷‬روز‪ ،‬ﺑﺎ دوز ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻦ‬ ‫دﻧﺪان را ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫و وزن ﺑﯿامر(‪.‬‬ ‫)‪ (۵‬ﺗﺠﻮﯾﺰ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‬
‫)‪ (۷‬ﺑﯿامر را ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﯿﺎز‬ ‫)ﭘﻨﯽﺳﯿﻠﯿﻦ ‪ ۴‬ﺑﺎر در روز ﺑﻪ ﻣﺪت ‪۷‬‬
‫ﺑﻪ واﮐﺴﻦ ﮐﺰاز ﺑﻪ ﭘﺰﺷﮏ ارﺟﺎع‬ ‫روز ﯾﺎ داﮐﺴﯽﺳﺎﯾﮑﻠﯿﻦ ‪ ۲‬ﺑﺎر در روز‬
‫ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۷‬روز‪ ،‬ﺑﺎ دوز ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻦ‬
‫پ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺎز ﮐﻪ ﮐﻤﱰ‬ ‫و وزن ﺑﯿامر(‪.‬‬
‫از ‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﮏ ﺧﺎرج‬ ‫)‪ (۶‬ﺑﯿامر را ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﯿﺎز‬
‫از دﻫﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ و دﻧﺪان در ﻣﺤﯿﻂ‬ ‫ﺑﻪ واﮐﺴﻦ ﮐﺰاز ﺑﻪ ﭘﺰﺷﮏ ارﺟﺎع‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۷۱‬‬
‫ﺑﯿامران ﮐﻢﺳﻨﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ رﺷﺪ‬ ‫ﻣﺨﺼﻮص‪ ،‬ﺷﯿﺮ‪ ،‬ﯾﺎ ﺑﺰاق ﻧﮕﻬﺪاری ﺷﺪه‬
‫ﺻﻮرﺗﺸﺎن ﻣﻌﻤﻮﻻ ﮐﺎﻣﻞ ﻧﺸﺪه‪،‬‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺴﯿﺎری از ﻣﺘﺨﺼﺼﺎن اﻃﻔﺎل‬ ‫)‪ (۱‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ دﻧﺪان آﻟﻮده ﺷﺪه‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد اﯾﻦ دﻧﺪانﻫﺎ را‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ و ﻓﻮراﻣﻦ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺿﻌﯿﻒ و ﻋﻮارض‬ ‫را ﺑﺎ ﺟﺮﯾﺎن ﺳﺎﻟﯿﻦ متﯿﺰ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫اﺣﺘامﻟﯽ اﻧﮑﯿﻠﻮز ﺷﺪن دﻧﺪان‪ ،‬ﺗﻮﺻﯿﻪ‬
‫منﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬دﻧﺪان را در داﮐﺴﯽﺳﺎﯾﮑﻠﯿﻦ‬
‫ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﯿﻢ )‪ ۱‬ﻣﯿﻠﯽﮔﺮم ﺑﻪ ‪۲۰‬‬
‫)‪ (۲‬در ﺻﻮرت ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد‪،‬‬ ‫ﻣﯿﻠﯽﻟﯿﱰ ﺳﺎﻟﯿﻦ(‪.‬‬
‫درﻣﺎن ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻧﺪانﻫﺎی ﺑﺎ اﭘﮑﺲ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ اﺳﺖ و ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ درﻣﺎن‬ ‫)‪ (۳‬ﻟﺨﺘﻪ را ﺑﺎ ﺳﺎﻟﯿﻦ از ﺳﺎﮐﺖ ﺧﺎرج‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺧﺎرج از دﻫﺎن اﻧﺠﺎم‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺳﺎﮐﺖ آﻟﻮﺋﻮل را ارزﯾﺎﺑﯽ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .۴‬درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ — ‪ ۷‬ﺗﺎ ‪ ۱۰‬روز ﺑﻌﺪ‬ ‫)‪ (۴‬دﻧﺪان را ﺑﻪ آراﻣﯽ ﺑﺎ ﻓﺸﺎر ﻣﻼﯾﻢ‬
‫از ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد‬ ‫اﻧﮕﺸﺘﺎن ﻣﺠﺪدا ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﮐﻤﱰ از ‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ ﺧﺎرج از دﻫﺎن‬ ‫)‪ (۵‬دﻧﺪان را ﺑﺎ ﯾﮏ اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ‬
‫ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫‪) semirigid‬ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ( ﺑﻪ ﻣﺪت‬
‫‪ ۷‬ﺗﺎ ‪ ۱۰‬روز ﺛﺎﺑﺖ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫)‪ (۶‬ﺗﺠﻮﯾﺰ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ )ﭘﻨﯽﺳﯿﻠﯿﻦ‬
‫)اﻟﻒ( درﻣﺎن اﻧﺪو ‪ ۷‬ﺗﺎ ‪ ۱۰‬روز‬ ‫‪ ۴‬ﺑﺎر در روز ﺑﻪ ﻣﺪت ‪ ۷‬روز ﯾﺎ‬
‫ﺑﻌﺪ ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫داﮐﺴﯽﺳﺎﯾﮑﻠﯿﻦ ‪ ۲‬ﺑﺎر در روز ﺑﻪ‬
‫)ب( در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ درﻣﺎن‬ ‫ﻣﺪت ‪ ۷‬روز‪ ،‬ﺑﺎ دوز ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺳﻦ و‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﯿﺮ اﻓﺘﺎده‬ ‫وزن ﺑﯿامر(‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻞ وﺟﻮد‬ ‫)‪ (۷‬ﺑﯿامر را ﺑﺮای ارزﯾﺎﺑﯽ ﻧﯿﺎز‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬درﻣﺎن ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪت‬ ‫ﺑﻪ واﮐﺴﻦ ﮐﺰاز ﺑﻪ ﭘﺰﺷﮏ ارﺟﺎع‬
‫ﺑﺎ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از ﭘﺮ‬ ‫ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫ﮐﺮدن ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ت‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎی ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺎز ﮐﻪ ﺑﯿﺶ از‬
‫)‪ (۲‬ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺎز‬ ‫‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﺸﮏ ﺧﺎرج از‬
‫)اﻟﻒ( ﺑﺎﯾﺪ از درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫دﻫﺎن ﺑﻮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﭘﺮﻫﯿﺰ ﺷﻮد و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی‬ ‫)‪ (۱‬از آنﺟﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ دﻧﺪانﻫﺎ در‬
‫‪ • ۷۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫و ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ ﻣﺠﺪد ﺑﺮرﺳﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﺗﺮﻣﯿﻢ در ﻃﯽ ‪ ۱۴‬روز اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫)ب( ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻧﺨﺴﺘﯿﻦ‬
‫اﯾﻦ اﺗﻔﺎق از ﻧﻈﺮ ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﻣﻬﻢ و ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﭘﺎﻟﭗ ﻋﻔﻮﻧﯽ ﻣﺸﺨﺺ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﺷﺪ‪ ،‬اﭘﮑﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن ﴍوع‬
‫‪ .۲‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ )اﻧﮑﯿﻠﻮز(‬
‫ب‪ .‬ﺑﯿﺸﱰ از ‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ ﺧﺎرج از دﻫﺎن‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻠﺖ‬ ‫ﺑﻮده اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬آﺳﯿﺐ ﺑﻪ ‪) PDL‬از ﺑﯿﻦ رﻓنت‬ ‫)‪ (۱‬ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺴﺘﻪ‬
‫ﺣﯿﺎت ‪.(PDL‬‬
‫)اﻟﻒ( دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ‬
‫)‪ (۲‬در ‪ ٪۶۱‬از دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﺠﺪدا‬ ‫ﮐﻤﱰ از ‪ ۶۰‬دﻗﯿﻘﻪ‪ ،‬ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﺷﺪهاﻧﺪ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)اﻧﺪرﯾﺎﺳﻮن‪.(۱۹۹۵ ،‬‬
‫)‪ (۲‬ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺎز )در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫ب‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺬاری ﻣﺠﺪد اﻧﺠﺎم ﺷﻮد(‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﻣﺪاوم رﯾﺸﻪی از ﺑﯿﻦ‬ ‫)اﻟﻒ( در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ درﻣﺎن‬
‫رﻓﺘﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﺨﻮان‪ ،‬ﺑﺪون رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ‬ ‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺧﺎرج از دﻫﺎن‬
‫)از ﺑﯿﻦ رﻓنت ﺳامن‪ ،‬ﻋﺎج‪ ،‬و ‪ PDL‬ﺑﻪ‬ ‫اﻧﺠﺎم ﻧﺸﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﻫﻤﺮاه رﺷﺪ و ادﻏﺎم اﺳﺘﺨﻮان در‬ ‫اﭘﮑﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻧﻘﺺ رﯾﺸﻪ(‪.‬‬
‫‪ ۴-۴‬ﻋﻮاﻗﺐ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮏ ﺻﺪﻣﺎت‬
‫پ‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬
‫ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ‬
‫)‪ (۱‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ رﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﭘﯿﺶروﻧﺪهای ﻣﺪﻓﻮن )‪(submerged‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬آﺳﯿﺐ ﺑﻪ اﺗﭽﻤﻨﺖ )ﺟﺪول ‪ — (۳‬ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد )ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﮐﻮﺗﺎه ﺑﻮدن از‬ ‫ﺧﺎرﺟﯽ‪.‬‬
‫اﮐﻠﻮژن ﻣﯽﺷﻮد(‪.‬‬ ‫‪ .۱‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺳﻄﺤﯽ‬
‫)‪ (۲‬ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞﺑﺮﮔﺸﺖ — درﻣﺎن دﻧﺪان‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﯾﮏ اﺗﻔﺎق ﮔﺬرا ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎر ﺷﺎﯾﻊ‬
‫منﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭘﯿﴩﻓﺖ اﻧﮑﯿﻠﻮز ﺷﺪن را‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺧﻮدﻣﺤﺪودﺷﻮﻧﺪه اﺳﺖ‪ ،‬و‬
‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬در دق ﺻﺪای ﻣﺘﺎﻟﯿﮏ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ب‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪی آﺳﯿﺐ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻄﺢ ﺳامن‪ ،‬ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ دﭼﺎر ﺗﺨﺮﯾﺐ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۷۳‬‬
‫ﺟﺪول ‪ :۳‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ رﯾﺸﻪ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫ﻧﻘﺺ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ روی ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ ‪ PDL‬ﮐﻪ اﺳﺘﺨﻮان و ﺳﻄﺢ‬

‫ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ از دﻧﺪان را از ﻫﻢ ﺟﺪا ﻣﯽﮐﻨﺪ‪،‬‬ ‫منﺎی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫اﺳﺘﺨﻮان ﺟﺪا ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ و‬

‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺎﻧﺒﯽﺷﺎن از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﺗﺮوﻣﺎ ﺑﻪ ‪PDL‬‬ ‫ﻋﻠﺖ‬
‫ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی ﻋﺎﺟﯽ ﻋﺮﯾﺾ‪ ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﯿﻦ ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ و‬

‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬ ‫ﻧﮑﺮوز‬ ‫وﺿﻌﯿﺖ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﴎﯾﻊ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﯿﺮ ﺑﯿﻔﺘﺪ وﻟﯽ‬

‫ﭘﯿﴩﻓﺖ‬
‫منﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺷﻮد‪.‬‬
‫در ﻏﯿﺎب ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی‬

‫ﻧﯿﺎز ﺑﻪ درﻣﺎن ﻓﻮری رﯾﺸﻪ دارد‪.‬‬
‫ﻣﺸﮑﻞدار‪ ،‬درﻣﺎن ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﺣﺬف ﭘﺎﻟﭗ ﻋﻔﻮﻧﯽ‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ را‬ ‫درﻣﺎن و ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ‬
‫اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن ﻧﺪارد‪ ،‬اﻣﺎ ﻓﺎﻟﻮآپ‬
‫ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺎ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﴐوری اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﻣﻮارد زﯾﺮ‪:‬‬ ‫‪ .۳‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ )ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻬﺎﺟﻢ‬

‫)‪ (۱‬ﺻﺪﻣﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‬ ‫ﺧﺎرج ﮐﺎﻧﺎل‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪی‬
‫ﺳﺎباﭘﯿﺘﻠﯿﺎل(‪.‬‬
‫)اﻟﻒ( ﺗﺮوﻣﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻠﺖ — ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺳﺎﻟﮑﻮﻻر ﻧﺎﺷﯽ‬
‫‪ • ۷۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫)‪ (۳‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ در‬ ‫)ب( ارﺗﻮدﻧﺴﯽ‬
‫ﻣﺤﺪودهی ﻧﺮﻣﺎل اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)پ( درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫ت‪ .‬ﻣﮑﺎن‬ ‫)‪ (۲‬ﺻﺪﻣﺎت ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ — ﺳﻔﯿﺪﮐﺮدن‬
‫)‪ (۱‬در ﺳﻄﺢ اﺗﭽﻤﻨﺖ دﻧﺪان اﺳﺖ‪.‬‬ ‫دﻧﺪانﻫﺎی ﻏﯿﺮزﻧﺪه‬
‫)‪ (۲‬ﻣﻌﻤﻮﻻ در ‪ CEJ‬ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻋﻠﺖ‬ ‫)‪ (۳‬ﺑﺪون‬
‫ث‪ .‬درﻣﺎن — ﺣﺬف ﺑﺎﻓﺖ ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪ ﺑﺎ‬ ‫)اﯾﺪﯾﻮﭘﺎﺗﯿﮏ(‬
‫ﺟﺮاﺣﯽ‪ ،‬و اﻧﺠﺎم ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫ب‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫ب‪ .‬آﺳﯿﺐ ﺑﻪ اﻋﺼﺎب و ﻋﺮوق اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﺰﯾﻮدﯾﺴﺘﺎل — ﻣﺸﺎﺑﻪ منﺎی‬
‫‪ .۱‬ﻣﺤﻮ ﭘﺎﻟﭗ ﮐﺎﻧﺎل )‪pulp canal‬‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﴎوﯾﮑﺎل ﻣﺠﺎور ﻧﻘﺺ‬
‫‪ — (obliteration‬ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن‬ ‫‪ infrabony‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺘﺎﻣﻮرﻓﻮزﯾﺲ‬ ‫)‪ (۲‬ﺑﺎﮐﻮﻟﯿﻨﮕﻮال — ﯾﮏ‬
‫اﻟﻒ‪ ٪۲۷ .‬از ﻋﻮارض ﭘﺲ از ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ‪.‬‬ ‫رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ روی ﻣﺤﺪودهی ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﺑﺎ ﺣﺪود ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬در دﻧﺪانﻫﺎی ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ )ﺑﺎ اﭘﮑﺲ ﺑﺎز(‪،‬‬
‫اﯾﻨﱰوژنﻫﺎ‪ ،‬و ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎی ﺗﺎج ﺷﺪﯾﺪ‬ ‫)‪ (۳‬منﺎی ﻧﺎﺻﺎف‪ ،‬ﻧﺎﻣﺘﻘﺎرن و ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‬
‫ﺑﺎ اﺣﺘامل ﺑﯿﺸﱰی اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫»ﺑﯿﺪﺧﻮرده« )‪ (moth-eaten‬دارد‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫)‪ (۴‬ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺷﺘﺒﺎه در‬

‫ﻧﻘﺺﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ‪ ،‬ﺑﯿﻦ ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻓﺮاواﻧﯽ ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫رﯾﺸﻪ‪ ،‬ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﴎوﯾﮑﺎل‪ ،‬و ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫)‪ (۱‬ﻧﻮع آﺳﯿﺐ — ﮐﺎﻧﮑﺎژن )‪> (٪۲‬‬ ‫ﴎوﯾﮑﺎل اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫ﺳﺎبﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ )‪ > (٪۶‬اﮐﺴﱰوژن‬ ‫پ‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬
‫)‪ > (٪۶۵‬ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺟﺎﻧﺒﯽ )‪> (٪۸۰‬‬
‫اﯾﻨﱰوژن )‪(٪۹۶‬‬ ‫)‪ (۱‬ﻧﻘﺺ اﺳﺘﺨﻮان ﮐﺮﺳﺘﺎل ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬
‫ﺿﺎﯾﻌﻪ‬
‫)‪ (۲‬ﻣﯿﺰان ﺗﮑﺎﻣﻞ رﯾﺸﻪ — ﻧﺎﮐﺎﻣﻞ‬
‫)‪ > (٪۱۷‬ﮐﺎﻣﻞ )‪(٪۶۸‬‬ ‫)‪ (۲‬ﻟﮑﻪی ﺻﻮرﺗﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺣﻀﻮر داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ )ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺎﻓﺖ‬
‫‪ .۳‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ )ﺟﺪول ‪ ۴‬و ﺟﺪول ‪ ۳‬را‬ ‫ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪی ﻣﻮﺟﻮد در ﻋﺎج ﴎوﯾﮑﺎل‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﮐﻨﯿﺪ(‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﻣﯿﻨﺎی ﺗﺎج را از زﯾﺮ ﺧﺎﻟﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻠﺖ — ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫)‪ (undermined‬ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۷۵‬‬
‫ﺟﺪول ‪ :۴‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪی ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ رﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‬

‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺨﺮﯾﺒﯽ ﮐﻪ در داﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﺨﺮﯾﺒﯽ ﮐﻪ در ﭘﺮﯾﻮدﻧﺸﯿﻮم ﴍوع‬
‫ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪) IRR .۱‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ رﯾﺸﻪ(‪ :‬ﭘﺎﻟﭗ‬

‫ﻧﮑﺮوز‪ ،‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺎﻧﺒﯽﺷﺎن‬
‫راهﻫﺎی ﺧﺮوج را ﭘﯿﻤﻮده و ﭘﺮﯾﻮدﻧﺸﯿﻢ را‬ ‫»اﻟﺘﻬﺎب« ﻧﺎﺷﯽ از‪:‬‬
‫ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ‬
‫‪) RR .۲‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ(‪ :‬ﺗﺮوﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫‪ .۲‬اﺗﺮﯾﺸﻦ‪ ،‬اﺑﺮﯾﺸﻦ‪ ،‬اروژن‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺸﯿﻢ‬
‫‪ .۳‬دﻧﺪان ﺗﺮکﺧﻮرده‬
‫‪) CR .۳‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﴎوﯾﮑﺎل(‪ :‬ﻋﻔﻮﻧﺖ‬ ‫ﺳﺒﺐﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫ﺳﺎﻟﮑﻮﻻر ﻧﺎﺷﯽ از‪:‬‬ ‫‪ .۴‬ﺗﺮوﻣﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺻﺪﻣﺎت ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ‪ :‬ﺗﺮوﻣﺎ‪ ،‬درﻣﺎن‬ ‫‪ .۵‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ ﺑﺎ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ‬
‫ارﺗﻮدﻧﺴﯽ ﯾﺎ درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬ ‫‪ .۶‬آﻣﺎدهﺳﺎزی ﺗﺎج‬
‫ب‪ .‬ﺻﺪﻣﺎت ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪ :‬ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺮدن‬ ‫‪ .۷‬ﺑﺪون ﻋﻠﺖ ﻣﺸﺨﺺ )اﯾﺎﺗﺮوژﻧﯿﮏ(‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی ﻏﯿﺮزﻧﺪه‬
‫پ‪ .‬ﺑﺪون ﻋﻠﺖ ﻣﺸﺨﺺ )اﯾﺪﯾﻮﭘﺎﺗﯿﮏ(‬
‫‪ :IRR .۱‬در ﺳﻤﺖ اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ رﯾﺸﻪ‬

