Pembuatan Keputusan

Proses Pembuatan Keputusan

Definisi : “Proses penyelesaian masalah dengan
mengenal pasti alternatif- alternatif
penyelesaian dan memilih satu jalan atau
alternatif yg terbaik berdasarkan nilai-nilai dan
keutamaan pembuat keputusan”
 Pembuatan keputusan secara kualitatif- tidak
melibatkan maklumat berangka
 Pembuatan keputusan secara kuantitatif –
keputusan dalam angka yg membolehkan
analisis secara statistik dilakukan
 Jenis Keputusan Organisasi
Bergantung pada bentuk masalah sama ada
masalah berstruktur atau tidak berstruktur
 Keputusan rutin – untuk menyelesaikan suatu
masalah yg boleh dijangka dan kerap berlaku
dalam sesebuah organisasi
 Keputusan tak rutin/inovatif – untuk menyelesaikan
suatu masalah yg tidak dapat dijangka, jarang
berlaku, atau masalah baru dalam sesebuah
organisasi
 Keputusan adaptif - pengantara antara keputusan
rutin dengan tak rutin; mengikut situasi
 Proses Pembuatan Keputusan
Rasional

“satu proses pengurusan yg melibatkan ciri

logikal dan konsisten dalam mengenal pasti
alternatif dan kriteria yg berpotensi, untuk
memberi satu keputusan yg terbaik, dgn
memenuhi syarat-syarat dan objektif yg
ditetapkan”
 Langkah-langkah dalam Proses
Pembuatan Keputusan yg Rasional
► Mengenal pasti masalah – takrifkan masalah dgn jelas
► Mengutip data - kualiti data akan menentukan kualiti alternatif
yg akan dibentuk; sumber dalaman/luaran; mencukupi, boleh
dipercayai, boleh diukur(kuantitatif )
► Menganalisis data – teknik, kesahihan dan kualiti
► Menjana alternatif – beberapa pilihan atau alternatif
► Menilai alternatif – dibanding dan dinilai berpandukan kaedah
kuantitatif atau kualititatif; berdasarkan 3 kriteria :
-kecukupan (boleh menyelesaikan atau sekurangnya
meringankan masalah)
-kesauran ( boleh dilaksanakan setelah mempertimbangkan
segala kekangan)
-realistik (mungkin tidak boleh dicapai)
► Memilih alternatif – keupayaan dan persekitaran organisasi
► Menilai keputusan – pengawalan aktiviti perlu dilaksanakan
 Alat-alat Membuat Keputusan
► Keputusan Kuantitatif dan Kualitatif
-Keputusan kuantitatif ->keputusan dalam
bentuk angka yg membolehkan analisis
secara statistik dilakukan
-Keputusan kualitatif->cenderung
berbentuk cungkilan idea-idea
berdasarkan pengalaman, budi bicara,
gerak hati ataupun pengundian shj
► Alat Keputusan Kuantitatif
o Statistik deskriptif
– Min, Median, Mod, statistik yg mengukur
kecenderungan memusat
- Julat dan Sisihan Piawai mengukur
darjah serakan atau variabiliti maklumat
berangka
o Pokok Keputusan  satu cara yg mudah utk
menganalisis situasi dan akibat-akibat bagi sesuatu
pilihan dalam membuat keputusan. Simbol yg biasa
digunakan adalah anak-panah, bulatan ( cabang
keadaan /peristiwa kebarangkalian ) dan segi
empat ( cabang tindakan/nod keputusan)
 2. Jika n ialah nombor ganjil,
 
