Araling Panlipunan 5

Raymond R.
Gutierrez
z Pampasiglang Awitin
Humanda na tayo

Nandito na ang guro ko

Sa paboritong subject na..

ARALING ARALING PANLIPUNAN

( Ulitin)

Ang lahat ay masaya

Excited na nga sila

Mag-aral at matuto

Ang lahat nandito na.

( Ulitin)
z Pampasiglang Awitin

Tayo ay mag-aral ng HEOGRAPIYA,

KASAYSAYAN pati na SIBIKA.
Nitong bansa natin
Na minumutya
Pilipinas, ika’y nag-iisa
z Balitaan

ISYU
SULIRANIN
SOLUSYON
PAGPAPAHALAGA
z Balik-aral

Tukuyin kung anong antas ng

mamamayan noong panahon ng
Kolonyalismo ang
mga sumusunod.
 z

_____1. Sila ay mga anak ng mga

Pilipinong nahaluan ng dugong
Espanyol.

PRINCIPALIA MESTIZO
 z

TAMA SUNOD
 z

MALI BALIK
 z

2. Mga Espanyol na ipinanganak sa

Pilipinas mula sa parehong Espanyol na
magulang.

PENINSULARES INSULARES
 z

TAMA SUNOD
 z

MALI BALIK
 z
______3. Sila ay mga katutubong
Pilipino na ipinanganak sa Pilipinas
kabilang ang mga
magsasaka,mangagagawa at
mangingisda.

MESTIZO INDIO
 z

TAMA SUNOD
 z

MALI BALIK
z

_____4. Sila ang mga Pilipinong

mayayaman at nagkaroon ng
katungkulan sa pamahalaan.

MESTIZO PRINCIPALIA
 z

TAMA SUNOD
 z

MALI BALIK
 z

_____5. Sila ay mga Espanyol na

ipinanganak sa Espanya at namalagi sa
kolonya.

PENINSULARES INSULARES
 z

TAMA
 z

MALI BALIK
 z Pagganyak

Graciano Lopez-Jaena Antonio Luna

Marcelo H. Del Pilar Jose P. Rizal

z Mga Gabay na Tanong

1.Sinu- sino ang nasa larawan?

2. Ano ang tawag sa kanila?
3. Bakit sila tinatawag na mga
illustrado?
 z Pangkatang Gawain
Laging isaisip, isapuso at isagawa ang sumusunod
na patnubay sa pangkatang gawain
* A-ccuracy (Bilis ngPaggawa)
* B-lue print (Output)
*C-ooperation and Discipline
*D-elivery mode (Pag-uulat o pagpapakitang gilas)
z Pangkatang Gawain

“TAYO NA SA ATING
PANGKATANG GAWAIN”
(2X)
 z Pangkatang Gawain
* Pangkat Rizal:

Pagbuo ng isang AKRONYM ng salitang “ILUSTRADO”

I-
L-
U-
S-
T-
R-
A-
D-
O-
 z Pangkatang Gawain
* Pangkat Jaena:

Magsabi ng mga kaugnay na salita, parirala na maiiugnay

sa salitang “ La Ilustracion”, gamit ang semantic web.
 z Pangkatang Gawain
• Pangkat Del Pilar

• 1. Ano ang tawag sa panggitnang uri

( middle class ) ng lipunan sa Pilipinas sa

panahon

ng malayang kaisipan?

2. Sinu-sino ang mga bumubuo rito?

3. Ano ang kanilang pangunahing

minimithi sa mga mananakop?
 z Pangkatang Gawain

• *Pangkat Luna:

• Bigyang kahulugan ang islogan ng

Rebolusyong Pranses, “ Kalayaan,
Pagkakapantay-pantay at
Kapatiran”.
 . Pagsusuri/Pagtatalakyan
z

1. Ano ang ang ibig sabihin ng ILLUSTRADO?

2. Ang mga Illustrado ay binubuo ng mga

______________, _________ sa ating bansa.

3. Sino-sino ang mga bayani na kilala bilang mga

illustrado?