‫اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ در ﻃﻮل ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ اﺗﻔﺎق‬
‫‪ :RR .۲‬ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ در ﻃﻮل رﯾﺸﻪ اﺗﻔﺎق‬ ‫ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯽ‬
‫‪ .۲‬در دﻧﺪانﻫﺎی دامئﯽ ﻧﺎدر اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ :CR .۳‬در ﺳﻄﺢ اﺗﭽﻤﻨﺖ دﻧﺪان اﺗﻔﺎق‬
‫ﻣﯽاﻓﺘﺪ )ﻣﻌﻤﻮﻻ در ‪ CEJ‬ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد(‪.‬‬
‫‪ • ۷۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫اداﻣﻪی ﺟﺪول ‪:۴‬‬ ‫اداﻣﻪی ﺟﺪول ‪:۴‬‬
‫‪ .۱‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﯽﻋﻼﻣﺖ اﺳﺖ )ﻣﻌﻤﻮﻻ‬
‫‪.۱‬‬ ‫اوﻟﯿﻦ ﺑﺎر از ﻃﺮﯾﻖ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽﻫﺎی ‪:RR‬‬
‫اﯾﻨﮑ‬
‫‪ .۱‬در دق ﺻﺪای زﯾﺮ و ﻣﺘﺎﻟﯿﮏ ﺧﺎﺻﯽ اﯾﺠﺎد‬ ‫ﻣﻌﻤﻮل ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻣﯽﺷﻮد(‪.‬‬
‫ﺣﺪ‬
‫‪ .۲‬ﻟﮑﻪی ﺻﻮرﺗﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﮔ‬
‫ﻣﯽ‬ ‫ﺗﺴﺖﻫﺎی‬ ‫ﺷﻮد )ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺑﺎﻓﺖ ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪی ﻣﻮﺟﻮد ‪ .۲‬ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ رﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﭘﯿﴩوﻧﺪهای ﻣﺪﻓﻮن‬
‫اﻟ‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽ‬ ‫منﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ در ﻋﺎج ﮐﺮوﻧﺎل ﮐﻪ ﻣﯿﻨﺎی ﺗﺎج را )‪ (submerged‬ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫آﻧﺪرﻣﺎﯾﻨﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ(‬
‫ﺳ‬ ‫‪:CR‬‬
‫‪ .۳‬اﻏﻠﺐ ﺗﺸﺨﯿﺺﻫﺎی اﺷﺘﺒﺎه ﻧﻘﺺﻫﺎی‬
‫ﮐ‬
‫‪ .۱‬ﻧﻘﺺ اﺳﺘﺨﻮان ﮐﺮﺳﺘﺎل ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪ‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ‪ ،‬ﺑﯿﻦ ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ رﯾﺸﻪ و‬
‫ب‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ ﺳﺎباﭘﯿﺘﻠﯿﺎل )‪(CR‬‬
‫‪ .۲‬ﻟﮑﻪی ﺻﻮرﺗﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دﯾﺪه ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻓﻌ‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ IRR‬و ‪:CR‬‬
‫‪ .۱‬ﻟﺒﻪﻫﺎ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ و ﻧﺎﺻﺎف ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﮐﻤﱰ ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫‪ .۱‬ﻟﺒﻪﻫﺎ ﺻﺎف و ﻣﺸﺨﺺ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﺑﯿﻀﯽ؛ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ دﯾﻮارهﻫﺎی‬
‫‪ .۲‬منﺎی ﺑﯿﺪﺧﻮرده )‪(moth-eaten‬‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﺑﯿﺮون ﺑﺎد ﮐﺮدهاﻧﺪ‪.‬‬
‫درﻣ‬ ‫‪ .۳‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﺎﻣﺘﻘﺎرن ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۳‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﺘﻘﺎرن اﺳﺖ‪.‬‬
‫درﻣﺎن‬
‫ﺗﺤﻠ‬
‫‪ .۴‬ﺗﺮاﮐﻢ ﻣﺘﻐﯿﺮ و ﻧﺎﻫﻤﺴﺎن دارﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫‪ .۴‬ﺗﺮاﮐﻢ ﯾﮑﻨﻮاﺧﺘﯽ دارد‪.‬‬
‫ﺻﻮرت ﻣﺨﻄﻂ دﯾﺪه ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫منﺎی ‪ .۵‬ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺑﺪون ﻣﺸﮑﻞ‬
‫‪ .۵‬ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی ﺑﺪون ﻣﺸﮑﻞ را ﻣﯽﺗﻮان در‬ ‫رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ ﯾﺎ ﮐﺎﻧﺎل را منﯽﺗﻮان در‬
‫ﻣﯿﺎن ﻣﺤﺪودهی ﺿﺎﯾﻌﻪ دﻧﺒﺎل ﮐﺮد )ﺣﺪود ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﻣﯿﺎن ﺿﺎﯾﻌﻪ دﻧﺒﺎل ﮐﺮد‪ :‬آﻧﺎﺗﻮﻣﯽ‬
‫رﯾﺸﻪ از ﻣﯿﺎن ﻧﻘﺺ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﮔﺬر ﮐﺮده اﺳﺖ(‪.‬‬
‫ﮐﺎﻧﺎل از ﺑﯿﻦ ﻣﯽرود )ﻧﻘﺺ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫اﺗﺴﺎع ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ ﯾﺎ ﮐﺎﻧﺎل دﯾﺪه ‪ .۶‬ﺑﺎ زاوﯾﻪ دادن ﺑﻪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺟﺎﺑﺠﺎ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪:RR‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ .۶‬ﺑﺎ زاوﯾﻪ دادن ﺑﻪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺟﺎﺑﺠﺎ‬
‫‪ .۱‬رادﯾﻮاﭘﮏﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﻓﻀﺎی ‪ PDL‬ﻣﺸﺎﻫﺪه منﯽﺷﻮد و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن‬ ‫منﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﺨﻮان ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۷۷‬‬
‫اداﻣﻪی ﺟﺪول ‪:۴‬‬
‫‪ .۱‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﯽدﻫﺪ )ﺑﺮای‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ ﻓﻌﺎل ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ‬
‫ﺣﺪاﻗﻞ ﺑﺨﺸﯽ از ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪه ﺑﺎﺷﺪ(‪.‬‬
‫‪ .۲‬ﮔﺎﻫﯽ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﯽ ‪ :IRR .۱‬ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﯽ )ﻏﯿﺮزﻧﺪه(‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪:‬‬ ‫ﺗﺴﺖﻫﺎی‬
‫‪ :RR .۲‬ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﺎ ﺗﺴﺖﻫﺎ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺎﻟﭗ ﮐﺮوﻧﺎل ﻧﮑﺮوز اﺳﺖ و‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽ‬
‫ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻓﻌﺎل ﻣﻮﺟﻮد در ‪ :CR .۳‬ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺒﯿﻌﯽ‬
‫ﮐﺎﻧﺎل‪ ،‬اﭘﯿﮑﺎﻟﯽﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﭘﺎﻟﭗ ﭘﺲ از ﯾﮏ دوره ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﻓﻌﺎل‪ ،‬ﻏﯿﺮزﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ :IRR .۱‬درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬

‫‪ :RR .۲‬درﻣﺎن رﯾﺸﻪ ارزش ﮐﻤﯽ دارد‪ .‬روشﻫﺎ ﯾﺎ ﻣﻮاد‬ ‫درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﻓﻮری‪ ،‬روﻧﺪ‬
‫درﻣﺎن‬
‫داروﯾﯽ )‪ (medicament‬ﻣﻄﻤﺌﻨﯽ وﺟﻮد ﻧﺪارد‪.‬‬ ‫ﺗﺤﻠﯿﻞ را ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ :CR .۳‬ﺣﺬف ﺑﺎﻓﺖ ﮔﺮاﻧﻮﻟﻪ ﺑﺎ ﺟﺮاﺣﯽ‪ ،‬و اﻧﺠﺎم ﺗﺮﻣﯿﻢ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ و ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ‬ ‫)‪(۱‬‬

‫)‪ (۱‬ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎی ﮐﺎﺳﻪایﺷﮑﻞ ﮐﻪ‬ ‫ﺑﻪ داﺧﻞ ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی ﻋﺎﺟﯽ وارد‬
‫ﺳامن و ﻋﺎج را درﮔﯿﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫)‪ ۳ (۲‬ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از ﺗﺮوﻣﺎ اﺗﻔﺎق‬ ‫‪ PH‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪،‬‬ ‫)‪(۲‬‬

‫ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫و ﻣﻨﺘﺞ ﺑﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫‪ • ۷۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫‪ .۱‬ﭘﺲ از ﺻﺪﻣﻪ ﯾﺎ ﺗﺤﺮﯾﮏ‪ ،‬ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺖﻫﺎی‬ ‫پ‪ .‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﮑﺎﻧﯽ — در ﯾﮏﺳﻮم‬
‫اوﻟﯿﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ مبﯿﺮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل رﯾﺸﻪ‪ ،‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد ﺑﻪ ﮐﻞ‬
‫‪ .۲‬ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺖﻫﺎی ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻋﺎج‬ ‫رﯾﺸﻪ ﭘﯿﴩوی ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺳﺪ دﻓﺎﻋﯽ‬ ‫‪ ۵-۴‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ رﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫‪ .۳‬ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺖﻫﺎ ﻋﺎج ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ را در ﻣﺤﻞ‬ ‫ﻫﻤﺮاﻫﯽ ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺗﺤﺮﯾﮏ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﺪﻣﺎت ﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺘﺪاول اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۴‬ﭘﺎﻟﭗ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﺧﻮد در ﺑﺮاﺑﺮ اﻏﻠﺐ‬
‫ﻣﺤﺮکﻫﺎی ﻏﯿﺮﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ دﻓﺎع ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۵‬درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﮐﻤﮑﯽ‬
‫‪ .۵‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﺤﺮک ﺧﯿﻠﯽ ﺷﺪﯾﺪ اﺳﺖ‪،‬‬ ‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ رﺳﻮب ﻋﺎج ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ ﮐﺎﻓﯽ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﺪ‪ ،‬و ﺳﺪ دﻓﺎﻋﯽ ﭘﺎﻟﭗ در ﻫﻢ‬ ‫‪ ۱-۵‬ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ﻋﺎﺟﯽ‪-‬ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫ﺑﺸﮑﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ ۲-۵‬درﻣﺎن زﻧﺪهی ﭘﺎﻟﭗ‬
‫‪ .۶‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﺪاد ﯾﺎ‬ ‫‪ ۳-۵‬ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺮدن دﻧﺪانﻫﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮرﻧﮓﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫وﯾﺮوﻻﻧﺲ ﮐﺎﻓﯽ وارد ﭘﺎﻟﭗ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻧﮑﺮوز‬
‫‪ ۱-۵‬ﮐﻤﭙﻠﮑﺲ ﻋﺎﺟﯽ‪ -‬ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫ﭘﺎﻟﭙﯽ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺤﺘﻤﻞ و ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫)‪(dentin- pulp complex‬‬
‫پ‪ .‬ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎ و ﻣﯿﮑﺮوﻟﯿﮑﯿﺞ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺑﯿﻮﻟﻮژی ﭘﺎﻟﭗ‬
‫‪ .۱‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﻣﻨﺸﺎﮔﺮﻓﺘﻪ از ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی‬ ‫‪ .۱‬ﭘﺎﻟﭗ از ﺑﺎﻓﺖ ﻫﻤﺒﻨﺪ ﺷﻞ و ﻓﯿﱪوز‬
‫دﻧﺪاﻧﯽ‪ ،‬ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﺻﺪﻣﺎت ﭘﺎﻟﭙﯽ‬ ‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺟﺪیﺗﺮ و ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ﺧﻮنرﺳﺎﻧﯽ ﺟﺎﻧﺒﯽ ﻧﺪارد‪.‬‬
‫‪ .۲‬اﯾﻦ ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫‪ .۳‬ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﺨﺖ و اﻧﻌﻄﺎفﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﻮدن‬
‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی اوﻟﯿﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﯾﺎ‬ ‫ﻋﺎج‪ ،‬ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻨﺒﺴﻂ )‪ (expand‬منﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﮐﻪ زﯾﺮ ﺗﺮﻣﯿﻢﻫﺎی‬
‫ﻣﻌﯿﻮب اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ )ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی‬ ‫‪ .۴‬داﺧﻞ ﭘﺎﻟﭗ ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺖ‪ ،‬ﻓﯿﱪوﺑﻼﺳﺖ‪،‬‬
‫راﺟﻌﻪ(‪.‬‬ ‫اﻋﺼﺎب‪ ،‬ﻋﺮوق ﺧﻮﻧﯽ‪ ،‬و ﻟﻨﻒ وﺟﻮد‬
‫دارد‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی‬
‫ﻋﺎﺟﯽ ﺑﻪ ﻓﺮاﺗﺮ از ﻗﺴﻤﺖﻫﺎی واﺿﺢﺗﺮ‬ ‫ب‪ .‬ﻋﺎج ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ )‪(reparative‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۷۹‬‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﻧﻔﻮذ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ج‪ .‬ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ اﺳﺘﻔﺎده از ‪MTA‬‬ ‫‪ ۲-۵‬درﻣﺎن زﻧﺪهی ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﺎدهی ﭘﺮﮐﻨﻨﺪه ﻗﺎدر اﺳﺖ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﻮاد ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮای ﭘﻮﺷﺶ‬
‫ﺗﺎ ﺑﻪ ﺳﻠﻮلﻫﺎی ﺳﻤﻨﺘﻮﺑﻼﺳﺖ‪ ،‬ﺳﺎﺧﺖ‬
‫)‪ (dressing‬درﻣﺎن زﻧﺪهی ﭘﺎﻟﭗ — ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﺳﺨﺖ را اﻟﻘﺎ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺸﮑﯿﻞ ﭘﻞ ﻋﺎﺟﯽ را ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬درﻣﺎن زﻧﺪهی ﭘﺎﻟﭗ — ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫‪ .۱‬ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ‬
‫)‪ ،(IPC‬ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ )‪ ،(DPC‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ‬
‫ﭘﺎرﺳﯿﻞ‪ ،‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ و اﭘﮑﺴﻮژﻧﺰﯾﺰ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬از دﻫﻪی ‪ ۱۹۳۰‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺎدهی‬
‫ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‬
‫‪ .۱‬ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ ﻏﯿﺮﻣﺴﺘﻘﯿﻢ )‪(IPC‬‬
‫و ﺳﺎﺑﻘﻪی ﻣﺤﮑﻤﯽ از ﺷﻮاﻫﺪ ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ‬ ‫دارد‪.‬‬
‫)‪ (۱‬روﺷﯽ ﮐﻪ در آن ﯾﮏ ﻣﺎده‬ ‫ب‪ PH .‬ﺑﺎﻻی ‪ ۱۲/۵‬اﯾﻦ ﻣﺎده ﺑﺎﻓﺖ‬
‫روی دﯾﻮارهی ﻧﺎزک ﻋﺎج ﭘﻮﺳﯿﺪهی‬ ‫را ﻣﯽﺳﻮزاﻧﺪ و ﺑﺎﻋﺚ ﻧﮑﺮوز ﺳﻄﺤﯽ‬
‫ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬دﯾﻮارهای‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﮐﻪ اﮔﺮ ﺣﺬف ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫پ‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺎده ﯾﮏ ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻧﮑﺮوز اﺳﱰﯾﻞ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ دﻧﺪانﻫﺎی دامئﯽ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﭘﺎﻟﭗ را ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‬
‫اﮐﺴﭙﻮز ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺎ ﺗﻮﺳﻂ ادﻧﺘﻮﺑﻼﺳﺖﻫﺎی ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‪ ،‬ﺑﺎﻓﺖ‬
‫ب‪ .‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ را اﯾﺠﺎد ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﻧﺪان دارای ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ‬ ‫‪MTA .۲‬‬
‫ﻋﻤﯿﻖ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ﭘﺎﻟﭗ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬از ﻣﺸﺘﻘﺎت ﺳامن ﭘﻮرﺗﻠﻨﺪ ﮐﻪ از‬
‫ﻋﻼﺋﻢ ﯾﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی دژﻧﺮاﺳﯿﻮن ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ذرات آبدوﺳﺖ رﯾﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﯾﺎ ﺑﯿامری اﭘﯿﮑﺎل وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺣﺎوی ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻓﺴﻔﺎت و ﮐﻠﺴﯿﻢ‬
‫پ‪ .‬اﻫﺪاف ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ‬
‫اﮐﺴﺎﯾﺪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﺑﺮای ﻣﺘﻮﻗﻒ ﮐﺮدن روﻧﺪ‬
‫پ‪ .‬در ﺣﻀﻮر رﻃﻮﺑﺖ ﺳﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ و ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﺮدن اﻣﮑﺎن‬
‫رﻣﯿرناﻟﯿﺰه ﺷﺪن‪.‬‬ ‫ت‪ .‬زﻣﺎن ﺳﺖ ﺷﺪن ﻃﻮﻻﻧﯽ دارد )ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ‬
‫‪ ۲‬ﺳﺎﻋﺖ و ‪ ۴۵‬دﻗﯿﻘﻪ(‪.‬‬
‫)‪ ۶ (۲‬ﺗﺎ ‪ ۸‬ﻫﻔﺘﻪ ﺻﱪ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ﺗﺎ‬
‫اﻣﮑﺎن ﺗﺸﮑﯿﻞ و رﺳﻮب ﻋﺎج ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ‬ ‫ث‪ .‬ﺧﺼﻮﺻﯿﺖ ﺣﻞ ﻧﺸﺪن آن‪MTA ،‬‬
‫را ﯾﮏ ﻣﺎدهی ﺳﯿﻞﮐﻨﻨﺪهی ﻋﺎﻟﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ‬
‫‪ • ۸۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫)‪ (۱‬ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺳﯿﻞ ﺗﺮﻣﯿﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ‬ ‫ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد )ﺑﺎ ﴎﻋﺖ ‪ ۱/۴‬ﻣﯿﮑﺮون‬
‫ﺑﺎﮐﱰی‬ ‫در روز(‪.‬‬
‫)‪ (۲‬ﺷﺪت ﺧﻮﻧﺮﯾﺰی‬ ‫)‪ (۳‬ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه را‬
‫)‪ (۳‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن ﭘﺎﻟﭗ ﺳﻄﺤﯽ و‬ ‫ﺣﺬف ﮐﺮده و ﻋﺎج ﺳﺎمل را ﺑﺎﻗﯽ‬
‫ﻋﺎج‪ ،‬ﯾﺎ ﺣﺬف متﺎم ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻣﻠﺘﻬﺐ‬ ‫ﻣﯽﮔﺬارﯾﻢ و دﻧﺪان را ﺗﺮﻣﯿﻢ دامئﯽ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ ﭘﺎرﺳﯿﻞ )ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ‬ ‫‪ .۲‬ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ )‪(DPC‬‬

