M.

Arshian 1
 ‫محمد عرشیان‬
‫مهندس کنترل عملیات لوله گذاری چاه‬
‫شرکت ملی حفاری ایران‬
‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪2‬‬
M.Arshian 3
 ‫فهرست‬
‫‪ ‬مقدمه‬
‫‪ ‬سازندهای جنوب ایران‬
‫‪ ‬تعریف لوله جداری‬
‫‪ ‬اهداف راندن لوله جداری‬
‫‪ ‬انواع لوله های جداری‬
‫‪ ‬مشخصات فنی لوله جداری‬
‫‪ ‬نیروهای وارده بر لوله جداری‬
‫‪ ‬متعلقات لوله جداری‬
‫‪ ‬تجهیزات مورد استفاده برای لوله گذاری چاه‬
‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪4‬‬
 ‫مقدمه‬
‫‪ ‬به منظور بهره برداری از یک مخزن نفتی و گازی و پوشش کل مخزن چاهای متعدد در گوشه و کنار مخزن باید حفاری شود ‪ ،‬به خاطر فرایند های زمین‬
‫شناسی و تک تونیکی که بر الیه های تحت حفاری گذاشته است هر کدام از الیه ها داری خصوصیاتی بسیار متفاوتی از نظر فشار و لیتولوژی خواهند بود‬
‫‪ .‬بنابراین به منظور انجام عملیات حفاری مطمئن و بی خطر پروسه حفاری یک چاه باید به فازهای مختلفی تقسیم شود و پارامتر های حفاری در هر‬
‫مرحله باید بر اساس شرایط هر فاز تنظیم گردد ‪ .‬بعضی از سازند ها مانند شیل به اب حساس بوده و دچار تورم می شود و برخی دیگر به قدری سست‬
‫هستند که در اثر حرکت سیال حفاری شسته شده و به درون چاه می ریزد در اثر حفر یک الیه پر فشار ممکن است چاه فوران کرده و با بیرون ریختن‬
‫سیال حفاری سبب ایجاد انفجار و اسیب رساندن به پرسنل گردد در این حالت برای کشتن چاه با گل سنگین تر و غلبه بر شرایط باید زمان و هزینه‬
‫زیادتر صرف گردد ‪.‬‬
‫از انجا که بخش عمده از هزینه یک چاه مربوط به لوله جداری ان می باشد طراحی دقیق و مناسب رشته جداری شامل انتخاب صحیح ‪Casing‬‬
‫‪ ، Point‬قطر و جنس لوله برای صرفه جوی ی در هزینه نهای ی و کارای ی رشته جداری در طول کل عمر چاه بسیار حیاتی می باشد ‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪5‬‬
 ‫سازندهای جنوب ایران‬
‫‪ ‬سازند‪:‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪6‬‬
 ‫وزن گل‬ ‫فشار الیه‬ ‫توضیحات‬ ‫جنس‬ ‫سازند‬
‫(‪)PCF‬‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫کنگلو مرا‬ ‫بختیاری‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫مارل قرمز‪ -‬ماسه سنگ‬ ‫اغاجاری‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫هرزروی‬ ‫مارک خاکستری – اهک‬ ‫میشان‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫به ‪ 5‬قسمت تقسیم بندی می شود‬ ‫انیدرید‪ -‬مارل خاکستری‪ -‬اهک‬ ‫گچساران ‪7.‬‬
‫‪135-160‬‬ ‫پرفشار‬ ‫مارل قرمز‪ -‬انیدرد‬ ‫گچساران ‪6.‬‬
‫‪135-160‬‬ ‫پرفشار‬ ‫افت سرعت حفاری‬ ‫انیدرید – مارل خاکستری‬ ‫گچساران ‪5.‬‬
‫‪135-160‬‬ ‫پرفشار‬ ‫بیشترین مشکالت‬ ‫نمک – انیدرید‬ ‫گچساران ‪4.‬‬
‫‪135-160‬‬ ‫پرفشار‬ ‫کم شدن سرعت حفاری‪ -‬گیر لوله‬ ‫انیدرید – مارل خاکستری‬ ‫گچساران ‪3.‬‬
‫‪135-160‬‬ ‫پرفشار‬ ‫نمک‪ -‬انیدرید‬ ‫گچساران ‪2.‬‬
‫‪135-160‬‬ ‫پر فشار‬ ‫‪ 6‬قسمت تقسیم می شود‬ ‫انیدرید‪ -‬اهک – شیل – مارل خاکستری‬ ‫‪Cap Rock‬‬

‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫هرزوی‬ ‫اهک‪ -‬ماسه سنگ – مارل – شیل‬ ‫اسماری‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫به دلیل وجودسنگ چرت امکان سوختن ‪PDC‬‬ ‫شیل – مارل –اهک‬ ‫پایده‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫شیل – مارل –اهک‬ ‫گورپ ی‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫اهک‬ ‫ایالم‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫اهک‬ ‫سروک‬
‫‪62.4-70‬‬ ‫کم فشار‬ ‫بهترین سنگ مادر‬ ‫شیل‬ ‫ک ژدمی‬
‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪7‬‬
 ‫گچساران بخش ‪7‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪8‬‬
 ‫‪Cap Rock‬‬ ‫گچساران بخش ‪1‬‬
‫بعد از اتمام حفاری بخش های پر فشار گچساران وارد قسمت کم فشار می شود تعیین این قسمت دارای اهمیت‬ ‫‪‬‬
‫زیادی می باشد ‪.‬‬
‫این قسمت به ‪ 6‬زیر الیه تقسیم می شود ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫جنس این الیه از انیدرید ‪ ،‬اهک ‪ ،‬بیتومینوس شیل ‪ ،‬مارل خاکستری‬ ‫‪‬‬
‫باالی پوش سنگ الیه ای از نمک وجود دارد ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫تعیین محل قرار گیری جداری در هر میدان نفتی متفاوت است ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫‪Key bed‬‬ ‫میدان نفتی‬
‫‪A‬‬ ‫میدان های منصوری‪ -‬رگ سفید ‪ -‬پازان‬
‫‪B‬‬ ‫میدان بی بی حکیمه‬
‫‪C‬‬ ‫میدان های گچساران‬
‫‪D‬‬ ‫میدان های اهواز – اغاجاری‬
‫‪E‬‬ ‫میدان مارون‬
‫‪F‬‬ ‫میدان های هفتگل – نفت سفید – اللی – گچساران – پارسی ‪ -‬کرنج‬
‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪9‬‬
 ‫تعریف لوله جداری‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪10‬‬
 ‫اهداف راندن لوله جداری‬
‫برای جلوگیری از الوده شدن اب های زیر زمینی با سیال حفاری‬ ‫‪.1‬‬
‫برای جلوگیری از شسته شدن دیواره چاه و فرو ریختن ان در درون چاه‬ ‫‪.2‬‬
‫برای مجزا کردن الیه های تراوا حاوی سیاالت متفاوت و جلوگیری از ورود سیال الیه با فشار باالتر به الیه‬ ‫‪.3‬‬
‫دیگر‬
‫جلوگیری از مخلوط شدن سیاالت مخازن چند الیه ای که دارای خصوصیات متفاوت بوده و باید به صورت‬ ‫‪.4‬‬
‫مجزا تولید گردند‬
‫کمک به پایداری دیواره چاه و جلوگیری از ریزش دیواره به خصوص در حین حفاری الیه های سست و‬ ‫‪.5‬‬
‫شکننده‬
‫ایجاد تکیه گاهی محکم برای نصب فوران گیرهاو تجهیزات سر چاهی‬ ‫‪.6‬‬
‫کمک به کنترل فشار سازند و تنظیم وزن گل با شرایط حفاری از طریق جدا کردن الیه ها با فشارهای‬ ‫‪.7‬‬
‫متفاوت‪.‬‬
‫‪..........‬‬ ‫‪.8‬‬
‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪11‬‬
 ‫انواع لوله های جداری‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪12‬‬
‫‪Conductor Pipe‬‬
‫‪ ‬وظیفه اصلی این لوله جلوگیری از فرسایش سازند های سطحی زیر دکل‬
‫‪ ‬مسیری برای برگشت سیال حفاری‪.‬‬
‫‪ ‬حفاظت لوله های جداری بعدی از خوردگی‬
‫‪ ‬جلوگیری از هرزروی سیال حفاری در الیه شنی‬
‫‪ ‬استفاده از ان برای سوار کردن فوران گیر ها‬
‫‪ ‬در ایران پس از تعیین محل چاه نخست پ ی زیر دکل و حوضچه زیر سکو (‪ )Cellar‬را اماده و پس از کندن حفره ای کم عمق‪،‬‬
‫حدودا ‪ 1.5‬متر‪ ،‬لوله ای به قطر "‪ 30‬یا "‪ 42‬موسوم به لوله راهنما (‪ )Conductor Pipe‬در حفره به وسیله ضربه های پتک‬
‫(مکانیکی‪ ،‬هیدرولیکی) نصب و پیرامون انرا با سیمان می پوشانند‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪13‬‬
Conductor pipe

