MENAXHIMI FINANCIAR

INVESTIMET

Java 7

17 PRILL 2015
 OBJEKTIVAT
2

I. KORNIZA E VENDIMMARRJES INVESTIVE

II. STRATEGJIA DHE ELEMENTET E BUXHETIMIT
TË KAPITALIT
III. PROCESI I BUXHETIMIT TË KAPITALIT
IV. PËRPUNIMI I KRITEREVE TË VENDIMMARRJES
V. PËRPARËSITË DHE TË METAT E KËTYRE
KRITEREVE
VI. RELACIONI NDËRMJET VLERËS AKTUALE
NETO DHE NORMËS SË BRENDSHME TË
KTHIMIT
 PËRMBAJTJA
3

I. RËNDËSIA E INVESTIMEVE
1. KORNIZA E VENDIMMARRJES
2. HARMONIZIMI ME STRATEGJINË
3. BUXHETI I INVESTIMEVE
II. BUXHETIMI I KAPITALIT
1. KRITERET E VENDIMMARRJES PËR BUXHETIMIN E
KAPITALIT
2. NORMA MESATARE E KTHIMIT
3. AFATI I SHLYERJES
4. VLERA AKTUALE NETO
5. NORMA E BRENDSHME E KTHIMIT
 RËNDËSIA E INVESTIMEVE
4

INVESTIMET – shpenzimet e organizatës me

qëllim të zgjerimit të saj.
INVESTIMI – nënkupton angazhimin e një shume
të parave në kohën e tanishme, në pritje të
kthimit të një shume më të madhe në të
ardhmen.
Investimi eshte forca motorike per cdo biznes – në:
 Kapitalin punues (kërkesat e arkëtueshme),
 Mjete fizike (toka, ndërtesa, makineri, paisje etj.)
 Programe të reja (hulumtim, zhvillim të produkteve etj.)
 KORNIZA E VENDIMMARRJES
5

Investitori perdor disa burime te informatave, te cilat atij ia

mundesojne vendimarrjen. Ato burime vijne nga:
1. Burime të drejtëpërdrejta (tregu dhe mardh. me tjeret) dhe

2. Burime shpjeguese (studimet, raportet, publikimet e tj).

Gjatë marrjes së vendimit per investim bëhet:

1. Definimi i problemit,

2. Përcaktohet natyra e investimit,

3. Vlerësohet kostoja dhe përfitimi i ardhshëm dhe

4. Përcaktohet ndryshimi në rrjedhën e parasë.

 HARMONIZIMI ME STRATEGJINË
6

Zgjidhjet investuese duhet te ju pershtaten synimeve

strategjike qe deshiron me i arritur firma ne te ardhmen, duke
patur kujdes ndaj:

1. Efekteve afatgjata të investimeve,

2. Kohës së investimeve,
3. Cilësisë së mjeteve themelore,
4. Sigurimit të burimeve të financimit,
5. Përballimit të konkurrencës dhe
6. Përparësive të veqanta krahasuese të organizatës.
 BUXHETI I INVESTIMEVE
7

Buxheti eshte nje Plan i aksioneve të shprehura në

terma sasiorë.
Karakteristike e buxheteve eshte se:
 Përgatiten dhe agregohen ne forme paraprake,
 Mbulojnë nje periudhë të dhena kohore,
 Shprehen në terma financiar dhe real / sasiore dhe
 I adresohen tërë firmës apo një pjese të saj.
 BUXHETI I INVESTIMEVE
8

Buxheti i firmes eshte nje pasqyre e te hyrave dhe te

dalave te pritshme nga aktivitetet ekonomike per nje
periudhe kohore. Buxheti perfshine te gjitha fushat si
psh. : komerciala, prodhimi, investimet e tj.

Përmes buxhetit sigurohet:

 Planifikimi apo parashikimi,
 Alokimi i resurseve,
 Dimensionimi kohor dhe

 Realizimi i objektivave.
 BUXHETI I INVESTIMEVE
9

Sipas natyrës buxheti i firmës përfshine:

1. Buxhetin financiar,
2. Buxhetin operues dhe
3. Buxhetin jofinanciar – permes treguesve fizike.

Në vijim eshte e paraqitur edhe ne forme shematike.

