“BLLOKU” GJATE VITEVE

TE REGJIMIT KOMUNIST
 Paranteze ….
■Një nga lagjet qendrore të Tiranës, ku qe vendosur
dhe do jetonte deri në fund të jetës ENVER HOXHA
në një lagje të quajtur “Bllok i Udhëheqjes”,
krejtësisht të izoluar dhe të mbrojtur nga forca të
armatosura dhe nga agjentë të Drejtorisë së Dytë
të Sigurimit të Shtetit.
■Historia e Bllokut është tejet interesante, një
imitim i Kremlinit, por që shërbente njëkohësisht
edhe si stil jete, edhe si rang hierarkik, edhe si
ndërtim i kultit të individit. Historia e tij fillon në
nëntor të vitit 1944. Blloku përshkohej nga një
rrugë e drejtë, që në një anë mbaronte në
bulevard dhe në tjetrën në një prej rrugëve të
sapohapura të Tiranës së Re.
 Jeta e anetareve te
Byrose Politike ne
■
Bllok
Drejtuesit kryesorë ishin te vendosur në një
lagje në krah të bulevardit të ri, krejt përballë
Kryeministrisë dhe Legatës Britanike. Enver
Hoxha qëndronte në shtëpinë e Inxhinier
Bellonit, një italian i larguar nga Shqipëria,
ndërsa Xoxe në një shtëpi përbri.
■ Hierarkia në Bllok ishte e qartë: aty rrinin
familjet e anëtarëve dhe të kandidatëve të
Byrosë Politike dhe të kryetarit të Presidiumit
të Kuvendit Popullor. Nuk lejoheshin anëtarët
e Qeverisë që nuk ishin anëtarë të Byrosë
Politike.
■ Deri në vitin 1947 rruga që kalonte përballë
shtëpisë së Hoxhës ishte e hapur. Që nga ai
vit ajo u mbyll dhe, me kalimin e kohës,
Blloku filloi të marrë edhe rrugët paralele. Më
1985 ishte një lagje prej afro 151 400 metrash
katrorë dhe tashmë, përpara derës së
shtëpisë së Hoxhës, nuk mund të kalonin në
këmbë as anëtarët e Byrosë Politike.
 Jeta dhe Marredheniet ne bllok
Jeta në Bllok është njëra ndër
temat e ndaluara, por edhe më
“Krushqitë në Bllok ishin të gjitha
misterioze të Shqipërisë
aleanca politike, por paksa të
komuniste. Ruajtja e tij bëhej me
studiuara që të mos bëheshin në
aq fanatizëm, sa pushteti në
gradën e parë. Për shembull, tek
Shqipëri filloi të konsolidohej
anëtarët e Byrosë, midis fëmijëve
edhe përmes martesave të
të anëtarëve të Byrosë, por të
brendshme dhe lidhjeve të
bëhej që një djalë të marrë
krushqisë, lidhje që nisën qysh
mbesën e tjetrit e me radhë. Dhe
herët në ditët e para të krijimit të
të gjitha martesat u kryen brenda
tij dhe që u konsoliduan edhe në
Bllokut…
brezin e dytë e madje edhe të
tretin.
 Karakteristika te jetes ne bllok mbi byrone…
■ Blloku nuk ishte një nocion gjeografik, nuk ishte një lagje, për një
mënyrë të jetuari, anëtarët e së cilit veç statusit politik i lidhin mijëra
fije familjare dhe farefisnore.
■ Pjesëtarët e Bllokut kishin një trajtim special: personel shërbimi,
shitore ku mund merrnin ushqim dhe veshje perëndimore, një seri
vilash, shtëpish pushimi në gjithë Shqipërinë dhe shumë favore të
tjera. Por me kalimin e viteve jeta e banorëve të paktë të Bllokut u bë
më e ndërlikuar. Bashkim Shehu e përshkruan kështu jetën në Bllok:
■ “Në atë lloj niveli, të atij sistemi, nuk ka miqësi. Në njerëz që kanë
qenë të lidhur fort me njëri-tjetrin ka bashkëfajësi dhe lidhje interesi,
që shtypin shumë e shumë njerëz të tjerë. Ai që ka epërsi nga
pushteti, në këtë rast Enver Hoxha, është më i kthjellët me idenë që
këtu s’kemi të bëjmë me miqësi, ndërsa caku i secilit varet nga numri
një, përpiqet që të gënjejë veten që ka besnikëri, miqësi etj. Me sa
kam mundur të vëzhgoj tim atë në qëndrimin ndaj Hoxhës, ka qenë
një lloj adhurimi ndaj tij dhe një njeri që ai mendonte se duhet të
ishte besnik ndaj tij dhe duhet të punonte bashkë me të”.