  xi  1
Median = x k , k= (n  1)
1.Min (X )    2
 n  Jika n ialah nombor genap,
 
  1
Median = ( x k  x k+1) , k= n
1
2 2

3. Mod = nombor yg berulang paling kerap

dalam sesuatu sampel
4. Julat = x terbesar
 x terkecil

(X
i 1
i  X )2
5. Sisihan Piawai (s) =
n 1
► Alat Keputusan Kualitatif
o Analisis tulang ikan (analisis sebab dan akibat)
- model grafik yg berbentuk tulang ikan
-mengenal pasti punca-punca yg menyebabkan
berlakunya sesuatu masalah
o Sumbang saran- teknik penjanaan idea dgn setiap
ahli dalam kumpulan dibenarkan untuk memberi
pendapat tentang sesuatu masalah atau tajuk
perbincangan secara bebas.
o Kumpulan fokus – individu- individu daripada
pelbagai latar- belakang dan pengalaman
dikumpulkan untuk membincangkan suatu topik
tertentu- perlukan seorang fasilitator yg
berpengalaman
► Teknik Delphi - kaedah tinjauan untuk menggembleng
pendapat ahli-ahli kumpulan (yg pakar dalam bidang
berkaitan) dalam proses pembuatan keputusan yg kreatif
dgn ahli-ahli kumpulan tidak bertemu dan identiti ahli
dirahsiakan - biasanya melalui email atau saluran komunikasi
yg lain dan pendapat mereka diberikan terus kepada ketua
kumpulan – sesuai untuk isu-isu sensitif, situasi dgn
ketidakpastian yg tinggi, atau hal-hal yg berisiko yg tinggi.
► Teknik Kumpulan Nominal – dalam kumpulan besar atau
kecil – keputusan secara pantas dan persetujuan sebulat
suara diperlukan.
- pada peringkat permulaan ahli kumpulan tidak
bercakap atau berbincang
- fasilitator akan meminta setiap ahli utk
memberikan cadangan tindakan atau idea secara
individu dgn seberapa banyak yg boleh sebelum suatu
perbincangan diadakan
- seterus semua idea atau cadangan disenaraikan, mula
berbincang dan bertukar idea, akhir sekali mengundi
Kebaikan dan Keburukan Membuat Keputusan
Secara Kumpulan
 Faktor-faktor yg Mempengaruhi
Pembuatan Keputusan
Tiga faktor utama:
► Faktor Kedapatan Maklumat – maklumat
haruslah betul dan tepat – 4 kriteria (
tepat(accurate), tersedia (timely),
lengkap(complete), bersesuaian(relevan)
► Faktor Kecekapan Pembuat Keputusan –
keupayaan, sikap, pengalaman, pengetahuan,
cekap
► Faktor Situasi – keadaan kepastian, keadaan
risiko, keadaan ketidakpastian
 Keadaan Persekitaran dalam Pembuatan
Keputusan (tahap pengetahuan)

 Pembuatan keputusan dalam keadaan kepastian –

maklumat adalah lengkap dan boleh dipercayai;
pasti dan tahu dgn tepat tindakan yg perlu diambil
serta kesan
 Pembuatan keputusan dalam keadaan risiko –
mungkin mempunyai maklumat tetapi
tahap pengetahuannya berkaitan dgn satu-
satu perkara masih belum lengkap
 Pembuatan keputusan dalam keadaan
ketidakpastian – tiada data atau maklumat yg
boleh dirujuk
► Faktor Lain – masa
- polisi dan prosedur organisasi
- budaya organisasi -> dasar
- struktur organisasi
- politik organisasi
- tekanan luar
- komitmen pekerja
- kos yg terlibat
- pengaruh kumpulan setara –>
kedudukan atau pangkat yg sama
atau lebih tinggi
o Kreativiti dan Inovasi
- kreativiti- penghasilan idea-idea baru
- inovasi – merangkumi penghasilan idea baru,
penerimaannya serta pelaksanaan idea tersebut
-Orang yg kreatif memiliki sifat fleksibiliti, iaitu
berupaya untuk menjanakan pelbagai idea
 Proses Kreatif
Lima tahap:
► Persediaan – melibatkan pencarian dan
pengumpulan idea dan fakta
► Konsentrasi/ Penumpuan – menumpukan segala
usaha dan sumber
► Inkubasi – cuba menjauhi masalah yg dihadapi utk
sementara waktu dgn harapan mendapat idea baru
atau alternatif baru
► Illuminasi – titik mendapat ilham
► Verifikasi/Pengesahan – cuba menguji idea dan
alternatif penyelesaian untuk mendapat kepastian
dan penerimaannya
 Langkah-Langkah dlm Proses
Inovasi
► Pembentukan idea kreatif
► Percubaan awal
► Penetapan alternatif perlaksanaan
► Aplikasi peringkat akhir
 Jenis Inovasi
► Penciptaan – yg baharu
► Penduaan - pengubahsuaian
► Pengembangan – penambahbaikan
► Sintesis - mengabungjalinkan
 Ciri-Ciri Pemikiran Kreatif
► Idea baharu
► Melihat sesuatu daripada pelbagai sudut
► Konsep baharu
► Boleh mencabar pandangan semasa
► Mencipta kaedah baharu
► Mempunyai Wawasan