 BUXHETI I INVESTIMEVE
10
Sipas natyrës buxheti i firmës përfshin:
Buxheti financiar
-Buxheti i fluksit të parave
-Buxheti i shpenzimeve
kapitale
Buxhetet
Buxheti operues Buxheti jofinanciar
-Buxheti i të ardhurave -Buxheti i produkteve
-Buxheti i shpenzimeve -Buxheti i kohës së punës
-Buxheti i materialev dhe
-Buxheti i fitimit stoqeve
 BUXHETIMI I KAPITALIT
11

Bizneset duhet te kene strategji sistematike per gjenerimin e

buxhetimit kapital te projekteve. Pra bizneset gjithnje duhen te
kene fluks te projekteve dhe ideve te reja per te u zhvilluar …!
Procesi i buxhetimit të kapitalit kërkon nga ndërmarrja:
 Të përcaktoj koston e projektit,

 Të vlerësoj rrjedhën e pritshme te parasë nga projekti

investues dhe riskun e kesaj rrjedhe te parase,
 Të përcaktoj koston e përshtatshme në krahasim me
rrjedhën e parasë dhe
 Të përcaktoj vlerën e tanishme të rrjedhës së pritshme të
parasë.
 BUXHETIMI I KAPITALIT
12

Firmat përballen me mjaft vështirësi kur vendosin

lidhur me programet e investimeve, perfshire:
 Parashikimin e kushteve të ardhshme të biznesit
(kur ndodhe pagesa),
 Përcaktimin se a do të ketë projekti kthim të
mjaftueshëm,
 Llogaritjen e riskut të projektit dhe
 Aktualizimin e pagesave të ardhshme në vlerat
rrjedhëse.
 BUXHETIMI I KAPITALIT
13

Buxhetimi i mirë i kapitalit kërkon ndërmarrjen e një

numri të hapave gjate procesit te marrjes se
vendimeve:
1. Gjurmimi dhe hulumtimi i mundësive të
investimeve,
2. Grumbullimi i të dhënave,
3. Vlerësimi dhe marrja e vendimeve dhe
4. Rivlerësimi dhe përshtatja.
 BUXHETIMI I KAPITALIT - procedurat
14
 BUXHETIMI I KAPITALIT
15

Rrjedha e parasë së një investimi

Rrjedha e Rrjedha Rrjedha
kthimit të Rrjedha e neto e kumulative
Vitet parasë investimit parasë e parasë
0 0 -50,000 -50,000 -50,000
1 30,000 -20,000 10,000 -40,000
2 50,000 -30,000 20,000 -20,000
3 40,000 -20,000 20,000 -
4 40,000 -10,000 30,000 30,000
+50
+40
+30
+20
Tani Viti 1 Viti 2 Viti 3 Viti 4
+10
0
-10
-20
-30
-40
-50
 KRITERET E VENDIMMARRJES
16
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT

Kriteret kryesore në teorinë dhe praktikën e menaxhmentit

financiar per kategorizimin e propozimeve investuese janë:
1. Norma mesatare e kthimit,

2. Afati i shlyerjes,

3. Vlera aktuale neto (NPV) dhe

4. Norma e brendshme e kthimit (IRR).

 KRITERET E VENDIMMARRJES
17
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
1. Norma mesatare e kthimit
Kjo metodë krahason kthimin mesatar vjetor me
investimin fillestar:
 KRITERET E VENDIMMARRJES
18
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma mesatare e kthimit
Për të llogaritur normën mesatare të kthimit zhvillohen
këto hapa:
1. Llogaritet profiti total nga investimet,
2. Llogaritet kthimi mesatar vjetor, duke pjestuar
profitin total me numrin e viteve gjatë të cilëve
rrjedhin të ardhurat nga investimi dhe
3. Aplikohet formula:
 KRITERET E VENDIMMARRJES
19
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma mesatare e kthimit
Shembull:
1. Hapi i parë: Identifikimi i profitit.
Profiti 16,000, rrjedha e parasë 36,000, investimi 20,000
2. Hapi i dytë: Përcaktimi i profitit mesatar

3. Hapi i tretë: Llogaritja e normës mesatare të kthimit

 KRITERET E VENDIMMARRJES
20
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
2. Afati i shlyerjes
Radhite mundesite e investimeve alternative - varesisht
nga menyra se sa shpejt rikthehet shuma fillestare e
investuar.
Shembull:
 KRITERET E VENDIMMARRJES
21
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT

Afati i shlyerjes - vëne theksin në kthimin e shpejte te

kostos se investimit.

Dobësitë:
a) Menjanon faktorin interes,
b) Injorohet kohezgjatja e fluksit te parase dhe
c) Injorohet fluksi i parase pas afatit te shkyerjes.
 KRITERET E VENDIMMARRJES
22
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
3. Vlera aktuale neto (NPV)
Përcakton vlerën aktuale të fluksit të parasë nga një
investim dhe e zbret nga kjo vlerë aktuale koston e
investimit.

