Wykad nr 5

RZECZOWE
AKTYWA OBROTOWE

RZECZOWE AKTYWA OBROTOWE

Klasyfikacja rzeczowych aktyww obrotowych.
Wycena rzeczowych aktyww obrotowych.
Dokumentacja i ewidencja zwikszenia rzeczowych aktyww obrotowych.
Dokumentacja i ewidencja rozchodu rzeczowych aktyww obrotowych
(dokumentacja

ewidencja

rozchodu

materiaw,

dokumentacja

ewidencja rozchodu towarw, dokumentacja i ewidencja rozchodu

produktw).
Ewidencyjne ujcie reklamacji

Klasyfikacja rzeczowych aktyww obrotowych

Aktywa obrotowe to inaczej majtek biecy, pynny, na

ktry skadaj si zasoby zuywane w krtkim okresie
(poniej l roku) lub w jednym cyklu gospodarczym
(operacyjnym).
S to aktywa krtkoterminowe, ktre charakteryzuj si tym, i:
oczekuje si, e zostan zrealizowane lub przeznaczone do
sprzeday lub zuycia w toku normalnego cyklu dziaalnoci
operacyjnej jednostki,
s w posiadaniu jednostki, przede wszystkim z
przeznaczeniem do obrotu lub na krtki okres i oczekuje si,
e zostan one zrealizowane w cigu 12 miesicy od dnia
bilansowego.
3

Zapasy to aktywa:
a) przeznaczone do sprzeday w toku zwykej dziaalnoci
gospodarczej,
b) bdce w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzeda lub
c) majce posta materiaw lub dostaw surowcw
zuywanych w procesie produkcyjnym lub w trakcie
wiadczenia usug.
S to zapasy materiaw, towarw, produktw gotowych i
produkcji niezakoczonej.
Rzeczowe aktywa obrotowe mona podzieli na dwie grupy:
nabywane z zewntrz przez dana jednostk gospodarcz,
do ktrych zaliczamy materiay i towary,
wytwarzane przez dan jednostk gospodarcz, do ktrych
zaliczamy produkty gotowe i produkcj niezakoczon. 4

Materiay s nabywane przez jednostk, zwaszcza

wytwrcz, w celu ich zuycia w procesie gospodarczym.
Zuycie nastpuje najczciej jednorazowo w danym cyklu
produkcyjnym. Asortymentowo materiay stanowi rnorodn
grup. Zaliczamy do nich: materiay podstawowe i
pomocnicze, opakowania, paliwo, czci zamienne itp.
Towary s nabywane przez dan jednostk gospodarcz
(handlow) w celu dalszej odsprzeday.
Produkty gotowe to wytworzone przez dan jednostk
wyroby gotowe i usugi w celu ich sprzeday.

Produkcja niezakoczon to produkcja w toku oraz

pfabrykaty, czyli niegotowe jeszcze wyroby wasnej
produkcji, a take niezakoczone roboty i usugi.
5

Wycena rzeczowego aktyww obrotowych

W cigu roku obrotowego ujmuje si w ksigach rachunkowych zapasy
rzeczowych skadnikw majtku obrotowego wedug cen nabycia lub
kosztw wytworzenia, a mianowicie materiay i towary jako nabywane z
zewntrz w cenie nabycia, a produkty jako wytworzone przez jednostk w
koszcie wytworzenia.

Cena zakupu jest to cena jak paci nabywca za zakupione skadniki

majtkowe (np. materiay, towary) sprzedajcemu, bez podlegajcych
odliczeniu podatku od towarw i usug (VAT), oraz podatku akcyzowego.
Cena nabycia jest to cena zakupu powikszona o koszty bezporednio
zwizane z zakupem, a w szczeglnoci koszty transportu, zaadunku,
wyadunku, ubezpieczenia w transporcie itp., skadajce si na koszty
zakupu oraz powikszona o koszty zwizane z przystosowaniem danego
skadnika do stanu zdatnego do uywania, a pomniejszona o zmniejszenia
ceny np. rabaty, opusty itp..

