You are on page 1of 23

P I N AG -

MGA
TA N N G
UGA
ANAT TULA
KAB
A 6
Tagapag-ulat:
Atay, Ema V.
ea Marie P.
Areola, Chles
Panulaan Bago Dumating ang
mga Kastila
• Alinsunod sa kasaysayan ang panulaan ay nag-
ugat at sumibol sa sa kamalayam mg ating mga
ninuno noong panahon hindi pa man nakadaraon
ang mga basko ng mga kastila sa ating lipunan.
• Dito nakilala ang bugtong, talinghaga, palaisipan,
atp. Na sa dahilan ngang taglay ng mga ito ang
sintunog o tugma ay maipapalagay na unang
anyo ng tulang Tagalog.
Ang Bugtong
• Isa sa kalinangang ipinaman sa atin ng ating
mga ninuno ay ang bugtong.
• Tahasang masasabi na kabilang ito sa ,ga
unang tula sa ating kapuluan.
• Ang isang mabuting bugtong ay may apat na
katangian:
- Tugma, Sukat, Kagandahan at Diwa.
a n atag p u a m , si n a N oc ed a
Batay sa matandang aklat n u g to n g n a m ay
gta la n g m ga b
at Sanlucar ay nakapa ta lu dtod
il a n g n g p a nt g b aw a t
iba’t ibang b

a h i ng Pa ntg
b. Lili m
a. Aapatng Pantg
ng b aya ba s
• Buto’t balat • Isa
tas
Pito ang bu
Lumilipad
(Sarangggola) (Mukha)
C. Aaniming Pantg d. Pipituhing Pantg

• Bumbong kong liwanag • Kinalog ang balakas


Kung gabi ay dagat. Sumayaw ng ilagpak

(Banig) (Trumpo)
e. Wawaluhing Pantg f. Sisiyaming Pantg

• Parito ma’t pasaan man • Kung kailan ka pa pinatay


Dala- dala rin ang bahay. Ay saka nagtagal ang buhay.

(kuhol, Pagong) (Kandila)


g. Sasampuing Pantg h. Lalabing- isahing Pantg

• Magpakalayu-layo ng libot • Ako’y nagpunla ng sang


kabang mais,
Sa pinanggagalingan din ang Pagkaumaga ay biglang
pasok napalis

(Prusisyon) (Bituin)
i. Lalabindalawahing Pantg

• Umupo si Itim, sinulot ni pula • Kahit ka na isang dalubhasa’t pantas


Lumalabas si Puti na tatawa- At nalalaman mo ang dunong ng lahat
tawa Aling bapor kaya sa sangmaliwanag
Ang sa damit nati’y doon naglalayag
(Sinaing)
(Platsa)
Ang Talinghaga
Sapagkat ang mga naunang ninuno ang mapanlikha, ang
kanilang mapangaraping guni- guni
ay namihasa na sa pagbuo ng mga
salita’t pariralang matatalinhaga.
Ang Talinghaga ayon sa ulat ni Manuel (1976) ayon
padin kina Noceda at Sanlucar ay
“misterio, metapora” na kung isasalin sa tagalog ay
“kahiwagaan, katalinghagaan, dahil sa ang kahiwagaan
at katalinbghagaan ay kakabit ng kahulugan.”
Ito ay karaniwang ginagawa ng patula.
Halimbawa, sa Vocabulario de la Tagala Ang ilan sa matulaing
pagpapahayag:
Ang Palaisipan
• Sapagkat taal na sa mga katutubo ang
pagpapaligsahan ng isip sa pamamagitan ng
mga salita’t pariralang may tugma,
nakadudukal sila ng karunungan sa
pamamagitan ng tinatawag na kaisipan.
• Ayon kina Sauco, et al., (1978’) “ ang
palaisipan ay nakapupukaw at nakahahasa ng
isipan ng tao. Katulad ng bugtong, ito’y
nangangailang din ng talas ng isip”.
Narito ang ilang Halimbawa
1. Ako ay may dalawang kalabaw na nanganak
ng tig isa. Pagka isang tao’y nanganak ulit ng
tig-isa. Ilan ngayon ang kalabaw ko?
2. Inilagay ni Dugnong ang isang bato sa ilalim
ng kanyang salakot. “Makukuha ko ang bato
ng di ko hinihipo ang salakot. Paano ito
nagawa ni Dugnong?
-mula sa aklat nina Panganiban at Matute
Ang Salawikain
• Dahilan sa likas sa mga Pilipinoang kababaang
loob at pagkamasunurin, mababakas ang
ganitong pag-uugali sa mga salawikaing
ipinamana ng mga katutubo na nagpapahayag
ng mga pangaral na nagsisilbing batayan ng
magandang kalooban at mabubuting payo,
paalala at pangaral ng matatanda na hinango
sa kanilang sinapit na karansan.
Narito ang ilang halimbawa;
Walang matimtimang birhen Pag ang itinanim ay hangin
Sa matiyagang manalangin. Bagyo ang siyang aanihin

Kapag may sinuksok Aanhin mo pa ang damo


Mayroong madurukot Kung patay na ang kabayo.
Ang Panunudyo
• Ang Panunudyo ay kasasalaminan ng
karunungan tao na ginagamit ng matatanda
sa panunukso sa bata at ng bata sa kanilang
kapwa bata sa panahon ng kanilang ng
kanilang paglalaro na kadalasa’ humahantong
sa pag- aaway ng mga paslit.
Narito ang mga halimabawa:
Buwan… buwan
Hulugan ako ng sundang
Ang Bulong
• Ang bulong ay karaniwang ginagamit sa kulam
na gawa ng tao o likha anumang gawa ng
lamang-lupam Maaari rin itong gamiting
pangontra sa mga nasbaing kulam at likha ng
mga nuno sa punso kung ang tao o bata ay
kanilang napagkakatuwaan.
• Apo o baylan
– Pinakamatandang manggagamot.
Ang Kawikaan
• Ang kawikaan ay maipagkakamali ring
kasabihan. Ito ang tinatawag na sayings sa
Ingles na ang kahulugan ay batay sa
pinaniniwalaan ng matatanda. Maaari ring
ito’y batay sa pagkakataong nagaganap sa
araw- araw.
Narito ang ilang halimbawa:
1. Kung anong puno, siyang bunga.
2. Hindimagbubunga ng santolang bayabas.
3. Kung may usok,may sunog.
4. Walang sumisira sa bakal kundi sariling
kalawang
5. Ang sakit ng kalingkingan, dama ng buong
katawan.
6. Mas matimbang ang dugo kaysa tubig.
PANULAAN
SA PANAHON
NG MGA
KASTILA

You might also like