Kjo nënkupton që ndërmarrja të përcaktoj vlerën

aktuale neto të të gjitha investimeve të mundshme dhe
të ndërmarrë ato investime që kanë vlerën aktuale neto
pozitive.
 KRITERET E VENDIMMARRJES
23
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Vlera aktuale neto (NPV)
Shembull
Vlera aktuale (PV) është e barabartë:
PV= FV/PVIFi,n ose PV= (FV x faktori diskontues)
Në kushtet kur bankat ofrojnë interes vjetor prej 7% kemi
 PV= 400,000 x 0.93457 = 373,832

Vlera aktuale neto =PV–C =373,832–350,000=23,832

 KRITERET E VENDIMMARRJES
24
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Vlera aktuale neto (NPV)

NPV = PV – investimi i nevojshëm =

373,832 – 350,000 = 23832

 Investimi pranohet nëse : PV – C = NPV ≥ 0

 Investimi nuk pranohet nëse : PV – C = NPV ≤ 0
 KRITERET E VENDIMMARRJES
25
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Vlera aktuale neto (NPV)
Për investitorin është shumë me rëndësi edhe norma e kthimit
të kapitalit të investuar
Pr ofiti 400,000  350,000
Norma _ e _ kthimit    0.14  14%
Investimi 350,000
Vlera aktuale neto: Investimi pranohet sepse kemi vlerë
pozitive aktuale
Norma e kthimit: Investimi pranohet sepse norma e kthimit
(14%) është më e madhe nga kostoja oportune e kapitalit (7%)
 KRITERET E VENDIMMARRJES
26
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Vlera aktuale neto (NPV)
Formula për llogaritjen e vlerës aktuale neto (NPV) është:
 KRITERET E VENDIMMARRJES
27
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Vlera aktuale neto (NPV)
Shembull:
Projekti A
NPV=(50,000x0.909+100,000x0.826+200,000x0.751)-
250,000 = 28,250
Projekti B
NPV=(200,000x0.909+100,000x0.826+50,000x0.751)-
250,000= 52,000
 KRITERET E VENDIMMARRJES
28
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Vlera aktuale neto (NPV)
Shembull:
Norma e kthimit
Projekti A
NPV 28,250
Norma _ e _ kthimit    11.3%
Investimi 250,000

Projekti B
NPV 52,000
Norma _ e _ kthimit    20.8%
Investimi 250,000
 KRITERET E VENDIMMARRJES
29
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
4. Norma e brendshme e kthimit (IRR)
Kjo metode jep pergjigje ne pytjen: cilen norme te kethimit e
realizon nje projekt ?
Definohet si normë e aktualizimit, e cila barazon vlerën
aktuale të rrjedhës së parasë me koston e investimit.
Pra është interesi për të cilën vlera aktuale e fitimit të
pritshëm prej tij është e barabartë me vlerën e kapitalit të
investuar.
 KRITERET E VENDIMMARRJES
30
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma e brendshme e kthimit (IRR)
Për më tepër, IRR është një normë skontimi që rregullon NPV
e projektit të jetë e barabartë me zero
 KRITERET E VENDIMMARRJES
31
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma e brendshme e kthimit (IRR)
Është normë e aktualizimit që barazon vlerën aktuale të
hyrjeve me vlerën aktuale të daljeve, pra IRR është pika në të
cilën vlera aktuale (NPV) është e barabartë me zero.

 IRR jep përgjigje në pyetjen: Cilën normë të kthimit siguron

një projekt investiv;

 Investimi pranohet kur: IRR≥nga norma e pritur e kthimit

 Investimi refuzohet kur: IRR≤nga norma e pritur e kthimit
 KRITERET E VENDIMMARRJES
32
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma e brendshme e kthimit (IRR)
Shembull:
Llogaritja e IRR kur kemi të bëjme me një shumë të
përvitshme
Një investim prej 1,000 siguron kthim vjetor prej 244 per 5
vitet e ardhshme
 Pjestojmë investimin (vlerën aktuale) me kthimin vjetor

Investimi / Kthimi vjetor = 1000/244 = 4.1 (PVIFA in)

 Në tabelën A-2 gjejme normën e interesit që i përgjigjet

faktorit 4.1 për 5 vjet. Rezultati është 7%.