M.Arshian 14
‫‪Surface Casing‬‬
‫جلوگیری از الوده شدن اب های زیر زمینی‬ ‫‪‬‬
‫ایجاد تکیه گاهی مطمئن برای جداری بعدی‬ ‫‪‬‬
‫جایگاهی برای نصب فوران گیرها‬ ‫‪‬‬
‫پوشاندن الیه های سطحی پر فشار‬ ‫‪‬‬
‫قطر این جداری از ‪ 13 3/8‬تا ‪ 20‬اینچ متغیر است‬ ‫‪‬‬
‫عمق قرار گیری ان از ‪ 100‬تا ‪ 1000‬متر‬ ‫‪‬‬
‫عمال عمق نصب توسط فشار الیه و مقاومت فشار شکست سازند تخمین زده می شود ‪.‬‬‫ً‬ ‫‪‬‬
‫اندازه معمول در ایران ‪18 5/8‬‬ ‫‪‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪15‬‬
 ‫بعد از سفت شدن سیمان باید لوله جداری را‬
‫بریده تا بتوان فلنج اول را روی لوله جداری نصب‬
‫( جوش داده شود)‪ .‬این عملیات‬ ‫نمود‪.‬‬
‫بسیار اهمیت دارد چون ارتفاع از سر فلنج تا سر‬
‫سلر باید ‪ 1.73‬متر باشد تا بعد از نصب باقی فلنج‬
‫ها و تاج چاه مشکل برای ترخیص دکل ایجاد‬
‫نشود‪.‬‬

‫‪ 1.73‬متر‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪16‬‬
‫‪Intermediate Casing‬‬
‫لوله های جداری میانی معموال در زیر یا باالی سازندهای پر فشار‪ ،‬جهت نشت بندی (‪ )Seal off‬روی الیه‬ ‫‪‬‬
‫های دارای هرزروی زیاد و برای محافظت از سازندهای نمکی یا شیلی نصب می گردند‪.‬‬
‫کیفیت سیمان پشت این رشته جداری برای جداسازی الیه های پرفشار و کم فشار از اهمیت خاصی برخوردار‬ ‫‪‬‬
‫است ‪.‬‬
‫بروز مشکالت حفاری از قبیل گشاد شدن چاه ‪ ،‬گیر لوله ها در اثر ریزش دیواره‬ ‫‪‬‬
‫در چاه های جهت دار از ایجاد ‪ Key seat‬جلوگیری می کند ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫عمق نصب این جداری متفاوت است و سایز ان ‪ 6 5/8‬تا ‪ 14‬اینچ است ‪.‬‬ ‫‪‬‬
‫اندازه معمول در ایران ‪ 13 3/8‬و ً‬
‫عموما در جنوب غرب ایران در انتهای بخش ‪ 7‬سازند گچساران رانده می شود‬ ‫‪‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪17‬‬
M.Arshian 18
M.Arshian 19
‫‪Production Casing‬‬
‫‪ ‬لوله جداری تولیدی اخرین رشته جداری رانده شده در درون چاه است‪ .‬این رشته برای مجزا کردن الیه‬
‫های تولیدی‪ ،‬کنترل سیال تولیدی مخزن و اجازه دادن برای تولید از الیه های خاص مخزن به کار می‬
‫رود‪.‬‬
‫‪ ‬زمانی که چاه به صورت حفره باز است تا اواسط پوش سنگ ادامه می یابد‬
‫‪ ‬جلوگیری از حرکت سیال به الیه دیگر و انتخاب الیه مشخص از مخزن برای تولید‪.‬‬
‫‪ ‬این جداری باید دارای اتصاالت محکم برای مقابله با نشت گاز داشته باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬محدوده قطر ان ‪ 4‬تا ‪ 9 5/8‬اینچ است‬
‫‪ ‬اندازه معمول در ایران ‪ 9 5/8‬است و در بخش ‪ 1‬گچساران قرار می گیرد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪20‬‬
 ‫ستری‪Liner‬‬
‫توسط مجموعه ای از‬ ‫‪ ‬لوله استری یا ‪ Liner‬نوعی از رشته های جداری است که به سطح نمی رسد‪ .‬لوله ا‬
‫‪ Packer‬و ‪ Slips‬به نام ‪ Liner Hanger‬در درون رشته جداری میانی اویزان قرار می گیرد‪ .‬در نمونه های ی‬
‫از تکمیل چاه ها که در انها لوله استری استفاده می گردد‪ Liner ،‬و لوله جداری میانی به عنوان رشته جداری تولیدی‬
‫ایفای نقش می نمایند‪ .‬بدلیل قرار گرفتن لوله های استری در قسمت انتهای ی چاه و اویزان بودن این لوله ها از درون‬
‫رشته جداری میانی مهمترین معیار طراحی انها‪ ،‬مقاومت در برابر فشار مچالگی (‪)Collapse Pressure‬‬
‫موجود در قسمت تحتانی چاه است‪.‬‬
‫‪ ‬میزان فاصله لبه استری )‪ (Liner Lap‬با ک فشک قبلی در چاه های گازی ‪120‬متر و در چاهای نفتی ‪ 60‬متر می‬
‫باشد تا در صورت نیاز بتوان رشته تا سطح زمین ادامه داد که به ان پس اویز (‪ )Tie Back‬گ فته می شود ‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪21‬‬
M.Arshian 22
 ‫‪Liner‬‬ ‫‪ ‬بطور کلی چهار نوع لوله استری وجود دارد ‪:‬‬

‫‪ -1‬الینر های دایمی ‪ :‬همان استری سیمان کاری شده در ته چاه می باشد که وظیفه جدا کردن الیه بهره ده و امکان تولید از‬
‫یک زون خاص را ایجاد می کند‪.‬‬

