KAJIAN TENTANG PENGGUNAAN

PERIBAHASA DALAM NOVEL TINGKATAN 1

" SEJAMBAK BAKTI "

NAMA PENGKAJI:
NORHALINDA BINTI MOSOS
ROSNI BINTI CHONG CHEN VUN

1.1 LATAR BELAKANG PERIBAHASA

Pada masa ini,terdapat segelintir masyarakat yang kurang

mengetahui tentang keindahan penggunaan peribahasa dalam
kehidupan seharian mereka

Selain itu,karya-karya penulisan moden seperti cerpen juga kurang

menggunakan peribahasa dalam teks penulisan.

Kini, peribahasa hanya digunakan oleh segelintir masyarakat yang

mengetahui tentang ilmu peribahasa.

1.2 DEFINI KONSEP PRAGMATIK DAN

PERIBAHASA

Pragmatik ialah satu daripada cabang ilmu linguistik yang mengkaji

makna sesuatu unjaran.

Pragmatik mengkaji hal-hal yang meliputi struktur bahasa sebagai

alat perhubungan sama ada antara penutut dengan pendengar atau
penulis dengan pembaca.

Secara umumnya, pragmatik menjuruskan kepada suatu cabang

ilmu linguistik yang menrungkai hal-hal yang merangkumi struktur
bahasa sebagai alat perhubungan yang melibatkan komunikasi
pihak individu antara penutur dengan pendengar atau penulis
dengan pembaca.

 Peribahasa terbahagi kepada beberapa

kategori,antaranya:
a) Bidalan
b) Pepatah
c) Perbilangan
d) Perumpamaan
e) Kiasan {Kiasan asal & Kiasan berpindah}
f) Kata-kata hikmah
g) Simpulan Bahasa

2.0 OBJEKTIF KAJIAN

1. Mengkaji peribahasa yang terdapat dalam karya
penulisan novel Sejambak Bakti
2. Mengenal pasti jenis-jenis dan ciri peribahasa dalam
karya penulisan novel.
3. Mengkaji penggunaan dan pengetahuan peribahasa
dalam kalangan pelajar tingkatan 1.

3.0 KEPENTINGAN KAJIAN

1. Bagi pelajar mengetahui dengan lebih mendalam tentang
peribahasa yang terdapat dalam karya penulisan novel.
2. Bagi penulis muda mengenal pasti ciri-ciri dan jenis peribahasa
yang digunakan dalam karya Penulisan novel.
3. Untuk dijadikan rujukan masa hadapan masyarakat tentang topik
peribahasa

4.0 SKOP KAJIAN

Kajian ini berfokuskan kepada peribahasa yang terkandung
dalam Novel Sejambak Bakti karya Rejab.F.I .

5.0 BATASAN KAJIAN

Kajian ini tertumpu kepada jenis peribahasa seperti yang
terdiri daripada :

Bidalan
Pepatah
Perumpamaan
Kata-kata Hikmah
Simpulan Bahasa
Perbilangan

6.0 KAEDAH KAJIAN &

6.1 PENGUMPULAN DATA

1. Kaedah Kepustakaan
2. Kaedah Lapangan

Teknik soal selidik

3. Kaedah Analisis Teks/Kandungan

Teks Moden

6.2 PENGANALISIAN DATA.

Bilangan Pelajar Lelaki yang mengetahui Peribahasa

25%

TAHU MAKSUD
TIDAK TAHU MAKSUD

75%

Bilangan pelajar Perempuan yang menegetahui Peribahasa

17%

TAHU MAKSUD
TIDAK TAHU MAKSUD

83%

7.0 DAPATAN KAJIAN

Antara,Peribahasa yang terdapat dalam karya penulisan novel

Sejambak Bakti .
1.
2.
3.
4.
5.

Nila setitik menyebabkan rosak susu sebelangga

Ada udang disebalik batu
Masakan tempua bersarang rendah
Dimana ada gula tentulah ada semut
Kalau sesuatu yang benar, kita mesti tegakkan kebenaran itu jangan
pedulikan pada sindiran itu merosakkan kebenaran

7.2 Mengenalpasti jenis-jenis dan ciri peribahasa dalam

karya penulisan novel.
a) Bidalan
Bidalan berfungsi memberikan
Nasihat dan Peringatan.
Bentuk Bidalan terdiri kepada 2
jenis iaitu
{1} Bahagian pertama
menyatakan maksud
{2} Bahagian kedua merupakan
pematah.

MUK
A
SURA
T

BI
L

PERIBAHASA
(BIDALAN)

Nila setitik
menyebabkan rosak
susu sebelangga.