 Kjo do të thotë se norma e brendshme e kthimit është 7%.
 KRITERET E VENDIMMARRJES
33
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma e brendshme e kthimit (IRR)
Llogaritja e IRR kur rrjedha e parasë është një seri e
përzier-metoda e provës dhe gabimit
 Llogariten hyrjet mesatare nga projekti
 Gjendet periudha mesatare e kthimit (Investimi
fillestar/hyrjet mesatare vjetore)
 Përdoret tabela PVIFA për gjetjen IRR të një të
përvitshmeje
 Nëse hyrjet e viteve të para janë më të larta se hyrjet
mesatare, rrisim IRR prej 1-3% dhe e kundërta
 Vazhdohet me llogaritjen duke përdorur një normë të re
aktualizimit deri sa NPV të mos barazohet me zero
 KRITERET E VENDIMMARRJES
34
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma e brendshme e kthimit (IRR)
IRR kur rrjedha e parasë është një seri e përzier-metoda e provës dhe gabimit
INVESTIMI A INVESTIMI B
Rrjedha e Faktori Vlera e Rrjedha e Faktori Vlera e
parasë diskontues tanishme parasë diskontues tanishme
Viti 10% 17%
0 -10,000 1 10,000 10,000 1 10,000
1 5,000 0.909 4,545 1,500 0.855 1,283
2 5,000 0.826 4,130 2,000 0.73 1,460
3 2,000 0.751 1,502 2,500 0.624 1,560
5,000 0.534 2,670
5,000 0.456 2,280
Vlera e tanishme 10,177 9,253
NPV 177 -747

Përdorim tabela A2. Kërkojmë PVIFA për A&B

• A: Investimi/shuma vjetore=10,000/(12,000:3)=10,000/4,000=2.5 PVIFA
• B: = 10,000/3,200=3.1 PVIFA
• Për investimin A 2.5 PVIFA për 3 vjet jep interesin ndërmjet 9% dhe 10%
• Për investimin B, 3.1PVIFA për 5 vjet jep interesin 18%
 KRITERET E VENDIMMARRJES
35
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma e brendshme e kthimit (IRR)
IRR kur rrjedha e parasë është një seri e përzier-metoda e provës dhe gabimit
INVESTIMI A INVESTIMI B
Rrjedha e Faktori Vlera e Faktori Vlera e Rrjedha e Faktori Vlera e Faktori Vlera e
parasë diskontues tanishme diskontues tanishme parasë diskontues tanishme diskontues tanishme
Viti (n) 10% 12% 17% 14% Vlera e
0 10,000 1 10,000 1 10,000 10,000 1 10000 1 10,000
1 5,000 0.909 4,545 0.823 4,465 1,500 0.855 1283 0.877 1,316
2 5,000 0.826 4,130 0.797 3,985 2,000 0.73 1460 0.769 1,538
3 2,000 0.751 1,502 0.711 1,424 2,500 0.624 1560 0.675 1,687
5,000 0.534 2670 0.592 2,960
5,000 0.456 2280 0.519 2,595
V.aktuale 10177 9874 9253 10,096
NPV 177 -126 -747 96

IRR për investimin A gjindet ndërmjet 10% dhe 12%, Diferenca 2%

Diferenca është 10,177-9874=303€
IRR për investimin B, gjindet ndërmjet 14% dhe 17% Diferenca 3%
Diferenca është 10,096-9,253=843€
 KRITERET E VENDIMMARRJES
36
PËR BUXHETIMIN E KAPITALIT
Norma e brendshme e kthimit (IRR)
IRR kur rrjedha e parasë është një seri e përzier-metoda e provës dhe
gabimit
IRR për investimin A: 10%+(177€/303€)(2%)=11.17%
IRR për investimin B: 14%+(96€/843€)(3%)= 14.34%
IRR sipas kësaj është:
CF1 CF2 CF3
  ...   I0  0
(1  IRR) 1  IRR 2 1  IRR n
Për investimin A: IRR=11.17%:
5,000 5,000 2,000
   10,000  4,497.6  4,046.6  1,455.8  9,999.4  10,000  0.6
1  0.1117 (1  0.1117) 2 (1  0.1117) 3
Për investimin B, IRR=14.34% jep këtë rezultat: (1,3111.9+1,529.7+1,673.1+2,926.3+2,559)-
10,000=10,000-10,000=0
Kriteret e investimit:
Pranohet kur IRR është më e madhe ose barazi me normën e pritur të kthimit
Refuzohet kur IRR është më e vogël nga norma e pritur të kthimit
37

Ju faleminderit !
albertbaraku@gmail.com