‫‪ -2‬الینر موقتی(حفاری)‪ :‬گاهی اوقات بصورت شبکه ای و توری مانند ‪ ABL‬هستند جهت غلبه بر هرزروی شدید سیال‬
‫حفاری استفاده می شود ‪ .‬و طول ان ‪ 750-50‬فوت است‪.‬‬

‫‪ -3‬الینر ترمیمی(‪ :)Tie back‬این رشته در مقابل رشته جداری صدمه دیده قرار می گیرد‪.‬‬

‫می خواهیم از تمام زون‬ ‫‪ -4‬الینر مشبک شده(‪ : )Perforated liner‬زمانی که چاه به صورت افقی می باشد و‬
‫قسمت بهره ده استفاده شود‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪23‬‬
M.Arshian 24
M.Arshian 25

‫‪ Over lap‬در تماس لوله‬
‫‪M.Arshian‬‬
‫مزایای و معایب لوله استری‬
‫‪ ‬مزایا لوله استری‬
‫‪ -1‬هزینه کمتری دارد‬
‫‪ -2‬هرزوی سیمان را کاهش می دهد‬
‫‪ -3‬لوله استری در زمان سیمان کاری توانای ی چرخش دارد‪.‬‬
‫‪ ‬معایب لوله استری‬
‫‪-1‬امکان نشت لبه استری‪liner Lap‬‬
‫‪ -2‬سیمان کاری لوله استری مشکل می باشد به خصوص در قسمت‬
‫جداری است‪.‬‬
‫‪26‬‬
 ‫مقایسه عمق پاشنه جداری در میادین مختلف ایران‬
‫”‪18 8/5‬‬ ‫”‪13 3/8‬‬ ‫”‪9 5/8‬‬ ‫”‪7‬‬ ‫”‪5‬‬
‫‪ 57.5‬متر‬ ‫‪ 1381‬متر‬ ‫‪ 3507‬متر‬ ‫‪ 2734‬متر‬ ‫‪ 4415‬متر‬
‫گچساران‬ ‫میدان مارون‬ ‫میدان مارون‬ ‫رگ سفید‬ ‫میدان اهواز‬
‫‪150.70‬متر‬ ‫‪1167‬‬ ‫‪2949‬متر‬ ‫‪ 3512‬متر‬ ‫‪ 4419‬متر‬
‫میدان اغاجاری‬ ‫میدان گچساران‬ ‫شادگان‬ ‫میدان اهواز‬ ‫میدان کوپال‬
‫‪58‬متر‬ ‫‪ 703‬متر‬ ‫‪ 1022‬متر‬ ‫‪ 2371‬متر‬ ‫‪ 2134‬متر‬
‫میدان اهواز‬ ‫میدان کرنج‬ ‫نفت سفید‬ ‫میدان گچساران‬ ‫میدان بی بی حکیمه‬
‫‪88‬متر‬ ‫‪ 2741‬متر‬ ‫‪2504‬‬ ‫‪ 3350‬متر‬ ‫‪ 3898‬متر‬
‫قلعه نار‬ ‫کوپال‬ ‫پرنج‬ ‫میدان اهواز‬ ‫میدان مارون‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪27‬‬
 28" Csg shoe @46m

20" Csg shoe @1196m

13 3/8" Csg shoe @2853m

L.Lap 7" @ 3035m

9 5/8" Csg shoe @3535m

L.Lap 5" @ 3420.3m

7" Liner Shoe @3543m

L.D.C 5" @ 4394.7m

Float Coller @ 4406.6m

5" Liner shoe @4419.3m

M.Arshian 28
 Tubing Head
spool

Casing Head
spool
Needle
Valve Base Flang

M.Arshian 29
 ‫مشخصات فنی لوله جداری‬
‫‪ ‬لوله های جداری طبق مقررات و استانداردهای ‪ API‬ساخته می شوند‪.‬‬
‫‪ -1‬روش ساخت ‪Manufacturing Process‬‬
‫‪ -2‬دسته بندی طولی لوله ها ‪Length Rang‬‬
‫‪ -3‬قطر خارجی لوله ها ‪Out Side Diameter‬‬
‫‪ -4‬درجه فوالد ‪Steel Grade‬‬
‫‪ -5‬وزن ‪Weight‬‬
‫‪ -6‬قطر مجاز ‪Drift Diameter‬‬
‫‪ -7‬کوپلینگ ‪Coupling‬‬
‫‪ -8‬رزوه ‪Thread‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪30‬‬
 ‫ً‬
‫معموال لوله جداری به دو روش ساخته می شوند ‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫لوله درز دار‪ :‬این نمونه لوله ها از ورق های فوالدی استاندارد با ضخامت مشخص تولید می گردد و رول های ورق پس از انتقال به‬
‫کارخانه باز شده و در ابعاد مشخص بریده می شود ‪ .‬سپس لبه های ورق که محل اتصال جوش هستند تمیز و صاف شده و ورق بعد‬
‫از عبور از یک سری غلطک به شکل لوله در امده ‪ .‬سپس با عبور جریان الک تریکی دو لبه تاحد دمای ذوب گرم شده و با اعمال فشار‬
‫به هم متصل می شود ‪.‬‬

‫بدون درز‪ :‬شمش های ساخته شده که به شکل چهار گوش هست به کارخانه منتقل شده و پس از گرم شدن و عبور از غلتک مخصوص به‬
‫شکل استواده ای در می اید ‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪31‬‬
 ‫‪ ‬طبق استاندارد ‪ API‬طول لوله ها دسته بندی شده و حدود طولی هر دسته طبق جدول ذیل می باشد ‪.‬‬

‫حداقل و حداک ثر طول شاخه(فوت)‬ ‫دسته طولی‬

‫‪16-25‬‬ ‫‪1‬‬
‫‪25-34‬‬ ‫‪2‬‬
‫‪35-48‬‬ ‫‪3‬‬

‫‪ ‬از لحاظ ‪ %95 API‬طول لوله ها در نوع اول از ‪ 18‬فوت ‪ ،‬نوع دوم ‪ 28‬فوت و نوع سوم از ‪ 38‬فوت بیشتر باشد‪ .‬به‬
‫ً‬
‫خصوصا در جداری‬ ‫خاطر همین موضوع با توجه به کمتر بودن ‪ Tool Joint‬لوله های دسته ‪ 3‬این نوع از لوله ها‬
‫ها نسبت به بقیه ترجیح داده می شود‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪32‬‬
 ‫‪ ‬اندازه لوله های جداری‪:‬‬
‫‪4 ½ , 5 , 5 . 5 , 6 5 / 8 , 7 , 7 5 / 8 , 7 ¾ , 8 5 / 8 , 9 5 / 8 , 1 0 ¾ , 11 ¾ , 1 3 3 / 8 , 1 3‬‬
‫‪5/8,16,18 5/8,20‬‬

‫‪ ‬اندازه لوله های تیوبینگ‪:‬‬

‫‪1.050,1.315,1.660,1.900,2.063,2 3/8,2 7/8,3 ½,4,4 1/2‬‬

‫‪ ‬اندازه لوله های استری‪:‬‬

‫‪3 ½,4,4 ½,5,5 ½,6 5/8,7‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪33‬‬
 ‫‪ -4‬درجه ًفوالد ‪Steel Grade‬‬
‫‪ ‬گرید لوله ها معموال با حرف التین که به ترتیب حروف الفا قوی تر می شوند به همراه یک عدد که مضربی از ‪ 1000‬بوده و معرف کمترین مقدار‬
‫‪Yield strength‬لوله را نشان می معرفی می گردد‪.‬‬