‫ﺳﯿﻮک )‪ (Cvek‬و ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ ﮐﻢﻋﻤﻖ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫)‪ (shallow‬ﻫﻢ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد(‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﻮاد دﻧﺪاﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ﺣﺬف ﯾﮏ ﺑﺨﺶ‬ ‫روی ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪهای ﮐﻪ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﮐﻮﭼﮏ از ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎﻟﭗ ﺗﺎﺟﯽ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﯾﺎ ﺑﺎ ﺗﺮوﻣﺎ اﮐﺴﭙﻮز ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﭘﺎﻟﭙﯽ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهی ﺗﺎﺟﯽ و رﯾﺸﻪای ﻧﮕﻪ‬ ‫ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫داﺷﺘﻪ ﺷﻮد )ﺗﻮﺳﻂ ‪ cvek‬در ﺳﺎل ‪۱۹۷۸‬‬ ‫ب‪ .‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺷﺪ(‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﭘﺎﻟﭗ ﮐﻤﱰ از ‪ ۲۴‬ﺳﺎﻋﺖ اﮐﺴﭙﻮز‬
‫ب‪ .‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬اﻟﺘﻬﺎب‪ ،‬ﺑﯿﺶ از ‪ ۲‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ ﺑﻪ‬ ‫)‪ (۲‬اﮐﺴﭙﻮز ﭘﺎﻟﭗ ﺳﺎمل ﺣﯿﻦ ﮐﺎرﻫﺎی‬
‫داﺧﻞ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ ﻧﻔﻮذ ﮐﺮده ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ‬ ‫ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ‬
‫ﺑﻪ ﻣﺪﺧﻞ رﯾﺸﻪﻫﺎ ﻧﺮﺳﯿﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬ﻧﺎﺣﯿﻪی اﮐﺴﭙﻮژر ﮐﻮﭼﮏ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۲‬اﮐﺴﭙﻮژرﻫﺎی ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ ﮐﻪ‬
‫ﺑﯿﺶ از ‪ ۲۴‬ﺳﺎﻋﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﯾﺎ‬ ‫پ‪ .‬در زﻣﺎن ﻣﻼﻗﺎتﻫﺎی ﻓﺎﻟﻮآپ‬
‫اﮐﺴﭙﻮژرﻫﺎی ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﺗﺴﺖ ﳌﺲ‪ ،‬دق‪ ،‬ﺗﺴﺖﻫﺎی‬
‫)‪ (۳‬دﻧﺪانﻫﺎی دامئﯽ ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﯾﺎ‬ ‫ﺣﺮارﺗﯽ‪ ،‬و ﺗﻬﯿﻪی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺎ ﻃﺮح درﻣﺎن‬ ‫ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ ﺳﺎده‪.‬‬ ‫)‪ (۲‬ﭘﺲ از ‪ ۶‬ﻫﻔﺘﻪ‪ ،‬ﺳﺪی از ﺑﺎﻓﺖ‬
‫پ‪ .‬ﻓﺎﻟﻮآپ‬ ‫ﺳﺨﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۱‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ت‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ — ﺑﻘﺎی ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ ﻣﻮارد‬
‫زﯾﺮ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪:‬‬
‫)‪ (۲‬ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۸۱‬‬
‫)‪ (۲‬ﺳﺎﺑﻘﻪی درد ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد وﺟﻮد‬ ‫از دﺳﺖ رﻓنت ﭘﺎﻟﭗ ﮐﺮوﻧﺎل ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۳‬آﺑﺴﻪ‪ ،‬از دﺳﺖ رﻓنت اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫)‪ (۳‬اﺳﺘﻔﺎده از رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺮای‬
‫در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬ﯾﺎ ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ وﺟﻮد‬ ‫ارزﯾﺎﺑﯽ اداﻣﻪ ﯾﺎﻓنت ﺗﺸﮑﯿﻞ رﯾﺸﻪ ﯾﺎ‬
‫ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫اﯾﺠﺎد ﺿﺎﯾﻌﻪ ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﻣﺸﮑﻼت ﺑﺎﻟﻘﻮه — دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮏ‬ ‫ت‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ — ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﺧﻮب ﺑﻪ‬
‫منﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻌﯿﻦ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ آﯾﺎ متﺎم ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد‪.‬‬
‫ﻣﺸﮑﻞدار ﺣﺬف ﺷﺪه اﺳﺖ ﯾﺎ ﺧﯿﺮ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﺣﺬف ﮐﺎﻓﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻠﺘﻬﺐ‬
‫‪ .۵‬اﭘﮑﺴﻮژﻧﺰﯾﺰ )‪(apexogenesis‬‬ ‫)‪ (۲‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن ﺧﻮب ﻋﺎج و‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ﺣﻔﻆ ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ ﺗﺎ‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ‬
‫اﻣﮑﺎن اداﻣﻪی ﺗﺸﮑﯿﻞ ﮐﻞ رﯾﺸﻪ ﻓﺮاﻫﻢ‬ ‫)‪ (۳‬ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی از ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻟﺨﺘﻪ‬
‫ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن اﭘﯿﮑﺎل ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ‪ ۳‬ﺳﺎل‬ ‫ﺧﻮﻧﯽ ﭘﺲ از ﻗﻄﻊ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﺑﻌﺪ از روﯾﺶ اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ‪.‬‬
‫)‪ (۴‬ﺳﯿﻞ ﻣﺤﮑﻢ ﺗﺮﻣﯿﻢ در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ب‪ .‬اﻫﺪاف ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ‬ ‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‬
‫)‪ (۱‬ﻫﺪف ﮐﻠﯿﺪی اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ‬ ‫‪ .۴‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ‬
‫ﺑﺪن اﺟﺎزهی اﯾﺠﺎد ﯾﮏ رﯾﺸﻪی‬
‫ﻣﺤﮑﻢﺗﺮ داده ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﻌﺮﯾﻒ‬
‫)‪ (۲‬اﯾﻦ روش در دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫)‪ (۱‬ﺣﺬف ﺑﺨﺶ ﺗﺎﺟﯽ ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪه‬
‫ﭘﺎﻟﭙﯽ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهی زﻧﺪه‪ ،‬ﮐﻪ در آنﻫﺎ‬ ‫ﺗﺎ ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ رﯾﺸﻪای ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه‪،‬‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎﻟﭗ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﺷﺪه‪ ،‬درﻣﺎن‬ ‫ﺣﻔﻆ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﯾﺎ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﺷﺪه ﺗﺎ اﻣﮑﺎن ﻃﯽ‬ ‫)‪ (۲‬ﺳﻄﺢ ﻗﻄﻊ ﭘﺎﻟﭗ ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﺷﺪن روﻧﺪ ﻃﺒﯿﻌﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻃﻮل‬ ‫دلﺧﻮاﻫﺎﻧﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﯽﺷﻮد اﻣﺎ‬
‫رﯾﺸﻪ‪ ،‬ﺿﺨﯿﻢ ﺷﺪن دﯾﻮارهی رﯾﺸﻪ و‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺳﻄﺢ ﻣﺪﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن اﭘﯿﮑﺎل ﻓﺮاﻫﻢ ﺷﻮد‪ ،‬اﻧﺠﺎم‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ب‪ .‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬
‫)‪ (۳‬درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫)‪ (۱‬ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪه در دﻧﺪانﻫﺎی ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮای درﻣﺎن ﺑﯿامریﻫﺎی‬ ‫دارای ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ‪ ،‬اﮐﺴﭙﻮز ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﯾﺎ‬
‫ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬اﯾﻤﻦﺗﺮ و ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﮐﺴﭙﻮژر ﺑﺎ ﺗﺮوﻣﺎ ﭘﺲ از ‪ ۷۲‬ﺳﺎﻋﺖ‬
‫‪ • ۸۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﺗﺴﮑﯿﻦ ﻣﻮﻗﺖ درد در دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ‬ ‫پ‪ .‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ‬
‫ﺑﺎ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫)‪ (۱‬دﻧﺪانﻫﺎی ﻧﺎﺑﺎﻟﻎ ﮐﻪ رﯾﺸﻪﺷﺎن‬
‫ﺑﺘﻮان درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ را‬ ‫ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻧﺸﺪه و دارای ﭘﺎﻟﭗ‬
‫اﻧﺠﺎم داد‪.‬‬ ‫ﺗﺎﺟﯽ آﺳﯿﺐدﯾﺪه و ﭘﺎﻟﭗ رﯾﺸﻪای‬
‫ت‪ .‬اﭘﮑﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن‬ ‫ﺳﺎمل ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬اﭘﮑﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن‪ ،‬درﻣﺎن زﻧﺪهی ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ت‪ .‬ﻣﻮارد ﻣﻨﻊ ﺗﺠﻮﯾﺰ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا دﻧﺪان ﺑﺪون ﭘﺎﻟﭗ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺮوناﻓﺘﺎده‬ ‫)‪ (۱‬دﻧﺪانﻫﺎی‬
‫‪ .۲‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — روﺷﯽ ﮐﻪ در آن ﺗﺸﮑﯿﻞ‬ ‫)‪(avulsed‬‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﻪ در اﭘﮑﺲ ﺑﺎز دﻧﺪانﻫﺎی‬ ‫)‪ (۲‬دﻧﺪانﻫﺎی ﻏﯿﺮﻗﺎﺑﻞﺗﺮﻣﯿﻢ‬
‫ﺑﺪون ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫)‪ (۳‬دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ اﻓﻘﯽ‬
‫‪ .۳‬ﻣﻮارد ﺗﺠﻮﯾﺰ — دﻧﺪانﻫﺎی ﻋﻔﻮﻧﯽ ﺑﺎ‬ ‫ﺷﺪﯾﺪ‬
‫اﭘﮑﺲ ﺑﺎز ﮐﻪ در آنﻫﺎ روشﻫﺎی ﻣﻌﻤﻮل‬
‫آﻣﺎدهﺳﺎزی ﮐﺎﻧﺎل منﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ ﯾﮏ اﺳﺘﺎپ‬ ‫)‪ (۴‬دﻧﺪانﻫﺎی ﻧﮑﺮوز‬
‫اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﺑﺮای ﮐﻤﮏ ﺑﻪ آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‬ ‫ث‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ — ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ ﯾﺎ‬
‫ﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎﻧﺎل اﯾﺠﺎد ﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ ﺳﻄﺤﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ درﺳﺘﯽ اﻧﺠﺎم‬
‫‪ .۴‬روش اﻧﺠﺎم — ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺮدن ﮐﺎﻧﺎل و‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺧﻮب اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ ﻣﻌﻤﻮل ﺑﻪ‬
‫ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن اﻟﻘﺎ ﮐﺮدن ﯾﺎ ﻗﺮار دادن ﯾﮏ‬ ‫اﻧﺪازهی آنﻫﺎ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖآﻣﯿﺰ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﺳﺪ اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل‪.‬‬ ‫ج‪ .‬ﻣﯿﺰان ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺑﻪ ﻣﻮارد زﯾﺮ ﺑﺴﺘﮕﯽ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ و ‪ MTA‬ﺑﺮای‬ ‫دارد‪:‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﺳﺪ اﭘﯿﮑﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﯿﺰان آﺳﯿﺐ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫)‪ (۱‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮای اﻟﻘﺎی ﺗﺸﮑﯿﻞ‬ ‫)‪ (۲‬ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺗﺮﻣﯿﻢ دﻧﺪان‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﺳﺨﺖ اﭘﯿﮑﺎل از ﮐﻠﺴﯿﻢ‬ ‫پ‪ .‬ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ‬
‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪ .‬ﺧﻤﯿﺮ‬
‫ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ ﺑﺎ ﻗﻮام ﺳﻔﺖ‬ ‫‪ .۱‬ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ‪ ،‬درﻣﺎن زﻧﺪهی ﭘﺎﻟﭗ ﻧﯿﺴﺖ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ در ﮐﺎﻧﺎل ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و ﻫﺮ ‪ ۳‬ﻣﺎه‬ ‫زﯾﺮا دﻧﺪان ﺑﺪون ﭘﺎﻟﭗ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺷﻮد ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺳﺪ ﺑﺎﻓﺖ‬ ‫‪ .۲‬ﺗﻌﺮﯾﻒ — ﺣﺬف ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎﻟﭗ ﺗﺎﺟﯽ و‬
‫ﺳﺨﺖ اﯾﺠﺎد ﺷﻮد و ﺑﺘﻮان ﺑﺮای ﭘﺮ‬ ‫رﯾﺸﻪای‪.‬‬
‫ﮐﺮدن ﮐﺎﻧﺎل ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ ﻣﻘﺎﺑﻞ آن ﻗﺮار‬ ‫‪ .۳‬ﮐﺎرﺑﺮدﻫﺎ‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۸۳‬‬
‫‪ .۴‬ﺳﻦ‬ ‫داد‪ .‬اﯾﻦ روش ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺮای ﺗﺸﮑﯿﻞ‬
‫‪ .۵‬ﻓﻠﻮروزﯾﺰ — دﻧﺪان دارای ﻟﮑﻪﻫﺎی‬ ‫ﺑﺎﻓﺖ ﺳﺨﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ‪۱‬‬
‫ﺳﻔﯿﺪ ﺗﺎ ﺧﺎﮐﺴﱰی ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺳﺎل زﻣﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ .۶‬داروﻫﺎی ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ‬ ‫)‪ (۲‬ﻣﯽﺗﻮان در ‪ ۳‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ اﭘﯿﮑﺎل‬