Kalau tak tumbuh

tentulah tak melatah

132

b) Pepatah
Pepatah tergolong dalam
peribahasa yang mempunyai erti
selapis.
Perbezaannya,walaupun keduadua jenis peribahasa ini
mengandungi nasihat dan
pengajaran tetapi terdapat
pepatah yang berisi pengajaran.

BI
L

PERIBAHASA
(PEPATAH)

MUKA
SURAT

Ada Udang di sebalik

batu

18

Di mana ada gula

tentulah ada semut

18

c) Perumpamaan
Perumpamaan tergolong dalam
peribahasa yang berlapis iaitu:
i. Mengandungi Maksud Tersurat
ii. Mengandungi Maksud Tersirat
Perumpamaan mempunyai 2 jenis
iaitu:
I. Perumpamaan yang disebut
perbandingannya.
II. Perumpamaan yang tidak disebut
perbandingannya.

BIL

PERIBAHASA (PERUMPAMAAN)

MUKA
SURA
T

Masakan Tempuan
bersarang rendah

Sekilas Ikan di Air dah

tahu Jantan Betinanya

148

Bagai Isi dengan Kuku

29

Seperti Aur dengan

Tebingnya

29

Pucuk dicita ulam

mendatang

102

Macam kaduk naik junjung

102

18

d) Perbilangan
Setiap rangkap terdiri
daripada 2 baris atau lebih
dan disebut satu persatu.
Perbilangan telah menjadi
seperti undang-undang
memperkatakan Adat dan
Peraturan Masyarakat.

BI
L

PERIBAHASA
PERBILANGAN

Bawalah resmi padi

semakin berisi semakin
menunduk. Jangan bawa
resmi jagung semakin
tua semakin tegak.

Masuk kandang kambing

mengembek,
Masuk kandang lembu
menguak

MUKA
SURAT

56

56

e) Kata-kata Hikmah
Kata-kata hikmat ialah
ungkapan berupa nasihat,
panduan dan pedoman
hidup yang diungkapan
oleh orang yang bijaksana.

BI
L

PERIBAHASA
( KATA-KATA HIKMAT)

Kalau sesuatu yang

benar kita mesti
tegakkan kebenaran itu.
Jangan peduli pada
sindiran.Kadang-kadang
sindiran itu merosakkan
kebenaran

21

Bekerja bersungguhsungguh seperti orang

jepun

25

MUKA
SURAT

f. Simpulan Bahasa
Simpulan bahasa ialah
rangkaian perkataan yang
membawa maksud
berlainan dengan
perkataan asal
Simpulan bahasa
mempunyai maksud yang
tersurat dan tersirat.

BIL

PERIBAHASA
(SIMPULAN BAHASA)

Bara Api

MUKA
SURAT

65

7.3 Analisis Penggunaan dan pengetahuan peribahasa

dalam kalangan pelajar tingkatan 1.

Pengkaji telah mengkaji

seramai 50 orang pelajar
tingkatan satu dari beberapa
sekolah di daerah sandakan
antaranya Sekolah
Menengah Sung
Siew,Sekolah Kebangsaan
Sandakan Bestari dan
Sekolah Menengah As-Salam
Kajian lapangan ini
dilakukan di Pepustakaan
Daerah Sandakan sepanjang
bulan Julai.

 Daripada 50 pelajar yang disoal selidik,ini hasil yang

pengkaji perolehi:
40 pelajar @ 80%= Mengetahui Peribahasa.
10 pelajar @ 20%= Mengetahui maksud Peribahasa .
30 pelajar @ 60%
= Mengetahui Peribahasa tapi tidak mengetahui maksud.

8.0 RUMUSAN KAJIAN

Berdasarkan novel Sejambak Bakti yang pengkaji kaji,terdapat

banyak jenis peribahasa yang terdapat dalam novel ini.
Sebagai contoh,
Bidalan Kerana Nila setitik rosak susu sebelangga.
Terdapat pelajar yang mengetahui maksudnya namun lagi ramai
yang tidak mengetahui maksud tepat peribahasa ini.

9.0 PENUTUP

Sesungguhnya,peribahasa bukanlah ungkapan-ungkapan bahasa

yang indah semata-mata namun peribahasa merupakan rahsia
ketajaman akal dan ketinggian peradaban masyarakat silam.

Koleksi peribahasa merupakan warisan budaya bangsa yang tidak

terkira nilainya dan menjadi kebanggaan masyarakat malaysia.

Pedoman dan peringatan yang terkandung dalam peribahasa

bersifat universal dan bergerak seiring dengan ideologi masa kini.