‫‪ ‬تقسم بندی لوله ها از نظر گرید انها در ‪ API‬به ‪ 4‬گروه زیر می باشد‪:‬‬
‫‪ Group 1:‬‬
‫‪(H-40, J-55,K-55,N-80) Seamless & ERW‬‬
‫‪ Group 2:‬‬
‫‪(M-65,L-80-9CR, L-80-13CR, C-90,C-95, T-95) Seamless‬‬
‫‪ Group 3:‬‬
‫‪P-110 Seamless with high strength‬‬
‫‪ Group 4:‬‬
‫‪Q-125 Seamless & Special‬‬

‫‪ ‬لوله های جداری با نماد ‪ C ,L‬در برای گاز ‪ H2S‬مقاوم می باشند‬

‫‪L-80,L-80-9CR ,L-80-13CR , C-90, T-95‬‬
‫الزم به ذکر است لوله های ‪ C-75‬دیگر تولید نمی شود و لوله های ‪ C-95‬نیز مناسب برای ‪ Sour service‬نمی باشد‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪34‬‬
‫حداقل مقاومت کششی‬ ‫حداقل مقاومت تسلیم ‪PSI‬‬ ‫نوع لوله‬
‫‪Steel Grade‬‬
‫‪PSI‬‬
‫‪60000‬‬ ‫‪40000‬‬ ‫‪H-40‬‬
‫‪75000‬‬ ‫‪55000‬‬ ‫‪J-55‬‬
‫‪95000‬‬ ‫‪55000‬‬ ‫‪K-55‬‬
‫‪95000‬‬ ‫‪75000‬‬ ‫‪C-75‬‬
‫‪95000‬‬ ‫‪80000‬‬ ‫‪L-80‬‬
‫‪100000‬‬ ‫‪80000‬‬ ‫‪N-80‬‬
‫‪100000‬‬ ‫‪90000‬‬ ‫‪C-90‬‬
‫‪105000‬‬ ‫‪95000‬‬ ‫‪C-95‬‬
‫‪125000‬‬ ‫‪110000‬‬ ‫‪P-110‬‬
‫‪135000‬‬ ‫‪125000‬‬ ‫‪Q-125‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪35‬‬
M.Arshian 36
 ‫‪ -5‬وزن ‪Weight‬‬
‫‪ ‬تقسیم بندی لوله باتوجه به وزن انها‪:‬‬
‫‪ :Nominal Weight -1‬وزن متوسط تقریبی لوله ها به ازای ‪ 1‬فوت از انها‬

‫‪ :Plain And Weight -2‬وزن بدنه لوله بدون ‪Tool Joint‬‬

‫‪ :Average Weight -3‬وزن یک لوله با ‪ Tool Joint‬و ‪ Coupling‬ان به ازای یک‬

‫فوت از مجموع متوسط ان‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪37‬‬
M.Arshian 38
 ‫‪ -6‬قطر مجاز ‪Drift Diameter‬‬
‫‪ ‬بزرگ ترین قطر وسیله ای که از داخل لوله بتواند عبور کند‪.‬‬
‫ً‬
‫معموال قبل از راندن لوله های جداری‬ ‫‪ ‬منظور حداک ثر قطری است که می توان مته و سایر ابزار های حفاری را از داخل ان عبور داد و‬
‫ابزاری استوانه ای شکل (‪ )Rabbit‬هم قطر با قطر مجاز لوله جداری از ان عبور می دهند‪ .‬و با قطر داخلی لوله فرق می کند ‪.‬‬

‫‪ ‬طول ‪ Drift Mandrill‬برای اطمینان از راست بودن لوله به توجه به اندازه ‪ D.D‬می بایستی بصورت زیر باشند‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪39‬‬
Rabbit

M.Arshian 40
M.Arshian 41
 ‫‪ ‬لوله های جداری از طریق کوپلینگ به هم متصل می شوند ‪.‬‬
‫‪ ‬کوپلینگ یا لوله استوانه ای با خواص مکانیکی حداقل معادل لوله جداری است و هر دو سر ان دارای‬
‫رزوه ‪BOX‬می باشد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪42‬‬
‫شیارهای ی هستند که با طراحی مهندسی خاصی برای اتصال لوله ها به یکدیگر روی پین و روی باکس ها ایجاد می گردد ‪.‬رزوه با توجه به‬
‫شرکت سازنده ان دارای انواع متفاوتی هستند که به دو دسته‬
‫‪ Low Torque , High Torque‬قرار می گیرند‬

‫رزوه های با گشتاور باال مربوط به لوله های حفاری و لوله های وزنه و برخی از ابزار های مانده یابی هستند ‪ .‬مانند ‪Regular, IF‬‬
‫‪,HT‬‬

‫روزه های با گشتاور پایین مربوط به لوله های جداری و تیوبینگ می باشد که باید از قابلیت درز بندی باالی ی برخوردار باشند ‪ .‬مانند و‬
‫‪TPEX,hydril,TPCQ،,Vam ,New Vam ,Top Vam Vam F.J , Butress‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪43‬‬
‫‪VAM‬‬
‫‪ ‬حدود ⅝ اینچ از ابتدای پین رزوه نشده و در هر اینچ از ان بسته به ضخامت ‪5‬تا‪ 6‬دندانه وجود دارد‪ .‬از این نوع اتصال در لوله های‬
‫جداری و مغزی استفاده میگردد که از سایز‪ 4⅟2‬تا ⅝‪ 9‬اینچ موجودند‪ .‬نشت بندی در اینگونه اتصاالت از نوع فلز به فلز در قسمت‬
‫ابتدای ی رزوه نشده پین با رینگ وسط کوپلینگ و اتصال رزوه به رزوه (از طریق تحت تراکم قرار گرفتن دندانه ها) ایجاد میگردد‪.‬‬
‫برای بستن لوله های دارای این رزوه باید گشتاور مناسب اعمال شود تا نشت بندی مناسب انجام شود‪.‬رزوه‪New VAM‬نیز‬
‫مانند رزوه‪VAM‬است با این تفاوت که طول قسمت رزوه نشده در ابتدا پین‪ 3/4‬اینچ است‪.‬این نوع رزوه ها به خاطر نشت بندی‬
‫‪.‬‬ ‫خوب بیشتر در چاه های گازی استفاده میشود‬
‫این نوع رزوه بیشتر برای لوله های مغزی ”½ ‪ 4‬مورد استفاده است شکل کلی رزوه به صورت مربع است‬

‫‪1”=6crest‬‬ ‫‪5/8”=Bend‬‬

‫‪Pin‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪44‬‬
M.Arshian 45
M.Arshian 46
M.Arshian 47
‫‪Butress‬‬
‫‪ ‬شکل رزوه ها ً‬
‫کامال شبیه ‪VAM‬بوده با این تفاوت که رزوه ها از ابتدای پین شروع شده و قسمت صیقلی اولیه ندارد ‪ .‬این اتصال‬
‫دارای نشت بندی خوب بوده که در لوله های جداری از سایز⅝‪9‬تا‪20‬اینچ موجود میباشد‪ .‬اگر در محل دکل مجبور به استفاده از‬
‫این دو نمونه رزوه با یکدیگر باشیم‪،‬فقط مجازیم پین دارای رزوه‪ VAM‬را درباکس با رزوه‪Butress‬ببندیم‪ .‬برای بستن باید‬
‫مواظب بود تا رزوه ها روی هم نیفتند برای این کار ابتدا لوله را چپ گرد میچرخانیم تا صدای جا افتادن رزوه ها شنیده شود‪،‬سپس‬
‫با اعمال گشتاور مناسب راست گرد لوله ها را میبندیم‬
‫‪ ‬شکل کلی رزوه به صورت مربع است‬

