Republic of the Philippines

Commission on Higher Education

Polangui Community College

A.Y 2021-2022

ANG BARAYTI AT BARYASYON NG

WIKA
MODYUL 3:
ANG BARYASYON AT BARAYTI NG
WIKA
ALAM MO NA BA?

Ipinasa ni:
IBARRETA, RUBILYN O.
BSED-FILIPINO 3
Ipinasa kay:
GNG. MYRA LIPNICA
TAGAPAGTURO
BALIK-ARAL/PAUNANG PAGTATAYA:
Magbigay ng limang halimbawa ng salita sa inyong dayalekto, tukuyin kung anong bahagi ng
pananalita, gamitin sa pangungusap at ibigay ang kahulugan sa Pambansang antas ng Wika.

DAYALEKTO (BICOL- PANGUNGUSAP SA BICOL- KAHULUGAN SA

RINCONADA) RINCONADA PAMBANSANG ANTAS NG
WIKA
1. Sarin 1. Sarin na naman raw 1. Sarin- SAAN
nag-iyan si Jeric?  Saan na naman kaya
pumunta si Jeric?
2. Naturog Naturog na kaming lawod ku Naturog---NATULOG
su gab-e.
 Natulog kami kagabi
bandang hating-gabi
na.
3. Nagsagob Nagsagob ako ku sapon Nagsagob---Nag-igib
kaiba su mga pinsan ko.
 Nag-igib ako kahapon
kasama ang mga
pinsan ko.
4. Nagkaon Nagkaon ako sa lang siram Nagkaon----Kumain
na pizza tapos cake.
 Kumain ako ng
nakapakasarap na
pizza at cake.
5. Pagpayaba A pagpayaba ko sa jowa ko Pagpayaba-----
ay sobra-sobra ag da PAGMAMAHAL
makadaog.
 Ang pagmamahal ko
sa aking kasintahan
ay sobra-sobra at
walang makakatalo.

PAGTATAYA:
GAWAIN 1:
 1. Maghanap ng sampung teknikal na katawagan sa Wikang Filipino,
tukuyin ang katumbas nito sa Wikang Ingles at gamitin sa
pangungusap.

TEKNIKAL NA KATAWAGAN KATUMBAS SA WIKANG PANGUNGUSAP

SA WIKANG FILIPINO INGLES
1. KOMPYUTER Computer The laws are designed to
prosecute people who hack
into computer and steal
information.
2. TELEBISYON Television You can watched various
movies in the television.
3. RADYO Radio Cellular Phones are linked by
radio rather than wires.
4. TELEPONO Cellular Phone Call up by using a cellular
Phone.
5. AGHAM KOMPYUTER Computer Science The course computer science
is difficult to study.
6. HARDWER Hardware The hardware in the
operating system was very
important.
7. Pampalatuusang Software The information and
pagpapairal programs in the computer
controlled by the software.
8. SISTEMA System A multiparty system of
government.
9. KALKULATOR Calculator In those days, mainframe
computers were coming into
usage and electronic
calculators were also just
appearing.
10. AGHAM Science The world of science and
technology.

2. Magsaliksik at ipaliwanag ang Language Ecology Theory ni Einar

Haugen sa kung papaano nagkakaroon ng baryasyon ang Wika sa
Isang tagpuan.
✓ Linguistic ecology is the study of languages in relation to one another and to various social
factors. Also known as language ecology or ecolinguistics.

✓This branch of linguistics was pioneered by Professor Einar Haugen in his book The Ecology
of Language (Stanford University Press, 1972). Haugen defined language ecology as “the
study of interactions between any given language and its environment.”
✓ “The term ‘language ecology,’ like ‘language family,’ is a metaphor derived from the study
of living beings. The view that one can study languages as one studies the interrelationship of
organisms with and within their environments presupposes a number of subsidiary
metaphors and assumptions, most notably that languages can be regarded as entities, that
they can be located in time and space and that the ecology of languages is at least in part
different from that of their speakers.
✓ Ayon kay Einar Haugen, nagkakaroon ng baryasyon ang Wika sa Isang tagpuan sa
pamamagitan ng pagkakaiba-iba ng mga kultura, kaugalian at wikang kinagisnan ng mga tao
sa Isang lugar kung kaya’t ang Wika ay nagkakaroon ng baryasyon sa Isang lugar o tagpuan.

