Mga Layunin:

a. natatalakay ang mga

pamamaraan ng pakikilahok
ng mga mamamayan sa
larangan ng politika;
b. natutukoy ang mga botanteng
kwalipikado at diskwalipikadong
bumoto ayon sa Saligang Batas
1987;
c. naipahahayag ang saloobin sa
mahahalagang isyung pampolitika
na kinakaharap ng sariling
pamayanan at bansa
Pagganyak:
•Pag-awit sa mga piling
linya ng “Mabuting
Pilipino” ni Noel Cabangon.
 MABUTING PILIPINO

Ako’y isang mabuting Pilipino

Minamahal ko ang Bayan ko
Tinutupad ko ang aking mga tungkulin
Sinusunod ko ang kanyang mga alituntunin
Pinagtatanggol ko ang aking karangalan
‘Pagkat ito lamang ang tangi kong kayamanan
‘Di ko binebenta ang aking kinabukasan
Ang boto ko’y aking pinahahalagahan
 Paunang Pagtataya: TAMA O MALI

•1. Ang salitang demokrasya ay hango sa

mga salitang Griyego na “demos” na ang
ibig sabihin ay kapangyarihan at “kratos”
na nangangahulugang tao.
MALI
 PAGGANYAK: TAMA O MALI

•2. Maaaring mawala ang ating

pagkamamamayang Pilipino
kung hindi tayo boboto .
MALI
 PAGGANYAK: TAMA O MALI

•3.Ang malayang pamamahayag

ay nakasaad sa Saligang Batas
1987, Artikulo III, Seksiyon 2.
MALI
 PAGGANYAK: TAMA O MALI

•4.Ang “ elitist democracy “ ay

nangangahulugang ang
desisyon para sa pamamahala
ay nasa kamay ng namumuno
•
TAMA
 PAGGANYAK: TAMA O MALI

•5. Ang mga mamamayang Pilipino

na hindi marunong bumasa at
sumulat ay hindi maaaring bumoto
sa panahon ng halalan.
•
MALI
POLITIKAL NA PAKIKILAHOK
Pagbabalik-Tanaw

Ang ideolohiyang “DEMOKRASYA” ay

ipinakilala ni Aristotle (384-322BC.)
Nagmula sa salitang Griyego na “demos’ na
ang ibig sabihin ay “tao” at kratos na ang
ibig sabihin ay ang kapangyarihan.
Larawan-Suri
Larawan-Suri
•Ang bansang Pilipinas ay may
ideolohiyang demokrasiya at
Republikanong pamamahala
 Dalawang uri ng pakikilahok sa
gawaing politikal
•1. Tuwirang Pakikilahok
- direkta nilang naipaparating sa
mga kinauukulan ang kanilang mga
hinaing.
 Dalawang uri ng pakikilahok sa
gawaing politikal
•1. Di-tuwirang Pakikilahok
• ang kagustuhan ng mga
mamamayan ay ipinararating sa
kanilang kinatawan
Executive Legislative Judiciary
Department
President-Chief- Senate- Upper Supreme Court
Executive Chamber
Consists of 24
Senators
Vice-President – House of Composed of 15
Cabinet Officials Representatives- members
Lower Chamber 1 Chief Justice at
Consists of 300 +
293 –consists of
14 associate
District justice
Representatives
58-Sectoral
Representatives
Elistist Democracy

•Ang desisyon para sa

pamamahala ay nagmumula
lamang sa namumuno.
Mga Paraan sa Pakikilahok na
Pampolitika
Ayon sa Saligang-Batas 1987, Artikulo
III, (Bill of Rights) Seksiyon 4. Hindi
dapat magpatibay ng batas na
nagbabawas sa kalayaan sa pananalita,
pagpapahayag o ng pamamahayagan,
•o sa karapatan ng mga taong-bayan
na mapayagang magkatipon at
magpetisyon sa pamahalaan upang
ilahad ang kanilang mga karaingan.
•Sa anong mga pamamaraan
maiparating natin sa kinauukulan o sa
pamahalaan ang ating mga hinaing?
•Mapayapang pakikipagtalastasan
•Magkaroon ng civic forum/
asembleya kasama ang mga
kinatawan ng pamahalaan
•Maglathala sa pahayagan at
patas na pagbabalita
•Magprotesta
 Gampanin ng Media ayon sa UNDP.