‫‪1”=5crest‬‬

‫‪Pin‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪48‬‬
M.Arshian 49
 ‫نیروهای وارد بر لوله جداری ‪:‬‬

‫‪ ‬لوله های جداری تحت تاثیر سه نیروی اصلی قرار دارند ‪:‬‬

‫‪ -1‬فشار فروریختگی ‪Collapse Pressure‬‬

‫‪ -2‬فشار ترکشی ‪Burst Pressure‬‬

‫‪ -3‬فشار کششی ‪Tensile Pressure‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪50‬‬
 ‫‪ -1‬فشار فروریختگی ‪Collapse Pressure‬‬
‫‪ ‬در هر شاخه لوله جداری فشار خارج از داخل لوله بیشتر باشد ‪ Collapse‬رخ می دهد و نتیجه فشار هیدرواستایکی خارج از لوله‬
‫می باشد و به جز در لوله راهنما در جداری دیگر بسیار مهم است ‪.‬سیال درون رشته جداری نیز فشاری را به سطح داخلی ان وارد می‬
‫کند ‪.‬‬
‫‪ ‬بدترین حالتی که می تواند اتفاق بیفتد زمانی است که لوله ها خالی باشند‬

‫‪ :H‬عمق برحسب فوت‬

‫‪ :Mw‬وزن گل ‪ppg‬‬
‫ً‬
‫معموال برای مقابله با ‪ Collapse‬لوله های‬
‫سنگین را در پایین قرار می دهند ‪..‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪51‬‬
 ‫‪ -2‬فشار ترکیدگی ‪Burst Pressure‬‬
‫‪ ‬اگر فشار وارد به سطح داخل لوله از فشار وارده به سطح خارجی ان بیشتر باشد ‪ Burst‬اتفاق می افتد ‪.‬‬
‫‪ ‬فشار ترکیدگی در قسمت باالی لوله جداری بیشترین مقدار را دارد زیرا فشار خارجی وارد بر رشته جداری سر چاه از همه جای ان کمتر‬
‫است ‪.‬‬

‫‪ :ID‬قطر داخلی لوله برحسب اینچ‬

‫‪ :OD‬قطر خارجی لوله برحسب اینچ‬
‫‪ :t‬ضخامت لوله برحسب اینچ‬
‫‪:Ym‬حداقل مقاومت واروی برحسب ‪psi‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪52‬‬
 ‫‪ -3‬فشار کششی ‪Tensile Pressure‬‬
‫‪ ‬هر شاخه لوله جداری وزن تمام شاخه زیر خود را تحمل می کند‪.‬‬
‫‪ ‬بنابراین باالترین شاخه جداری باید به گونه ای باشد که وزن تمام لوله های زیر خود را تحمل نماید‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪53‬‬
 ‫متعلقات لوله جداری‬
- Shoe
-Float Collar
-LDC
- Centralizer
-Collar
- Scratcher
- Casing head Housing
- Casing Head spool

M.Arshian 54
 ‫‪Shoe‬‬
‫‪ ‬انواع ک فشک راهنما‬
‫‪ :Guide Shoe -1‬جنس ان از پالستیک فشرده است و بیشتر برای" ‪18 5/8‬استفاده می شود و رزوه ک فشک باید با‬
‫رزوه لوله جداری یکسان باشد‪.‬‬

‫‪ :Differential fill up shoe-ِ2‬ک فشک های پرشونده در جداری است که با انداختن ‪ ball‬به حالت یک‬
‫طرفه در می اید با طراحی خاص خود باعث می شود که حدود ‪ %80‬جداری در موقع پایین رفتن پر شود ‪ .‬برای جداری‬
‫های " ‪ 13 3/8‬و " ‪ .9 5/8‬از این ک فشک به هیچ عنوان در مخزن و یا مخازنی که ‪ cap rock‬ان شکسته باشد (میدان‬
‫نفت سفید) استفاده نشود‪.‬‬

‫‪ :Float Shoe-3‬این نوع ک فشک مورد استفاده در مخزن و یا محل های ی که احتمال وجود گاز را دارد ‪ .‬و از قبل‬
‫بصورت ‪ float‬بوده و استری ها را باید پر کرد‪ .‬و برای استری " ‪ 7‬و" ‪ 5‬استفاده می شود‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪55‬‬
Guide shoe

M.Arshian 56
Differential fill up shoe

M.Arshian 57
Float Shoe

M.Arshian 58
Float Collar & LDC

M.Arshian 59
‫‪Baker lock‬‬
‫جهت اتصال نشت بندی اتصاالت ک فشک و فلوت کالر به جداری معموال از چسب مخصوص استفاده می شود‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪60‬‬
Pump Down Plug & Wiper

Wiper Plug Pump Down Plug

M.Arshian 61
Top Plug & Bottom Plug

M.Arshian 62
 ‫‪Centralizer & Stop Collar‬‬
‫‪ ‬در زمان راندن جداری ً‬
‫حتما باید ‪centralizer‬را بست تا از تکیه دادن جداری به دیواره‬
‫جلوگیری شود ‪.‬‬
‫در قسمت ‪:Open Hole‬‬
‫در ‪ 5‬شاخه اول تمام شاخه ها‬
‫بعد از ان ‪ 1‬شاخه در میان‬
‫در قسمت ‪:Case Hole‬‬
‫هر ‪ 5‬شاخه یک ‪Centralizer‬‬
‫‪3‬الی ‪ 5‬شاخه اخر از نوع ‪Rigid‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪63‬‬
M.Arshian 64
 ‫تجهیزات مورد استفاده درعملیات راندن لوله جداری‬
‫‪ Hydraulic Power unit‬‬
‫اين تجهيز كه وظيفه بوجود اوردن فشار ودبي هيدروليكي براي راه اندازي اچار هيدروليكي را دارست از يك موتور ديزلي و يا الك تريكي و يك پمپ‬
‫هيدروليك و وسايل جانبي تشكيل شده است معموال موتور ديزل از نوع ‪ 3‬و ‪ 4‬يا ‪ 6‬سيلندر مي باشند‪.‬و به دو دسته دیزلی و الک تریکی تقسیم‬
‫بندی می شوند‪ .‬حداک ثر فشار تولیدی ‪ 2500‬پام‪.‬‬

‫‪ ‬اجزاء اوليه تشكل دهنده يك سيستم هيدروليكي ‪:‬‬

‫منبع قدرت‬ ‫روغن هيدروليك‬

‫پمپ‬ ‫مخزن‬
‫شير كنترل جريان‬ ‫شير كنترل فشار‬
‫شبكه لوله كشي‬ ‫شير هدايت كننده‬
‫سيلندر و پيستون‬ ‫موتور‬
‫فيلتر‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪65‬‬
 ‫موتور هیدرولیکی الک تریکی‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪66‬‬
 ‫موتور هیدرولیکی دیزلی‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪67‬‬
 ‫تجهیزات مورد استفاده درعملیات راندن لوله جداری‬