3. Maghanap ng limang halimbawa ng kataga o termino na usong-

uso at kalimita’y ang hindi na ang pangkaraniwang tawag dahil
sa pagbabago ng panahon.
 Ang mga kataga o terminong ito ay naging Sikat o naging uso ngunit sa pagdaan ng
maraming taon ay nawala at malimit na ginagamit.
 PETMALU-----Malupit
 LODI----Idol
 WERPA----Power
 POGI---Gwapo/Magandang lalaki
 WALASTIK

4. Kung kayo ay bibigyan ng pagkakataon na magsagawa ng pananaliksik, ano ang

bibigyan ninyo ng pag-aaral? Ibigay ang pamagat ng iyong pananaliksik.
 Kung ako ay bibigyan ng pagkakataon na magsagawa ng pananaliksik, ang aking
bibigyan tuon o pag-aaralan ay ang pamagat na:

 “ANG IMPLUWENSYA NG MODERNONG TEKNOLOHIYA SA PAGGAMIT NG WIKANG

FILIPINO NG MGA MAG-AARAL NG BSED-FILIPINO 3 NG POLANGUI COMMUNITY
COLLEGE”
SELF AND MODULE EVALUATION:

MGA PAMANTAYAN 1 2 3 4
1. Angkop ang paksa at 4
mga gawain sa layunin
ng modyul.
2. Madaling unawain ang 3
mga panuto sa bawat
Gawain.
3. Mataas na antas ng pag- 4
iisip ang nalinang ng
layunin at mga gawain.
4. Sapat ang mga gawain 4
sa Pagkatuto upang
maging ganap ang
pagsasakatuparan ng
mga layunin.
5. Ang mga paksa ng 4
talakayan ay nailahad
sa lohikal na paraan sa
pagtupad ng mga
formative Assessment.
6. May kaisahan ang mga 4
Gawain tungo sa
Pagkatuto.
7. Naging kaganyak- 4
ganyak/kawili-wili ang
pagtupad sa mga
gawain dahil sa desenyo
ng modyul.
8. Ang lahat ng layunin ay 4
naisakatuparan.
Iba pang mungkahi upang Epektibo ang mga gawain sa modyul sa
pansariling Pagkatuto.

10.Anong bahagi ng modyul ang makatulong sa iyo upang matutunan ang aralin? Paano ito
nakatulong?
✓ Ang bahagi na lubos na nakatulong sa akin upang matutunan ang aralin ay ang pagtukoy ng
mga salitang katutubo o dayalekto na bibigyan namin ng kahulugan o paliwanag sa wikang
Filipino na ating wikang Pambansa. At pagkatapos ay binigyan namin ng pangungusap ang
bawat salita. Sa pamamagitan nito ay nahasa o nadagdagan pa ang aming kaalaman
patungkol sa baryasyon at Barayti ng Wika sa bawat lugar na tinitirhan ng bawat tao sa Isang
bansa.
11. Anong bahagi ng modyul ang nais mo pang paunlarin? Bakit?
✓ Para sa akin, ang bahagi ng modyul na nais ko pang paunlarin ay ang pagsaliksik o pag-
alam sa iba’t-ibang baryasyon ng Wika. Nahirapan din ako sa pangangalap ng impormasyon
patungkol sa Language Ecology Theory ni Einar Haugen sapagkat ang lumalabas sa internet ay
lahat ay wikang Ingles Kung kaya’t hindi ko lubos na maintindihan ang Teoryang ito.

Maraming Salamat po