Wycena rzeczowych aktyww obrotowych

Produkty gotowe i produkcja niezakoczona s wyceniane po
koszcie wytworzenia, ktry obejmuje koszty bezporednie
produkcji poszczeglnych produktw oraz przypadajca na
okres ich wytwarzania uzasadnion cz kosztw porednich
produkcji o charakterze zmiennym lub trwaym przy
uwzgldnieniu
normalnego
wykorzystania
zdolnoci
produkcyjnych.
Do kosztw wytworzenia nie zalicza, si kosztw oglnych
zarzdu, kosztw sprzeday i kosztw magazynowania.

Wycena rozchodu odbywa si metod, a mianowicie:

1) wedug cen przecitnych, to jest ustalonych w wysokoci redniej
waonej cen danego skadnika majtkowego, ustalanych okresowo,
lub otrzymania nowej dostawy.
2) rozchd skadnikw majtku wycenia si kolejno po cenach tych
skadnikw majtku, ktre jednostka najwczeniej nabya, czyli
wedug zasady pierwsze weszo, pierwsze wyszo" (FIFO, first-in,
first-out), czyli okrelajc krtko - ceny najwczeniejszej,
3) rozchd skadnikw majtku wycenia si kolejno po cenach tych
skadnikw majtku, ktre jednostka nabya najpniej, czyli
wedug zasady ostatnie weszo, pierwsze wyszo" (LIFO, last-in,
first-out), czyli ceny najpniejszej.
4) staej ceny ewidencyjnej, stosowana przy niewielkich wahaniach
cen oraz metoda cen przecitnych maj t wspln cech, e
prowadz do urednienia wyceny zarwno rozchodu, jak i zapasu
skadnikw majtkowych.
8

Rnice w wycenie zapasw kocowych ustalonych wedug rnych

metod powinny by wyeliminowane na koniec roku obrotowego przez
stosowanie zasady ostronej wyceny, bowiem na dzie bilansowy
zapasy rzeczowych skadnikw majtku obrotowego wycenia si
wedug cen nabycia lub kosztw wytworzenia nie wyszych od ich cen
sprzeday netto na dzie bilansowy.
Cena sprzeday netto zapasw stanowi moliw do uzyskania na dzie
bilansowy cen jego sprzeday, bez podatku od towarw i usug i podatku
akcyzowego, pomniejszon o rabaty, opusty i inne podobne zmniejszenia
oraz pomniejszona o koszty zwizane z przystosowaniem skadnika
aktyww do sprzeday i dokonaniem tej sprzeday, a powikszon o
(ewentualn) dotacj przedmiotow.
Cen sprzeday netto do wyceny zapasw na koniec roku obrotowego
stosuje si wwczas, gdy warto pocztkowa zapasw wyraona w cenie
nabycia lub koszcie wytworzenia moe nie by moliwa do odzyskania, jeli
zapasy utraciy sw warto uytkow, czy rynkow.

Odpisanie wartoci zapasw do poziomu ich ceny

sprzeday netto odbywa si na zasadzie odpisw
indywidualnych lub pozycji pogrupowanych
asortymentowo.

Odpisy aktualizujce warto zapasw s ksigowane:

Dt Pozostae koszty operacyjne,
Ct Odpisy aktualizujce warto zapasw.

10

Przykad
Podmiot X na pocztek okresu sprawozdawczego posiada zapas
materiaw w iloci 1000 szt. po 10 z w jednostkowej cenie nabycia.
1 000 szt. x 10
= 10 000
Harmonogram dostaw przedstawia si nastpujco:
1) dostawa 500 szt. x 15
= 7 500
2) dostawa 400 szt. x 18
= 7 200
3) dostawa 1200 szt. x 22
= 26 400
razem
51 100
Po trzeciej dostawie nastpi rozchd materiaw 2 000 szt. do procesu
produkcji.
Wycena zuycia i zapasw materiaw wedug:
staej ceny ewidencyjnej
ceny przecitnej,
FIFO,
LIFO,
przedstawia si bdzie nastpujco:
11

I Metoda - wycena rozchodu i zapasu kocowego materiau

wedug staej ceny ewidencyjnej, ktra dla tego materiau
wynosi 16 z.
Wycena zakupw:
Lp.