‫‪ Power Tong‬‬

‫‪ ‬اچار هيدروليكي تجهيزي مكانيكي – هيدروليكي است كه بوسيله يك موتور محرك هيدروليكي راه اندازي مي گردد ‪.‬وظيفه باز و‬
‫بسته نمودن رزوه ها را برعهده دارد‪.‬‬
‫از انواع اچارها که در ملی حفاری استفاده میشود عبارتند از ‪:‬‬
‫‪ -1‬لمب(‪)Lamb‬‬
‫‪-2‬فار ( ‪)Farr‬‬
‫‪-3‬اکل ( ‪)Eckel‬‬
‫‪ -4‬سارا (‪)Sara‬‬
‫همه اچارها کارای ی یکسانی دارند با این تفاوت که شکل ظاهری انها و نوع قطعات بکار رفته در انها متغییر است‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪68‬‬
M.Arshian 69
‫مشخصات فنی اچار ‪ 20‬اینچ فار‬
‫‪ ‬سایز ‪ 8 5/8‬تا ‪ 20‬اینچ با تغییر ‪ Jaws‬ها‬
‫‪ ‬طول بازوی ‪ 52‬اینچ (‪ 132.1‬سانتی متر)‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪70‬‬
‫مشخصات فنی اچار ‪ 13 5/8‬اینچ فار‬
‫‪ ‬سایز ‪ 4 1/2‬تا ‪ 13 5/8‬اینچ با تغییر ‪ Jaws‬ها‬
‫‪ ‬طول بازوی ‪ 36‬اینچ (‪ 91.4‬سانتی متر)‬
‫‪MAX Torque: 35000 ft/Ib ‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪71‬‬
‫مشخصات فنی اچار بك اپ دار "‪ 7 8/5‬فار‬

‫‪ ‬اين نوع اچار داراي دو نوع بك اپ با تورگ گيج فشاري و‬

‫كششي كه تاثير اين دو در تغيير طول بازوي اچار مي باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬اندازه بازوه وقتی که ‪ Load cell‬در حال کشش باشد ‪32‬‬
‫اینچ(‪ 81.3‬سانتی متر) و قتی در حال تراکم باشد ‪ 36‬اینچ (‬
‫‪ 91.4‬سانتی متر)‬
‫‪ ‬برای سایز های ‪ 7 5/8‬اینچ به پایین‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪72‬‬
‫بك اپ با سيستم تورگ گيج كششي‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪73‬‬
‫بك اپ با سيستم تورگ گيج فشاری‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪74‬‬
‫اچار بك اپدارهيدروليكي "‪ 7 8/5‬ودرفورد‬

‫‪ ‬برای سایز های ‪ 7 5/8‬اینچ به پایین‬

‫‪ ‬تجهیزات هد از نوع کروم می باشد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪75‬‬
 ‫مشخصات فنی اچار لمب‬
‫‪ ‬این اچار با دو نوع ‪ 24-15‬و ‪ 24-18‬موجود می باشد که قابلیت استفاده از ان در سایز های ”‪ 2 3/8‬تا ”‪ 13 3/8‬و تا "‪ 16‬با‬
‫تعویض روتاری میباشد‪.‬‬
‫‪ ‬طول بازوی ان اچار "‪ 32‬است که دارای ‪ 3‬فک مجزا جهت انجام عملیات های "‪ 7‬تا "‪ 16‬و با اضافه كردن یک رابط می توان‬
‫عملیات با سایز های کوچک تر را انجام داد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪76‬‬
 ‫مشخصات فنی اچار لمب ‪24-50‬‬
‫‪ ‬اچار هيدروليك مدل ‪ 24 -50‬ودر فورد يك اچار با موتور رانشي هيدروليكي قادر به راندن لوله جداري از ‪ 5 2/1‬تا ‪ 24‬اینچ‬
‫میباشد ‪.‬‬
‫‪ ‬با طول بازوی ‪ 48‬اينچ‪ ،‬اچار مي تواند تا ‪ 50000‬پوند فوت در دنده سنگين در عملكرد سمت جلو يا عقب گشتاور توليد نمايد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪77‬‬
 ‫نمونهای از فالش پین های مورد استفاده در اچار مدل لمب‬

‫‪ ‬نوع اول برای اچار ‪ 24-50‬با روتاری "‪20‬‬

‫‪ ‬نوع دوم برای اچار ‪16-25‬‬
‫‪ ‬نوع سوم برای اچار ‪ 24-50‬با روتاری "‪24‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪78‬‬
 ‫مشخصات فنی اچار هیدرولیکی اکل ”‪20‬‬
‫‪ ‬اين نوع اچار شباهتي فراواني با اچار فار دارد و مي توان گ فت كه كاراي ي اين دو با هم شبيه است و قطعات يكساني دارند و از‬
‫قدرت باالی ی برخوردار است ‪.‬‬
‫‪ ‬طول بازوی ‪ 50‬اینچ( ‪ 127‬سانتی متر)‬
‫‪MAX Torque: 35000 ft/Ib ‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪79‬‬
‫مشخصات فنی اچار هیدرولیکی اکل ”‪13 3/8‬‬

‫‪ ‬طول بازوی ‪ 36‬اینچ( ‪ 91.4‬سانتی متر)‬

‫‪MAX Torque: 22000 ft/Ib ‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪80‬‬
 ‫)‪Jam system (Joint Analyze Make Up‬‬
‫سيستم ثبت اطالعات عملياتي‬
‫‪ ‬يك سيستم پيشرفته با تكنولوژي برتر جهت ثبت – كنترل و تحليل داده هاي عملياتي از جمله گشتاور – دور و فشار مي باشد ‪.‬‬
‫‪ ‬و اين دستگاه از دو قسمت اصلي سخت افزاري و نرم افزاري تشكيل شده است كه قسمت سخت افزاری ان شامل موارد زیر‬
‫است‪:‬‬
‫‪Load cell‬‬
‫‪Dump Valve‬‬
‫‪Turn sensor‬‬
‫‪Remote box‬‬
‫‪Magnet‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪81‬‬
M.Arshian 82
 ‫مزيت استفاده از سيستم ‪: Jam‬‬
‫اگاهي از ميزان گشتاور اعمال شده در هر شاخه از لوله‬ ‫‪‬‬
‫جلوگيري از اعمال گشتاور بيشتر از حد مجاز تعيين شده براي انواع رزوه ها‬ ‫‪‬‬
‫اگاهي از تعداد دور در دقيقه روتاري اچار هيدروليكي براي بستن هر شاخه از لوله‬ ‫‪‬‬
‫اگاهي از زمان صرف شده جهت بستن هر شاخه از لوله‬ ‫‪‬‬
‫ارايه گرافهاي مربوط به ايتم هاي گشتاور‪-‬زمان‪ -‬تعداد دور در دقيقه‬ ‫‪‬‬
‫ايجاد اطمينان و ايمني باال در انجام هر عمليات‬ ‫‪‬‬
‫رضايت مشتري و متقاضيان از انجام عملياتي با ايمني باال‬ ‫‪‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪83‬‬
M.Arshian 84
Load cell

