Kağıt Üretim Süreci

 Modern kağıt üretiminin kökeni ilk olarak Çin’de milattan sonra 105 yılı
civarında kullanılan tekniklere dayanmaktadır. Modern kağıt üretiminin
ürünleri atasına göre büyük farklılık gösterse de yapım aşaması bakımından
modern ve eski yöntem ortak noktalar içermektedir.
Yüzeysel olarak kağıt yapımı şu aşamalar ile gerçekleşmektedir:

1. Lifleri ayırıp temizlemek için hamurlaştırma işlemi

2. Liflerin dövülmesi ve refine edilmesi
3. Uygun kıvamda bir lif bulmacı elde etmek için çözeltide bekleterek seyreltme
işlemi
4. İnce bir elek üzerinde liflerden ağ oluşturulması
5. Ağın yoğunluğunu arttırmak için basınç uygulanması
6. Kalan nemin uzaklaştırılması için kurutma
7. Kağıdın kullanım için istenen şekle sokulması
Odun Neden Oluşur?
 Kağıt hamuru ve kağıt seliloz liflerinden ve başka bitki materyallerinden
oluşmakla birlikte istenilen özelliklerin kazandırılması için sentetik
materyaller de kullanılabilir. Çoğu kağıt odun fiberlerinden yapılmaktadır.
Odun; seliloz, lignin, hemiselüloz ve ekstraktiflerden meydena gelir. Kağıt
yapımındaki ana madde olan seliloz 25% sini oluşturur. Fiberleri bir arada
tutan lignin complex bir kimyasal yapıya sahiptir ve tutkal gibi davranır,
odunun yaklaşık 25% ini oluşturur. Genelde yakılarak işlemler için gerekli
enerjiyi sağlamakta kullanılır. Odunun geri kalan 50% si ise sudan oluşur.
(Yüzdeler odunun kurutulmuş olup olmamasına göre degişebilir burada verilen
değerle fırında kurulmamış oduna aittir.)
İlk Adım Hamurlaştırma İşlemi
 İlk adım olan hamurlaştırma işlemi liflere zarar vermeden mümkün olduğunca
çok lignin uzaklaştırmayı amaçlar. Lignin uzaklaştırılma nedeni liflerin özgür
bırakılmasının sağlanması ve böylece saflığı bozan yabancı maddelerin aradan
çıkarılabillmesinin sağlanmasıdır. Bu işlem son ürünün ileride renk
bozukluklukları ve dağılma gibi problemler gözstermemesi için önemlidir.
Hemiselüloz da seliloza yapı ve işlev bakımından benzerlik gösterir, liflerin
birbirine bağlanması ve kağıdın oluşumunda rol oynar. Hamurlaştırma
işleminde, odunda bulunup fakat işimize yaramayacak olan başka ekstraktif
maddeler de hamurdan uzaklaştırılır.
Hangi Bitkilerden Kağıt Üretilir?
 Genel olarak tüm bitkilerden kağıt elde edinilebilir fakat biz bu çalışmada
normal kağıt üretimi için sert odun dediğimiz odun cinsini kullanacağız bunun
sebebi ise sert odunun daha kısa ve zayıf lifler içermesidir. Bu tarz lifler
kağıdın daha pürüzsüz ve opak olmasını sağlar. Daha kuvvetli lif içeren bitkiler
daha kuvvetli ürünler için kullanılır. (örneğin kartonlar)
Kağıt üretimi için bir çok farklı metod kullanılsa da genel olarak temel işlemler
pek bir faklılık göstermez. Bu işlemler:

1. Hammaddenin hazırlanması
2. Fiberlerin mekanik ya da kimyasal olarak ayrılması (biz çalışmamızda kimyasal
metodu temel aldık)
3. Renk veren maddelerin uzaklaştırılması ( lignin vs.)
4. Kağıdın şekle sokulması ve üretilmesi
Hammaddenin Hazırlanması:
 Hammadde farklı şekiller de alınaibliyor olsa da çalışmamızda biz
hammaddeyi kütük olarak aldık . Ağaç kabukları hala bu kütük üzerinde
mevcut bulunmakta dolayısıyla ilk önce kütük „debarking drum“ olarak
adlandıralan bir makineden geçer ve burada ağaç kabukları uzaklaştırılır. Daha
sonra kabuksuz olan odun „chipper“ (odun parçalayıcı) denen makinaya girer
ve odun küçük parçalara ayrılır. Bu parçalar ayıklanma işleminden geçer ve
daha sonra kullanmak üzere saklanabilir.

