Ang Pambansang Badyet

BY: GROUP 3
Ano ang Pambansang Badyet?

 Dito nakasaad ang alokasyon sa bawat kagwaran ng

pamhalaan na siyang nagsasagawa sa mga plano nitong
mga proyekto.
 Binabatay ito sa kung ano ang pinahahalagahan o ang nais
ng pamhalaan na pagtuonang-pansin.
 Isang plano na kung saan ay tutugunan ng pamahalaan
ang mga gastusin nito.
 Tinitiyak na hindi mangaabuso ang isang sangay ng
pamahalaan.
Halimbawa ng Pambansang
Badyet
Proseso ng Pagbuo
 Ito ang unang parte sa pagbuo na kung saan ito ay
paghahanda sa mungkahing pambansang badyet
 Nagpapalabas ng Budget Call ang Department of Budget and
Management (DBM) sa lahat ng ahensiya ng pamahalaan.
 Budget Call- Malalaman ang hangganan ng pambansang
badyet, ang kabuoang paggasta, saan dapat lamang gugulin
ang pambansang badyet at ang inaasahang malilikom na
buwis.
 Ang Development Budget Coordination Committee ang siyang
nagtatakda ng mga hangganang nakasaad sa Budget Call.
Proseso ng Pagbuo

 Isinasagawa ang participatory o bottom-up budgeting

 Dito hinihikayat ang partisipasyon ng mga civil society
organization at iba pang stakeholder sa pagbuo ng
badyet.
 Ipinagtatanggol ng bawat ahensiya ang kanilang
badyet sa DBM.
 Magbibigay ang DBM ng mga rekomendasyon sa
iminungkahing badyet batay sa pag aaral nito.
Proseso ng Pagbuo
 Pinag-aaralan ng isang executive review board ang
mungkahi ng DBM.
 Binubuo ng DBM ang National Expenditure
Program(NEP) bilang panukalang pambansang badyet
na batay sa napagkasunduan.
 Ibibigay sa pangulo ng bansa ang panukala upang lalo
pa itong paghusayin.
 Tinitipon ng DBM ang mga dokumentong nabuo at
isusumite sa kongreso bilang General Appropriation Bill
(GAB)
Proseso ng Pagbuo

 Ito ang pangalawang parte na kung saan ito ay

pinapatibay ng Kongreso.
 Pinagdedebatehan ng Mababang Kapulungan at
Senado ng magkahiwalay ang GAB.
 Binubuo ang isang Bicameral Conference Committee
(BCC) na siyang magtutugma sa dalawang bersiyon ng
GAB na galling sa Mababang Kapulungan at Senado.
Proseso ng Pagbuo

 Pag aaralan ng pangulo at ng DBM ang GAB, ang pangulo

ay maaaring sumalungat sa sa mga probisyong hindi
katanggap tanggap sa kaniya.
 Lalagdaan na ng pangulo ang GAB at ito ay magiging
ganap na batas at tatawagin na General Appropriations
Act (GAA).
 Kung hindi maaaprubahan ang GAA bago ang fiscal year,
ang lumang GAA ang magiging kasalukuyang pambansang
badyet.
 Kung sakali naming magkakaroon ng budget deficit,
mangungutang ang pamahalaan sa pamamagitan ng
pagbebenta ng government bond sa publiko.
 Mga epekto ng pangungutang ng pamahalaan:
 Maaring bumaba ang pamumuhunan kaya tataas ang
interest rate, ito ay tinatawag na “crowding out”.
 Maaaring magkaroon ng fiscal crisis o ang sitwasyon
kung saan hindi na kayang bayaran ng pamahalaan
ang mga utang nito.
Pambansang Badyet

 Layuning ng pambansang badyet na suportahan ang target

na paglago ng ekonomiya at pagsugpo sa kahirapan sa
isang particular na taon.
 Ang kakulangan sa badyet ay tinatawag na “deficit”
 Para mapababa ang deficit, maaaring pataasin ang
koleksiyon ng buwis o bawasan ang gastos ng pamahalaan.
 Ngunit hindi ganoon kadali ang baguhin ang porsiyento ng
pangongolekta ng buwis.