‫ﮐﺎﻧﺎل ‪ MTA‬ﭘﮏ ﮐﺮد‪ ،‬و ﺑﻘﯿﻪی‬
‫‪ .۷‬ﻧﻘﺺ در ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻧﺪان‬ ‫ﮐﺎﻧﺎل را ﻣﯽﺗﻮان در ﻫامن ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺎ‬
‫‪ .۸‬ﻣﺸﮑﻼت ﺧﻮﻧﯽ‬ ‫ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ ﭘﺮ ﮐﺮد‪.‬‬
‫‪ .۹‬ﻣﻮاد آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ — زﯾﻨﮏ اﮐﺴﺎﯾﺪ‬ ‫)‪ (۳‬ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺑﯿﻮﻟﻮژﯾﮑﯽ ﮐﻪ ‪ MTA‬ﺑﻪ‬
‫اوژﻧﻮل‪ ،‬ﭘﻼﺳﺘﯿﮏﻫﺎ‪ ،‬ﯾﺎ اﺟﺰای ﻓﻠﺰی‬ ‫ﻟﺤﺎظ ﺗﺮﻣﯿﻢ و ﺑﺴنت اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ‬
‫ﺳﯿﻠﺮﻫﺎ‪.‬‬ ‫اﯾﺠﺎد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ‬
‫ب‪ .‬روشﻫﺎی ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺮدن داﺧﻞ ﺗﺎﺟﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﺑﺎ ﮐﻠﺴﯿﻢ ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ درﻣﺎن‬
‫)ﻏﯿﺮزﻧﺪه ﯾﺎ داﺧﻠﯽ(‬ ‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻬﱰ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺣﺪاﻗﻞ‬
‫ﻣﺸﺎﺑﻪ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۱‬روش ﺗﺮﻣﻮﮐﺎﺗﺎﻟﯿﺘﯿﮏ )ﴎﻋﺖ ﺑﺨﺸﯿﺪن‬
‫ﺑﺎ ﮔﺮﻣﺎ(‬ ‫ب‪ .‬ﻣﺰاﯾﺎی ‪ MTA‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﮐﻠﺴﯿﻢ‬
‫ﻫﯿﺪروﮐﺴﺎﯾﺪ — ﻣﯽﺗﻮان درﻣﺎن را در‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﺎﻣﻞ اﮐﺴﯿﺪﮐﻨﻨﺪه )ﻫﯿﺪروژن‬ ‫زﻣﺎن ﮐﻤﱰی ﺗﮑﻤﯿﻞ ﮐﺮد‪ ،‬ﺑﯿامر راﺣﺖﺗﺮ‬
‫ﭘﺮاﮐﺴﺎﯾﺪ ‪ ([superoxol] ٪۳۰‬در‬ ‫اﺳﺖ‪ ،‬زﻣﺎن و ﻫﺰﯾﻨﻪی ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﮐﺎﻫﺶ‬
‫ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد و ﺣﺮارت اﻋامل‬ ‫ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ ۳-۵‬ﺳﻔﯿﺪ ﮐﺮدن دﻧﺪانﻫﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ‬
‫ب‪ .‬ﻋﻮارض — ﺗﺤﻠﯿﻞ ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻧﺘﺸﺎر ﺗﺤﺮﯾﮏ از ﻃﺮﯾﻖ‬ ‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‬
‫ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎی ﻋﺎﺟﯽ ﺑﻪ ﺳامن و ‪ .PDL‬ﮔﺮﻣﺎ‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻠﻞ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻧﮓ‬
‫ﺗﻮام ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫‪ .۱‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ )ﯾﺎ ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺎﻟﭙﯽ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه(‬
‫ﻧﮑﺮوز ﺳامن و اﻟﺘﻬﺎب ‪ PDL‬ﺷﻮد‪.‬‬ ‫— ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺎﻧﺒﯽ ﺗﺠﺰﯾﻪی ﺑﺎﻓﺖ‪،‬‬
‫‪walking bleach .۲‬‬ ‫آزاد ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺗﻮﺑﻮلﻫﺎ ﻧﻔﻮذ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻣﺨﻠﻮط ﺳﺪﯾﻢ ﭘﺮﺑﻮرات و آب‬ ‫‪ .۲‬ﺧﻮنرﯾﺰی داﺧﻞ ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫را در ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪ .‬ﯾﮏ‬ ‫‪ .۳‬ﮐﻠﺴﯿﻔﯿﮑﺎﺳﯿﻮن ﻣﺘﺎﻣﻮرﻓﻮزﯾﺰ — ﺗﺸﮑﯿﻞ‬
‫ﻻﯾﻪی ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ﺣﺪاﻗﻞ ‪۲‬‬ ‫ﮔﺴﱰدهی ﻋﺎج ﺛﺎﻟﺜﯿﻪ‪ ،‬رﻧﮓ دﻧﺪان را زرد‬
‫ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ ﺑﺎﯾﺪ روی ﻣﻮاد ﭘﺮﮐﻨﻨﺪهی رﯾﺸﻪ‬ ‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ • ۸۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﯾﮏ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺎﻧﺪﺷﻮﻧﺪه در ﻣﺪﺧﻞ‬ ‫ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪ .‬اﯾﻦ ﺳﺪ ﺣﻔﺎﻇﺘﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﺎ ﯾﮏ‬
‫ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار‬ ‫ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ ﺑﺎﻻﺗﺮ از ارﺗﻔﺎع ‪ CEJ‬در ﻟﺒﯿﺎل‪،‬‬
‫ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫ﻟﯿﻨﮕﻮال و ﭘﺮوﮔﺰﯾامل ﺑﺮﺳﺪ‪.‬‬
‫‪ .۳‬ﺑﻬﱰ اﺳﺖ ﭘﺲ از آﺑﭽﻮره ﮐﺮدن‪ ،‬ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫ب‪ .‬ﭘﺲ از ‪ ۲‬ﺗﺎ ‪ ۶‬ﻫﻔﺘﻪ ﺑﯿامر دوﺑﺎره‬
‫دامئﯽ در اﴎع وﻗﺖ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺗﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫اﯾﺠﺎد ﺳﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺨﺶﻫﺎی داﺧﻠﯽ دﻧﺪان را‬
‫از آﻟﻮدﮔﯽ ﺣﻔﻆ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۴‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻓﻀﺎی ﮐﺎﻧﺎل ﺑﻪ ﻣﯿﺰان زﯾﺎدی‬ ‫‪ .۶‬ارزﯾﺎﺑﯽ ﭘﺲ از درﻣﺎن‬
‫دوﺑﺎره آﻟﻮده ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬درﻣﺎن ﻣﺠﺪد‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫رﺋﻮس ﻣﻄﺎﻟﺐ‬
‫ب‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﺎت ﺳﺎﺧﺘﺎری‬ ‫‪ ۱-۶‬ﺗﺮﻣﯿﻢ دﻧﺪانﻫﺎی درﻣﺎنرﯾﺸﻪﺷﺪه‬
‫‪ .۱‬دﻧﺪانﻫﺎی درﻣﺎنرﯾﺸﻪﺷﺪه‪ ،‬ﺧﺸﮏ‬ ‫‪ ۲-۶‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ و ﺷﮑﺴﺖ‬
‫و ﺷﮑﻨﻨﺪه منﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار رﻃﻮﺑﺖ‬ ‫‪ ۱-۶‬ﺗﺮﻣﯿﻢ دﻧﺪانﻫﺎی اﻧﺪوﺷﺪه‬
‫اﯾﻦ دﻧﺪانﻫﺎ ﺣﺘﯽ ﭘﺲ از ‪ ۱۰‬ﺳﺎل ﻫﻢ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻧﺸﺖ ﺗﺎﺟﯽ )‪(coronal leakage‬‬
‫ﮐﺎﻫﺶ منﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫‪ .۱‬ﻋﻠﺖ اﺻﻠﯽ ﺷﮑﺴﺖ درﻣﺎن اﻧﺪو‬
‫‪ .۲‬ﺑﺎ از دﺳﺖ رﻓنت ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪان‪ ،‬دﻧﺪان‬
‫ﺿﻌﯿﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎی درﻣﺎنرﯾﺸﻪﺷﺪه ﺑﯿﺸﱰ‬
‫ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ از دﺳﺖ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬از دﺳﺖ رﻓنت ﻣﺎرژﯾﻨﺎلرﯾﺞﻫﺎ ﻧﻘﺶ‬
‫ﻣﯽروﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﮑﺴﺖ ﺧﻮد درﻣﺎن رﯾﺸﻪ‪.‬‬
‫ﻣﻬﻤﯽ در ﮐﺎﻫﺶ اﺳﺘﺤﮑﺎم ﮐﺎﺳﭙﯽ دارد‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﺑﻌﺪ از درﻣﺎن رﯾﺸﻪ‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫ب‪ .‬از دﺳﺖ رﻓنت ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﺳﺎﺧﺘﺎری‬
‫ﻧﺸﺖ ﺗﺎﺟﯽ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﮐﻪ در آﻣﺎدهﺳﺎزی ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ‬
‫داﺧﻞ ﭘﺎﻟﭗﭼﻤﱪ دﻧﺪان دوﺑﺎره ﻋﻔﻮﻧﯽ‬
‫اﺗﻔﺎق ﻣﯽاﻓﺘﺪ )ﺑﻪ ﺟﺎی ﺗﻐﯿﯿﺮات ﻋﺎﺟﯽ(‬
‫ﺷﻮد‪ .‬آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﻪ ﺑﺰاق ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ وﻗﻮع ﺑﯿﺸﱰ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎ در‬
‫و اﻧﺪوﺗﻮﮐﺴﯿﻦﺷﺎن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی درﻣﺎنرﯾﺸﻪﺷﺪه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ‬
‫ﺷﮑﺴﺖ اﻧﺪو ﺷﻮد‪ ،‬ﺧﻄﺮی ﮐﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی زﻧﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺪت اﮐﺴﭙﻮژر ﺑﻪ ﺑﺰاق‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫پ‪ .‬ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ دﻧﺪانﻫﺎی‬
‫‪ .۲‬ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻣﻮﻗﺖ‪ ،‬ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﮐﺎﻣﻠﯽ در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺗﺮﻣﯿﻢﺷﺪه‪ ،‬ﺧﻮد دﻧﺪان اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﯿﺮوﻫﺎی اﮐﻠﻮزاﻟﯽ ﻓﺮاﻫﻢ منﯽﮐﻨﺪ‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ‬
‫ت‪ .‬ﻫﯿﭻ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از ﻣﻮاد ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ‬ ‫ﮐﻪ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻓﻮری دﻧﺪان اﻣﮑﺎنﭘﺬﯾﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۸۵‬‬
‫پ‪ .‬ﻓﺮول ﺑﺎﯾﺪ دﯾﻮارهی ﻋﻤﻮدی ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫منﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪان ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﻧﺪاﻧﯽ ﺳﺎمل ﺑﺎﻻی ﻣﺎرژﯾﻦ را در ﺑﺮ ﺑﮕﯿﺮد‬ ‫‪ .۳‬ﻓﺮول )‪(ferrule‬‬
‫و ﻧﺒﺎﯾﺪ روی ﻣﺎدهی ﺗﺮﻣﯿﻤﯽ ﮐﻮر ﺧﺘﻢ‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ روﮐﺶ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫دﯾﻮارهﻫﺎی آﮔﺰﯾﺎل روﮐﺶ ﺑﺎ دﯾﻮارهﻫﺎی‬
‫ت‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫آﮔﺰﯾﺎل دﻧﺪان ﺗﺮاشﺧﻮرده درﮔﯿﺮ‬
‫ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪه ﺑﺮای اﯾﺠﺎد ﻓﺮول ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و در متﺎس ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬و‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﺟﺮاﺣﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﻃﻮل ﺗﺎج‬ ‫ﻓﺮول را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﻓﺮول ﯾﮏ‬
‫)‪ (CL‬ﯾﺎ اﮐﺴﱰوژن ﺑﺎ ارﺗﻮدﻧﺴﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ‬ ‫ﺣﻠﻘﻪ و ﻧﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ اﺑﻌﺎد ﺧﺎرﺟﯽ‬
‫ﺷﻮد ﺗﺎ دﺳﱰﺳﯽ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ ﺑﯿﺸﱰ ﺑﻪ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهی دﻧﺪان را در ﺑﺮ‬
‫دﺳﺖ ﺑﯿﺎﯾﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ ،‬ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺣﻠﻘﻪﻫﺎی ﻓﻠﺰی دور ﯾﮏ‬
‫‪ .۴‬آﻣﺎدهﺳﺎزی ﻓﻀﺎی ﭘﺴﺖ‬ ‫ﺑﺸﮑﻪ‪ .‬ﻓﺮول ﺑﺎ دﯾﻮارهﻫﺎ و ﻣﺎرژﯾﻦﻫﺎی‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻫﺪف اﺻﻠﯽ ﭘﺴﺖ‪ ،‬ﻧﮕﻪ داﺷنت ﮐﻮر‬ ‫روﮐﺶ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫در دﻧﺪاﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ‬ ‫ب‪ .‬ﻓﺮول ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ را‬
‫زﯾﺎدی را از دﺳﺖ داده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ب‪ .‬ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﭘﺴﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻘﺪار ﺳﺎﺧﺘﺎر‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖ )ﺑﻪ‬
‫ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ ﺑﺎﻗﯽﻣﺎﻧﺪهی دﻧﺪان ﺗﻌﯿﯿﻦ‬ ‫ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﮐﺸﺸﯽ ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ( ﺑﻪ ﻃﻮر‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯿﺰان ﺳﺎﺧﺘﺎر‬
‫پ‪ .‬ﭘﺴﺖ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ دﻧﺪان را ﺗﻘﻮﯾﺖ‬ ‫ﺳﺎمل دﻧﺪان‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫منﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﺎ ﺣﺬف ﺑﯿﺸﱰ ﻋﺎج‪ ،‬و ﺑﺎ‬ ‫)‪ (۲‬ﻓﺮول ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ‬
‫اﯾﺠﺎد اﺳﱰﺳﯽ ﮐﻪ دﻧﺪان را ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﺷﮑﺴﺖ را اﻓﺰاﯾﺶ داده و در ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ رﯾﺸﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬آن را ﺑﯿﺸﱰ‬ ‫ﻧﯿﺮوﻫﺎی ﻃﺮﻓﯽ ﻧﺎﺷﯽ از ﭘﺴﺖ و‬
‫ﺿﻌﯿﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻧﯿﺮوﻫﺎی اﻫﺮﻣﯽ ﻧﺎﺷﯽ از روﮐﺶ در‬
‫ت‪ .‬ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪن ﺣﺪاﻗﻞ ‪ ۵‬ﺗﺎ ‪ ۷‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ‬ ‫ﺣﯿﻦ ﻓﺎﻧﮑﺸﻦ‪ ،‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫از ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫)‪ (۳‬ﺗﺮاش روﮐﺶ ﺑﺎ ‪ ۱‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ‬
‫ﮔﺴﱰش ﮐﺮوﻧﺎﻟﯽ ﻋﺎج ﺑﺎﻻی ﻣﺎرژﯾﻦ‪،‬‬
‫‪ ۲-۶‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ و ﺷﮑﺴﺖ‬
‫در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﯽ ﮐﻪ ﮐﻮر )‪(core‬‬
‫اﻟﻒ‪ .‬ﻋﻠﻞ ﺷﮑﺴﺖﻫﺎی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬ ‫ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﻻی ﻣﺎرژﯾﻦ ﺧﺘﻢ ﺷﻮد‪،‬‬
‫‪ .۱‬ﺳﯿﻞ ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‬ ‫ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺑﻪ ﺷﮑﺴﺖش دو ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ • ۸۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫درﻣﺎن‪ ،‬ﻣﯿﺰان ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ درﻣﺎن اﻧﺪو را ‪۱۰‬‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬در ﻃﻮﻻﻧﯽﻣﺪت ﺳﯿﻞ ﮐﺮوﻧﺎل‬
‫ﺗﺎ ‪ ۲۰‬درﺻﺪ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﻬﻢﺗﺮ از ﺳﯿﻞ اﭘﯿﮑﺎل اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۲‬وﺿﻌﯿﺖ ﮐﺎﻧﺎل از ﻧﻈﺮ ﺑﺎﮐﱰی‬ ‫ب‪ .‬در ﻃﻮل زﻣﺎن‪ ،‬آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ ﺑﻪ‬
‫اﻟﻒ‪ .‬وﺟﻮد ﺑﺎﮐﱰی در ﮐﺎﻧﺎل ﻗﺒﻞ‬ ‫ﻋﻨﻮان ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ و ﻋﻠﺖ اﻏﻠﺐ‬
‫از آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ‬ ‫ﺷﮑﺴﺖﻫﺎی درﻣﺎن ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺿﻌﯿﻒﺗﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﮔﺮﭼﻪ اﯾﻦ دو ﻣﻮﺿﻮع ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﺮاه‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬اﻣﺎ راﺑﻄﻪی ﻋﻠﺖ و ﻣﻌﻠﻮﻟﯽ‬
‫‪ .۳‬ﮐﯿﻔﯿﺖ ﮐﺎر اﻧﺪو‬ ‫ﻧﺪارﻧﺪ زﯾﺮا ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺪ آﺑﭽﻮره‬
‫‪ .۴‬ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺳﯿﻞ ﮐﺮوﻧﺎل‬ ‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺪ ﻫﻢ دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن‬
‫پ‪ .‬اﺻﻮل ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ )ﺗﻮﺟﻪ‬ ‫ﺷﺪهاﻧﺪ‪.‬‬
‫ﮐﻨﯿﺪ ﮐﻪ ﻣﻮارد ‪ ۱‬ﺗﺎ ‪ ۳‬ﺑﯿﺎنﮐﻨﻨﺪهی ﺳﻪ اﺻﻞ‬ ‫‪ .۲‬ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ ﺑﺪ‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﻣﺮﺳﻮم ﻫﺴﺘﻨﺪ(‪.‬‬ ‫‪ .۳‬دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن ﻧﺎﮐﺎﻓﯽ‬
‫‪ .۱‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ‬ ‫‪ .۴‬ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﭘﯿﺪاﻧﺸﺪه‬
‫‪ .۲‬دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن — ﮐﻠﯿﺪ ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ‬ ‫‪ .۵‬ﺷﮑﺴﺘﮕﯽﻫﺎی ﻋﻤﻮدی‬
‫‪ .۳‬آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‬ ‫‪ .۶‬ﺧﻄﺎﻫﺎی ﺣﯿﻦ ﮐﺎر )ﭘﺮﻓﻮره ﮐﺮدن‪ ،‬اﯾﺠﺎد‬
‫‪ .۴‬ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫ﻟﺞ‪ ،‬از دﺳﺖ رﻓنت ﻃﻮل(‬
‫‪ .۵‬ﻃﺮح درﻣﺎن‬ ‫‪ .۷‬ﺗﺮﻣﯿﻢﻫﺎی ﻣﻮﻗﺖ ﯾﺎ دامئﯽ ﻧﺸﺖدار‬
‫‪ .۶‬ﺷﻨﺎﺧﺖ آﻧﺎﺗﻮﻣﯽ و ﻣﻮرﻓﻮﻟﻮژی‬ ‫‪ .۸‬درﮔﯿﺮی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫‪ .۷‬ﺗﺮﻣﯿﻢ‬ ‫‪ .۹‬ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫‪ .۱۰‬ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺿﻌﻒ ﻣﯿﺰﺑﺎن‬
‫)ﻣﺸﮑﻼت ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ(‬
‫‪ .۱۱‬ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺷﺘﺒﺎه‬
‫ب‪ .‬ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﮐﻪ ﻣﯿﺰان ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ را ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬
‫ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ .۱‬ﺿﺎﯾﻌﺎت اﭘﯿﮑﺎل‬
‫اﻟﻒ‪ .‬وﺟﻮد ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﻗﺒﻞ از‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۸۷‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺ دارد‪.‬‬
‫نمونه‌سواالت‬
‫‪ .۴‬ﻣﺤﺘﻤﻞﺗﺮﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ درﺑﺎرهی دﻧﺪانﻫﺎی‬
‫ﺗﺮکﺧﻮرده ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬ ‫‪ .۱‬ﯾﮏ دﺧﱰ ‪ ۸‬ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﮐﻼس ‪ II‬اﻟﯿﺲ‬
‫ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮای ﺗﺸﺨﯿﺺ ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﮐﺪام‬
‫اﻟﻒ( ﺗﺮک ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺟﻬﺖ‬ ‫ﯾﮏ از ﺗﺴﺖﻫﺎی زﯾﺮ ﮐﻤﱰﯾﻦ دﻗﺖ را دارد؟‬
‫ﻣﺰﯾﻮدﯾﺴﺘﺎﻟﯽ ﮔﺴﱰش ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( دق‬
‫ب( ﺗﺮک ﻣﻌﻤﻮﻻ در ﺟﻬﺖ ﻓﺎﺷﯿﻮﻟﯿﻨﮕﻮاﻟﯽ‬
‫ﮔﺴﱰش ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫ب( ﳌﺲ‬
‫پ( رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﻬﱰﯾﻦ راه ﺑﺮای ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫پ( ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ‬
‫دﻧﺪان ﺗﺮکﺧﻮرده اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ت( ﺗﺴﺖ ﴎﻣﺎ‬
‫ت( ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی اﻟﻒ و پ‬ ‫‪ .۲‬در ﮐﺪام ﯾﮏ از ﻧﻮاﺣﯽ زﯾﺮ ﺑﯿﺸﱰ اﺣﺘامل‬
‫دارد ﺗﺎ درد ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﻪ‬
‫ث( ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی ب و پ‬ ‫ﮔﻮش ﺑﺰﻧﺪ؟‬
‫‪ .۵‬ﮐﺪام ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی زﯾﺮ درﺑﺎرهی درﻣﺎن‬ ‫اﻟﻒ( ﭘﺮﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ‬
‫ﯾﮏ دﻧﺪان ﺑﺎ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ درﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫ب( ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ‬
‫اﻟﻒ( درﻣﺎن ﺑﺎ اﻧﺪوی ﻣﻌﻤﻮل‬
‫)ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ(‬ ‫پ( ﭘﺮﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ‬
‫ب( ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ت( ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ‬
‫پ( ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻇﺮف ‪ ۲‬ﺗﺎ ‪۴‬‬ ‫‪ .۳‬ﮐﺪام ﯾﮏ از ﻋﺒﺎرتﻫﺎی زﯾﺮ درﺑﺎرهی ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از درﻣﺎن رﯾﺸﻪی ﻣﻌﻤﻮل‬ ‫ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ؟‬
‫ﺑﻬﺒﻮد ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ( ﻓﺮآﯾﻨﺪی ﺗﺨﺮﯾﺒﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫ت( در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ ﺑﻌﺪ از‬ ‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺸﯿﻮم ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫درﻣﺎن رﯾﺸﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺘﻬﺎی‬ ‫ب( ﺳﻪ ﻧﻮع اﺻﻠﯽ دارد‪ :‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ‬
‫رﯾﺸﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﺮﮐﺮدن اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ‬ ‫رﯾﺸﻪ‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ‪ ،‬و ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ‬
‫ث( متﺎم ﻣﻮارد ﺑﺎﻻ‬ ‫پ( ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ در ﻃﻮل‬
‫‪ .۶‬ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ از اﻫﺪاف اﺻﻠﯽ ﺗﻬﯿﻪی ﺣﻔﺮهی‬ ‫رﯾﺸﻪ واﻗﻊ ﺷﻮد‪.‬‬
‫دﺳﱰﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ؟‬ ‫ت( ﻟﺒﻪﻫﺎی ﺻﺎف‪ ،‬ﺷﺎرپ‪ ،‬و ﺑﺎ ﺣﺪود‬
‫‪ • ۸۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ب( ﯾﮏﺳﻮم اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫اﻟﻒ( دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ‬
‫پ( ﮐﻒ ﭘﺎﻟﭗ ﭼﻤﱪ‬ ‫اورﯾﻔﯿﺲ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎ‬
‫ت( ﯾﮏﺳﻮم ﻣﯿﺎﻧﯽ ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫ب( ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ‬
‫‪ .۱۰‬ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﻗﻄﺮهاﺷﮑﯽ در ﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫پ( ﺣﻔﻆ ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪان‬

‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی‬ ‫ت( دﺳﺖﯾﺎﺑﯽ ﺑﻪ دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ‬
‫رﯾﺸﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺎﻧﺎل‬
‫رﯾﺸﻪ ‪ hopeless‬اﺳﺖ و دﻧﺪان ﺑﺎﯾﺪ ﺧﺎرج‬ ‫‪ .۷‬ﮐﺪام ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی زﯾﺮ از وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی‬
‫ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﻧﯿﺴﺖ؟‬
‫اﻟﻒ( ﻋﺒﺎرت اول درﺳﺖ و ﻋﺒﺎرت دوم‬ ‫اﻟﻒ( ﭼﯿﻼﺗﻮری‬
‫ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب( ﺣﻞ ﮐﺮدن ﺑﺎﻓﺖ در ﻏﻠﻈﺖﻫﺎی‬
‫ب( ﻋﺒﺎرت اول ﻧﺎدرﺳﺖ و ﻋﺒﺎرت دوم‬ ‫ﺑﺎﻻﺗﺮ‬
‫درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫پ( ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻣﯿﮑﺮوﺑﯿﻮﺳﯿﺪال‬
‫پ( ﻫﺮ دو ﻋﺒﺎرت درﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ت( ﺷﻨﺎور ﮐﺮدن دﺑﺮیﻫﺎ و ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻨﺘﯽ‬
‫ت( ﻫﺮ دو ﻋﺒﺎرت ﻧﺎدرﺳﺖ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۸‬در ﺣﯿﻦ اﻧﺠﺎم درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‪،‬‬
‫‪ .۱۱‬ﺑﯿامری ﺑﺎ ﺷﮑﺎﯾﺖ از ﺗﻮرم در ﮐﻮادران‬ ‫ﺷام ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻟﺞ ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﮐﺎر ﺑﺎﯾﺪ ﺑﮑﻨﯿﺪ؟‬
‫ﭼﭗ ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ ﮐﻪ از ‪ ۲‬روز‬
‫ﭘﯿﺶ ﴍوع ﺷﺪه و ﺑﻪ ﴎﻋﺖ ﮔﺴﱰش ﯾﺎﻓﺘﻪ‬ ‫اﻟﻒ( از وﺳﺎﯾﻞ ﮐﻮﭼﮑﱰ اﺳﺘﻔﺎده و ﻟﺞ را‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﯿامر ﺗﺐ ﺧﻔﯿﻒ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺑﯽﺣﺎﻟﯽ‬ ‫رد ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫دارد‪ ،‬و ﻣﻌﺎﯾﻨﻪی ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﺗﻮرم ﻣﻮﺿﻌﯽ در‬ ‫ب( ﺗﺎ آن ﺟﺎﯾﯽ ﮐﻪ آﻣﺎدهﺳﺎزی ﮐﺮدﯾﻢ‪،‬‬
‫وﺳﺘﯿﺒﻮل ﺑﺎﮐﺎل دﻧﺪانﻫﺎی ‪ #۱۸‬و ‪ #۱۹‬را ﻧﺸﺎن‬ ‫ﭘﺮ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬دﻧﺪان ‪ #۱۹‬ﺑﻪ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺣﺮارﺗﯽ‬ ‫پ( از ﯾﮏ ﻓﺮز روﻧﺪ ﮐﻮﭼﮏ اﺳﺘﻔﺎده و‬
‫ﭘﺎﺳﺦ منﯽدﻫﺪ و درد ﻣﺘﻮﺳﻄﯽ ﺑﻪ دق دارد‪.‬‬ ‫ﻟﺞ را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‪ ،‬ﮔﺸﺎدی ﺧﻔﯿﻒ ‪ PDL‬دﯾﺪه‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮاﺳﺎس اﯾﻦ اﻃﻼﻋﺎت‪ ،‬ﻣﺤﺘﻤﻞﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ت( ﺑﻪ آراﻣﯽ ﺑﻪ ﮐﺎر اداﻣﻪ ﻣﯽدﻫﯿﻢ ﺗﺎ‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ اﭘﯿﮑﺎل ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬ ‫ﻟﺞ ﺣﺬف ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ( آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫‪ .۹‬ﮐﺪام ﻧﺎﺣﯿﻪی ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﺑﻬﱰﯾﻦ ﭘﺮوﮔﻨﻮز‬
‫را دارد؟‬
‫ب( ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬
‫اﻟﻒ( ﯾﮏﺳﻮم ﮐﺮوﻧﺎل ﮐﺎﻧﺎل‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۸۹‬‬
‫اﻟﻒ( ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ‪ ،‬ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ‪ ،‬و‬ ‫ﻧﮑﺮوزه‬
‫ﮔﺴﱰش ﮐﺮک‪ ،‬ﻋﻼﺋﻢ اﻏﻠﺐ ﻣﺘﻐﯿﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫پ( ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬
‫ب( دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﮐﺮک ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬ ‫ت( ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار‬
‫در ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻮﯾﺪن درد ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ )ﺑﺪون‬
‫اﻟﮕﻮی ﻣﺸﺨﺺ( داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۱۲‬درد ﺷﺒﺎﻧﻪی ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻣﺪت و ﻏﯿﺮﺗﺤﺮﯾﮑﯽ‬
‫ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﮐﺪام ﯾﮏ از ﴍاﯾﻂ ﭘﺎﻟﭙﯽ زﯾﺮ‬
‫پ( درد ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آزاد ﺷﺪن ﻓﺸﺎر اﺳﺖ‬ ‫اﺳﺖ؟‬
‫ﺗﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻧﯿﺮوی ﺟﻮﯾﺪن‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ت( درد‪ ،‬ﺑﻪ وﯾﮋه در ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﴎﻣﺎ‪ ،‬ﯾﮏ‬
‫ﻧﺸﺎﻧﻪی ﮔﻮﯾﺎ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ب( ﻫﺎﯾﭙﺮﻣﯽ ﺧﻔﯿﻒ‬
‫ث( ﻧﺒﻮد درد‪ ،‬وﺟﻮد ﮐﺮک را رد ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫پ( ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‬
‫‪ .۱۶‬در دﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل اوﻟﯿﻪ و‬ ‫ت( آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫درﮔﯿﺮی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‪ ،‬اوﻟﯿﻦ اﻗﺪام ﮐﺪام‬ ‫‪ .۱۳‬ﻋﻼﻣﺖ ﭘﺎﺗﻮﮔﻨﻮﻣﻮﻧﯿﮏ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫اﺳﺖ؟‬ ‫ﻋﻼﻣﺖدار ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ؟‬
‫اﻟﻒ( درﻣﺎن ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬ ‫اﻟﻒ( ﺗﻮرم‬
‫ب( درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ‬ ‫ب( درد ﻣﻨﻘﻄﻊ‬
‫پ( درﻣﺎن ﺑﺎ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ‬ ‫پ( ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﳌﺲ‬
‫ت( اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ‬ ‫ت( ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ دق‬
‫‪ .۱۷‬ﺑﯿامری اواﺧﺮ ﺷﻨﺒﻪ ﺷﺐ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ درد‬ ‫‪ .۱۴‬ﺑﺮای متﺎﯾﺰ ﺑﯿﻦ آﺑﺴﻪی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ و‬
‫ﺷﺪﯾﺪ و ﴐﺑﺎندار در ﭘﺮﻣﻮﻟﺮ ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ متﺎس‬ ‫آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‪ ،‬اوﻟﯿﻦ ﺗﺴﺖ ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬
‫ﮔﺮﻗﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ »ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬ﺟﻮﯾﺪن‪ ،‬و ﳌﺲ«‬ ‫اﻟﻒ( ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ‬
‫ﺗﺸﺪﯾﺪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﮐﺪام اﻗﺪام ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد؟‬
‫]در ﮐﺸﻮر آﻣﺮﯾﮑﺎ‪ ،‬ﺷﻨﺒﻪ و ﯾﮑﺸﻨﺒﻪ ﺗﻌﻄﯿﻼت‬ ‫ب( ﻋﻤﻖ ﭘﺮوب‬
‫آﺧﺮ ﻫﻔﺘﻪ اﺳﺖ[‪.‬‬ ‫پ( ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ دق‬
‫اﻟﻒ( ﺑﻪ ﺑﯿامر ﻣﯽ ﮔﻮﯾﯿﻢ از ﯾﺦ ﺑﻪ ﻃﻮر‬ ‫ت( ﻣﯿﺰان ﻣﻮﺑﻠﯿﺘﯽ )ﻟﻘﯽ(‬
‫ﻣﻨﻘﻄﻊ اﺳﺘﻔﺎده ﮐﻨﺪ‪ ،‬آﺳﭙﺮﯾﻦ ﻣﴫف‬ ‫‪ .۱۵‬ﮐﺪام ﯾﮏ از ﻋﺒﺎرات زﯾﺮ درﺑﺎرهی‬
‫ﮐﻨﺪ‪ ،‬و روز دوﺷﻨﺒﻪ وﻗﺖ ﺑﮕﯿﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﻨﺪرم دﻧﺪان ﺗﺮکﺧﻮرده )‪cracked tooth‬‬
‫ب( ﺑﯿامر را در ﻣﻄﺐ ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﮐﺮده و‬ ‫‪ (syndrome‬ﺻﺎدق ﻧﯿﺴﺖ؟‬
‫‪ • ۹۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫پ( ﻟﻮﺳﻤﯽ‬ ‫درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ را ﴍوع ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫ت( رادﯾﻮﺗﺮاﭘﯽ‬ ‫پ( ﺑﯿامر را در ﻣﻄﺐ ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﮐﺮده‪،‬‬
‫ث( ﺳﻪﻣﺎﻫﻪی دوم ﺣﺎﻣﻠﮕﯽ‬ ‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎ را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ و ﺳامن‬
‫زﯾﻨﮏ اﮐﺴﺎﯾﺪ اوژﻧﻮل ﻣﺴﮑﻦ را ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫‪ .۲۰‬ﺑﻬﱰﯾﻦ زﻣﺎن اﻧﺠﺎم اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ در‬ ‫ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻣﻮﻗﺖ ﻗﺮار ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻋﻔﻮﻧﺖ‪ ،‬ﮐﺪام اﺳﺖ؟‬
‫ت( ﺑﺮای ﺑﯿامر ﻣﺴﮑﻦ ﺗﺠﻮﯾﺰ ﮐﺮه و ﺑﻪ‬
‫اﻟﻒ( زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮرم‪ ،‬ﺳﻔﺖ و ﻣﻨﺘﴩ‬ ‫اﻧﺪودﻧﺘﯿﺴﺖ ارﺟﺎع ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ث( ﺑﯿامر را ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺟﺮاﺣﯽ دﻫﺎن‬
‫ب( زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﺴﯿﺎر دردﻧﺎک ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﯿامرﺳﺘﺎن ﺑﺮای ﮐﺸﯿﺪن دﻧﺪان ارﺟﺎع‬
‫پ( زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﺰرگ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫ت( زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﻮرم‪ ،‬ﻣﻮﺿﻌﯽ و ﻣﻮاج‬ ‫‪ .۱۸‬در ﯾﮏ ﺑﯿامر اورژاﻧﺴﯽ‪ ،‬ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﻋﻼﻣﺖدار و ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫‪ .۲۱‬ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫ﻋﻼﻣﺖدار دﻧﺪان ‪ #۱۲‬ﺗﺸﺨﯿﺺ داده ﺷﺪه‬
‫ﭼﻨﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ )‪ (polymicrobial‬ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﮐﺪام‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﮐﺪام ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی زﯾﺮ‪ ،‬ﺑﻬﱰﯾﻦ‬
‫ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی زﯾﺮ‪ ،‬ﮔﻮﻧﻪی ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢ‬ ‫ﺷﯿﻮهی درﻣﺎن ﺑﺮای اﯾﻦ ﺑﯿامر اﺳﺖ؟‬
‫ﻏﺎﻟﺐ در دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ درﻣﺎن‬ ‫اﻟﻒ( ﺑﯽﺣﺴﯽ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن اﻧﺴﯿﮋن‬
‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ دارﻧﺪ؟‬ ‫و درﻧﺎژ‬
‫اﻟﻒ( ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﻫﻮازی‬ ‫ب( ﺑﯽﺣﺴﯽ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﮐﺸﯿﺪن‬
‫ب( ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی اﺧﺘﯿﺎری‬ ‫دﻧﺪان‬
‫پ( ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﺑﯽﻫﻮازی اﺟﺒﺎری‬ ‫پ( ﺑﯽﺣﺴﯽ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ‬
‫ت( ﻣﺨﻤﺮﻫﺎ‬ ‫ت( ﺗﺠﻮﯾﺰ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﺑﻪ ﻣﺪت‬