Sp
1
2
3

Warto w cenie
ewidencyjnej
1 000 x 16 = 16 000
500 x 16 = 8 000
400 x 16 = 6 400
1 200 x 16 = 19 200
49 600

Warto w cenie
Odchylenia od
rzeczywistej nabycia
cen
ewidencyjnych
10 000
- 6 000
7 500
-500
7 200
+800
26 400
+7 200
51 100
1 500

12

Wycena rozchodu:
2000 x 16 = 32 000.
Rozliczenie odchyle od cen ewidencyjnych materiaw:
1500
x 100 = 3 %

49 600
Kwota odchyle przypadajca na zuyte materiay:
32 000 x 3%
= 960 z
100 = 3%.
Rozchd materiaw w cenie ewidencji skorygowanej odchyleniami:
32 000 z + 960 z = 32 960 z.
Wycena zapasu kocowego:
- w cenie staej ewidencyjnej:
49 600 z - 32 000 z = 17 600 z,
- po uwzgldnieniu odchyle:
13
17 600 z + (1500 z - 960 z) = 18 140 z.

II Metoda - wycena rozchodu materiaw oraz zapasu kocowego

wedug cen przecitnych:
10 000 z + 7 500 z + 7 200 z + 26 400 z
=
1000 szt. + 500 szt. +400 szt. + 1200 szt.

51 100
= 16,5 z
3 100

Wycena rozchodu:
2000 szt. x 16,5 z = 33 000 z.
Wycena zapasu kocowego:
51 100 z - 33 000 z = 18 100 z.

14

III Metoda - wycena rozchodu oraz zapasu kocowego

materiaw wedug metody FIFO (pierwsze weszo, pierwsze
wyszo"):

rozchd

1 000 x 10 = 10 000
500 x 15 = 7 500
400 x 18 = 7 200
100 x 22 = 2 200
2 000
26 900

Wycena zapasu kocowego:

51 100 z - 26 900 z = 24 200 z.

15

IV Metoda - wycena rozchodu oraz zapasu kocowego wedug

metody LIFO (ostatnie weszo, pierwsze wyszo"):
1 200 x 22 = 26 400
400 x 18 = 7 200
400 x 15 = 6 000
Rozchd 2 000
39 600
Wycena zapasu kocowego:
51 100 z - 39 600 z = 11 500 z.

16

Zestawienie wyceny rozchodu i zapasu kocowego dla

czterech powyej przedstawionych metod:

Rodzaj metody

1) staa cena ewidencyjna

2) cena przecitna
3) FIFO
4) LIFO

Rozchd, koszt
uzyskania przychodu
32 960
33 000
26 900
39 600

Zapas
kocowy
18 140
18 100
24 200
11 500

17

Przy zaoeniu wycena wedug cen sprzeday netto

zapasu kocowego wynosi 20 000 z, to wycena
bilansowa
zapasu
dla
poszczeglnych
metod
przedstawiaaby si nastpujco:

Rodzaj metody
1) staa cena
ewidencyjna
2) cena przecitna
3) FIFO
4) LIFO

Wycena wg Wycena wg
Wycena
metody cen sprzeday bilansowa
netto
18 140
20 000
18 140
18 100
24 200
11 500

20000
20 000
20000

18 100
20 000
11 500

18

Ewidencja zakupu i rozchodu materiaw wg. staej ceny

ewidencyjnej
Odchylenia
od cen ewidencyjnych
Rozrachunki
Materiay
materiaw
Koszty
Sp. 16 000
6 000 Sp.
7 500 (1
1) 8 000
2) 800 1) 500 4) 32 000
7 200 (2
2) 6 400
3) 7 200 5) 960 5)
960
26 400 (3
3) 19 200 32 000 (4
540 Sk

19

Ewidencja zakupu i rozchodu materiaw wg. FIFO LIFO

AVCO

Rozrachunki
7 500 (1
7 200 (2
26 400 (3

Materiay
(Sp) 10 000
33 000 (I)
1)
7 500
2)
7 200
26 900 (II)
3) 26 400
39600 (III)