4. Anu ang kanilang nagawa sa ating bansa?

5. Anu ang ginawa nila noon sila ay nakapagaral sa ibang

bansa at naging ganap na mga illustrado, sila ay nag
lakas loob na _______________
 . Pagsusuri/Pagtatalakyan
z

1. Ano ang ang ibig sabihin ng ILLUSTRADO?

2. Ang mga Illustrado ay binubuo ng mga

______________, _________ sa ating bansa.

3. Sino-sino ang mga bayani na kilala bilang mga

illustrado?

4. Anu ang kanilang nagawa sa ating bansa?

5. Anu ang ginawa nila noon sila ay nakapagaral sa ibang

bansa at naging ganap na mga illustrado, sila ay nag
lakas loob na _______________
 Paglitaw ng Gitnang Antas ng
z

Lipunan

Dahil sa pag-unlad ng ekonomiya ng

bansa ay nagkaroon ng panggitnang
antas ng tao sa lipunan at ito ay
kinabibilangan ng mayayamang
Pilipino na tinawag na mga Ilustrado.
 Paglitaw ng Gitnang Antas ng
z

Lipunan
Ang kanilang mga anak na nag-aral
ng kolehiyo sa Maynila, Espanya, at
ibang bansa ay higit na naging
masigasig sa paghiling ng mga
pagbabago at pagtatanggol sa
kanilang karapatan.
Paglitaw ng Gitnang Antas ng
z

Lipunan
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”
Nagkaroon ng pagbabago sa pag-uuri
ng mga tao sa lipunan kaugnay ng
kalakalang pandaigdig.
Mula sa “lahi”, ang bagong batayan
ay ”kayamanan”.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”
Sa usaping yaman at edukasyon,
nahigitan ng ilang Pilipino ang mga
Espanyol, may bagong uring nabuo.
Ang pangkat na ito ay kilala bilang
“panggitnang uri”
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”
Binubuo sila ng mayayamang Pilipino
at mestisong Espanyol.
Sila ang nagmamay-ari o nagrerenta
ng malalawak na hacienda o malawak
na taniman.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”

Sa kabila nito, mababa pa rin ang

tingin sa kanila ng mga Espanyol.
Nabuo ang hangarin ng gitnang uri na
magkaisa.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”

Hinangad nilang magkaroon ng

kalayaan at karapatang politikal
kagaya ng mga Espanyol.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”

Dahil mayayaman ang gitnang uri,

nakapag-aral ang mga anak nila sa
matataas na institusyon ng
edukasyon sa Pilipinas at sa Europa.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”

Tinawag na Ilustrado ang mga

Pilipinong nagkaroon ng pormal na
edukasyon sa mga pamantasan.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”

Ang pag-aaral at paglalakbay sa ibang

bansa ang nagbukas ng kanilang
kaisipan sa ideya ng pagkakapantay-
pantay na hindi nangyayari sa
Pilipinas sa ilalim ng Espanya.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”

Kalaunan, sila ay nakabuo ng

Kilusang Propaganda na humingi ng
pagbabago mula sa Espanya.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”

Dahil sa pag-unlad ng ekonomiya ng

bansa ay nagkaroon ng panggitnang
antas ng tao sa lipunan at ito ay
kinabibilangan ng mayayamang
Pilipino na tinawag na mga Ilustrado.
 z
Paglitaw ng Kaisipang “La
Ilustracion”
Ang kanilang mga anak na nag-aral
ng kolehiyo sa Maynila, Espanya, at
ibang bansa ay higit na naging
masigasig sa paghiling ng mga
pagbabago at pagtatanggol sa
kanilang karapatan.
 z
Paglalahat