‫ﯾﮏ ﻫﻔﺘﻪ و ﺳﭙﺲ درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ‬
‫‪ .۲۲‬ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺧﻄﺮ )‪ (danger zone‬ﺑﺮای‬ ‫اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن در ﺣﯿﻦ آﻣﺎدهﺳﺎزی ﮐﺎﻧﺎل در‬
‫دﻧﺪانﻫﺎی ﻣﻮﻟﺮ ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ؟‬ ‫‪ .۱۹‬در ﮐﺪام ﯾﮏ از ﴍاﯾﻂ زﯾﺮ‪ ،‬درﻣﺎن رﯾﺸﻪی‬
‫ﻏﯿﺮاورژاﻧﺴﯽ ﮐﻨﱰااﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮن دارد؟‬
‫اﻟﻒ( ﻣﺤﯿﻂ ﺑﯿﺮوﻧﯽ دﻧﺪان در ﺳﻄﺢ‬
‫‪CDJ‬‬ ‫اﻟﻒ( اﯾﺪز‬
‫ب( ‪ ۲‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰی اﭘﮑﺲ‬ ‫ب( ﺳﮑﺘﻪی ﻗﻠﺒﯽ )‪ (MI‬اﺧﯿﺮ‬

‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۹۱‬‬
‫ﺷﺪن )اﮐﺴﭙﻮز( ﻧﻘﺺ‬ ‫پ( ﻧﺎﺣﯿﻪی ﻓﻮرﮐﺎ‬
‫ت( ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‪ ،‬و ﮐﺸﯿﺪن‬ ‫ت( ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ در ﺳﻄﺢ‬
‫دﻧﺪان‬ ‫‪CEJ‬‬
‫‪ .۲۵‬در ﺣﯿﻦ اﻧﺠﺎم ﺑﻠﯿﭽﯿﻨﮓ دﻧﺪان ﻏﯿﺮزﻧﺪه‪،‬‬ ‫‪ .۲۳‬درﻣﺎن اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ ﺑﺮای ﺑﯿامری ‪ ۸‬ﺳﺎﻟﻪ ﮐﻪ‬
‫در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﺎدهی ﺣﺎﺋﻞ ﺑﯿﻦ ﭘﺮﮐﺮدﮔﯽ‬ ‫دﻧﺪان ‪ #۸‬او دﭼﺎر ‪ ۱‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ اﯾﻨﱰوژن ﺷﺪه‪،‬‬
‫ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ و ﻣﺎدهی ﺳﻔﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﻗﺮار ﻧﮕﯿﺮد‪،‬‬ ‫ﭼﯿﺴﺖ؟‬
‫دﻧﺪان ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺑﻪ ___ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫اﻟﻒ( ﮐﺸﯿﺪن دﻧﺪان‬
‫اﻟﻒ( ﺗﺤﻠﯿﻞ ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ ﺧﺎرﺟﯽ‬ ‫ب( اﻧﺠﺎم ﻓﻮری ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ‬
‫ب( دﻣﯿرناﻟﯿﺰه ﺷﺪن ﺳﺎﺧﺘﺎر دﻧﺪان‬ ‫پ( اﺳﭙﻠﯿﻨﺖ ﻓﻮری دﻧﺪان ﺑﻪ ﻣﺪت ‪۱۰‬‬
‫پ( اﻟﺘﻬﺎب ﻟﺜﻪ‬ ‫ﺗﺎ ‪ ۱۴‬روز‬
‫ت( ﺑﻬﱰ ﺷﺪن ﺿﻌﯿﻒ رﻧﮓ دﻧﺪان‬ ‫ت( اﺟﺎزه ﺑﻪ دﻧﺪان ﺑﺮای روﯾﺶ ﻣﺠﺪد‬
‫‪ .۲۶‬ﯾﮏ ﻣﺮد ﺳﺎمل ‪ ۳۲‬ﺳﺎﻟﻪ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﮐﺮده اﺳﺖ‬ ‫‪ .۲۴‬در ارزﯾﺎﺑﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﻣﻌﻤﻮل ﯾﮏ ﺑﯿامر‬
‫ﮐﻪ ﺗﻮرم ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻣﻮاج ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﯾﮏ ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﺷام ﻣﺘﻮﺟﻪ ﯾﮏ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ داﯾﺮهای‬
‫ﻧﮑﺮوز و آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل در دﻧﺪان ‪#۵‬‬ ‫ﺷﮑﻞ در ﻣﯿﺎﻧﻪی رﯾﺸﻪ و روی ﻣﺤﺪودهی‬
‫دارد‪ .‬روش ﯾﺎ روشﻫﺎی اﺻﻠﯽ درﻣﺎن ﯾﮏ ﺗﻮرم‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ دﻧﺪن ‪ #۶‬ﻣﯽﺷﻮﯾﺪ‪ .‬رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ دوم را ﺑﺎ‬
‫ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻣﻮاج ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺪام ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی‬ ‫زاوﯾﻪی ﻣﺰﯾﺎﻟﯽ ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ و ﺗﺎﯾﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﯿﺪ‬
‫زﯾﺮ اﺳﺖ؟‬ ‫ﮐﻪ رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺴﯽ‪ ،‬ﺑﺨﺸﯽ از ﺣﺪود ﮐﺎﻧﺎل ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫اﻟﻒ( ﺗﺠﻮﯾﺰ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ از ﭘﺎﺳﺦ ﺣﯿﺎﺗﯽ ﺑﻪ ﺗﺴﺖ ﴎﻣﺎ‪،‬‬
‫ﺗﺸﺨﯿﺺ و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن ﻃﺮح درﻣﺎن ﺷام ﮐﺪام‬
‫ب( اﻧﺠﺎم درﻧﺎژ‬ ‫ﮔﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ؟‬
‫پ( ﺣﺬف ﻣﻨﺒﻊ ﻋﻔﻮﻧﺖ‬ ‫اﻟﻒ( ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ‪ ،‬و اﻧﺠﺎم درﻣﺎن‬
‫ت( اﻟﻒ و پ‬ ‫ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫ث( ب و پ‬ ‫ب( ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ‪ ،‬و ﺗﺮﻣﯿﻢ ﻧﻘﺺ ﺑﺎ‬
‫‪ .۲۷‬متﺎم ﻣﻮارد زﯾﺮ از ﻣﺰاﯾﺎی ﺷﺴﺘﺸﻮی داﺧﻞ‬ ‫ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫ﮐﺎﻧﺎل اﺳﺖ ﺑﻪ ﺟﺰ؟‬ ‫پ( ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‪ ،‬و ﺑﯿﺮون‬
‫اﻟﻒ( دﺑﺮیﻫﺎی ارﮔﺎﻧﯿﮏ را ﺣﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﺸﯿﺪن دﻧﺪان ﺑﺎ ارﺗﻮدﻧﺴﯽ )‪forced‬‬
‫‪ (orthodontic eruption‬ﺑﺮای منﺎﯾﺎن‬
‫ب( ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎی آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮑﯽ ﮐﻪ‬
‫‪ • ۹۲‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫پ( ﺑﺮای ﮐﻨﱰل درد‪ ،‬ﻣﺴﮑﻦ ﺗﺠﻮﯾﺰ‬ ‫ﺑﺮای وﺳﺎﯾﻞ ﻗﺎﺑﻞ دﺳﱰﺳﯽ ﻧﯿﺴﺖ را‬
‫ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ت( در ﺑﯿامراﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﺸﱰی ﺑﺮای‬ ‫پ( اﺳﻤﯿﺮﻻﯾﺮ را ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ وﺟﻮد دارد‪ ،‬آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ‬ ‫ت( آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ را ﺗﺴﻬﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺠﻮﯾﺰ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬
‫‪ .۲۸‬ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ ﻓﻠﻮر ﺑﺎﮐﱰﯾﺎﯾﯽ ﯾﮏ دﻧﺪان‬
‫‪ .۳۱‬ﺑﻬﱰﯾﻦ ﺗﻮﺻﯿﻒ ﺑﺮای اﺗﯿﻠﻦ دی آﻣﯿﻦ ﺗﱰا‬ ‫ﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﻗﺒﻼ درﻣﺎن رﯾﺸﻪ ﺷﺪه را ﺑﻬﱰ‬
‫اﺳﺘﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﯾﺎ ‪ ___ EDTA‬اﺳﺖ و ﺑﻬﱰﯾﻦ‬ ‫ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪:‬‬
‫ﺗﻮﺿﯿﺢ ﺑﺮای ﻧﺤﻮهی ﻋﻤﻞ اﺻﻠﯽ آن ___ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽﻫﺎی ﺑﯽﻫﻮازی اﺟﺒﺎری‬
‫اﻟﻒ( ﻋﺎﻣﻞ ﭼﯿﻼﺗﻮر؛ ﺣﺬف ﺑﺨﺶ‬
‫ﻏﯿﺮارﮔﺎﻧﯿﮏ اﺳﻤﯿﺮﻻﯾﺮ‬ ‫ب( ﮔﺮمﻣﺜﺒﺖﻫﺎی ﺑﯽﻫﻮازی اﺧﺘﯿﺎری‬
‫ب( ﻋﺎﻣﻞ اﻣﻮﻟﺴﯿﻮنﮐﻨﻨﺪه؛ ﺣﺬف ﺑﺨﺶ‬ ‫پ( ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽﻫﺎی ﻫﻮازی اﺧﺘﯿﺎری‬
‫ارﮔﺎﻧﯿﮏ اﺳﻤﯿﺮﻻﯾﺮ‬ ‫ت( ﮔﺮمﻣﺜﺒﺖﻫﺎی ﻫﻮازی اﺟﺒﺎری‬
‫پ( ﻋﺎﻣﻞ ﭼﯿﻼﺗﻮر؛ ﺣﺬف ﺑﺨﺶ ارﮔﺎﻧﯿﮏ‬ ‫‪ .۲۹‬ﮐﺪام ﯾﮏ از دﻧﺪانﻫﺎی زﯾﺮ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﻘﻌﺮ‬
‫اﺳﻤﯿﺮﻻﯾﺮ‬ ‫ﻣﺰﯾﺎﻟﯽش ﻣﺴﺘﻌﺪ ﺑﻪ ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن اﯾﺎﺗﺮوژﻧﯿﮏ‬
‫ت( ﻋﺎﻣﻞ اﻣﻮﻟﺴﯿﻮنﮐﻨﻨﺪه؛ ﺣﺬف ﺑﺨﺶ‬ ‫اﺳﺖ؟‬
‫ﻏﯿﺮارﮔﺎﻧﯿﮏ اﺳﻤﯿﺮﻻﯾﺮ‬ ‫اﻟﻒ( ﭘﺮﻣﻮﻟﺮ اول ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ‬
‫‪ .۳۲‬از ﺑﯿﻦ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﺗﺸﺨﯿﺼﯽ ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ زﯾﺮ‪،‬‬ ‫ب( ﭘﺮﻣﻮﻟﺮ دوم ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ‬
‫ﮐﺪام ﯾﮏ ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ دﻗﺖ را در ﺗﻌﯿﯿﻦ وﺿﻌﯿﺖ‬ ‫پ( ﭘﺮﻣﻮﻟﺮ اول ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ‬
‫ﺳﻼﻣﺖ ﭘﺎﻟﭗ دارد؟‬
‫ت( ﭘﺮﻣﻮﻟﺮ دوم ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ‬
‫اﻟﻒ( ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ )‪(EPT‬‬
‫‪ .۳۰‬ﮐﺪام ﯾﮏ از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎی زﯾﺮ روش درﻣﺎﻧﯽ‬
‫ب( ﺗﺴﺖ ﮔﺮﻣﺎ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﯽ ﺑﺮای ﺣﺎدﺛﻪی ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ‬
‫پ( ﺗﺴﺖ ﴎﻣﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ؟‬
‫ت( ب و پ‬ ‫اﻟﻒ( ﺑﻪ ﺑﯿامر ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ در ﻃﻮل‬
‫‪ .۳۳‬ﮐﺪام ﯾﮏ ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ﺑﺨﺶ از ﻣﺎدهی‬ ‫‪ ۲۴‬ﺳﺎﻋﺖ اول از ﮐﻤﭙﺮس ﴎد اﺳﺘﻔﺎده‬
‫آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽدﻫﺪ؟‬ ‫ﮐﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻮرم ﺣﺪاﻗﻞ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ( ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ‬ ‫ب( ﺑﺎ ﻫﯿﺪروژن ﭘﺮاﮐﺴﺎﯾﺪ ﺷﺴﺘﺸﻮ‬
‫ﻣﯽدﻫﯿﻢ‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۹۳‬‬
‫ﻧﻈﺮ‬ ‫ب( زﯾﻨﮏ اﮐﺴﺎﯾﺪ‬
‫پ( ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪی رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ‬ ‫پ( ﻣﻮم و رزﯾﻦ‬
‫ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن رادﯾﻮاﭘﮏ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ت( منﮏﻫﺎی ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ‬
‫ت( ﻫﯿﭻ ﮐﺪام از ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺻﺤﯿﺢ‬ ‫‪ .۳۴‬ﮐﺪام ﯾﮏ ﺑﯿﺸﱰ اﺣﺘامل دارد ﺗﺎ ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ ﺷﻮد؟‬
‫‪ .۳۷‬ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ آﺑﭽﻮره ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬ ‫اﻟﻒ( ﺳﺎبﻟﻮﮐﺴﯿﺸﻦ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭼﻪ اﺗﻔﺎﻗﯽ ﺑﺮای ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از‬
‫ﻗﺒﻞ‪ ،‬از ﮐﺎﻧﺎل وارد ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر‬ ‫ب( اﮐﺴﱰوژن‬
‫ﺷﺪهاﻧﺪ ﻣﯽ اﻓﺘﺪ؟‬ ‫پ( اواﻟﮋن‬
‫اﻟﻒ( ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه و ﺗﺸﮑﯿﻞ ﯾﮏ ﮔﺮاﻧﻮم‬ ‫ت( ﮐﺎﻧﮑﺎژن‬
‫را ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۳۵‬ﮐﺪام ﯾﮏ از ﻋﺒﺎرات زﯾﺮ درﺑﺎرهی درﻣﺎن‬
‫ب( ﺗﻮﺳﻂ دﻓﺎع ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺪن از ﺑﯿﻦ‬ ‫دﻧﺪاﻧﯽ ﺑﺎ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ‪ ،‬ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ؟‬
‫ﻣﯽروﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻟﻒ( درﻣﺎن ﺑﺎ درﻣﺎن رﯾﺸﻪی ﻣﻌﻤﻮل‬
‫پ( دوﺑﺎره ﺑﻪ ﮐﺎﻧﺎل اﺳﱰﯾﻞ وارد ﺷﺪه‬ ‫ب( ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫و اﯾﺠﺎد ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ﻣﮕﺮ آن ﮐﻪ‬
‫ﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫پ( ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﻇﺮف ‪ ۲‬ﺗﺎ ‪۴‬‬
‫ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از درﻣﺎن رﯾﺸﻪی ﻣﻌﻤﻮل‬
‫ت( ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮارد داروﯾﯽ‬ ‫ﺑﻬﺒﻮد ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫)‪ (medicament‬ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﮐﻪ‬
‫در ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه‪ ،‬از ﺑﯿﻦ‬ ‫ت( در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ ﭘﺲ از‬
‫ﻣﯽروﻧﺪ‪.‬‬ ‫درﻣﺎن ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪ ﺟﺮاﺣﯽ‬
‫اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﭘﺮ ﮐﺮدن اﻧﺘﻬﺎی‬
‫ﭘﺎﺳﺦﻫﺎی ﺗﴩﯾﺤﯽ‬ ‫رﯾﺸﻪ اﻧﺠﺎم ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ث( متﺎم ﻣﻮارد ﺑﺎﻻ ﺻﺤﯿﺢ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ .۱‬پ‪ .‬ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺷﺪن اﭘﯿﮑﺎل اﺗﻔﺎق‬
‫ﺑﯿﻔﺘﺪ‪ ،‬دﻧﺪانﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫‪ .۳۶‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی اﺳﺘﺌﻮﻣﯿﻠﯿﺖ اﺳﮑﻠﺮوزهی‬
‫ﭘﺎﺳﺦ ﻃﺒﯿﻌﯽ منﯽدﻫﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﯾﮏ آﺳﯿﺐ‬ ‫ﮐﺎﻧﻮﻧﯽ اﻏﻠﺐ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﺪام ﮔﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ؟‬
‫ﺗﺮوﻣﺎﺗﯿﮏ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻗﺖ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬ ‫اﻟﻒ( ﭘﺎﺳﺦ ﻏﯿﺮزﻧﺪه ﺑﻪ ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﯽ‬
‫اﻧﺘﻘﺎل ﭘﯿﺎم ﭘﺎﯾﺎﻧﻪﻫﺎی ﻋﺼﺒﯽ ﯾﺎ ﮔﯿﺮﻧﺪهﻫﺎی‬
‫ب( ﺳﺎﺑﻘﻪی ﺗﺮﻣﯿﻢ اﺧﯿﺮ در دﻧﺪان ﻣﻮرد‬
‫ﺣﺴﯽ ﯾﺎ ﻫﺮ دو را در ﭘﺎﻟﭗ ﺗﻐﯿﯿﺮ دﻫﺪ‪ .‬ﺑﯿامری‬
‫‪ • ۹۴‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺧﻠﻔﯽ ﻣﻨﺘﴩ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻏﻠﺐ در ﻧﺎﺣﯿﻪی‬ ‫ﺑﺎ ﭘﺎﻟﭗ زﻧﺪه ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ درﺳﺖ ﺑﻌﺪ از ﺗﺮوﻣﺎ‬
‫ﻣﺎرژﯾﻨﺎلرﯾﺞﻫﺎ‪ .‬رﻧﮓﻫﺎ و ﺗﺮﻧﺲاﯾﻠﻮﻣﯿﻨﯿﺸﻦ‬ ‫ﻫﯿﭻ ﭼﯿﺰی را ﺣﺲ ﻧﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺸﺨﺺ ﮐﺮدن ﺗﺮکﻫﺎ ﺑﺴﯿﺎر ﻣﻔﯿﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫‪ .۲‬ت‪ .‬ﺣﺲ درد در ﯾﮏ ﺑﺨﺶ از ﺑﺪن ﮐﻪ از‬
‫ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل اﻏﻠﺐ ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان ﮔﺴﱰش ﯾﮏ‬ ‫ﻣﻨﺒﻊ واﻗﻌﯽ درد ﻓﺎﺻﻠﻪ دارد را »درد ارﺟﺎﻋﯽ«‬
‫ﺗﺮک ﺗﺎ زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ دﻧﺪان را ﺧﺎرج ﻧﮑﻨﯿﻢ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫ﻣﯽ ﮔﻮﯾﻨﺪ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ دردﺷﺎن‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬ ‫را ﺑﻪ دﯾﮕﺮ ﻧﻮاﺣﯽ ﴎ و ﮔﺮدن ارﺟﺎع دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫‪ .۵‬ث‪ .‬در آﺑﺴﻪی ﻣﺰﻣﻦ اﭘﯿﮑﺎل‪ ،‬ﯾﮏ‬ ‫دردﻫﺎی ارﺟﺎﻋﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﻮﺳﻂ ﺗﺤﺮﯾﮏ اﻟﯿﺎف‬
‫ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﯾﺎ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﺑﻪ‬ ‫‪ C‬ﭘﺎﻟﭙﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﮐﻪ اﻋﺼﺎﺑﯽ ﺑﺎ اﻧﺘﻘﺎل‬
‫ﻣﺨﺎط دﻫﺎن ﺗﺨﻠﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﮔﺰودا ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ‬ ‫آﻫﺴﺘﻪی ﭘﯿﺎم ﻫﺴﺘﻨﺪ و زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺗﺤﺮﯾﮏ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺎﻟﮑﻮس ﻟﺜﻪی دﻧﺪان درﮔﯿﺮ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﯾﮏ درد آﻫﺴﺘﻪ‪ ،‬ﮔﻨﮓ و ﺷﺪﯾﺪ‬
‫ﺗﺨﻠﯿﻪ ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺑﺎ ﯾﮏ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬درد ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﻪ ﻫامن ﺳﻤﺖ ﺑﺪن‬
‫ﭘﺎﮐﺖ را ﺗﻘﻠﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ اﯾﻦ ﯾﮏ ﭘﺎﮐﺖ‬ ‫ﻣﯽزﻧﺪ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎی ﺧﻠﻔﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ درد‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل واﻗﻌﯽ ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا ﻗﻄﻊ اﺗﺼﺎل ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫را ﺑﻪ ﻗﻮس ﻣﻘﺎﺑﻞ ﯾﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪی اﻃﺮاف ﮔﻮش‬
‫ﺑﺎﻓﺖ ﻫﻤﺒﻨﺪ از ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ اﺗﻔﺎق ﻧﯿﻔﺘﺎده‬ ‫)‪ (periauricular‬ارﺟﺎع دﻫﻨﺪ‪ .‬دﻧﺪانﻫﺎی‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ درﻣﺎنﻧﺸﺪه‬ ‫ﺧﻠﻔﯽ ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ ﺑﯿﺸﱰ از دﻧﺪانﻫﺎی ﺧﻠﻔﯽ‬
‫رﻫﺎ ﺷﻮد؛ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ ﻻﯾﻪی اﭘﯿﺘﻠﯿﺎﻟﯽ‬ ‫ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ متﺎﯾﻞ دارﻧﺪ ﺗﺎ درد را ﺑﻪ ﻧﺎﺣﯿﻪی‬
‫ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه و ﺑﻪ ﯾﮏ ﭘﺎﮐﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺣﻘﯿﻘﯽ‬ ‫‪ periauricular‬ارﺟﺎع دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﻮد‪ .‬درﻣﺎن ﺑﺎ اﻧﺠﺎم درﻣﺎن رﯾﺸﻪی‬ ‫‪ .۳‬ت‪ .‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪی اﺳﺖ ﮐﻪ‬
‫ﻣﻌﻤﻮل اﺳﺖ‪ .‬ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫در ﭘﺮﯾﻮدﻧﺸﯿﻮم ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺮﺧﻼف ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫زﯾﺮا ﻋﻔﻮﻧﺖ‪ ،‬ﻣﻮﺿﻌﯽ و در ﺣﺎل ﺗﺨﻠﯿﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫داﺧﻠﯽ رﯾﺸﻪ ﮐﻪ در ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﴍوع‬