Koszty
(I) 33 000

(II) 26 900
(III) 39 600

20

Metoda: AVCO, LIFO, FIFO

Rozliczenie zakupu
1

Materiay

Koszty
2

21

Metoda staych cen ewidencyjnych

Rozrachunki
z dostawcami

Rozliczenie
zakupu
2

Materiay

Koszty.
3

2b
2a
Odchylenia od cen
ewidencyjnych

22

Dokumentacja i ewidencja zwikszenia rzeczowego

majtku obrotowego
Podstawowymi dokumentami stwierdzajcymi fakt zakupienia
materiaw (towarw) s:
faktura, ktra jest dokumentem zewntrznym wystawionym przez
dostawc dla celw rozrachunkowych,
dowd przyjcia materiaw (towarw), tzw. Pz (przyjcie
zewntrzne).
Dowd Pz moe by zastpiony potwierdzeniem przyjcia materiaw
(towarw) w fakturze dostawcy.
Przy przyjciu produktw do magazynu stosuje si dowd Przyjcie
wyrobw Pw".
Na operacj zakupu materiaw (towarw) skadaj si:
przyjcie materiaw (towarw),
zaakceptowanie do zapaty faktury dostawcy.
23

Ewidencja zakupu

Rozrachunki
z odbiorcami
i dostawcami
1 230 (1)

Materiay
Towary
(1) 1 000

VAT naliczony
(2) 230

24

Rozrachunki
z odbiorcami
i dostawcami

Rozliczenie
zakupu

faktury zakupu (Fa)

Sk dostawy
niefakturowane

Materiay
Towary

dowody przyjcia (Pz)

Sk dostawy w drodze

25

Przykad
Nie rozliczone operacje zakupu na pocztek okresu sprawozdawczego stanowi:
- dostawy w drodze
500
- dostawy nie fakturowane
800
Zakada si, i obrt poniszymi materiaami jest zwolniony z VAT. ewidencja
materiaw jest prowadzona w cenie nabycia.
Operacje gospodarcze:
1. Przyjto materiay zafakturowane w poprzednim okresie,
cena nabycia materiaw .............................................................. 500
2. Zaakceptowano faktur dostawcy Z za zakupione materiay
- materiay .....................................................................................1 300
- opakowania ................................................................................... 50
- koszty transportu ............................................. .......................... 100
1 450
3. Przyjcie materiaw od dostawcy Z (poz. 2). Ewidencja materiaw dokonywana
jest w cenie rzeczywistej nabycia 1400 (1300 + 100), przyjcie opakowa
odsprzedawanych. 50 ;
4. Zaakceptowano faktur dostawcy za materiay przyjte w poprzednim okresie
sprawozdawczym 800,
5. Otrzymano materiay od dostawcy B, warto w cenie nabycia 300 (faktury nie
otrzymano do koca okresu sprawozdawczego).
6. Otrzymano faktur od dostawcy K. Materiaw nie otrzymano do koca okresu
sprawozdawczego
26

Rozrachunki
z odbiorcami
i dostawcami
1450 (2
800 (4
900 (6

Rozliczenie
zakupu
Sp 500 800 Sp
2) 1450 500 (1
1 400 (3
4) 800
50 (3a
6) 900
300 ( 5
3650 3050
300
900
3950 3950

Materiay
1) 500
3) 1 400
5) 300
Opakowania
3a) 50

27

Ewidencja przyjcia produktw gotowych z procesu

produkcji do magazynu jest dokonywana na koncie
Produkty gotowe".

Koszty produkcji
X

Produkty gotowe

28

Ewidencja przyjcia produktw gotowych z procesu produkcji do

magazynu po staych cenach ewidencyjnych
Odchylenia od cen
Rozliczenie kosztw
ewidencyjnych
Koszty produkcji dziaalnoci
Produkty gotowe
produktw
X

1
2
3

29

Dokumentacja i ewidencja rozchodu rzeczowego majtku

obrotowego
Dokumentacja i ewidencja rozchodu materiaw
Rozchd materiaw stanowi wydanie do procesu produkcji.
Rozchodem materiaw moe by ponadto przekazanie ich do
przerobu, do sprzeday, zmniejszenie ich wartoci na skutek
niedoboru, uszkodzenia itp.
Podstawowymi dokumentami rozchodu materiaw s: dowd
Pobranie materiaw - Rw" dla celw zuycia
produkcyjnego bd oglnego, Wydanie materiaw na
zewntrz - Wz", Przesunicie midzymagazynowe - Mm".
30