Nakatulong ba ang pag-aaral ng mga

Pilipino sa ibang bansa upang maging
pantay ang katayuan at karapatan ng
mga Pilipino sa mga banyagang
Espanyol? Paano?
 z
Paglalapat:
Isulat sa patlang kung Tama o Mali.
______1. Ang Illustrado ay binubuo ng mayayamang negosyante at mga
mangangalakal.
______2. Dahil sa kanilang katayuan bilang isang illustrado nag lakas loob silang
pangunahan ang paghiling ng pagbabago at kalabanin ang mga
abusadong prayle at espanyol.
______3. Ang mga Illustrado ay naging ganap na mga kaanib ng mga espanyol
pag katapos
nilang mag aral sa ibang bansa.
______4. Pinag-aral ng mga pilipinong negosyante at mangangalakal ang
kanilang mga
anak sa ibang bansa upang maging isang edukadong tao.
______5.Ang adhikain ng mga illustrado ang Pagbabagong politikal at
pananampalataya pang ekonomiya.
 z
Pagpapahalaga
Isulat sa patlang kung Tama o Mali.
______1. Ang Illustrado ay binubuo ng mayayamang negosyante at mga
mangangalakal.
______2. Dahil sa kanilang katayuan bilang isang illustrado nag lakas loob silang
pangunahan ang paghiling ng pagbabago at kalabanin ang mga
abusadong prayle at espanyol.
______3. Ang mga Illustrado ay naging ganap na mga kaanib ng mga espanyol
pag katapos
nilang mag aral sa ibang bansa.
______4. Pinag-aral ng mga pilipinong negosyante at mangangalakal ang
kanilang mga
anak sa ibang bansa upang maging isang edukadong tao.
______5.Ang adhikain ng mga illustrado ang Pagbabagong politikal at
pananampalataya pang ekonomiya.
 z
Pagpapahalaga

Bilang isang mag-aaral, paano mo

pahahalagahan ang mga nagawa ng
mga ilustrado sa pag-usbong ng
makabayang Pilipino?
 Basahin at unawain ang mga sumusunod na
z
tanong gamit ang mapanuring pag-iisip. Piliin ang
titik ng tamang sagot.
_____1. Sino-sino ang kabilang sa mga “Ilustrado”?
A. Sila ay mayayaman na hindi nakapag-aral
B. Sila ay kabilang sa gitnang uri ng lipunan
C. Sila ay ipinanganak sa Europa ngunit nanirahan sa Pilipinas
D. Sila ay kabilang sa mahihirap na uri ng mamayan
_____2. Ano ang mahalagang gampanin ng mga Ilustrado sa paggising ng diwang makabayan ng mga Pilipino?
A.Binigyan nila ng ilaw ang mga daan
B .Sila ang nagmulat sa atin ng mga tunay na karapatan ng mga Pilipino
C. Sila ang nangalakal mula Maynila hanggang Acapulco
D. Sila ang nagturo sa atin ng salitang Mandarin.
_____3. Ano ang naging bunga ng paglitaw ng makabagong Filipino na tinawag na Ilustrad?
A. Nabuksan at uminit and damdaming makabayan ng mga Pilipino sa pagdating ng ilang Espanyol na may kaisipang liberal .
B. Marami ang tumanggi sa kaisipang demokratiko
C. Nagising sila sa katotohanang kailangan ang pagbabago.
D. A at C lamang
_____4. Ang mga sumusunod ay mga bayaning kabilang sa mga ilustrado. Sino ang hindi?
A.Graciano Lopez- Jaena
B.Jose P. Rizal
C.Andres Bonifacio
D.M. H. Del Pilar
_____5. Ang mga sumusunod ay nagpapaliwanag sa kaisipang “La Ilustracion” maliban sa isa. Ano ito?
A.Mula sa “lahi”, ang bagong batayan ay”kayamanan”
B.Pagkamulat sa malayang kaisipan, upang makamit ang pagbabago.
C.Pagpapahalaga sa kaisipang libertad, progreso at katuwiran.
D.Paggamit ng dahas para sa kalayaan ng bansa.
 z
Takdang Aralin

Gumawa ng isang scrapbook na

nag papakita ng mga mabuting
nagawa ng mga illustrado..