‫در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ ﻇﺮف ﻣﺪت ﭼﻨﺪ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺳﻪ ﻧﻮع اﺻﻠﯽ دارد‪ :‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ‬
‫ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﻧﯿﺎﺑﺪ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺟﺮاﺣﯽ‬ ‫رﯾﺸﻪ‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ‪ ،‬و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ‪.‬‬
‫اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی ﺟﺎﻧﺒﯽ ﮐﻪ ﻏﯿﺮ‬ ‫ﺑﺎ وﺟﻮد اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﺮﺧﯽ از اﻧﻮاع آن ﺗﻨﻬﺎ در ﻃﻮل‬
‫ﻗﺎﺑﻞ دﺳﱰس ﻫﺴﺘﻨﺪ درﻣﺎن ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫اﻧﺘﻬﺎی اﭘﯿﮑﺎل و ﻟﱰال واﻗﻊ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ‬
‫‪ .۶‬ب‪ .‬ﺗﺎﯾﯿﺪ ﺗﺸﺨﯿﺺ ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺒﻞ از‬ ‫ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻨﯽ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻫﺮ ﺟﺎﯾﯽ در ﻃﻮل رﯾﺸﻪ‬
‫ﴍوع درﻣﺎن اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪ .‬ﺣﻔﺮهی دﺳﱰﺳﯽ‪،‬‬ ‫واﻗﻊ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫اوﻟﯿﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ و ﺷﺎﯾﺪ ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪی درﻣﺎن‬ ‫در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺑﺎ ﻟﺒﻪﻫﺎﯾﯽ ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ و ﻧﺎﺻﺎف‬
‫ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ رﯾﺸﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻫﺪاف آن ﻋﺒﺎرت‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد ﮐﻪ ﮐﻤﱰ ﻣﺸﺨﺺ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺳﺖ از )‪ (۱‬دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ ﺑﻪ‬ ‫‪ .۴‬اﻟﻒ‪ .‬ﺗﺮکﻫﺎ در ﻋﻤﻖ ﻋﺎج ﮔﺴﱰش ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ و‬
‫ﻓﻮراﻣﻦ اﭘﯿﮑﺎل ﯾﺎ اﻧﺤﻨﺎی ﮐﺎﻧﺎل )‪ (۲‬ﻣﺸﺨﺺ‬ ‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺰﯾﻮدﯾﺴﺘﺎﻟﯽ در دﻧﺪانﻫﺎی‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۹۵‬‬
‫ﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﮐﺮدن ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ متﺎم اورﯾﻔﯿﺲﻫﺎ و )‪ (۳‬ﺣﻔﻆ‬
‫‪ .۹‬ب‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎی اﭘﯿﮑﺎل در ﻓﻮراﻣﻦ‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺳﺎمل دﻧﺪان‬
‫اﭘﯿﮑﺎل ﯾﺎ ﺑﺪﻧﻪی رﯾﺸﻪ )ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺎل ﭘﺮﻓﻮرهی‬ ‫‪ .۷‬اﻟﻒ‪ .‬ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ﻣﺎدهی‬
‫ﺟﺪﯾﺪ( روی ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺿﺎﯾﻌﻪ‬ ‫ﺷﺴﺘﺸﻮی ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده اﺳﺖ و ﺳﺎلﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺑﯿﺸﱰ زﯾﺮ ﮐﺮﺳﺖ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﺑﻬﱰ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻃﻮر ﻣﻮﺛﺮی ﺑﻪ آﻣﺎدهﺳﺎزی ﮐﺎﻧﺎل ﮐﻤﮏ ﮐﺮده‬
‫اﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﻪی ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎ ﺑﻪﺧﻮدیﺧﻮد‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺣﻼل ﺑﺎﻓﺘﯽ ﺧﻮﺑﯽ‬
‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز را ﺑﺪﺗﺮ ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫اﺳﺖ و ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ اﺛﺮ ﺿﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ دارد‪ .‬اﯾﻦ‬
‫‪ .۱۰‬پ‪ .‬اﻏﻠﺐ‪ ،‬ﯾﺎﻓﺘﻪی رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯿﮏ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ‬ ‫ﻣﺎده ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻟﻮﺑﺮﯾﮑﻨﺖ ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺗﺤﻠﯿﻞ اﺳﺘﺨﻮان‬ ‫وﺳﺎﯾﻞ در ﮐﺎﻧﺎل ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود‪ .‬اﯾﻦ ﻣﺎده ﺑﺮای‬
‫)‪ (bone loss‬ﺑﻪ ﺷﮑﻞ »ﻗﻄﺮه اﺷﮏ« اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی زﻧﺪه ﺳﻤﯽ اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪ ﻫﻤﯿﻦ دﻟﯿﻞ‬
‫ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎﯾﺪ از راﺑﺮدم اﺳﺘﻔﺎده ﮐﺮد‪ .‬رﻓﺘﺎر‬
‫‪ .۱۱‬اﻟﻒ‪ .‬آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ‬ ‫آﻧﺘﯽﺑﺎﮐﱰﯾﺎل ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﺗﺎﺛﯿﺮ‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺘﯽ ﮐﻪ از ﻗﺒﻞ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ روی‬ ‫آن ﺑﺮ دﯾﻮارهی ﺳﻠﻮﻟﯽ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ اﺳﺖ‪ .‬ﻏﺸﺎی‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ و ﺑﻪ ﺻﻮرت اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻮﺿﻌﯽ ﭼﺮﮐﯽ‬ ‫ﺑﺎﮐﱰی و ﻋﻤﻠﮑﺮدﻫﺎی داﺧﻞ ﺳﻠﻮﻟﯽ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺎ‬
‫ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺗﻮﺻﯿﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫آن از ﮐﺎر ﻣﯽاﻓﺘﻨﺪ‪ .‬از آن ﺟﺎ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﺎده متﺎم‬
‫اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﻪ ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻧﺎم آﺑﺴﻪی ﺟﺎﻧﺒﯽ‬ ‫اﯾﻦ ﻣﻘﺘﻀﯿﺎت را ﺗﺎﻣﯿﻦ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﯾﺎ آﺑﺴﻪی ﺟﺪاری )‪(parietal‬‬ ‫ﺳﺪﯾﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻧﺘﺨﺎب اﺻﻠﯽ در ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎی‬
‫ﻫﻢ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺣﺎد در‬ ‫ﺷﺴﺘﺸﻮدﻫﻨﺪه در درﻣﺎن رﯾﺸﻪ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه‬
‫دﯾﻮارهﻫﺎی ﭘﺎﮐﺖﻫﺎی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل در ﻧﺘﯿﺠﻪی‬ ‫اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ ﺑﻪ داﺧﻞ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫روی ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ آﺑﺴﻪﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ‬ ‫‪ .۸‬اﻟﻒ‪ .‬ﮔﺎﻫﯽ ﻣﯽﺗﻮان ﻟﺞﻫﺎ را رد ﮐﺮد؛‬
‫ﺻﻮرت ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد در ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ‬ ‫ﺑﺨﺸﯽ از ﮐﺎﻧﺎل ﮐﻪ ﮐﺮوﻧﺎل ﻟﺞ اﺳﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬
‫درﻣﺎنﻧﺸﺪه روی ﻣﯽدﻫﻨﺪ‪ ،‬اﯾﻦ آﺑﺴﻪﻫﺎ‬ ‫اﻧﺪازهی ﮐﺎﻓﯽ ﺻﺎف ﺷﻮد ﺗﺎ اﺟﺎزه دﻫﺪ ﺑﻪ‬
‫در ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ و ﯾﮏ ﺑﯿامری‬ ‫ﻃﻮر ﻣﻮﺛﺮی ﺑﺎ ﻓﺎﯾﻞ ﮐﺎر ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬اﯾﻦ ﺻﺎف ﮐﺮدن‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻤﯿﮏ ﻣﺎﻧﻨﺪ دﯾﺎﺑﺖ ﮐﻪ در آن ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ وﺳﯿﻠﻪی ﻓﺎﯾﻞ ﮐﺮدن ﺑﻪ روش‬
‫ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺷﺎﯾﻊﺗﺮ‬ ‫‪ anticurvature‬ﺑﻪ دﺳﺖ آﯾﺪ )ﻓﺎﯾﻞ دور از‬
‫اﺳﺖ‪ .‬در ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮارد‪ ،‬آﺑﺴﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﭼﻨﺪ‬ ‫ﮐﺮو اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد(‪ .‬ﻧﻮک ﻓﺎﯾﻞ را ﭘﺮهﮐﺮو‬
‫روز ﭘﺲ از متﯿﺰ ﮐﺮدن دﻧﺪانﻫﺎ و در ﻧﺘﯿﺠﻪی‬ ‫ﺷﺪﯾﺪی ﻣﯽدﻫﯿﻢ و ﺑﻪ آراﻣﯽ ﻣﺴﯿﺮ ﭘﯿﺶ از‬
‫ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺟﺎﻧﮑﺸﻨﺎل اﭘﯿﺘﻠﯿﻮم روی‬ ‫اﯾﺠﺎد ﻟﺞ را ﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ‪ .‬اﮔﺮ اﯾﻦ ﮐﺎر ﻣﯿﴪ ﻧﺸﺪ‪،‬‬
‫دﻫﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ اﻣﮑﺎن ورود ﺑﻪ ﺑﺎﻓﺖﻫﺎ را‬ ‫ﺗﺎ ﻣﺤﻞ ﻟﺞ را ﭘﺎﮐﺴﺎزی ﮐﺮده و ﭘﺮ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪ ،‬اﻣﺎ‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ آﺑﺴﻪی ﺣﺎد اﭘﯿﮑﺎل‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯿامر را از ﭘﯿﺶآﮔﻬﯽ ﺿﻌﯿﻒﺗﺮ آن آﮔﺎه‬
‫‪ • ۹۶‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫درد اﺣﺴﺎس ﮐﻨﻨﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺑﺴﻪ ﯾﺎ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا دﻧﺪان درﮔﯿﺮ ﻣﻌﻤﻮﻻ زﻧﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫دﻧﺪاندرد ﻧﺎﺷﯽ از ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽ ﮐﻪ ﻧﺎراﺣﺘﯽ آنﻫﺎ‬ ‫آﺑﺴﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن متﺎﯾﻞ ﺑﻪ ﺑﺪﺗﺮ ﺷﺪن‬
‫ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬اﻏﻠﺐ‪ ،‬درد ﺗﻨﻬﺎ زﻣﺎﻧﯽ‬ ‫دارﻧﺪ‪ .‬ﻋﻼﺋﻢ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﳌﺲ ﯾﺎ درد و‬
‫ﮐﻪ ﺑﯿامر در ﯾﮏ ﺟﻬﺖ ﺧﺎص دﻧﺪانﻫﺎﯾﺶ را‬ ‫ﮔﺮم ﺷﺪن ﻣﺤﻞ آﺑﺴﻪ در ﺣﯿﻦ ﳌﺲ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻼﺋﻢ‬
‫ﻣﯽﺑﻨﺪد دوﺑﺎره اﯾﺠﺎد ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬دﻧﺪان ﻣﻤﮑﻦ‬ ‫درد ﯾﺎ ﻧﺎراﺣﺘﯽ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻞ آﺑﺴﻪ ﺑﺴﺘﮕﯽ‬
‫اﺳﺖ ﺑﻪ ﴎﻣﺎ ﺣﺴﺎسﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬ ‫دارد‪ ،‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻮارد ﺑﺰرگﺗﺮ ‪ -‬ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﯾﻦ‬
‫ﺗﺮک ﺑﺪﺗﺮ ﺷﻮد‪ ،‬دﻧﺪان ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻟﻖ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﮐﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﻋﻔﻮﻧﺖ در ﺑﺪن ﻫﺴﺘﻨﺪ ‪ -‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ‬
‫ﺑﺴﯿﺎری از اﻓﺮادی ﮐﻪ ﺳﻨﺪرم دﻧﺪان ﺗﺮکﺧﻮرده‬ ‫ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺐ‪ ،‬ﻟﺮز‪ ،‬ﺗﻌﺮﯾﻖ‪ ،‬و ﺑﯽﺣﺎﻟﯽ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫دارﻧﺪ‪ ،‬ﻣﺎهﻫﺎ ﻋﻼﺋﻢ دارﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﺮاﯾﺸﺎن ﺳﺨﺖ‬ ‫‪ .۱۲‬اﻟﻒ‪ .‬درد ﺧﻮدﺑﻪﺧﻮد ﻃﻮﻻﻧﯽ ﻧﺸﺎﻧﻪی‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺸﮑﻞ را ﺑﯿﺎن ﮐﻨﻨﺪ‪ ،‬زﯾﺮا ﻋﻼﺋﻢ ﭘﺎﯾﺪار‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﮏ اﻟﯿﺎف ‪ C‬اﺳﺖ‪ .‬ﺣﺘﯽ در ﭘﺎﻟﭗﻫﺎی‬
‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺑﺮﺧﯽ ﺑﯿامران ﺗﺮکﻫﺎی ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺘﯽ‬ ‫در ﺣﺎل ﺗﺨﺮﯾﺐ ﻫﻢ اﻟﯿﺎف ‪ C‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ‬
‫دارﻧﺪ ﮐﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ ﻣﺸﻬﻮد اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺗﺤﺮﯾﮏ ﭘﺎﺳﺦ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺗﺤﺮﯾﮏﭘﺬﯾﺮی اﻟﯿﺎف ‪C‬‬
‫‪ .۱۶‬ب‪ .‬ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺣﻘﯿﻘﯽ در ﮔﺎم اول‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻟﯿﺎف ‪ ،A-delta‬ﮐﻤﱰ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﯿﺮ از‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺿﺎﯾﻌﺎت اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ اوﻟﯿﻪ ﺑﺎ درﮔﯿﺮی‬ ‫ﺑﯿﻦ رﻓنت ﺟﺮﯾﺎن ﺧﻮن ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪ .‬اﻟﯿﺎف ‪C‬‬
‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ درﻣﺎن ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ .‬اﻧﺠﺎم‬ ‫اﻏﻠﺐ ﻣﯽﺗﻮاﻧﻨﺪ در ﴍاﯾﻂ ﻫﺎﯾﭙﻮﮐﺴﯽ ﻋﻤﻞ‬
‫ﺟﺮاﺣﯽ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺗﻘﺮﯾﺒﺎ ﻫﻤﯿﺸﻪ اﻧﺪوﯾﮑﺎﺳﯿﻮن‬ ‫ﮐﻨﻨﺪ )ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‪ ،‬در ﻣﺮاﺣﻞ اوﻟﯿﻪی ﻧﮑﺮوز‬
‫دارد‪ .‬ﭘﺮوﮔﻨﻮز ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ ﺣﻘﯿﻘﯽ اﻧﺪو‪-‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ(‪.‬‬
‫ﭘﺮﯾﻮ اﻏﻠﺐ ﺿﻌﯿﻒ )‪ (poor‬ﯾﺎ ﺣﺘﯽ ‪hopeless‬‬ ‫‪ .۱۳‬ت‪ .‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﺎ دردی‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﺑﻪوﯾﮋه زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﺿﺎﯾﻌﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‪،‬‬ ‫ﮐﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ ﺟﻮﯾﺪن ﯾﺎ دق ﺗﺤﺮﯾﮏ ﻣﯽﺷﻮد‪،‬‬
‫ﻣﺰﻣﻦ و ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ اﺗﭽﻤﻨﺖﻻس ﮔﺴﱰده ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ اﻟﺘﻬﺎب ﻣﻮﺿﻌﯽ اﻟﯿﺎف‬
‫‪ .۱۷‬ب‪ .‬ﺑﯿامر ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی ﺷﺎﺧﺺ ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ‬ ‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل در ﻧﺎﺣﯿﻪی ﭘﺮیرادﯾﮑﻮﻻر ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬درﻣﺎن‬ ‫آن ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار ﺑﻪ‬
‫اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ‪ ،‬ﺣﺬف ﻣﻨﺒﻊ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﭘﺎﻟﭙﯽ ﺑﺎ ﴍوع‬ ‫ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬
‫درﻣﺎن اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ اﺳﺖ‪ .‬داﺳﺘﺎن ﺳﺆال ﺑﻪ‬ ‫ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ دق ﻋﻼﻣﺖ ﭘﺎﺗﻮﮔﻨﻮﻣﯿﮏ‬
‫ﻋﻨﻮان اورژاﻧﺲ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬ ‫ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ اﭘﯿﮑﺎل ﻋﻼﻣﺖدار اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬و ﺑﺮای ﺗﺴﮑﯿﻦ درد ﺑﯿامر ﺑﺎﯾﺪ درﻣﺎن‬ ‫‪ .۱۴‬اﻟﻒ‪ .‬در ﯾﮏ آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‪ ،‬ﺗﺴﺖﻫﺎی‬
‫اﻧﺠﺎم ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺣﯿﺎﺗﯽ ﭘﺎﻟﭗ در ﻣﺤﺪودهی ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪.‬‬
‫‪ .۱۸‬پ‪ .‬ﺑﻬﱰﯾﻦ درﻣﺎن ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬ ‫‪ .۱۵‬ث‪ .‬ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ دﻧﺪانﻫﺎی ﺗﺮکﺧﻮرده‬
‫ﻋﻼﻣﺖدار ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪی اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬ ‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ در ﻫﻨﮕﺎم ﺟﻮﯾﺪن ﯾﺎ ﺑﺴنت دﻧﺪانﻫﺎ‬
‫ﺑﺎ آن‪ ،‬ﺣﺬف ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺑﺎ اﻧﺠﺎم ﭘﺎﻟﭙﮑﺘﻮﻣﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۹۷‬‬
‫از ﻋﺎج‪ ،‬ﻣﺤﻠﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده از‬ ‫‪ .۱۹‬ب‪ .‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺑﺮای ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ ‪MI‬‬
‫وﺳﺎﯾﻞ ﺑﺮای آﻣﺎدهﺳﺎزی ﮐﺎﻧﺎل ﺑﻪ اﺳﱰﯾﭗ‬ ‫ﺗﺎزه‪ ،‬ﺑﻪ ﺗﻌﻮﯾﻖ اﻧﺪاﺧنت درﻣﺎن دﻧﺪانﭘﺰﺷﮑﯽ و‬
‫ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﻣﺴﺘﻌﺪ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺎﺣﯿﻪی اﯾﻤﻦ ﯾﺎ‬ ‫ﺟﺮاﺣﯽ ﺑﻪ ﻣﺪت ﺣﺪاﻗﻞ ‪ ۶‬ﻣﺎه اﺳﺖ‪ .‬ﺧﻄﺮ ‪MI‬‬
‫»‪ «safety zone‬ﺑﺨﺶ ﻣﺰﯾﺎل رﯾﺸﻪی ﻣﺰﯾﺎل‬ ‫دوم در ﺑﯿامراﻧﯽ ﺑﺎ ‪ MI‬ﺗﺎزه‪ ،‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻻﯾﻪی ﻋﺎج ﺿﺨﯿﻢﺗﺮی دارد و ﺑﺎ‬ ‫ﺗﺤﺖ ﺑﯽﻫﻮﺷﯽ ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫وﺳﺎﯾﻞ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ متﺎس ﮐﻤﯽ دارد‪.‬‬ ‫زﯾﺮ اﺳﺖ‪ ۰ :‬ﺗﺎ ‪ ۳‬ﻣﺎه ﭘﺲ از ‪ ٪۳۱ ،MI‬ﺧﻄﺮ‬
‫‪ .۲۳‬ت‪ .‬در ﺻﺪﻣﺎت اﯾﻨﱰوژن دﻧﺪاﻧﯽ‪ ،‬ﺑﯿامر‬ ‫ﺳﮑﺘﻪی ﻣﺠﺪد؛ ‪ ۳‬ﺗﺎ ‪ ۶‬ﻣﺎه ﭘﺲ از ‪٪۱۵ ،MI‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ از درد ﺷﮑﺎﯾﺖ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دﻧﺪان‬ ‫ﺧﻄﺮ ﺳﮑﺘﻪی ﻣﺠﺪد؛ ﺑﯿﺶ از ‪ ۶‬ﻣﺎه ﭘﺲ از‬
‫ﺑﯿامر ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ درﺳﺘﯽ ﻧﺪارد‪ ،‬و ﻟﻖ ﻧﯿﺴﺖ‬ ‫‪ ٪۵ ،MI‬ﺧﻄﺮ ﺳﮑﺘﻪی ﻣﺠﺪد‪ .‬ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‬