Ewidencyjne ujcie rozchodu materiaw

Materiay

Materiay

Koszty

Zuycie materiaw

31

Ewidencja wydania materiaw do produkcji

Materiay

Zuycie materiaw
1

Rozliczenie kosztw

Koszty wedug
typw dziaalnoci

32

Dokumentacja i ewidencja rozchodu towarw

Na operacj sprzeday skadaj si:
wydanie towarw (z magazynu, ze sklepu) wycenione w
cenie rzeczywistej nabycia (zakupu) bd w cenie
ewidencyjnej rnej od ceny rzeczywiste) (np. w cenie
sprzeday).
przychd ze sprzeday towarw rwny nalenociom bd
zainkasowanej gotwce (warto sprzeday netto, czyli bez
VAT-u).
naleny VAT powikszajcy dodatkowo naleno bd
zainkasowan gotwk i rwnoczenie stanowicy
zobowizanie publicznoprawne.
33

Ewidencja sprzeday towarw

Towary
X

Sprzeda towarw

Kasa
Rachunek bankowy

Naleny VAT

1
2
3

34

Wartod sprzedanych
towarw w cenie
Towary nabycia (zakupu) Sprzeda towarw Nalenoci, Kasa
1

Naleny VAT

2
3

35

Przykad
W jednostce handlowej saldo pocztkowe towarw wycenionych w
cenie ewidencyjnej rnej od ceny rzeczywistej nabycia (w cenie
sprzeday) wynosi 20 000 z, saldo pocztkowe odchyle od cen
ewidencyjnych towarw wynosi 4 000 z. (Ct)
Operacje gospodarcze:

1. Zakupiono towar (faktura, dowd Pz), warto towarw w cenie

rzeczywistej nabycia (bez VAT-u) wynosi 30 000 z, warto towarw
w cenie ewidencyjnej 40 000 z, odchylenia od cen ewidencyjnych

towarw 10 000 z, naliczony przy zakupie VAT 6900.

2. Sprzedano towar odbiorcy wystawiajc faktur na 10 000 z, w cenie
sprzeday netto, naleny VAT 2300, warto wydanych towarw w
cenie ewidencyjnej rwnej cenie sprzeday wynosi 10 000 z.

36

Odchylenia
Rozrachunki
od cen ewidencyjnych
z odbiorcami
Towary
towarw
Sprzeda towarw
i dostawcami
Sp 20 000
4 000 (Sp)
1) 40 000
10 000 (1
30 000 (1
10 000 (2
10 000 (2a) (2a)10 000 6 900 (1a
2 300 (3
2b) 2 300

Rozrachunki
publicznoprawne
1a) 6 900

2 300 (2b

Warto sprzedanych
towarw
w cenie nabycia
2) 10 000
3) 2 300

37

Kwota odchyle przypadajcych na sprzedane towary ustalona na podstawie

wskanika przecitnych odchyle:
O
Wop =
Rk + S
gdzie:
Wop - wskanik przecitnych odchyle,
O - odchylenia od cen ewidencyjnych towarw (saldo pocztkowe +
zwikszenie odchyle - zmniejszenie odchyle),
Rk - zapas towarw na koniec okresu sprawozdawczego w cenie
ewidencyjnej,
S - sprzeda towarw w okresie sprawozdawczym wyceniona wedug cen
ewidencyjnych.
4 000 + 10 000
Wop =

14 000
x 100 =

50 000 + 10 000

x 100 = 23 %
60 000

Odchylenia od cen ewidencyjnych towarw przypadajce na sprzeda

towarw:
10000 x 23% = 2300 z.
38

Warto sprzedanych towarw w cenie rzeczywistej nabycia

(zakupu) mona take ustali majc informacje o zapasie
kocowym towarw w cenie rzeczywistej nabycia ustalonej na
podstawie spisu inwentaryzacyjnego w nastpujcy sposb:
Zapas pocztkowy
Plus zakup
Towary do dyspozycji
Minus zapas kocowy
Sprzeda towarw w cenie nabycia (zakupu

39

Informacje o zapasach pocztkowym i kocowym towarw

oraz o zakupie i sprzeday wyraone s w cenach
rzeczywistych nabycia.
Wwczas
minus
=

przychd ze sprzeday
warto sprzedanych towarw w cenie nabycia
zrealizowana mara.

Dokadne okrelenie wartoci zapasu towarw oraz kosztu

wasnego sprzedanych towarw wymaga szczegowych
informacji o kadej pozycji towarw pozostajcych w zapasie.