Plywood machine log debarking machinery

big log drum wood chipper
Liflerin Ayrılması:
 Çipler (küçük odun parçaları) „pressure cooker“ (basınç pişirme) denen makinaya
konur ve gerekli kimyasallar eklenir (beyaz likör). Çipler burada belirli derecedeki
buhar ile pişirilir (sindirilir). Bu işlem esnasında lifler ayrılır ve lignin ve diğer
ekstraktifler kısmen çözünür. Sindirme işleminden sonra pişirlmiş olan hamur
(kahverengi hammadde) basınç tankına (blow tank) aktarılır. Burada buhar ve
uçucu maddeler uzkalaştırılırlar.Pişirme işleminde kullanılan likör artık çözünen
ligninden dolayı koyu kahverengi olmuştur (siyah likör). Bu likör kimyasal geri
dönüşüm çemberine yollanır. Siyah likördeki lignin yakılarak enerji için
kullanılırken diğer kimyasalllarda geri kazanılır, arıtılır, yeniden koşulladırılır ve
son olarak tekrar beyaz likör elde edilinir. Bu beyaz likör de tekrar bir sonraki
üretim sürecinde kulllanılmak için saklanır.
 Lifleri içeren kahverengi hamur su ile yıkanır ve daha sonra sindirilmemiş parça var
ise ayıklanması için seçme işleminden geçer. Başka yabancı madde var ise
temizleme işlemi yapılır. Tüm temizlik işlemleri bittikten sonra hamur ağırtma
işlemi için hazır hale gelir.
pressure cooker
blow tank
Ağırtma İşlemi:
 Ham hamur hala lignin içerdiği dolayısıyla kahverengi olduğu için ağırtma ve
beyazlaştırma işlemi gereklidir. Ağırtma işlemi bir çok adımda yapılır ve çeşitli
kimyasallar içerir. Kullanılacak kimyasallar kağıt türüne göre değişmekle
birlikte fiyata göre de değişebilir. Bu işlemlerde hamurdan daha çok lignin
uzaklaştırılır, lignin ve seliloz korunarak, istenmeyen sonuçlar doğurabilecek
maddeler kimyasallar ile yok edilir.
Kağıdın Üretilmesi:
 Ağırtma işleminden geçmiş olan hamur liflerin bağını kuvvetlendirmek için
kağıt makinasına girerken dövülür ve refine edilir. Kağıt makinasına girmeden
önce hamura su eklenir ve hamur 1% den daha az fiber içerecek kadar
seyreltilir. Daha sonra bu bulamaç siklon temizleyicilerinde temizlenir,
sentrifügal eleklerden geçer ve kağıt makinasına girer (ıslak ağızdan). Kağıt
yapım aşamasında seyreltilmiş bulamaç hamur kasasına aktarılır ve burada
hamur yayılarak istenilen sayfa(çarşaf) şekline girer. Lif ağı sürekli haraket
halinde olan „Fourdrinier“ (kağıt makinası) adlı bir makinadan geçer. Bu işlem
sırasında su kağıttan uzaklaştırılır ve kağıt güçlenir. Çeşitli su uzaklaştırma
aşamalarından sonra kağıt basıma uygun hale getirmek, dayanıklılığı arttırmak
ve denge sağlamak için çeşitli kimyasallar ile güçlendirilinebilir. Son olarak da
kağıt rulo haline gelir.
siklon temizleyicileri
Fourdrinier