‫)ﻣﻮﺑﯿﻠﯿﺘﯽ ﻧﺪارد(‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع از ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ ﺑﺪﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺧﺪﻣﺎت ﻏﯿﺮاورژاﻧﺲ ﺑﻪ ﻣﺪت ﺣﺪاﻗﻞ ‪ ۶‬ﻣﺎه‬
‫ﭘﺮوﮔﻨﻮز را دارد‪ .‬در دﻧﺪانﻫﺎی ﺷﯿﺮی اﯾﻨﱰود‬ ‫ﭘﺲ از ‪ MI‬ﺑﻪ ﺗﻌﻮﯾﻖ ﺑﯿﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺪه‪ ،‬ﻗﺒﻞ از ‪ reposition‬ﮐﺮدن دﻧﺪان‪ ،‬اﺟﺎزه‬ ‫‪ .۲۰‬ت‪ .‬اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ ﺑﺮای آزاد ﮐﺮدن‬
‫ﻣﯽدﻫﯿﻢ دوﺑﺎره روﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ‪ .‬در دﻧﺪانﻫﺎی‬ ‫اﮔﺰودای ﭼﺮﮐﯽ‪ ،‬در آﺑﺴﻪی ﻣﻮاج ﺑﻬﱰﯾﻦ ﮐﺎرﮐﺮد‬
‫دامئﯽ اﯾﻨﱰود ﺷﺪه‪ ،‬اﺟﺎزه ﻣﯽدﻫﯿﻢ دﻧﺪان‬ ‫را دارد‪ .‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﺑﯽﺣﺴﯽ ﻣﻮﺿﻌﯽ ﺑﻪ دﺳﺖ‬
‫دوﺑﺎره روﯾﺶ ﯾﺎﺑﺪ و ﺳﭙﺲ ﺛﺎﺑﺘﺶ ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﺑﯿﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺮش ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺮﺗﻔﻊﺗﺮﯾﻦ ﺑﺨﺶ ﺗﻮرم‬
‫‪ .۲۴‬اﻟﻒ‪ .‬ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ روی ﺳﻄﺢ داﺧﻠﯽ ﻋﺎج‬ ‫واﻗﻊ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﺮش ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ اﻧﺪازهی ﮐﺎﻓﯽ ﻋﺮﯾﺾ‬
‫ﴍوع ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺟﺎﻧﺒﯽ )‪(laterally‬‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ درﻧﺎژ را ﺗﺴﻬﯿﻞ ﮐﻨﺪ و اﻣﮑﺎن ﺑﺎز ﮐﺮدن‬
‫ﮔﺴﱰش ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ‬ ‫آن را ﺑﺎ اﺑﺰارﻫﺎی ﺑﻼﻧﺖ ﻓﺮاﻫﻢ ﮐﻨﺪ )‪blunt‬‬
‫ﺳﺎﺧﺘﺎرﻫﺎی ﺧﺎرج دﻧﺪان ﺑﺮﺳﺪ ﯾﺎ ﻧﺮﺳﺪ‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫‪ .(dissection‬ﭘﺲ از ﺷﺴﺘﺸﻮ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻓﺮآﯾﻨﺪ اﻏﻠﺐ ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ اﺳﺖ و ﺗﻨﻬﺎ ﭘﺲ‬ ‫ﺑﺮای ﺣﻔﻆ ﻣﺴﯿﺮ ﺑﺮش ﯾﮏ درن ﻗﺮار ﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫از اﯾﻦ ﮐﻪ ﺑﻪ اﻧﺪازهی ﮐﺎﻓﯽ ﭘﯿﴩﻓﺖ ﮐﺮد ﺗﺎ‬ ‫‪ .۲۱‬پ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت زﯾﺎدی ﺑﻪ ﻃﻮر ﻗﻄﻌﯽ ﻧﻘﺶ‬
‫در رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽ ﺑﯽﻫﻮازی اﺟﺒﺎری‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﺗﯿﻮﻟﻮژی و ﻋﻠﺖ آن ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫را در ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎی ﭘﺮیاﭘﯿﮑﺎل اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬
‫ﺗﺮوﻣﺎ اﻏﻠﺐ‪ ،‬و ﻧﻪ ﻫﻤﯿﺸﻪ‪ ،‬دﺧﺎﻟﺖ دارد‪.‬‬ ‫ﻧﺸﺎن دادهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت اوﻟﯿﻪ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺑﺮ‬
‫ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﮐﻪ در ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻠﺘﻬﺐ اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ در‬ ‫دﺧﺎﻟﺖ ارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎی اﺧﺘﯿﺎری دﻻﻟﺖ‬
‫منﺎی ﻫﯿﺴﺘﻮﻟﻮژی ﺑﺎ ﺳﻠﻮلﻫﺎی دﻧﺘﯿﻨﻮﮐﻼﺳﺘﯽ ﮐﻪ‬ ‫داﺷﺘﻨﺪ؛ اﻣﺎ ﭘﯿﴩﻓﺖ روشﻫﺎی ﮐﺸﺖ ﻏﻠﺒﻪی‬
‫ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﺘﺌﻮﮐﻼﺳﺖﻫﺎ‪ ،‬ژاﻧﺖﺳﻞﻫﺎی اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ‬ ‫ﺑﯽﻫﻮازیﻫﺎی اﺟﺒﺎری را ﻧﺸﺎن داد‪.‬‬
‫و ﭼﻨﺪ ﻫﺴﺘﻪای ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪ .۲۲‬پ‪ .‬ﻧﺎﺣﯿﻪی ﺧﻄﺮ ﯾﺎ »‪ «danger zone‬در‬
‫درﻣﺎن اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﻪ‪ ،‬درﻣﺎن رﯾﺸﻪی ﻓﻮری اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﻮﻟﺮﻫﺎی ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ دﯾﺴﺘﺎل رﯾﺸﻪی‬
‫اﮔﺮﭼﻪ‪ ،‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﺧﺎرﺟﯽ ﺑﺎﻋﺚ‬ ‫ﻣﺰﯾﺎل اﻃﻼق ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﯾﮏ ﻻﯾﻪی ﻧﺎزک‬
‫‪ • ۹۸‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪهاﻧﺪ ﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫ﻧﻘﺺ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬دﻧﺪان اﻏﻠﺐ از‬
‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﮔﺮمﻣﺜﺒﺖ ﺑﯽﻫﻮازی اﺧﺘﯿﺎری‬ ‫دﺳﺖ ﻣﯽرود‪.‬‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺳﺎزﮔﺎری ﺑﺎ درﻣﺎن‬ ‫‪ .۲۵‬اﻟﻒ‪ .‬ﺑﻠﯿﭽﯿﻨﮓ داﺧﻠﯽ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﻋﺎﻣﻞ‬
‫ﺿﺪﻣﯿﮑﺮوﺑﯽ را دارﻧﺪ‪ .‬منﻮﻧﻪﻫﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺷﺎﻣﻞ‬ ‫‪ ٪۳/۹‬از ﺗﺤﻠﯿﻞﻫﺎی ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‬
‫‪Actinomyces ،Pseudoamibacter micra‬‬ ‫اﺳﺖ )ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﻋﻨﻮان ﺗﺤﻠﯿﻞ رﯾﺸﻪی‬
‫‪،Propionibacterium species ،species‬‬ ‫اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﭘﯿﺮاﻣﻮﻧﯽ ﻫﻢ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد(‪ .‬ﺳﺪ‬
‫‪،lactobacilli ،Parvimonas alactolyticus‬‬ ‫و ﻣﺎدهی ﺣﺎﺋﻞ ﺑﯿﻦ ﻣﺎدهی ﭘﺮﮐﺮدﮔﯽ رﯾﺸﻪ و‬
‫و ‪ Enterococcus faecalis‬ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺎدهی ﺑﻠﯿﭽﯿﻨﮓ داﺧﻠﯽ ﺑﺎﯾﺪ ﺣﺪود ‪ ۴‬ﻣﯿﻠﯽﻣﱰ‬
‫‪ .۲۹‬پ‪ .‬ﭘﺮﻣﻮﻟﺮ اول ﻣﺎﮔﺰﯾﻼ ﺗﻘﻌﺮ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ از اﯾﻦ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺰﯾﺎل ﺗﺎج دارد ﮐﻪ اﯾﻦ دﻧﺪان را ﺑﻪ‬ ‫‪ .۲۶‬ث‪ .‬درﻣﺎن اورژاﻧﺲ ﺗﻮرم ﻣﻮﺿﻌﯽ ﻫﻤﺮاه‬
‫ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﻣﺰﯾﺎل ﻫﻨﮕﺎم ﺑﺎز ﮐﺮدن ﺣﻔﺮهی‬ ‫ﺑﺎ ﻋﻔﻮﻧﺖ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ ﺑﻪ ﺻﻮرت اﯾﺠﺎد درﻧﺎژ از‬
‫دﺳﱰﺳﯽ ﻣﺴﺘﻌﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ ،‬ﺑﻪوﯾﮋه زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ‬ ‫ﻃﺮﯾﻖ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﯾﺎ از ﻃﺮﯾﻖ اﻧﺴﯿﮋن و درﻧﺎژ‪،‬‬
‫دﻧﺪان ﺑﺎ ﯾﮏ روﮐﺶ ﮐﺎﻣﻞ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫و ﺣﺬف ﻣﻨﺒﻊ ﻋﻔﻮﻧﺖ‪ ،‬اﺳﺖ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ‬
‫‪ .۳۰‬ب‪ .‬در درﻣﺎن ﺣﺎدﺛﻪی ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ‪،‬‬ ‫ﺗﺐ و ﺑﯽﺣﺎﻟﯽ ﻫﻢ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬و در‬
‫ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺑﺎ ﺳﺎﻟﯿﻦ‪ ،‬و ﻧﻪ ﻫﯿﺪروژن ﭘﺮاﮐﺴﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﺗﻮرمﻫﺎی ﻣﻨﺘﴩ )ﺳﻠﻮﻟﯿﺖ(‪ ،‬ﺗﺠﻮﯾﺰ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ‬
‫ﺗﻮﺻﯿﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬درﻣﺎنﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﺷﺎﻣﻞ ﮐﻤﭙﺮس‬ ‫ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﯽﮔﯿﺮد‪.‬‬
‫ﴎد در ﻃﻮل ‪ ۲۴‬ﺳﺎﻋﺖ اول و ﮐﻤﭙﺮس ﮔﺮم ﭘﺲ‬ ‫‪ .۲۷‬ت‪ .‬ﺷﺴﺘﺸﻮی ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ ﺟﺰﺋﯽ‬
‫از آن ﺑﺮای ﮐﻨﱰل ﺗﻮرم‪ ،‬ﺗﺠﻮﯾﺰ ﻣﺴﮑﻦ ﺑﺮای‬ ‫ﮐﻠﯿﺪی در درﻣﺎن رﯾﺸﻪی ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﮐﻨﱰل درد‪ ،‬و ﺗﺠﻮﯾﺰ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ در ﺑﯿامراﻧﯽ‬ ‫ﻣﺰاﯾﺎی ﺷﺴﺘﺸﻮ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻞ ﮐﺮدن دﺑﺮیﻫﺎی‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﯿﺸﱰی ﺑﺮای ﻋﻔﻮﻧﺖ ﺛﺎﻧﻮﯾﻪ‬ ‫ارﮔﺎﻧﯿﮏ‪ ،‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽﻫﺎی آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮑﯽ‬
‫دارﻧﺪ‪.‬‬ ‫ﮐﻪ در دﺳﱰس وﺳﺎﯾﻞ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ‬
‫‪ .۳۱‬اﻟﻒ‪ EDTA .‬ﯾﮏ ﻣﺎدهی ﭼﯿﻼﺗﻮر‬ ‫ﭘﺎﺗﻮژنﻫﺎی اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‪ ،‬و ﺣﺬف ﻻﯾﻪی اﺳﻤﯿﺮ‬
‫دﮐﻠﺴﯿﻔﯿﻪﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﺤﻠﻮلﻫﺎی ﺑﺎﻓﺮی‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼوه‪ ،‬ﺷﺴﺘﺸﻮ‪ ،‬داﺧﻞ ﮐﺎﻧﺎل را‬
‫ﺑﺎ ﻏﻠﻈﺖ ‪ ۱۵‬ﺗﺎ ‪ ۱۷‬درﺻﺪ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽرود‪ .‬اﺗﯿﻠﻦ‬ ‫ﻣﺮﻃﻮب )‪ (wet‬ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫دی آﻣﯿﻦ ﺗﱰا اﺳﺘﯿﮏ اﺳﯿﺪ ﻧﻘﺶ ﭼﯿﻼﺗﻮر را‬ ‫‪ .۲۸‬ب‪ .‬در ﯾﮏ ﻋﻔﻮﻧﺖ اوﻟﯿﻪ‪ ،‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی‬
‫ﺑﺎزی ﻣﯽﮐﻨﺪ و ﻋﻤﻮﻣﺎ روی ﯾﻮنﻫﺎی ﮐﻠﺴﯿﻢ‬ ‫ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽ ﻣﺘﺪاولﺗﺮﯾﻦ ﭘﺎﺗﻮژن ﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪.‬‬
‫اﺛﺮ ﮐﺮده و ﻻﯾﻪی اﺳﻤﯿﺮ را از دﯾﻮارهﻫﺎی ﮐﺎﻧﺎل‬ ‫در ﻣﺸﮑﻼت و ﻋﻔﻮﻧﺖ ﭘﺲ از درﻣﺎن‪ ،‬اﻏﻠﺐ‬
‫رﯾﺸﻪ ﺣﺬف ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫)و ﻧﻪ ﻫﻤﻪی( ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﮔﺮمﻣﻨﻔﯽ از ﺑﯿﻦ‬
‫‪ .۳۲‬ت‪ .‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪی دﻗﺖ ﺳﻪ ﺗﺴﺖ ﺗﺸﺨﯿﺺ‬ ‫رﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﭘﺲ از دﺑﺮﯾﺪﻣﺎن‬
‫ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ • ‪۹۹‬‬
‫ﮐﻪ ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ ﻇﺮف ﻣﺪت ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻬﺒﻮد‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ‪ ،‬ﺗﺴﺖ ﴎﻣﺎ ﯾﺎ ﺗﺴﺖ ﮔﺮﻣﺎ ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ‬
‫ﻧﯿﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺘﻬﺎی رﯾﺸﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻧﯿﺎز‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ )ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺎ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﺑﯿامر( و ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ اﺧﺘﺼﺎﺻﯿﺖ )ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ‬
‫‪ .۳۶‬ب‪ .‬ﺳﺎﺑﻘﻪی ﺗﺮﻣﯿﻢ اﺧﯿﺮ دﻧﺪان ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ‪.‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ دﻧﺪانﻫﺎﯾﯽ ﺑﺪون ﭘﺎﻟﭗ ﺑﯿامر( را‬
‫اﺳﺘﺌﻮﻣﯿﻠﯿﺖ اﺳﮑﻠﺮوزهی ﮐﺎﻧﻮﻧﯽ )‪ (FSO‬ﯾﮏ‬ ‫دارﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ رادﯾﻮاﭘﺴﯿﺘﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻟﻮﮐﺎﻟﯿﺰه‬ ‫‪ .۳۳‬ب‪ .‬ﺗﺮﮐﯿﺐ ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫و ﻣﻌﻤﻮﻻ ﯾﮑﺪﺳﺖ در ﻣﺠﺎورت اﭘﮑﺲ دﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﮐﻠﯿﻨﯿﮑﯽ در اﻧﺪو اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽﺷﻮد ﺑﺪﯾﻦ‬
‫اﺳﺖ ﮐﻪ ﻓﻀﺎی ‪ PDL‬ﺿﺨﯿﻢﺷﺪه ﯾﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪی‬ ‫ﺻﻮرت اﺳﺖ‪ :‬ﮔﻮﺗﺎﭘﺮﮐﺎ )‪ ،(٪۲۲ - ٪۱۹‬زﯾﻨﮏ‬
‫اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ اﭘﯿﮑﺎل دارد‪ .‬ﻗﻄﺮ ﺿﺎﯾﻌﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﮐﻤﱰ‬ ‫اﮐﺴﺎﯾﺪ )‪ ،(٪۷۹ - ٪۵۹‬منﮏ ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ )‪-٪۱‬‬
‫از ‪ ۱‬ﺳﺎﻧﺘﯽﻣﱰ اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﻮع ﺿﺎﯾﻌﺎت اﻃﺮاف‬ ‫‪ ،(٪۱۷‬ﻣﻮم و رزﯾﻦ )‪.(٪۴ -٪۱‬‬
‫ﺧﻮد ﺣﺎﺷﯿﻪی رادﯾﻮﻟﻮﺳﻨﺖ ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﺳﺘﺌﯿﺖ‬ ‫‪ .۳۴‬پ‪ .‬اواﻟﮋن ﺑﺮای اﯾﻦ ﮐﻪ ﻓﻀﺎی ﭘﺎﻟﭗ ﻋﻔﻮﻧﯽ‬
‫در منﺎی ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﯾﮏ ﺗﻮدهی‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬اﺑﺘﺪا ﺑﺎﯾﺪ ﭘﺎﻟﭗ ﻧﮑﺮوز ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ اﺗﻔﺎق در‬
‫اﺳﺘﺨﻮاﻧﯽ اﺳﮑﻠﺮوزهی ﻣﱰاﮐﻢ دﯾﺪه ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﺻﺪﻣﺎت ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺷﺪﯾﺪی ﮐﻪ در آنﻫﺎ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ‬
‫‪ FSO‬اﻏﻠﺐ در ﺑﯿامران زﯾﺮ ‪ ۲۰‬ﺳﺎل‪ ،‬اﻃﺮاف‬ ‫دﻧﺪان ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻗﻄﻊ ﻋﺮوق ﺧﻮﻧﯽ اﭘﯿﮑﺎل‬
‫اﭘﮑﺲ دﻧﺪانﻫﺎی ﻣﻨﺪﯾﺒﻞ )ﺑﯿﺸﱰ ﻣﻮﻟﺮﻫﺎ( ﺑﺎ‬ ‫ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬روی ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻮﺳﯿﺪﮔﯽﻫﺎی ﺑﺰرگ و ﭘﺎﻟﭗ ﻣﻠﺘﻬﺐ ﻣﺰﻣﻦ ﯾﺎ‬ ‫‪ .۳۵‬ث‪ .‬متﺎم ﮔﺰﯾﻨﻪﻫﺎ درﺳﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﯿﺖ‬
‫ﺑﺎ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﮐرث ﻣﻨﺎﺑﻊ ذﮐﺮ‬ ‫اﭘﯿﮑﺎل ﭼﺮﮐﯽ‪ :‬ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﯿﻮﺳﺘﻪ ﯾﺎ ﻣﻨﻘﻄﻊ از‬
‫ﮐﺮدهاﻧﺪ ﮐﻪ دﻧﺪان ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ زﻧﺪه‬ ‫ﺳﯿﻨﻮسﺗﺮﮐﺖ درﻧﺎژ ﻣﯽﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﻪ ﻣﺨﺎط‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﯾﺎ ﻧﺒﺎﺷﺪ‪.‬‬ ‫دﻫﺎن درﻧﺎژ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﮔﺰودا ﻫﻢﭼﻨﯿﻦ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ‬
‫ﺟﻨﺴﯿﺖ ﯾﮏ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺴﺘﻌﺪﮐﻨﻨﺪه ﻧﯿﺴﺖ‪FSO .‬‬ ‫از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺎﻟﮑﻮس ﻟﺜﻪی دﻧﺪان درﮔﯿﺮ درﻧﺎژ‬
‫ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ آن ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺷﻮد‪ ،‬ﮐﻪ ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﺑﺎ ﭘﺎﮐﺖ را‬
‫ﯾﺎ ﺑﯿامر درد ﺧﻔﯿﻔﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ FSO .‬ﻣﻌﻤﻮﻻ‬ ‫ﺗﻘﻠﯿﺪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﯾﮏ ﭘﺎﮐﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل‬
‫در ارزﯾﺎﺑﯽ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﮐﺸﻒ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ‬ ‫واﻗﻌﯽ ﻧﯿﺴﺖ زﯾﺮا اﺗﺼﺎل ﺑﺎﻓﺖ ﻫﻤﺒﻨﺪ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ‬
‫ﺿﺎﯾﻌﻪ ﻧﺸﺎندﻫﻨﺪهی ﯾﮏ اﻟﺘﻬﺎب ﮐﻢ و ﻣﺰﻣﻦ‬ ‫رﯾﺸﻪ ﮐﺎﻣﻼ ﻗﻄﻊ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬در‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺻﻮرﺗﯽ ﮐﻪ ﺑﺪون درﻣﺎن رﻫﺎ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫‪ .۳۷‬ب‪ .‬اﯾﻦ ﻣﯿﮑﺮوارﮔﺎﻧﯿﺴﻢﻫﺎ ﺑﺎ دﻓﺎع ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫ﺑﺎ ﯾﮏ ﻻﯾﻪی اﭘﯽﺗﻠﯿﺎل ﭘﻮﺷﯿﺪه ﺷﺪه و ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫ﺑﺪن از ﺑﯿﻦ ﻣﯽروﻧﺪ‪ .‬آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ از ﻧﺸﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﭘﺎﮐﺖ ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل واﻗﻌﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﻪ‬
‫ﮐﺮوﻧﺎل و آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺎﮐﱰﯾﺎﯾﯽ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮی ﮐﺮده و‬ ‫ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ درﻣﺎن رﯾﺸﻪی ﻣﻌﻤﻮل درﻣﺎن ﺷﻮد‪ .‬از‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﺤﺮﯾﮏ ﮐﻨﻨﺪه و اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه‬ ‫آن ﺟﺎ ﮐﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖ ﻣﻮﺿﻌﯽ و در ﺣﺎل ﺗﺨﻠﯿﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ ،‬ﻧﯿﺎزی ﺑﻪ آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ ﻧﯿﺴﺖ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﯽ‬
‫‪ • ۱۰۰‬ﻣﺮور اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮑﺲ‬
‫در ﮐﺎﻧﺎل را ﺳﯿﻞ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از آﺑﭽﻮرﯾﺸﻦ‬
‫ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‪ ،‬ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﺑﺎﻗﯽ ﻣﺎﻧﺪه ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻨﺒﻊ‬
‫ﺗﻐﺬﯾﻪﺷﺎن را از دﺳﺖ داده ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﻣﺴﺘﻌﺪ‬
‫ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﯿﺴﺘﻢ اﯾﻤﻨﯽ ﺑﺪن ﺷﺪه ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬

