MODYUL 15

MGA ISYUNG MORAL TUNGKOL SA

KAWALANG NG PAGGALANG SA
KATOTOHANAN
ANG MISYON NG KATOTOHANAN
• Ang katotohanan ang nagsisilbing ilaw ng tao sa paghahanap
ng kaalaman at layunin niya sa buhay.
• Ang pagsukat ng kaniyang katapatan ay nangangailangan ng
pagsisikap na alamin ang katotohanan.
• Sa bawat tao na naghahanp nito , masusumpungan lamang niya
ang katotohanan kung siya’y naninindigan at walang pag-
aalinlangan na sundin , ingatan at pagyamanin.
• Ang sinumang sumusunod dito ay nagkakamit ng kaluwagan ng
buhay ( comfort of life) na may kalakip na kaligtasan ,
katiwasayan at pananampalataya.
MAGPAHAYAG NG SIMPLE AT TAPAT
NA PARAAN
• ANG KATOTOHAN DIN AY ANG
KALAGAYAN O KONDISYON NG PAGIGING
TOTOO. DAHIL DITO, MALAYA ANG ISANG
TAO NA GAMITIN ANG WIKA SA
MARAMING PARAAN LALO NA SA
PAKIKIPAGTALASTASAN AT LALONG
HIGIT SA LAHAT NAGAGAMIT ITO BILANG
INSTRUMENTO SA PAG-ALAM NG
KATOTOHANAN.
ANG PAGSASABI NG TOTOO AY MAHALGA SA
PANININDIGAN SA KATOTOHANAN . ANG TUNAY
NITONG HALAGA AY ANG PAGIGING ISA AT
MATATAG NA UGNAYAN SA PAGITAN WIKA AT
KAALAMAN . KUNG MAPANININDIGAN NG TAO
ANG KANIYANG KILOS AT REAKSIYON SA ISANG
SITWASYON , MATATAMO NIYA ANG MATAAS
NA PAGPAPAHALAGA NA NAKAPAGSASABI NG
KATOTOHANAN ANG HIGIT NA NAKABUBUTI
PARA SA LAHAT.
 ANG IMORALIDAD NG
PAGSISINUNGALING
• MULA SA PAGLAWAK NG IYONG KAALAMAN SA HALAGA
NG KATOTOHANAN AT MGA KAAKIBAT NA
PANANAGUTAN NA ANG SINUMAN AY MAY
KAKAYAHANG NA MAKALIKHA NG ISANG
KASINUNGALINGAN UPANG PAGTAKPAN ANG
PAGKAKAMALI.
• ANG LALONG MAHALAGA AY MAKUKUHA MO ANG
PAGGALANG AT TIWALA MULA SA IBA SA IPINAKITA
MO ANG PAGIGING TOTOO SA LAHAT NG
PAGKAKATAON.
TATLONG URI NG KASALANAN

•JOCOSE LIES
•OFFICIOUS LIES
•PERNICIOUS LIES
JOCOSE LIES
• ISANG URI NG KASALANAN NA
KUNG SAAN SINASABI O
SINASAMBIT PARA MAGHATID NG
KASIYAHAN LAMANG .
IPINAPAHAYAG ITO UPANG
MAGBIGAY-ALIW NGUNIT HINDI
SADYA ANG PAGSISINUNGALING.
OFFICIOUS LIES
• ITO ANG TAWAG SA ISANG
NAGPAPAHAYAG UPANG
MAIPAGTANGGOL ANG KANIYANG
SARILI O DI KAYA AY PAGLIKHA NG
ISANG USAPING KAHIYA-HIYA UPANG
DITO MAIBALIN. ITO AY ISANG TUNAY
NA KASINUNGALINGAN , KAHIT NA
GAANO PA ANG IBINIGAY NITONG
MABIGAT NA DAHILAN.
PERNICIOUS LIES

•ITO AY NAGAGANAP KAPAG

ITO AY SUMISIRA NG
REPUTASYON NG ISANG TAO
NA PUMAPABOR SA INTERES
O KAPAKANAN NG IBA.
LIHIM
• ANG LIHIM AY PAGTATAGO NG MGA
IMPORMASYON NA HINDI PA NAIBUBUNYAG O
NAISISIWALAT.