M.Arshian 85
Dump Valve

M.Arshian 86
Turn sensor

M.Arshian 87
Remote box

M.Arshian 88
Magnet

M.Arshian 89
Handling Tools 30" ‫ تا‬6 5/8" ‫ اندازه هاي‬

Slips safety Clamps

M.Arshian 90
‫‪Elevators‬‬
‫‪ ‬باال برها گيره هاي ي هستند كه لوله ها را مي گيرند وبراي ايستادن در كنار دكل و يا لوله ها را به‬
‫بيرون ودرون چاه هدايت مي كنند‪.‬باال برها بايد داراي قطر داخلي باشد‪،‬‬
‫‪(Side Door Type ‬درب كناري حلقوي)‬
‫‪( Center Latch Slip Type ‬سليپس چفت مياني)‬
‫‪( Single Joint Type ‬تك لوله اي)‬
‫‪(Casing Slip Type ‬سليپس لوله جداري)‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪91‬‬
‫‪Side Door Type‬‬
‫‪ ‬اين نوع نگه دارنده لوله جهت استفاده در شروع عمليات براي انواع لوله هاي داراي باكس استفاده‬
‫مي شود‬
‫‪ ‬از ‪ 45‬تن تا ‪350‬تن دسته بندی می شوند ‪.‬‬
‫‪ ‬برای سایز های ‪ 2 3/8‬تا ‪ 30‬اینچ‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪92‬‬
‫‪Center Latch Slip Type‬‬
‫‪ ‬اين نوع نگه دارنده لوله براي لوله هاي ي طراحي شده است كه يا داراي باكس نبوده و يا اينكه باكس لوله از‬
‫زائده اي بر خوردار نمی باشد و بيشتر براي لوله هاي مغزي و استري بكار گرفته می شود‪.‬‬
‫‪ ‬سايزهاي "‪ 2-8/3‬الي "‪ 7‬رادارد‪.‬‬
‫‪ ‬انواع الويتور سليپس تايپ به شرح زير مي باشد‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪93‬‬
Nubbins

M.Arshian 94
‫‪Single Joint Type‬‬
‫‪ ‬اين نوع باال برنده جهت باال و پايين گذاشتن تنها يك لوله طراحي شده است‪.‬این نوع باالبر نيز در اندازه هاي مختلفي با تناژ و‬
‫ظرفيت ‪ 5‬تن موجود مي باشد ‪.‬مشخصه اين نوع باالبر با بقيه باال برها اين است كه باال برهاي مطرح شده در باال به بازوهاي‬
‫تاپدرايو يا كيلي متصل مي شوند ‪.‬‬
‫ولي این الويتور بوسيله كابل در زير سايدور الويتور و يا اسپايدر متصل مي شود‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪95‬‬
‫‪Casing Slips Type‬‬
‫‪ ‬اين نوع باالبرنده دو كاره جهت جابجاي ي رشته لوله جداري سنگين مي باشد كه از ايمني و قدرت باالي ي برخوردار است ‪.‬اين‬
‫نوع باالبرنده قابليت تبديل به صورت يك باالبرنده و يك ‪ casing Spider‬را دارد و مي توان از ان در جهت اين دو كار‬
‫استفاده كرد ‪.‬و در مواقعي كه از ان به عنوان ‪ casing Spider‬استفاده مي شود بايد محافظ باالي ي و صفحه محافظ ان‬
‫را همچنين جايگزين كرد‪.‬‬
‫‪ ‬ظرفيت در نظر گرفته شده براي اين نوع باالبرنده ‪ 175‬تا ‪ 1000‬تن مي باشد‪.‬و مي توان در صورت جايگزين كردن سليپس‬
‫اينسرت مورد نظر از ان براي اندازه هاي ‪ 2-8/3‬تا‪ 20‬اينچ استفاده نمود‪.‬در مواقعي كه از اين باالبرنده استفاده مي شود دكلبان‬
‫بايد توجه كند كه باالبرنده روي كوپلينگ بصورت اتفاقي بسته نشود ‪.‬واگر اين اتفاق بيفتد‪:‬‬
‫ممكن است باالبرنده ‪ collar‬را خرد كند‬
‫ممكن است كل رشته لوله جداري بدرون چاه بيفتد‬
‫اگر دكلبان باالبرنده را خيلي پايين تر از ‪ collar‬ببندد‪ collar ،‬خيلي باال بسته مي شود و اين براي اپراتور مشكل ساز مي شود‬
‫‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪96‬‬
 Slips Elevator 500 T

Bell Guide

Slips 350 T

M.Arshian 97
‫‪Spider‬‬
‫‪ ‬وسيله اي است با بدنه بسيار قوي كه از جنس بهترين الياژهاي فوالد‬
‫ساخته شده و قابليت مانور بسيار زيادي را هنگام راندن جداري ها به‬
‫گروه عملياتي مي دهد از اين وسيله قدرتمند مي توان هم به جاي سليپس‬
‫و هم به جاي الويتور استفاده نمود و با تعويض قطعات داخلي ان كه‬
‫اينسرت نام دارد مي توان اين تجهيز را براي سايزهاي مختلف از "‪5-2/1‬‬
‫الي "‪ 20‬طراحی نمود و همچنين اينسرتها سریعا قابلیت تعويض داشته و‬
‫به وسيله انها مي توان سايزتجهيز را تغيير داد‪ .‬اين تجهيزات معموال به‬
‫روش دستي باز و بسته شده ولي انواع پنوماتيك و هيدروليك انها نيز‬
‫موجود است ظرفیت اين تجهيزات با توجه به طراحی و ساخت ان از‬
‫‪ 175‬تن الي ‪ 750‬تن متغير مي باشد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪98‬‬
‫(‪FLASH MOUNTED SLIPS)FMS‬‬
‫‪ ‬اين تجهيز جايگزين مطمئن و ايمن براي ا سپايدور سليپس مي باشد و به خاطر طراحي منحصر به فردي كه دارد قابليت ان را‬
‫دارا است كه در مستر بوشينگ ميز دوار دستگاه حفاري قرار گرفته و از ارتفاع تجهيزات هنگام عمليات كه باعث استفاده از‬
‫چهار پايه مي شد را كم نماید‪ .‬اين دستگاه به صورت هيدروليك كاركرده و اين مزيت باعث مي شود كه بصورت كنترل شده هدايت‬
‫اين تجهيز را در دست داشت و سرعت و ايمني كار را هنگام عمليات جداري به مقدار بسيار زيادي باال مي برد ‪.‬داراي ظرفيت‬
‫‪ 500‬تني بوده و از "‪ 4 2/1‬تا سايز "‪ 14‬را پوشش مي دهد‪.‬از مزيت هاي اين تجهيز اين است كه يك متر ارتفاع را كه بواسطه‬
‫چهارپايه تامين مي شد را حذف كرده و همچنين همتراز با ك ف دكل نصب مي شود و كاركنان دكل فضاي بيشتري براي انجام‬
‫عمليات پيدا مي كنند‪.‬اندازه بيروني ان "‪ 37 2/1‬و با اداپتور "‪ 49 2/1‬میباشد که در روتاري ميز دوار هاي ي با همين اندازه قابل‬
‫نصب میباشد‪.‬این تجهیز دارای يك پنل جداگانه مي باشد و به وسيله ان هدايت اين تجهيز انجام مي شود‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪99‬‬
M.Arshian 100
 ‫‪FILL UP CIRCULATION TOOLS‬‬
‫‪ ‬اين تجهيز بسيار جديد از تكنولوژي باالي ي برخوردار بوده و برروي دستگاه هاي حفاري كه داراي تاپ درايو مي باشد استفاده مي گردد به اين‬
‫صورت كه در زمان راندن لوله هاي جداري پس از اينكه يك شاخه را به شاخه زيري متصل نموده ايد در زماني كه شاخه بسته شده توسط‬
‫الويتور بلند شده و به داخل چاه رانده مي شود با توجه به نصب فيل اپ تولز به زير تاپ درايو در ان زمان هم لوله ها در حال پر شدن‬
‫هستند و نيز اينكه گردش سيال حفاري را از درون لوله ها برقرار نموده ايد كه اين در هنگام راندن جداري ها از گير لوله ها درون چاه بر اثر‬
‫اختالف فشار و ريزش ديواره چاه جلوگيري نموده و يك عمليات بسيار ايمن را بوجود مي اورد ‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪101‬‬
Manual Rig Tong