اندودانتیکس

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

اندودانتیکس

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

‫ﺑﺎﺳﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟﯽ‬

‫ﺗﺎرﯾﺦ اﻧﺘﺸﺎر‪ ٣٠ :‬آﺑﺎن ‪١٣٩٩‬‬

‫ﺗﺮﺟﻤﻪی ﺳﯿﺪ ﻋﻠﯽ ﻣﻮﺳﻮی ﺑﻔﺮوﯾﯽ‬

‫ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ آزﻣﻮن ﺑﻮرد ﻣﻠﯽ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ آﻣﺮﯾﮑﺎ )‪(NBDE‬‬

‫‪ ۱۵‬دﻗﯿﻘﻪ‬ ‫‪---‬‬ ‫آﻣﻮزش اﺧﺘﯿﺎری‬

‫‪ ۳/۵‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺣﺪود ‪۲۰۰‬‬ ‫ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪای ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ دروس‬

‫ﺣﺪاﮐرث ﯾﮏ ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫‪---‬‬ ‫اﺳﱰاﺣﺖ اﺧﺘﯿﺎری‬

‫‪ ۳/۵‬ﺳﺎﻋﺖ‬ ‫ﺣﺪود ‪۲۰۰‬‬ ‫ﺗﺴﺖﻫﺎی ﭼﻨﺪ ﮔﺰﯾﻨﻪای ﺑﻪ ﺗﻔﮑﯿﮏ دروس‬

‫‪ ۱۵‬دﻗﯿﻘﻪ‬ ‫‪---‬‬ ‫آﻣﻮزش اﺧﺘﯿﺎری‬

‫)‪ (۶‬ﭘﺎراﺳﺘﺰی‬ ‫پ‪ .‬اﯾﻦ اﺗﻔﺎق ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ و ﺧﻮشﺧﯿﻢ‬

‫ﺟﺪول ‪ :۱‬ﺗﺸﺨﯿﺺ ﭘﺎﻟﭗ‬

‫‪+‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‬ ‫‪---‬‬ ‫ﭘﺎﻟﭗ ﻃﺒﯿﻌﯽ‬

‫‪++‬‬ ‫‪+‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﮔﺸﺎدی ‪PDL‬‬ ‫ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﴎﻣﺎ‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﭘﺬﯾﺮ‬

‫‪++‬‬ ‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﮔﺸﺎدی ‪ ،PDL‬ﯾﺎ‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ ﺣﺴﺎﺳﯿﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﻣﺎ ﯾﺎ‬

‫ﮔﺸﺎدی ‪ PDL‬ﯾﺎ ﺿﺎﯾﻌﻪی‬ ‫ﭘﺎﻟﭙﯿﺖ ﺑﺮﮔﺸﺖﻧﺎﭘﺬﯾﺮ‬

‫ﻃﺒﯿﻌﯽ‪ ،‬ﮔﺸﺎدی ‪ ،PDL‬ﯾﺎ‬

‫دﻧﺪان درﻣﺎن اﻧﺪو ﺷﺪه‬

‫دﻧﺪان ﺑﺎ درﻣﺎن ﭘﺎرﺳﯿﻞ‬ ‫درﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ از ﻗﺒﻞ‬

‫ﺟﺪول ‪ :۲‬ﺗﺸﺨﯿﺺ اﭘﯿﮑﺎل‬

‫ﺿﺎﯾﻌﻪی‬ ‫آﺑﺴﻪی ﻣﺰﻣﻦ‬

‫اﻓﺰاﯾﺶ رادﯾﻮاﭘﺴﯿﺘﻪ‬ ‫ﺑﺪون ﻋﻼﻣﺖ‬

‫‪ .۶‬ﻋﻠﻞ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﮐﺎذب‬ ‫‪ .۳‬ﻧﺘﯿﺠﻪی ﺗﺴﺖ اﻟﮑﱰﯾﮑﯽ ﭘﺎﻟﭗ ﺑﺎ‬

‫ح‪ .‬ﺗﺴﺖ ﺑﯽﺣﺴﯽ اﻧﺘﺨﺎﺑﯽ — اﯾﻦ ﺗﺴﺖ‬ ‫)‪ (۶‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎرﺳﯿﻞ‪.‬‬

‫پ‪ .‬اﺳﺘﺌﻮﻣﯿﻠﯿﺖ‬ ‫)‪ (۱‬ﯾﮏ ﺷﮑﺴﺘﮕﯽ ﻋﻤﻮدی رﯾﺸﻪی‬

‫)‪ (۲‬منﺎی آﺑﺴﻪی ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل در ﺣﯿﻦ‬ ‫)‪ (۲‬دﻧﺪان در ﺗﺴﺖﻫﺎ ﻏﯿﺮزﻧﺪه‬

‫اﻟﻒ‪ .‬منﺎی ﺑﺎﻟﯿﻨﯽ‬ ‫)‪ (۱‬ﺑﯿامری ﭘﺮﯾﻮدﻧﺘﺎل ﭘﯿﺶروﻧﺪه‬

‫‪ .۱‬ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ از ﻧﻈﺮ ﻋﻤﻠﯽ‬ ‫‪ . ۲‬اﻗﺪاﻣﺎت و ﻣﺮاﺣﻞ اﺻﻠﯽ درﻣﺎن‬

‫)‪ (۲‬درﻣﺎن‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﯾﻦ اﻧﺪازه ]ﺑﺮای ﻓﺎﯾﻞﻫﺎی ﺑﺎ ﺗﯿﭙﺮ‬

‫)ت( ﮐﻤﭙﺮس ﴎد‬ ‫ح‪ .‬ﺷﺴﺖوﺷﻮ و ﻣﺪﯾﮑﺎﻣﻨﺖﻫﺎ‬

‫)ث( آﻧﺘﯽﺑﯿﻮﺗﯿﮏ‬ ‫‪ .۱‬ﻫﯿﭙﻮﮐﻠﺮﯾﺖ ﺳﺪﯾﻢ )‪(NaOCl‬‬

‫)ج( ﺿﺪدرد‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬اﻧﺪﯾﮑﺎﺳﯿﻮنﻫﺎ‬

‫)چ( ﻓﺎﻟﻮآپ روزاﻧﻪ‬ ‫)‪ (۱‬ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﯽ ﮐﺎﻧﺎلﻫﺎی رﯾﺸﻪ —‬

‫)‪ (iii‬اﻏﻠﺐ ﺗﺮﻣﯿﻢ ﺑﺎ اﺳﮑﺎر‬ ‫)‪ (۳‬دﺳﱰﺳﯽ ﺑﺮای آﻣﺎدهﺳﺎزی و ﭘﺮ‬

‫)‪ (۲‬ﻓﻠﭗﻫﺎی ﺳﺎبﻣﺎرژﯾﻨﺎل ﻣﺜﻠﺜﯽ و‬ ‫)‪ (۴‬ﻧﺎﺣﯿﻪی اﭘﯿﮑﺎل ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل‬

‫)‪ (۲‬ﺑﻮل )‪ ۴۵ (bevel‬درﺟﻪ ﮐﻪ در‬ ‫ت‪ .‬ﻧﺴﺒﺖ رﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﺗﺎج ﮐﻢ‬

‫)‪ (۱‬ﭘﺎﮐﺴﺎزی و ﺷﮑﻞدﻫﯽ ﮐﺎﻣﻞ‬ ‫ت‪ .‬اﻧﺠﺎم ارزﯾﺎﺑﯽ ‪ objective‬ﺷﺎﻣﻞ‬

‫‪ .۳‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﻨﱰل )‪(check‬‬ ‫‪ .۲‬ﻣﯽﺗﻮان ﻓﺎﯾﻞﻫﺎ را داﺧﻞ اﯾﻦ اﺳﻔﻨﺞ ﻓﺮو‬

‫ﺗﺼﻮﯾﺮ ‪ :۴‬اﺟﺰای اﺻﻠﯽ آﻧﺎﺗﻮﻣﯿﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪ .‬ﻗﺒﻞ از اﯾﻦ ﮐﻪ ﯾﮏ ﺿﺎﯾﻌﻪ در‬ ‫ﻣﯽﮔﺮدﯾﻢ‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ دو رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ ﺣﯿﻦ‬

‫‪ .۳‬ﺗﺮکﻫﺎ ﯾﺎ ﺗﺮوﻣﺎ‬ ‫ب‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎی ﺿﺎﯾﻌﺎت رادﯾﻮاﭘﮏ‬

‫‪ .۴‬اﮐﺴﭙﻮز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫)‪ (۱‬اﯾﻦ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان‬

‫‪ ۳-۳‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن‬ ‫‪ .۱‬ﭘﻨﯽﺳﯿﻠﯿﻦ ‪ V‬ﯾﺎ آﻣﻮﮐﺴﯽﺳﯿﻠﯿﻦ اﻧﺘﺨﺎب‬

‫پ‪ .‬ﻣﯿﺰان ﮐﺮو‬ ‫‪ .۲‬ﻃﻮل ﮐﺎرﮐﺮد را دﯾﮕﺮ منﯽﺗﻮان ﺑﻪ دﺳﺖ‬

‫‪ .۱‬ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ درﻣﺎن ﭘﺲ از اﯾﺠﺎد ﻟﺞ ﺑﻪ‬ ‫‪ .۵‬اﻧﺴﺪاد ﯾﺎ ﭘﮏ ﮐﺮدن دﺑﺮی در ﻧﺎﺣﯿﻪی‬

‫‪ .۱۱‬درﻣﺎن ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎ‬ ‫‪ .۳‬اﻧﺪازهی ﻧﻘﺺ‬

‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﮐﺮوﻧﺎل — ﺑﯿامر را‬ ‫اﻟﻒ‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮنﻫﺎی ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ )>‪۱‬‬

‫ب‪ .‬ﭘﺮﻓﻮراﺳﯿﻮن ﻓﻮرﮐﺎ‬ ‫ب‪ .‬زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﮐﻮﭼﮏﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺗﺨﺮﯾﺐ‬

‫‪ .۲‬درﻣﺎن‬ ‫)‪ (۱‬ﻣﯿﺰان ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ و ﻟﻘﯽ ﻗﻄﻌﻪی‬

‫)‪ (۲‬ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺮﻃﻮب )‪ — (wet‬ﺗﻨﻬﺎ‬ ‫ﻣﺘﺎﺑﻮﻟﯿﺴﻢ را ﺣﻔﻆ و دوﺑﺎره ﺑﺮﻗﺮار‬

‫)‪ (۲‬ﻟﺨﺘﻪ را ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﺳﺎﻟﯿﻦ از ﺳﺎﮐﺖ‬ ‫‪ .۳‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ در ﻣﻄﺐ دﻧﺪاﻧﭙﺰﺷﮑﯽ‬

‫ﻧﻘﺺ ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ روی ﺳﻄﺢ رﯾﺸﻪ ‪ PDL‬ﮐﻪ اﺳﺘﺨﻮان و ﺳﻄﺢ‬

‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎی ﮐﺎﻧﺎل رﯾﺸﻪ و‬

‫ارﺗﺒﺎﻃﯽ ﺑﯿﻦ ﺣﯿﺎت ﭘﺎﻟﭗ و‬

‫ﴎﯾﻊ‪ ،‬اﻣﺎ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﯿﺮ ﺑﯿﻔﺘﺪ وﻟﯽ‬

‫در ﻏﯿﺎب ﻋﻼﺋﻢ و ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎی‬

‫از ﻣﻮارد زﯾﺮ‪:‬‬ ‫‪ .۳‬ﺗﺤﻠﯿﻞ ﴎوﯾﮑﺎﻟﯽ )ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻣﻬﺎﺟﻢ‬

‫‪ .۲‬ﻧﮑﺮوز ﭘﺎﻟﭗ‬ ‫)‪ (۴‬ﺑﯿﺸﱰﯾﻦ ﺗﺸﺨﯿﺺ اﺷﺘﺒﺎه در‬

‫ﺟﺪول ‪ :۴‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪی ﺗﺤﻠﯿﻞ داﺧﻠﯽ رﯾﺸﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ ﺧﺎرﺟﯽ رﯾﺸﻪ‬

‫‪) IRR .۱‬ﺗﺤﻠﯿﻞ اﻟﺘﻬﺎﺑﯽ رﯾﺸﻪ(‪ :‬ﭘﺎﻟﭗ‬

‫‪ :IRR .۱‬در ﺳﻤﺖ اﭘﯿﮑﺎﻟﯽ و ﺟﺎﻧﺒﯽ رﯾﺸﻪ‬

‫‪ :IRR .۱‬درﻣﺎن ﻏﯿﺮﺟﺮاﺣﯽ اﻧﺪوداﻧﺘﯿﮏ‬

‫ب‪ .‬ﺷﻮاﻫﺪ رادﯾﻮﮔﺮاﻓﯽ‬ ‫ﺑﺎﮐﱰیﻫﺎ و ﺗﻮﮐﺴﯿﻦﻫﺎ‬ ‫)‪(۱‬‬

‫)‪ ۳ (۲‬ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از ﺗﺮوﻣﺎ اﺗﻔﺎق‬ ‫‪ PH‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪،‬‬ ‫)‪(۲‬‬

‫‪ .۳‬ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ ﭘﺎرﺳﯿﻞ )ﺑﻪ ﻧﺎمﻫﺎی ﭘﺎﻟﭙﻮﺗﻮﻣﯽ‬ ‫‪ .۲‬ﭘﺎﻟﭗﮐﭗ ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ )‪(DPC‬‬