• ITO AY ANG PAG-ANGKIN NG TAO SA TUNAY NA

PANGYAYARI O KWENTONG KANIYANG
NALAMAN AT HINDI KAILANMAN MAAARING
IHAYAG SA MARAMING PAGKAKATAON NANG
WALANG PAHINTULOT NG TAONG MAY ALAM
DITO.
NATURAL SECRETS
• ITO AY ANG MGA SIKRETO NA
NAKAUGAT MULA SA LIKAS NA BATAS
MORAL . ANG MGA KATOTOHANAN NA
NAKASULAT DITO AY MAGDUDULOT
SA TAO NG MATINDING HINAGPIS AT
SAKIT SA ISA’T ISA.
PROMISED SECRETS
• ANG PROMISE SECRET AY MGA LIHIM
NA IPINANGAKO NG TAONG
PINAGKATIWALAAN NITO .
NANGYARI ANG PANGAKO
PAGKATAPOS NA ANG MGA LIHIM AY
NAIBUNYAG NA.
COMMITTED/ENTRUSTED SECRETS
• NAGING LIHIM BAGO ANG MGA
IMPORMASYON AT KAALAMAN SA
ISANG BAGAY AY NABUNYAG . ANG
MGA KASUNDUAN UPANG ITO AY
MALIHIM ; HAYAG AT DI HAYAG.
HAYAG

•ANG ISANG LIHIM AY

MASASABING HAYAG KUNG ANG
LIHIM AY IPINANGAKO O KAYA’Y
SINABI NG PASULAT O PASALITA.
DI HAYAG
• ANG LIHIM NA NASA DI HAYAG AY
MADALAS MANGYARI KAPAG WALANG
TIYAK NA PANGAKONG SINABI NGUNIT
INILILIHIM NG TAONG MAY ALAM DAHIL
SA KANIYANG POSISYON SA ISANG
KOMPANYA O INSTITUSYON.
MENTAL RESERVATION
• ANG MENTAL RESERVATION AY ANG
MAINGAT NA PAGGAMIT NG MGA SALITA
SA PAGPAPALIWANAG NA KUNG SAAN AY
WALANG IBINIBIGAY NA TIYAK NA
IMPORMASYON SA NAKIKINIG KUNG MAY
KATOTOHANAN NGA ITO.
PLAGIARISM
• ANG PLAGIARISM AY ISANG PAGLABAG SA
INTELLECTUAL HONESTY . ITO AY ISYU
NA MAY KAUGNAYAN SA PANANAGUTAN
SA PAGPAPAHAYAG NG KATOTOHANAN AT
KATAPATAN SA MGA DATOS , IDEYA ,
BALANGKAS , PROGRAMA , HIMIG . NGUNIT
, HINDI KINILALA ANG PINAGMULAN AT
NABUO LAMANG DAHIL SA ILLEGAL NA
PANGONGOPYA.
INTELLECTUAL PIRACY
• Ang intellectual property piracy ay tumutukoy sa
anumang uri ng walang pahintulot na pagkopya,
paggamit, pagpaparami at pagpapakalat ng anumang
mga materyal na nasa ilalim ng pangangalaga ng
intellectual property rights.
• Ang intellectual property ay maaring tumukoy sa mga
likhang kaisipan tulad ng akda, patent, lihim ng
pangangalakal, at iba pang mga uri ng mga pag-aaring
intangible o walang pisikal na anyo.
WHISTLE BLOWING
• Ang whistleblowing ay ang pagsisiwalat ng
sikreto ng isang organisasyon o kompanya
ng kanilang mga ilegal na gawain, pribado
man o publiko. Ito ay ang pagsasabi ng mga
nalalaman sa mga nakakataas o awtoridad.