40

Metoda mary brutto polega na tym, i warto sprzeday

pomniejsza si o procentowy udzia w niej mary brutto,
uzyskujc warto sprzedanych towarw w cenie nabycia
(koszt wasny sprzeday).
Po odjciu tej kwoty od towarw potencjalnie
przeznaczonych do sprzeday (zapas pocztkowy + zakup.)
ustala si szacunkow warto zapasu w cenie nabycia.

41

Przykad
Przez ostatnie dwa lata jednostka gospodarcza Y realizowaa 40% mary
brutto w stosunku do sprzeday. Informacje za biecy okres:
- zapas pocztkowy (w cenie nabycia) .............................. 40 000
- zakup (w cenie nabycia) ................................................. 200 000
- sprzeda (w cenie sprzeday) ........................................ 250 000
Warto sprzedanych towarw w cenie nabycia wynosi 60% wartoci
sprzeday w cenie sprzeday (100% - 40%) = 60% x 250 000 = 150 000
Oszacowanie zapasu kocowego (w cenie nabycia)
- zapas pocztkowy ...................................................... 40 000
- zakup ....................................................................... . 200 000
- towary przeznaczone do sprzeday .......................... 240 000
- sprzedane towary w cenie nabycia .......................... . 150 000
- zapas kocowy ........................................................ .. 90 000

42

Metoda detaliczna polega na tym, i zakup towarw rejestruje

si zarwno w cenie nabycia, jak i sprzeday. Na podstawie
tych informacji ustala si stosunek procentowy wartoci
towarw do dyspozycji w cenie nabycia do wartoci towarw w
cenie sprzeday.
Po odjciu od towarw do dyspozycji w cenie sprzeday,
wartoci sprzeday ustala si zapas kocowy towarw w cenie
sprzeday.
Nastpnie tak wyceniony zapas koryguje si ustalonym
wspczynnikiem (wartoci towarw do dyspozycji w cenie
nabycia do wartoci towarw w cenie sprzeday), ustalajc w
ten sposb warto zapasw towarw w cenie nabycia.
43

Przykad
W jednostce gospodarczej Z" znane s informacje:
cena nabycia
cena sprzeday
Zapas pocztkowy ............ 30 000
40 000
Zakup ............................. 200 000
280 000
Towary do dyspozycji
230 000
320 000
Sprzeda ............................................................. 150 000
Zapas w cenie sprzeday ...............
170 000
Wspczynnik:
(warto towarw do dyspozycji w cenie nabycia do wartoci tych
towarw w cenie sprzeday)
230 000
x 100 = 72%.
320 000
Oszacowany zapas kocowy towarw w cenie nabycia:
170 000 x 72% = 122 400
44

Metoda ciga polega na systematycznym, biecym

rejestrowaniu zakupu i sprzeday towarw w cenach nabycia
i w cenach sprzeday, std zapas towarw jest rwnie na
bieco wyceniany w cenie nabycia.

45

Sprzeda produktw gotowych dokumentowana jest w

jednostce gospodarczej dowodem wydania produktw
Wydanie zewntrzne - Wz" oraz faktur (rachunkiem)
wystawionym dla odbiorcy produktw.

Na operacj sprzeday, analogicznie jak dla towarw, skadaj

si:
wydanie produktw z magazynu,
przychd ze sprzeday oraz ustalony od sprzeday naleny
VAT.
Sprzeda produktw moe by rejestrowana na jednym
koncie Sprzeda produktw" bd na dwch odrbnych
kontach, ktre s odpowiednikiem tego pierwszego, czyli
Koszt wasny sprzedanych produktw" i Sprzeda
produktw" co jest rozwizaniem bardziej praktycznym.
46

Przykad
1. Przyjcie produktw gotowych z procesu produkcji do magazynu
(wedug kosztu wytworzenia ustalonego w wyniku kalkulacji)
5 000.
2. Sprzeda produktw:
a) wydanie z magazynu produktw 2 000,
b) przychd ze sprzeday (w cenie sprzeday netto, bez VAT)
3 000,
c) naleny VAT z tytuu sprzeday 690.

