Biološka psihologija

Anatomija nervnog sistema

Podjela nervnog sistema

 Centralni sistem kod kičmenjaka se sastoji iz

dva dijela:
 Centralni nervni sistem (nalazi se unutar
šupljina lobanje i kičme, a čine ga mozak i
kičmena moždina)
 Periferni nervni sistem (dio nervnog sistema
koji je smješten izvan kičme i lobanje)
Podjela nervnog sistema
Podjela nervnog sistema
 Periferni nervni sistem se sastoji od:
 Somatskog nervnog sistema – dio perifernog nervnog sistema
koji je u interakciji sa vanjskom okolinom, a čine ga aferentni
nervi (provode impulse iz kože, mišića, čula ...do centralnih
struktura) i eferentni nervi koji provode impulse iz centara u
skeletne mišiće
 Autonomnog nervnog sistema – dio sistema koji učestvuje u
regulaciji procesa unutar organizma, sastoji se od aferentnih i
eferentih nerava povezujući CNS sa unutrašnjim organima.
Eferentni nervi se dijele na simpatičke nerve (koji izlaze iz
lumbalnog i torakalnog dijela kič moždine) i parasimpatičke
nerve (koji izlaze iz mozga i sakralnih dijelova kičmene
moždine)
 Većina nerava PNS polazi iz kičmene moždine osim 12 pari
moždanih ili kranijalnih nerava koji izlaze iz mozga (označeni
rimskim brojevima od I do XII)
Podjela nervnog sistema
Podjela nervnog sistema
 Mozak i kičmena moždina su najzaštičeniji organi u tijelu,
okruženi kostima i obavijeni sa tri zaštitne ovojnice.
 Vanjska ovojnica (dura mater)
 Paučinasta ovojnica (arachnoidea)
 Subarahnoidalni prostor ispunjen likvorom (cerebrospinalna
tekućina)
 Tanka ovojnica (pia mater) oslonjena na nervno tkivo
 Cerebrospinalna tekućina takođe podupire i oblaže mozak i
kič moždinu
 Nastaje u koroidnim pleksusima i obustavljeni protok može
dovesti do određenih poremećaja npr. hidrocefalus
 Krvno-moždana barijera – mehanizam koji sprečava
određene štetne tvari da iz krvi prijeđu nervno tkivo mozga
Ćelije u nervnom sistemu
 NS – izgrađen od 2 vrste ćelije:
 Nervne ćelije
 Potporne ćelije
 Nervne ćelije (neuroni) su ćelije specijalizirane za primanje,
provođenje i prijenos elektrohemijskih signala
 Sastoje se od tijela neurona (some), aksona, dendrita
Ćelije u nervnom sistemu

 Vrste neurona:
 Unipolarna ćelija/neuron sa
jednim izdankom
 Bipolarna ćelija/neuron sa dva
izdanka
 Multipolarna ćelija/neuron sa
više izdanaka koji se odvajaju
od ćelijskog tijela
Ćelije u nervnom sistemu

 Potporne ćelije – funkcija je formiranje fizičke

matrice koja zajedno drži neuralne krugove
 CNS - glija ćelije,
 PNS - satelitske ćelije
 Astroglija (astrociti) – uloga u prijenosu hemijskih
tvari iz krvi u neurone
 Oligodendroglija (oligodenrociti) – obavijaju se oko
aksona (mijelin)-širenje nervnog impulsa po aksonu
 Schwannove ćelije u PNS imaju sličnu funkcije, s tim
da one mogu dovesti do regeneracije aksona u
PNS-u
Smjerovi u NS kičmenjaka

 Jgf
Smjerovi u NS kičmenjaka