•1. Civic forum

 Gampanin ng Media ayon sa UNDP.

•2. mobilizing agent

- Pagpapalakas ng pakikilahok
pansibiko
 Gampanin ng Media ayon sa UNDP.

•3. watch dog

- Pagbabantay sa mga gawain ng
pang-aabuso at transparency sa
mga pampublikong pamamahala
•Kapag ang ating
pangangailangan at suliranin ay
hindi natugunan ,sino ang
kalimitan nating sinisisi?
 2. PAGBOTO
Article V, Seksiyon 1. Ang karapatan
sa pagboto ay maaaring gampanan
ng lahat ng mamamayan ng Pilipinas
na a) hindi inalisan ng karapatan ng
batas,
b) 18 taong-gulang pataas at
nakapanirahan sa Pilipinas sa
loob ng isang taon man
lamang at 6 na buwan man
lamang sa lugar ng kanilang
bobotohan kagya’t bago
maghalalan
 2. PAGBOTO
Article V, Seksiyon 2.Dapat
magtakda ang Kongreso ng isang
sistema para masiguro ang pagiging
sagrado ng mga balota
 2. PAGBOTO
Article V, Seksiyon 2.at gayon din ng
mga kwalipikadong Pilipino na nasa
ibang bansa , sa mga taong may
kapansanan,
•mga hindi marunong bumasa at sumulat
ang Kongreso ay dapat bumalangkas ng
mga pamamaraan ng hindi kakailanganin
ang tulong ng ibang tao.
 Mga Diskwalipikadong Bumoto

•1. Mga taong nasentensiyahan na

makulong nang hindi bababa sa isang
taon. Maaari siyang makaboto muli
pagkaraan ng limang taon pagkatapos
niyang matapos ang parusang inihatol sa
kanya.
 Mga Diskwalipikadong Bumoto

•2. Mga taong nasentensiyahan ng

hukuman sa mga kasong rebelyon,
sedisyon at paglabag sa fire-arms law at
anumang krimeng laban sa seguridad ng
bansa
 Mga Diskwalipikadong Bumoto

•3. Mga taong idineklara ng mga eksperto

bilang baliw.
Sanggunian: Omnibus Election Code,
Artikulo 12,Seksiyon 116.
Bakit mahalaga ang pagboto?
 Mga Maling Gawain Kung may Election

•Vote buying
•Flying voters
•Pananakot sa mga botante
• Panunuhol sa mga local na tauhan ng
COMELEC
• Ballot snatching
• Pandaraya sa pagbibilang ng boto
• Terorismo sa panahon ng pagboto
• Pagpatay kaugnay sa halalan
Huling Pagtataya:

A.Isulat ang DP kung ang pahayag ay paraan ng demokratikong

pakikilahok sa pamahalaan ayon sa Saligang Batas at H kung
hindi.
1. Pagtatayo ng mga samahang sibiko
2. Pagpapaliban ng pagboto sa panahon ng halalan
3. Malayang pagpapahayag ng opinyon
4. Pagsali sa partidong political
5. Pagreregalo sa mga kawani sa pamahalaan
Huling Pagtataya:
A.Isulat ang DP kung ang pahayag ay paraan ng demokratikong
pakikilahok sa pamahalaan ayon sa Saligang Batas at H kung
hindi.
6. Pagtatayo ng lihim na samahan
7. Paghalal ng mga kinatawan sa party-list
8. Pagbabayad ng buwis
9. Pagpigil sa mga ginagawa ng mga politico
10.Pag-anunsiyo ng di pagsang-ayon sa ginawa ng pinuno ng
pamahalaan
•Saan nakasalalay ang pagbabago sa
ating lipunan?