Pune me projekt

Klasa: XllA
Lenda: Shkence
Tema: Ujerat natyrore te vendit tone
Punoi: Pranoi: Bajre Lila
Dajana Tafa
Nadia Doni
 Rendesia e ujit
Uji ka rendsi te madhe pr njerzimin por edhe pr
kafsht.Rreth 3/4 e toks sht uj. Uji gjendet kudo ne
natyre, edhe ne trupin e njeriut edhe te trupi i kafshve. 95 %
e trupit te njeriut sht uj. Uji ka rendsi edhe ne bujqsi e
blegtori. Uji ka rendsi pr bujqsin sepse me uj ujiten
bimt e ndryshme pa te cilin bimt s'mund te jetojn. Uji ka
rendsi edhe ne blegtori te gjitha kafsht e kan nj pjes te
trupit me uj, gjithashtu ka dobi edhe se te gjitha kafsht pin
uj. Jeta e njeriut nuk do te ishte e mundur pa uj sepse :
njeriu e shfrytzon at pr shume gjera, pr pastrim, pirje etj.
Gjithashtu uji ka rendsi edhe ne tregti (biznes) sepse disa
kompani e filtrojn ujin dhe e shesin at e kshtu ato kompani
kane te ardhura te larta. Dihet se njeriu mund t jetoj rreth
nj muaj pa ushqim, por vetm 5 deri n 7 dit pa uj! Uji
sht lng pa er, pa shije dhe pa ngjyr. Njeriu humb do
dit rreth 1.5 deri 2.5 litra uj, gj q duhet zvendsuar me
an t pirjes s rregullt t ujit. Rreth 2/3 e peshs trupore
prbhet nga uji. Kjo sasi uji nuk sht e njejt tek t gjith,
varet nga mosha dhe gjinia.
Nga mungesa e ujit rritet rreziku i smundjes s veshkve, bllokimi
dhe infeksioni i rrugve t urinimit, tharja e lkures dhe mukozes,
q mundson deprtimin m t leht t virusve dhe bakterieve
n mbrendi t trupit.
Gjat temperaturave t larta, aktiviteteve t rnda fizike, diares
dhe etheve, shtohet nevoja pr uj. Ata q djersiten shum, ata
q shpesh jan n lvizje e udhtim ose ata t cilt me knaqsi
shkojn n saun, duhet t llogarisin se duhet shtuar sasin e ujit
deri m tri her! Etja shkaktohet kur trupi yn ka humbur m
shum se 0.5 % t peshs n form t ujit, d.m.th. nj person q
peshon 70 kg ndjen etje pas nj humbje prej 350 ml te ujit.
Shpesh ndodh q kjo ndjesi t mos prceptohet e sidomos n
pleqri, kur bie aktiviteti i qelizave dhe receptorve q
prceptojn etjen. N gjendje stresi fare pak mund t
prceptojm etjen, q ka pr pasoj zvoglimin e koncentrimit
dhe shfaqjen e lodhjes. Shkaktar i shpesht i kokdhembjeve
sht uji i pakt n organizm.
Uji ndihmon t humbni n pesh, pa marr parasysh se lloj diete
mbani. Uji nuk prmban kalori, por ndihmon n harxhimin e
energjis p.sh. ata q pin 1.5 deri 2 litra uj (edhe ata q vuajn
nga mbipesha) n dit bjn djegien e 100 kilokalorive ( rreth 7000
kcal permban 1 kg ind djamor). Gjat do ngrnie, shoqroni
ushqimit lngje, e veanrisht preferohet 0.5 l uj (jo t ftoht) para
ushqimit, sepse mbush lukthin dhe stimulon metabolizmin. Varsisht
nga mbingarkesat dhe aktivitetet fizike q kryejn individ t
caktuar, marrja e lngjeve n sasi t madhe sht e domosdoshme
qe proceset jetesore te kryhen sa me mire.
 Ndotja e ujit
Ndotja e ujit mund te perkufizohet si perzierje e nje ose me shume
substancave me uje te paster deri ne nje mase te tille qe te
shkaktojne probleme per kafshet ose njerezit. Ndotja e te gjitha
resurseve te mjedisit jetesore ka ndikim negative per shendetin e
njeriut. Ndotja e ujit dhe perdorimi I tij kane ndikim te
drejteperdrejte ne shendetin e njeriut dhe le pasoja per kohe te
gjate.
Sot dihet se nga perdorimi I ujit te ndotur-felliqur, shkaktohen me
shum se 200 semundje. Keto semundje shpeshe kane marre me
mijera viktima njerezore. Ujerat industriale jane nje nder ndotesit
kryesore te ujrave siperfaqesore dhe nentokesore.
Shkaktaret e ndotjes se ujit jane edhe kriperat e tretura: kloridet,
sulfatet ose bikarbonatet, natriumi, kaliumi, kalciumi, magnezi, te
cilet koncentrohen gjate ujitjes se tokave, pastaj shiu I tharte dhe
veprimtarite industriale.
 Ndotesit e ujit
Mbeturinat e minierave dhe agrikulturave
Pesticidet, plehrat, herbicidet agrikulturore
Rrjedhjet industriale
Ujerat e zeza
Detergjentet
Nafta
Pamje te ujerave te ndotur
 Pasojat e ndotjes se ujit
Mbi dy te tretat e siperfaqes se Tokes
eshte e mbuluar nga uji, ndersa me pak se
nje e treat eshte marre nga Toka. Si
popullsia e Tokes vazhdon te rritet,
vazhdon te rritet edhe presioni mbi
burimet ujore te planetit. Ne nje kuptim,
lumenjte dhe ujerat tone jane duke u
ndotur nga aktivitetet e njeriut, keshtu qe
cilesia e tyre eshte duke u zvogeluar.
Nga uji I papaster pasojne nje sere
semundjes, ku, nder me te rendesishmet
jane kolera, tifoja e zorreve, hepatitis,
tularemia etj. Keto semundje shpesh kane
marre viktima njerezore. Ne ditet e sotme
me zhvillimet e avancuara qe po ecen
bota, eshte veshtire te mendohet per nje
jete ne Toke me uje te paster.