M.Arshian 102
 Manual Rig Tong

20 -21 ½ 13 3/8 – 14 ½ 14 ½ -16

1 Lever assembly
2 Long jaw assemblies
3 Short jaw assemblies
4 Latch jaw assembly
5 Latch assemblies
6 Latch lug jaw assembly
7 Hinge jaw assembly A
8 Hinge jaw assembly B
9 Hinge jaw assembly

M.Arshian 103
Casing Bushing

M.Arshian 104
Air Operated Thread Protectors
30" ‫ تا‬2 3/8” ‫سايزهاي‬

M.Arshian 105
Stabbing Guides
20" ‫ تا‬2 3/8” ‫ و در سايزهاي مختلفي‬

M.Arshian 106
Tong Dies

5/8” Standard Tooth

Tong Die

5/8 Standard Tooth

(Reducer) Tong Die

5/8” GRITFACE Tong

M.Arshian Die 107
1” Standard Tooth Tong Die

1” GRITFACE Tong Die

1”, Diamond Tooth Tong Die

M.Arshian 108
 ‫نمونه حفر چاه مستقیم‬
‫عملیات حفاری یک چاه شامل عملیات مختلف حفاری ‪ ،‬جداری گذاری ‪ ،‬سیمانکاری ‪ ،‬نمودار گیری‬
‫و‪ ......‬است ‪.‬‬
‫مخزن نفت ده اصلی در الیه ای از زمین بنام اسماری می باشد ‪ .‬که برای رسیدن به هدف باید طبقات‬
‫اغاجاری ‪ ،‬میشان ‪،‬گچساران را حفاری نموده لذا عمق چاه و محل ورود به مخزن اسماری در میدان‬
‫های نفتی متفاوت است ‪.‬‬
‫عمیق ترین چاه حفاری شده در ایران ‪ 5700‬متر است ‪.‬‬
‫پس از برپای ی دستگاه حفاری عملیات برای حفاری چاه اغاز می گردد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪109‬‬
 ‫حفاری چاه در میدان اهواز‬
‫قطر جداری ‪18 5/8‬‬ ‫‪‬مته ‪ 26‬اینچ‬
‫‪ ‬اولین مته بسته می شود برای حفاری الیه های رسی اغاجاری ‪ .‬مته مستقیم به زیر کلی بسته شده و حفاری با‬
‫اب و بنتونایت اغاز می شود مته داخل ‪ Conductor‬پایین رفته و بعد از اتمام طول کلی لوله باال کرده و‬
‫ً‬
‫مجددا حفاری کرده بعد از ان لوله های حفاری را اضافه نموده‬ ‫بین کلی ومته یک لوله وزنه متصل می کنند و‬
‫تا به عمق مد نظر رسیده ‪(.‬بستگی به مشخصات زمین شناسی و مقدار لوله های موجود دارد‪ ).‬لوله جداری را‬
‫رانده و پشت ان را سیمان می زنیم ‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪110‬‬
 ‫قطر جداری ‪13 3/8‬‬ ‫‪‬مته ‪ 17 1/2‬اینچ‬
‫بعد از سفت شدن سیمان حفاری برای حفره بعدی الیه های رس قرمز اغاجاری و رس های خاکستری میشان شروع‬
‫معموال بین ‪ 500‬تا ‪ 3000‬متر است ‪ .‬نوع سنگ ان نرم است و سرعت حفاری‬ ‫ً‬ ‫می شود ‪ .‬ضخامت این الیه‬
‫تا ‪ 40‬متر بر ساعت افزایش می یابد‪.‬‬
‫مشکل عمده در این الیه ریزش دیواره به علت جذب اب توسط رس ها و متورم شدن ان که باعث تنگی چاه و گیر‬
‫لوله می شود ‪ .‬این عملیات ادامه دارد تا بخش کمی از گچساران ‪ 6‬و جداری را رانده و پشت ان را سیمان می‬
‫زنیم ‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪111‬‬
 ‫قطر جداری ‪9 5/8‬‬ ‫‪‬مته ‪ 12 1/4‬اینچ‬
‫‪ ‬بعد از راندن جداری و سفت شدن سیمان حفاری برای گچساران شروع می شود در این الیه از گچساران با‬
‫ضخامت تقریبی ‪ 2500‬متر به علت وجود مشکالت فراوان از جمله ریزش دیواره ‪ ،‬فشار های اب نمک زیر‬
‫سطحی این الیه بسیار حساس است این الیه از نمک ‪ ،‬گچ‪ ،‬رس ‪ ،‬اهک پوشیده شده است وزن گل این الیه‬
‫‪ 2‬الی ‪ 2.5‬برابر وزن اب است و این الیه دارای سنگهای سخت است و نوع مته از نوع ‪ PDC‬است و در این‬
‫زمان رسیدن به پوش سنگ که توسط زمین شناس‬ ‫الیه احتمال گم شدن گل و گیر لوله وجود دارد ‪.‬‬
‫تعیین می شود ‪ .‬در این الیه ً‬
‫حتما در زمان راندن جداری گردش گل صورت گیرد‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪112‬‬
 ‫قطر جداری ‪7‬‬ ‫‪‬مته ‪ 8 1/2‬اینچ‬
‫وسایل ‪ BOP‬باید مدام کنترل و بازرسی شود چون در مخزن در حال حفاری هستیم که امکان فوران چاه وجود‬
‫دارد ‪ .‬گل سنگین موجود را با گازوئیل جابه جا کرده و عملیات حفاری با گل روغنی شروع می شود مشکل‬
‫عمده در این سازند احتمال گم شدن گل یا فوران چاه وجود دارد ‪ .‬حفاری تا عمق مدنظرکه توسط زمین شناس‬
‫مشخص می شود ادامه می یابد ‪.‬‬
‫عملیات امکان دارد به صورت حفره باز یا حفره بسته باشد که بیشتر از نوع حفره بسته است ‪ .‬جداری این بخش از‬
‫نوع استری می باشد و به جداری قبلی اویزان می شود ‪ .‬و پشت ان سیمان قرار گرفته ‪ .‬در محل های مدنظر‬
‫بوسیله عملیات مشبک کاری سوراخ شده تا با مخزن در ارتباط باشیم‪.‬‬

‫‪M.Arshian‬‬ ‫‪113‬‬
 18 5/8" Csg shoe @.......m

‫الیه کم فشار‬

13 3/8" Csg shoe @.......m

‫الیه پر فشار‬
L.Lap 7" @ ……….m

9 5/8" Csg shoe @.........m

‫الیه کم فشار‬

7" Liner Shoe @........m

M.Arshian 114
M.Arshian 115