 Fakte e kuriozitete
■situata në Bllok ka qenë gjithmonë shumë e
nderë, shumë e kontrolluar. Mund të them se ai
ishte i vetmi vend ku liria mungonte në mundësinë
më ekstreme.
■ Familjet e Enver Hoxhës, Mehmet Shehut dhe
Hysni Kapo kishin marrëdhënie që ishin hipokrizi e
gjallë. Hipokrizi dhe kishte dhe disnivele. Kishte
arsye për të pasur xhelozira. Fiqirete Shehu dhe
Vito Kapua vetë ishin më inteligjente se Nexhmije
Hoxha. Kishin atë natyrën e protagonizmit, flisnin
dhe merrnin pjesë në çdo situatë që u ndodhej.
Nexhmija kishte natyrën vetëm të heshtte, të
vështronte, të studionte dhe të bënte rolin e një
gruaje të tërhequr që ishte vetëm në funksion të
të shoqit të saj”.
■Fati e solli që, me përjashtim të familjes Hoxha,
Kapo dhe Alia, gjithë familjet e tjera të Bllokut të
ndryshonin vazhdimisht. Spastrimet qenë arsyeja
më e shpeshtë. Por i çuditshëm është fakti se,
edhe pas dënimit, edhe pas ndryshimeve të vitit
1990, ish-pjesëtarët e Bllokut, rrallë, shumë rrallë
kanë folur për jetën e atjeshme. Në shumë anë,
ata i ngjajnë anëtarëve të një sekti, që të detyruar
nga një betim a kërcënim, refuzojnë të flasin gjithë
jetën për atë pjesë që kanë kaluar aty
Ishte një lloj klubi, brenda Bllokut, në anë të
■  
Komitetit Qëndror të PPSH – së. Një shtëpi e
bukur, ndërtuar nga ish Kryeministri Koco Kota
në fund të viteve ‘ 30 – të si vilë banimi, por ai
nuk hyri asnjëherë aty.
■Shtëpia e tij u shndrrua herët, në fund të viteve
’40 – të si një lloj klubi i Bllokut me emrin
“Shtëpia e Partisë”. Ajo kishte disa salla ndenjie,
sallë bilardoje dhe një kinema ku shfaqeshin
filmat e ndaluar për publikun e gjerë. Vizita apo
kafja në “Shtëpinë e Partisë” ishte një ritual
thuajse i përnatshëm, disa orësh, për drejtuesit
e lartë komunistë. Udhëheqësit kryesorë
qëndronin në katin e dytë, shpesh të kredhur në
biseda të gjata, tonin e së cilave e jepte Hoxha.
Nga bisedat e thjeshta, ato për politikën e
jashtme e deri tek diskutimet që kishin rëndësi
jetike për komunizmin në Shqipëri zhvilloheshin
kryesisht aty. 
■Hoxha donte që gjithë rrethi i tij të ishte aty,
përditë, pa mungesa. Ishte një lloj kontrolli, i
ngjashëm me atë të Stalinit. Ai donte t’i shihte
në sy bashkëpunëtorët, donte ta ndjente dhe ta
prekte besnikërinë e tyre
 Kur nuk ju fliste bashkëpunëtorëve të tij, kur nuk niste ndonjë diskutim të
gjatë politik, Hoxha preferonte të luante bilardo. Ai ishte i zoti në këtë lojë.
Ata që kanë qenë prezent aty, dëshmojnë se askush nuk e mundte dot. Ishte
nga të paktat reflekse të rinisë që i kish mbetur ende. Nuk i pëlqente të pinte.
Herë herë preferonte ndonjë gotë uzo të shuar me ujë dhe me akull; i
pëlqenin gjërat pikante dhe kamarieri ja shërbente gjithcka me uthull të fortë.
Personeli atje, si edhe ai i shtëpisë dhe thuajse gjithë bashkëpunëtorët, e
thërriste Komandanti. Një emër që i kish mbetur që pas lufte nga partizanët
që u morën në shërbim dhe me të cilin vijuan ta thërrasin deri në vdekje në
vitin 1985.
Një industri e tërë mediatike dhe kinematografike u vu në shërbim të ngritjes
së kultit të tij, të ndërtimit të imazhit të “udhëheqësit” të pagabueshëm dhe
babaxhan. Çdo imazh që transmetohej shihej dhe rishihej disa herë për të
krijuar pamjen sa më perfekte. Hoxha ishte gjithnjë i krehur, i rregullt, i
qeshur, dhe asnjë filmim nuk tregon ndonjë moment dobësie tek ai. Pamjet e
transmetuara përcillnin një eufori dhe një entuziazëm të pandërprerë, që të
befason. Që nga viti 1960 Blloku filloi të fortifikohej më shumë dhe siguria e
Hoxhës filloi të shndërrohet në një lloj paranoje, një paranojë që do të
angazhonte disa mijëra vetë çdo ditë.