47

Koszty produkcji Produkty gotowe Sprzeda produktw

X

5000 (1) (1) 5000 2000 (2a

Koszt wasny
sprzedanych produktw

Nalenoci

3000 (2b 2b) 3000

VAT naleny

(2a) 2000

(2c) 690
690 (2c)

48

Przykad
Operacje gospodarcze:
1) Przyjto produkty z procesu produkcji do magazynu wycenione
wedug planowanego kosztu wytworzenia 4000.
2) Sprzedano produkty:
a) wydane z magazynu produkty wedug planowanego kosztu
wytworzenia 1000,
b) przychd ze sprzeday, sprzeda netto bez VAT 1500,
c) naleny VAT 345.
3) Rzeczywisty koszt wytworzenia produktw ustalony
w wyniku kalkulacji 4 400.
4) Odchylenia od cen ewidencyjnych produktw 400.
5) Odchylenia od cen ewidencyjnych produktw przypadajce na
sprzedane produkty,
6) Przeksigowanie na koniec okresu kosztu wasnego sprzedanych
produktw 1 100.
7) Przeksigowanie na koniec okresu przychodu ze sprzeday 1500.
49

Odchylenia od
Rozliczenie kosztw
Produkty
ewidencyjnych
Koszty produkcji
dziaalnoci
i pfabrykaty
cen produktw
X
4400 (3)
3) 4400 4000 (1 1) 4000 1000 (2a 4) 400 100 (5
400 (4
4000
1000
400 100
4400 4400
3000 Sk
300 Sk
4000 4000
400 400

Sprzeda produktw Nalenoci

(2a) 1000 1500 (2b 2b) 1500
5)
100
2c) 345
7)
1500 1100 (6
2600
2600
Koszt wasny
sprzedanych produktw
(2a) 1000 1100 (6)
(5)
100
1100
1100

Wynik finansowy
6) 1100
1500 (7

VAT naleny
345 (2c

400
x 1000 = 100
4000

50

EWIDENCJA NIEDOBORW I NADWYEK I ICH

ROZLICZANIE
Funkcjonowanie konta Rozliczenie niedoborw i szkd

Towary
Sp) x

Rozliczenie
niedoborw i szkd
(1)

Zuycie materiaw
(2)

OCE towarw
X (Sp)
(1a)

Straty nadzwyczajne
(3)

Pozostae
koszty operacyjne

lub (1b)
(4)

Nalenoci dochodzone
na drodze sdowej

(5)
Pozostae rozrachunki
z pracownikami
(6)
60

Funkcjonowanie konta ,,Rozliczenie nadwyek"

OCE towarw
x (Sp

Rozliczenie nadwyek
(2)

Towary

(1)

Zuycie materiaw
(3)
Pozostae przychody
operacyjne
(4)

Rozliczanie niedoborw
i szkd
(5)
61

INWENTARYZACJA
Gwnym celem inwentaryzacji jest ustalenie rzeczywistego stanu
aktyww i pasyww.

Stanowi to podstaw:

doprowadzenia danych wynikajcych z ksig rachunkowych do ich

zgodnoci ze stanem faktycznym, a tym samym zapewnienia realnoci
wynikajcych z nich informacji ekonomicznych zestawianych w
sprawozdaniu finansowym (porwnaj zasada wiernego obrazu),

rozliczenia osb odpowiedzialnych za powierzone im skadniki majtku,

dokonania oceny gospodarczej przydatnoci skadnikw majtku

jednostki, co szczeglnie istotne dla wyceny bilansowej aktyww i
pasyww,

przeciwdziaania nieprawidowociom w gospodarce majtkiem jednostki.

62

Inwentaryzacja moe by przeprowadzona metod:

1) penej inwentaryzacji okresowej,
2) penej inwentaryzacji cigej.
Pena inwentaryzacja okresowa polega na ustaleniu rzeczywistego stanu
wszystkich skadnikw aktyww lub pasyww objtych ewidencj w dniu,
w ktrym przypad termin inwentaryzacji.
Pena inwentaryzacja ciga polega natomiast na:
sukcesywnym ustalaniu rzeczywistego stanu poszczeglnych skadnikw

maj objtych inwentaryzacj, tak aby w wyznaczonym czasie stan ten

zosta ustalony i wszystkich aktyww i pasyww,
biecym ustalaniu i rozliczaniu rnic inwentaryzacyjnych.

63

Dzikuj za uwag

64